Argentijns schip voer deur
van Noordersluis in elkaar
De publieke opinie en de
Europese samenwerking
Wereldnieuws
PANDA EN DE MEESTER-VERSLAGGEVER
ERNSTIGSTE BESCHADIGING SINDS BEZETTING
KNSM'er „Stentor" ramde
deur van de Middensluis
De radio geeft Dinsdag
Karel
romans
In Nederland de meeste voor
standers van integratie
- ié het
zo
J
MAANDAG 2S DECEMBER 1953
Grotewohl terug
Volgeling van Argentijn
5 doktoren
waarschuwen tegen
het misbruik van
laxeermiddelen
Plan van f 750.000 voor
technisch filmcentrum
Portret van Jo Vincent
komt in de eregalerij
van Concertgebouw
Leraar niet toegelaten
als raadslid
Buitenlanders niet op
hun gemak in ons verkeer
Heringa Wuthrich
Twee Russische musici
in Nederland
De Oost-Duitse premier Otto Grotewohl
is te Oost-Berlijn teruggekeerd. Hij heeft
zijn verblijf in de Sovjet-Unie voortijdig
beëindigd.,In Januari werd hij pas terug
verwacht. In Oost-Berlijn ziet men zijn
vervroegde terugkeer als een aanwijzing
voor een spoedig afkomen van een Rus
sisch antwoord op het jongste Westelijke
voorstel tot een conferentie van vier te
Berlijn.
HET ENE ONGELUK heeft zich vlak voor en gedurende de Kerstdagen in IJmui-
dens haven op het andere gestapeld en de dienstdoende ambtenaren zullen zich
geen Kerstmis kunnen herinneren, waarin zich zo vele kwade gebeurtenissen hebben
afgespeeld als deze van 1953. Donderdagmiddag om kwart voor vier begon het met een
noodlottige aanvaring door het Argentijnse motorschip „Lancero", 7800 ton, dat in de
kolk van de Noordersluis door een verkeerde manoeuvre de buitendeur zeer ernstig
beschadigde. De Argentijn, die door twee Goedkoop-slepers de kolk werd binnen
geloodst, sloeg inplaats van achteruit vooruit en voer de deur lek. Tot overmaat van
ramp was de drempel van de buitendeur van de middensluis door vuil dermate ver
stopt, dat het er even op leek, of het scheepvaartverkeer zou geheel stagneren, Dei
Rijkswaterstaat heeft echter omiddellijk een duiker naar de diepte laten gaan en het
vuil is er in de loop van Donderdag met bakken uitgehaald.
Na de brand op de „Liberty" in de eerste Kerstnacht kwam Zondagavond het ongeluk
met de Maywood en de Stentor van de K.N.S.M. de narigheid besluiten.
Voorzover valt na te gaan, moet de oor
zaak van de aanvaring, die de steven va-n
de „Lancero' Donderdagmiddag zo diep in
de stalen platen van de buitendeur der
Noordersluis deed dringen, gezocht worden
in een verkeerd begrepen commando naar
de machinekamer.
Vooruit in plaats van achteruit
Het sohip zou aan de Noordzijde van de
kolk meren, om naar buiten geschut te
worden, maar plotseling mm-kte de kani-
tein van de achterliggende sleepboot, dat de
Argentijn vooruit trok. Hij sloeg onmid
dellijk alaam met behulp van de fluit,
maar de „Lancero" had al te veel vaart.
De voorste sleper probeerde de neus van
de „Lancero" nog naar de Zuidkade om te
trekken, maar dat lukte niet en met een
dreunende slag boorde de steven van liet
zware schip zich in het grijze staal, dat
kreunend bezweek en een zware water
straal de gelegenheid bood de kolk in te
spuiten.
