A. L. Binder hielp visie van
kunstenaars gestalte geven
..Dit vak sterft uit", zegt hij
Washington overweegt radicale
bewapenings-omzwaai
Regering wijst verdergaande
belastingconcessies af
Koppelraadsel
VIJFTIG JAAR BRONSGIETER
Competitie van kunstzin
en vakmanschap
HARTENDORP
„Britse vlootbouw heeft
13 jaar achterstand"
Motie-Romme inzake vrijere
loonvorming voorlopig van de baan
Vijfentwintig Indiërs
in oerwoud vermoord
Amerikaanse vleierij
in Duitse Bondsdag
6
Uniebonden
„Bewering van K.v.K.
Alkmaar ongegrond
Voor tunnelproject werd
steeds medegewerkt
Amsterdam is niet
wettelijk de hoofdstad
Op de drempel van het „atoomtijdperk
Het oog
van de
meester
TWEEDE KAMER
Roos voor Koningin
ONZE PUZZLE
ZATERDAG 31 OCTOBER 1953
(Van een verslaggever)
Achter de kromming in de Schipholweg voor het viaduct over de Ringvaart kan
men een stap in het Bronzen Tijdperk zetten. Want daar, in de omslotenheid van
weilanden en water, wordt een handwerk uitgeoefend, dat mede aan dit tijdperk
zijn naam heeft gegeven. Het is een bronsgieterij, een bedrijf, dat in zoverre alle
overeenkomst met zijn verre oorsprong heeft behouden, dat zijn aanzien niet door
mechanisatie is veranderd, maar nog altijd het karakter van een handwerk draagt.
Dat handwerk heeft bijna evenveel eeuwen vóór als na Christus doorstaan, net
als zijn producten, die ongeschonden bleven temidden van het verval, waaraan
bijvoorbeeld wel stenen beelden uit dezelfde tijd onderhevig waren. „Er zijn
zoveel stenen beelden gevonden, die bijvoorbeeld geen armen of geen oren meer
hadden en dat zie je bij bronzen beelden uit dezelfde tijd, maar zelden," vertelt
de bronsgieter van vandaag. Het is de heer A. L. Binder, wiens bronsgieterij uit
gegroeid is tot een der belangrijkste in ons land. Albert Binder is een kleine
beweeglijke persoonlijkheid, die juist een gouden jubileum „in brons" achter de
rug heeft. Het is iets meer dan een halve eeuw geleden, dat hij als veertienjarige
jongen in de Gieszerei Müller in München het vak ging leren. En daar komt nog
een soort gouden jubileum bij, want in zijn bedrijf zijn na de oorlog nu reeds
vijftig verzetsmonumenten gegoten. „Ongeveer vijftig", zegt hij met het wijdse
gebaar van iemand, die geen tijd heeft om zich met een gedétailleerde optelsom
bezig te houden.
Met een sigaar in zijn hand, waarin nooit
vuur te bespeuren is als hij werkt ver
geet hij altijd dar hij was gaan roken
laat de heer Binder zijn bedrijf zien. Het
is een merkwaardige competitie van kunst
en bedrijf, twee grootheden die men juist
tegenwoordig nader tot elkaar tracht te
brengen. Dat is voor dit bedrijf niet meer
nodig, want dat samengaan tussen kunst
zin en ambachi is er al een we
zenstrek van.
Het maken van de vormende „negatie
ven" in Brusselse aarde van de gipsmo
dellen, is een omslachtig en lang niet ge
makkelijk procédé, dat alle toewijding
vergt, en het gieten van het gloeiende
brons tussen de wand van de vorm en de
kern waardoor het bronzen beeld of
een deel er van ontstaat, brengt altijd
weer ogenblikken van gespannen afwach
ting. Die spanning is altijd gebleven, hoe
zeer men ook door perfectionnering van de
verschillende onderdelen van het werk de
kwade kans van een „misbaksel" mijdt. En
dan begint het laatste stadium van de pro
ductie, het cisiüseren, het afwerken van de
gegoten beelden waarin de vakman kan
tonen of hij het vertrouwen van de beeld
houwer waard is.
