euk
DEBRALINE
IN DE WERELDPOLITIEK
Andere strategie in Europa
Twee Nederlanders tastten
de Joegoslavische markt af
attenburg
Agenda voor
Haarlem
Een Eeuw Geleden
Tas vol orders voor
exportcombinatie
EXPOSITIE
^Hoe is het ontstaand
J
Dode Walvis
DINSDAG 3 NOVEMBER 1953
3
„Oude vrij ster smarkt"
in het dorp Wierden
G. de Clercq ten
grave gedragen
Kerkelijk Nieuws
Een blijde gebeurtenis
op komst?
Rubberconferentie in
Londen geëindigd
Adenauers plannen tot
regeling der Saarkwestie
Duitse scholieren
plunderden automaat
Universiteit van Salamanca
vierde zevende eeuwfeest
Hevige gevechten in
Noord Amman
Dit woord: IDIOOT
Met gestolen auto
tegen huis gebotst
Uit de Opregte Haarlem sche
Courant van 3 November 1853
Twee leden van de Nederlandse export-
combinatie, L. Fokkema te Culemborg en
,T. W. Westerhoff zijn na een reis van
twee weken door Joegoslavië terug
gekeerd in ons land. De beide heren brach
ten een tas vol orders mee terug. Er zijn
voor tweeëneenhalf millioen gulden aan
realiseerbare orders voor de exportcombi
natie in het land van Tito geplaatst. Dat
was het eerste en uiteraard het voornaam
ste, dat de doodvermoeide reizigers te ver
tellen hadden. Ondanks hun moeheid
tweeëneenhalfduizend kilometer in tweeën-
eenhal ve dag achter de rug'hielden zij
een pleidooi voor de wijze van zaken doen
door hun organisatie: zelf er op uittrekken
als de man met het monsterkoffertje en als
koopman te komen tonen datgene wat men
kwijt wil.
Zo zijn de heren Fokkema en Westerhoff
twee weken lang door Macedonië, Croatië,
Bosnië, Montenegro en Slovenië getrokken,
in concurrentie met de Duitsers en Belgen,
die daar ook op het zakelijke oorlogspad
zijn. De tweeëneenhalf millioen gulden uit
voer was niet verkregen wanneer de reis
niet was gemaakt. Ons handelsverdrag, dat
sinds deze zomer met Joegoslavië loopt, is
met dit bedrag overschreden.
Door besprekingen op hoog niveau zal
door middel van compensatietransacties
hiervoor wel een oplossing worden gevon
den, zo deelde men ons mede.
Op dezelfde wijze als deze reis gemaakt
is, zijn of gaan andere fabrikanten en leden
van de exportcombinatie „Opstap" onder
meer naar Zuid-Amerika, Indonesië, Egyp
te en Texas om daar voor de aangesloten
collega's zaken te doen. De leden werken
voor elkaar.
Bij verhindering van het staatshoofd
Tito is een geschenk overhandigd aan zijn
eerste (en enige) minister dr. Jozef Wii-
fran. Het combineren van de Nederlandse
industrie in een exportgroep ontmoette bij
hem, „vanwege de communistische grond
slag", veel sympathie. Tijdens het bezoek
en de reis zijn voorbereidingen getroffen
voor een tegenbezoek van een Joegoslavi
sche zakengroep, die in ons land in contact
zal worden gebracht met Nederlandse
fabrikanten. Naar verwachting zal de reis,
behalve de directe orders, ook verdere
resultaten voor onze industrie gaan op
leveren. Wat de invoer betreft, is er in
Joegoslavië belangstelling voor alle goede
ren die kunnen dienen voor de opbouw
van het land, dus vrijwel alles, uitgezon
derd luxe artikelen.
Grote kooplust
Uit het gesprek met dr. Wilfran, zowel
als uit de tijdens de reis opgedane ervarin
gen bleek er een grote kooplust te bestaan.
Toch ging het zakendoen niet gemakkelijk
en moest er veel voor gepraat worden.
Vooral in het begin met een zekere stug
heid, waarschijnlijk uit een nationale trots.
