Agenda voor
Haarlem
Florence Nightingale
Sparrevuren in Haarlem
laaiden weer hoog op
oolÈk
DE JAARLIJKSE
OPRUIMING
„De vrouw met de lamp"
Maar de meeste Kerstbomen worden
tot na Driekoningen bewaard
De prinsesjes
in Grindelwald
voorspoedig
Nieuwjaar
Geen uitbreiding van
kampcermogclijkhcden
Goud en deviezen stegen in
1953 met 730 millioen
Motie in vergadering van
Ned. Onderwijzers
vereniging
Reclame bij kistenfabriek
te Halfweg
Polen versterkte de
Oder-Neisse-grens
Franse poststaking
duurt nog voort
Eisenhower poogt staking
bij spoorwegen te
voorkomen
Eerste kwartaal 1954
27 emigrantenvluchten
Opcenten personele
belasting in Noordholland
Op 13 Augustus 1910
overleed te Londen
in de hoge ouderdom
van 90 jaar Florence
Nightingale. Blind
en zich niet meer be
wust van de dingen
der wereld om haar
stierf zij, een vrouw,
die bijna veertig
jaar om niets zo be
zorgd was geweest
als juist om het lo.t
van dde wereld, van
de mens in nood, de
zieken, de behoefti-
gen, de gewonden.
Haar leven was een
leven van strijd en
voortdurende zelf
opoffering. Een le
ven vol wanbegrip
eerst, vol tegenwer
king en achterdocht.
Haar familie be
greep haar niet,
toen zij, in weelde
grootgebracht, zo'n
onmiskenbare voor
liefde aan de dag
legde voor de ver
pleging der zieken en
het werk in de hos
pitalen, die in haar
tijd oorden waren
van de ergste ontucht
en vervuiling. En na
dat zij eenmaal de
beslissende stap had gezet en zich met
haar helpsters inscheepte maar de Krim,
waar de Engelsen met de Turken vochten
tegen de Russen, begon haar gevecht te
gen domheid en liefdeloosheid, bureau
cratie en kortzichtigheid pas goed. Het
was een gevecht, dat zij bijna met haar
leven betaalde. De cholera trof haar en
wierp haar op het ziekbed. Maar zij her
stelde en zette haar werk voort. Tweeën
veertig man op de honderd stierven aan
hun verwondingen vóór Florence Nightin
gale eindelijk zelf de verpleging der solda
ten ter hand kon nemen. Toen zij eenmaal
de chaos had opgeruimd, de stinkende
hospitalen - waar een gewonde soms een
week op een dokter wachtte en de verple
gers dronken rondliepen - in heldere zalen
had herschapen, gezorgd had voor mate
riaal ter verpleging, toen zij eenmaal wer
kelijk medewerking had en erkenning
daalde dat cijfer van 42 per 100 tot twin
tig per duizend: 20 per 1000! Doch Flo
rence Nightingale was het nog te veel. In
haar privé-aantekeningen schreef zij: „O,
mijn arme mannen: ik ben een slechte
moeder om naar huis te gaan en jullie in
je graven op de Krim achter te laten. - 73
procent in 8 regimenten in zes maanden,
alleen ten gevolge van ziekten". En naar
aanleiding van plannen om haar bij haar
terugkeer in Engeland te huldigen: „Wie
denkt daar nu nog aan?"
Florence Nightingale ontliep de huldi
gingen, maar niet het werk. Eenmaal thuis
verzamelde zij gegevens over de gezond
heidstoestand van het Engelse leger. Ge-
détailleerde voorstellen voor kazernebouw,
hospitalen en algemene gezondheidszorg
voor militairen kwamen uit haar pen. Ze
dreef haar vriend de minister Sydney Her-
bert met haar rusteloze activiteit in de
ADVERTENTIE
Hofleverancier
COMPLETE WONINGINRICHTING
Barteljorisstraat 13-17
HAARLEM
dankt voor het in 1953
genoten vertrouwen en wenst
U een
Anna Neagle als ..De vrouw met. de lamp"
(Florence Nightingale)
dood, niet beseffend hoe zwak zijn ge
zondheid was, hoe groot dan ook zijn toe
wijding. Van de vierentwintig uur werkte
zij er twintig. Bij de jubileumtentoonstel
ling van Koningin Victoria in 1897 kusten
oudgedienden snikkend het wagentje,
waarin zij op de Krim had rondgereden.