Vormen en cisiliseren, dat zijn de twee
vakken, die de bronsgieter moet beheersen
en die de gezellen pas na jaren onder de
knie krijgen.
Het is niet alleen de duur van die op
leiding maar vooral ook de aard van
dit werk met voor onze tijd primitief
aandoende hulpmiddelen, die het
steeds moeilijk maakt om uit deze ge
neratie nog krachten er van aan te
werven. ,.Ze willen niet meer aan het
handwerk, de jongens; ze staan liever
bij een machine, daar zit meer actie en
beweging in, vinden ze". Bert, de
zoon van de heer Binder, die straks
met diens schoonzoon het bedrijf zal
voortzetten, geeft hiermee de reden
voor de uitspraak van zijn vader: „Het
vak begint uit te sterven". De oorzaak
daarvan is heel eenvoudig: het gebrek
aan vakmensen wordt steeds nijpen
der.
ADVERTENTIE
De Stofzuiger Speciaalzaak
Gen. Cronjéstr. 43 Spaarne 3
Tel 16990 Tel. 11696
Kruidbergerweg 51. Santpoort
Het speciale adres voor
STOFZUIGERS
Reparatiën en onderdelen
I»»
Naar aanleiding van een verklaring van
de Kamer van Koophandel en Fabrieken te
Alkmaar, waarin deze onder meer stelde,
dat er bij de vakbonden bezwaren schijnen
te bestaan tegen versnelde uitvoering van
de tunnelbouw bij Velsen is van de zijde
der Uniebonden medegedeeld, dat er voor
deze veronderstelling geen enkele reden
bestaat.
Namens de Uniebonden verklaarde gister
middag de heer H. J. Wevers, districtsbe-
stuurder van de Algemene Nederlandse
Bouwarbeidcrsbond, dat deze uitspraak
van de K. v. K. te Alkmaar bevreemding
had gewekt, alleen reeds om het feit dat de
Uniebonden nooit over een versnelde uit
voering van het werk gepolst ziin. De
medewerking van de vakorganisaties aan
de spoedige uitvoering van dit project is,
naar deze bestuurder zeide, nog dit jaar
duidelijk gebleken, toen vóór 19 Juni de
Rijkswaterstaat aan de Uniebonden te ken
nen gaf, het op prijs te zullen stellen, in
dien in het bijzonder de vaklieden in
ploegverband zouden gaan werken ten
einde met de bekisting vóór te blijven. In
overleg met de Ballast Mij. werd toen een
ploegverband ingesteld en door tussen
komst van het College van Rijksbemidde
laars is er toen ook een toeslag voor dit
werk bepaald. B'j die gelegenheid hebben
de Uniebonden dus wel duidelijk hun
medewerking getoond, waar het ging over
opvoering van het tempo der werkzaam
heden, aldus de heer Wevers. Maar dat
was ook de enige keer, waarop medewer
king van ons voor dit doel werd gevraagd.
Daarom is de bewering, geuit door de
K.v.K. te (\lkmaar. van alle grond ont
bloot".
Albert Binder heeft een internationale
leerschool achter de rug. Want na in
München, Frankfurt en Düsseldorf ge
werkt te hebben, kwam hij in de brons
gieterij van de Oostenrijker Ernst Poli-
synsky, die zich in Oslo gevestigd had en
een paar jaar later wérkte hij in Kopen
hagen waar hij heel wat bronzen van de be
kende kleine zeemeermin (op een rots in
de Sont) heeft gegoten. Hij stak over naar
Zuid-Amerika en ging aan de slag in
Buenos Aires, uit welk atelier hij zich nog
een monument in de vorm van een zege
kar met vier paarden ervoor herinnert,
dat nu voer het gebouw van het Nationaal
Congres prijkt.
