Film en boek over zege
op de Mount Everest
CinemaScope: verbreding ten
koste van verdieping?
Rijbevoegdheid ontnomen
en toch auto bestuurd?
Prins Bernhardfonds
stelde subsidies vast
Etna Taormina-prijs
voor dichtkunst
Getuige, die dit ontkende, wegens
meineed voor hof; eis vier maanden
Voetgangers stichten
„defensie-gemeenschap
Bisschop Heiander
schuldig bevonden
Nieuwe uitgaven
Vele fietspaden over
belast door „brommers
ANWB vraagt maatregelen
WOENSDAG 23 DECEMBER 1953
5
Werk van Aafjes kreeg
eervolle vermelding
Demonstratie in
Amsterdam
Drieduizend Indonesiërs
uit Suriname repatriëren
Ruim 300.000 bromfietsen
in Nederland
Contact tussen uit Expogé
getreden verenigingen
Bankbiljettencirculatie al
met 75 millioen gestegen
Luchtmacht neemt
personeel van Luchtvaart-
school over
Meer en betere vluchtheuvels
een van hun wensen
Gemeenteraad van Lisse
volgende week bijeen
Steeds minder wild
in Santpoort
Op de avond voor de kroning van Koningin Elizabeth van Engeland bereikte de
wereld het grote nieuws: een Engelse expeditie had de top van de Mount Everest
bereikt. Voor het eerst was de 8845 m. hoge berg bedwongen. De Nieuw-Zeelander
Edmund Hillary en de sherpa Tensing kwam de eer toe op het „dak der wereld" te
hebben gestaan. Na luttele maanden de expeditie was al weer lang thuis, bejubeld
en befeest verscheen het boek van de leider der expeditie kolonel Hunt over de
tocht. En thans is ook de film in roulatie gebracht. Die film is gemaakt door Tom
Stobart, een knap klimmer en een niet minder groot artist. Wie het boek leest kan
zich nauwelijks een denkbeeld vormen van de ontzaglijke onderneming, die de be-
klimming van de Mount Everest vormde. Wie de film ziet wéét welk een karwei het
was. Een grandioos karwei, een soort Hercules-werk, dat alleen door mannen op
wie het mens sana in corpere sano" volledig van toepassing is, kan verricht worden.
Het boek geeft honderd en een détails, belangrijke détails, die u een goed inzicht
verschaffen in de talrijke problemen welke met de expeditie gemoeid waren. De film
stelt de zaken eenvoudiger maar juist daardoor indrukwekkender. De berg is in het
boek een lange rij van ketens welke stuk voor stuk worden genomen. In de film
rijst hij in heel zijn immense grootheid voor u op. Ge wordt er stil van, zo machtige
indrukken, krijgt ge te verwerken. En als ge u dan afvraagt: waarom bestijgt een
mens to,ch zo'n berg dan luidt het historische antwoord van de bergbeklimmer
Mallorsy: „Omdat hij er is
Mallory kwam bij de
beklimming van ae
Mount Everest in 1924
om het leven teza
men met Irvine. Het
'laatst zag men hem
op 300 meter onder
de top. Deze Engelse
expeditie slaagde, na
dat nauwelijks een
half jaar eerder een
Zwitserse aanval was
mislukt waarbij
ook Tenzing betrok
ken was. Waarom zij
slaagde? Kolonel
Hunt gaat er in zijn
boek nader op in. Het
teamwork was per
fect, de weersom
standigheden bij de
laatste aanval ideaal,
de physieke en psy
chische conditie van
Hillary en Tenzing
beter dan van Bour-
dillon en Evans aan
wie de aanval eerst
was toevertrouwd. In
de film geeft Stobart
daar een heel wel
sprekend verslag van.
Men ziet hoe de uit
geputte Evans de
laatste vijftig meter,
die hem op de terug
tocht van het hoogst
gelegen kamp op de
berg scheidden, nau
welijks meer kan af
leggen. Telkens moet
hij uitrusten. Iedere stap weegt als lood.
De camera volgt die stappen. Ze geeft ons
een kijkje op de techniek van het berg
beklimmen, ze laat ons de moeizame wor
steling zien over de ijsval, een gletscher,
die vooral de dragers uitpuitte. Maar zelfs
de correspondent van de „Times" beklom
haar, al had hij nog nooit van zijn leven
een stijgijzer aan zijn schoenen gehad. Op
grotere hoogte is elke beweging inspan
nen door het zuurstofgebrek. Lawines be
dreigen de klimmers, een ijskoude wind
waait hen in het gezicht, sneeuwstormen
geselen hun tent. Stobart filmde het. En
telkens wordt de Everest grimmiger, weer
barstig, vijandiger. Tot Hillary en Tenzing
op weg gaan. Dan wordt de berg overwon
nen, een zege, die op het celluloid niet is
vastgelegd, maar in Hunts boek uitvoerig
is beschreven. Stobart échter zorgt voor
de triumf achter als Tenzing en Hillary
terugkeren bij hun vrienden. Hij is
de overwinnaars tegemoet gegaan. Afge
sproken is, dat ze het V-teken zullen geven
ten teken van hun overwinning. Op ver
zoek van Stobart wachten ze ermee tot de
camera de reacties in het kamp kan be
strijken. En dan verandert het in al af
latende spanning wachtende groepje in een
opgetogen juichende troep, die de over
winnaars jubelend verwelkomt.
