ALBERT HEIJN's
BOTERSTAVEN
Mijn vriend
de schurk
„Holland-Nautic" onderwerp van
besprekingen op hoog plan
Chefarine „4"
doet wonderen
ZE ZIJN ER WEERé
ROOMBOTER AMANDELEN
Nieuw systeem van rechts
bijstand aan minvermogenden
STOFZUIGERS
.Clowntje Rick
Wellicht verkoop
van aandelen
Bei^erzvijk
Wetsontwerp beoogt oprichting
van bureaux in arrondissementen
U.L.O. alweer te klein
4
Geslaagde propaganda
voor het CNV
Heringa Wuthrich
BLIKSEMAFLEIDERS
Collecte bracht bijna
1900,- op
Jonge kunstenaars stellen
zich voor bij „Toonkunst"
échte
H. J. M A E R T E N S N.V.
Sport in 't kort
Voor de kinderen
Voetbal
Van der Kuil, Snoeks jr. en
Kuys in Nederlands
militair elftal
Biljarten
Om de Svenska Kannan
A utomobilisme
Rallye Monte Carlo
Carrera Panamericana
Schoolhandbal
Zwemwedstrijden voor
de lagere scholen
Grote animo voor EHBO-
cursus van Rode Kruis
Film over Gymnaestrada
Vijfendertig mille voor
nieuwe étage gevraagd
FEUILLETON
door David Bolderdijk
WOENSDAG 4 NOVEMBER 1953
Indien onze inlichtingen juist zijn, wor
den thans onderhandelingen gevoerd tus
sen de directies van de Continentale Han
delsbank te Amsterdam en een beleggings
maatschappij over de verkoop van het aan-
delenpaket van eerstgenoemde onderne
ming in de N.V. Scheepswerf en machine
fabriek Holland-Nautic te Haarlem.
De directie van de Holland-Nautic kon
dit bericht bevestigen noch ontkennen, om
dat de Continentale Handelsbank in deze
zelfstandig optreedt. De directie van de
Contibank wilde de juistheid van onze in
formaties noch ontkennen noch bevestigen
Wel deelde men mede, dat de onderhande
lingen welke worden gevoerd, op korte ter
mijn haar beslag zullen krijgen.
De rol van de Contibank als aandeel
houdster van de Holland-Nautic is minder
belangrijk dan die van geldschietster. Zij
heeft namelijk in de loop der jaren een
crediet van niet minder dan vier millioen
aan de Holland-Nautic verstrekt, waarvan
de helft in een bepaalde vorm werd over
genomen door de N.V. Herstelbank.
Nu het met de gang van zaken bij het
Haarlemse bedrijf, althans met een ge
deelte daarvan, nog steeds niet erg wil
lukken, heeft de bank van haar recht ge
bruik gemaakt om een scherpe controle op
het financiële beheer toe te passen.
De Continentale Handelsbank heeft, naar
wij menen te weten, de aandelen in de
Holland-Nautic overgenomen van de Ge
broeders Gort uit Nieuw-Vennep.
De heren Gort interesseerden zich voor 't
bedrijf na het faillissement van de oor
spronkelijke Holland-Nautic, die werd
overgenomen door een nieuwe exploitatie
maatschappij.
Onder leiding van de vorige directeur,
de heer Feringa, en de tegenwoordige, de
heer Kreuger, werd het bedrijf reeds in
grijpend gesaneerd. Een der laatste maat
regelen van de heer Kreuger was het ont
lasten van de onderneming van de te zware
druk welke door de aanwezigheid van een
aantal „topfunctionarissen" bestond. Hier
door werd reeds een aanmerkelijke bespa
ring men schat van een ton op de
uitgaven bereikt.
Het voorgenomen ontslag aan het perso
neel van de thans zonder orders geraakte
machine-afdeling vormt niet zozeer een
voortzetting van dat beleid, maar wel een
kwaad gevolg van de berichten over het
ontslag aan die tonfunctionarissen.
Dit heeft namelijk er toe geleid, dat ver
scheidene crediteuren op hun beurt koD-
schuw werden met het verstrekken van
credieten aan de Holland-Nautic en vaak
on korte termijn voldoening van hun reke
ningen eisten.
Verkoop van de Holland-Nautic aan een
beleggingsconsortium of een dergelijke in
stelling zou het voordeel hebben dat een
Door de Christelijke besturenbond van
Beverwijk werd Dinsdagavond als inzet
van de jaarlijkse Novemberpropaganda-
actie een bijeenkomst in het Kennemer
Theater gehouden, welke zich in een zo
grote belangstelling mocht verheugen, dat
de zaal nauwelijks alle bezoekers kon be
vatten.