Van een „vreemdelingenhaat" hebben de
Nederlanders geen hinder ondervonden. In
het begin was er een zeker wantrouwen,
ADVERTENTIE
nedetlandL-;:,.' - vA-fr" -
St^^igS
DINSDAG 3 NOVEMBER
Stadsschouwburg: „Circus Knie" (De To
neelvereniging), 8 uur. Nassauplein 8: dr.
R. v. Brakcll Buys, over: „De Godsliefde bij
Spinoza". 8.15 uur. Gebouw Cultura: „Film
avond met lezing van Lissone-Lindeman. 8
uur. Luxor: „Aan", 14 jaar, 7 en 9.15 uur.
Roxy: „Hongkong", 14 jaar, 8 uur. Lido:
„Call me Madam", alle leeft., 7 en 9.15 uur.
City: „Opstand in de Sing-Sing", 14 jaar, 7
en 9.15 u. Frans Hals: „Broadway Rhythm",
alle leeft., 8 uur. Rembrandt: „Ik beken", 18
jaar, 7 en 9.15 uur. Palace: „Ileidi", alle
leeft., 7 en 9.15 uur. Minerva: „Koppensnel
lers van de Amazone", 14 jaar, 8.15 uur.
WOENSDAG 4 NOVEMBER
Cultura: Nederlandse Vereniging voor
sexuele hervorming, bijeenkomst, 8 uur;
wintersportfilmavond Lissone-Lindeman, 8
uur. Luxor: „Aan". 14 jaar, 2, 7 en 9.15 uur.
Roxy: „Hongkong", 14 jaar, 2.30 en 8 uur.
Minerva: „Koppensnellers van de Amazone",
14 jaar, 2.30 en 8.15 uur. Lido: „Call me Ma
dam", alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. City:
„Opstand in de Sing-Sing", 14 jaar, 2.15, 7
en 9.15 u. Frans Hals: „Broadway Rhythm",
tile leeft., 2.30, 7 en 9.15 uur. Rembrandt:
„Ik beken". 18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
palace: „Heidi", alle leeft., 2, 4.15, 7 en
•JS uur.
dat evenwel spoedig overwonnen kon wor
den.
De reis heeft voor de Nederlandse zaken
lieden zelf ook nog sensatie gebracht. Zij
zijn namelijk gedurende een etmaal in
arrest geweest vanwege een aanrijding met
een boerenwagen op een onverlichte bui
tenweg in Servië. De drie op de wagen
zittende boeren geraakten hierbij licht ge
kwetst. Het zwaar gewonde paard werd
door de heer Westerhoff met een revolver
van een der boeren ter plaatse doodgescho
ten. Na aan de grens vierentwintig uur te
zijn opgesloten, bracht een telefoongesprek
met dr. Wilfran voor de Nederlanders uit
komst en vrijheid.
ADVERTENTIE
BOSKAMP
O V E R V E E N
van
binnenhuiskunst
geopend:
26 Oct.8 Nov.
10—17 uur
Zondags gesloten
BLOEMENDAALSEWEG 259
In Londen worden „smog"-maskers verkocht naar hel model van rechtse foto, een
bescherming tegen de met rook en roet vermengde mist. Een betereuitvoering in
kostbare stoffen brengen de Londense modehuizen (links).
Het dorpje Wierden bij Almelo werd
gisteravond overstroomd door duizenden
toeschouwers, die bij de herleving van een
oud gebruik tegenwoordig wilden zijn. Ter
gelegenheid van de jaarlijkse Sint Maar-
tensmarkt, die gisteren in Wierden werd
gehouden, had de marktcommissie ook een
oude vrijstersmarkt georganiseerd, die
vooral op het jeugdige publiek een buiten
gewone aantrekkingskracht bleek te be
zitten.
De vrijstersmarkt heeft aan duizenden
kostelijke uren van vermaak geschonken.
Om 7 uur in de avond begonnen de festi
viteiten in het versierde dorpje. Tal van
schiettenten en andere inrichtingen van
vermaak waren er opgesteld. In dikke
rijen stond men voor een kaartje aan de
kassa.
