Argentijns schip voer deur van Noordersluis in elkaar De publieke opinie en de Europese samenwerking Wereldnieuws PANDA EN DE MEESTER-VERSLAGGEVER ERNSTIGSTE BESCHADIGING SINDS BEZETTING KNSM'er „Stentor" ramde deur van de Middensluis De radio geeft Dinsdag Karel romans In Nederland de meeste voor standers van integratie - ié het zo J MAANDAG 2S DECEMBER 1953 Grotewohl terug Volgeling van Argentijn 5 doktoren waarschuwen tegen het misbruik van laxeermiddelen Plan van f 750.000 voor technisch filmcentrum Portret van Jo Vincent komt in de eregalerij van Concertgebouw Leraar niet toegelaten als raadslid Buitenlanders niet op hun gemak in ons verkeer Heringa Wuthrich Twee Russische musici in Nederland De Oost-Duitse premier Otto Grotewohl is te Oost-Berlijn teruggekeerd. Hij heeft zijn verblijf in de Sovjet-Unie voortijdig beëindigd.,In Januari werd hij pas terug verwacht. In Oost-Berlijn ziet men zijn vervroegde terugkeer als een aanwijzing voor een spoedig afkomen van een Rus sisch antwoord op het jongste Westelijke voorstel tot een conferentie van vier te Berlijn. HET ENE ONGELUK heeft zich vlak voor en gedurende de Kerstdagen in IJmui- dens haven op het andere gestapeld en de dienstdoende ambtenaren zullen zich geen Kerstmis kunnen herinneren, waarin zich zo vele kwade gebeurtenissen hebben afgespeeld als deze van 1953. Donderdagmiddag om kwart voor vier begon het met een noodlottige aanvaring door het Argentijnse motorschip „Lancero", 7800 ton, dat in de kolk van de Noordersluis door een verkeerde manoeuvre de buitendeur zeer ernstig beschadigde. De Argentijn, die door twee Goedkoop-slepers de kolk werd binnen geloodst, sloeg inplaats van achteruit vooruit en voer de deur lek. Tot overmaat van ramp was de drempel van de buitendeur van de middensluis door vuil dermate ver stopt, dat het er even op leek, of het scheepvaartverkeer zou geheel stagneren, Dei Rijkswaterstaat heeft echter omiddellijk een duiker naar de diepte laten gaan en het vuil is er in de loop van Donderdag met bakken uitgehaald. Na de brand op de „Liberty" in de eerste Kerstnacht kwam Zondagavond het ongeluk met de Maywood en de Stentor van de K.N.S.M. de narigheid besluiten. Voorzover valt na te gaan, moet de oor zaak van de aanvaring, die de steven va-n de „Lancero' Donderdagmiddag zo diep in de stalen platen van de buitendeur der Noordersluis deed dringen, gezocht worden in een verkeerd begrepen commando naar de machinekamer. Vooruit in plaats van achteruit Het sohip zou aan de Noordzijde van de kolk meren, om naar buiten geschut te worden, maar plotseling mm-kte de kani- tein van de achterliggende sleepboot, dat de Argentijn vooruit trok. Hij sloeg onmid dellijk alaam met behulp van de fluit, maar de „Lancero" had al te veel vaart. De voorste sleper probeerde de neus van de „Lancero" nog naar de Zuidkade om te trekken, maar dat lukte niet en met een dreunende slag boorde de steven van liet zware schip zich in het grijze staal, dat kreunend bezweek en een zware water straal de gelegenheid bood de kolk in te spuiten. Binnenwerk ontzet Het binnenwerk van de sluisdeur was ernstig ontzet en een opzichter van de Rijkswaterstaat, die zeer spoedig na dit ernstige ongeval het ernstigste, dat de sluis na de vernieling door de Duitsers is overkomen ter plaatse was, zag de zaak dan ook donker in. Vandaag zal men pro beren, nu de deur niet in haar caisson te trekken is en de reserve deur neg in revi sie ligt, een voorlopige waterdichting toe te passen, die althans tot 30 cm. boven vloedpeil een „dichte" kolk garandeert. Oranje niet in de buurt Er zat niets anders op dan het scheep vaartverkeer door de middensluis te lei den. Het enige schip, dat er als trouwe klant van IJmuiden, niet