De voorzitter, de heer J. van Someren,
sprak hierover in het openingswoord zijn
voldoening uit. Hierna werd door het
amusementsgezelschap „De Musanto's" uit
Amsterdam een afwisselend programma
van zang, voordracht en sketches ten ge
hore gebracht, dat zeer in de smaak viel
en waarvan vooral de sketches danig op de
lachspieren werkten.
In de pauze sprak de heer C. J. van
Mastrigt van het hoofdbestuur van het
C.N.V. een propagandistisch woord, waar
in hij de taak van het Christelijk vakver
bond nader belichtte. Hij constateerde dat
het vergaderingbezoek over het algemeen
slecht is te noemen en drong er bij de aan
wezigen op aan niet alleen critiek te leve
ren en aan te geven hoe het wel zou moe
ten zijn, doch juist aan het verbeteren van
de wereld zelf mede te werken. Hij wekte
de leden op door huisbezoek bij zijns in
ziens verkeerd georganiseerden en onge
organiseerden het ledental van het C.N.V.
op te voeren.
ADVERTENTIE
exploitatie op lange termijn, waarbij niet
het directe voordeel het eerste jaar op de
voorgrond staat, maar wel de rendabiliteit
in de toekomst, tot de mogelijkheden be
hoort.
Die mogelijkheden zijn er zeker. Het
65.000 vierkante meter omvattende com
plex van de Holland-Nautic, waarvan de
technische outillage bovendien zeer modern
is en dat voortreffelijk bereikbaar is, blijft
een waardevol object. Daaruit kunnen de
werknemers van de Holland-Nautic de
hoop putten dat een voortzetting van het
bedrijf waarschijnlijk kan worden geacht,
zij het dan wellicht voorlopig op kleinere
schaal. De geschiedenis zou zich dan in
zekere zin herhalen. De sanering van 1951,
ingeleid met het faillissement van de oor
spronkelijke N.V. Holland-Nautic zou op
deze wijze door een tweede worden ge
volgd. Het ligt voor de hand dat de aspi
rant-kopers waarborgen willen hebben
tegen een nieuwe interventie van credi
teuren.
Wij vernemen nog, dat een delegatie van
de bedrijfskern gisteren in Den Haag is
geweest om op het ministerie van Econo
mische Zaken de belangen van het perso
neel te bepleiten.'
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
Haarlem
BEROEMDE GENEESMIDDELEN
IN ÉÉN TABLET
TEGEN PIJNEN EN GRIEP 20 TABLETTEN i F 0.75
De collecte die de christelijke vereniging
„Draagt Elkanders Lasten" in Beverwijk
heeft gehouden, heeft een bedrag van bijna
f 1900 opgebracht.
St. Nicolaasfeest voor kinderen
Uit de N.V.V. bestuurdersbond, de fede
ratie van de Partij van de Arbeid en de
Vrouwengroep van de Partij van de Ar
beid is een comité gevormd, dat evenals
vorige jaren een St. Nicolaasfeest voor de
kinderen zal organiseren. Dit zal worden
gehouden op Zaterdag 12 December in
,,'t Centrum" te Beverwijk.
De maatschappij tot bevordering der
toonkunst brengt op Donderdag 12 No
vember een programma in het Luxor
Theater, waaraan medewerking wordt ver
leend door de jonge artisten Annemarie
Bom, harp; Beatrice Mackenzie, sopraan;
Willv Eesman, viool; Mimi Trybit, piano
en Victor Jonker, clarinet.
Renners ter jaarvergadering
De Beverwijkse rennersclub „Kenne-
merland" houdt hedenavond in café „De
Klomp" de jaarvergadering. Onder meer
vermeldt de agenda een bestuursverkie
zing; aftredend zijn de pennigmeester en
de secretaris, waarvan eerstgenoemde zich
niet herkiesbaar stelt. Het bestuur stelt als
candidaat de heren K. Brandjes en G. Hen-
neman.
„Het kind en het onderwijs"
bij P. v. d. A.-vrouwen
De Vrouwengroep van de Partij van de
Arbeid te Beverwijk heeft Dinsdagavond
in de Zeewijkschool een goed bezochte
vergadering gehouden, waarop de heer F.
Daalder, onderwijzer uit Overveen een in
teressante lezing heeft gehouden over het
onderwerp „Het kind en het onderwijs".
In een duidelijk betoog ging spreker in
op de vele vraagstukken waarvoor een on
derwijzer komt te staan en de heer Daal
der beantwoordde daarna enkele vragen.