Na de oorlog 19141918 begon hij in
Nederland, eerst nog als werknemer in
Zaandam bij twee van de vele inmiddels
verdwenen bronsgieterijen. En in 1923 be
gon hij met een eigen bedrijf aan de
Kinheimweg in Bloemendaal, later ver
plaatst naar de Kleverlaan en in de oorlog
toen het daar schootsveld moest wor
den nog eens overgeplaatst naar „Ko
ningshof" aan de Duinlustweg in Over-
veen. Dat was een knappe bedoening,
waarin hij ook na de oorlog nog geruime
tijd aardige orders zijn neus voorbij moest
laten gaan, totdai hij met medewerking
van vele autoriteiten en vooral ook van
de Kring van Beeldhouwers aan de Nieuwe
Weg achter een huis dat door emigratie
vrij kwam een geschikt bouwterrein voor
een flinke loods vond.
Buiten hei atelier, dicht bij een slordige
hoop gipsen lichaamsdelen staan een paar
rijzige bronzen bisschoppen uit te zien
naar het Zuiden. Daar zit een zekere sym
boliek in want de heer Binder vertelt dat
ze behoren bij een Maria-beeldengroep in
Maastricht, dat gecompleteerd zal worden
als „het comité" de rest van dt benodigde
som bij elkaar heeft. „In de kranten gin
der heeft al een spotprent van die beel
dengroep gestaan, twee van de figuren tu
ren daarin naar het Noorden of deze bis
schoppen nog niet komen".... zegt de
heer Binder.
Langs de hoofden van een paar promi
nente vaderlanders, een vooroverhurkend
aapje en een sierlijke vrouw allemaal
in brons de oven, waarin de vormen
gedroogd worden, de grote kisten met
Brusselse aarde en een paar gipsen hei
ligen gaat hij ons voor naar het kleine
bureautje, dat hij in de loods heeft uitge
spaard voor zijn administratie.
Foto-album
De namen van tal van bekende beeld
houwers voor wie hij opdrachten onder
handen of uitgevoerd heeft, prijken op de
laden achter hem. Hij slaat een overvol
foto-album open en exposeert een tijdje
voor ons, een heterogene rij beeldhouw
werken passeert de revue: het relief op de
afsluitdijk, de ruiterstandbeelden van St.
Willebrordus en St. Martin us bij de
Utrechtse Dom, hei prachtige hekwerk
voor het nieuwe stadhuis van Enschedé,
waarop de hele geschiedenis van de stad
van de Saksen af in taferelen staat afge
beeld, een paar ragfijne Hindoebeeldjes,
duplicaten van oude Aziatische sculptuur,
die het huidige Instituut voor de Tropen
wilde hebben en dan als een vertrouwde
vriend: het monument op de Dreef te
Haarlem. Albert Binder heeft de visie
van vele kunstenaars gestalte helpen ge-
In tegenstelling tot de regeringsperiode
van koning Lodewijk Napoleon, die
Amsterdam tot hoofdstad verklaarde,
de tijd der inlijving van ons land bij
het Franse keizerrijk, gedurende welke
Amsterdam werkelijke hoofdstad, zetel
der algemene regering, bleef en de
Grondwet van 1814, die met zoveel
woorden de stad Amsterdam als hoofd
stad noemde, is sedertdien noch in de
Grondwet noch in enige andere wet
sprake van een hoofdstad des lands.
Wel wordt Amsterdam algemeen als
zodanig aangemerkt, enerzijds in ver
band met artikel 52 der Grondwet, vol
gens hetwelk de Koning wordt beëdigd
en ingehuldigd binnen de stad Amster
dam, en anderzijds op grond van de
omstandigheid, dat deze gemeente zo
wel tijdens de Republiek der Verenigde
Nederlanden als daarna de aanzienlijk
ste en meest bevolkte des lands was.