in past, is de „Oranje" en die was gelukkig niet op komst. Er had zich echter zoveel vuil op de drempel van de kolk verzameld, dat deze deur ook niet te gebruiken was; het snelle ingrijpen van de duiker en een paar bag geraars voorkwam evenwel erger. De Argentijnse boot, die Donderdag na het ongeluk met de sluisdeur aan de ka naalkant vastmaakte voor een voorlopig onderzoek, is later weer vertrokken. De „Maywood" koos daar gisteravond lig plaats. HET HEEFT ZONDAGAVOND niet veel gescheeld, of ook de tweede poort van het Noordzeekanaal, de Middensluis te IJmuiden, was voor enige tijd op slot gegaan. Tien minuten, nadat de 2085 ton metende „Stentor" van de K.N.S.M., de sleepboten „Nestor" en „Stentor" van Bureau Wijsmuller met dc tussen de pieren stuurloos geslagen Engelse kolenboot „Maywood" was gepasseerd, ramde het schip in de Mid densluis de bovenkant van de benedenvloeddeur op een gevoelige plaats: bij de scharnier van de verbinding tussen de deur en de duwpers. De „Stentor" (K.N.S.M.) liep een flinke deuk in de voorsteven op. Het was precies twintig minuten voor acht toen de „Stentor" zonder enige sleep boothulp de Middensluis binnenschoof. Ge woonlijk heeft het schip bij krachtige wind op de kust ook assistentie van een of twee sleepboten van Bureau Wijsmuller. Deze slepers waren thans echter niet be schikbaar door de bezigheden bij de „May wood". In de sluis geschiedde het omgekeerde van wat Donderdagmiddag in de Noordersluis door het Argentijnse schip „Lancero" werd veroorzaakt. De „Stentor", die bijna op het punt was om stil te komen liggen, sloeg plotseling volle kracht vooruit. Voor velen in IJmuiden hebben de drie korte stoten op de fluit toen als een noodkreet geklonken. Drie stoten: volle kracht ach teruit. Maar inmiddels had de „Stentor" vaart gekregen en drukte de voorsteven van het schip zich in de binnenvloeddeur aan de Oostelijke kant van de sluis. Kort HILVERSUM I, 402 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Gebed. 8.00 Nieuws, en weerbericht. 8.15 Platen. 9.00 Voor de huisvrouw. 9.40 Platen. 10.00 Voor de kleuters. 10.15 Platen. 10.35 Franse Kerst liederen. 11.00 Voor de vrouw. 11.30 Salon orkest. 11.50 Als de ziele luistert. 12.00 Ange lus. 12.03 Metropole-orkest. 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Platen. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws. 13.20 Amuse mentsorkest en solist. 14 00 Amahl and the Night visitors, opera. 14.55 Kamerorkest. 15.30 Ben je zestig? 16.00 Voor de zieken. 16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor de jeugd. 17.45 Regeringsuitzending: Jeugdwerk in Zuid Nieuws Guinea! 18.00 Lichte muziek. '8.20 Sportpraatje. 18.30 Voor de jeugd. 18.52 Actualiteiten. 19.00 Nieuws. 19.10 Platen. 19.15 Uit het Boek der Boeken. 19.30 Platen. 20.25 De gewone man. 20.30 Radio Philharmonisch orkest en solist. In de pauze: Ouders en kin deren, causerie. 21.40 Met de KRO-micro- foon door 1953. 22.25 Pianoduo. 22.45 Gebed. 23.00 Nieuws. 23.15 Kerstliederen. 23.35— 24.00 Pianokwintet. HILVERSUM II, 298 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen. 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Morgenwijding. 9.15 Platen. 9.30 Voor de vrouw. 9.35 Platen. 10.50 Voor de kleuters. 11.00 Voor de zieken. 11.30 Bari ton en piano. 12.00 Amusementsmuziek. 12.30 Land- en tuinbouw mededelingen. 12.33 Voor het platteland. 12.30 Platen. 12.45 Hammond orgel. 13.00 Nieuws. 13.15 Mededelingen of platen. 13.20 Metronole-orkest. 14.05 Ameri kaanse Muziekkaleidoscoop. 14.35 Cabaret. 15.05 Platen. 15.15 Voor de vrouw. 15.45 Pla ten. 16.30 Voor de jeugd. 17.30 Lichte mu- zike. 17.45 Reportage of platen. 18.00 Nieuws. 18.15 Piano. 18.30 Kerstviering overzee. 18.45 Platen. 