De voorzitster gaf op deze avond voorts
een politiek overzicht, waarin zij voorna
melijk de kwestie Triest aanroerde.
Uitvoering van „Hercules"
De Christelijke sportvereniging „Hercu
les" geeft cp Woensdag 18 en Donderdag
19 November in het K.S.A. gebouw te Be
verwijk haar jaarlijkse gymnastiekuitvoe-
ring.
Christelijke vrouwen vieren
jaarfeest
Op Woensdag 11 November zal de
Christelijke vrouwenvereniging „Dient
elkander in de liefde" in het gebouw aan
de Populierenlaan haar jaarfeest houden.
Bellamy-leden kijken achter de
schermen
De afdeling Kennemerland van de inter
nationale vereniging „Bellamy" houdt op
Vrijdag 6 November in de koffiekamer van
,,'t Centrum" een ledenvergadering waar
op de heer C. Mook Jr. zal spreken over
het onderwerp: „Een kijkje achter de
schermen van de J.V.B."
per stuk
Uitsluitend bereid met
Bij de Tweede Kamer is een wetsont
werp ingediend tot regeling van de
rechtsbijstand aan on- en minvermogen
den. De regeling van de rechtsbijstand
aan hen, die niet in staat zijn de krach
tens de geldende tarieven voor de behar
tiging hunner belangen verschuldigde
kosten te voldoen, is ook na het in
we Vng treden van de wet van 1 Augus
tus 1936 tot herziening der voorschriften
nopens de toelating om kosteloos te pro
cederen herhaaldelijk onderwerp van
critiek geweest, aldus de memorie van
Toelichting.
De balie, aan wie op historisch begrij
pelijke maar in de huidige maatschappe
lijke situatie niet wel verdedigbare gron
den de last van het kosteloos behandelen
van toegevoegde zaken is opgelegd, heeft
al evenzeer haar verlangen naar verbete
ring van het bestaande stelsel uitgespro
ken. De Nederlandse Advocatenvereni-
ging heeft reeds in 1942 een ontwerp voor
een nieuwe regeling voor de rechtshulp
aan on- en minvermogenden gepubliceerd.
Inderdaad behoeft de regeling van de
rechtsbijstand aan on- en minvermogen
den naar het oordeel van de minister van
Justitie herziening.
In het wetsontwerp is er naar gestreefd,
de bezwaren te ondervangen.
Gelijk het ontwerp van de Advocaten-
vereniging voorstelt, is daartoe gekozen
een stelsel van arrondissementsgewijze
georganiseerde bureau's van rechtsbij
stand, welke de rechtshulp aan on- en
minvermogenden in voile omvang be
halve in straf- en tuchtzaken ter hand
kunnen nemen. Uitgangspunt voor een
dergelijke organisatie vormden de reeds
lang te Amsterdam en Rotterdam geves
tigde bureau's voor rechtsbijstand, parti
culiere instellingen zonder op de wet ge
gronde bevoegdheden. Door het voorge
stelde systeem nemen de bureau's voor
rechtsbijstand zowel de taak der tegen
woordige bureau's van consultatie als die
van de pro deo-kamer bij de rechterlijke
colleges over.
Het op zichzelf juiste beginsel, dat ieder
zo mogelijk iets- moet betalen voor de aan
hem bewezen :d:iensten, is in het ontwerp
op soepeler wijze uitgewerkt dan in het
huidige systeem: het bureau kan van geval
tot geval bepalen, welke bijdrage door de
minvermogenden kan worden opgebracht.
Weliswaar zal dit van de minvermogenden
gevraagde offer in de meeste gevallen
slechts uiterst gering kunnen zijn, doch
het zal het psychologisch nuttig effect heb
ben, dat betrokkene gevoelt, niet geheel
van de welwillendheid van het bureau af
hankelijk te zijn, en voorts het procederen
uit zuivere protestlust tegengaan. De bij
dragen komen ten goede van het bureau.
De kosten van de in het ontwerp voor
gestelde organisatie komen ten laste van
het rijk. De financiering der bureau's die
rechtspersoon zijn, geschiedt in eerste aan
leg door hun eigen inkomsten: bijdragen
der belanghebbenden en geïnde geliqui
deerde kosten. Voor zover deze inkomsten
niet voldoende zijn, komen de kosten ten
laste van de staat.
Naar schatting zullen de kosten, aan de
uitvoering van het bijgaande ontwerp ver
bonden, ongeveer één millioen gulden be
dragen. Daarin zijn dus begrepen de kos
ten van de medewerkende advocaten en
eventueel candidaat-deurwaarders, van de
uit te brengen exploiten en te plaatsen ad
vertenties, alsmede de administratiekosten
der bureau's.