Het geluid is in de film later bijgevoegd.
Men merkt het niet. Beelden en geluid cor
responderen en werden tot een gaaf be
klemmend geheel, een documentaire van
bijzonder karakter, die men niet mag ver
zuimen te zien. Zoals men evenmin moet
nalaten het boek van Hunt te lezen over
Het bestuur van het Prins Bernhard
fonds heeft voor een aantal doeleinden op
het gebied van kunst en wetenschappen
subsidies vastgesteld.
Wat de wetenschap betreft werd een
bedrag van 1.100 beschikbaar gesteld
aan de heren dr. C. G. Egeler en T. de
Booy voor het doen vervaardigen van een
geologische kleurenkaart als onderdeel
van het verslag over de Andes-expeditie,
dat waarschijnlijk zal worden opgenomen
in de verhandelingen van het Koninklijk
Nederlands Geologisch Mijnbouwkundig
Genootschap. Aan het Belgisch-Neder
lands Interuniversitair Centrum voor
Neerlandistiek werd 1000 toegekend ten
behoeve van de uitgave van een door prof.
dr. C. B. van Haeringen samengesteld
overzicht van een wetenschappelijk onder
zoek van de Nederlandse taal. Eenzelfde
bedrag werd verleend als een bijdrage in
de eerste botanische exploratie in Nieuw
Guinea.
Het Spaanse Instituut te Utrecht, waar
van Prins Bernhard voorzitter is, ontvangt
1000 als bijdrage in het garantiefonds
voor een in April 1954 te houden tentoon
stelling van oude Peruaanse kunst. Deze
expositie beoogt culturele toenadering tot
het Spaans sprekende deel van de wereld,
in het bijzonder tot Zuid-Amerika.
Kleinere subsidies op het terrein dei-
wetenschap werden onder meer verleend
aan de vereniging „Het Spinozahuis" voor
de uitgave van een studie van mevr. dr.
C. L. Thijssen—Schoute over de 17de-
eeuwse filoloog, toneelschrijver en filo
soof dr. Lodelijk Meijer en aan de Fryske
Akademy te Leeuwarden teneinde het mo
gelijk te maken, dat in de Nederlandse
dialectenatlas ook de Friese dialecten kun
nen worden opgenomen.
Op het gebied van de kunst werd een
bedrag van 2000 toegekend aan het Ne
derlands Filmmuseum voor de aankoop
van filmmateriaal van wijlen de heer
Mannus Franken, thans eigendom van de
Indonesische regering. Een bedrag van
1500 wordt afgedragen aan de stichting
„Amstelkring" te Amsterdam ten behoeve
van het voor Nederland unieke museum
„Ons' Lieve Heer op solder" om in sa
menwerking met de vereniging „Rem
brandt" schilderijen van Thomas de Key-
ser aan te kopen. Ten behoeve van het
PEN-congres 1954 werd eveneens 1000
subsidie verstrekt.
een zo vredige en tegelijk zo stoutmoedige
(Van onze correspondent in Rome)
Zelden zal een commissie, belast met het
toekennen van een litteraire prijs, een zo
zware taak gehad hebben als de heren, die
moesten beslissen over de twee millioen
lire, welke te Taormina voor een dichter
uit een der West-Europese landen of uit
Amerika waren uitgeloofd. De jury be
stond uit acht vooraanstaande Italiaanse
letterkundigen, de Franse litteratuur-his
toricus prof. Beddarida van de Sorbonne,
de twee Engelse dichters W. H. Auden en
Allan Tate.