18.55 Paris vous parle. 19.00 Voor dc kinderen. 19.05 Koorconcert. 19.30 Omroep orkest en vertelster. 20.00 Nieuws. 20.05 Ge varieerd programma. 21.15 Lichte muziek. 21.35 Mededelingen. 21.40 Lichte muziek. 21 50 Lichte muziek. 22.30 Buitenlands over zicht. 22.45 Platen. 23.00 Nieuws. 23.15 New York calling. 23.20—24.00 Jazzmuziek. TELEVISIE (K.R.O.) 20.15—21.45 Journaal: Weerbericht: Or.der nul, programma over de winter; Dagsluiting. BRUSSEL, 324 M. 11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Symphonie-orkest. 13.40 Platen. 15.30 Orgel. 16.00 Platen. 16.30 Orgel. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen. 17.15 Voor de kleuters. 17.30 Platen. 17.50 Boekbespre king. 18.00. 18.25 Platen. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 20.00 Verzoekprogramma. 20.15 Voor de vrouw. 21.00 Omroep-orkest en soliste. 2,2.00 Nieuws. 22.15 Jazzmuziek. 22.45 Platen. 22.55—23.00 Nieuws. BBC 22.00—22.30 Nieuws. Vraaggesprek. Boe ken. en schrijvers. (Op 224 m.). daarna verwijderde de „Stentor" zich al weer van de deur, rnet een deuk in de neus rijker. Het schutter, werd voorlopig gestaakt, maar na een onderzoek bleek alles nog al mee te vallen. De deur bleek nog goed te functionneren. Men sprak van een scheur in de sluisdeur en over andere schade, maar dit zal een nader onderzoek vandaag pas uitwijzen. Over de oorzaak van Met plotseling volle kracht vooruit slaan van de „Stentor" vernamen we, dat de ketting van de telegraaf is gebroken, waardoor dc telegraaf in de machinekamer op volle kracht vooruit kwam te staan. Aan deze order werd gevolg gegeven, maar na enige seconden drongen de drie stoten van de fluit ook in de machinekamer door. De „Stentor" is later doorgevaren naar Am sterdam. ADVERTENTIE Als u geregeld laxeermiddelen slikt, is er nu een manier om er van af te komen. 83 van de 100 personen lukte hetu kunt het ook. En wel zo Drink in de loop van elke dag enkele gla zen water en bepaal een vast uur voor uw stoelgang. Neem de eerste week elke avond twee Carter s Leverpilletjes. Tweede week - elke avond é£n. Derde week - om de andere avond ffin. Daarna niets meer, want Carters Leverpilletjes stellen uw Ingewanden in staat weer op eigen kracht te werken, zonder laxeermiddelen. Wanneer zorgen, vermoeidheid of te veel eten het tempo van uw ingewanden tijdelijk vertragen, neem dan tijdelijk Caiters Lever pilletjes om u weer op gang te helpen. Zo raakt u uw verstopping kwijt en vervalt u niet in de laxeermiddelen-gewoonte. Vraag Carter's Leverpilletjes. De ravage die door het Argentijnse schip werd aangericht. Het Tweede Kamerlid de heer Peters (K.V.P.) heeft aan de ministers van On derwijs, Kunsten en Wetenschappen, en voor Publiekrechtelijke Bedrijfsorganisatie schriftelijk gevraagd of inderdaad een be drag van 750.000 uit de Tegenwaarde rekening beschikbaar is gesteld voor de in richting van een technisch filmcentrum, dat als zelfstandig orgaan in het leven zal wor den geroepen en zal worden belast met de aankoop en distributie van 116 geluids filmprojectoren, alsmede met het vervaar digen of doen vervaardigen van films en filmstroken ten dienste van het onderwijs in de middelbaar technische en de am bachtsscholen? Indien uit het antwoord op de eerste vraag zal blijken, dat het inderdaad de be doeling is om naast de Stichting Neder landse Onderwijsfilm een technisch film centrum als geheel zelfstandig en perma nent orgaan in het leven te roepen, achten de ministers het dan overeenkomstig de be ginselen van bestedende efficiency, dat geen gebruik wordt gemaakt van de jaren lange ervaringen van de stichting N.O.F. op het gebied van onderwijsfilms en dat evenmin het productieapparaat dezer stich ting wordt ingeschakeld. Zondagmiddag