ADVERTENTIE
Nassaustraat 5 Haarlem
Tel. 15220
WERELDRECORD VAN HARRIS OFFI
CIEEL ERKEND. Blijkens een mededeling
van de UCI is de tijd van 1 min. 8.6 sec. voor
de kilometer met staande staz-t, die de Britse
wielrenners Reg Harris 26 October 1952 in
Milaan voor zich had laten afdrukken,
officieel als wereldrecord erkend. Het oude
record stond met 1 min. 9.8 sec. eveneens
op naam van HaiTis.
TURPIN OP VRIJE VOETEN. De
Maandag in New York in hechtenis geno
men bokser Randolph Turpin is op vrije
voeten gesteld. Turpins manager deelde
mede, dat de juistheid van de aanklacht
door de 24-jarige negerin Adele Daniels
tegen Turpin ingediend, door Turpin zou
worden ontkend.
Ja, het ging prachtig met dat muziek maken
R.ick en Bunkie bliezen er onvermoeid op los, en Oepoetie hield iedereen zijn bus
voor. Die rammelde al aardig, als hij 'm schudde, want er kwam steeds meer geld
in. En de bus werd ook steeds zwaarder....
De hele middag stonden ze daar op het plein en speelden hun deuntjes. En tegen
etenstijd moesten ze er wel mee ophouden, want.de bus was vol!
„Dan gaan we maar naar huis", stelde Rick voor.
„Ik ben benieuwd, hoeveel we hebben opgehaald!", zei Bunkie.
Ze borgen hun muziekinstrumenten op en gingen naar huis. Oom Tripje lachte hen
toe, toen ze binnen kwamen.
„EnHebben jullie wat opgehaald, muzikanten?", vroeg hij.
Oepoetie schudde de bus op en neer.
„Nou, oom Tripje, voelt u maar eens, hoe zwaar die is!", zei hij trots.
„Prachtig, jongens!", zei oom Tripje bewonderend. „We zullen het maar eens tellen!"
Ze maakten de bus open en schudden die leeg op de tafel. Jongens, wat rolden daar
'n boel centen, dubbeltjes en kwartjes uitEn er waren ook guldens tussen!
Met verheugde gezichten bekeken ze de stapel.
En toen gingen ze aan 't tellen
Kuys (Haarlem), Snoeks Jr. (Stoimvogels)
en Van der Kuil (VSV) zijn gekozen in het
Nederlands militair elftal, dat volgende week
Woensdag in Groningen tegen GVAV een
lichtwedstrijd speelt.
Van 4 tot en met 8 November worden dooi
de B.V. „D.E.S." uit Haarlem in het club
lokaal „Bolwei-k", wederom de biljartwed
strijden gespeeld om de „Svenska Kannan".
Deze beker, beschikbaar gesteld door de
heer K. Ekman wei-d verleden jaar voor het
eerst gewonnen door de heer J. Lamers uit
Bevei-wijk.
De beker moet twee maal achter elkaar
of drie maal in totaal gewonnen worden om
definitief in iemands bezit te komen.
Aan het tournooi wordt deelgenomen door:
A. Ch. Agema (3001. P. Dickmann (250), J.
Doves (225), J. Lamers (400), R. v. Lunen-
burg (250), D. Nooi-dman (225), J. Steffers
(350) en J. J. Willemse (250).
Zoals wij reeds berichtten hebben zich voor
de in Januari te houden Rallye de Monte
Carlo achttien Nederlandse deelnemers
aangemeld. Het door het rallye-comité voor
Nederland vastgestelde aantal bedroeg ech
ter slechts vijftien, zodat een di-ietal équipes
de kans liep niet te kunnen deelnemen. De
KNAC heeft zich echter onmiddellijk tot de
organisatoren gewend met het verzoek het
voor ons land vastgestelde aantal te ver
hogen. Thans heeft de KNAC bericht ont
vangen dat haar verzoek is ingewilligd. Het
rallye-comité heeft, namelijk besloten plaats
in te ruimen voor vijfentwintig Nederlandse
équipes.
Bijna tweehonderd teams twee maal zo
veel als verleden jaar hebben ingeschre
ven voor de vierde Carrera Panamericana
van Tuxtla Gutierrez, aan de grens van
Mexico en Guatemala, naar Ciudad Juaz-ez
dat aan de Amerikaanse grens ligt tegen
over El Paso in Texas. De race zal vier dagen
duren en gaat over een afstand van 3077
kilometei-.
