Verkoudheid dreigt IJ j PANDA EN DE MEESTER-VERSLAGGEVER Wereldnieuws Stem uit Bonn over Nederlandse Rijnvaart-verlangens flmEfi „Den Haag heeft te weinig oog voor anderer integratie-moeilijkheden" m De radio geeft Vrijdag Clandestiene radio luisteraars Collegegelden verlaagd van f 325 tot f 200 MEUBELEN! l bloeit ió het zo J DONDERDAG 5 NOVEMBER ,ft53 1 Vorig jaar werden er 110.000 gesnapt Aardappelmoeheid kan overwonnen worden ijna de helft der vacantiegangers bleef thuis Directeur Gemeente werken Schoonhoven aangehouden Biji EEK BRIL VAN K E I P DAT IS GOED GEZIEN De mond" en keelontsmettende tabletten Ontwerp voor wijziging Hoger Onderwijswet BPM-raffinadcrij Pernis nu de grootste van Europa Franse boeren gaan „koopstaking" houden Mooie glanzende LINCOL W R IJ F W A S I Lichte achteruitgang in deviezenreserve Tweejaarlijkse culturele prijs voor Overijsel Twee ballet-opdrachten voor Jurriaan Andriessen Nieuwe methode voor bestrijding longkanker? Kerkelijk Nieuws V ROEP VAN 90 K.M. BONN, (Van de A.N.P.-correspondent). De „Diplomatische Korrespondenz", de officieuze stem van het ministerie van Bui tenlandse Zaken in Bonn, heeft gemeend Nederland te moeten kapittelen, daar het te voortvarend zou zijn in zijn streven naar Europese economische eenheid en daarbij te weinig oog zou hebben voor de structu rele moeilijkheden, die in andere landen door de integratie zullen optreden. Het blad deed dit naar aanleiding van de Ne derlandse acties tot herstel van de vrij heid om de Rijn. Het blad merkt op, dat juist in de Rijn vaart de opbouw van een economische ge meenschap stap voor stap rekening hou dend met de belangen van alle partners zal moeten geschieden. „Op de Rijn is in derdaad de Europese samenwerking in vele opzichten reeds begonnen en zij zal daar zeker ook veel eerder voltooid zijn dan op andere, daartoe door de natuur niet zo begunstigde gebieden" aldus het blad. De „Diplomatische Korrespondenz" schrijft voorts: „Afgezien van de juridi sche argumenten schijnt het ons toe, dat in de Duitse nota de kern van de zaak daar het duidelijkst wordt gemaakt, waar deze constateert, dat voor de beperkingen der niet-Duitse Vlaggen in het binnenlandse Duitse verkeer onvermijdelijk overwegin gen van verkeerspolitieke aard doorslag gevend moeten zijn. „De Nederlanders zijn, zoals bekend, de ijverigste propagandisten van de Europese ADVERTENTIE Ook aan de uiterste rand van het grootste brilleglas een volkomen zuiver beeld. V - Uw opticien levert U zonder prijsverhoging HILVERSUM I, 402 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Gebed. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Voor de huisvrouw. 9.40 Platen. 9.45 Schoölradio. 10.00 Kamer orkest. 10.30 Franse chansons. 11.00 Voor de zieken. 11.40 Mannenkoor. 12.00 Angelus. 12.03 Metropole Orkest. 12.30 Land- en tuin- bouwmededelingen. 12.33 Lichte muziek. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws. 13.20 Piano en orgel. 13.45 Voor de vrouw. 14.00 Platen. 14.30 Hier vrij Europa. 15.00 Schoolradio. 15.30 Alt. viool en piano. 16.00 Voor de zie ken. 17.00 Voor de jeugd. 17.15 Kinderkoor. 17.40 Amusementsmuziek. 18.10 Lichte mu ziek. 18.40 Vragenbeantwoording. 18.52 Ac tualiteiten. 19.00 Nieuws. 19.10 Regerings uitzending: Verklaring en toelichting. 19.30 Platen. 20.25 De gewone man. 20.30 Politiek forum. 21.00 Amusementsmuziek. 21.30 Moet ik mijn ouders gehoorzamen, causerie. 21.45 Militair orkest. 22.20 Platen. 22.45 De ko mende Sint Willebrordzondag, causerie. