Agenda voor
Haarlem
Prof. Oud nam mr. Burger
over de knie
Negen maanden voorwaardelijk
geëist tegen twee verdachten
Minister Mansholt heeft plan
voor voedselsurplussen der V.S.
Gaf illegale chef bevel om aangifte
van „stunf'-groep door te zetten?
Minister Donker zal zijn
gratiebeleid niet wijzigen
Tentoonstelling jj
„Le musée chez soi"
Kunsthandel
LEFFELAAR
j De Boekengids
Ab de Jong
Mooie meubelen!
Hij zal voorstel doen op
F.A.O.-overleg in Rome
WBm
Vanmorgen in de
Vishal
ZATERDAG 21 NOVEMBER 1953
3
EEN FACET VAN DE „VELSER AFFAIRE"
n TIP VAN BOOTZL
PN.V. HAARLEMSCHE
BOUWSTOFFEN HANDEI
TWEEDE KAMER
Film over Hitier mag
niet gedraaid worden
Bromfietser na buiteling
in ziekenhuis
Vergadering van
IJmuidense EVG in „Flora"
De haringuitvoer
in het derde kwartaal
Vrijdag heeft de Bijzonder Strafkamer van de Haarlemse rechtbank een langdurig
onderzoek gewijd aan een klein onderdeel van de zogenaamde „Velscr affaire". Aan
het slot van zijn uitvoerig requisitoir eiste de Officier van Justitie, mr. W. H. Over-
beck uit Den Haag, tegen de beide verdachten, de oud-politiemannen A. J. W. uit
Velsen en G. J. B. uit Delft een voorwaardelijke gevangenisstraf voor de tijd van
negen maanden met een proeftijd van twee jaar.
De behandeling betrof één facet van
deze Velser affaire: de gevangenneming
en de fusillering door de Duitsers van een
groep, die een overval gepleegd had op de
hoeve van de landbouwer W. van der Zon
1 nde Velserbroekpoldcr. De overval was
geschied op 16 Januari 1945, de arrestatie
van de groep volgde 16 Februari 1945, op
23 Februari werd een proces-verbaal tegen
deze overvallers opgemaakt en daarna
werden zij door de Feldgendarmerie naar
de Euterpestraat gebracht. Op 7 Maart
werd de geroep, bestaande uit J. J. H. van
der Haas, P. C. van der Haas, J. F. van der
Hc.vden. D. van der Heyden en P. van
Sloten in Amsterdam door de Duitsers
gefusilleerd.
Twee Nederlanders, die hier ten nauw
ste bij betrokken zijn geweest, de 40-jarige
A. J. W., destijds hoofdagent bij de Vel-
sense politie,ven de 45-jarige C. J. B.. thans
commies bij de economische controle in
Den Haag, en destijds rechercheur in Vel
sen. stonden thans terecht.
Hun was ten laste gelegd, dat zij beiden
als Nederlanders tijdens de oorlog tegen
Duitsland, illegalen hadden blootgesteld
aan vervolging en vrijheidsberoving door
de Duitsers.
Als eerste werd de verdachte W. gehoord.
De president, mr. J. Petersen, recapitu
leerde de feiten van de overval die door
hem werden bevestigd: de oude boer Van
der Zon was neergeschoten toen hij zich
verzette. Uit het feit, dat er twee onder
duikers bij hem waren en uit zijn regel
matige voedseluitdelingen was gebleken,
dat deze boer een goede vaderlander was.
Zowel W. als B., die een onderzoek voor
de politie te Velsen instelden, gaven alles
omtrent deze overval naar zij zeiden on
middellijk door aan hun „illegale ehefs",de
heren A. K. en mr. J. P. E., welke laatste
basiscommandant van de illegaliteit in Vel
sen was.
Deze hadden hem medegedeeld dat de
overval bij v. d. Zon niet met een opdracht
te maken had, evenmin als de overvallers
als illegalen konden worden bestempeld.
In bijeenkomsten ten huize van de illegale
chef A. K. in Heemstede en in het Heren
hek in Haarlem, was de beide verdachten
op het hart gedrukt dat de Duitsers buiten
deze zaak gehouden moesten worden en dat
de groep voor de Nederlandse justitie ge
haald moest worden. Een diefstalletje zou
dan de kapstok zijn waaraan de hele zaak
zou worden opgehangen.
Toen deelde A. IC. op zo'n illegale bijeen
komst mede dat tengevolge van een over
val van de groep-Van der Haas in Haar
lem-Noord acht gijzelaars op de Jan Gij-
zenvaart waren gefusilleerd, aldus de ver
dachte W. Naar aanleiding daarvan werd
het wenselijk geacht deze groep te doen
arresteren onder de voorwaarden die reeds
zijn genoemd.