Dit jaar zijn 66 inschrijvingen binnen
gekomen uit Argentinië dat aan de voi'ige
drie wedstrijden niet heeft deelgenomen.
Voorts 52 uit Mexico. 43 uit de Ver. Staten,
9 uit Italië, 5 uit Fi-ankrijk, 5 uit Guatemala,
4 uit Duitsland en 1 uit Uruguay en uit
Columbia.
De Duitse ploegen rijden in Porsche's en
Borgward's in de sportklasse die verleden
jaar door Kling met e'en Mercedes werd ge
wonnen. Hier dingen ook vijf Lancia's mee,
met de Italianen Taruffi, Bracco, Bonetto en
Castellotti en de Argentijn Fangio als
voornaamste bestuurders. Het startschot
voor de eerste étappe er zijn er acht in
totaal wordt Donderdag 19 November
gelost.
Onder een verrassend grote belangstelling
is gisteren de derde ronde gespeeld van het
jongens- schoolhandbaltournooi om de „In
Memoriam dr. A. Dekker-wisselbekers". Als
winnaai-s van de poules A en D zijn de teams
van het Kennemer Lyceum (oudste en
jongste jongens) te voorschijn gekomen en
plaatsten zich dus voor de finale.
Bij de jongste jongens wordt vandaag de
finale gespeeld tussen Kennemerlyceum, Lo-
rentzlyceum, Klaas de Vriesschool en
Coornhertlyceum. Bij de oudste jongens zijn
het het Kennemez-lyceum, Klaas de Vries
school en HBS A. De Rijkskweekschool dingt
hier zonder vooi-wedstrijden mee.
De uitslagen van gisteren waren:
Oudste jongens (poule A): Gymnasium—
ULO Bevei-wijk 21; GymnasiumKenn.
lyceum 38; ULO BeverwijkKenn lyceum
3—12.
Jongste jongens (poule D): Gymnasium
ULO Beverwijk 1—2; Gymnasium—Kenn.
lyceum 14; ULO Beverwijk—Kenn. lyceum
0—5.
SCHAGEN TEGEN SLADSKY. De Am
sterdamse halfzwaargewicht Willy Schagen
bokst op 15 November in Dortmund tegen
de Duitser Sladsky. De partij is vastgesteld
over zes ronden van drie minuten.
Honderden jeugdige Haarlemse zwemmers
en zwemstertjes hebben in het Haarlemse
Sportfondsenbad meegedaan aan de jaarlijk
se zwemwedstrijden voor lagere scholen, die
door de Vereniging van Leraren en Onder
wijzers in de Lichamelijke Opvoeding werden
georganiseei-d.
De voornaamste uitslagen waren:
Jongste jongens: Boi-slzwemmen: 1. Prins
Hendz-ikschool 20.3 sec. 2. Mr. Bruchschool
22.8 sec. 3. Centralesehool I 23 sec.
Rugzwemmen: 1. Führhopschool 25 sec. 2.
Centralesehool I 25.8 sec. 3. Mr. Bruchschool
29.2 sec.
4 maal 25 m. estafette: 1. 1ste Centrale-
school 1 min. 29.7 sec. 2. Prins Ilendrikschool
1 min. 41.1 sec. 3. Haarl. Montes. school
1 min. 46.2 sec.
Oudste jongens": Borst: 1. Centrale II, 18 sec.
2. Rijksleerschool 18.2 sec. 3. Centrale I, 19.8.
Rug: 1. Centrale II, 24.2 sec. 2. Centrale I,
25 sec. 3. Centrale II 25-4 sec.
4 maal 25 m. est.: 1. Centrale I 1 min. 22 sec.
2. Centrale II 1 min. 22.1 sec. 3. Dr. Huet-
school 1 min. 49 sec.
Jongste meisjes: Borst: 1. Fr. Halsschool
22 sec. 2. Mr. Bruchschool 22.6 sec. 3. Haarl.
Montes. school 25.3 sec.
Rug: 1. Chr. Huygensschool 28-9 sec. 2. Bea-
trixschoo! 29.2 sec. 3. Mr. Bruchschool 29.9 s.
4 maal 25 m. estafette: 1. Frans Halsschool
1 min. 49 R sec. 2. Mr. Bruchschool 1 min.
50 sec. 3. Centralesehool I 1 min. 51.3 sec.
