Koelinstallatie aan boord maakt nog
geen fabrieksschip van een trawler
Vele onzekerheden in de economische aspecten
Onderwijzerstoneel Kennemerland
speelde „Prinses Ezelsvel"
Visserij-varia
Gemeentelijke tegemoetkoming voor
het bijzonder kleuteronderwijs
Laatste wandtapijt uit „Mozes-
serie" thans geheel gerestaureerd
Velsen gaat gasprijs verhogen
„De droom van mr. Scrooge"
Huize Manpad herkrijgt vroegere
bestemming - filmstudio exit
DIEPVRIES-PROBLEMEN
Heemskerk
Schrijver Jef Last
gearresteerd
Ter inleiding van
EHBO'ers ontvingen
hun diploma
Direct na terugkeer
uit Indonesië
Amsterdamse subsidies
Productie-index
steeg in October
College voelt niets voor algehele subsidie
DONDERDAG 10 DECEMBER 1953
n
Vermindering in de onkosten van drijvende visserijfabrieken kan slechts ontstaan
door betere methoden van bevriezing en de installatie daarvoor, en betere mecha
nisatie van het proces. De afmeting van de bevriezingsinstallatie kan in hoofdzaak
worden verkleind door het product gereed tc maken voor het tijdelijk bewaren
in ijs. Een bestudering van vangstcijfers op Britse trawlers geeft de volgende
eisen voor bevriezings-capaciteit:
alle vis tegelijk bevriezen: 6 ton per uur;
alle vis binnen 12 uur bevriezen: 2—3 ton per uur;
alle vis binnen 1 dag bevriezen: 1—1 Vz ton per uur;
alle vis binnen 2 dagen bevriezen: 0,8 ton per uur.
Dit schept problemen van dubbele werkzaamheden, vraagt om nieuwe systemen
van laden, tenzij bevriezen door pekel in putten in het ruim, zoals op tonijn-
schepen, eventueel mogelijk blijkt.
ware
toe.
en de „Fairtry" behoren niet daar-
Nu nog economisch
Fileren of in moten snijden waar mo
gelijk vermindert de afmeting en de
kosten van bevriezen en het ruim. Niet
alleen wordt de capaciteit met meer dan
50°/o verminderd, maar daar de bevriezings-
tijd varieert (tenminste voor plaatvriezers)
naar het kwadraat van de dikte, wordt de
ruimte, in beslag genomen door bevriezers,
minder dan een vierde of een achtste van
wat voor hele vis benodigd is! Met betrek
king hierop is in Duitsland de succesvolle
ontwikkeling van mechanische fileer
machines voor sommige soorten een grote
stap voorwaarts, daar anders een trawler
tussen de tien en twintig fileerders per
trek nodig heeft.
Teveel handen
De gebruikelijke vriesmethoden vragen
teveel arbeidskrachten en sommige landen
voeren al het gebruik in van verticale
plaatsvriezers.
Wellicht is het duidelijk geworden, dat
het bevriezen op zee een zeer ingewikkeld
onderwerp is en dat succes niet voortkomt
uit het lukraak aan boord plaatsen van
een zekere koelinstallatie. Achter ontwer
pen als die van de „Delaware" en de on
langs door ons beschreven grootste trawler
ter wereld „Fairtry" gaat een enorme hoe
veelheid nadenken en proefnemingen
schuil, een hoeveelheid werk, die met het
eigenlijke bevriezen en de scheepsbouw
niet veel te maken heeft.
Het welslagen hangt niet alleen af van
de samenwerking tussen ingenieurs en
scheepsbouwers, maar eveneens en boven
al tussen biologen, bacteriologen en visse
rij-experts. Tot dusverre hebben zeer wei
nig ontwerpen volledig succes gehad, om
dat altijd een van deze schakels ontbrak.
Woensdagavond heeft de Heemkerkse
EHBO-vereniging in zaal Dam een gezel
lige bijeenkomst gehouden, tijdens welke
burgemeester H. Nielen met een toepasse
lijk woord diploma's uitreikte aan de ge
slaagden van de afgelopen cursus.