W. verklaarde óók opdracht van zijn
illegale chefs te hebben gehad de groep bij
de Velsense politie aan te geven als de
overvallers bij Van der Zon in de Velser-
broekpolder, ofschoon daardoor het risico
groot werd, dat de Duitse Feldgendarmerie
ADVERTENTIE
Ik lag in Arnhem, Eefde
en Laren,
In Enschedé, Gorkum en
Haren,
Maar in warmte en kou,
TIP bleef ik trouw
In elk dorp, ook in komende
jaren!
Inz.: Korporaal A. T. (Lichting 52-1) die vandaag
afzwaait, kreeg deze inspiratie, dus ook
1 fl. Tip en 1 Lfl. Bootz' Oude Genever.
ZATERDAG 21 NOVEMBER
Stadsschouwburg: „De kamer, waarin wij
leven", Rotterdams Toneel, 8 uur. Concert
gebouw: „Bato turnt", 8 uur. Kerk der vrij
zinnig Hervormden, Jacobstraat 1: Concert
t.b.v. „Uit en thuis", door de stichting Het
Nederlands Kamerorkest, 8 uur. Rembrandt:
„Moulin Rouge", 18 jaar, 6.45 en 9.15 uur.
Palace: „Maske in Blau", alle leeft., 7 en
9.15 uur. Luxor: „Moulin Rouge", 18 jaar,
6.45 en 9.15 uur. Lido: ,,'t Is feest in Parijs",
18 jaar, 7 en 9.15. „Een vrouw van slechte
reputatie", 18 jaar, 23.30 uur. City: „Plet duel
bij Silver Creek", 14 jaar, 7 en 9.15 uur.
Frans Hals: „De vallei van de haat", 18 jaar,
7 en 9.15 uur. Minerva: „Vorstelijke emigran
ten", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Roxy: „Ont
komen doet niet één", 18 jaar, 7 en 9.15 uur.
ZONDAG 22 NOVEMBER
Stadsschouwburg: „Muizen en mensen",
Rotterdams Toneel, 8 uur. Gebouw Cultura:
Ned. Ver. van Spiritisten „Harmonia", wij
dingsmorgen. 10.30 uur. Rembrandt: „Moulin
Rouge", 18 jaar, 1.45, 4.15, 6.45 en 9.15 uur.
Palace: „Maske in Blau". alle leeft., 2. 4.15.
7 en 9.15 uur. Luxor: „Moulin Rouge". 18
jaar, 1.45, 4.15, 6.45 en 9.15 uur. Lido: „Hoe
groen was mijn dal", 14 jaar, 11 uur; ,,'t Is
feest in Parijs", 18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
City: „Het duel bij Silver Creek", 14 jaar.
2.15, 4.30, 7 en 9.15 uur. Frans Ilals: „De vallei
van de haat", 18 jaar, 2, 4.30, 7 en 9.15 uur.
Minerva: „Vorstelijke emigranten", 14 jaar,
2. 4.15, 7 en 9.15 uur. Roxy: „Door dik en
dun", alle leeft., 2, 4.15 uur. „Ontkomen doet
niet één", 18 jaar, 7 en 9.15 uur.
MAANDAG 23 NOVEMBER
Conccrtgobouw: Pianorecital door Henk
Bijvanck, 8 uur. Gebouw Zang en Vriend
schap, Jansstraat 74: Bijeenkomst van „De
grotere Wereld". 8 uur. Waalse Kerk: In-
terk. Hermann Zaiss Comité, bijeenkomst,
8 uur. Rembrandt: ..Moulin Rouge", 18 jaar,
1.45, 4.15, 6.45 en 9.15 uur. Palace: „Maske in
Blau", alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Luxor: „Moulin Rouge". 18 jaar. 2. 6.45 en
9.15 uur. Eido: ,,'t Is feest in Parijs", 18 jaar.
2. 4.15, 7 en 9.15 uur. City: „Het duel bij
Silver Creek". 14 jaar. 2.15, 7 en 9.15 uur.
Frans Hals: „De vallei van de haat", 18 jaar,
2.30. 7 en 9.15 uur. Minerva: „Vorstelijke
emigranten", 14 jaar. 8.15 uur. Roxy: „Ont
komen doet niet één", 18 jaar, 2.30 en 8 uur.
erbij gehaald zou worden. De korpschef
van de Velsense politie P. J. A. S., die
N.S.B.-gezind was, had tegenover de ver
dachte toen te kennen gegeven, dat hij ook
de bedoeling had deze zaak door de Neder
landse justitie te doen behandelen. Maar
toen de groep-Van der Haas door de ver
dachte bij hem was aangegeven, belde hij
de Duitse Feldgendarmerie op omdat vol
gens hem de politie niet voldoende bewa
pend was om de arrestatie alleen te ver
richten. W. heeft dit naar zijn zeggen on
middellijk aan zijn illegale chefs doorge
geven.