De commissie heeft haar taak buitenge
woon serieus opgevat. Werken, geschreven
in een taal, waarmee niet tenminste drie
leden vertrouwd zijn, werden geheel of al
thans voor een groot deel vertaald. Over
elke dichtbundel is door tenminste drie
critici rapport uitgebracht. Als men dan
weet, dat 154 dichters aan het concours
hebben deelgenomen en dat zich daaronder
een groot aantal van de bekendste schrij
vers van onze tijd bevinden, dan is het dui
delijk dat de taak verre van eenvoudig
was. Het aantal der dichters, die volgens
het oordeel van de jury recht hadden op
erkenning van hun buitgewone verdiensten,
was groot. Men heeft dan ook overwogen
de prijs te verdubbelen (van twee tot vier
millioen lire) en dan over een groot aantal
in aanmerking komenden te verdelen, doch
de meerderheid was van oordeel dat ver
snippering van de prijs haar waarde zou
verminderen. Tenslotte heeft men dus be
sloten één millioen toe te wijzen aan de
nabestaanden van de grote Engelse dichter
Dylan Thomas, die in November te New
York overleed. Thomas was stellig de be
langrijkste dichter der huidige generatie in
Engeland en deze beslissing van de over
wegend Italiaanse jury is dan ook stellig
verantwoord. Het tweede millioen werd
tijdens de gala-avond in het hotel San Do-
menico ter hand gesteld aan Giuseppe
Quatimodo, een te Milaan woonachtige
Siciliaanse dichter, wiens navrante poëzie
in en buiten Italië veel bewonderaars heeft.
De bekroonde bundel heet „II vero e il falto
verde" (Het echte en het valse groen).
De dichtei-, die onmiddellijk na de beide
bekroonden in aanmerking zou zijn geko
men, is onze landgenoot Bertus Aafjes, over
wiens bundel „De Karavaan" met de groot
ste erkenning werd gesproken. Bij de af
kondiging van de uitslag werd zijn naam
onmiddellijk na die van de beide bekroon
den genoemd.
Het is de bedoeling de prijs „Etna-Taor-
mina" tot een jaarlijks terugkerende ge
beurtenis te maken. Het uitgeloofde be
drag zal worden verhoogd en de bedoeling
onderneming, een boek van avontuur, van clf.t ^,®ze pf*J's °le hoogste welke voor
manhaftigheid en nederigheid, van geest
en durf, een boek (en een film) waarin ik
de fantasieën, die ik in de schoolbanken
van 's werelds hoogste berg kreeg, glans
rijk zag overtroffen. De film draait reeds
in ons land. Het boek is uitgegeven bij
Scheltens en Giltay te Amsterdam.
P. W. FRANSE
de dichtkunst bestaat voor de dichters
zal worden wat de Nobelprijs voor de
prozaschrijvers is: de hoogste onderschei
ding ter wereld.
Prof. Bonaventura Tecchi, die een aan
tal gedichten van Aafjes voor deze ge
legenheid heeft vertaald, heeft öe wens ge
uit dat de dichter eerlang Rome weer eens
zal bezoeken.
In het Flora theater te Amsterdam is
Dinsdagmorgen het nieuwe CinemaScope-
systeem geïntroduceerd; de film met de
ruimtelijke weergave, niet te verwarren
met 3 D. Om de lezer dit nader toe te
lichten: bij het CinemaScope-systeem
wordt het beeld door een speciale lens
sterk gecomprimeerd op het celluloid vast
gelegd, zo ongeveer of men er aan weers
kanten tegen heeft geduwd. Bij de pro
jectie zorgt dezelfde lens ervoor dat het
beeld weer in zijn geheel op het doek ver
schijnt. Het doek is ruw geschat 2'/2 maal
zo breed als hoog, bij benadering de visuele
maten van het menselijk oog dat meer in
de breedte dan in de hoogte kan omvatten.
Hierin wijkt CinemaScope dus af van de
normale weergave. Men ziet thans op het
enorm breede doek veel meer. De lens heeft
een uitgebreider gezichtsveld. En om te
gelijk een suggestie van diepte te verkrij
gen is het doek gebogen van vorm, waarbij
er voor is gezorgd, dat er geen vertekening
van het beeld voorkomt. De illusie wordt
nog vervolmaakt door de stereofonische
weergave. Een geluid, dat van rechts komt
hoort men ook van rechts komen, een ge
luid van links komt van links. Technische
verbeteringen derhalve, die de toeschou
wer directer opnemen in de handeling, om
dat hij er nu met zijn neus boven op zit.
Of al deze snufjes artistieke winst be
tekenen moet nog worden afgewacht. De
Twentieth Century Foxfilm, die het sys
teem voor het eerst toepaste en haar ge
hele productie erop heeft overgeschakeld,
is wel erg zeker van haar zaak. maar de
problemen zijn niet te tellen. Ze bleken
bij de demonstratie, die men Dinsdag gaf.
Allereerst vertoonden de producers een
CinemaScope-filmpje over Venetië, waar
bij al meteen bleek dat het geluid, zo het
niet correspondeert met het beeld, nog eens
zo nadrukkelijk wordt als in de normale
weergave het geval is. Uit speelscènes van
„The robe" kon men voorts concluderen
hoe voorzichtig men te werk moet gaan.
