Truman luidt de bel voor een
felle, onverbiddelijke strijd
Weerbericht
a
De Gaullisten willen Frankrijk
van beslissingen weerhouden
v e l s e r Haarlems Dagblad
Westminster Abbey
Sombere visie op
Amerika's economie
De zaak-White
McCarthy wil antwoorden op Trumam
meedogenloze karakteristiek
„Rusland misleidde V.S.
twintig jaar geleden"
Het grote duel
Zuster van S i ah
in Parijs opgelicht
litó i
K
Het woord is aan
Londen ligt onder
dikke mistdeken
Nog weinig verandering
in het weer
68e JAARGANG No 112
WOENSDAG 18 NOVEMBER 1953
297e JAARGANG No 265
Brits econoom
voorspelt crisis
Pulles op persconferentie
Italiaanse Kamer
over Triëst
Zaken uit „Velser affaire"
Vrijdag voor
ifÉÖIIlll
Europa-debatten in de Franse Kamer
Weerrapport
1* is
P
Bureaux: Kennemerlaan 186, Telef. Adm. 5437.
Telef. Redactie 5389, na 5 uur: 5080 (K 2550),
Meervlietstraat 80 - Haarlem: Gr. Houtstr. 93,
Directie, Hoofdredactie en alle afdelingen 15295
(6 lijnen). Adv.tarieven op aanvr. bij de Admin.
Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom
IJmuider Courant
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
EDITIE
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op7on-en Feestdagen.
Abonnement per week 4'- cent, per kwartaal
6.10. Franco per post b.SO. - Girorekening
273107 ten name van Haarlems Dagblad
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
DE VERMAARDSTE KERK van Groot-
Brittannië, Westminster Abbey, verkeert
in een staat van verval die dringend tot
ingrijpend herstel noopt. Dat zal ook tal
rijke Nederlanders interesseren, die al bij
hun eerste bezoek aan Londen de kerk zul
len hebben bezocht. Want met de Houses
of Parliament, de Law Courts en de Inns
of Court, St. Paul's Cathedral, de City, de
Tower en Hyde Park staat zij ongetwijfeld
aan de top van de lijst der toeristische
bezienswaardigheden. Wellicht moet mep
haar de eerste plaats geven. Zij is een
schoon en zeer oud gebouw de aan-
vangsphase van haar bouw moet op der
tien eeuwen afstand en dus in het zeer
verre verleden voltrokken zijn en haar
ligging in het stadsbeeld, tegenover de zich
langs de Theems uitstrekkende parlements
gebouwen, is treffend en indrukwekkend.
Ook is zij in Engelands geschiedenis een
zo belangrijk kernpunt geweest en tot op
de huidige dag gebleven: sinds de tijd van
Willem de Veroveraar zijn alle koningen
en (regerende) koninginnen er gekroond,
met uitzondering alleen van Edward V. Die
kroningsplechtighcden, dat heeft de wereld
verleden jaar nog kunnen waarnemen, zijn
in de Britse sfeer wel zeer grote gebeur
tenissen. De trouw aan traditie en ver
leden, die zo sterk in het volk leeft, vindt
daarin telkens een uiting die als hoogte
punt mag gelden. Als de bezoeker van the
Abbey zich verwondert over de aanwezig
heid van twee tronen, eigenlijk kronings
zetels, inplaats van één, zal hij ontdekken
dat de tweede in 1689 werd gemaakt voor
Mary Stewart, de gemalin van onze stad
houder Willem III, die tegelijk met hem
als souverein gekroond werd: een uitzon
derlijk geval. In feite had zij, troonopvolg
ster toen haar vader verdreven was, als
voorwaarde voor haar aanvaarding gesteld
dat haar gemaal koning zou zijn.
Tal van koninklijke en prinselijke hu
welijken zijn in Westminster Abbey vol
trokken en het stoffelijk overschot van vele
koningen en koninginnen ligt er begraven.