Op 16 Februari werd de groep in de
Besoekistraat in Haarlem gearresteerd en
naar het Huis van Bewaring overgebracht.
Bij het verhoor van de verdachte B., die
samen met W. in voortdurend contact met
de genoemde illegale chefs had gestaan
kwamen dezelfde feiten aan het licht.
„Wij hadden goedkeuring"
„Een verwijt van onze chefs omdat de
zaak met de groep Van der Haas zo was
gelopen hebben we van onze illegale chefs
A. K. en mr. J. P. E. nooit gekregen", zo
zeiden de beide verdachten, „ze gaven na
tuurlijk wel te kennen dat ze het jammer
vonden".
Een hunner wan zelfs bij de. gewestelijke
commandant der illegaliteit mr. N. G. S.
ontboden en toen hij tegenover deze zijn
spijt over het gebeurde te kennen gaf, had
deze hem (volgens hem) gerust gesteld
met de woorden, ,,'t is wel goed zo, het
waren toch schoften".
Arrestaties
De beide getuigen, de 50-jarige P. J.
A. S. uit Santpoort, die gedurende de
oorlog korpschef van de Velser politie was
geweest (hij is veertien dagen geleden uit
Norg ontslagen) en de 60-jarige C. B. H.,
tijdens diezelfde periode chef van de
i-echerche in Velsen, konden zich niet al te
veel van de arrestaties van de overvallen
op Van der Zon herinneren.
Korte tijd nadat zij de namenlijst uit
handen van de verdachten hadden ge
kregen, trokken zij er op uit en rolden de
„stunt-groep-Van der Haas" op.
De korpschef verklaarde op de zitting,
fiat hij zich van een gesprek tussen hem en
hoofdagent W„ waarbij hij gezegd zou
hebben, dat de zaak aan de Nederlandse
politie zou worden overgelaten niets her
innerde. Hoe het ook zij de korpschef
achtte het raadzamer om enige leden van
de Duitse Feldgendarmerie mee te nemen
tijdens de arrestaties, omdat men ver
wachtte dat de groep „Van der Haas" in
het bezit was van vuurwapens.
De drie volgende getuigen, de 45-jarige
mr. J. P. E. uit Amsterdam, de 49-jarige
inspecteur van politie in Velsen A. K. en
de 46-jarige monteur C. N. v. d. V. uit
Velsen, verklaarden allen, dat de namen
van de leden van de pseudo-illegale groep
Van der Haas aan hoofdagent W. waren
gegeven met het strikte voorbehoud, dat
hij ze alleen gebruiken mocht zonder de
overval op dc boerderij van Van der Zon
ter sprake te brengen.
W. zou de namen aan zijn superieuren
doorgeven, als waren zij de namen van een
groep personen, die een inbraak in Sant
poort op hun geweten hadden.
Men wilde op deze wijze proberen de
„slunt"-groep in een Nederlandse gevan
genis „op te bergen" om de leden van de
groep na de oorlog te laten berechten.
Volgens de verdachten zouden deze drie
getuigen dit voorbehouden echter beslist
niet gemaakt hebben.
De getuige a décharge, v. d. B. uit IJmui-
den, verklaarde desgevraagd, dat hij er ge
tuige van was geweest, dat verdachte W.
zich telefonisch met zijn chef mr. P. J. E.
(die bekend stond onder zijn schuilnaam
„Michel") in verbinding had gesteld om
een opdracht te vragen over de werkwijze
toen de Feldgendarmerie in de arrestatie
van de „stunf'-groep Van der Haas ge
mengd was.
„Michel" zou toen gezegd hebben, dat de
zaak ten koste van alles doorgezet diende
te worden en de beide oud-politiemannen
uit Velsen hadden dit, hoewel zij, aldus de
verklaring van v. d. B., zeer geschokt wa
ren, gedaan. Wel hadden de beide agenten
aan „Michel" nog voorgesteld onder te
duiken maar deze wilde daar niets van
weten.
De getuige A. K., die des morgens reeds
gehoord was en bij wie het (illegale) tele
foongesprek zou zijn binnengekomen, wist
zich echter evenmin als mr. P. J. E. iets
van dit gesprek te herinneren. Mr. P. J. E.
zeide, dat er nooit een dergelijk gesprek
had plaats gevonden.
Men was het overigens ook nu nog niet
eens over de vraag, wanneer de namen nu
eigenlijk bij de N.S.B.-gezinde korpschef
van de Velser politie, P. J. A. S., waren
binnen gekomen. S. zelf zeide, dat dit de
ochtend voor de nacht van de arrestaties
moest zijn geweest en ook de beide ver
dachten verkeerden in die mening. De ille
gale chefs van de beide verdachten meenden
echter, samen met de rechercheur van de
politie in Velsen gedurende de oorlog C. B.