De mannen ontvingen dan een witte
knoop met een cijfer op hun rever de
dames een rose knoop met een cijfer. Daar
na was het voor de mannen en vrouwen,
meisjes en jongens, zaak om de houders
van gelijke nummers te vinden om zodoen
de een paar te vormen.Het werd een enorm
gezoek en dit gaf aanleiding tot veel vreug
de en jolijt, vooral voor de velen, die een
en ander gade sloegen.
Plet eerste paartje, dat zich aldus had
gevormd, werd uitgeroepen tot koninklijk
paar van Wierden. Dit ging met een ver
makelijk ceremonieel gepaard. Koning en
koningin ontvingen een krans, die vol hing
met bosjes wortelen, druiventakken, lege
jeneverflessen etc. Met nog drie andere
paartjes maakten koning en koningin ver
volgens een triomftocht per Twentse statie
karos door het vrolijk uitziende Wierden.
Het feest duurde tot laat in de avond.
Op de begraafplaats Zorgvlied te Am
sterdam is Maandag het stoffelijk overschot
van de heer G. de Clercq, in leven voor
zitter van de AVRO, ten grave gedragen.
Bij de vele aanwezigen bevonden zich
het voltallig algemeen bestuur van de
AVRO, de directeur van de Wereldomroep,
de heer H. J. van den Broek; mr. J. A. W.
Burger namens de VARA; de heer G.
Kampschreur namens de KRO en mr. A. B.
Roosjen namens de NCRV, het bestuur van
de Nederlandse Radio Unie en de Neder
landse Televisiestichting; mr. L. A. Kesper,
regeringscommissaris voor het radiowezen:
prof. mr. P. S. Gerbrandy, voorzitter van
de Radioraad; mr. A. W. Schadee van
Westrum, waarnemend chef van de
afdeling radio, televisie en pers van het
ministerie van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen en de burgemeester van
Hilversum, de heer J. J. G. Boot.
In de aula hebben de ondervoorzitter van
de AVRO, dr. PI. Molhuysen, de heer D.
Repko, directeur van de AVRO, en namens
de Nedei'landse Radio Unie, de Nederlandse
Televisie Stichting en de Federatie van
Omroepverenigingen mr. A. B. Roosjen
getuigd van de bewondering en de waar
dering voor de werkkracht en de wils
kracht, die de heer De Clercq in zijn vele
functies aan de dag heeft gelegd.
Geref. kerken
Beroepen te Hoornsterzwaag T. J. Hagen
te Lemelerveld.
Aangenomen naar Lekkerkerk C. Vroon,
cand. te Utrecht.
Chr. Geref. kerken
Tweetal te Middelharnis M. S. Roos te
Zwijndrecht en P. de Smit te Zeist.
Bedankt voor Tholen, G. Blom te Meer
kerk.
Tweetal te Sneek: N. Brandsma te Rijns
burg en J. Thijmes te Nunspeet.
Geref. gemeenten
Aangenomen naar Barneveld: Chr. v.
Dam te Amsterdam-C., die bedankte voor
Sardis (Canada) en voor Scheveningen.
Ph. Cornelder
De heer Ph. Cornelder te 's-Gravenhage,
reeds meer dan 25 jaar werkzaam bij een
levensverzekeringsmaatschappij aldaar,
ziet zich de weg naar de kansel ontsloten.
De gemeente Wilhelminadorp heeft hem
beroepen. Hij nam dit beroep aan..
De heer Cornelder, die reeds 41 jaar is
en vader van zes kinderen, ging in 1946
aan de universiteit te Utrecht studeren.
Dit jaar voltooide hij zijn studie en op 24
Juni hield hij onder buitengewone belang
stelling in de Julianakerk te 's-Gravenhage
onder leiding van prof. dr. A. A. van Ruler
zijn proefpreek. Op 13 December zal hij zijn
intrede te Wilhelminadorp doen.