Binnenwerk ontzet
Het binnenwerk van de sluisdeur was
ernstig ontzet en een opzichter van de
Rijkswaterstaat, die zeer spoedig na dit
ernstige ongeval het ernstigste, dat de
sluis na de vernieling door de Duitsers is
overkomen ter plaatse was, zag de zaak
dan ook donker in. Vandaag zal men pro
beren, nu de deur niet in haar caisson te
trekken is en de reserve deur neg in revi
sie ligt, een voorlopige waterdichting toe
te passen, die althans tot 30 cm. boven
vloedpeil een „dichte" kolk garandeert.
Oranje niet in de buurt
Er zat niets anders op dan het scheep
vaartverkeer door de middensluis te lei
den. Het enige schip, dat er als trouwe
klant van IJmuiden, niet in past, is de
„Oranje" en die was gelukkig niet op
komst. Er had zich echter zoveel vuil op de
drempel van de kolk verzameld, dat deze
deur ook niet te gebruiken was; het snelle
ingrijpen van de duiker en een paar bag
geraars voorkwam evenwel erger.
De Argentijnse boot, die Donderdag na
het ongeluk met de sluisdeur aan de ka
naalkant vastmaakte voor een voorlopig
onderzoek, is later weer vertrokken. De
„Maywood" koos daar gisteravond lig
plaats.
HET HEEFT ZONDAGAVOND niet veel gescheeld, of ook de tweede poort van het
Noordzeekanaal, de Middensluis te IJmuiden, was voor enige tijd op slot gegaan. Tien
minuten, nadat de 2085 ton metende „Stentor" van de K.N.S.M., de sleepboten
„Nestor" en „Stentor" van Bureau Wijsmuller met dc tussen de pieren stuurloos
geslagen Engelse kolenboot „Maywood" was gepasseerd, ramde het schip in de Mid
densluis de bovenkant van de benedenvloeddeur op een gevoelige plaats: bij de
scharnier van de verbinding tussen de deur en de duwpers. De „Stentor" (K.N.S.M.)
liep een flinke deuk in de voorsteven op.
Het was precies twintig minuten voor
acht toen de „Stentor" zonder enige sleep
boothulp de Middensluis binnenschoof. Ge
woonlijk heeft het schip bij krachtige
wind op de kust ook assistentie van een
of twee sleepboten van Bureau Wijsmuller.
Deze slepers waren thans echter niet be
schikbaar door de bezigheden bij de „May
wood".
In de sluis geschiedde het omgekeerde van
wat Donderdagmiddag in de Noordersluis
door het Argentijnse schip „Lancero" werd
veroorzaakt. De „Stentor", die bijna op
het punt was om stil te komen liggen,
sloeg plotseling volle kracht vooruit. Voor
velen in IJmuiden hebben de drie korte
stoten op de fluit toen als een noodkreet
geklonken. Drie stoten: volle kracht ach
teruit. Maar inmiddels had de „Stentor"
vaart gekregen en drukte de voorsteven
van het schip zich in de binnenvloeddeur
aan de Oostelijke kant van de sluis. Kort
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Gebed. 8.00
Nieuws, en weerbericht. 8.15 Platen. 9.00
Voor de huisvrouw. 9.40 Platen. 10.00 Voor de
kleuters. 10.15 Platen. 10.35 Franse Kerst
liederen. 11.00 Voor de vrouw. 11.30 Salon
orkest. 11.50 Als de ziele luistert. 12.00 Ange
lus. 12.03 Metropole-orkest. 12.30 Land- en
tuinbouwmededelingen. 12.33 Platen. 12.55
Zonnewijzer. 13.00 Nieuws. 13.20 Amuse
mentsorkest en solist. 14 00 Amahl and the
Night visitors, opera. 14.55 Kamerorkest.
15.30 Ben je zestig? 16.00 Voor de zieken.
16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor de jeugd. 17.45
Regeringsuitzending: Jeugdwerk in Zuid
Nieuws Guinea! 18.00 Lichte muziek. '8.20
Sportpraatje. 18.30 Voor de jeugd. 18.52
Actualiteiten. 19.00 Nieuws. 19.10 Platen. 19.15
Uit het Boek der Boeken. 19.30 Platen. 20.25
De gewone man. 20.30 Radio Philharmonisch
orkest en solist. In de pauze: Ouders en kin
deren, causerie. 21.40 Met de KRO-micro-
foon door 1953. 22.25 Pianoduo. 22.45 Gebed.