I-I.dat de namen enkele uren voor het op
rollen van de groep Van der Haas overge
geven waren.
Requisitoir
De officier van Justitie mr. W. H. Over-
beek uit Den Haag, die speciaal voor deze
zitting aan de overigens uit Haarlemse
rechters bestaande strafkamer was toege
voegd, begon zijn requisitoir met er op te
wijzen, dat er in deze zaak talrijke men
senlevens zijn te betreuren. Natuurlijk in
de eerste plaats de van niets wetende land
bouwer W. van der Zon, dan de gehele
„wilde"-illegale groep Van der Haas en
tenslotte acht gijzelaars, die bij de Jan
Gijzenbrug terecht zijn gesteld.
Mr. Overbeek was van mening, dat het
niet meer dan normaal was, dat deze beide
verdachten zichzelf gedurende de zitting
van de Bijzondere Strafkamer in een gun
stig daglicht wensten te stellen. In deze
zaak vertonen echter, aldus de officier,
ook de getuigen de neiging om de dingen
beter voor te stellen dan zij in werkelijk-
ADVERTENTIE
Spaamwouderstraat 38-40
EMAILLÉ in rood, geel, groen
en grijs voor keukentafels en
aanrechten op maat gezaagd.
Tel. 15681- 21205
beid zijn. De betrokken verdachten zijn
echter in de kern door en door fatsoen
lijke mensen, die in de bezettingstijd tot
dergelijke feiten zijn gekomen.
Mr. Overbeek beschreef in zijn be
toog drie factoren, die bij het door
geven van de namen een rol had
den gespeeld: ten eerste de opdracht
van de illegale chefs, ten tweede de hoop
van de lagere illegalen, dat indien er iets
mis zou lopen er altijd wel door een van
de superieuren voor gezorgd zou worden,
dat de zaak weer in het reine zou komen
en ten derde de overmacht, die op beide
verdachten werd uitgeoefend door de
korpschef van de Velser politie, die reeds
van de zaak op de hoogte was. Daarbij
kwam nog, aldus de officier van Justitie,
dat de beide verdachten evenals hun chefs
der illegaliteit een sterke antipathie voel
den tegen de „wilde"-illegalen, die de
voedselpositie ernstig in gevaar brachten
en er de oorzaak van waren dat onschul-
digen werden tei-echlgesteld.
Eis
Mr. Overbeek wilde bij zijn eis rekening
houden met al deze factoren en besloot
tenslotte een voorwaardelijke gevangenis
straf te vragen voor de tijd van negen
maanden met een proeftijd van twee jaar.
..Niet", zoals hij zeide, omdat hij bang was
voor herhaling, maar ..omdat hij niets an
ders wist". Een geldboete zou namelijk
volstrekt niet in verhouding zijn met de
vele mensenlevens, die bij deze zaak be
trokken zijn geweest; hij wenste geen on
voorwaardelijke gevangenisstraf te eisen,
omdat hij er van overtuigd was dat deze
uitlevering van een namenlijst zeer zeker
niet onder normale omstamdigheden had
plaats gevonden.
Pleidooi
Mr. Schenkeveld, de verdediger van bei
de verdachten begon zijn pleidooi met er
op te wijzen, dat in de „Velser affaire" van
de vervolging van mannen van naam niets
is gekomen. Men heeft slechts zes „dood
gewone" mannetjes ondervraagd, waar
van één volkomen onschuldig bleek te
zijn, twee staan er thans terecht en drie
verdachten zullen nog moeten voorkomen.
De „Velser affaire" bestaat niet. aldus mr.
Schenkeveld. Immers een affaire veron
derstelt de aanwezigheid van enig verband
en de enige hoedanigheid, die al deze ver
dachten gemeen hebben is het feit, dat zij
allen gedurende de bezettingstijd verbon
den waren aan de politie te Velsen. De
eenheid van plaats, tijd en handeling ont
breekt echter volkomen.
Mr. Schenkeveld meende vervolgens,
dat deze beide verdachten door hun (ille
gale) superieuren in de steek zijn gelaten,
hoewel zij toch vooral gedurende de oorlog
getoond hebben bijzonder goede Nederlan
ders te zijn.
De verdediger zag, aldus zijn verklaring,
wel een formele weg om vrijspraak te be
pleiten voor de verdachten, maar dezen
voelden daar bijzonder weinig voor. omdat
zij ervan overtuigd zijn. dat zij volkomen
te goeder trouw hebben gehandeld en
slechts de bevelen van hun chefs hebben
opgevolgd.
Mr. Schenkeveld bepleitte voorts vrij
spraak met het oog op een artikel uit het
B.B.S. waarin staat, dat niet strafbaar is
hij, die het feit heeft gepleegd met het
oogmerk het algemeen belang te dienen.