Niet alleen van hen; een deel van de kerk
is vol, men mag wel zeggen overvol, met
grafmonumenten en gedenktekenen van
grote persoonlijkheden uit het verleden.
Buitendien, zijn vroeger ook nog vele an
deren in de Abbey begraven en middenin
ligt de Onbekende Soldaat ,die er ter aarde
besteld werd na de eerste wereldoorlog.
Een paar jaar geleden werd in Frankrijk
alarm geblazen over de staat van verval
waarin een vermaard historisch <?ebouw in
dat land, het Chateau de Versa:,les, ver
keert en sindsdien heeft men een groot
bedrag voor de restauratie bijeengebracht.
Het. herstel van de Westminster Abbey, die
veel ouder is en zwaarder door de tand des
tijds aangevreten al hebben in de loop
der eeuwen al talrijke gedeeltelijke restau
raties plaatsgehad zal langduriger ziin
en vermoedelijk ook meer geld kosten. In
het begin van dit jaar werd een nationale
inschrijving geopend, waarbij een millioen
pond sterling ten dele bestemd voor de
schepping van fondsen gevraagd werd.
Dat is 19Va millioen gulden; een geweldig
bedrag dus om aan één kerk ten koste te
leggen. De overstromingsramp van Februa
ri, die ook een deel van Engeland teisterde,
noopte tot een hulpactie die de inschrijving
voor de Abbey remde. Tot dusver is 450.000
pond bijeengebracht, dus nog niet de helft
van het geraamde bedrag en nu4s Zondag
met een bijzondere kerkdienst ter in
leiding weer een nieuwe „drive" inge
zet onder de naam Save the Abbey Week.
In Engeland pleegt men evenals bij ons
veelvuldig beroep op de publieke vrijgevig
heid te doen, maar de Engelsman zucht
ook evenals wij onder zware belas
tingdruk. Niettemin zal het bedrag onge
twijfeld bijeenkomen; wellicht zal tenslotte
de staatskas moeten bijspringen om het
ontbrekende aan te vullen.
De Londense mist-en-rook, gezamenlijk
tegenwoordig aangeduid in het nieuw-
gemaakte woord „smog" krijgt ook van het
verval van de Abbey bij velen de schuld.
Men verzekert dat de kalksteen van de
buitenmuren vooral' is aangetast door gif
tige bestanddelen in de rook van kolen.
Dit moet wel overdreven zijn wat aange
vreten muren en balustrades in de binnen
bouw betreft, die zoveel eeuwen oud zijn
dat de tijd ook zonder medeplichtigheid
van rook ze wel uitgeput moet hebben. Op
sommige plaatsen is de steen zozeer ver
pulverd dat men er met de hand in kan
grijpen.
Twintig tot dertig jaar is de schatting
voor de duur van het herstelwerk aan
Westminster Abbey. R. P.
MANCHESTER, (Reuter). De Britse
econoom. Colin Clark, heeft in de Man
chester Guardian een tweetal artikelen ge
publiceerd, waarin hij een ernstige inzin
king in het Amerikaanse bedrijfsleven om
streeks het midden van 1954 voorspelt.
Volgens Clark zou deze crisis verschillen
van de laatste Amerikaanse economische
inzinking omdat de economische tendenties
zouden werken in de richting van een
vergroting der depressies in plaats van een
herstel. Het gevolg zou volgens Clark zijn
een kettingreactie, die pich met toenemen
de snelheid zou uitbreiden tot andere sec
toren van het Amerikaanse bedrijfsleven
en zou overslaan naar andere landen, waar
van de economie met het dollarsysteem is
verbonden.
Naar aanleiding van deze voorspellingen
van Clark schrijft de Manchester Guardian
in een hoofdartikel, dat Clark op basis van
mathematische berekeningen, die elders
zijn gepubliceerd, een snel om zich heen
grijpende crisistoestand voorspelt. Hij
spreekt van 6 of 7 millioen werklozen in
de Verenigde Staten. Door een zorgvuldige
opsomming van de manier, waarop de cri
sis van 1929 begon, veronderstelt hij dat
iets dergelijks ook thans te verwachten is.