23.00 Nieuws. 23.15 Kerstliederen. 23.35—
24.00 Pianokwintet.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws.
8.15 Platen. 9.00 Morgenwijding. 9.15 Platen.
9.30 Voor de vrouw. 9.35 Platen. 10.50 Voor
de kleuters. 11.00 Voor de zieken. 11.30 Bari
ton en piano. 12.00 Amusementsmuziek. 12.30
Land- en tuinbouw mededelingen. 12.33 Voor
het platteland. 12.30 Platen. 12.45 Hammond
orgel. 13.00 Nieuws. 13.15 Mededelingen of
platen. 13.20 Metronole-orkest. 14.05 Ameri
kaanse Muziekkaleidoscoop. 14.35 Cabaret.
15.05 Platen. 15.15 Voor de vrouw. 15.45 Pla
ten. 16.30 Voor de jeugd. 17.30 Lichte mu-
zike. 17.45 Reportage of platen. 18.00 Nieuws.
18.15 Piano. 18.30 Kerstviering overzee. 18.45
Platen. 18.55 Paris vous parle. 19.00 Voor dc
kinderen. 19.05 Koorconcert. 19.30 Omroep
orkest en vertelster. 20.00 Nieuws. 20.05 Ge
varieerd programma. 21.15 Lichte muziek.
21.35 Mededelingen. 21.40 Lichte muziek.
21 50 Lichte muziek. 22.30 Buitenlands over
zicht. 22.45 Platen. 23.00 Nieuws. 23.15 New
York calling. 23.20—24.00 Jazzmuziek.
TELEVISIE (K.R.O.)
20.15—21.45 Journaal: Weerbericht: Or.der
nul, programma over de winter; Dagsluiting.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Symphonie-orkest.
13.40 Platen. 15.30 Orgel. 16.00 Platen. 16.30
Orgel. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen. 17.15 Voor
de kleuters. 17.30 Platen. 17.50 Boekbespre
king. 18.00. 18.25 Platen. 19.00 Nieuws. 19.40
Platen. 20.00 Verzoekprogramma. 20.15 Voor
de vrouw. 21.00 Omroep-orkest en soliste.
2,2.00 Nieuws. 22.15 Jazzmuziek. 22.45 Platen.
22.55—23.00 Nieuws.
BBC
22.00—22.30 Nieuws. Vraaggesprek. Boe
ken. en schrijvers. (Op 224 m.).
daarna verwijderde de „Stentor" zich al
weer van de deur, rnet een deuk in de neus
rijker.
Het schutter, werd voorlopig gestaakt,
maar na een onderzoek bleek alles nog al
mee te vallen. De deur bleek nog goed te
functionneren. Men sprak van een scheur
in de sluisdeur en over andere schade,
maar dit zal een nader onderzoek vandaag
pas uitwijzen. Over de oorzaak van Met
plotseling volle kracht vooruit slaan van
de „Stentor" vernamen we, dat de ketting
van de telegraaf is gebroken, waardoor dc
telegraaf in de machinekamer op volle
kracht vooruit kwam te staan. Aan deze
order werd gevolg gegeven, maar na enige
seconden drongen de drie stoten van de
fluit ook in de machinekamer door. De
„Stentor" is later doorgevaren naar Am
sterdam.
ADVERTENTIE
Als u geregeld laxeermiddelen slikt, is er nu
een manier om er van af te komen. 83 van de
100 personen lukte hetu kunt het ook. En
wel zo
Drink in de loop van elke dag enkele gla
zen water en bepaal een vast uur voor uw
stoelgang. Neem de eerste week elke avond
twee Carter s Leverpilletjes. Tweede week -
elke avond é£n. Derde week - om de andere
avond ffin. Daarna niets meer, want Carters
Leverpilletjes stellen uw Ingewanden in
staat weer op eigen kracht te werken, zonder
laxeermiddelen.