ADVERTENTIE
CCCOOCCOCOOOOOC<XXX>OOCCOCOCCOOC»DCCCOCCCO
Zorg clan voor een regelmatige levens
wijze en voor een goede, volledige
voeding
Denk er aan voldoende vitamine B te
gebruiken, het word aanbevolen gedu
rende de zwangerschap. Er bestaat dan
een grotere behoefte aan vitamine B.
Neem dagelijks een flinke eetlepel
VITAMINE GISTVLOKKEN.
VITAMINE GISTVLOKKEN zijn een
product van de Koninklijke Ncderland-
sche Gist- en Spiritusfabriek N.V. Zij
bevatten het gehele in gist aanwezige
natuurlijke vitamine B complex, als
mede een hoog percentage eiwit. Re
gelmatig gebruik zal Uw gezondheid
en Uw zenuwgestel ten goede komen
Verkrijgbaar in Apotheek en Drogisterij
OOOOOOOOCOOOOOOOCCCCCOOOOCCCOOCOOCOCCOOOCCOOOOOOOOCCODCO
„Geen stap verder gekomen"
De bijeenkomst van de bestuurscommis
sie van de internationale studiegroep voor
rubber, die op 12 October in Londen is
begonnen, is geëindigd. Uit goed ingelichte
bron wordt vernomen, dat men geen stap
verder is gekomen met het plan voor het
sluiten van een internationale overeen
komst ter stabilisering van de rubber-
markt. Het in Januari 1953 door een spe
ciale werkcommissie uitgewerkte „buffer
voorraad-plan" is opnieuw besproken, doch
zonder resultaat. De commissie verwacht,
dat er aan het einde van dit jaar een over
schot van 169.000 long ton natuurrubber
zal ziin.
Men is in de vergadering tot de slotsom
gekomen, dat de ontwikkeling van de
rubberpriizen de natuurrubberindustrie in
een ernstige situatie heeft gebracht. Om
hierin verbetering te brengen stelde men
o.m. voor, dat de regering der V. S. de prijs
van synthetische rubber verhoogt, haar
politiek inzake de vervanging van rubber
in haar voorraden herziet en haar voor
schriften inzake het verplichte verbruik
van synthetische rubber herroept.
BONN, (United Press) De West-
Duitse kanselier dr. Adenauer poogt te
komen tot een Frans-Duitse „beginselver
klaring" over de Europeanisering van de
Saar die geratificeerd zou dienen te wor
den door een in vrije verkiezingen tot
stand gekomen Saar-parlement alvorens
zij in werking zou treden, zo verneemt
United Press uit officiële kringen.
Adenauer en de vroegere Franse minis
ter van Buitenlandse Zaken, Robert Schu-
man, hadden in de vorige herfst bijna
overeenstemming bereikt over een derge
lijke „beginselverklaring", maar de zaak
bleef hangen op de kwestie van de ver
kiezing van een Saar-parlement.
Thans trachten Adenauer en Schumans
opvolger, Bidault, weer een overeenstem
ming te bereiken. Adenauer is er bijzonder
op gebrand, zulk een accoord tot stand te
brengen omdat dat het grootste obstakel
vormt voor de Franse ratificatie van het
West-Duitse vredesverdrag en het verdrag
van het Europese leger.
Enige Duitse scholieren, die met hun
leraar in een autobus ons land bezochten,
hebben in Den Haag getracht een sigaret
tenautomaat van een winkel in de Java-
straat met 5 pfennig-munten leeg te halen.
De leraar had de jongens gewaarschuwd
dit niet te doen, maar toen hij even weg
gegaan was, deden zij het toch. Enige voor
bijgangers waarschuwden de politie, die de
scholieren op heterdaad betrapte. Zij heb
ben een nacht in het politiebureau moeten
doorbrengen. Nadat tegen hen procesver
baal wegens diefstal was opgemaakt, moch
ten zij de volgende dag vertrekken,
Het zevenhonderdjarig bestaan van de
universiteit van Salamanca (Spanje) is
met grote luister herdacht. Meer dan 100
universiteiten uit 35 niet-communistische
landen waren bij de plechtigheden ver
tegenwoordigd. Er werd o.a. een optocht
in dertiende-eeuwse costuums gehouden.