Hij wijst in het kort op de gevolgen van
een dergelijke crisis voor het Westelijk ge
loof in de democratie en de samenhang
van het niet-ccmmunistische deel der we
reld. Volgens het blad bestaat er geen be
hoefte om over dit thema verder uit te
wiideo,.
NEW YORK (Reuter). De republi
keinse senator McCarthy heeft Dinsdag
medegedeeld dat hij „radio- en televisie-
tijd eist om de tegen mij gerichte aanval
van de voormalige president Truman te
beantwoorden". McCarthy citeerde een ge
deelte uit de rede van Truman, waarin deze
verklaarde: „Het is nu duidelijk, dat de
tegenwoordige regering om der wille van
politieke voordelen het McCarthyisme heeft
omhelsd. Ik doel hier niet op de senator
voor Wisconsin. Hij is alleen in zoverre
belangrijk dat zijn naam een begrip in de
wereld is geworden. Dat begrip is het
schenden van de waarheid, het vaarwel
zeggen van onze historische toewijding tot
eerlijk spel, het vaarwel zeggen aan het
voorgeschreven beloop van de wet. Het is
het gebruik van de grove leugen en de on
gefundeerde beschuldiging tegen een wille
keurige burger in de naam van Amerika
nisme en veiligheid".
Waarnemers zijn van mening, dat Tru
man het gevechtsterrein heeft aangegeven,
niet alleen voor de verkiezingen voor het
congres in 1954, maar ook voor wat betreft
het ganse politieke bestel der Verenigde
Staten.
De perscommentaren over Truman's
rede waren verdeeld: bladen, behorende tot
de Hearst-groep (pro-McCarthy) noem
den haar „zwak en fel" en zeiden dat de
zinsnede over McCartyisme het toppunt
van dwaasheid in zijn rede was. Andere
bladen zeiden, dat Truman niet alle vra
gen had beantwoord en dat hij op enkele
punten dieper moet ingaan.
In Truman's kantoor in Kansas City wa
ren vijf personen bezig de duizenden tele
grammen, die hem uit heel Amerika wer
den toegezonden, te openen. Naar zij schat
ten, waren 95 percent betuigingen van in
stemming.
De Amerikaanse procureur-generaal,
Herbert Brownell, verklaarde voor de se-
naats-subcommissie voor binnenlandse vei
ligheid dat van Britse en Canadese zijde
druk was uitgeoefend om Harry Dexter
White benoemd te krijgen in een hoge
functie bij het internationaal monetair
fonds.
Brownell zeide: ,Het komt mij geheel
ongeloofwaardig voor, dat White zou kun
nen zijn aangesteld op die post, nadat door
het federale recherche-bureau een zeer
geheim rapport aan de militaire adjudant
van president Truman was gezonden."
Brownell zeide dat rapporten betreffen
de de financiële activiteit van de Ameri
kaanse regering door White aan personen
waren gegeven, die verdacht werden van
spionnage voor de Sovjet-Unie.
Deze inlichtingen toonden aan, dat White
„een waardevolle hulp was voor een on
dergrondse Sovjet-organisatie, die in
Washington opereerde" Er was bewijsma
teriaal in overvloed, dat White ontrouw
was tegenover de regering der Verenigde
Staten.
Brownell drong er op aan, dat de rege
ring de bevoegdheid zou worden gegeven
het aftappen van telefoonlijnen wettig te
WASHINGTON. (Reuter). Op zijn
wekelijkse persconferentie heeft de Ameri-
gaanse minister van Buitenlandse Zaken.
John Foster Dulles, Dinsdag verklaard dat
de oorspronkelijke erkenning van het
Sovjetregiem door Amerika, 20 jaren ge
leden, was verkregen onder valse voor
wendselen van de zijde van Rusland. Het
was Dinsdag juist 20 jaar geleden dat de
Verenigde Staten het Sovjet-regiem er
kenden.