En toen zij de last van de ouderdom ging
voelen en haar naam minder werd ge
hoord was d'c toekenning van de Orde of
Merit in 1907 aan Florence Nightingale
als eerste vrouw in de geschiedenis alleen
maar nod'ig voor een nieuwe golf van ver
ering door Engeland. Zijzelf bevatte het
nauwelijks. Haar geest doofde als de lamn.
die haar symbool werd, toen zij in hef hos
pitaal op de Krim ied'ére avond langs de
bedden ging met een lamp in de hand,
ziende of allen, die aan haar zorgen wa
ren toevertrouwd, wel rustig de nacht in
konden gaan.
Ik heb opzettelijk zo over het leven van
Florence Nightingale uitgewijd om de le
zer een indruk te geven van de moeilijke
taak, die Herbert Wilcox op zich nam, Ven
hij van „De vrouw met die lamp" een film
ging maken. Leven en werk van Florence
Nightingale geheel omvatten is bijna on
mogelijk. Daarvoor gebeurt er te veel in.
bestrijkt het een te wijd terrein, bevat
het te belangrijke en verstrekkende ge
beurtenissen. die uit een schetsmatige aan
duiding niet helder genoeg oprijzen of in
een andere samenhang komen dan in de
werkelijkheid het geval was. Toch heeft
Wilcox het aangedurfd. Is hij geslaagd?
Eerlijk gezegd: nee. Wat wij van Florence
Nightingale te zien krijgen is voorname
lijk een spelcreatie van Anna Neagle. die
men kan bewonderen of niet bewonderen
- zij is zeker niet zo onvergetelijk als bij
voorbeeld in haar rol van Odette Chur
chill - maar de Florence Nightingale in
gans haar grootheid ziet men niet. En dat
streefde Wilcox toch na. Wat er geschied
de na de Krim-oorlog slaat: hij practisch
over. De dood van Sidney Herbert wordt
niet volledig verklaard. Het blijft bij flit
sen. veel omschrijvingen en (overbodige)
beelden. Het is een aaneenschakeling van
fragmenten, die los staan en elkaar maar
nauwelijks verklaren. Met dat tikje ge
poseerdheid, dat een te grote ambitie ver
raadt.
Wat dat betreft is de film mij dus tegen
gevallen. Daar staat echter tegenover dat
het onderwerp zo mooi is dat het u eerbied
en ontzag inboezemt. Ook in de film van
Wilcox. Ik geef u honderden films van na
de oorlog met alle kwasi ernstig gezwets
over vrede (het liefst in oorlogsfilms) er
voor cadeau. Hier komt u ook op het slag
veld, maar hier wordt het leven in waarde
gehouden en een voorbeeld gesteld van
onbaatzuchtigheid en moed, waarnaar we
vaak met een lantaarntje lopen te zoeken.
„De vrouw met de lamp" is om haar idea
lisme waard de belangstelling te genieten
van allen, die de mensheid een warm hart
toedragen. Niemand wordt er slechter van.
Men kan er zich dezer dagen in het Heem-
steedse Minerva theater van overtuigen.
zal aanvangen
MAANDAG
11 Januari a.s.
Zie onze volgende annonces.
WOENSDAG 30 DECEMBER
Concertgebouw: Noordhollands Philhar-
monisch Orkest met Jo Vincent, 8 uur.
Bloemlust, Lisse: Bloemententoonstelling,
9—22 uur. Minerva: „Fra Diavolo", alle leeft,.
8.15 uur. Palace: ..By the light_ of the sil
very moon", alle leeft.. 7 en 9.15 uur. Lido:
„Het gouden zwaard", 14 jaar, 7 en 9.15 uur.
Frans Hals: „Vrouwen die het teken dra
gen". 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Roxy: „De
wraak van de zwarte adelaar". 14 jaar, 8
uur. Luxor: „De kuise Violetta". alle
leeft., 7 en 9.15 uur. Rembrandt: „Puntje
en Anton", alle leeft., 7 en 9.15 uur. City:
„Gevangenen van het oerwoud", 14 jaar, 7
en 9.15 uur.