heeft Jo Vincent met een door Gerard Hengeveld begeleid recital in de grote zaal van het Concertgebouw af scheid genomen van het Amsterdamse pu bliek. Er is een comité gevormd onder ere voorzitterschap van de minister van Staat, jhr. mr. F. Beelaerts van Blokland en bur gemeester mr. A. J. d'Ailly, dat zich ten doel stelt de zangeres te huldigen met de aanbieding van een geschilderd portret, dat een plaats zal krijgen in de eregalerij van het Concertgebouw in Amsterdam, haar geboortestad. Vrijdag had in Diligentia het afscheid van Den Haag plaats, waarbij Jo Vincent namens het huldigingscomité werd toege sproken door Willem Raveili, die twee da gen tevoren zijn laatste concert in Vlis- singen had gegeven. Hij overhandigde haar als geschenk een serie langspeelplaten met de Brandenburgse concerten van Bach, voor welke toondichter de zangeres een grote verering koestert. Tevens werd zij bij deze gelegenheid benoemd tot erelid van de Haagse afdeling van de Maatschap pij tot bevordering der Toonkunst. j Mr. J. J. M. van Gent te Nijmegen heeft destijds beroep bij de Kroon ingesteld te gen het besluit van Gedeputeerde Staten van Gelderland, waarbij hij op grond van het feit dat hij leraar is aan een bijzondere middelbare schooi niet is toegelaten tot de raad dér gemeente Nijmegen. De appéLlant was van mening, dat de desbetreffende bepaling in de Gemeentewet alleen betrek king beeft op het openbaar onderwijs. De Kroon heeft geoordeeld, dat de me- i ning van mr. Van Gent geen steun vindt in de wet of de strekking daarvan en heeft hei beroep ongegrond verklaard. Geen wettelijk beschermde oversteekplaatsen Dc buitenlanders voelen zich als voet gangers in ons land niet veilig bij het over steken van de weg, aldus luidt de opinie van de Algemene Nederlandse Vereniging voor Vreemdelingenverkeer. De A.N.V.V. heeft de gewoonte aan Amerikaanse toe risten, die met de schepen van de Holland- Amerika Lijn huiswaarts keren, onder meer de vraag voor te leggen, of er in ons land ook dingen waren, die hen niet be vielen. Het is opmerkelijk, dat velen daarop thans als antwoord gaven, dat zij zich in onze grote steden als voetganger niet vei lig voelen. De reden daarvan is, dat zij in hun eigen land en vele andere landen bij het gebruikmaken van de aangegeven oversteekplaatsen over de weg wettelijk beschermd zijn tegen het rijverkeer en dus gewend zijn, daar zonder veel gevaren te kunnen oversteken, terwijl dat in Neder land niet het geval is. De voetganger is hier op de oversteekplaatsen niet beschermd, waardoor er voor het rijverkeer geen aan leiding bestaat om aan hem speciale aan dacht te scheken. Zijn veiligheid hangt dus af van de beleefdheid van de overige weg gebruikers, die in Nederland wel wat te wensen overlaat. In een request aan de minister van Ver keer en Waterstaat heeft de A.N.V.V. op deze situatie de aandacht gevestigd. Op dit request ontving de A.N.V.V. bericht van de minister, dat de aangelegenheid van de voetgangers-oversteekplaatsen op zijn departement een onderwerp van studie uitmaakt. Over de West-Europese integratie heeft het NIPO dit jaar herhaalde malen ge ënquêteerd. Het instituut heeft hierom trent hele vragenseries aan vrouwen en mannen voorgelegd. Door gebruik der modernste „opiniepeilingst£chnieken" is zo in de loop van dit jaar een zeer gedé- tailleerd inzicht in de Nederlandse open bare mening tot stand gekomen. Het moei lijke begrip (en het moeilijke woord) .in tegratie" is in deze studies onderverdeeld in' vijf verschillende aspecten. Ten eerste: goede verhoudingen tussen de landen van West-Europa. Daar is steeds tenminste 85 pet var. het publiek voor. Tachtig procent of meer is er zeer sterk voor. Tegen stemmen aantallen, die