Dulles voegde erbij. dat in die 20 jaren
Amerika meer gewonnen dan verloren had
door de erkenning. De winst was bijzon
der merkbaar geweest tijdens de tweede
wereldoorlog, toen Amerika en Rusland
bondgenoten waren en de rode legers een
verbeten strijd voerden tegen de gemeen
schappelijke vijand.
Over Bermuda zeide Dulles, dat er geen
agenda was vastgesteld of voorgesteld voor
de ontmoeting op 4 December tussen pre
sident Eisenhower, de Britse premier, Sir
Winston Churchill, en de Franse premier,
Joseph Laniel, en de ministers van Bui
tenlandse Zaken van de drie Westelijke
mogendheden.
Aangenomen mocht worden, zei hij, dat
de conferentie het standpunt zou bespre
ken dat de drie Westelijke mogendheden in
de toekomst zouden innemen met betrek
king tot enkele van de kwesties, die zij
verwacht hadden te bespreken met Sovjet-
afgevaardigden en die de laatstgenoemden
weigerden te bespreken.
Op de vraag of er een mogelijkheid be
stond dat de West-Duitse regering een ver
tegenwoordiger naar Bermuda zou zenden,
antwoordde Dulles ontkennend, er aan
toevoegend, dat een suggestie in die zin
niet was gedaan.
Op het bericht dat Engeland en de Ver
enigde Staten Frankrijk op Bermuda zou
den mededelen, dat indien het Europese
verdedigingsverdrag niet binnen zestig da
gen zou zijn geratificeerd, een aanvang zou
worden gemaakt met de bewapening van
Duitse troepen buiten de Europese ver
dedigingsgemeenschap om, leverde Dulles
het commentaar „helemaal niets van aan".
In antwoord op de vraag of de Verenig
de Staten andere voorstellen overwogen
voor het geval Frankrijk het verdrag niet
ratificeerde, zei Dulles dat hij verwachtte
dat het zou worden geratificeerd-
maken en het recht van getuigen om te
weigeren, voor zichzelf bezwarende ver
klaringen af te leggen, nietig te verklaren,
om hen zodoende te dwingen getuigenis af
te leggen.
Brownell ontkende, dat hij in zijn rede
van 6 November de bedoeling had gehad te
zinspelen op de mogelijkheid, dat Truman
deloyaal was Maar hij zeide, dat, indien
het in 1946 de bedoeling was geweest White
in zijn functie te handhaven om hem en
andere leden van de spionnage-groep op
heterdaad te betrappen, maatregelen had
den moeten zijn genomen om te zorgen dat
de betrokken personen en de situatie vol
komen onder controle waren.
J. Edgar Hoover, hoofd van het federale
recherchebureau F.B.I., verklaarde voor
een subcommissie van de senaat, dat zijn
organisatie Harry Dexter White op bevel
van Truman in het oog had gehouden, toen
deze verdacht werd van spionnage voor
Rusland. Doch hij verklaarde dat de F.B.I.
nooit had ingestemd met enige afspraak,
om White in 1946 in regeringsdienst te
houden.
Onze correspondent in Washington
schrijft:
De spanning in het duel tussen Brownell
en Truman neemt nog niet de dag toe! Het
eindresultaat is niet te voorzien, maar één
ding is wel duidelijk: dat het per saldo
neer komt op een felle onverbiddelijke
strijd tussen de twee grote Amerikaanse
partijen. De onderhavige kwestie is daar
bij in feite slechts een punt van weinig
belang. De voornaamste opzet van de re
publikeinse partij is immers door middel
van deze aanklacht het rijzend democra
tisch getij te doen keren. De democraten
daarentegen doen alles om de republikein
se tactiek te laten werken als een boeme
rang!