De feestelijkheden hadden eigenlijk reeds
in 1943 moeten worden gevierd, maar ten
gevolge van de oorlogsomstandigheden
heeft men destijds tot uitstel besloten.
In 1218 richtte Alphonsus IX, koning
van Leon, in Salamanca een studiecentrum
op, dat in 1243 door Koning Ferdinand III
officieel tot universiteit werd verheven.
Van de oorspronkelijke gebouwen bestaat
er thans niet een meer. De oudsten
waarin tegenwoordig de, letterkundige en
de rechtskundige faculteit zijn gehuis
vest dateren uit het begin van de zes
tiende eeuw. Onder de relikwieën bevinden
zich de katheder, waarop Luis de Leon in de
zestiende eeuw doceerde, en de bul, waar
bij het eredoctoraat in de rechtsweten
schappen aan de H. Theresia van Avila
werd verleend. De universiteit van Sala
manca heeft zich bijzonder onderscheiden
op het gebied van burgerlijk en canoniek
recht, zij heeft bijgedragen tot het onder
richt in de Arabische taal in Europa en.
in de middeleeuwen, voortdurend op de
bres gestaan voor de erkenning van de per
soonlijke vrijheid van elk individu.
In het Noorden van Annam zijn verwoede
gevechten geleverd tussen Frans-Vietna-
mese troepen en verscheidene bataljons
van de Vietminh. De verliezen, die ver
moedelijk zwaar zijn, zijn nog niet be
kend gemaakt, aldus een woordvoerder
van het Franse opperbevel.
Volgens berichten uit Hanoi hebben de
opstandelingen naar raming 100 doden
verloren bij hevige gevechten van man
tegen man, die Zaterdagmiddag ontston
den nabij de grens van Annam en Tonkin,
100 km. ten Zuid-Oosten van Hanoi.
Uit Vientiane meldt A.F.P., dat in de af
gelopen drie dagen de uniestrijdkrachten
successen hebben behaald bij patrouille
acties en verkenningen in Laos.
Het communistische persbureau „Nieuw
China" heeft Zaterdag gemeld, dat in de
eerste helft van October negen Franse
steunpunten in Zuid-Indochina door de
Vietminh zijn opgeruimd.
ADVERTENTIE
is erger dan pijn!
Onmiddellijke verlichting en
spoedige genezing van Uw
huidaandoening geeft het
beroemde huidgeneesmiddel
Recente berichten van officiële en officieuze zijde hebben het duidelijk
gemaakt, dat de Amerikanen bezig zijn de basis van hun militaire
werkschema met betrekking tot Europa aan een nauwgezet onderzoek te
onderwerpen, en zelfs dat zij reeds tot ingrijpende veranderingen besloten
hebben. Het feit dat in de toekomst het accent van de Amerikaanse defen
sie zal worden gelegd op het luchtwapen en de atoomwapenen, betekent
dat de grondtroepen op het tweede plan zijn gekomen en tevens, dat het
Amerikaanse verlangen naar een Europees leger een enigszins ander
aspect moet liebben gekregen. Want inplaats van een Frans-Duits-Italiaans-
Benelux-leger, dat op den duur de Amerikaanse en Britse troepen in
Europa zou kunnen vervangen, staat thans een door Amerikaanse en
Engelse specialistentroepen gesteunde combinatie van Europese contingen
ten op het program. Ofschoon de ontwikkeling der militaire en strategische
wetenschap aan deze wijziging debet is, rekent zij tegelijk af met de
mogelijkheid dat het Europese leger een Duitse aangelegenheid zou wor
den. Daardoor is voor Frankrijk de aantrekkelijkheid van de Europese
Defensiegemeenschap groter geworden.