steeds onder de 10 pet. blijven. Nauwe samenwerking tussen de landen van West-Europa. Dat is een klein stapje verder. Er is steeds tenminste 84 pet. voor en maximaal 11 pet. tegen. Vorming van een „verenigde staten van West-Europa". Zodra NIPO-interviewers over dit aspect van „integratie" gaan pra ten, zakt het aantal voorstanders. In totaal komt het hier op neer (van on derzoek tot onderzoek): Ongeveer 40 pet sterk vóór de V.S. van West-Europa, circa 30 pet matig pro, ongeveer 10 pet. geen oordeel, 10 pet matig tegen, 10 pet. sterk tegen. Totaal dus een meerderheid van 7 op de 10 van de Nederlandse stemgerech tigden voorstander van West-Europese fe deratie. Zodra in het onderzoek gepraat wordt over: „West-Europa wordt een nieuwe staat waarvan Nederland een soort pro vincie", slaat de meerderheid in een min derheid om. Er zijn (in dit jaar) slechts 28 pet. tot 35 pet. voorstanders van een zo vérgaande samenbundeling van West- Europa. Tegenstanders, in elke enquête precies 40 pet. Het aantal sterke tegenstan ders 25 pet. wint het verre van de uitge sproken voorstanders (13 tot 22 pet.). „Nederland en andere West-Europese landen verdwijnen omdat zij opgaan in een nieuwe West-Europese staat". Zodra men dit extreme voorbeeld van totale integra tie aan het publiek voorlegt, houdt men nog maar maximaal een kwart voorstan ders over. Voor deze theoretische moge lijkheid stemt 20 pet. tot 24 pet. Tegen stemt steeds circa 60 pet en daarvan is de grote meerderheid zeer stérk tegen. Vergelijking met het buitenland Vergelijking met andere West-Europese landen (waar NIPO overeenkomstig on derzoek verrichtte) toont dat de Neder landers het meeste voor West-Europese integratie zijn. Wanneer wij, aldus het NIPO, nu alle uitkomsten van deze her haalde onderzoekingen in Nederland sa menvatten blijkt uit de antwoorden en de intensiteiten der pro's en contra's het vol gende: 1) Nauwe samenwerking en goede ver houdingen in West-Europa wil vrijwel iedereen. Er is slechts een „harde kern" van enkele procenten blijvend en intensief tegen. 2) Totale integratie met volledig verlies van Nederlands onafhankelijkheid vindt een „harde kern" van ongeveer 10 pet uitgesproken voorstanders. 3) Daar entegen slaat een even „harde kern" van ten naaste bij 40 pet intensieve tegenstan ders van zo'n vergaande samenwerking. 4) Op een federatief verband van West- Europese staten kunnen 'velen zich vere nigen. Het aantal voorstanders is ongeveer 31/2 maal zo groot als het aantal tegen standers. Ongeveer 40 pet van het Neder landse publiek is er uitgesproken sterk voor (ongeveer 30% minder, intensief). De „harde kern" van tegenstanders maakt slechts om en nabij 10 pet. van de Neder landers boven de 23 jaar uit. ADVERTENTIE HAARLEM ELECTRISCHE INSTALLATIES LUIDSPREKENDE TELEFOON-INSTALLATIES Amnestie. Tientallen Italiaanse gevange nen, die vielen onder de Kerstaimnestie, moesten met geweld uit de gevangenis sen worden verwijderd omdat zij er de voorkeur aan gaven Kerstmis in de cel te vieren. Zij vonden de wereld buiten zo koud en vijandig". Sommigen pleeg den kleine vergrijpen om weer binnen de muren te komen. In Turijn keerden vier zakkenrollers in hun cel terug. Zij; hadden hun kerstinkopen door zakken rollerij willen financieren, maar naar' hun zeggen hadden zij door hun drie jarig verblijf in de gevangenis hun han digheid verloren. Regering. De gouverneur-generaal van Brits-Guy ana, Sir Alfred Savage, heeft Zondag 10 leden van een uitvoerende en 27 leden van een wetgevende raad be noemd, die tezamen een tijdelijke rege ring van Brits Guyana zullen vormen, In deze tijdelijke regering zitten geen vertegenwoordigers van de linkse voor uitstrevende volkspartij. Straf. De