Mejuffrouw M. Bakker en de heren J. de
Ruyter en J. Heynen te Heemskerk en P.
H. Twisk en J. S. Wachter te Castricum
ontvingen het diploma voor de ec te maal.
Van de navolgende personen werd het
diploma verlengd: de dames R. de Wit, T.
Wentink, H. Kranendonk, G. Nijman, T.
Neuteboom, M. Sijn, A. C. Houtwipper, A.
H. de Boer en de heren M. A. Bakker, J.
Muyen, W. Muyen en F. Bekker te Heems
kerk.
De nieuwe cursus vangt aan op Woens
dag 23 December en hieraan zal ook een
twintigtal werknemers van Beynes deel
nemen. De lessen worden gegeven door dr.
Dikkenberg, en de heer J. W. J. Schuchart
zal de zogenaamde verbandleer voor zijn
rekening nemen.
Men moet bedenken hoe noodzakelijk het
is voor de technici om mee te gaan naar
de visgronden en zelf te zien hoe te werk
gegaan moet worden. Er zijn al te veel
schema's, die alleen op bureaux werden
samengesteld. De systemen van de „Dela-
Wanneer gesproken wordt over succes,
wordt slechts bedoeld technisch en geen
economisch succes, dat er ook niet nood
zakelijkerwijs uit behoeft voort te komen.
Wat de economie aangaat, er moet de na
druk op worden gelegd, dat het schip, dat.
verpakte vis dus voor het gebruik ge
reed aflevert, het proces aan de wal
aanzienlijk kan bekorten. Dit zou er toe
kunnen leiden de huidige noodzaak op te
heffen om een veel te grote in verhou
ding met normale trawlers! bemanning
aan boord te nemen, die hogere lonen
krijgt voor werk op zee, dat precies gelijk
is aan dat aan de wal. Ook zouden een of
twee schepen een grotere hoeveelheid
duurdere vis kunnen vangen, dan de vloot
in zijn geheel. Dit maakt het moeilijk om
een juist criterium vast te stellen voor
economisch succes.
In de Haarlemse werkplaats tot herstel
van antieke textiel, Jan Nieuwenhuizen-
straat, heeft men thans de restauratie van
't laatste tapijt der befaamde Maastrichter
Mozes-serie, voorstellende „Mozes slaat
het water uit de rotsen", voltooid. Het is
gisteren naar de Limburgse hoofdstad
teruggezonden worden, waar het binnen
kort weer in de Prinsenkamer prijken kan.
Zeven jai-n heeft het herstel van dit
reusachtige tapijt, dat 3,65 meter hoog en
ruim 8,5 meter breed is, gevergd: alleen
al het vervangen van de vergane zijden
lucht-partijen heeft twee jaar gevorderd
en is geheel uitgevoerd door een jonge
Landsmeerse, die gelijk zovelen in het
xterlandse een speciaal talent voor
dit delicate werk bezit.
Vier andere tapijten van deze Mozes-
serie, „Mozes en het biezen mandje", „Het
gouden kalf", „De manna-lezing" en de
„Doortocht door de Rode Zee" zijn reeds
eerder in de Haarlemse werkplaats geres
taureerd. De Rots, evenals de genoemde
vier gedurende de oorlog afgenomen en
opgeborgen, leek na de bevrijding aanvan
kelijk nog vrijwel intact, doch gedurende
De traditionele Sint Nicolaasfeesten voor
de schooljeugd hebben ook dit jaar weer
ongeveer vier duizend „oudere kinderen
en kinderlijke ouderen" in deze omgeving
enige kostelijke uren verschaft, welke het
gevolg zijn geweest van de opvoeringen
van 't sprookje „Prinses Ezelsvel" door de
Onderwijzers-Toneelvereniging „Kenne
merland". Men begon in het Provinciaal
Ziekenhuis te Santpoort, waar de verpleeg
den ditmaal eveneens van een voorstelling
mochten profiteren, vervolgde de reeks op
voeringen in het Patronaatsgebouw te Vel-
sen en het Thalia Theater te IJmuiden,
waarna deze Woensdagavond in het K. S.