Dit alles is uitermate onverkwikkelijk,
maar niettemin is het zowel voor de Ame
rikanen als voor de wereldpolitiek van de
grootste betekenis welke partij als over
winnaar uit dit duel naar voren zal treden.
Truman heeft tot voldoening van zijn
aanhangers in zijn grote rede voor de
televisie stevig van zich af gebeten en
meesterlijk gebruik gemaakt van de ge
legenheid om de mésaillance tussen de re
publikeinse partij en McCarthy aan de
kaak te stellen. Zonder twijfel zullen er
bij een volgende verkiezing voor de demo
craten stijgende winstkansen zijn, indien
het McCarthyisme doorgaat op zijn thema
van „insinuaties-zonder-bewijzen".
Brownell's optreden in de senaatscom
missie maakte het van het begin af aan
duidelijk dat het hier ging om een directe
aanval van het republikeinse bewind op
het regiem-Truman. En bij het publiek
werd de indruk gevestigd, dat Truman
aanvankelijk de mededelingen der F.B.I.
wat erg luchtig heeft opgevat.
De grote vraag was daarbij voor velon
in hoeverre het van wijs beleid heeft ge
tuigd dat White voorlopig ondanks die
bezwarende mededelingen op zijn hoge
post is gelaten, ook al geschiedde zulks
dan voornamelijk om de F.B.I. in de ge
legenheid te stellen het onderzoek voort te
zetten. Brownell kreeg daarbij krachtige
steun van Hoover, directeur der F.B.I.
ROME (Reuter). In de Italiaanse
Kamer van Afgevaardigden is Dinsdag een
debat begonnen over de ongeregeldheden,
die zich twee weken geleden in Triëst heb
ben voorgedaan. Rechtse afgevaardigden
verweten Engeland en de V.S., Italië bij
zijn geschil met Joegoslavië over Triëst
„de toetssteen van onze vriendschap" in
het geheel niet gesteund te hebben. Zij
schreven dit toe aan „de oude Britse
vijandschap jegens Italië". Een monarchis
tische afgevaardigde verklaarde, dat de
jongste gebeurtenissen in Triëst hadden
aangetoond, dat Italië zich thans moet af
vragen of het wel in een verbond (de
NAVO) kan blijven, waarin zich „een zo
onverzoenlijke vijand als Engeland" be
vindt. Verder was volgens spreker de
zwakheid van Italië's positie tegenover
andere landen gebleken, als gevolg van de
Atlantische politiek van vorige regeringen.
Premier Pella zou heden antwoorden.
Mr. W. H. Overbeek uit Den Haag, de
officier voor „corruptiezaken" zal Vrijdag
morgen voor de Ilaarlemsche rechtbank de
zaak voordragen tegen de rechercheur C.
J. B. en de hoofdagent A. J. W. en hier
mede zal dan een begin gemaakt zijn aan
de handeling van een gedeelte van zoge
naamde Velser-affaire. Deze twee mannen
worden ervan beschuldigd de namen te
hebben bekend gemaakt van zes illegale
werkers, die een mislukte overval hadden
gepleegd in Velsen. Een van deze mannen,
de landbouwer Van der Son werd bij de
arrestatie neergeschoten en de andere vijf
illegalen werden later door de Duitsers
terechtgesteld.
De kapitein van de Velser politie, onder
leiding van wie de illegale werkers wer
den gearresteerd, heeft reeds geruime tijd
geleden voor het Bijzondere Gerechtshof
terechtgestaan. Hij werd toen veroordeeld
tot een gevangenisstraf voor de tijd van
zeventien jaar.
De hoofdagent en de rechercheur, die
overmorgen terecht staan hebben voort
durend volgehouden, dat zij in opdracht
van hun superieuren hebben gehandeld.
Dit wordt echter door deze mensen ten
stelligste ontkend. De zitting van de
Haarlemse rechtbank zal des morgens om
half tien beginnen.