Wanneer zorgen, vermoeidheid of te veel
eten het tempo van uw ingewanden tijdelijk
vertragen, neem dan tijdelijk Caiters Lever
pilletjes om u weer op gang te helpen. Zo
raakt u uw verstopping kwijt en vervalt u
niet in de laxeermiddelen-gewoonte. Vraag
Carter's Leverpilletjes.
De ravage die door het Argentijnse schip werd aangericht.
Het Tweede Kamerlid de heer Peters
(K.V.P.) heeft aan de ministers van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen, en
voor Publiekrechtelijke Bedrijfsorganisatie
schriftelijk gevraagd of inderdaad een be
drag van 750.000 uit de Tegenwaarde
rekening beschikbaar is gesteld voor de in
richting van een technisch filmcentrum, dat
als zelfstandig orgaan in het leven zal wor
den geroepen en zal worden belast met de
aankoop en distributie van 116 geluids
filmprojectoren, alsmede met het vervaar
digen of doen vervaardigen van films en
filmstroken ten dienste van het onderwijs
in de middelbaar technische en de am
bachtsscholen?
Indien uit het antwoord op de eerste
vraag zal blijken, dat het inderdaad de be
doeling is om naast de Stichting Neder
landse Onderwijsfilm een technisch film
centrum als geheel zelfstandig en perma
nent orgaan in het leven te roepen, achten
de ministers het dan overeenkomstig de be
ginselen van bestedende efficiency, dat
geen gebruik wordt gemaakt van de jaren
lange ervaringen van de stichting N.O.F.
op het gebied van onderwijsfilms en dat
evenmin het productieapparaat dezer stich
ting wordt ingeschakeld.
Zondagmiddag heeft Jo Vincent met een
door Gerard Hengeveld begeleid recital in
de grote zaal van het Concertgebouw af
scheid genomen van het Amsterdamse pu
bliek. Er is een comité gevormd onder ere
voorzitterschap van de minister van Staat,
jhr. mr. F. Beelaerts van Blokland en bur
gemeester mr. A. J. d'Ailly, dat zich ten
doel stelt de zangeres te huldigen met de
aanbieding van een geschilderd portret, dat
een plaats zal krijgen in de eregalerij van
het Concertgebouw in Amsterdam, haar
geboortestad.
Vrijdag had in Diligentia het afscheid
van Den Haag plaats, waarbij Jo Vincent
namens het huldigingscomité werd toege
sproken door Willem Raveili, die twee da
gen tevoren zijn laatste concert in Vlis-
singen had gegeven. Hij overhandigde haar
als geschenk een serie langspeelplaten met
de Brandenburgse concerten van Bach,
voor welke toondichter de zangeres een
grote verering koestert. Tevens werd zij
bij deze gelegenheid benoemd tot erelid
van de Haagse afdeling van de Maatschap
pij tot bevordering der Toonkunst.
j
Mr. J. J. M. van Gent te Nijmegen heeft
destijds beroep bij de Kroon ingesteld te
gen het besluit van Gedeputeerde Staten
van Gelderland, waarbij hij op grond van
het feit dat hij leraar is aan een bijzondere
middelbare schooi niet is toegelaten tot de
raad dér gemeente Nijmegen. De appéLlant
was van mening, dat de desbetreffende
bepaling in de Gemeentewet alleen betrek
king beeft op het openbaar onderwijs.
De Kroon heeft geoordeeld, dat de me- i
ning van mr. Van Gent geen steun vindt
in de wet of de strekking daarvan en heeft
hei beroep ongegrond verklaard.