A.-gebouw te Beverwijk kon worden be
ëindigd.
„Prinses Ezelsvel" is een der minder be
kende sprookjes van Moeder de Gans, door
mr, H. M. Planten op vakkundige wijze
voor het jeugdtoneel bewerkt. Het speelt
zich af in het rijk van Koning Ambrosius
van Goudezelic, waar de minister van Fi
nanciën over een wonderezel te beschik
ken heeft, die de schatkist van een perma
nente stroom goudstukken voorziet. Van
daar dat het grauwtje met de meeste zor
gen wordt omringd en er dus een enorme
deining ontstaat wanneer prinses Serene,
om een haar opgedrongen huwelijk te ont
gaan, do huid van het dier verlangt, als
zij de koning drie wensen mag doen. On
danks het wanhopig verzet van cle betref
fende minister is de prinses niet te ver
murwen: de goudezel moet worden ge
slacht om haar in het bezit van de be
geerde huid te stellen. Doch de gevolgen
zijn minder catastrofaal dan men eerst had
aangenomen. Het volk, dat wegens de
steeds gevulde schatkist nimmer van zor
gen wist en daardoor tot luiheid vervallen
was, leert de vreugde van de arbeid weer
kennen. En de prinses, die in het ezelsvel
gehuld een soort pelgrimstocht was opge
legd, ontmoet in een naburig rijk de prins
harer dromen, welke liefde op het eerste
gezicht het traditionele „en zij leefden nog
lang en gelukkig" ten gevolge heeft.
Men had de regie weer toevertrouwd aan
de geroutineerde Willem van der Veer, die
in deze opvoeringen een ruime dosis humor
en fantasie wist onder te brengen. Wellicht
zou mr. Planten zich het meest van allen
hebben geamuseerd, wanneer hij in de ge
legenheid was geweest te aanschouwen,
met welk een burleske fantasie zijn ma
nuscript door de regie in behandeling is
genomen en tot opvoering werd gebracht.
Voor een groot gedeelte was dit het gevolg
van de komische kracht, welke er in een
behendig gjfbruik van het contrast kan
schuilen, waarmee Willem van der Veer
talloze kostelijke tafereeltjes wist te reali
seren. Vooral met het trio, bestaande uit
de koning en zijn beide ministers, heeft
hij resultaten bereikt, die telkens een dave
rende weerklank in de zaal hebben ver
oorzaakt. Niet minder geestig gevonden
waren de beide eeuwigtwistende lijfartsen.
Voeg bij dit alles nog de fleurig verzorgde
costuums en het voortreffelijke kapwerk,
met diverse uitmuntend gegrimeerde
„koppen", dan behoeft waarschijnlijk over
het grote en verdiende succes bij jong en
oud niet nader meer te worden uitgeweid.
De uitgebreide rolverdeling telde niet
minder dan zeventien namen, zodat bij de
gebruikelijke vermelding hiervan enige
beperking dient te worden opgelegd. Maar
toch mogen sommige spelers niet onge
noemd blijven, zoals R. Geerts als de pe
dante Koning Ambrosius, de serviele mi
nister van Financiën van A. J. Allen en
zijn antipode, de Don Quichotte-achtige
minister van Oorlog van H. Jonkers. Hier
tussen bewoog zich een vederlichte fee van
mej. A. Visser, waardoor de juiste sprook
jessfeer nog nader werd geaccentueerd.
Ook mej. G. Janssen wist (met de hanepen
Katrijn van Zurestijn) telkens de juiste
reacties op te roepen, waarbij het char
mante prinsenpaar van mevrouw N. Zim
merman en C. Peet niet vergeten mag wor
den. De twee komische doktoren van G.