DONDERDAG 31 DECEMBER
Recreatiezaal van Boom-Ruygrok N.V.,
Gedempte Oude Gracht 138: Bezinnings
bijeenkomst van het Humanistisch Verbond.
7 uur. City: „Gekooide furie", 14 jaar, 2.15
uur. Palace: „Rechter Thomas". 14 jaar, 2 en
4.15 uur. Lido: „Salome", 18 jaar, 2 en 4.15
uur. Frans Hals: Geen voorstelling. Minerva:
Geen voorstelling. Roxy: „De roepstem dei-
Pampa's", 2.30 uur. Luxor: „Het loon van de
anest", 18 jaar, 2 uur. Rembrandt: „Puntje
«n Anton", alle leeft., 2 en 4.15 uur.
P. W. FRANSE
„Door de vestiging van nieuwe kam-
peergelegenheden in de Kennemerduinen
en op de stranden van de Noordzeekust is
de behoefte aan uitbreiding van kampeer -
mogelijkheden thans minder groot dan
enige jaren geleden", aldus delen Gedepu
teerde Staten van Noordihoiland aan de
Provinciale Staten mee. De vraag of er
niettemin aanleiding bestaat een tweede
provinciaal kampeerterrein aan te leggen
heeft intussen de aandacht van Gedepu
teerde Staten. Uiteraard zal dit slechts
mogelijk zijn voor zover de belangen van
de waterwinning zulks toelaten.
De tarieven voor het kamperen te Bak-
kum zijn evenmin als de tarieven voor de
toegangskaarten naar de menang va.n Ge
deputeerde Staten, hoog te achten, zodat
voor verlaging naar hun oordeel geen
aanleiding bestaat
Zoals te verwachten was is in de afgelopen
week de bankbiljettencirculatie tot boven
de f 3.3 milliard gestegen. Volgens de
verkorte balans van de Nederlandsche
Bank per 28 December bedraagt de char-
tale geldhoeveelheid f 3.329 millioen, een
na-oorlogs hoogterecord. De goudvoorraad
is met f 2.792 millioen onveranderd ge
bleven. De netto deviezenreserve daaren
tegen steeg met f 14 millioen tot f 1.605
millioen. 1-Iet opmerkelijke feit doet zich
voor, dat de netto deviezenreserve aan
het begin van het jaar vrijwel even groot
was. Beide posten tezamen belopen thans
f 4.397 millioen, aan het begin des jaars
echter f 3.667 millioen. De aanwas van
f 730 millioen komt dus geheel ten goede
aan de goudvoorraad door omzetting van
convertibele valuta's in edel metaal.
WOENSDAG 30 DECEMBER 1953
De algemene vergadering van de Neder
landse Onderwijzersvereniging die tot
en met Woensdag in Amsterdam wordt
gehouden heeft een motie aangenomen
waarin het hoofdbestuur tot opdracht
kreeg: „met alle middelen het besef bij ons
volk te wekken en te versterken, dat ver
hoging van het peil der volksontwikkeling
en versterking van de geestelijke volks
kracht onmisbare voorwaarden zijn voor
de harmonische ontwikkeling van elk indi
vidu, opdat het onderwijs een zaak van
gans het volk worde en het de zorg, ver
zorging en waardering verkrijge, die het
verdient". In de motie werd voorts opge
merkt. dat het inzicht in de betekenis van
het onderwijs voor het individu en de ge
meenschap groeiende is, maar aan het
onderwijs nog steeds niet de juiste plaats
in het maatschappelijk bestel is toegekend.
„Uit kortzichtige, financiële en economi
sche overwegingen worden de belangen
van de cultuur, en daarmede die van het
onderwijs nog altijd onvoldoende behar
tigd", aldus de motie.
Gedeputeerde Staten van Noordhollaod
hebben aan de Provinciale Staten meege
deeld, dat op een verzoek van de N.V.