Geen wettelijk beschermde
oversteekplaatsen
Dc buitenlanders voelen zich als voet
gangers in ons land niet veilig bij het over
steken van de weg, aldus luidt de opinie
van de Algemene Nederlandse Vereniging
voor Vreemdelingenverkeer. De A.N.V.V.
heeft de gewoonte aan Amerikaanse toe
risten, die met de schepen van de Holland-
Amerika Lijn huiswaarts keren, onder
meer de vraag voor te leggen, of er in ons
land ook dingen waren, die hen niet be
vielen.
Het is opmerkelijk, dat velen daarop
thans als antwoord gaven, dat zij zich in
onze grote steden als voetganger niet vei
lig voelen. De reden daarvan is, dat zij in
hun eigen land en vele andere landen bij
het gebruikmaken van de aangegeven
oversteekplaatsen over de weg wettelijk
beschermd zijn tegen het rijverkeer en dus
gewend zijn, daar zonder veel gevaren te
kunnen oversteken, terwijl dat in Neder
land niet het geval is. De voetganger is hier
op de oversteekplaatsen niet beschermd,
waardoor er voor het rijverkeer geen aan
leiding bestaat om aan hem speciale aan
dacht te scheken. Zijn veiligheid hangt dus
af van de beleefdheid van de overige weg
gebruikers, die in Nederland wel wat te
wensen overlaat.
In een request aan de minister van Ver
keer en Waterstaat heeft de A.N.V.V. op
deze situatie de aandacht gevestigd. Op
dit request ontving de A.N.V.V. bericht
van de minister, dat de aangelegenheid
van de voetgangers-oversteekplaatsen op
zijn departement een onderwerp van studie
uitmaakt.
Over de West-Europese integratie heeft
het NIPO dit jaar herhaalde malen ge
ënquêteerd. Het instituut heeft hierom
trent hele vragenseries aan vrouwen en
mannen voorgelegd. Door gebruik der
modernste „opiniepeilingst£chnieken" is
zo in de loop van dit jaar een zeer gedé-
tailleerd inzicht in de Nederlandse open
bare mening tot stand gekomen. Het moei
lijke begrip (en het moeilijke woord) .in
tegratie" is in deze studies onderverdeeld
in' vijf verschillende aspecten.
Ten eerste: goede verhoudingen tussen
de landen van West-Europa. Daar is steeds
tenminste 85 pet var. het publiek voor.
Tachtig procent of meer is er zeer sterk
voor. Tegen stemmen aantallen, die steeds
onder de 10 pet. blijven.
Nauwe samenwerking tussen de landen
van West-Europa. Dat is een klein stapje
verder. Er is steeds tenminste 84 pet. voor
en maximaal 11 pet. tegen.
Vorming van een „verenigde staten van
West-Europa". Zodra NIPO-interviewers
over dit aspect van „integratie" gaan pra
ten, zakt het aantal voorstanders.
In totaal komt het hier op neer (van on
derzoek tot onderzoek): Ongeveer 40 pet
sterk vóór de V.S. van West-Europa, circa
30 pet matig pro, ongeveer 10 pet. geen
oordeel, 10 pet matig tegen, 10 pet. sterk
tegen. Totaal dus een meerderheid van 7
op de 10 van de Nederlandse stemgerech
tigden voorstander van West-Europese fe
deratie.
Zodra in het onderzoek gepraat wordt
over: „West-Europa wordt een nieuwe
staat waarvan Nederland een soort pro
vincie", slaat de meerderheid in een min
derheid om. Er zijn (in dit jaar) slechts 28
pet. tot 35 pet. voorstanders van een zo
vérgaande samenbundeling van West-
Europa. Tegenstanders, in elke enquête
precies 40 pet. Het aantal sterke tegenstan
ders 25 pet. wint het verre van de uitge
sproken voorstanders (13 tot 22 pet.).
„Nederland en andere West-Europese
landen verdwijnen omdat zij opgaan in een
nieuwe West-Europese staat". Zodra men
dit extreme voorbeeld van totale integra
tie aan het publiek voorlegt, houdt men
nog maar maximaal een kwart voorstan
ders over. Voor deze theoretische moge
lijkheid stemt 20 pet. tot 24 pet. Tegen
stemt steeds circa 60 pet en daarvan is de
grote meerderheid zeer stérk tegen.