Brunink en J. de Weert hebben wij reeds
met ere vermeld.
In totaal dus jeugdvoorstellingen in de
ware zin des woords, die zich meer dan
gunstig hebben onderscheiden --mi hetgeen
door zogenaamde beroeps ''schappen
dikwijls als zodanig wordt aangediend.
JAN VAN DAM.
jiien jragmeiit van het wandtapijt „Mozes
'slaat water uit de rotsen" dat thans in de
werkplaats tot herstel van antieke textiel
gerestaureerd is.
de restauratie bleek, dat alle zijden par
tijen toch grotendeels verteerd waren en
dienden te worden vervangen. De wol
heeft het beter gehouden, zodat het ver
teerde zijden materiaal daaraan als tussen
klemmetjes is blijven hangen. Dat vereen
voudigde ook de vervanging van de zijde,
daar de tekening en de kleuren daarin nog
vrij duidelijk te onderkennen waren. Toch
was het herstel een précair werk, omdat
iedere ondeskundige aanraking het tapijt
noodlottig kon worden en men dus met de
grootst mogelijke omzichtigheid tewerk
moest gaan. Nu de restauratie voltooid is,
kan het tapijt echter weer lange tijd de
tand des tijds weerstaan en daarmee is een
kostbaar cultuurbezit gered.
De Mozes-serie is omstreeks 1735 gewe
ven door de Brusselse tapissiers Jean en
Frangois van der Borcht naar ontwerpen
van Abraham van Diepenbeeck. In de eer
ste weken van volgend jaar zal de herstel
werkplaats nog twee tapijten voor Maas
tricht voltooien uit de serie Oudenaarder
landschappen. Voorts heeft men nog 19
Nijmeegse wandtapijten in petto voor een
grondige restauratie, waarmee circa zes
jaar gemoeid zal zijn. Voorlopig is er dus
nog werk genoeg, maar ook voor de toe
komst verwacht men nog tal van opdrach
ten uit andere gemeenten en mogelijk
zelfs uit het buitenland, want de roep van
de Haarlemse werkplaats is al tot ver bui
ten de landsgrenzen doorgedrongen.
Prijzen van Woensdag. Heilbot 3.302 75.
Gr. tong 3.30—3.05. Grm. tong 2.40—2.22. Kim.
tong 2.35—2.21. KI. tong I 1.86—1.65. KI. tong
II f.56—1.41. Tarbot I 2.75—2.25, alles per Kg.
Tongschar 80—73. Schartong 43—37. Gr. schol
56—49. Grm. schol 68—50. Kim. schol 75—58.
KI. schol I 60—46. KI. schol II 51—17. Schar
22—9. Bot 3632. V. haring 15-5010.60. Ma
kreel 44—30. Gr. schelvis 78—77. Grm. schel
vis 72—68. Kim. schelvis 65—57. KI. schel
vis I 59—50. KI. schelvis 113 5—14. Wijting
30—3. Gr. gul 61—54. Mid. gul 50—43. KI.
gul 26.50—25. KI. haai 39. Poontjes 24—20,
alles per 50 Kg. Gr. kabeljauw 272142. Gr.
koolvis zw 10890. Gr. leng 120110, alles
per 125 Kg.
Aanvoer van Woensdag. 110 kisten tong
en tarbot, 13 kisten tongschar en schartong,
270 kisten schol, 65 kisten schar, 9 kisten bot,
2160 kisten haring, 27 kisten makreel, 760
kisten schelvis, 130 kisten wijting. 250 kisten
kabeljauw en gul, 5 kisten leng, 2 kisten kl.
haai, 6 kisten poon, 28 kisten koolvis en 35
kisten diversen, totaal 3870 kisten.
Dagbesonimingen. Voor een 10-daagse
reis maakte de Antje (voor haar doen) giste
ren de mooie besomming van 17.300. terwijl
de Abraham met de nieuwe schipper (Klin
kenberg) voor een 9 daagse reis 20.900.
besomde. De Wiron I besomde 5000.—, ter
wijl de Wiron IV maar weer 11.000-deed.