Immers er moest een einde komen aan de
overvallen van de losgeslagen illegalen
die bovendien nog aangevoerd werden
door een overgelopen N.S.B.'er, namelijk
Van der Haas.
Voorts bracht de verdediger naar voren,
dat de verdachten op bevel van hun meer
deren hadden gehandeld en dat er boven
dien een mogelijkheid bestond, dat er bij
voorbeeld door de gebrekkige telefoonver
bindingen van een misverstand sprake
was geweest. Mr. Schenkeveld vroeg vrij
spraak en indien de rechtbank niet met zijn
betoog wenste mee te gaan ontslag van
rechtsvervolging op grond van het ambte
lijk bevel. Dan pas zijn, aldus de raads
man, de verdachten tevreden en er behoeft
in deze uitspraak ook niets onterends aan
wezig te zijn voor de opdrachtgevers.
De officier van Justitie zette hierna nog
enkele juridische puntjes op de i en ten
slotte bepaalde de rechtbank de uitspraak
op 3 December des morgens om half tien.
(Van onze parlementaire redacteur)
Minister Donker heeft zich Vrij
dagmiddag krachtig verweerd tegen de
principiële critiek van prof. Gerbrandy,
die hem te veel „wetgeverigheid" had ver
weten. Hij stelde voorop, dat hij vóór alles
bezig is zovezel mogelijk de bestaande
achterstand op wetgevend gebied, die dooi
en nog lang na de oorlog was ontstaan, in
te halen. Codificatie zou volgens de Anti-
Revolutionnaire afgevaardigde iets heidens
zijn, maar de minister van Justitie herin
nerde hem aan eer. waarlijk niet heidense
wetgever van groot formaat: Mozes! Waar
op prof. Gerbrandy prompt repliceerde dat
diens wetgeving al duizenden jaren be
stond, nooit gewijzigd was en nog steeds
toepassing vond. „Weg wetgeving" was de
leuze van prof. Gerbrandy geweest, maar
wilde dat Kamerlid dan zelf geen wette
lijke regeling van de Friese kwestie en
wenste hij geen nieuwe Pachtwet?, vroeg
n:r. Donker. Had men hem gezegd, dat de
wetten op de rechtsovertuiging van het
volk moeten berusten, dan zou hij met die
stelling geheel accoord hebben kunnen
gaan. Principieel verkeerd achtte hij echter,
dat het zo'n beetje was voorgesteld alsof bij
Justitie dezelfde lijn viel door te trekken,
welke men op sociaal-economisch gebied
kent en die daar inderdaad soms wel een
politieke scheidingslijn vormt. Dergelijke
tegenstelling hadden prof. Lemaire en prof.
Gerbrandy echter niet mogen introduceren.
De minister verklaarde tenslotte het bij
zonder op prijs te zullen stellen zijn wet
gevend programma voort te zetten, zolang
de Kamer niet zou spreken als de beide
genoemde afgevaardigden hadden gedaan.
Trouwens, wat de opzet van de herzie
ning van het Burgerlijk Wetboek aangaat,
had mr. Donker alle lof en waardering voor
de bijzondere medewerking, ook van de
zijde der Kamer en met name van de Vaste
Commissie voor Privaat- en Strafrecht.
Van deze uitlating nam prof. Oud
(VVD), voorzitter van die commissie,
gaarne acte, toen hij zoals prof. Ger
brandy dat later noemde mr. Burger
ocer de knie nam naar aanleiding van diens
ingrijpen in het debat. De aanvoerder van
de fractie van de P. v. d. A., die in eerste
aanleg had gezwegen, ging bij de replieken
vooraan, omdat hij iets op zijn hart had,
waarvan hij meende, dat het op dat ogen
blik gezegd moest worden. De uiteenzettin
gen van mr. Burger kwamen hierop neer,
dat bij de behandeling van de begroting
van deze voortreffelijke minister van Jus
titie een conservatieve concentratie te hoop
was gelopen, met de aanvoerder van de
oppositie mr. Oud aan het hoofd, om uit
drukking te geven aan conservatieve
ADVERTENTIE
XOCCOOOOOOCOOQOCOOCCOCCCOOOCCOCCOOCOOOOOOOOOCOCCCOOOCOOC
g
KLEUR-REPRODUCTIES
naar oude en moderne
meesters
waaronder een uitgebreide collectie
naar
HENRI DE TOULOUSE-LAUTREC
Wagenweg 102 - Haarlem
(Op werkdagen van 10—5 uur)
ADVERTENTIE
Wij maken de lezers van dit blad
attent op de folder, die de post bij U
bezorgd heeft en waarop U gratis de
nieuwe Boekengids kunt krijgen bij
BOEKHANDEL
Edisonstraat 11 - IJmuiden - Tel. 532G
De West-Duitse regering heeft Vrijdag
de vertoning van de film „Tot vijf minu
ten over twaalf" over het leven van Hitier
verboden. De film zou Vrijdagavond voor
het eerst in de West-Duitse bioscopen wor
den gedraaid.