Prinses Asjraf Pahlevi, zuster van de
Perzische Sjah, heeft Dinsdag te Parijs doen
weten, dat twee Franse zakenlieden haar
waardevolle voorwerpen ter waarde van
ongeveer 800.000 gulden hebben ontfutseld.
Een van de voorwerpen was een mantel
van sabelbont, die zij van Stalin had ge
kregen. Haar advocaat deelde Dinsdag
mede, dat de Prinses in November van
het vorig jaar een jongeman in Parijs had
ontmoet, die zich directeur van een maat
schappij noemde. De Prinses die met het
oog op de onzekere toestand in Perzië over
geld in Frankrijk wilde beschikken, deed
de jongeman juwelen ter waarde van
300.000 gulden toekomen om ze voor haar
te verkopen.
Een paar dagen later had de jongeman
haar verteld, dat de makelaars, die hij had
belast met de verkoop, waren bestolen. De
Prinses gaf de jongeman een schriftelijke
volmacht om voor haar op te treden. Met
deze volmacht maakte de man zich achter
eenvolgens meester van een dozijn karpet
ten van de Prinses in de Perzische ambas
sade en een aantal bontmantels, die zij voor
de veiligheid naar een bontwerker in Parijs
had gezonden.
Sedertdien zijn directeur en zijn mede
werker niet meer gezien.
mm.
Herfstbeeld in Den Helder. Het lichte grijs van de oorlogsschepen en het wit van de meeuwen op de meerpaaltjes steken fel
af tegen de grauwe wolken aan de hemel.
(Van onze correspondent in Parijs)
Na bijna twee jaar over dit brandende
onderwerp gezwegen te hebben, is gisteren
de Franse Nationale Vergadering baar de
batten over de Europa-politiek der minis
ters Schuman en Bidault begonnen. Der
tig a veertig sprekers zullen elkaar tot en
met Vrijdag in deze welsprekendheid-
marathon op het spreekgestoelte komen
aflossen en daarvan is er gisteren een eer
ste tiental aan de beurt geweest.
Ofschoon op de sprekerslijst politieke
sterren als Schuman, Duclos, Daladier en
andere figuren, en men met een zekere
spanning de redevoering van Bidault tege
moet ziet, die drie a vier uur belooft te
duren, zal het zwaartepunt van deze Euro-
pa-week toch weer minder bij de kansel
dan achter de coulissen zijn gelegen. Er is
namelijk in onderlinge besprekingen van
fractie-leiders en regering van gisteren af
al aan de redactie van een „dagorder" ge
dokterd, waarin de algemene conclusie uit
de debatten zal worden getrokken en ge
formuleerd, welke de ministers Bidault en
Laniel op Bermuda en in Den Haag tevens
als richtlijn zal moeten dienen. Het zijn
vooral de Gaullisten, zoals gisteren op
nieuw heel duidelijk bleek, die er alles op
zetten om de regering te dwingen zich bij
de komende conferentie op de vlakte te
houden. Voor de Gaullisten betreft Ber
muda, zowel als Den Haag, een simpele,
informatieve bijeenkomst, waarbij Frank
rijk zich niet zal mogen binden. Zo zij op
dit beslissende punt de Kamer niet mee
zouden krijgen, en de „Europeanen" dit
politieke touwtrekken dus zouden winnen,
dan is het niet uitgesloten dat de vijf
Gaullistische ministers hun portefeuilles
ter beschikking zoullen stellen. Laniel
heeft echter officieus al meegedeeeld dat
hij zijn kabinet in dat geval toch niet als
demissionnair kan beschouwen. De open
gevallen plaatsen zullen dan eenvoudig aan
anderen worden aangeboden.