Kistenfabriek „De Phoenix" te Halfweg
om op de vernieuwde, in signaalrood ge
schilderde wand van de houtloods de slag
zin „Al 'n vat. kist of krat van De Phoe
nix gehad" te mogen aanbrengen over een
lengte van veertig meter met: witte letters
van 1.20 meter hoogte, afwijzend is be
schikt. Zij hebben zich echter bereid ver
klaard een r.ieuw verzoek met betrekking
tot het aanbrengen van deze slagzin in
gunstige overweging te zullen nemen, mits
de lengte der aan te brengen reclame zou
worden beperkt tot twintig meter, de
hoogte van de letters niet meer dan zes
tig centimeter zou bedragen en de letters
en de ondergrond van deze reclame in niet
helle- kleuren geschilderd zouden worden;
een hel rode ondergrond, ?.ls aanwezig
was, werd onaanvaardbaar geacht. Gede
puteerde Staten merken op, dat zij be
zwaar hadden tegen de grootte van de re
clame en tegen de helle kleur van de ach
tergrond, eenter niet tegen de tekst.
BONN (Reuter). Volgens de „General
Anzeiger" van Bonn hebben vluchtelingen
verteld, dat Polen zijn Oder-Neisse grens
met Oost-Duitsland is begonnen te verster
ken. Luchtdoelgeschut zou aan de rivier-
grens verschenen zijn. Verder zouden
Poolse militaire eenheden de Poolse oever
van beide rivieren met zware prikkel
draadversperringen aan het afzetten zijn.
PARIJS (Reuter). De stakende Franse
postbeambten hebben gisteravond, toen de
staking al een week oud was, besloten het
werk nog niet te hervatten. Ook besloten
zij een afvaardiging van vrouwen van post
beambten naar mevrouw Auriol, de echt
genote van de Franse president, te zenden
om haar hun grieven uiteen te zetten.
De stakers sorteerders in treinen en
op Parijse stations zeiden Dinsdagavond,
dat de staking zich uitbreidt tot andere
diensten.
Het departement van de B.T.T. maakte
Dinsdagavond bekend, dat soldaten sedert
het begin van de staking in Parijs 350.000
pakketten hebben bezorgd. Er waren Dins
dagavond tekenen die wezen op onenigheid
tussen de twee vakbonden die de stakir-
hebben uitgeroepen. De onafhankeli;
bond keerde zich tegen de communistiscnc
toen laatstgenoemde spandoeken aanbracht,
waarop kwesties ter sprake werden ge
bracht die niets met de staking te maken
hebben.
AUGUSTA (Reuter). President Eisen
hower heeft Dinsdag een speciale raad in
gesteld om een dreigende staking van eer.
millioen man spoorwegpersoneel te voor
komen. De betrokken emplové's, behorend
tot het niet-rijdend personeel, wensen be
tere sociale voorzieningen. Het geschil
dreigt het verkeer op 150 lijnen stil te leg
gen.
Door do instelling van de uit drie man
bestaande speciale raad mogen de betrok
ken 15 vakbonden gedurende 60 dagen niet
staken. In deze periode zal men trachten
het geschil in de- minne te schikken.
Gedurende het eerste kwartaal van 1954
zal de K.L.M. volgens de tot nu toe be
kende gegevens, in totaal zevenentwintig
vluchten met emigranten uitvoeren. Het
grootste deel dezer vluchten zal naar Ca
nada gaan en wel achttien. Vijf zullen naar
Australië worden gemaakt, drie naar
Nieuw Zeeland en één naar Zuid-Afrika.
Aannemende, dat met elk vliegtuig vijftig
a zestig personen worden vervoerd (vol
wassenen en kinderen) zullen door deze
zevenentwintig vliegtuigen vermoedelijk
ongeveer veertienhonderdtachtig landge
noten emigreren.
De vertrekdata van de vluchten naar
Canada (Montreal) zijn: 8, 12, 15 en 26
Januari, 3, 9, 12, 17, 23 en 26 Februari.
3, 9. 12. 17, 19. 23, 26 en 31 Maart.
De vertrekdata naar Australië (Mel
bourne) zijn: 18 Januari, 8 en 15 Februari,
1 en 15 Maart.
Het vertrek van de vliegtuigen met emi
granten naar Nieuw Zeeland (Auckland) is
vastgesteld op 28 Januari (alleen houders
van „entry permits"), 22 Februari (weder
om alleen voor houders van „entry per-
mits") en 22 Maart (alleen „schemers"), j
De vlucht naar Zuid-Afrika (Johannes
burg) zal op 25 Januari beginnen. i
Die twee keer ir, 'net jaar, dat er „fik
kies" kunnen worden gestookt zonder dat.
de politie er bezwaar tegen heeft, moeten
uitgebuit worden, hebben niet alleen jon
gelui maar ook veel ouderen gisteravond
gedacht. Honderden hebben op verschei
dene plaatsen in de stad koude windstoten
en regenvlagen over zich heen laten gaan
om kerstbomen, die fraai aangekleed in
vele kamers hebben gestaan, in een ros
sige gloed te zien opgaan en de prikkelen
de geur van brandend sparrenhout op te
snuiven.