De Europese Defensiegemeenschap, dooi
de Fransen ter wereld gebracht, was reeds
van de aanvang af een theoretisch geval
zonder werkelijke praktijk-waarde. Dat zij
even weinig militaire bruikbaarheid als
politieke verwezenlijkingsmogelijkheid be
zat, is in de loop der jaren, die sinds het
Franse initiatief verliepen, duidelijk ge
noeg gebleken. Op het moment dat het
Franse voorstel tot vorming van een Euro
pese Verdedigingsgemeenschap wereldkun
dig werd, waren de vooruitzichten op een
verwezenlijking der Europese politieke
unie zeer goed, ook al door de vlotte stapel
loop van het Schumanplan, de latere
Kolen- en Staalgemeenschap. De Fransen
wilden op: die weg verder gaan en droom
den van een reeks gemeenschappen, die
tenslotte de éne grole politieke gemeen
schap tot werkelijkheid zouden maken. Zij
zullen niet zoals Churchill wél be
doeld hebben, om een Europese Defensie
gemeenschap de plaats te doen innemen
van de toentertijd steeds sterker wordende
neiging om de Verenigde Staten van
Europa (met beperkte federale bevoegd
heden) uit te roepen.
In feite is echter die Defensiegemeen
schap na het stichten van dc Kolen- en
Staalgemeenschap het enige tastbare ge
bleven van alle verdere verschijnselen der
Europese eenheid. Daardoor is het Franse
enthousiasme ingekrompen tot een dralen
de, nukkige en vaak tegenwerkende
houding.
Voor Washington, met zijn felle verlan-
gen naar Eui-opese eenwording, is het
Europese leger een toetssteen geworden
van de mogelijkheid om Europa tot een
federatie te zien worden. Voor de Duitsers
betekende het de kans om weer een Wehr-
macht te krijgen en tegelijk een plaats
tussen de rijen der Europese landen te ver
overen. Beiden hebben zich misrekend.
De Europese Defensiegemeenschap is er
nog steeds niet en het Europese, leger is al
van gedaante veranderd vóór het er was.
Want de steeds voortschrijdende strategi
sche wetenschap, de verdere verwerking
van ervaringen uit de Tweede Wereldoor
log en de berekeningen van militaire
experts met vooruitziende blik hebben er
gezamenlijk toe geleid, dat een zelfstandig
Europees leger, samengesteld uit troepen
onderdelen van de Europese landen, te
voorschijn kwam als een aanfluiting van
wat de moderne strategie eist.
Europa is op het gebied der bewapening
jaren ten achter. Het heeft geen atoom-
laboratoria voor militaire doeleinden, geen
atoombommenfabricage, geen atoombom
menwerpers. geen atoomkanonnen, geen
snelle jachtvliegtuigen. Het heeft heel wei
nig kans om binnen afzienbare tijd in het
bezit van dat alles te komen. Het heeft
slechts verouderde wapenen, gekregen van
de Engelsen en Amerikanen enmensen.
Mensen die desnoods in militaire unifor
men kunnen worden gestoken en een ge
weer kunnen dragen. Mensen dus, die een
afspiegeling kunnen geven van wat eens de
oorlog was maar die niet een factor van
belang kunnen zijn in datgene, wat de toe
komstige oorlog zijn zal. Mensen, die des
noods de militaire pas kan worden geleerd
met behulp van Duitse Feldwebels en die
in kazernes kunnen worden ondergebracht
om de krijgstucht en de inwendige dienst
te leren maar met dat alles nog geen
schijn van een bruikbaar leger zouden
vormen.
In de tijd nog niet zolang geleden
dat ook Amerikaanse militairen nog in
ernst praatten over linies, die gehouden
zouden moeten worden, rivieren die borst
weringen zouden zijn, landsgrenzen die
verdedigd zouden moeten worden, infan
terie die belangrijke taken zou moeten ver
vullen. zou een Europees leger van mensen
als bovenomschreven theoretisch van be
lang hebben kunnen zijn. Doch in de prak
tijk was dat denkbeeld toen reeds ridicuul.