De Shamrock bracht het eveneens tot 11.000.
Vandaag. Voor vandaag is de Bergen
met 550 kisten vis (230 schelvis, 25 makreel,
75 wijting, 60 gullen, 20 haring, 40 radio, 60
stokkebit en 60 stijve kabeljauw) binnen; de
Klaas Wijker blijft tot Zaterdag weg, met het
oog op de drie vastendagen volgende week.
Van de Elie was nog niets bekend.
Garnalen. Er waren Woensdag 829 kg.
zoute garnalen 0.781.00) en 1721 kg.
flauwe garnalen 0.450.52).
Uit het IJsselmeer. Dinsdag werd door
10 vaartuigen aangevoerd: 306 pond snoek
baars, 46—48 cent; 17 pond rode baars 88 cent
en 138 pond blei 9 cent, alles per pond.
Naar wij vernemen is Woensdagochtend te
Rotterdam, waar hij aan boord van de
„Willem Ruys" uit Indonesië arriveerde,
bij het aan land gaan de bekende schrijver
Jef Last gearresteerd. Plet is nog niet be
kend waarom deze arrestatie geschiedde,
noch wie hiertoe opdracht heeft gegeven.
De heer Last is in 1950, op uitnodiging
van Mohammed Hatta, met wie hij be
vriend is, naar Indonesië vertrokken voor
het opstellen van een rapport over het cul
turele leven op Bali. Toen deze opdracht
volvoerd was, heeft de heer Last verzocht
Indonesië te mogen blijven, hetgeen
hem werd toegestaan. Hij is toen leraar
geworden aan twee middelbare scholen op
Bali.
B. en W. van Velsen stellen aan de ge
meenteraad voor de prijs van het gas met
ingang van de verbruiksmaand Januari
1954 te verhogen en voor het verbruik over
de gewone meter vast te stellen op 14
cent per m3 voor verbruik over de munt
meter op 15 cent per m3 en voor industrieel
verbruik, alsmede voor ruimteverwarming
op 10'/6 cent per m3.
Aangezien bij het opmaken van de be
groting van het gasbedrijf voor 1954 cle
onderhandelingen met de Hoogovens over
het sluiten van een nieuwe overeenkomst
voor de gaslevering nog in het beginsta
dium verkeerden, kon in deze begroting
met geen andere dan de thans geldende
prijzen voor aan- en verkoop van het gas
rekening worden gehouden. Nu de onder
handelingen nagenoeg zijn beëindigd kan
worden berekend, dat in 1954 voor het gas
een gemiddelde inkoopsprijs van 8,3 cent
zal moeten worden betaald tegen 6,8235
Onder de talrijke toneelverenigingen in
Kenmemerlamd neemt het ensemble de
„Hooger Geest Ghesellen" ongetwijfeld een
enigszins uitzonderlijke positie in. Met de
oprichting daarvan heeft men wel degelijk
getracht bepaalde artistieke bedoelingen
waar te maken. Zo was men van oordeel,
dat er in deze omgeving allerminst behoef
te bestond aan een nieuwe vereniging, die
zich hoofdzakelijk zou bepalen tot de op
voering van het gebruikelijke amateur-
toneel-répertoire. Vandaar dat de „Hooger
Geest Ghesellen" slechts in het licht der
openbaarheid treden, wanneer zij menen
een voorstelling te kunnen uitbrengen, die
op het traditionele een uitzondering vormt.