Het besluit is genomen door de West-
Duitse minister van Binnenlandse Zaken,
dr. Schroder en de ministers van Binnen
landse Zaken van de negen West-Duitse
staten.
Het verbod slaat ook op televisie-uitzen
dingen van de film.
Een regeringswoordvoerder zeide, dat dc
film, waarin wordt getoond hoe Hitier aan
de macht kwam, niet mag worden ge
draaid, omdat men de overtuiging was
toegedaan, dat de film het nationaal-socia-
lisme in een goed daglicht stelt.
emotie „Zoals het is, was het goed, zoals
het was, was het beter." Dat zou dan de
leuze zijn geweest van hen, die als politieke
opposanten tegen deze minister te velde
waren getrokken. Prof. Oud voegde mr.
Burger toe, dat deze blijkbaar heel slecht
had geluisterd, want anders kon hij onmo
gelijk tot een dergelijke conclusie zijn ge
komen. Dat hij, prof. Oud, waarlijk niet
een oppositiehouding had aangenomen, kon
blijken uit hetgeen de minister nu had ge
zegd omtrent de samenwerking met de
door hem geleide commissie.
„Ik sta er verstomd van," zei prof. Oud.
„Mr. Burger voert mij als leider der oppo
sitie ten tonele, om mij als de ergste criti
cus te lijf te gaan. Als er iemand vriende
lijk is geweest tegen de minister, dan ben
ik het. Ik heb voor zijn werk grote en op
rechte waardering. Ik heb slechts mijn
twijfel geuit, of hij zijn programma zal
kunnen uitvoeren. Ik wil er, ook als voor
zitter van de Commissie van Justitie, vol
ledig aan meewerken. De minister kan ook
verder op mij rekenen. Mr. Burger ontdekt
hier tegenstellingen, die er helemaal niet
zijn." Na deze bestrafing bewaarde de aan
voerder van de P. v. d. A.-fractie verder
wijselijk het stilzwijgen.
Èen zeer principieel punt, dat de minister
van Justitie ook aanleiding tot krachtig
verweer had gegeven, was dat van het
echtscheidingsvraagstuk. Zeer ongerecht
vaardigd noemde hij de bewering, dat hij
het uit de weg zou gaan. Het gaat hem hier
helemaal niet alleen om „de grote leugen",
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
Koop een doos LINCOL-WAS met een
verrassing in de doos voor de kinderen.
„LINCOL", Donkere Spaarne 20
Haarlem Tel. 14214
BARTttOORfS'STRAAT 20 —TEL. 13439
GABARDINE REGENJASSEN
die echtscheiding bij onderlinge overeen
stemming mogelijk maakt, maar om veel
meer, waardoor de gehele wetgeving op dit
gebied op de helling zou moeten.
Gratiebeleid
Wat het gratiebeleid betreft, zei de
minister, dat de thans nog gevangen ge
houden politieke misdadigers gelijkgesteld
kunnen worden met gewone misdadigers.
Het zijn allemaal lieden, die zich aan ver
grijpen tegen lijf. leven, eerbaarheid of
goed hebben schuldig gemaakt en dit vaak
in een zo afschuwelijke vorm als bij de ge
wone misdadigers niet voorkomt. Als voor
beeld noemde de bewindsman een tot
levenslang veroordeelde Duitser, die in
1944 een groot aantal mensen zonder vorm
van proces had doodgeschoten. Als men nu
van Duitse kant aandringt op gratie voor
„krijgsgevangenen", dan moet men zich
daar maar eens dergelijke gevallen voor
ogen stellen. Er is dan ook geen kwestie
van, dat deze misdadigers voorlopig voor
enige strafverlichting in aanmerking
komen. Mr. Donker wil deze lieden niet
anders behandelen dan gewone misdadigers.
Zeer uitvoerig stond de minister stil bij
de kwestie van de opleiding der juristen
voor het rechtersambt, in welk opzicht ook
de onafhankelijkheid van de rechterlijke
macht werd aangeroerd. Handhaving van
de aanbeveling voor rechtersbenoemingen
was gewenst. Bij de benoemingen is een
beleidskwestie aan de orde, die in die aan
bevelingen niet altijd voldoende tot uiting
komt, namelijk het beleid dat eist, dat ver
schillende wereld- en levensbeschouwingen
in de rechterlijke macht vertegenwoordigd
zijn. Blijkens een mededeling van de
minister is een ontwerp-oplitiewet de
ministerraad gepasseerd. Binnenkort komt
er een wetsontwerp tot wijziging van de
bestaande wet van December 1945 omtrent
de bezoldiging van de rechterlijke macht.