Aangezien het begrip „hoofdstad des
lands" hier te lande wezenlijke beteke
nis mist, bestaat er naar het oordeel
van de minister van Binnenlandse Za
ken geen voldoende aanleiding bij wet
te bepalen, welke gemeente als zodanig
fungeert.
Dit deelt de minister naar aanleiding
van een desbetreffende vraag mee in
zijn Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer over de begroting 1954
van zijn departement.
ven en hij matigt zich geen ooi-deel over
„ismen" aan.
Maar wel meent hij met zijn vijftig
jarige ervaring te kunnen zeggen: wat de
afwerking betreft vind ik dat de oudere
generatie pas begon waar de moderne
beeldhouwers al ophouden. En dat komt in
deze tijd toevallig goed uit want een af
werking zoals die vroeger heel gewoon
was, zou tegenwoordig onbetaalbaar zijn".
De „afzet" in Nederland is de laatste
vijftien jaar sterk gegroeid in vergelijking
met de magere decennia, er is nu veel
initiatief meestal in de vorm van co-
mité's om deze tak van de beeldende
kunst weer vertrouwd te maken bij het
publiek. Maar vóór de laatste oorlog had
de bronsgieterij in Nederland zwaar te
kampen met buitenlandse concurrentie in
de prijs, na de oorlog is dit andersom ge
worden. Want deze gieterij krijgt nu ook
buitenlandse opdrachten, zoals destijds het
boegbeeld van het Noorse schip „Oslo
fjord", iets waaraan vóór de oorlog nauwe
lijks te denken viel.
De toekomstige oorlogsvloten zullen grote
afstanden kunnen varen zonder onder weg
brandstof in te nemen, kusten op een af
stand van 300 kilometer kunnen beschie
ten, aldus „Jane's Fighting Ships", het ge
zaghebbendste Britse handboek over ma
rine-aangelegenheden.
De toepassing van atoomenergie voor de
voortbeweging van oorlogsschepen zal
langzamerhand slagschepen en torpedo-
bootjagers in onbruik doen geraken, maar
voor vliegkampschepen en kruisers is een
„goede toekomst" weggelegd, aldus het
handboek.
De Sovjet-Unie beschikt thans over 370
duikboten en heeft er 1.000 in aanbouw,
aldus „Jane's Fighting Ships". Al deze
duikboten zijn uitgerust met snuivers
,.Schnorkel"-installaties), waardoor zij in
staat zijn grote afstanden onder water af
te leggen. De Britse vloot beschikt thans
over 53 en de Amerikaanse over ruim 200
duikboten, aldus het handboek.
Na de Amerikaanse vloot is de Britse de
grootste ter wereld. De Sovjet-Unie heeft
op het ogenblik echter een grotere vloot in
actieve dienst, daar een aanzienlijk deel
van de Amerikaanse- en Britse vlootstrijd-
krachten is opgelegd, aldus „Jane's Figh
ting Ships".
De Britse vloot heeft volgens het boek,
wat het bouwprogram aangaat, een ach
terstand van ongeveer dertien jaar.
Een gedeelte van het
beeld van de vrouw
met de windselen, een
van de vier figuren
van een beeldengroep
voor het Badhuis van
Ostende, wordt afge
werkt onder het toe
ziend oog van de baas
(rechts). Zijn zoon
en schoonzoon, die
later de leiding van
de bronsgieterij zul
len overnemen, (mid
den en links) aan het
werk.
(Van onze parlementaire redacteur)
Vrijdag hebben vijf ministers en de
staatssecretaris van Financiën geantwoord
op de replieken.
Over de kwestie Ambon zei minister
president d r. D r e e s, dat er geen ogenblik
sprake is geweest van enige op de Am
bonezen uit te oefenen druk, opdat zij naar
hun land terug zouden keren. Werkelijke
mogelijkheden om iets te bereiken voor
herstel van een deelstaat Zuid-Molukken,
zijn er op het ogenblik niet. Dat heeft niets
te maken met gevoelens van sympathie.