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen. HILVERSUM II, 298 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek. 7.33 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.45 Voor de huisvrouw. 9.00 Gymnastiek. 9.10 Platen. 9.40 Schoolradio. 10.00 Thuis, cause rie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor de kleu ters. 10.40 Geestelijke liederen. 11.00 Radio feuilleton. 11.20 Platen. 11.35 Orgel en zang. 12.00 Musette-orkest. 12.30 Land- en Tuin- bouwmededelingen. 12.33 Sport en Prognose. 12.48 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Medede lingen of platen. 13.20 Promenade-orkest. 14.00 Kookpraatje. 14.20 Viool en piano. 14.50 Voordracht. 15.10 Clavecimbelrecital. 15.30 Gevarieerde muziek. 16.00 Platen. 16.30 Muziekcauserie (met platen). 17.10 Voor de jeugd. 17.40 Samenzang. 18.00 Nieuws. 18.15 Gevarieerde muziek. 18.45 De Haverkist, hoorspel. 19.00 Kinderliedjes. 19.10 Kinder koor. 19.30 Hoe ik tot mijn geloof kwam, causerie. 19.50 Mededelingen. 20.00 Nieuws. 20.05 Boekbespreking. 20.15 Gewijde muziek. 20.30 Europa één, causerie. 20.40 De zorg voor het bedreigde kind, causerie. 21.00 Voor de jeugd. 21.35 Gevarieerde muziek. 21.55 Buitenlands weekoverzicht. 22.10 Ge varieerde muziek. 22.40 Vandaag, causerie. 22.45 Avondwijding. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen. TELEVISIE (K.R.O.) 20.15—21.45 De Varkenshoeder, opera van Jan Mul. BRUSSEL, 324 M. 11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla- n 13.00 Nieuws. 13.15 Orgel. 14.00 School radio. 15.00 Voor de jeugd. 15.30 La Serva Padrona, opera. 16.15 Orkest-concert. 17.00 Nieuws. 17.10 Gevarieerde muziek. 18.00 Pla ten. 18.10 Causerie. 18.20 Platen. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 19.50 Causerie. 20.05 Platen. 20.15 Orkest-concert. 22.00 Nieuws. 22.15 Internationale Radio Uni versiteit. 22.45 Platen. 22.5523.00 Nieuws. BBC 22.0022.30 Nieuws. Hoe de weekbladen het zien. Film en toneel. (Op 224 en 42 m.). eenheid, waarvan de economische struc tuur van hun land, dank zij haar bijzon dere aard, niet veel te vrezen heeft. Zij moeten echter niet vergeten, dat de andere, grotere Europese economische organismen niet slechts kunnen worden samenge bracht door het openen van alle deuren en door het neerhalen van de economische barricades, doch veel meer nog door een verstandig afgestemd samenbouwen en door verstandige samenbindingen. „Wij weten uit de algemene Europese politiek, met hoeveel omzichtigheid het nationale belang van iedere afzonderlijke staat moet worden behandeld. Wanneer men de Rijnvaart ziet als het prototype van een Europese economische samen werking, dan zou men zeker en juist bij haar het op het grote Europese terrein deugdelijk gebleken beginsel moeten toe passen, dat men moet ingaan op de nood zaken, waarvoor de partners zich zien ge steld. Uit het jaarverslag van P.T.Tj over 1952 blijkt dat het aantal betaalde aansluitin gen op de radiodistributie sinds December 1946 slechts met 10.000 is toegenomen tot bijna 474.000 eind 1952. Het aantal aange geven radio-ontvangtoestellen nam met 106.000 toe, zodat aan het eind van 1952 ruim 1,7 millioen luistervergunningen in omloop waren. Het aantal clandestiene luisteraars is nog steeds betrekkelijk groot. Bij 400.000 controlebezoeken werden 110.000 belangrijke overtredingen gecon stateerd. De adjunct-directeur van de Planten- ziektenkundige Dienst te Wageningen, dr. H. N. Kluyver, heeft te Assen in een bij eenkomst van landbouwdeskundigen enige mededelingen gedaan over de aardappel moeheid. Dr. Kluyver verwachtte, dat bin nen afzienbare tijd de landbouwweten schap