De begroting van Justitie is ten tenslotte
met aantekening van het „tegen" der com
munisten aangenomen.
Prof. Gerbrandy was de eerste van een
reeks afgevaardigden, die minister Donker
daarna kwam gelukwensen.
De Nederlandse minister van Landbouw,
S. L. Mansholt, zal tijdens de komende
conferentie van de F.A.O., dc Voedsel- en
Landbouw Organisatie van de U.N.O., te
Rome een voorstel tot internationaal over
leg over de Amerikaanse vocdselovcrschot-
ten doen.
De heer Mansholt vertrekt 26 of 27 No
vember naar Rome. Hij heeft zijn plannen
tijdens zijn laatste bezoek aan de Ver
enigde Staten met zijn Amerikaanse ambt
genoot Benson besproken.
De Amerikaanse overschotten, aange
kocht door de regering om de landbouw
prijzen op niveau te houden, zijn op het
ogenblik ruim vier milliard dollar waard.
Zij hangen als een dreiging boven de we
reldmarkt. In de V.S. wint de opvatting
veld, dat deze voorraden niet langs de
normale handelskanalen kunnen worden
gespuid. Dit zou desastreus voor de we-
reldlandbouw zijn en een enorme crisis
kunnen veroorzaken.
In het plan om voor 175 millioen dollar
additionele aankopen te doen in enige va
luta, waarvoor dan offshore-orders in het
kopende land zouden worden geplaatst,
ziet men steeds minder heil. Het kopende
land zou dan de .eigen voorraden moeten
vergroten, of de consumptie verhogen.
De enige weg ziet minister Mansholt in
het afzetten der voorraden (voornamelijk
graan, katoen, tabak en melkpoeder) in
die landen, waar aanzienlijke tekorten
heersen. Hij denkt hierbij aan India en
Pakistan.
Aangezien daar koopkracht ontbreekt
zouden de prijzen laag moeten zijn of zou
men zelfs tot schenkingen moeten over
gaan. Door meer gebruik daar, zou op
jm
3BSSS8»
Vrijdag zijn op het marinevliegkamp Valkenburg zes nieuwe officieren beëdigd. Twee
van hen, de lieren J. F. Jansen en C. P. Vermeulen zijn als gewoon schepeling be
gonnen en hebben successievelijk alle onderofficiersrangen doorlopen; een dergelijke
promotie komt zeer zelden voor. De commandant van het vliegkampkapitein ter zee
vlieger J. M. van Olm, neemt luitenant ter zee derde klasse J. F. Jansen de eed af;
rechts luitenant ter zee derde klasse Vermeulen.
Toen de heer M. H. uit de Velserpolder
Vrijdagmiddag op de bromfiets over de
Mekog-weg reed, raakte de uitlaat van de
motor onverwacht los en kwam tussen de
spaken van het voorwiel. H. sloeg hier
door over de kop en moest met een diepe
snij wond boven het linkeroog en een kneu
zing in de borst in het Rode Kruiszieken-
huis worden opgenomen.
Het plaatselijk bestuur van de EVC, af
deling IJmuiden, houdt Maandagavond, 23
November in zaal Flora aan de Zeeweg een
vergadering, waarop de heer H. Nooter,
secretaris van het verbondsbestuur van de
EVC zal spreken over de strijd om de
loonsverhoging en tegen de vrije loonvor
ming.
In het derde kwartaal van dit jaar heeft
steurharing, volgens opgave van de Dienst
Nederlandse Haringeontróle bedragen
14.663.736 kg netto ter waarde van
8.280.844 tegen ruim 8 millioen kg ter
waarde van ruim 5 millioen gulden in het
derde kwartaal van 1952.
De voornaamste afnemers zijn in het
derde kwartaal geweest: België met 2.94
millioen kg ter waarde van 1.6 millioen;
Duitsland met ruim 4 millioen kg ter waar
de van 2.3 millioen gulden en de Sovjet-
Unie met 4.3 millioen kg ter waarde van
ruim 2 millioen gulden.
In het derde kwartaal van dit jaar werd
uitgevoerd door exporteurs in Scheve-
ningen voor een bedrag van 3.192.270;
in Vaardihgen voor 2.541.822, in Katwijk
voor 2.165.395, in IJmuiden voor
f 322.451 en in andere plaatsen voor
58.906.
den duur een afzetgebied kunnen worden
gekweekt.
Men kan Amerika echter niet alleen
voor de kosten van een dergelijke afzet
laten opdraaien, zo meent de heer Mans
holt. De grote productie is immers ont
staan door de behoeften van de oorlogs
jaren en de jaren van herstel. Wij zijn
weer op de been gekomen door Ameri
kaanse hulp, die uit die grote productie
voortvloeide.
