Straalvliegtuigen in het
burgerluchtverkeer
PANDA EN DE KALKERKAR
Wereldnieuws
Troepen in opleiding kruipen
onder scherm van kogels door
Vuurproef in Harskamp
De radio geeft Woensdag
ooütev
Onze
Jaarlijkse Opruiming
13 cv rijdi tigsdag
Verklaring van de
Humanistische Jongeren
^LocU ia het zo
2
Speciale problemen door grotere snelheid en hoogte
Bevoogding van
gemeentebesturen
KEIP
Slachtoffer van
aanslag overleden
Post-helicontère wipte
aan in Maastricht
Ruim achtduizend man
getraind; geen schram
Diensttijd van de
lichting 1953
Koopman behandelde
zieke koeien en pijnlijke
knieën
Advies inzake
vacantiespreiding
Koopvaardijvloot
telt ruim 1300 schepen
Wethouderssalorissen
verhoogd
Grootte van
regendruppel
VJ
DINSDAG 19 JANUARI 1954
(Van onze luchtvaartmedewerker)
Er is door omstandigheden de laatste tijd
weer sterk de aandacht gevestigd op het
gebruik van straalvliegtuigen in het bur
gerluchtverkeer. Door welke bijzondere
eigenschappen onderscheiden zij zich van
normale schroefvliegtuigen?
In de eerste plaats zijn ze natuurlijk veel
sneller een Cornet heeft een kruissnel
heid van tegen de 800 kilometer per uur,
bij de snelste viermotorige schroefvliegtui
gen bedraagt deze rond 500 kilometer. Op
zichzelf is die grotere snelheid echter nau
welijks waarneembaar en voor de vliegers
schept zij stellig geen bijzondere proble
men. In sommige opzichten is de bediening
zelfs, door de eenvoudiger motoren, minder
gecompliceerd.
Voorts vliegen deze machines op een
enorme hoogte, 12.000 a 13.000 meter, ver
boven de wolken, in de glasheldere stratos
feer. De luchtdruk is daar nog maar een
kwart van die op de grond, zodat men kan
zeggen dat driekwart van de totale lucht-
massa zich beneden dat niveau bevindt
(niet driekwart van de hoogte van de at
mosfeer!). Zo ijl is de lucht, dat een vleu
gel zich er snel moet voortbewegen om
nog voldoende draagkracht te kunnen ont-
i wikkelen.
Die grote hoogte nu vergt zekere voor
zieningen. In de eerste plaats in construc
tief opzicht, want de drukcabine moet op
een groter drukverschil tussen binnen- en
buitenlucht berekend zijn en dient daaren-
boven beslist „feilproof' te zijn. Vensters i slissen of hij niet beter naar een andere
schijnsel is, zodat men weet waar hij te
verwachten is.
Die grote vlieghoogte, waar we het hier
steeds over hebben, is voor straalvliegtui
gen een gebiedende eis. Straalmotoren heb
ben terecht de naam, uitermate dorstig te
zijn en die dorst is op geringe hoogte nog
drie, vier maal zo groot als in de stratosfeer,
waar door de geringere luchtweerstand een
kleinere voortstuwingskracht nodig is. Het
uitleggen wcarom ditzelfde feit bij zuiger
motoren met schroeven niet in een veel
lager brandstofverbruik resulteert, zou een
voor deze plaats te technische uiteenzetting
vergen.
Nu is de hogere post op de exploitatie
rekening voor brandstof (petroleum boven
dien) op zichzelf nog niet het ergste Erger
is dat de grotere hoeveelheid ten koste gaat
van commerciële lading. Daarom zal men
het brandstofverbruik dan ook tot het
uiterste beperken. Op geringe hoogte, en
zelfs op de grond, bij het taxiën, wordt het
bepaald een kritieke factor. Ja, zelfs bij
het taxiën op het veld: een Cornet gebruikt
daarbij met zijn vier motoren in vijf minu
ten een gewicht aan petroleum, gelijk aan
dat van één betalende passagier!
Hoogst ongunstig is het watuurlijk ook
als een straalvliegtuig, zoals bij minder
goede weersomstandigheden vaak voor
komt, op geringe hoogte op zijn landings
beurt moet wachten. Liefst moet de piloot
onder zulke omstandigheden dan ook tijdig,
als hij nog lang en breed onderweg is, op
de hoogte worden gesteld. Hij kan dan be
en andere afdichtingen moeten zodanig zijn
uitgevoerd dat zij onmogelijk onder de
druk kunnen bezwijken. Men moet hierbij
bedenken dat op 12 kilometer hoogte op de
toegangsdeur van binnenuit zo'n 5000
6000 kg drukt, op een normaal venstertje
een 600 kg. Neen, luxe is een drukcabine
voor zulke vliegtuigen niet meer, maar een
levensnoodzaak.
Sinds geregeld op zulke grote hoogten
gevlogen wordt, is ontdekt dat er merk
waardig genoeg soms hevige wervelingen
voorkomen, hoewel men overigens toch niet
van weerverschijnselen in de gebruikelijke
zin kan spreken. Zulke wervelgebieden zijn
niet te herkennen of te voorspellen en als
men er plotseling met grote snelheid in te
recht komt, is dat tamelijk onaangenaam.
Het effect wordt vergeleken met de ge
waarwording in een stug geveerde auto, die
met grote snelheid over een uiterst slecht
stuk weg vol met kuilen en gaten rijdt.