Oudste meisjes: Borst: 1. R.K. Huish.school
18.9 sec. 2. Centralesehool II 18.9 sec. 3- Cen
tralesehool II 22.3 sec. 4. Centrale I 22.3 sec-
Rug: Centrale II 28.8 sec. 2. Centrale I
29.2 sec. 3. Huishoudschool 29.7 sec.
4 maal 25 m. estafette: 1. Centralesehool II
1 min. 34.4 sec. 2. Huishoudschool 1 min. 53-7 s.
Einduitslag: Jongste jongens: 1. 1ste Cen
tralesehool 38 pnt. 2. Führopschool 27 pnt. 3-
Pr. Hendrikschool 26Va pnt.
Jongste meisjes: 1. Mr. Bruchschool 35 pnt.
2. Fr. Halsschool 28 pnt. 3. Chr. Huygens
school 25 pnt.
Oudste jongens: 1. 1ste Centralesehool 34'/2
pnt. 2. 2de Centrale school 32'/ï pnt. 3. Rijks
leerschool 15 pnt.
Oudste meisjes: 1. 2de Centralesehool 30 p.
2. 1ste Centralesehool 24 pnt. 3- R.K. Huis
houdschool 21 pnt.
Voor de nieuwe cursus voor aspirant
leden van de colonne R.K.K. van de plaat
selijke afdeling Velsen-IJmuiden van het
Nederlandse Rode Kruis hebben zich
Dinsdagavond in de Rijks fIBS ruim vijf
tig personen laten inschrijven. Dit duidt op
een grote belangstelling voor de cursus,
aangezien nog meer aanmeldingen te ver
wachten zijn. De cursus zal voor de eerste
keer in twee groepen wprden gesplitst, zo
dat twee docenten r.odig1 zijn. De huis-aan-
huis-actie heeft dus een goed resultaat ge
boekt.
Ook de personen, die zich bij de Dienst
Bescherming Burgerbevolking opgaven
voor de Geneeskundige Dienst waren
Dinsdagavond in ce HBS bijeen. De plaat
selijke afdeling van het Rode Kruis zal
deze BB-leden opleiden. Hei is voor een
ieder mogelijk om als lid van de Rode
Kruis-colonr.e een verband met de BB aan
te gaan, maar men kan zich ook recht
streeks bij de BB melden.
De groep geoefende dames van het Ro
de Kruis te Velsen-IJmuiden beschikt sinds
deze week weer over een leidster. Het is
mevrouw E. Arnold-Tichelaar, die de op
leiding voor verpleeghulp zal gaan verzor
gen. Zij is gediplomeerd verpleegster en
een zeer eivaren kracht, die lange tijd in
een ziekenhuis heeft gewerkt. Ook in Vel-
sen-Noord zal het Rode Kruis binnenkort
een gediplomeerd verpleegster krijgen.
Het bestuur van de Kennemer Turnkring
geeft Zaterdag 7 November, des avonds om
acht uur in het Ned. Hervormd Verenigings
gebouw aan de Rembrandtlaan in IJmuiden-
Oost een filmvoorstelling.
Vertoond zal worden een film, opgenomen
door de heer J. Brouwer te Wormerveer, van
het Internationaal Gymnastiekfestival „Gym
naestrada", dat in Juli van dit jaar in Rot
terdam werd gehouden en waaraan door zes
tien landen werd deelgenomen.
Het aantal leerlingen aan de openbare
ULO school in IJmuiden-Oost, de Willem
de Zwijgerschool, is in korte tijd geweldig-
toegenomen. Nog nauwelijks zijn de drie
nieuwgebouwde lokalen in gebruik geno
men, of er dreigt alweer een tekort aan
plaatsruimte. Het hoofd der school, de
heer A. Wiedemeyer, heeft daarom een
verzoek tot het gemeentebestuur gericht
om over te gaan tot het bouwen van twee
nieuwe lokalen als verdieping op de nieu
we vleugel.
Met deze bouw zal waarschijnlijk een
bedrag van f 35.000 gemoeid zijn. Dit deel
de de heer Wiedemeyer gisteravond mede
op de ouderavond, die in de gymnastiek
zaal van de school werd gehouden.
99
18)
Maar de man mocht vervelend zijn, gek
was hij niet. Hij zag drommels goed dat
er iets ernstigs gebeurd was. De vrouw van
Vroegindeweij zat schreiend aan de rand
van de ingestorte kuil en Elsje liep snik
kend heen en weer, terwijl de twee zoons,
met gezichten alsof ze hun laatste oortje
hadden versnoept, bezig waren met hun
handen in het zand te wroeten.
„Ik geloof toch dat er iets niet in orde
is," hield Tellige vol. „Waar is Vroeginde
weij?"