een aardappelras zal hebben ge kweekt, dat onvatbaar is voor aardappel moeheid. In Zuid-Amerika groeien nog steeds aardappelrassen in het wild. Onder zoekingen hebben aangetoond dat sommige rassen onvatbaar zijn voor deze aardappel ziekte. Kruising met een goed productieras wordt mogelijk geacht. Daardoor zal een aardappelras worden verkregen, waarop het aardappelaaltje geen invloed heeft en de aardappelmoeheid dus verdwijnt. Een onlangs door het Nederlands Insti tuut voor de Publieke Opinie gehouden on derzoek brengt aan het licht dat bijna de helft van alle Nederlanders de vacantie thuis heeft doorgebracht. Ten eerste bleek dat ten tijde van de enquête 16 percent van de volwassenen geen of nog geen vacantie had gehad. Van degenen die wel vacantie hadden gehad bleef 43 percent thuis; 26 percent ging bij familie of kennissen logeren, 14 percent verbleef in een hotel, pension of huur huisje, 8 percent heeft door Nederland ge reisd en 9 percent ging naar het buiten land. Na een verhoor door de rijksrecherche is de directeur van gemeentewerken te Schoonhoven in bewaring gesteld. Onlangs is reeds een opzichter van deze dienst ge arresteerd. De dienst van gemeentewerken heeft enige tijd geleden voor de bouw van woningen materialen geleverd, waarvan de kosten op de nota van de gemeente zouden zijn geboekt in plaats van aan de aan nemers in rekening te worden gebracht. De gemeente zou derhalve na het voldoen van de aannemingssom de materialen twee keer hebben betaald. Dit zou met mede weten van de thans aangehouden ambte naren zijn geschied, die van deze handel wijze geldelijk voordeel zouden hebben gehad. ADVERTENTIE GROTE HOUTSTRAAT NAAST LUXOR ADVERTENTIE ^syy/""f/HD 11 1\\ \^VVXN Bij de Tweede Kamer is een wetsont werp ingediend tot wijziging van de Hoger- Onderwijswet. In liet ontwerp wordt voor gesteld het verschuldigde collegegeld te doen bepalen bij algemene maatregel van bestuur. Het ligt in de bedoeling van de minister daarbij het bedrag van 325 terug te brengen tot 200 per studiejaar. In het bij de Tweede Kamer aanhangige ontwerp van een nieuwe Hoger-Onder- wijswet is een volledige collegegeldrege ling opgenomen, hetgeen een tussentijdse wettelijke regeling minder geëigend zou maken. Na rijp beraad heeft de minister gemeend toch tot opneming van deze ma terie in de huidige Hogeronderwijswet te moeten besluiten, omdat het hem niet ge wenst voorkomt bezettingsmaatregelen, waarbij thans ook deze regeling is vastge steld. langer dan strikt noodzakelijk is te handhaven. Soepeler regeling In het ontwerp is, in het algemeen gespro ken. de materiële inhoud van de bestaan de collegegeldbepalingen overgenomen. De wijzigingen beogen voornamelijk de voor genomen verlaging van het collegegeld mo gelijk te maken, terwijl voorts de bepaling is opgenomen, dat voor alle studierichtin gen slechts vier keer het collegegeld be hoeft te worden betaald. De verlaging van het collegegeld is niet met zoveel woorden in het ontwerp opgenomen. Bepaald is in artikel 100, dat het bedrag bij algemene maatregel van bestuur zal worden vast gesteld. Het komt de minister voor, dat daarmede een soepeler methode van wer ken mogelijk zal worden gemaakt, waarbij tevens, zoals thans reeds het geval is, de noodzakelijke differentiatie ten aanzien van personen, uit een zelfde gezin afkom stig. kan worden gemaakt. Tenslotte deelt de minister mede, dat maatregelen in voorbereiding zijn om te voorkomen, dat de bijzondere universitei ten en economische hogescholen financiële nadelen zouden ondervinden van een ver laging der