Richard Bux'low sprak op een gegeven
moment met zijn rug naar ons toe, maar
zijn stem daverde door de zaal. Is dat een
moeilijkheid die door de regeling der ge
luidssterkte is te verhelpen, de functie van
het geluid wordt in de CinemaScope-weer-
gave veel gewichtiger, omdat het geluid
nu ook richting heeft en bepaalde scènes
danig kan verstoren als men tevoren niet
met zijn uitwerking rekening houdt. Dat
zal vooral in de speelfilm zwaar tellen.
Voor zover het bij straatopnamen werd
toegepast voldeed het uitstekend. In de
muziekfilm sloeg het echter plat. Bij de
opnamen van de kroningsplechtigheden
had het weer alle zin, telkens als links
een muziekcorps afmarcheerde en rechts
al eens nieuw hoorbaar was. Het geluid,
zo is de conclusie, kan met de lessen van
het verleden snel beheerst worden. Het is
niet het moeilijkste probleem. Anders staat
het met het beeld. Wat dat betreft is er
weer sprake van een kleine revolutie. Door
de enorme gezichtskring, die het bestrijkt
zal de filmregisseur voortaan rekening
moeten houden met afleidende factoren,
die de concentratie doen verslappen. De
thans zichtbare omgeving, die buiten hei:
normale beeldvlak viel, moet méespe.en.
De film nadert het toneel. Maar nog altijd
kiest de filmregisseur voor ons uit wat wij
zien en hoe wij het zien. Nog altijd is het
een spel met schimmen dat hij speelt. Eén
mogelijkheid echter voor de puur filmische
expressie lijkt echter bij het CinemaScope-
systeem verdwenen. Door de breedte van
het doek verliest de close-up zijn uitwer
king. En dat betekent een verlies, dat nog
niet is gecompenseerd met de beeldvulling
in den brede. Begrenzing leverde bij de
normale film verdieping op. Wat bij het
CinemaScope-systeem de verbreding? De
scènes uit „The robe" en „How to marry
a millionaire", konden mij niet gerust
stellen.
Vooralsnog geeft ik de musical de beste
kans, waar met ruimtewerking fantastische
effecten zijn te bereiken.
Dat het systeem bij het publiek inslaat
is buiten twijfel. Dat demonstreren wel
de recettes in de V.S. en Europa. In ons
land komt eind Januari de CinemaScope-
film in première. Negen theaters gaan
„The robe" draaien. Daaronder zijn het
Asta Theater te Den Haag, het Luxor en
Princesse-theater te Rotterdam en de thea
ters Flora en Rialto in Amsterdam.
Fr.
Gistermiddag is het m.s. „Langkoeas"
van de Koninklijke Rotterdamse Lloyd in
ballast uit Rotterdam naar Paramaribo
vertrokken, om daar ruim duizend Indo
nesiërs, die de wens te kennen hebben
gegeven naar hun vaderland terug te ke
ren, aan boord te nemen en via Kaapstad
naar Padang op Sumatra te brengen. Dit
is de eerste groep van ongeveer 3000 in
Suriname verblijvende Indonesiërs, in
hoofdzaak landbouwers, die willen repa
triëren. De in Paramaribo gevestigde In
donesische stichting „Naar het Moeder
land" heeft in overleg met de Indonesi
sche regering in Djakarta deze terugkeer
voorbereid. De Indonesische regering zal
deze mensen op Sumatra stukken land ter
beschikking stellen en hun voorlopig
steun ten aanzien van huisvesting en le
vensonderhoud geven.
De „Langkoeas", die dit jaar ook deel*-
nam aan het vervoer van Indonesische
pelgrims naar Mekka, is voor deze reis
speciaal uitgerust onder meer met 1000
baleh-baleh's, extra medisch en keuken-
personeel, ongeveer 15.000 kilo rijst, ri
tueel geslacht vee enzovoort.
Volgens berekeningen van de K.N.A.C.
zal het aantal motorrijtuigen in Nederland
per 1 Januari 1954 bedragen: 194.000 (vo
rig jaar 172.712) personenapto's (inclusief
6.600 taxis); 6.300 (6183) bussen; 82.400
(82.196) vrachtauto's en bestelauto's; 3760
(3645) trekkers: 4400 (3460) speciale
voertuigen: 128.000 (123370) motorrijwie
len (inclusief driewielers en scooters) en
ruim 300.000 (283.025) bromfietsen.
Het totale aantal per 1 Januari 1954 zal
dus 724.000 stuks bedragen. Dit is verge
leken met het vorige jaar een toeneming
over het totaal van 14 pet. De tussen haak
jes geplaatste cijfers zijn de laatst bekende
door het C.B.S. gepubliceerde gegevens
per I Augustus 1952, behalve het cijfer
van de bromfietsen, dat op de toestand per
1 Augustus 1953 betrekking heeft.
Zaterdag 17 October zijn te Rotterdam
voorbereidende besprekingen gehouden
tussen de besturen van „Gekerkerd Verzet"
Amsterdam en Omstreken, „Gekerkerd
Verzet" 's-Hertogenbosch en Omstreken en
de Reünievereniging van nagelaten betrek
kingen, oud-gevangenen en het Verzet
1940-'45 Rotterdam.