De aanvoer naar de verbrandingsplaat-
sen was overigens helemaal niet groot, zij
zal bij de volgende gelegenheid op 7 Ja
nuari ongetwijfeld verre overtroffen wor
den, omdat de meeste mensen hun huis
kamers de luister van de Kerstdagen vóór
Driekoningen liever nog niet ontnemen.
Er zijn op de tweede avond dan ook
waarschijnlijk groter Vuren te verwach
ten: in de omgeving van de Vondelweg
wil men het feestgeboomte dan zelfs in een
optocht met lampions naar de brandstapel
voeren. Van dat feest kreeg men daar gis
teren al een voorproefje, want het werd
er een vrolijke boel toen het de brandweer
ondanks blussingspogingen van de regen
was gelukt het vuur in de hoop te jagen.
Verscheidene huisvaders kwamen op dat
tijdstip nog met hun ontluisterde sparren
aandragen om deze onder gejuich in de
vlammen te doen werpen, want na Kerst
mis is zo'n boom toch eigenlijk maar een
sta-in-de-weg. De sensatie voor de jeugd
waren de myriaden van vonken, die hoog
boven de vlammen uitstegen.
En. zo was er gisteren op acht plaatsen
brand in de stad, waarbij de brandweer
vrolijk toezag of de vuurhaard trachtte te
vergroten. Een van de negen „stookplaat
sen" moest uitvallen, het was het terrein
bij de Beatrixschool in Overveen. waar
geen kerstboom te vinden was. Maar de
andere acht hebben dienst gedaan en wer
den gemarkeerd door de silhouetten van
veelkoppige scharen tegen de helle achter
grond van het vuur.
Aan de Frederik Hendriklaan werd het
louter een brandje van Hout en Plantsoe
nen want op het vele brandhout dat deze
dienst er had opgestapeld, vielen de drie
a vier kerstbomen nauwelijks meer op.
In totaal zijn er gisteravond maar en
kele honderden bomen in de as gelegd en
men verwacht dat er op 7 Januari wel en
kele duizenden zullen branden.
Het verdient daarom misschien wel aan
beveling om voortaan het hele ceremoniëel
zich op één avond na Driekoningen te doen
voltrekken, want dat betekent minder
moeite en grotere vuren.
In een beschouwing over de provinciale
begroting 1954 delen Gedeputeerde Staten
van Noordholland mee. dat van hen geen
voorstel tot verlaging van de opcenten op
de personele belasting te verwachten is. j
De begroting laat niet toe een deel der
inkomsten vrij te geven zonder gelijktijdig
het uitgavenpeil aan te tasten, iets, waar
toe evenwel geen aanleiding bestaat. Voorts
is het niet te voorspellen in welke mate
de inkomsten in de toekomst aan de pro
vincie zullen toevloeien, gelet op het con
junctuurgevoelige karakter van de uitke
ring uit het provinciefonds en de belang
rijke plaats, die deze uitkering inneemt in
het totaal der dekkingsmiddelen. Voorts
wordt er de aandacht op gevestigd, dat bij
aanvaarding van het wetsontwerp tot ver
laging van de hoofdsom der personele he-
lasting, door de contribualen toch al een
aanzienlijk lager bedrag aan provinciale
opcenten verschuldigd zal zijn.
Nog een aantal foto's van de prinsesjes
in Grindelwald. Boven: voor het tochtje
met de arrestee. V.l.n.r. de prinsessen
Irene. Beatrix, Margriet en Marijke.
Daaronder: Weer een dag voorbij. De
prinsesjes gaan hotel Adlcr binnen.
Vervolgens: Irene en Beatrix vermaak
ten zich uitstekend met haar ski-fiets.
Een flink pak. sneeuw maakte, haar ver
richtingen nu niet direct gemakkelijk.
Foto beneden: De vier prinsessen in de
arrestee. V.l.n.r.: Irene. Margriet. Ma
rijke en Beatrix.