Men moet een open oog voor de realiteit
behouden. Overigens zal op den duur de
kans op verkrijging van grotere zelfstan
digheid in Indonesië waarschijnlijk toe
nemen.
Met betrekking tot de vorming van een
Europese politieke gemeenschap heeft de
regering zich niet gesteld op het standpunt
„alles of niets".
Dr. Drees behoorde reeds in 1931 tot dé
ijveraars voor een Europese douane-unie.
De mening dat hij eigenlijk niets of wei
nig voor deugdelijke Europese samenwer
king zou voelen, noemde hij een misver
stand. Wat de kwestie van de overheids
uitgaven betreft, heeft de regering wel
degelijk het recht om als er onbillijke cri-
tiek wordt uitgeoefend dit te doen blijken.
Zij heeft eveneens het recht er de aandacht
op te vestigen, wanneer enerzijds van de
zijde der Kamer op verlaging van de uit
gaven wordt aangedrongen en anderzijds
bij de afzonderlijke begrotingshoofdstuk
ken allerlei wordt gevraagd, dat grotere
uitgaven eist, dit onmogelijk te combineren
is.
De motie-Romme
Minister Drees had liever de motie-
Romme ingetrokken gezien, maar hij was
toch voldaan, nu deze zal worden aange
houden en er dus op het ogenblik geen
uitspraak komt, die min of meer de vrij
heid zou belemmeren van hen, die thans
het vraagstuk van de loonvorming verder
gaan onderzoeken.
Minister Van de Kief t zwichtte voor
het verzet tegen het artikel dat in de ver
schillende begrotingen binnen eenzelfde
hoofdstuk af- en overschrijvingen mogelijk
maakt. Hij zou intrekking van dat artikel
bevorderen en het beoogde doel ver
eenvoudiging der administratie door een
wijziging der comptabiliteitswet zien te be
reiken.
Als de Kamer zo op zuinigheid gesteld is,
dan moet zij ook niet te spoedig boos zijn
als de regering bepaalde wensen afwijst.
Welvaartsverbetering bij zo groot mogelijke
werkgelegenheid en een monetair even
wicht, daarop is het financiëel-economisch
beleid van het kabinet gericht.
Het standpunt van mr. Van Leeuwen
(VVD) dat de 45 procent overheidsuitgaven
gelijk staan met 45 procent socialisatie
Wegens het vernieuwen van de brug
dekken van de dubbele bascule brug over het
Merwedekanaal te Utrecht z?.I het verkeer
tot 1 December worden omgelegd, zo deelt
de K.N.A.C. mede.
noemde minister Van de Kieft „een bij
drage tot de humoristische kant van het
debat."
Geen verdere belastingverlaging
Tenslotte verklaarde de minister van
Financiën, dat de regering geen der
tijdens het debat voorgestelde wijzi
gingen in de begrotingsontwerpen in
overweging kan nemen. Hetgeen de
regering nu heeft voorgesteld, komt
haar het beste voor. Zij hoopte dat de
Kamer daarmee accoord kon gaan.
Hierna rekende staatssecretaris m r.
Van den Berge de Kamer nog voor,
dat verwezenlijking van het denkbeeld-
Romme inzake een vrijstelling van de ver
eveningsheffing, geenszins die verlichting
voor de kleine ondernemers zou betekenen,
die prof. Romme er van verwacht.
(Van onze correspondent in Washington)
Acht jaar nadat de atoombom boven
Hirosjima ontplofte, begint men zich in
eens acuut bewust te worden van het feit
dat de periode van de atoomkracht wer
kelijk begonnen is. Wat lang nog klonk
als toekomstmuziek en toekomstverschrik-
king, is de laatste maanden veel concreter
geworden. Nu de Amerikaanse regering
een proefinstallatie wil gaan bouwen, die
met atoomkracht electriciteit zal produce
ren voor burgergebruik, gaat men zich in
eens afvragen, wat nu de toekomstkansen
zijn van kolen, olie en zelfs van water
kracht? En wat men zich vooral in
dit land thans afvraagt, is: In hoe
verre mag de regering van atoom
kracht een monopolie maken? Moeten de
particuliere ondernemers niet terstond
een kans krijgen, ook deze bron van ener
gie te gaan exploiteren?