De onderhandelingen zijn nu zover, dat
er besloten is tot het onderhouden van ge
regeld contact met het doel samen te wer
ken op punten van nationaal belang, die
het verzet uit de oorlogsjaren 1940-'45 ra
ken. Er zal eveneens contact worden ge
zocht met andere verzetsorganisaties, „wel
ker statuten gebaseerd zijn op het natio
naal bewustzijn, bij welke geen politieke
doelstellingen of oogmerken worden na
gestreefd en die onder haar leden geen
personen tellen, die zich niet onderwerpen
of voorgeven niet te kunnen onderwerpen
aan de Nederlandse grondwet".
Bovengenoemde drie uit de N.V.E.P.G.
getreden verenigingen zullen voor geza
menlijke rekening een maandblad uitgeven
getiteld „Het Nationaal Contact" tussen
verzetorganisaties 1940-'45 in Nederland.
Zoals gebruikelijk gaat de bankbiljetten-
circulatie zich tegen het eind van het jaar
op een recordhoogte bewegen. In de afge
lopen week bedroeg de aanwas reeds f 83
millioen tot f 3240 millioen, slechts f 12 mil-
loen minder dan per ultimo November. Een
verdere stijging tot ruim f 3.3 milliard ligt
in de lijn der verwachting, aldus het week
overzicht van de Nederlandse Bank. De
goud- en zilvervoorraad ging een kleinigheid
achteruit, doch dit verschil van 2 ton is te
verwaarlozen. De netto deviezen-reserve
steeg met bijna f 5 millioen tot f 1591,5 mil
lioen, zodat goud en deviezen tezamen we
derom een hoogtepunt van f4383,6 millioen
aanwijzen.
Zoals de minister van Oorlog reeds in
de Memorie van Antwoord op de rijksbe
groting 1954 heeft medegedeeld, is tegen
1 Januari het contract met de Nationale
Luchtvaartschool opgezegd, omdat de Ko
ninklijke Luchtmacht overschakelt op een
geheel ander opleidingssysteem, waarbij
de militaire en grondopleidingen gelijk
met de vliegopleiding beginnen, zo deelt
de Luchtmachtvoorlichtingsdienst mede.
Dit nieuwe systeem betekent een verkor
ting van de totale vliegopleiding, die wordt
teruggebracht van 22 tot 18 maanden. Het
aantal vlieguren op de straaljager wordt
in het nieuwe opleidingssysteem verdub
beld. De chef van de luchtmachtstaf zal,
waar dit mogelijk is, zowel materieel als
personeel dat door de opzegging van het
contract met de nationale luchtvaart-
school vrij komt (dus grondpersoneel en
instructeurs) overnemen. Het aantal in
structeurs dat overkomt bedraagt op het
ogenblik vijf.
In 1950 vertrok de eerste groep leer
lingen-vlieger naar de V. S. om daar als
onderdeel van het militaire hulpprogram
ma tot vlieger te worden opgeleid. Sinds
dien hebben honderden Nederlandse mi
litaire vliegers hun opleiding in Amerika
ontvangen. De opleiding in dit verband
wordt weliswaar stopgezet, doch de chef
van de luchtmachtstaf heeft reeds overleg
gepleegd teneinde de opleiding van pilo
ten in de V. S. en in Canada op beperkte
schaal te continueren.
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op Woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op Donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE.
Vier maanden, zijnde bevestiging van
hel vonnis der Alkmaarse rechtbank, heeft
de procureur-generaal bij het Amsterdams
hof gisteren geëist tegen de 32-jarige mej.
D. B. uit Bergen (N.H.), die volgens zijn
overtuiging in een strafprocedure tegen een
automobilist, wiens rijbevoegdheid hem
voor enige tijd was ontnomen, een meineed
zou hebben afgelegd.
Op de avond van 25 October 1952 reed
deze automobilist, de heer H. P., eigenaar
van een natuurbad in Bergen, met mej.
D. B. naar Castricum. Wie er achter het
stuur zat, zal het hof thans moeien uit
maken. Dicht bij Castricum volgde een
aanrijding met een hond. De heer P. stapte
even uit zijn wagen en sprak met de eige
naresse. De hond had geen letsel en nadat
hij weer was ingestapt („achter het stuur",
zo zegt deze Castricumse vrouw) reed de
auto verder.
Zoals ter zitting uit getuigenverklarin
gen moest worden geconcludeerd was het
tweetal uit de auto korte tijd later een
restaurant binnengekomen, waar mej. D.
B. gezegd had: „nu heb ik voor het eerst
een aanrijding gehad".