collegegelden. Voor derving van inkomsten uit deze hoofde zal tijdig een compensatieregeling worden ontworpen. Op de raffinaderij van de Bataafse Pe troleum Maatschappij (Koninklijke/Shell groep) te Kolterdam-Pcrnis is kortelings een nieuwe distillatie-eenheid in gebruik genomen met een verwcrkings-cajpaciteit van 3 1/4 millioen ton ruwe aardolie per jaar. Daarmede is de raffinaderij te Pernis de grootste van Europa geworden met een totale verwerkingscapaciteit van bijna tien millioen ton per jaar. Vóór 1940 had de raffinaderij nog slechts een beperkte omvang met een ca paciteit van 1 millioen ton aardolie per jaar. Gedurende de oorlog leed de instal- ïatei grote schade, maar sedert 1946 heeft een intensieve herbouw plaats gehad ge paard gaande met grote uitbreidingen, welke een bedrag van ruim 275 millioen gulden hebben gevergd. Uit protest tes.cn de liose detailprijzen voor vlees De Franse nationale boerenbond heeft Woensdagavond aangekondigd, dat de boe ren van 12 tot 19 November een „koopsta king" zullen houden. Er zal gepost worden om ervoor te zor gen, dat boeren in die week niets kopen. De boerenbond deelde bovendien mede, dat zij krachtiger pogingen in het werk zal stellen om vee direct aan de kleinhandel te verkopen, zulks bij wijze van protest tegen een van de voornaamste grieven van de boeren: de gróte marge tussen de prij zen, die betaald worden voor levend vee en die, welke in de slagerswinkels bere kend worden. De boeren hadden op 21 October met de koopstaking gedreigd. Zij gaven toen de regering twee weken de tijd om iets daad werkelijks te doen tegen hun moeilijk heden. De boerenbond heeft Woensdagavond verklaard, dat hij zal afwachten hoe de si tuatie zich ontwikkelt, alvorens tot ver dere maatregelen over te gaan. ADVERTENTIE met o.a. CARNAUBA-WAS en zuivere terpentijn bereid. Voor de ledige doos ontvangt U 5 cent. w Gen. Cronjéstr. 40-44, H.-N. - Tel. 15438 ADVERTENTIE ZEIL.TOPPERS MONTY COATS (Houtje-touwtje) O i In de weekstaat van de Nederlandse Bank per 2 November valt in de eerste plaats een grote stijging van de bankbil- jettencirculatie met ruim f 89 millioen tot f 3209 millioen op. De goudvoorraad is voor de vierde achtereenvolgende week eveneens onver anderd gebleven met f 2775 millioen. De netto deviezenreserve geeft een lichte achteruitgang te zien met f 14 millioen tot f 1542 millioen. Gedeputeerde Staten van Overijsel heb ben de Provinciale Staten voorgesteld een tweejaarlijkse prijs van duizend gulden beschikbaar te stellen op het gebied van de beeldende kunsten. Deze zal los staan van het reeds beschikbaar gestelde be drag voor aankopen. Eens in de twee jaar zal deze „Geraert ter Borchprijs" (naar de in 1617 te Zwolle geboren schilder) worden toegekend voor het meest voldra gen kunstwerk, dat in de vier voorafgaande jaren door een Overijsels kunstenaar (schilder, beeldhouwer of glazenier) is vervaardigd. In het Natuurkundig Laboratorium te Groningen werd de eerste phase contrast microscoop" aan de uitvinder van dit toestel cn Nobelprijswinnaar prof. dr. F. Zernike, overhandigd. Deze aanbieding vond plaats door mejuffrouw dr. C. E. Bleeker namens de Nederlandse Optiek en Instrumentenfabriek Dr. C. E. Bleeker" te Zeist, waar de microscoop werd vervaardigd. Jurriaan Andriessen heeft twee nieuwe opdrachten voor het schrijven van ballet muziek ontvangen. De Johan Wagenaar- stichting droeg hem op muziek te compo neren voor een Boekenballet, waarin de betekenis van het boek voor de lezer tot uitdrukking moet komen. Het is de bedoe ling. dat dit ballet tijdens de jaarlijkse