Vergelijking met het buitenland
Vergelijking met andere West-Europese
landen (waar NIPO overeenkomstig on
derzoek verrichtte) toont dat de Neder
landers het meeste voor West-Europese
integratie zijn. Wanneer wij, aldus het
NIPO, nu alle uitkomsten van deze her
haalde onderzoekingen in Nederland sa
menvatten blijkt uit de antwoorden en de
intensiteiten der pro's en contra's het vol
gende:
1) Nauwe samenwerking en goede ver
houdingen in West-Europa wil vrijwel
iedereen. Er is slechts een „harde kern"
van enkele procenten blijvend en intensief
tegen. 2) Totale integratie met volledig
verlies van Nederlands onafhankelijkheid
vindt een „harde kern" van ongeveer 10
pet uitgesproken voorstanders. 3) Daar
entegen slaat een even „harde kern" van
ten naaste bij 40 pet intensieve tegenstan
ders van zo'n vergaande samenwerking.
4) Op een federatief verband van West-
Europese staten kunnen 'velen zich vere
nigen. Het aantal voorstanders is ongeveer
31/2 maal zo groot als het aantal tegen
standers. Ongeveer 40 pet van het Neder
landse publiek is er uitgesproken sterk
voor (ongeveer 30% minder, intensief). De
„harde kern" van tegenstanders maakt
slechts om en nabij 10 pet. van de Neder
landers boven de 23 jaar uit.
ADVERTENTIE
HAARLEM
ELECTRISCHE INSTALLATIES
LUIDSPREKENDE
TELEFOON-INSTALLATIES
Amnestie. Tientallen Italiaanse gevange
nen, die vielen onder de Kerstaimnestie,
moesten met geweld uit de gevangenis
sen worden verwijderd omdat zij er de
voorkeur aan gaven Kerstmis in de cel
te vieren. Zij vonden de wereld buiten
zo koud en vijandig". Sommigen pleeg
den kleine vergrijpen om weer binnen
de muren te komen. In Turijn keerden
vier zakkenrollers in hun cel terug. Zij;
hadden hun kerstinkopen door zakken
rollerij willen financieren, maar naar'
hun zeggen hadden zij door hun drie
jarig verblijf in de gevangenis hun han
digheid verloren.
Regering. De gouverneur-generaal van
Brits-Guy ana, Sir Alfred Savage, heeft
Zondag 10 leden van een uitvoerende en
27 leden van een wetgevende raad be
noemd, die tezamen een tijdelijke rege
ring van Brits Guyana zullen vormen,
In deze tijdelijke regering zitten geen
vertegenwoordigers van de linkse voor
uitstrevende volkspartij.
Straf. De Zuid-Koreaanse politicus, Sjirr'
Joeng Sik, provinciaal voorzitter van de
liberale partij van president Syngman.
Rhee in Tsjoengjoe, is tot zeven jaar
gevangenisstraf veroordeeld wegens een.
verspreking. Sjin die een toast wilde
uitbrengen op Syngman Rhee, had de
noodlottige fout gemaakt de naam van
de Noord-Koreranse president, Kim il
Soeng uit te spreken. De openbare aan
klager van de rechtbank die Sjin heeft
veroordeeld, had de doodstraf geëist.
Verhaaltje. „Rode Ster", het blad van de
Sovjet-strijdkrachten, heeft de berich
ten over „vliegende schotels" verhaal
tjes genoemd, die bedoeld zijn om de
oorlogspsychose in het Westen te doen
toenemen, aldus meldt het Sovjet
persbureau Tass. De vliegende schotels
leveren stof voor de burgerlijke\bladen
wanneer de Westelijke heersende krin
gen op instructie van Washington hun
volkeren een nieuwe last van oorlags-
uitgaven willen opleggen, aldus het
blad.