Menig leek verwonderde zich toen reeds
over de klaarblijkende naïveteit van mili
taire deskundigen, die een eventueel Euro
pees leger wilden samentrekken langs de
Rijn of om het Ruhrgebied, of wilden doen
uitwijken naar Spanje als het te riskant
werd. Deze leken hadden toen reeds nare
dromen van wolken Russische parachutis
ten, die in de nacht als zwermen sprink
hanen neerstreken over West-Europa en de
strategische punten geluidloos omsingelden,
terwijl in de kazernes van het Europese
leger nog niet eens de réveille geblazen
was. Zij hadden nachtmerries van atoom
bombardementen zonder enige vooraf
gaande waarschuwing, die de troepencentra
van de aarde wegvaagden en de havens
onbruikbaar maakten over heel West-
Europa, in één nacht.
Dat betekent, dat deze leken die niets
afwisten van militaire strategie en nooit
een geweer hadden gevoerd hun gezond
verstand zelfs gedurende de slaap niet het
zwijgen konden opleggen. Of, met andere
woorden, dat de logica van de gruwelijke
evolutie, die ook de oorlogskunst door
maakt, hun allerminst bleek te ontgaan.
Een Europees leger van troepencontin
genten onder Europese leiding en met
Europese of van anderen gekregen uitrus
ting was op dat moment reeds een onbruik
bare antiquiteit, hoe prettig het ook in de
oren klonk de bevelhebber van het Atlan
tisch pact indertijd te horen zeggen, dat
West-Europa in ieder geval verdedigd zou
worden aan de Rijn.
Thans hebben die dromende leken ge
lijk gekregen, aangezien de hoogste mili
taire kringen in Washington hun inzichten
blijken te hebben verruimd. Zij hebben
thans besloten te streven naar een Euro
pese defensie, waarin de nieuwste en
zwaarstwegende Amerikaanse wapenen de
hoofdrol zullen spelen, met bijbehorende
Amerikaanse en Engelse specialistentroe
pen. Daarachter blijft natuurlijk de vor
ming van een Europese eenheid als num
mer een op het verlanglijstje staan, doch
niet als „staartje" van een Europees leger,
maar als noodzakelijk geraamte voor een in
de verre toekomst misschien eens van ge
lijke betekenis wordende gezamenlijke
strijdmacht. De politici zullen zich aan dat
inzicht moeten aanpassen.
Intussen wordt waarschijnlijk het be
ginsel van Europa's militaire saamhorig
heid, de E.V.G., langzamerhand door alle
Europese landen geratificeerd. Het zal dan,
geratificeerd en wel, nog slechts de be
tekenis hebben van een facet der Europese
eenheid, een verdrag als blijk van goede
wil, waarin wordt uitgesproken dat de
Verenigde Staten van Europa ook in het
kader van hun fedei'alisme ééns een
eigen leger zullen moeten hebben.
Voor de situatie van het moment heeft de
E.V.G. dus vrijwel alle betekenis verloren,
zult ge zeggen Allerminst. Want in de
steeds voortschrijdende geneigdheid der
Europese landen om het gebouw van hun
federatieve samengaan af te maken, moet
ook de wil om samen op de bres te staan
voor de verdediging van wat men hoopt te
bouwen, niet ontbreken. Daardoor wordt
de basis gelegd van wat eens, in de verre
toekomst, een Europees leger zal zijn.
Wanneer nu nog in Amerika luide stem
men worden aangeheven om toch „met het
oog op de Russische dreiging" haast te
maken met de E.D.G. en zo Frankrijk
niet wil de Duitsers dan maar de ver
dediging van Europa toe te vertrouwen, dan
kan men deze rhetoriek dezelfde waarde
toekennen als het niet-bestaande Europees
leger zelf. De Amerikaanse strategen in het
Pentagon hebben ongetwijfeld en geluk
kig ook wel eens nare dromen, zoals de
leken. J. L.
Het Griekse woord idiotès betekent:
ambteloos burger, in tegenstelling tot:
bestuurder van de staat. Vandaar dat
het ook ging aanduiden: eenvoudig, on
wetend mens, leek. Die betekenis
vindt men tot in de zeventiende eeuw
terug. In 1599 wordt in een Kerkelijk
voorschrift bepaald, dat geen idioten tot
het predikambt zullen worden toege
laten „tenzij dan dat sij sonderling van
Godt begaeft sijn."