Boekenweek in 1954 zal worden uitgevoerd. De Rotterdamse afdeling van de Maat schappij tot bevordering der Toonkunst droeg hem op de muziek te schrijven voor een ballet, dat ter viering van het eeuw feest dezer afdeling moet worden vertoond en waarvan Corrie Hartong de choreogra fie vervaardigt. Dr. Hugh F. Hare van Los Angeles heeft Woensdag voor het Amerikaanse Genoot schap voor de Kankerbestrijding een be schrijving gegeven van een nieuwe metho de voor de bestrijding van longkanker. De methode van dr. Hare komt neer op het „bombarderen" van het door kanker aangetaste deel der longen met stralen, op gewekt door een energie van twee millioen volt. Ook de lichaamsdelen, welke bij het voorkomen van longkanker gevaar lopen eveneens te worden aangetast, worden op deze wijze behandeld. Dr. Hare heeft zijn methode te Los An geles op 42 patiënten toegepast. De toe stand van 23 hunner was zodanig, dat chi rurgisch ingrijpen niet meer zou baten. Van deze 23 zijn er thans nog vijf in leven. Het is van twaalf tot dertig maanden geleden, dat zij met de methode van dr. Hare wer den behandeld en er heeft zich sindsdien bij hen geen spoor van kanker meer voor gedaan. 6. Panda kocht een exemplaar van de Nieuws Ram en ja hoor, daar stond het, met grote letters: PANDA. DE MILLION- NAIR. KRIJGT ONGEVAL TIJDENS BEZOEK AAN ONS KANTOOR. Er stond een foto bij van hemzelf en een afbeelding van een trap met een stippellijntje. Ze nuwachtig las hij het bericht door. „Oef", mompelde hij, „als dat bericht waar is, zal ik straks de trappen afvallen. Hm, ze ivisten vooruit, dat ik op hun kantoor zou komen, want dat had ik met ze afgespro ken. Maar hoe kunnen ze er zo zeker van zijn, dat ik van de trap zal vallen? Dal heb ik NIET afgesproken en ik ben het ook heus niet van plan!" Aarzelend ging hij het grote gebouw binnen. Beneden op de gang hing een bordje, waarop stond aangegeven, dat de kantoren van de Nieuws Ram zich op de tiende verdieping bevonden. „Ai, dat is hoog", dacht Panda. „tien trappen!!Zou ikMaar toen zag hij iets, dat zijn gezicht deed opkla ren: naast de trap bevond zich een lift! „Ha, ha!", lachte hij, zorgeloos de krant in een prullemand gooiend, „deze keer zal ik ze toch voor leugenaar zetten! Ik ga met dp lift omhoog; dan kan ik beslist niet van de trappen vallen Necl. Herv. kerk Bedankt voor 's-Grevelduin-Capelle, R. W. Steur te Ouddorp; voor Oldebroek (2e pred.pl.) G. Boer te Gouda. Bedankt voor Wageningen (vac. J. H. v. d. Wal) G. Boer te Gouda. Bedankt voor Waddinxveen G. M. v. Dieren te Ede. Geref. kerken Bedankt voor Bierum Joh. Lever te Sy- brandaburen. Ds. J. II. Groenewegen overleden Te Amersfoort is na een langdurige ziek te in de leeftijd van 64 jaar overleden ds. J. II. Groenewegen, emeritus-predikant der Rem. Broederschap en legerpredikant. Ds. H. Huizinga overleden Te Groningen is in de ouderdom van 89 jaar overleden ds. H. Huizinga, emeritus predikant der Ned. Herv. kerk. Hij diende de gemeenten van Oldeholtwolde, Onder- dendam en Den Andel, waar hij in 1908 zijn bediening leerlegde. In 1909 trad hij te Eenigenburg weer in actieve dienst. Hij was vervolgens werkzaam te Hippolytus- hoef, Marum, Waterlandkerkje en Niezijl. ADVERTENTIE e. QXP Verhoogi het aanzien van Uw handen Altijd gaal, zacht en welverzorgd Het is de H*mamelis die het 'm doet Tribune. Het bestuur van de Londense effectenbeurs heeft besloten een „pu blieke tribune" in de beurs te openen om het publiek gelegenheid te geven, de gang van zaken van nabij te volgen. Speelzaal. De Russische bezettingsautori teiten in Oostenrijk