Hoewel het Europese leger bij deze de
batten uiteraard in het centrum staat,
komt de ratificatie er van toch nog niet
aan de orde. De beslissende debatten daar
over zijn pas in Februari te verwachten
en deze week gaat het dus nog maar om
een voorlopige stellingneming waarbij
men de neuzen pro en contra vast wel al
zal kunnen tellen. Zoals de stukken nu
lijken te liggen, is de Kamer in bijna twee
gelijke delen van circa driehonderd leden
elk verdeeld, zodat het restant van onge
veer dertig stemmen voor- of tegenstan
ders aan een volstrekte meerderheid zal
moeten helpen. De argumenten, waarmee
men gisteren van beide kanten poogde die
weifelmoedigen te verleiden, hebben nog
weinig nieuwe perspectieven opgeleverd.
Palewski, de woordvoerder van de
Gaullisten, verzocht Bidault zijn ambas
sadeurs achter het ijzeren gordijn op te
dragen besprekingen met Rusland en de
satellietstaten te entameren voor er met
het Europese leger, dat hij als een provo
catie aan het adres der Sovjets beschouw
de, iets onherstelbaars zou zijn gebeurd.
De communist Kriegel-Valrimond was
het op dit punt met zijn ultra-nationalis
tische tegenstander natuurlijk hartroerend
eens en in een gematigd betoog drong ook
hij bij de regering aan op regelrecht over
leg met Rusland waar Frankrijk, zoals hij
herinnerde, door een vriendschapsverdrag
nog altijd mee verbonden is.
Wij hadden de indruk dat tijdens deze
debatten het kardinale punt van de dis
cussies werd aangeroerd, namelijk de
Duitse herbewapening. Deze herbewape
ning moet als onvermijdelijk worden ge
zien en het zoeken is slechts naar de beste
formule.
De nationalisten om over de commu
nisten maar niet eens te spreken ver
kiezen in laatste instantie een onafhanke
lijke weermacht naast een onaangetast
eigen Frans leger, terwijl de Europeanen
via de E.D.G. met Duitse medewerking de
Europese eenheid een eind dichterbij
hopen te kunnen brengen.
Dit is het grondthema waarop men deze
week in het Palais Bourbon nog een on
eindig aantal variaties zal krijgen te
horen.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT PAGINA'S
Charles Kingsley:
Wees goed, lieve kind en laat zij
die het kunnen knap zijn.
(Van onze correspondent in Londen)
Londen en een groot deel van Engeland
zijn sinds gisteren in de grijsheid van de
mist verzonken. Er wordt niet gevlogen. De
scheepvaart op de Theems ligt stil en het
millioenen-verkeer kruipt traag voor
waarts.
De verwachting was bovendien dat heden
de mist nog dikker zou worden. Vroeger
beschouwde iedere Londenaar mist als de
gewoonste zaak ter wereld. Maar daarin
is verandering gekomen sinds de ramp
spoedige gevolgen, die de mist in December
van het vorige jaar had, toen meer dan
tienduizend personen stierven doordat de
mist in hoge mate vermengd was met door
de industrie uitgewazemde zwavel en
andere giftige bestanddelen, die de mist tot
een geelgroene, verstikkende brij maakten.
Op het ogenblik ziin de atmosferische
omstandigheden precies zoals toen. name
lijk windstilte en een onzichtbare heldere
hemel boven de mistdeken. De zon, die
daarop haar stralen laat vallen is echter
niet krachtig genoeg om de mist te doen
optrekken.
Wanneer de mist nog 24 uur voortduurt,
i het onvermijdelijk dat rook en roet weer
hetzelfde gevaarlijke mengsel zullen brou
wen als vorig jaar. De „fog" verandert dan
in ..smog", zoals het nieuwe woord luidt.
Er moet heel wat gebeuren vóórdat de
flegmatische Engelsen in paniek geraken.
Duizenden hebben zich evenwel gisteren als
voorzorgsmaatregel voorzien van de, door
de nationale gezondheidsdienst kosteloos
beschikbaar gestelde maskertjes, die mond
en neus bedekken. Het publiek als geheel
scheen echter nog te schuchter te zijn om
ze op te zetten. Dokters hebben hart- en
longpatiënten, alsmede lijders aan adem
halingsziekten bezworen om thuis te blij
ven of anders de maskers te dragen.