We zeiden niets, doch keken somber voor
ons uit en gingen snel door met ons wan
hopige werk.
„Kan ik iets doen?" vroeg Tellige vrien
delijk.
Ik achtte het onverantwoord hulp in
welke vorm ook van de hand te slaan, nu
Vroegindeweij's leven op het spel stond,
en zei:
„Ja. Ons een paar schoppen lenen. De
truze zijn bedolven."
„Met alle plezier!" riep hij uit, en ver
dween schielijk, om even later twee schop
pen boven de schutting uit te steken. We
namen de graafwerktuigen haastig aan,
doch Tellige was niet van zins ze zomaar
cadeau te doen. Hij hield ze stevig vast en
zei:
„Help me even over de schutting, dan
kan ik meehelpen. Ik weet wel niet waar
om jullie zo zenuwachtig zijn, maar dat
is mijn zaak niet. Vooruit, één, twee."
Bij twee stond hij aan onze kant en hij
gaf daarop een schop aan oom Ben, terwijl
hij met de andere op de kuil toestapte, die
trouwens nauwelijks nog kuil mocht heten.
„Waar is je vader?' vroeg hij aan Elsje.
Het meisje gierde luid en wees op de kuil.
Buurman trok een verbaasd en verontrust
gezicht en begon haastig te graven.
„Dat is ernstig," zei hij. „Dat is heel
ernstig." Bij deze sombere woorden barst
ten de twee vrouwen in nieuwe huilbuien
los en ook de twee jongens begonnen te
grienen.
Na enige tijd hadden we onze schoppen
terug, zodat we met man en macht kon
den doorwerken. Zonder ons een ogenblik
rust te gunnen vielen wij de zandmassa
aan, schop na schop werd het zand over de
rand van de steeds dieper wordende kuil
geworpen, doch niets wees erop dat onze
Herculesarbeid ook maar het minst bij
droeg tot verlossing van Vroegindeweij uit
zijn voorbarig graf. Hoe wij ook groeven,
we ontmoetten steeds nieuwe zandlagen
en de geheimzinnige holte waarin hij ver
dwenen moest zijn, bleek onbereikbaar.
Misschien was het een oude put geweest,
waarop een houten deksel of iets van dien
aard had gelegen, dat onder zijn gewicht
was bezweken. De wanden van die put
waren waarschijnlijk daarna ingestort, zo
dat Vroegindeweij onder meters en meters
zand begraven was. Het was een ake
lige gedachte.
We werkten tot we erbij neervielen, in
ijzige stilte met norse gezichten. Niets ver
brak het doodse zwijgen dan het geluid
van het dof neerploffende zand en het
gesnik van de vrouwen. Alleen Tellige
veroorloofde zich nu en dan enig gemom
pel. „Het is ernstig," zei hij telkens met
ruime tussenpozen. De vrouwen braken na
deze opmerking op slag in huilbuien uit,
zodat ik begon te hopen dat Tellige zijn
overigens waarheidsgetrouwe afschildering
van de situatie voor zich zou houden.
„Hij is dood!" gilde mevrouw Vroeginde
weij opeens. ,Ik voel het! Hij is van ons
weggenomen. Ik ben weduwe! Wie had dat
kunnen denken!" Ze brak in hartroerend
gesnik los en riep voortdurend tussen de
buien door dat ze weduwe was.
„Dat is niet het ergste," bromde oom Ben
geërgerd. Hij scheen de samenhang tussen
de eventuele dood van Vroegindeweij en
het weduweschap van diens vrouw niet te
begrijpen. „Weduwe zijn is niet het ergste.
Als je man hier niet levend uitkomt, dat
is erger."
Tellige gaf hierop weer een van zijn
„Het is ernstig" 's ten beste en alles bij el
kaar werd de toestand steeds onbehage-
lijker.
„Het geeft niet," zei oom Ben tenslotte
met een grauw. Hij wierp zijn schop tegen
de grond en klom uit de kuil. Wij staarden
hem ontzet aan, niet wetende wat te doen.
We konden er toch niet eenvoudig mee op
houden, te zoeken naar het lichaam? Stel
je voor dat we tegen mevrouw Vroeginde
weij zouden zeggen: „Nou, we scheiden er
maar eens mee uit, want we worden moe
en hij is toch allang dood. Morgen of zo
zien we wel verder." Dat kon niet! Maar
wat dan? Als de vermiste tot op de bodem
van een oude put was gezakt zouden we
ongeveer twee maanden moeten graven
om hem te vinden.