treffen voorberei dingen om onder eigen toezicht de speelzaal van Baden, bij Wenen, te her openen, aldus meldt de Neue Wiener Tageszeitung. Cultuur. Twee Russische culturele missies hebben Moskou verlaten teneinde een bezoek te brengen respectievelijk aan Oostenrijk en Finland. Uitgeweken. Mstilav Volonzevitsj, een gees telijke van de Russische Grieks-Ortho doxe kerk in ballingschap te West-Ber- lijn, is naar Oost-Berlijn uitgeweken en overgegaan naar de kerk van patriarch Alexei van Moskou. Volonzevitsj was geestelijke leider van verschillende ge meenschappen van Russische bannelin gen in Nederland, Hamburg, Lübeck en West-Duitsland, voordat hij twee jaar geleden naar West-Berlijn ging. Belastingverlaging. De Franse minister raad heeft zijn goedkeuring gehecht aan een wetsvoorstel inzake wijziging van de belastingen, waarbij de belastingdruk voor de laagste inkomensgroepen wordt verminderd en de belasting op winsten van maatschappijen wordt verhoogd. Het belastingvrije minimum voor de inkomstenbelasting is verhoogd van 180.000 tot 220.000 francs per jaar. Mcnsaapbcer. Boeddhistische priesters van een tempel in de Himalaya hebben aan Indische bergbeklimmers een schedel laten zien, die, naar men gelooft, van een van die geheimzinnige schepsels is die in de streek zouden voorkomen. Zij worden wel „verschrikkelijke sneeuw mannen" genoemd, soms beschreven als een wezen dat het midden houdt tussen een mens en een aap en dan weer als een soort beer. De Indiërs hebben te Bombay verklaard dat de schedel bij zonder dik was en bezet met roodbruin haar. De priesters wilden de schedel niet verkopen, maar stonden wel toe dat er foto's van werden gemaakt. Kippcnplukkersconflict. Tien Britse kip- pennlukkers die de vorige maand in staking gingen uit protest tegen het in bedrijf stellen van een machine die hun werk sneller en volgens hun werkgevers ook beter kan doen dan zij, zijn thans ontslagen.omdat de werkgevers de voor keur gaven aan de plukmachine. Een geroutineerde plukker werkt 60 kippen per uur af, de machine plukt 100 kip pen in een uur. De werkgevers waren bereid de plukkers in dienst te houden, maar dezen wilden de staking niet be ëindigen voor de machines verwijderd waren. Omdat de poeliers de machines wilden behouden hebben zij de stakers medegedeeld dat zij zich als ontslagen kunnen beschouwen. McCarthy. Senator McCarthy heeft Woens dag verklaard, dat een professor van de Harvard universiteit, die tijdens de oorlog werkte aan geheim radarmate riaal voor het Amerikaanse leger, ge weigerd heeft te zeggen of hij de com munisten gegevens verstrekt had. De professor, wiens naam niet genoemd werd, is Woensdag als getuige versché- nen op een bijeenkomst van de sub commissie van onderzoek van de Senaat. Volgens McCarthy heeft de professor gezegd, dat hij geen communist is, maar dat hij weigerde te zeggen of hij er een was voor Maart 1951 en of hij getracht had studenten de communistische leer bij te brengen. Mémoires. Een aantal Oostenrijkse bladen acht het niet uitgesloten, dat de publi catie van de politieke mémoires van Karl Gruber ernstige gevolgen zal heb ben. Gruber geeft in zijn mémoires, waarvan het eerste deel Dinsdag in „Die Presse" is verschenen, een overzicht van zijn ervaringen als minister van Buitenlandse Zaken sinds 1945. In het eerste deel beschrijft hij onderhandelin gen tussen ex-kanselier Figl en com munistische leiders in het voorjaar van 1947, welke Gruber, naar hij zelf ver klaard, heeft gefornedeei-d. Tclefoongeheim. De Belgische PTT heeft met nadruk het bericht tegengesproken