Het is wat vroeg om nu al te gaan uit
weiden over de diverse opinies in dit
toch nog altijd toekomstige conflict van
belangen, maar het feit, dat men zich
werkelijk druk gaat maken over deze
problemen, bewijst, hoezeer het gebruik
van atoomkracht als een reële mogelijk
heid wordt beschouwd.
Revolutie in de defensie op til
In een vorig artikel schreef ik reeds
dat de militaire begroting voor 1954 nog
wel geen al te sensationele veranderingen
zal vertonen. Leger en vloot zullen onge
veer gelijk blijven, alleen de luchtmacht
zal worden uitgebreid.-
Die begroting staat echter nog niet de
finitief vast en het is mogelijk, dat de le
den van de generale staf, die thans allen
op eigen gelegenheid zijn uitgezwermd
over de wereld, na terugkeer te Washing
ton nog wijzigingen zullen voorstellen.
Admiraal Bradford, de voorzitter van de
chefs van staven, en generaal Twining,
chef-staf van de luchtmacht, zijn vertrok
ken naar Europa. Generaal Ridgway,
chef-staf van het leger, is gestart in de
richting van Tokio, en admiraal Carney,
zijn collega van de vloot, zal hem volgen
naar de Stille Oceaan. Voor het midden
van 1954 zal men nog geen revolutionnaire
wijzigingen gaan aanbrengen in het Ame
rikaanse militaire apparaat, maar een ra
dicale omwenteling schijnt niettemin in
voorbereiding en de inleiding daartoe zal
men wellicht reeds kunnen bespeuren in
de eerstkomende begroting.
De mening wint namelijk veld, dat de
traditionele oorlogvoering haar tijd gehad
heeft en de strijd in Korea is misschien
de laatste „gewone" oorlog geweest. De
vuurkracht van atoomwapens is zo onver
gelijkelijk veel groter dan die' van de ge
bruikelijke, dat het onverantwoord schijnt,
om nog lang door te gaan met conventio
nele bewapening nu de potentiële vijand
de Sovjet-Unie in staat blijkt A- en
H-bommen te produceren.
Vandaar dat men geleidelijk begin
nend in 1954 een ommekeer in de
strijdmiddelen kan verwachten: een be
perking tot het minimum in de conven
tionele bewapening en een snelle ontwik
keling van de luchtmacht, die A- en H-
bommen kan vervoeren, een ontwikkeling
tevens van geleide, zichzelf voortbewegen
de bommen en van atoomartillerie.
Indien men niet zeer spoedig met de
Russen tot een overeenstemming komt in
zake controle op de atoomenergie (en zulk
een accoord is zeer onwaarschijnlijk), dan
schijnt de kans verkeken dat de superwa
pens als een al te onmenselijk strijd
middel in de ban gedaan zullen worden.
Gevaarlijke ontwikkeling
Deze ontwikkeling is logisch, doch ge
vaarlijk. Stel bijvoorbeeld dat zich in Indo
china door openlijke hulp van commu
nistisch China een tweede Korea zou
ontwikkelen. Gebruik van atoomwapens
daar zou dan zeer waarschijnlijk zijn.
Daardoor zouden veel meer doden vallen
en de spanningen in de wereld zouden
dusdanig toenemen, dat een direct conflict
tussen de grootste mogendheden te voor
zien zou zijn.
Tot dusver bestond altijd nog de kans,
dat conflicten in de grensgebieden der
twee grote bloes, gelocaliseerd konden
blijven. Die kans wordt in de toekomst
geringer.