Zij kennen dan ook niet het systeem met
een vaste kern van donateurs, welke ken
onvermijdelijk de verplichting zou opleg
gen, een bepaald aantal uitvoeringen per
seizoen te verzorgen. Tegenover het nadeel,
dat het ontbreken van een geruststellende
financiële basis oplevert, staat het niet te
onderschatten profijt van een zekere vrij
heid van handelen, die het ensemble een
optreden naar eigen goeddunken veroor
looft op het moment, dat men er van over
tuigd is een voorstelling te kunnen uit
brengen, die enigszins buiten het gebrui
kelijke genre valt. Op deze wijze mochten
wij reeds met waardering de beide open-
luchtvoorstellingen van „Een liefde in
Kennemerland" van Marie van Zeggelen en
„De zeven rozen" van Antoon Gooien sig
naleren. De herleving van het wagenspel,
tijdens de laatste bevrijdingsfeesten, mag
evenmin onvermeld blijven. De verdienste
van dit sympathieke ensemble vond reeds
een zekere erkenning im het feit, dat de
bekende schrijfster Marie van Zeggelen er
inmiddels in heeft toegestemd, als be
schermvrouwe van de „Hooger Geest Ghe
sellen" te fungeren.
Een en ander is ooi-zaak, dat wij gaarne
even de aandacht willen vestigen op de
opvoering van „De droom van mr.
Scrooge", welke Zaterdag 12 December in
het Hervormd Jeugdigeiboüw'aan de Rem-
bramdtlaan zal plaats vinden. Zoals bekend
is dit toneelspel ontleend aan „Een Kerst
lied in proza" van Charles Dickens, welk
verhaal in ons land een dergelijke popu
lariteit geniet, dat wij er zelfs drie toneel
bewerkingen van kennen. Namelijk van
Eauard Veterman, Ab van der Linden en
J. J. C. Böckling. Toch komen wij het be
trekkelijk zelden bij onze toneelverenigin
gen tegen, zodat ook wat dut betreft de
keuze van cVe „Hooger Geest Ghesellen''
verantwoord is. In de laatstgenoemde be-
B. en W. van Amsterdam hebben aan de
raad het voorstel doen toekomen om aan
de stichting Nederlandse Orkeststiehting,
gevestigd te Amsterdam, beherende het
Concertgebouw-Orkest voor het seizoen
1953/54 een subsidie te verlenen van
382.200.
Verder wordt voorgesteld aan de stich
ting „Holland Festival 1954" een subsidie
te verlenen, zodra deze nadere gegevens
kan verstrekken over het programma voor
1954. Als bijdrage in de kosten van voor
bereiding en propaganda zullen B. en W.
een kasvoorschot verstrekken van ten
hoogste 30.000.
Volgens cijfers van het Centraal Bureau
voor de Statistiek is de algemene pro-
diuctie-iindex gestegen van 171 in Sep
tember (24 werkdagen) tot 181 in October
(24'/2 werkdagen). De gemiddelde dagpro
ductie is toegenomen van 167 tot 174.
I-Iet C.B.S. voegt hieraan toe enkele in
dexcijfers per bedrijfstak, waaruit blijkt
dat bouwmaterialen zijn opgelopen van 143
tot 148, rubber van 491 tot 500, steenkolen
van 94 tot 97, metaalproducten van 222 tol
227, papier van 164 tot 183 en electriciteit,
gas en water van 214 tot 237.
werking, welke Zaterdag wordt gebruikt,
is het oorspronkelijke verhaal vrij nauw
keurig op de voet gevolgd, hoewel het
uiteraard in enkele onderdelen aan de mo
gelijkheden van. het toneel diende te wor
den aangepast. Het is een voor amateurs
verre van eenvoudige opgave de specifieke
sfeer van het oude Engeland op de Neder
landse planken te realiseren, doch regis
seur C. de Jong meent voor verschillende
problemen een gelukkige oplossing gevon
den te hebben. Zo zal er gebruik worden
gemaakt van een extra podium. Ook de
verlichting ondergaat enige speciale voor
zieningen, die de geestverschijningen het
juiste effect moeten verlenen. Costuums
uit die periode zuilen de suggestie vol
tooien.
cent volgens het op 31 December 1953
eindigende contract. Dientengevolge zal de
totale inkoopsprijs, van het gas, welke in
de begroting voor 1954 op f 829.016,50 werd
gesteld, met f 178.562,68 moeten worden
verhoogd.