volgens hetwelk officieren van de staatsveiligheidsdienst het recht zouden hebbpn bepaalde telefoongesprekken af te luisteren. De P.T.T., zo wordt ver klaard. kan gerechtelijke instanties geen vergunning geven telefoongesprekken af te tanpen. Wel kan het voorkomen dat telefoonbeambten,- gedreven door politieke hartstochten, gesprekken af luisteren en dit moet o.a. gebeurd zijn tijdens de organisatie van de manifesta tie van het IJzerfront te Diksmuiden. Deze agenten, zo heet het, begaan dan evenwel een ernstig vergrijn en stellen zich bloot aan strenge sancties. BIJ het horen van geluiden over grote hogere luchtlagen, hetgeen bij heldere afstanden spelen verschillende facto- nachten nogal eens pleegt voor te komen. ren een rol. We hebben dan niet alleen te maken met de ivindrichting en de wind snelheid, maar ook met de gesteldheid van het bodemoppervlak, met de hoogte waar op zich de geluidsbron en de waarnemer bevinden, met de temperatuur, en met velerlei andere omstandigheden méér. Dat de windrichting en de windsnelheid van betekenis zijn, behoeven we waarlijk niet uiteen te zet ten, want een ieder weet uit eigen ervaring hoe moeilijk het is zich zelfs op korte af stand verstaanbaar te maken wanneer tegen een stijve bries moet worden ingeschreeuwd. Dat de gesteldheid van de bo dem eveneens belemmerend kan werken op de voortplanting van het geluid, is eveneens verklaarbaar wanneer we ons voorstellen dat de geluidsgolven door een bepaalde begroeiing, zoals bijvoorbeeld gras worden gedempt op gelijke wijze als de stoffering in een kamer dit kan doen. Bij sneeuw is deze demping veel geringer en het geluid wordt in dat geval langs de grond wel 2'maal zover gehoord als bij een grasoppervlak. Maar nu de temperatuur. Gewoonlijk zijn de onderste luchtlagen warmer dan de lucht in hogere regionen en omdat het geluid zich sneller voortplant naarmate de tempertauur hoger is, zullen de geluid- stralen zich naar boven krommen. Het ge volg hiervan is, dat de hoorbaarheid be trekkelijk gering is. Maar er kunnen zich ook omstandigheden voordoen, waarbij de temperatuur bij de bodem lager is dan in ""N In dat geval buigen de geluidslralen zich naar de bodem toe en is een hoorbaarheid op zeer grote afstand mogelijk. Hieruit kunt u zien, dat de vele geluiden die we 's nachts waarnemen, niet zozeer hoorbaar worden doordat de dagelijkse geluiden verstomd zijn, maar doordat het geluid in de nacht in het algemeen veel verder draagt. Gedurende de nachten dat de onderste luchtlagen sterk afgekoeld zijn kan bij voorbeeld de branding van de zee meer dan 10 km. landin waarts worden gehoord. Toch kunnen zich ook overdag omstandigheden voor doen, waarbij de onderste luchtlagen koeler zijn dan de lucht van de overige atmosfeer. Dit kan zich voordoen bijvoorbeeld boven het water van rivieren die door hoge oevers zijn ingesloten. Der gelijke omstandigheden zijn ivel bijzonder gunstig omdat de rivier in dat geval dienst doet als een reusachtige spreektrompet (het geluid kan zich immers alléén maar langs de rivierloop uitbreiden omdat de rivieroevers de zijwaartse verbreiding be letten terwijl de naar boven gerichte ge- luidstralen ook nog naar de aarde worden gekromd!). De menselijke stem bleek in dergelijke gevallen hoorbaar te zijn over een afstand van 9 kilometer! En thans willen we u vertellen van de pharao die proefondervindelijk meende aan te tonen dat de Phrygiërs de oudste taal ter wereld spraken. Daarover morgen. (Nadruk verboden) H. PéTILLON.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1953 | | pagina 2