Schipbreuk. Het 5.900 ton metende Zweed
se vrachtschip „Oklahoma" is Zater
dagavond op een afstand van ongeveer
vier honderd mijl ten Noordoosten van
St. Johns (Newfoundland) in een he
vige storm in tweeën gebroken. De be
manning, 42 mannen en een vrouw, is
in haar geheel gered. Er bevonden zich
geen passagiers aan boord. Verscheidene
schepen konden onmiddellijk te hulp
snellen.
Taniek. In een kérk te Temoaya (Mexico)
heeft zich op Kerstmis een ramp voor
gedaan. Tijdens de nachtmis kwam er
kortsluiting, tengevolge waarvan de ge
lovigen in een paniek geraakten en naar
de uitgang drongen. De deuren waren
echter gesloten en toen deze geopend
werden bleken 23 personen onder de
voet te zijn gelopen. Ongeveer 200 per
sonen werden min of meer ernstig ge
wond.
Brand. In de Britse kroonkolonie Hong
kong zijn in de nacht van Vrijdag op
Zaterdag 10.000 houten hutten door
brand vernield. Twee personen kwamen
om, een 50-tai werd gewond en 50.000
mensen, meest vluchtelingen uit Ghina,
werden dakloos.
Tegenspraak. De Joegoslavische minister
van Buitenlandse Zaken, Koca Popovic,
heeft tegenover journalisten verklaard,
dat geruchten in het Westen, volgens
we'.ke Joegoslavië het plan zou hebben
om in het kamp van de Sovjet-Unie te
rug te keren „kwaadaardig en redeloos"
zijn. Hij legde er de klemtoon op, dat
Joegoslavië onafhankelijk wenst te blij—
ven.
Kabinet. De Italiaanse premier, Pella,
heeft Donderdag op een kabinetsverga
dering verklaard, dat de regering zal
worden gewijzigd of dat hij anders in
het begin van het nieuwe jaar zal aftre
den. Pella heeft een meningsverschil
met het bestuur van zijn partij, de
Christen-democraten, die niet ten volle
achter zijn regering staan.
Overleden. Carlos van Habsburg en Bour
bon, hertog van Madrid, is Donderdag
morgen in zijn woning te Barcelona
door een beroerte getroffen en later op
de dag overleden. Hij was 44 jaar oud.
Aartshertog Carlos was pretendent voor
de Spaanse troon. Hij werd te Venetië
geboren als zoon van aartshertog
Leopold van Habsburg.
Twee Russische musici, de pianist Ewgeni
Malinin en de violist Igor Bezrodni, zijn
op Eerste Kerstdag in Den Haag aange
komen. Zij concerteren daar op 29 Decem
ber en op Nieuwjaarsdag in Amsterdam.
49. „Lees de NietLWs Ram!", schreeuwden
de naar buiten stormende krantenjongens,
„opzienbarende onthullingen in het myste
rie Blobneus. Meesterverslaggever Joris
Goedbloed ontmaskerd!!" Joris stond even
als aan de grond genageld, maar dit duur
de niet lang. Haastig griste hij een krant
uit de '.as van een der krantenjongens en
las met klimmend misnoegen de inhoud.
..Dat is een toppunt!", hijgde hij, „Panda
durft hier te schrijven, dat rover Blobneus
en ik dezelfde persoon zijn! Waar haalt hij
de brutaliteit vandaan, om dat in mijn
eigen krant te zeiten en hoe, voor den
drommel, is hij er achter gekomen?!" Ik
zal eens een hartig woordje met dat man
neke moeten spreken!" Driftig snelde hij
naar zijn kantoortje, waar hij Panda aan
trof in de houding van iemand, die een
zroare taak naar behoren heeft vervuld.