Zuid-Koreaanse politicus, Sjirr' Joeng Sik, provinciaal voorzitter van de liberale partij van president Syngman. Rhee in Tsjoengjoe, is tot zeven jaar gevangenisstraf veroordeeld wegens een. verspreking. Sjin die een toast wilde uitbrengen op Syngman Rhee, had de noodlottige fout gemaakt de naam van de Noord-Koreranse president, Kim il Soeng uit te spreken. De openbare aan klager van de rechtbank die Sjin heeft veroordeeld, had de doodstraf geëist. Verhaaltje. „Rode Ster", het blad van de Sovjet-strijdkrachten, heeft de berich ten over „vliegende schotels" verhaal tjes genoemd, die bedoeld zijn om de oorlogspsychose in het Westen te doen toenemen, aldus meldt het Sovjet persbureau Tass. De vliegende schotels leveren stof voor de burgerlijke\bladen wanneer de Westelijke heersende krin gen op instructie van Washington hun volkeren een nieuwe last van oorlags- uitgaven willen opleggen, aldus het blad. Schipbreuk. Het 5.900 ton metende Zweed se vrachtschip „Oklahoma" is Zater dagavond op een afstand van ongeveer vier honderd mijl ten Noordoosten van St. Johns (Newfoundland) in een he vige storm in tweeën gebroken. De be manning, 42 mannen en een vrouw, is in haar geheel gered. Er bevonden zich geen passagiers aan boord. Verscheidene schepen konden onmiddellijk te hulp snellen. Taniek. In een kérk te Temoaya (Mexico) heeft zich op Kerstmis een ramp voor gedaan. Tijdens de nachtmis kwam er kortsluiting, tengevolge waarvan de ge lovigen in een paniek geraakten en naar de uitgang drongen. De deuren waren echter gesloten en toen deze geopend werden bleken 23 personen onder de voet te zijn gelopen. Ongeveer 200 per sonen werden min of meer ernstig ge wond. Brand. In de Britse kroonkolonie Hong kong zijn in de nacht van Vrijdag op Zaterdag 10.000 houten hutten door brand vernield. Twee personen kwamen om, een 50-tai werd gewond en 50.000 mensen, meest vluchtelingen uit Ghina, werden dakloos. Tegenspraak. De Joegoslavische minister van Buitenlandse Zaken, Koca Popovic, heeft tegenover journalisten verklaard, dat geruchten in het Westen, volgens we'.ke Joegoslavië het plan zou hebben om in het kamp van de Sovjet-Unie te rug te keren „kwaadaardig en redeloos" zijn. Hij legde er de klemtoon op, dat Joegoslavië onafhankelijk wenst te blij— ven. Kabinet. De Italiaanse premier, Pella, heeft Donderdag op een kabinetsverga dering verklaard, dat de regering zal worden gewijzigd of dat hij anders in het begin van het nieuwe jaar zal aftre den. Pella heeft een meningsverschil met het bestuur van zijn partij, de Christen-democraten, die niet ten volle achter zijn regering staan. Overleden. Carlos van Habsburg en Bour bon, hertog van Madrid, is Donderdag morgen in zijn woning te Barcelona door een beroerte getroffen en later op de dag overleden. Hij was 44 jaar oud. Aartshertog Carlos was pretendent voor de Spaanse troon. Hij werd te Venetië geboren als zoon van aartshertog Leopold van Habsburg. Twee Russische musici, de pianist Ewgeni Malinin en de violist Igor Bezrodni, zijn op Eerste Kerstdag in Den Haag aange komen. Zij concerteren daar op 29 Decem ber en op Nieuwjaarsdag in Amsterdam. 49. „Lees de NietLWs Ram!", schreeuwden de naar buiten stormende krantenjongens, „opzienbarende onthullingen in het myste rie Blobneus. Meesterverslaggever Joris Goedbloed ontmaskerd!!" Joris stond even als aan de grond genageld, maar dit duur de niet lang. Haastig griste hij een krant uit de '.as van een der krantenjongens en las met klimmend misnoegen de inhoud. ..Dat is een toppunt!", hijgde hij, „Panda durft hier te schrijven, dat rover Blobneus en ik dezelfde persoon zijn! Waar haalt hij de brutaliteit vandaan, om dat in mijn eigen krant te zeiten en hoe, voor den drommel, is hij er