Deze stijging van kosten kan worden op
gevangen door de prijs van het gas voor
huishoudelijke doeleinden met 2 cent en
de prijs van het gas voor industrieel ver
bruik en ruimteverwarming met J/2 cent
per m3 te verhogen.
Zou de raad daartoe besluiten, dan zal
de totale verkoopsprijs van het gas met
f 156350,toenemen en na aftrek van de
omzetbelasting ad 4 een hogere op
brengst van f 150.096,worden verkregen.
Indien daarbij wordt gevoegd een bedrag
van f 8.000,waarmee de in de begroting
voor 1954 geraamde winst op gastoestellen
in huurkoop, op grond van de ervaringen
m het laatste halfjaar, kan worden ver
hoogd, dan kan op een stijging van de ba
ten met in totaal f 158.096,worden ge
rekend. Het nadelig verschil tussen dit be
drag en dat van de hogere kosten van in
koop- van het gas bedraagt dan nog
f 20.466,68. Dit bedrag kan worden ge
vonden door de in de begroting geraamde
winst ad f 22.125,07 te verlagen tot
f 1.658,39.
B. en W. merken hierbij nog op, dat de
reserve van het gasbedrijf in 1954, na bij
schrijving van rente, het bij de beheers-
verordening vastgesteld maximum van
f 150.000,zal hebben bereikt. Omtrent
de vraag of het aanbeveling zal verdienen
dit maximum te verhogen, zullen B. en W.
nog nader beraden en de raad binnenkort
een voorstel doen.
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op Woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op Donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE.
Eén der fraaiste buitenplaatsen in Heemstede, Huize Manpad aan de Herenweg, zal
voor verder verval gespaard worden en in volle luister worden hersteld. Daarmede
zal een gelukkig einde komen aan een jarenlange beduchtheid bij velen in en buiten
Heemstede, die voor de schoonheid van dit oude buiten een open oog hebben. De
eigenaresse, de familie Van Lennep, is in onderhandeling met een Haagse diplomaten-
familie, die het landgoed voor eigen bewoning wenst aan te kopen. Het zal echter
nodig zijn, dat het gebouw gerestaureerd wordt. De gegadigde heeft zich daartoe tot
de overheid om steun gewend. Naar wij van de Rijksdienst voor Monumentenzorg
en de provinciale autoriteiten vernamen staan deze instanties welwillend tegenover
deze subsidieverlening. Het is de bedoeling, dat ook de gemeente Heemstede een bij
drage in de totale kosten f 63.000.naar wij vernamen zal verstrekken. Daartoe
zal binnenkort de raad een voorstel bereiken.
Huize Manpad aan de Herenweg te Heemstede.
1-Iet landgoed beslaat in totaal een opper
vlakte van bijna twintig hectaren. Een
kwart daarvan ligt. Oostelijk van de He
renweg; het overige, grootste deel strekt
zich uit van de Herenweg tot de Leidse-
vaart; Zuidelijk wordt het buiten begrensd
door „De Hartenkamp". Noordelijk door de
landweg hei Manpad. Hier léverde volgens
de geschiedschrijver in 1304 Witte van
Haemstede, zoon van Floris V, een veld
slag tegen dc Vlamingen, een gebeurtenis
waaraan ee;i gedenkzuil ter plaatse her
innert.
Tot in de oorlogsjaren werd de buiten
plaats bewoond door de al-oude Heem-
steedse familie Van Lennep. Na de oorlog
werd Huize Manpad verhuurd aan de
stichting Europese Kunst Unie, een film
industrie die hier de opnamen maakte
voor de film „Myrte en de Demonen".
Bij de behandeling van de Beverwijkse
begroting voor 1953 hebben enkele leden
uit de raad een voorstel gedaan, de veror
dening regelende de subsidiëring van het
bijzonder kleuteronderwijs in dier voege te
wijzigen, dat de door de schoolbesturen
voor de gediplomeerde leerkrachten ver
schuldigde sociale lasten door de gemeente
worden vergoed.