De vrede in de wereld zal meer en meer
gaan berusten op de angst, die men zijn
tegenstander kan aanjagen.
Men kan zeggen: dat is altijd zo geweest.
Indien een land zelf al geen aggressieve
Van de dupliek van minister Z ij 1 s t r a bedoelingen had, dan heeft het zijn even
zij alleen zijn toezegging vermeld, dat hij
geen beslissingen inzake het aardgasvraag-
stuk zal nemen vóór het komende debat bij
zijn begroting.
De motie-Reuter (CPN), waarin een
loonsverhoging van zes procent wordt ver
langd, werd bestreden door minister Suur-
h o f f, wiens uiteenzettingen, blijkens de
vele boze interrupties van hun kant, de
communisten blijkbaar erg mishaagden. Bij
herhaling klonk het woord „leugenaar",
zodat voorzitter Kortenhorst met hamer
slagen en waarschuwingen deze afgevaar
digden tot rede probeerde te brengen.
Tot besluit verklaarde prof. Romme
(KVP), dat hij zijn motie afgevoerd wil
zien. Aldus geschiedde, waarop de voor
zitter het algemeen debat sloot.
Uit Calcutta melden A.F.P./Reuter: Vijf
entwintig beambten van de Indische rege
ring zijn dezer dagen door ongeveer 500
leden van een stam in Assam gedood.
Volgens een bericht uit Gauhati in As
sam bevonden de beambten zich in het
oerwoud, het gebied van de stam, voor het
uitdelen van zout.
Er is onmiddellijk een legerafdeling naar
het betrokken gebied gezonden.
tuele tegenstander van aggressie proberen
af te houden, door zichzelf geducht sterk
te maken.
Maar het is vaak een wat goedkope
dooddoener om te zeggen „de geschiedenis
herhaalt zich", want in feite herhaalt zich
de geschiedenis maar heel zelden. Indien
het na een race in atoombewapening
„mis" zou gaan in de wereld, dan zou
dat zulk een catastrofe betekenen als de
aarde nog niet heeft gekend. Dan
betekent dat de verschroeiïngsdood voor
millioenen en een vernietiging van een
zeer groot deel der cultuur. Dat tenge
volge van bovengenoemde herziening in
Amerika's plannen eventueel een ge
deelte der Amerikaanse divisies Europa
zou verlaten, moge de Europese lan
den niet aangenaam zijn, essentieel is
zulks op zichzelf niet. De krijgswetenschap
is snel en radicaal aan het veranderen!
Kennis van de atoomkrachten als
alle kennis is „kennis des goeds en des
kwaads". En het grote gevaar, reeds se
dert het paradijs, is het verkeerde gebruik
van de kennis. In de komende maanden
voordat de eeuw van de atoomkracht
definitief inzet heeft de wereld wel
licht nog een laatste kans op bezinning.
De voorzitter van het Amerikaanse Huis
van Afgevaardigden, Joseph Martin, heeft
Donderdag in Bonn de West-Duitse Bonds
dag (Tweede Kamer) toegesproken. Hij zei
„de V.S. koesteren slechts gevoelens van
vriendschap en goede wil jegens het Duitse
volk. De Verenigde Staten wensen een
herenigd Duitsland, waar het volk regeert."
Een donderend applaus volgde, toen hij
zeide: „Mogen uw volk en het mijne altijd
in vriendschap en kameraadschap leven."
Andere passages uit Martins toespraak:
„Ik herinner mij nog hoe mijn ouders mij
indertijd, in het kleine plaatsje in de staat
Massachusetts, waar ik nog steeds woon,
hebben verteld over de aankomst, in 1849,
van de eerste Duitsers. De V.S. zijn veel
verschuldigd aan hun burgers van Duitse
afstamming. In de aderen van ruim twin
tig millioen Amerikanen stroomt Duits
bloed."