Pas in de nieuwere tijd wordt idioot
in medische zin gebruikt voor iemand
met onontwikkelde hersenen, een stomp,
zinnig, achterlijk mens. Uit de betekenis
onwijs ontwikkelde zich die van: dwaas,
onzinnig, belachelijk. Dan gaat men het
ook gebruiken voor zaken en niet meer
alleen voor personen. Het is doodgewoon
te zeggen: wat 'n idiote hoed heb jij op,
^doe niet zo'n idioot voorstel.
Hebt u gelezen van Floris Meslier, de
Nederlandse impresario, die met 1 dooie
walvis tonnen gouds verdient?
1-Ieel Parijs spreekt over dat opgezette
dier en toen ik enige weken geleden langs
de Invalides kwam, zag ik een honderden
meters lange rij mens geduldig wachten
om tot die gecarboliseerde griezel te wor
den toegelaten.
Hoe bestaat het.
Eerlijk: als meneer Meslier mij indertijd
gevraagd zou hebben of ik voor duizend
gulden aandelen in die vis zou willen ne
men, had ik geen halve seconde geaarzeld
om „nee, meneer Meslier" te zeggen en nu
brengt die morsdode koning der zeeën een
dividend op, waar de Koninklijke, Philips
en de Draka met hun drieën niet tegen
op kunnen.
Begrijpt u er iets van?
Niet om nu anders dan anderen te wil
len zijn, maar als ik voor niks zou binnen
mogen zou ik het nog niet doen.
Ik houd niet van opgezette dieren. Ik zie
al genoeg levende mensen met glazige
blikken om naar even dode dieren te gaan
kijken.
Maar goed de mensen vinden het blijk
baar zo pi'achtig, dat meneer Meslier ex-
tonnen mee verdient en nu wilde ik met
een opgezette olifant gaan x-eizen.
Maar iemand, die de psyche des volks
kent, heeft mij dat afgeraden. Hij zei: „Het
zit 'm niet helemaal in de grootte van dat
visje, maar in zijn onbekendheid. Omdat
ze nooit een levende walvis hebben gezien,
gaan ze de opgezette bekijken. En omdat
ze wel levende olifanten hebben gezien,
zullen ze voor een dode geen dubbeltje
over hebben."
De man heeft gelijk.
Ik heb er lang over nagedacht.
Er is maar één manier om de heer
Meslier te overtroeven.
Dat is: met een levende walvis gaan
rondreizen.
Dat ga ik nu doen.
Als ge even nadenkt is het een koud
kunstje om miilionnair te worden. ELI AS
In Heeze is 's nachts een auto in volie
vaart tegen de gevel van een huis gebotst,
na eerst een paal van de bovengrondse
electrische leiding te hebben geramd. Dit
laatste had tot gevolg dat een gedeelte
van het dox-p van stroom was verstoken.
Hoewel de auto en het huis vrij aanzien
lijke schade opliepen, bleven beide inzit
tenden ongedeerd en sloegen op de vlucht.
Zij werden nog dezelfde nacht aangehou
den en vei-klaax-den dat zij de auto in
's Hertogenbosch hadden gestolen.
Deze AVRO Canada CF 100 werd door een
fotograaf, gezeten in een ander vliegtuig
„geschoten", toen het vliegtuig, bestemd
voor de Koninklijke Canadese luchtstrijd
krachten, bijna verticaal boven het wol
kendek uitsteeg. De CF-100 is een lange
afstandsgevechtsvliegtuig met boordka-
nonnen. Het is ook het eerste straalvliegtuig
in het Britse Gemenebest, waarbij de ra
ketten niet aan de buitenzijde van het toe
stel zijn aangebracht doch werden
ingebouwd.
I-IAARLEM. Te Sassenheim heeft eene
verkooping plaats gevonden van 515 bun
ders land in den drooggelegden Haarlem
mermeerpolder. Zij hebben gezamenlijk
opgebracht 353.500.of gemiddeld ruim
680.— per bunder. Mr. H. Cock t»
Leydcn is kooper gewoi'den van 254 bun
ders voor 162.700.—*