..Panda!", riep Joris streng, „hebt GIJ dit
artikel geschreven?" „Zeker", antwoordde
Panda onbekommerd, „wie anders?" „Dus
je erkent schaamteloos, dat je mij, je leer
meester en werkgever, als rover hebt dur
ven brandmerken?!', riep Joris uil, „ach,
dat jziist GIJ mij deze dolksteek in de rug
moest toedienen! „Et tu Brutus!", heeft
Ceasar eens onder gelijke omstandigheden
gekreund! Hoe kondet ge zoiets doen en
nog wel voordat er iels tegen mij is beive-
zen!" ..Je hebt het me zelf geleerd", ant
woordde Panda. „Wat?!", riep Joris, „ge
wilt beweren, dat ge dergelijke overijlde
verdachtmakingen van mij hebt. geleerd?!"
„Zeker", antwoordde Panda, „ik moest
toch het nieuws VOOR blijven? Wel, dat
bericht is een nieuws-voorspelling!"
VJAN de gedichten der middeleeuwse let
terkunde die ons verhalen van de lot
gevallen van Frankische koningen en
helden, schijnt ons het gedicht van Karei
ende Elegast het meest vermeldenswaard.
Niet omdat de leerlingen van middelbare
scholen hiermee zijn geconfronteerd, maar
vooral omdat dit het enig volledig bewaar
de gedicht is, waarvan bo~
vendien geen Frans origineel
bekend is, zodat we zon
der tegenbewijs best kunnen
aannemen dat het een oor
spronkelijk stuk litteratuur
van Nederlandse bodem is.
Voorts is het verhaal beknopt
en draagt het karakter van een
goede novelle, zodat het om die reden wel
als de oudste Nederlandse novelle kan
worden beschouwd.
Maar onafhankelijk van deze particula
riteiten, willen we ons eens ivat dieper
ingraven in deze Karelromans, die zich om
Karei de Grote heten te groeperen. In het
bijzonder is daarbij het epos van Karei
ende Elegast van belang. Zij die zich de
gang van zaken niet nauwkeurig meer her
inneren, mogen dan weten dat Elegast een
soort roofridder is die de sympathieke ge
woonte heeft slechts de rijken te bestelen
en als zodanig karaktertrekken gemeen
heeft met de Engelse figuur van Robin
Ilood. Maar nu laten we ons wéér van ons
onderwerp afbrengen, want die vergelij
king behoort in het. geheel niet tot de es
sentie van het betoog. Van méér belang
is, dat Karei die leenheer is van Elegast
"N
op een goede nacht gevolg geeft aan een
geheimzinnige slem, die hen influistert uit
stelen te gaan. Aangezien Karei niet weet
wat en waar hij moet stelen, treft het bui
tengewoon gelukkig dat hij op zijn tocht
Elegast ontmoet die van dergelijke dingen
méér weet heeft. Na aanvankelijk enig
gcharreiuar trekken Karei die incognito
is en Elegast naar de
woonstee van Eggheric van
Egghermonde, die behalve
zwager óók leenman van
Karei is. In het slaapvertrek
van Eggheric krijgen Karei
en Elegast een gesprek tussen
beide echtelieden te beluis
teren, waaruit blijkt dat
Eggheric een samenzwering legen het le
ven van zijn leenheer Karei op touw heeft
gezet. Het is natuurlijk niet leuk om dat
van je zwager te bemerken.
Maar goed, het hele plan wordt naluur-
lijk verijdeld, Eggheric wordt in een twee
gevecht gedood en Karei schenkt zijn zus
ter, die hierdoor weduwe is geworden, aan
de brave Elegast, die zich dan wel wat
roofzuchtig had gedragen, maar in ieder
geval altijd trouw ten opzichte van zijn
leenheer was geweest. En dit laatste woog
zwaar in die dagen.
Ook Roeland uit het bekende Roeland's
lied xvas met een zusier van Karei getrouwd
en de epische litteratuur vermeldt, nog en
kele zusters. Dit is allemaal, fantasie en
heeft met Karei de Grote niets uitstaande.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden) H. PéTILLON.