Daarom wil hij voorstellen een confe
rentie van tenminste alle grote exporte
rende en importerende landen te beleggen
om een gezamenlijke oplossing te zoeken.
De minister doelde daarbij kennelijk op
voorstellen om de kosten van het oprui
men der voorraden naar draagkracht te
verdelen, doch zeide zulks niet ronduit.
Minister Mansholt heeft ook in West-
Europa met enige collega's over dit plan
gesproken. Hij zeide hiervoor begrip ge
vonden te hebben en hoopt op een geza
menlijke aanpak, nadat hij zijn voorstel
ter tafel zal hebben gebracht.
Er waren vanmorgen geen trawlers
aan de afslag. De UK. 104 kwam met vier
honderd kisten haring, die van f 12 tot
f 13.50 opbrachten. De KW. 52 voerde 140
kisten rondvis aan. Voorts was er wat
kleine vaart. In totaal stond er naar schat
ting 2500 kg. tong in de hal.
Er waren een paar rijen kabeljauw,
waarvoor van f 94 tot f 68 werd betaald.
De schelvis was duur. De grote schel
vis kreeg f71, grootmiddel 169 tot f63,
kleinmiddel f 55 tot f53, pennen f51 tot
f47, braad 30 tot f31 en wijting f25.
Voor de schol 3 werd van f 15 tot f 13
betaald. De tweetjes liepen van f 23 op tot
f27.
Engeland zat achter de grote schol
aan. Grote schol, middel, zet en schol I
kregen van f 50 tol f 55 per kist.
De prijs van de grote tong was iets
gezakt: f 3.60 tot f 3.30. Grootmiddel gaf
f2.40, de half pondjes maakten f 1.95 per
kg„ terwijl de tong I voor f 1.60 en de II
voor f 1.20 van de hand zijn gegaan.
Aangezien de Italianen op de Zon
dagse tafel graag een Hollands tongetje
zien, is een groot gedeelte van de lichtere
soorten naar Italië verdwenen.
Voor de Maandagmarkt is de „Post
boy" al binnen met 1250 kisten haring, de
„Eveline" heeft al 1000 haring binnen en
de „Herman" had gisteravond 1100 kisten
Kanaalharing. De „Norma Maria" de
oudste visboot, die van de elfde is
wordt eveneens verwacht. De Zeelandia en
de Aatje, die daarop volgen, zullen even
eens in het begin van cle volgende week ter
markt verschijnen.
VANGSTBERICHTEN UIT ZEE
Nacht van 20 op 21 November
Volle vleet: KW 173 50 k.; KW 44 10 k.;
KW 16 1 k.; KW 123 60 k.; KW 70 85 k.;
KW 15 80 k.; KW 129 1 k.; KW 43 100 k
KW 2 10 k.; KW 3 70 k.; KW 5 45 k.; KW 9
34 k.; KW 25 100 k.; KW 22 75 k.; KW 45
30 k.; KW 57 10 k.; KW 48 5 k.: KW 86 10 k.:
KW 20 50 k.; KW 32 60 k.; KW 78 55 k.;
KW 130 10 k.; KW 37 60 k.
Halve vleet: KW 50 50 k.; KW 168 34 k.;
KW 42 65 k.; KW 170 5 k.; KW 97 10 k.;
KW 6 120 k.; KW 161 65 k.; KW 73 100 k.;
KW 138 2 k.; KW 127 10 k.; KW 175 51 k.;
KW 47 3 k.: KW 54 3 k.; KW 18 50 k.; KW
38 50 k.; IJM 283 60 k.; IJM 74 130 k. IJM
75 40 k.
Gedeelte van de vleet: KW 7 155 k. nog
25 n.; IJM 14 60 k. nog 10 n.; IJM 23 120 k.
nog 40 n.; IJM 67 130 k. uit 30 n.; IJM 83
140 k. uit 30 n.; IJM 141 1 k. uit 25 n.; SCH
41 170 k. uit 30 n.; SCH 167 71 k. nog 45 n.
Kanaalvisserij: KW 159 170 k. uit 40 n.;
KW 147 10 k.; KW 40 50 k.
Geen vangst hadden: KW 19, KW 140,
KW 144, KW 151, KW 95.
Gemiddelde vanst: 50 kantjes uit halve
vleet.
BESOMMINGEN VAN HEDENMORGEN
Loggers: KW 107 2890. KW 52 4270.
Koters: IJM 230 1230, IJM 3 1150, IJM 11
3130, KW 21 1960, KW 60 350, KW 189
760. KW 53 620, KW 31 1100, KW 92 I 1180,
KW 35 760, KW 128 I 500. KW 77 I 650, KW
94 670, KD 29 I 850, WR 67 3780, KW 7 400,
HD 12ö 1 3990.