achter gekomen?!" Ik zal eens een hartig woordje met dat man neke moeten spreken!" Driftig snelde hij naar zijn kantoortje, waar hij Panda aan trof in de houding van iemand, die een zroare taak naar behoren heeft vervuld. ..Panda!", riep Joris streng, „hebt GIJ dit artikel geschreven?" „Zeker", antwoordde Panda onbekommerd, „wie anders?" „Dus je erkent schaamteloos, dat je mij, je leer meester en werkgever, als rover hebt dur ven brandmerken?!', riep Joris uil, „ach, dat jziist GIJ mij deze dolksteek in de rug moest toedienen! „Et tu Brutus!", heeft Ceasar eens onder gelijke omstandigheden gekreund! Hoe kondet ge zoiets doen en nog wel voordat er iels tegen mij is beive- zen!" ..Je hebt het me zelf geleerd", ant woordde Panda. „Wat?!", riep Joris, „ge wilt beweren, dat ge dergelijke overijlde verdachtmakingen van mij hebt. geleerd?!" „Zeker", antwoordde Panda, „ik moest toch het nieuws VOOR blijven? Wel, dat bericht is een nieuws-voorspelling!" VJAN de gedichten der middeleeuwse let terkunde die ons verhalen van de lot gevallen van Frankische koningen en helden, schijnt ons het gedicht van Karei ende Elegast het meest vermeldenswaard. Niet omdat de leerlingen van middelbare scholen hiermee zijn geconfronteerd, maar vooral omdat dit het enig volledig bewaar de gedicht is, waarvan bo~ vendien geen Frans origineel bekend is, zodat we zon der tegenbewijs best kunnen aannemen dat het een oor spronkelijk stuk litteratuur van Nederlandse bodem is. Voorts is het verhaal beknopt en draagt het karakter van een goede novelle, zodat het om die reden wel als de oudste Nederlandse novelle kan worden beschouwd. Maar onafhankelijk van deze particula riteiten, willen we ons eens ivat dieper ingraven in deze Karelromans, die zich om Karei de Grote heten te groeperen. In het bijzonder is daarbij het epos van Karei ende Elegast van belang. Zij die zich de gang van zaken niet nauwkeurig meer her inneren, mogen dan weten dat Elegast een soort roofridder is die de sympathieke ge woonte heeft slechts de rijken te bestelen en als zodanig karaktertrekken gemeen heeft met de Engelse figuur van Robin Ilood. Maar nu laten we ons wéér van ons onderwerp afbrengen, want die vergelij king behoort in het. geheel niet tot de es sentie van het betoog. Van méér belang is, dat Karei die leenheer is van Elegast "N op een goede nacht gevolg geeft aan een geheimzinnige slem, die hen influistert uit stelen te gaan. Aangezien Karei niet weet wat en waar hij moet stelen, treft het bui tengewoon gelukkig dat hij op zijn tocht Elegast ontmoet die van dergelijke dingen méér weet heeft. Na aanvankelijk enig gcharreiuar trekken Karei die incognito is en Elegast naar de woonstee van Eggheric van Egghermonde, die behalve zwager óók leenman van Karei is. In het slaapvertrek van Eggheric krijgen Karei en Elegast een gesprek tussen beide echtelieden te beluis teren, waaruit blijkt dat Eggheric een samenzwering legen het le ven van zijn leenheer Karei op touw heeft gezet. Het is natuurlijk niet leuk om dat van je zwager te bemerken. Maar goed, het hele plan wordt naluur- lijk verijdeld, Eggheric wordt in een twee gevecht gedood en Karei schenkt zijn zus ter, die hierdoor weduwe is geworden, aan de brave Elegast, die zich dan wel wat roofzuchtig had gedragen, maar in ieder geval altijd trouw ten opzichte van zijn leenheer was geweest. En dit laatste woog zwaar in die dagen. Ook Roeland uit het bekende Roeland's lied xvas met een zusier van Karei getrouwd en de epische litteratuur vermeldt, nog en kele zusters. Dit is allemaal, fantasie en heeft met Karei de Grote niets uitstaande. Daarover morgen. (Nadruk verboden) H. PéTILLON.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1953 | | pagina 2