„We moeten de politie waarschuwen,"
zei oom Ben. „We moeten proces verbaal
laten opmaken. Er moet hulp komen. We
spelen het niet klaar zo."
Hij had gelijk. De zaak was boven onze
krachten gegroeid. Het ongeluk was iets
dat in handen van de overheid moest
worden gelegd. Wat een ellende! Geen
schat gevonden, de aanvoerder bedolven
en waarschijnlijk dood, de politie erbij..
Ellenlange stukken over die stomme goud-
zoekerij in de kranten, misschien nog een
rechtszaak achteraf tegen de overlevenden
wegens dood door schuldIk wenste
op dat moment hartelijk, dat ik Vroeg
indeweij nooit ontmoet had. Maar onmid-
delijk werd deze egoïstische opwelling
ontzenuwd door het besef, dat ik Vroeg
indeweij waarschijnlijk ook nooit meer
ontmoeten zou, en hij had me tenslotte
toch aan mijn rijkdom geholpenArme
kerel! Hij had gedacht rijk te worden
En nu.
„Bel de politie maar op", zei ik somber
tegen oom Ben. „Ik vrees dat er weinig
anders opzit. Intussen blijven wij graven".
Op dat moment naderde een gestalte
uit de richting van het huis. Ik hoorde
oom Ben zeggen: „Ha, blij dat je komt, er
is iets verschrikkelijks gebeurd. De...."
Toen klonk plotseling een rauwe kreet uit
de mond van oom Ben, en wij keken alle
maal tegelijk achter ons. Wij zagen oom
Ben met de handen ten hemel geheven
roerloos en verbijsterd staan staren naar
een man, die op hem toekwam.
Die man was.... Vroegindeweij!
Ik ben nooit in mijn leven zó verbaasd
geweest. Wij stonden enkele seconden als
stenen beelden met onze monden open en
onze ogen uitpuilend van niet te beschrij
ven verbauwereerdheid. Vroegindeweij
of zijn geest stapte langzaam en met
een ernstig gezicht op ons af door het mulle
zand. Hij zei niets, maar keek ons beurte
lings rustig aan.
Toen werd de spanning verbroken door
een schreeuw van vreugde. Mevrouw
Vroegindeweij was zichzelf weer meester
geworden en had blijkbaar beseft dat haar
weduweschap op wonderbaarlijke wijze
even plotseling een einde had genomen als
het was begonnen.
„Frederik!" riep zij in opperste vervoe-
rine. „Mijn Frederik!" Zij vloog naar hem
toe en omarmde hem, terwijl zij tranen
van blijdschap stortte. Frederik zelf ver
loor geen moment zijn kalmte. Hij maakte
zich zachtjes los uit de armen van zijn
vrouw en glimlachte.
„Kom, kom", zei hij sussend. „Wind je
niet op. Er is toch niets aan de hand?
Dachten jullie werkelijk dat ik in die kuil
zat?"
„Wel allemachtig!" schreeuwde oom
Ben. „Of we dat dachten? Man, je zit erin!
Ik heb je er met mijn eigen ogen in zien
zakken. Maak nou geen gijntjes!"
„Ik maak geert gijntjes", zei Vroeginde
weij kortaf. „Je ziet dat ik er niet in zit.
Ik ben geen spook of iets dergelijks! Jullie
hebben je vergist. Jullie dachten dat ik in
die kuil zat toen hij instortte, maar dat
was niet zo. Begrijp je? Ik deed even een
boodschap".
Terwijl wij verbijsterd naar hem keken
en luisterden en ons afvroegen of we gek
waren geworden, ging hij naar Tellige en
zei:
„Buurman, ik dank je hartelijk voor je
hulp. Zoals je ziet was het niet zo ernstig
als het eruit zag. Een kleine vergissing,
zie je? We zullen je niet langer ophouden.
Nogmaals bedankt hoor". Zo sprekende
leidde hij de zwakjes tegenstribbelende
Tellige naar het huis en verdween met
hem door de achterdeur.
Wij bleven met stomheid geslagen achter.
Beurtelings staarden wij in de kuil en in
elkanders verbaasde gezichten. Ik kneep
mijzelf in de arm om mij ervan te over
tuigen dat ik niet thuis in bed met een
nachtmerrie lag, doch de uitslag daarvan
wees duidelijk uit dat alles werkelijkheid
was. Oom Ben had mijn gebaar gezien en
zei korzelig: „Je hoeft jezelf niet te knij
pen, jongeman. Het is allemaal echt. Maar
er steekt wat achter. Vroegindeweij bedot
de zaak"
(Wordt vervolgd).