De meeste Londense districten beschik
ken thans over apparaten om de onzuiver
heden in de lucht te meten. Wetenschappe
lijk is reeds vastgesteld dat over Londen
elke dag 1000 ton rook, 2500 ton zwavel-
verbindingen en 2000 ton koolmonoxyde
dalen.
Het K.N.M.I. deelt mede: Reeds enige
dagen wordt het weer in het grootste deel
van Europa bepaald door een omvangrijk
hogedrukge'oied, waarvan het centrum van
morgen boven de Balkan was gelegen. In
het hogedrukgebied komen uitgestrekte
mistvelden voor. vooral in Frankrijk, Enge
land en onze omgeving. In Duitsland is de
lucht iets droger. De nachtelijke afkoeling
op plaatsen met heldere hemel deed in
Duitsland de temperatuur vanmorgen tot
enkele graden onder het vriespunt dalen.
Intussen neemt het hogedrukgebied lang
zaam in betekenis af. Tegelijkertijd breidt
het lage drukgebied tussen IJsland en
Spitsbergen zich langzaam naar het Zuiden
uit.
Het weer in ons land ondergaat de
komende 24 uur echter nog weinig verande
ring. In de komende nacht zal plaatselijk
weer mist ontstaan maar in het Oosten van
het land kan het echter geruime tijd helder
blijven, waardoor daar kans bestaat op
nachtvorst.
(van hedenmorgen 7 uur)
weers-
toestand
CO
■i-B
eerslag
i mm.
f-r-
25
Helsinki
mist
NW 2
-0
1
Oslo
mist
NNW 2
-1
0
Stockholm
geheel bew.
W 3
3
0
Kopenhagen
geheel bew.
ZZW 3
7
0
Londen
mist
windstil
7
0
Amsterdam
motregen
N 2
6
0,1
Brussel
nevel
Z 4
2
0
Parijs
mist
ZZO 2
4
0
Bordeaux
mist
windstil
1
0
Grenoble
onbewolkt
windstil
-2
0
Nice
zwaar bew.
NNW 6
8
0
Warschau
nevel
WZW 3
Berlijn
nevel
OZO 2
-0
0
Frankfort
nevel
ONO 3
-2
0
München
mist
windstil
-3
0
Zürich
nevel
WZW 2
3
0
Genève
nevel
windstil
3
0
Locarno
geheel hew
O 1
6
0
Wenen
licht bew.
OZO 2
-4
0
Innsbruck
mist
windstil
-4
0
Rome
half bew.
NO 3
4
0
Neerslag laatste
>3coocxx»octoocoo<»ococoo.3ocoooc<>oc
24 uur.
-ooooococeoco
ooocxx
xxce
MEER WIND
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt. geldig van Woens
dagavond tot Donderdagavond, opge
maakt om 10 uur:
Voor het Noorden van het land: droog
en overwegend zwaar bewolkt. De
zelfde temperaturen of iets hogere.
Zwakke tot matige en langs de Wad-
denkust later vrij krachtige Zuid-Wes
telijke wind.
Voor het Zuiden van het land: zwaar
bewolkt met plaatselijk opklaringen en
in de nacht en ochtend plaatselijk mist.
Over het algemeen wéinig verandering
in temperatuur. Aanvankelijk weinig
wind, later zwakke tot matige wind
tussen Zuid en Zuid-West.
19 November
Zon op 8.06 uur. onder 16.44 uur.
Maan op 15.21 uur. onder 6.15 uur.
Hoog en laag water in ÏJmuiden
Woensdag 18 November
Hoog water: 0.49 en 13.13 uur.
Laag water: 8.53 en 21.09 uur.
Donderdag 19 November
Hoog water: 1.41 en 14 02 uur.
Laag water: 9.49 en 22.04 uur.
v v
cooaxaoooccoooocccccoxorxxxxxx<xx>occccococccoc<xxjoo'xx>