Een uur later reed het tweetal terug
naar de plaats van de aanrijding en belde
bij de woning van de eigenaresse van de
hond aan.
De wagen had volgens de heer P. schade
gekregen tengevolge van de aanrijding met
de hond.
Hierover ontstond onenigheid. Tenslotte
mengde de heer P. er de politie in. Daar
werd vastgesteld, dat hem de rijbevoegd
heid was ontzegd. „Ik heb niet gereden",
zei hij, „mej. B. heeft achter het stuur
gezeten".
„Dat is niet waar", zei de eigenaresse
van de hond.
Tegen de heer P. werd een strafvervol
ging ingesteld, omdat hij zou hebben ge
reden, hoewel hij dat niet mocht. Als ge
tuige werd in dit proces mej. B. gehoord.
Onder ede verklaax-de zij, dat zij zelf de
auto had bestuux-d. Daarop werd tegen
haar een proces wegens meineed begonnen.
De Alkmaarse rechtbank legde haar in
Februari 4 maanden op.
Vanochtend stond zij in hoger beroep
voor het Amsterdamse hof, waar weer vele
getuigen werden gehoord. Het hof zag
echter met opzet af van het horen van de
heer P. als getuige.
De verdachte hield vol, dat zij zelf ge
reden had en niet de heer P.
Zich baserende op enkele getuigenver
klaringen achtte de procureur-generaal
echter bewezen, dat de heer P. achter het
stuur heeft gezeten. Hij meende dei-halve,
dat de meineed was gepleegd en eiste be
vestiging van het x-echtbankvonnis.
Als raadsman bestreed mr. H. W. A.
Bondam deze opvatting in een lang plei
dooi. Hij vroeg het hof verdachte vrij te
spreken, daar hij het bewijs zeker niet ge
leverd achtte. De uitspraak volgt op 5
anuarx.
De 57-jarige Rodolphe Rubattel is Dinsdag
door de verenigde vergadering van de twee
Kamers van het Zwitserse parlement ge
kozen tot president van de Zwitserse
Bondsstaat voor het jaar 1954.
MARIE VAN EIJSDEN—VINK
ERNSTIG ZIEK
Naar het A.N.P. verneemt is de oud
actrice Marie van EysdenVink ernstig
ziek. Zij is bijna 89 jaar oud.
In Den Haag is Woensdag opgericht de
vereniging „Beschenming voetganger". Doel
stelling is „de belangen van de voetgan
gers te behartigen en te Ijveren voor maat
regelen die de voetgangers tegexxover het
steeds toenemende snelverkeer bescher
men".
Het voorlopige bestuur bestaat uit de
heren L. C. Admiraal, voorlopig voorzitter
(correspondentieadres Van Bleiswijkstraat
86 te Den Haag), luitenant-kolonel b. d. J.
Geurink, V. Harte, B. G. Stempels en J. G.
van Ginkel.
Tijdens de oprichtingsvergadering sprak
de heer Admiraal over de gevaarlijke po
sitie van de voetganger in het verkeer. Hij
wenste meer, bredere en betere vlucht
heuvels en tramhaltes, strenge straffen bij
het links passeren van vluchtheuvels door
voex-tuigen, meer en beter gemerkte over
steekplaatsen en een inhaalverbod op
stads- en dorpswegen.
De vergadering werd o.m. bijgewoond
door de vice-presidente van het Neder
lands Vrouwencomité en vertegenwoordi
gers van de vereniging „Veilig Verkeer".
STOCKHOLM (A.N.P.) De rechtbank
te Uppsala heeft de Lutherse bisschop van
Straengnaes, Dick Helandex-, schuldig be
vonden aan het zenden van anonieme brie
van aan geestelijken uit zijn dioces. De
rechtbank bepaalde, dat hij wegens smaad
uit zijn ambt van bisschop van Straengnaes
wordt ontzet.
Aan Heiander was ten laste gelegd dat
hij, voordat hij in de herfst van 1952 tot
bisschop van Straengnaes werd gekozen,
anonieme brieven had geschreven en ver
zonden aan de kiezers, geestelijken in het
betrokken bisdom. In de brieven zou hij
zich ki-enkend hebben uitgelaten over zijn
medecandidaat prof. Lindroth, evenals hij
zelf destijds hoogleraar in de theologie te
Uppsala, en over ds. Segelberg, eveneens
uit Uppsala.