Naar aanleiding van dit voorstel een
pr-aeadvies uitbrengend, hebben B. en W.
medegedeeld, dat tegen aanneming van ge
noemd voorstel naar de mening van het
college overwegende bedenkingen bestaan.
Aangezien echter de commissie van bij
stand in het beheer van de onderwijszaken
een tegenovergesteld gevoelen bleek te zijn
toegedaan, is in de vergadering van 18
Mei j.l. besloten, deze aangelegenheid tot
de behandeling van de begroting voor de
dienst 1954 aan te houden.
Nadere bestudering van deze aangele
genheid heeft B. en W. bevestigd in de
overtuiging, dat de in hun bovenvermelde
voordracht gebruikte motivering nog steeds
als juist moet worden beschouwd, en dat
tegen een verdere verhoging van deze sub
sidies, zonder tegelijkertijd maatregelen te
nemen dat de verbetering aan de outillage
van het onderwijs ten goedé zal komen,
ernstige bedenkingen moeten worden aan
gevoerd. Gelet op het advies van de com
missie van bijstand in het beheer van de
onderwijszaken van 5 Maart 1953 hebben
B. en W. niettemin aanleiding gevonden
voor te stellen de subsidieverordening in
dier voege aan te vullen, dat aan de
schoolbesturen een uitkering wordt gedaan
ad 10 der vergoeding welke hun wordt
uitgekeerd als tegemoetkoming in de bezol
diging van de gediplomeerde leerkrachten.
Voorts lijkt het billijk, de jaarwedden-ver
goeding met het oog op de in uitzicht ge
stelde algemene salaris- en loonsverhoging
met 5 te verhogen.
Mede doordat deze film in financieel op
zicht allerminst een succes is geworden,
heeft het uiteraard zeer kostbare onder
houd van huis en park de laatste jaren
heel wat te wensen overgelaten.
Hierdoor leek óe vrees allerminst on
gegrond dat deze buitenplaats in haar ge
heel, maar het huis en de verdere bebou
wing in het bijzonder, tot verval zouden
raken. Het kon namelijk niet gemakkelijk
zijn voor deze buitenplaats een nieuwe be
stemming te vinden daar het huis voor een
internaat of soortgelijke inrichting niet ge
schikt is. Bovendien komt Huize Manpad
voor op de Nationale Monumentenlijst en
valt het zowel onder de plaatselijke monu
mentenverordening als onder de Natuur -
schoonwet. Dit betekent dat zowel verbou
wingen met commerciële bedoelingen als
verkaveling van het park practisch geheel
verboden zijn.
Het is bekend dat het lot van ontelbare
buitenplaatsen en landgoederen in den
lande bezegeld is geworden doordat er
vrijwel géén particulieren meer zijn, die
zich de bewoning ervan kunnen veroor
loven of zich de onvermijdelijke lasten
daarvan willen getroosten.
Huize Manpad evenwel zal van film
studio weer tot een „normale" buiten
plaats worden, die binnenkort zal worden
betrokken door een Haagse diplomaten-
familie, die voornemens is zich in Heem
stede te vestigen.
Dit is dus een gang van zaken die ge
heel tegenovergesteld is aan de tegen
woordig gebruikelijke, maar die daarom
des te aantrekkelijker lijkt.
Bazar voor de Christelijke
Fröbelschool
De Bever wij kse vereniging voor het
Christelijk Fröbelonderwijs „Pauline Nol-
thenius" zal in Februari een bazar organi
seren in het gebouw „De Harmonie" aan
de Groenelaan.
Deze bazar die reeds in Februari van dit
jaar gehouden had moeten worden maar
toen werd uitgesteld wegens de waters
noodramp, neemt twee dagen in beslag.
De baten van de bazar zijn bestemd voor
aankoop van nieuw schooËneubilair.