„Wij Amerikanen, die ons van deze
schuld bewust zijn en die de belangrijkheid
van de plaats, die Duitsland in de wereld
inneemt, begrijpen, willen dat de Duitsers
slagen en wij willen helpen, zoals ook be
roemde Duitse militairen ons in de dagen
onzer worsteling voor de onafhankelijkheid
hebben bijgestaan." (Reuter).
Aan Koningin Frederika van Grieken
land werd, toen zij deze week met Ko
ning Paul voor een officieel bezoek te
New York arriveerde, een doos over
handigd. welke een rode roos bleek te
bevatten. Er was een briefje bij met
de opdracht: „Aan het .meisje van het
vliegtuig"De Koningin zei ervan over
tuigd te zijn, dat deze attentie afkom
stig was van een van twee Amerikaanse
soldaten, die zij tijdens de oorlog aan
boord van een vliegtuig ontmoet had.
Zij was in die dagen van Zuid-Afrika
naar Egypte gevlogen om daar haar ge
maal te bezoeken en op de terugreis,
eenzaam en ongelukkig, had zij haar
tranen niet kunnen bedwingen. Twee
Amerikaanse soldaten, die ook in het
vliegtuig waren, deden toen hun best
om haar wat op te vrolijken Zij had
hun niet gezegd, wie zij was en ook
hun namen niet vernomen, aldus ver
haalde Konigin Frederika nu aan een
lunch met de pers te New York.
Hèrst in het land. Blaren allerhand.
Koppel steeds twee van de hieronder
gegeven woorden aan elkaar, zodat er 8
nieuwe woorden ontstaan. Het bovenste
woord dient te bestaan uit letters, het
tweede uit 8 letters, vervolgens 7, 10, 11, 8,
10 en 9 letters. Bij juiste oplossing ontstaat
er dan op de eerste en vijfde verticale rij
een zegswijze.
OP
LAST
KAMP
ONT
DOOD
HEET
SLAG
NEMEN
MEESTER
DOOR
ERE
HOOFDEN
RIT
TENTEN
LEDEN
OVER
Om mee te dingen naar de geldprijzen ad
f7.50, f5 en f2.50 moeten oplossingen,
voorzien van de aanduiding „Oplossing
Puzzle" (op enveloppe of adreszijde brief
kaart) uiterlijk Woensdag om 17 uur ont
vangen zijn aan een van onze kantoren
in Haarlem: Grote Houtstraat 93 en Soen-
daplein 37, of iJmuiden Kennemerlaan
186. Men sïuite geen mededelingen bij.
Winnaars van de vorige puzzle zijn: 1.
W. F. Itjeshcrst, St.uverstraat 13. Haarlem
f7.50; 2. J. Wakker, Bornstraat 37, Velsen-
Noord f5; 3. C. Duits, Olycanstraat 44,
Haarlem f 2.50.
De oplossing van het kruiswoordraadsel
van de vorige week is:
Horizontaal: 1. gek; 4. strak; 8 kap; 11.
oven; 12. uil; 13. made; 14. met; 15. ribes;
17. ren; 18. negen; 19. xenon; 23. ob; 25.
tollens; 29. de; 30. liga; 31. Eli; 32. plan;
33. eg; 34. briesje; 37. me; 40. plaat; 42.
buret; 44. ree; 45. draak; 47. gul; 49. oren;
oO. urn; 51. agio; 52. esp; 53. wikke; 54. els.
Verticaal: 1. gom; 2. even; 3. keten; 5.
tuin; 6. rib; 7 Alex; 8. karos; 9. Aden; 10.
pen; 15. reno; 16. sein; 20. kolen; 21. alles;
22. wenen; 24. big; 25. tab; 26. lei; 27, eis;
28. spe; 29. dam; 35. raad; 36. jeuk; 38-
sleep; 39. zegge; 40. pers; 41. trui; 42. bank'
43. tuil; 44. roe; 46. ark; 48. los.