In December 1952 heeft ds. Segelbex-g
aangifte gedaan bij de politie en in het
vooi"jaar van 1953 is een zeer uitgebx'eid
onderzoek begonnen, waarbij steeds meer
voor de bisschop bezwax-ende feiten aan het
licht kwamen. Zo is komen vast te staan
dat de brieven zijn getikt op schrijfmachi
nes, die Heiander in gebruik had. Ook in
1951, tijdens de verkiezingscampagne in
een ander bisdom, waren op deze machines
al anonieme brieven geschx-even, hetgeen
echter niet tot een gerechtelijke vervolging
heeft geleid. Heiander heeft getracht een
schrijfmachine, waarvan de letters zwaar
beschadigd waren, te vervangen door een
andere, die hij onder een valse naam had
aangeschaft. Deskundigen menen vele pun
ten van overeenkomst te hebben gevonden
tussen de stijl en de taal van de brieven en
die van geschriften van de bisschop en ten
slotte werden, toen de rechtzaak al aan de
gang was, op drie van de brieven vinger
afdrukken van Heiander gevonden.
Op Maandag 28 December komt de ge
meenteraad van Lisse in openbare zitting
bijeen.
Onder meer zullen de volgende punten
besproken woi-den, een voorstel tot het in
voeren van de nieuwe ontwex-pen algemeen
ambtenaren-reglement, een voorstel tot be
noeming van twee leden van het bestuur van
de gemeentelijke dienst voor sociale zaken,
een voorstel tot goedkeuring van de ge
meentelijke dienst voor sociale zaken over
1951, een voox-stel tot voorlopige vaststelling
van de rekening van het gas- en waterbedrijf
over 1951, een voorstel tot wijziging van de
gemeentebegroting 1953 en van de algemene
salai-isvei-hogingen.
Tenslotte staat een aanbieding van de
rekening der gemeente en die harer bedrij
ven over het jaar 1952 op de agenda.
„Geertje" is een vrolijk, boeiend verhaal
van een klein meisje, dat in haar dagelijks
leventje allerlei prettige dingen beleeft. Jan
Mens is de auteur en Marten Toonder de
tekenaar, die er samen een aanbevelens
waardig boek voor kinderen van 610 jaar
van maakten. Het formaat is kloek en de
band kleurrijk en stevig. Uitgave Kosmos,
Amsterdam-Antwerpen.
„De vliegende schotel van professor Lepi-
dus" van dezelfde uitgever is een product
van W. N. van der Sluys, die zich een beetje
al te gemakkelijk van zijn stof afmaakte.
Daarmee wil niet gezegd zijn, dat dit boek
niet verslonden zal worden, want de schrij
ver heeft wel degelijk een pracht van een
avontuur ineen gesmeed, maar die professor
Lepidus is wel wat erg handig met alle moge
lijke technische zaken en alles gaat zo adem
benemend vlot, dat het oude heertje van de
Veluwe, dat met zijn twee jonge vrienden
„even" een vliegende schotel bouwt, niet
altijd aannemelijk blijft. De schrijver is ken
nelijk zelf zo geboeid geweest door zijn onder
werp, dat hij met een sneltreinvaartje door
het heelal tolt en daarbij kwistig met na
tuurkundige wijsheden strooit. Dat doet niets
af aan het verhaal, dat wij zelf met groot
genoegen lazen.
Bij Boom Ruygrok in Haarlem kwam „Piet
Plastic" van Chr. A. Meijer uit met als zelf
standig vervolgdeel „De vuurproef van Piet
Plastic Jr." er achteraan. Meijer heeft een
vlotte en een aansprekende jongenshumor en
deze talenten samen garanderen dan ook
een smakelijk verhaal, dat, zoals de niet
helemaal prettig-aandoende titels terecht doen
vermoeden. een zeer actueel onderwerp
romantiseert.
Als de beide boeken, volgens de opgave
voor kinderen van 11 tot 16 jaar bestemd zijn,
dan had de auteur eigenlijk wol iets minder
genoeglijk met een verliefdheidje van onze
Piet mogen spelen. Of de leeftijdsgrens wat
moeten ontrekken. Overigens: alle waar
dering voor deze beide aansprekende ver
halen.
In de Monus-serie heeft A. D. Hildebrand
'n nieuw deel aan de bewonderende schare
prijsgegeven: „Monus naar Mars" (H. Meulen-
hoff, Amsterdrm). Gelijk zijn voorgangers
bestaat ook dit boek b" de gratie der onge
breidelde fantasie, die slechts in toom wordt
gehouden door een gezonde logica en een
ongemerkt vleugje opvoedkunde ten aanzien
van de menselijke verhoudingen. Dit nieuwe
Monus-verhaal, waarin de goedmoedige maan
man een stapje verder in het heelal schrijdt
en daar een dom, maar technisch volmaakt
mensenras op Mars aantreft, is één van die
verhalen, waarmee de jonge lezer hooguit
één avond zoet, maar dan ook volkomen
zoet is.
Een bizonder verzorgd jongensboek werd
„Kapitein Roodbaard" van K. W. Afman
(Schaafsma en Brouwer Dokkum). waarin de
auteur zijn fantasie de vrije teugel liet, daar
bij de historische aanvaardbaarheid nergens
vergetend. Zodat er een sfeervol verteld ver
haal groeide, dat onder meer al een radio
versie beleefde en ongetwijfeld in boekvox-m
nog veel meer geboeide lezers zal trekken.
De grote verdienste van deze schrijver is zijn
eenvoud. De anonieme tekeningen sluiten zich
uitstekend bij de tekst aan.
In de langzamerhand beroemd wordende
serie „Dierenverhalen uit de Wildernis" van
C. Bernhard Rutley, uitgegeven door „De
Boekerij" in Baarn en vertaald onder leiding
van Rina Marsman, is een nieuw deel ver
schenen, dat een prachtige bundel verant
woorde schetsen werd. Schetsen uit de wil
dernis dus, maar verteld met zoveel liefde
voor het dier, dat de hoofdpersoon vormt,
dat de vos Rey en Thunda de buffel levende
spelers werden tegen een machtig decor van
ongerepte schoonheid. Rutley heeft al zijn
kennis over het leven der dieren in deze
aanbevelenswaardige reeks gespuid en hij
deed het met de aandacht van de verteller
en de kunde van de bioloog. Het zijn boeken,
die een ei?en karakter kregen en alleen al
daarom bli'rend boeien. De uitstekende il
lustraties van Stuart Tresilian sluiten zich
wonderwel bij de tekst aan. J. F.
Lodewijk de Vocht: Missa Pastorum
(Herders-Mis). (Uitgave Wed. J. R.
van Rossum. Utrecht).
Lodewijk de Vocht, de dirigent van het
befaamde Caecilia-koor uit Antwerpen, is
ook vele jaren kapelmeester geweest in de
hoofdkerk aldaar en componeerde in die
functie tal van titui-gische wei-ken; hij zette
hiermee een ti-aditie voort, die dateert uit
de bloeiperiode van de 'Nederlandse poly-
phonie. Men denke aan zijn grote voorganger
Obrecht. Het werk, dat in fraaie di-uk voor
ons ligt, is de achtste mis die De Vocht pu
bliceerde. Als al zijn koor-composities teert
dit wei-k op een vloeiende melodiek en is
het uitstekend voor de stemmen geschre
ven. Een eigen geluid spreekt niet alleen uit
de melodievormen, doch ook en voor een
niet gei-ing gedeelte uit de koorzetting,
die in de componist de practische koor
dirigent verraadt, welke zich op dit gebied
een eigen stijl verworven heeft. Ook de
orgelpartij draagt een persoonlijk karakter.
Het werk is in verschillende bezettingen
uitvoerbaar. JOS. DE KLERK
De A.N.W.B. heeft zich gewend tot de
ruim 2500 autoriteiten, die bemoeiing heb
ben met het wegvex-keex-, en er him aan
dacht op gevestigd, dat op vele plaatsen,
voox-al binnen de bebouwde kommen, de
rijwielpaden op sommige tijdstippen dus
danig met wielrijders zijn bezet, dat het
niet wenselijk is, de bx-omfietsex-s te dwin
gen eveneens van deze paden gebruik te
maken.
De wet kent in zulke gevallen de moge
lijkheid, de rijbaan plaatselijk en even
tueel op bepaalde tijdstippen voor brom
fietsers open te stellen een maatregel,
die gezien moet wox-den als een correctie
op het algemene principe, dat bromfietsers
van de rijwielpaden gebruik moeten
maken.
De bond heeft er echter de aandacht op
gevestigd dat het ontoelaatbaar is, deze
maatregel te treffen wanneer dit door de
grote frequentie, de aard en de hoge snel
heid van het verkeer op de desbetreffende
rijbaan tot verhoging van het gevaar op
de weg zou leiden.
De langorenbevolking van Santpoort en
omgeving zal in deze, ook voor hen don
kere dagen voor Kerstmis wel gedeci
meerd zijn. Het verenigingsleven viert
hoogtij en de wildavonden zijn niet van
de lucht.
Gisteravond hield de postzegelvereni
ging „Santpoort" haar jaarlijkse bijeen
komst voor leden en hun echtgenoten. Ter
afwisseling werden er ditmaal geen
zwarte Maux-itiuszegels vex-handeld, maar
hoorden wij op gezette tijden „kien" roe
pen. De eerste ronde was er een zonder
nieten, zodat alle echtgenoten de braad
pan op het vuur kunnen zetten. Maar ook
voor de tweede en derde ronde was veel
belangstelling.
Te Santpoort-Station vierde de klaver-
jasclub „Ruiten Troef" haar jaarlijkse
Kerstavond in het Klein Stationskoffie
huis. De kaarten werden ditmaal niet aan-
gex-aakt. Met hun dames beproefden de
leden hun geluk met de kienplankjes. Te
oordelen naar de opperbeste stemming
was het de meesten tot tevredenheid ge
lukt.