Natuurlijk zal een piloot in zulke omstan
digheden onmiddellijk afremmen door het
uitslaan van de grote kleppen waarmede
elk straalvliegtuig is uitgerust. Het zou
trouwens onjuist zijn te denken dat dit
grapje strijk en zet voorkomt; normaal zal
men vele maanden vliegen voordat men er
eens mee kenriis maakt en nare gevolgen
ervan zijn nooit gemeld. Er is nauwelijks
iets rustigers denkbaar dan het vliegen in
de stratosfeer; urenlang kan men vrijwel
onbewegelijk in de ruimte lijken te hangen,
terwijl toch in werkelijkheid elke minuut
13 kilometer wordt afgelegd.
Ja, en dan is er ook nog dat fameuze
fenomeen dat bekend staat als de „jet
stream", een lintvormige luchtstroom, die
zich vrijwel rond de aarde slingert en een
vrij constante „route" schijnt te volgen, al
wisselt deze met de jaargetijden. Hij komt
grotendeels op het Noordelijk halfrond
voor en is nog niet geheel verklaard. De
stroom is vrij scherp begrensd en er moe
ten zeer hoge windsnelheden in voorkomen,
volgens sommigen tot 500 km per uur toe,
al zal men zo'n snelheid bij uitzondering
aantreffen. Men begrijpt wat het beteken!
als een vliegtuig er, zélf met 800 km/u
vliegend, in terecht komt, al willen we
daarmee helemaal niet zeggen, dat zo iets
beslist fataal zou moeten zijn. Verschei
dene piloten hebben zelfs meermalen van
'de stroom geprofiteerd, door er op te „lif
ten". Niettemin is het toch maar gelukkig
dat de „jet stream" zulk een constant ver-
ADVERTENTIE
Het brilleglas waardoor U beter ziet
Klacht van burgemeester
Tuin van Groningen
De burgemeester van Groningen, de heer
J. Tuin, heeft in zijn Nieuwjaarsrede tot
de raad over de verminderde belangstelling
van de burgerij voor het werk van het ge
meentebestuur gesproken.
Burgemeester Tuin was van oordeel, dat
deze geringere belangstelling onder meer
te wijten is aan de uitholling van de ge
meentelijke zelfstandigheid. De sterke be
voogding van lagere bestuursorganen
noemde hij funest voor de opvoeding van
de burgers tot verantwoordelijkheid in de
democratie. De financiële verhoudingen
tussen rijk en gemeenten vond de heer
Tuin principieel onbevredigend geregeld.
Hij pleitte voor een eigen belastinggebied
voor de gem^nten.
Klachten over bureaucratie zijn, aldus
burgemeester Tuin, voor een belangrijk
deel niet aan het gemeentebestuur te wij
ten, maar aan de vele instsnties die zich
met beslissingen van het gemeentebestuur
bemoeien.
Om een uitbreiding van de witte pokken tegen te gaan is men begonnen met het
inenten van militairen. Te Amsterdam ving men daarmee Maandag in de Oranje
Nassaukazerne aan.
DAT tEVERT
NAAST LUXOR
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.13 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18
Platen. 8.50 Voor de huisvrouw. 9.00 Gym
nastiek voor de huisvrouw. 9.10 Platen. 10.00
Schoolradio. 10.20 Voor de vrouw. 11.00 Pla
ten. 12.00 Orgel. 12.30 Land- en tuinbouw-
mededelingen. 12.33 Voor het platteland.
12.38 Platen. 13 00 Nieuws. 13.15 Tentoonstel
lingsagenda. 13.18 Amusementsmuziek. 13.45
De weg omhoog, causerie. 14.00 Cello en
piano. 14.15 Voor de jeugd. 16.00 Voor de
zieken. 16.30 Jeugdconcert. 17.15 Dansorkest
en solist. 17.50 Regeringsuitzending: Rijks
delen Overzee: Hefschroefvliegtuigen boven
Nieuws Guinea. 18.00 Nieuws en commen
taar. 18.20 Actualiteiten. 18.35 Joods program
ma. 19.00 Voor de kinderen. 19.10 Het web.
klankbeeld. 19.30 Voor de jeugd. 20.00
Nieuws. 20.05 Politiek commentaar. 20.15 Ge
varieerde muziek. 20.50 D póp en de vlin
der, hoorspel. 22.10 Lichte muziek. 22.35 Wat
is melk?, causerie. 22.50 Luitspel. 23.00
Nieuws. 23.15 Socialistisch nieuws in Espe
ranto. 23.2024.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Gewijde muziek. 7.45 Een woord voor de
dag. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 8.30 Tot uw
dienst. 8.35 Platen. 9.00 Voor de zieken. 9.30
Voor de vrouw. 9.35 Platen. 10.30 Morgen
dienst. 11.00 Mozart, hoorspel. 12.00 Alt en
piano. 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen.
12.33 Platen. 12.59 Klokgelui. 13.00 Nieuws.
13.15 Interkerkelijk Thuisfront. 13.20 Salon
orkest. 13.50 Pagliacci, opera. 15.00 Jeugd
concert. 15.45 Platen. 16.00 Voor de jeugd.
17.20 Platen. 17.30 Orgelconcert. 18.00 Mili
taire causerie. 18.30 Spectrum van het Chris
telijk Organisatie- en Verenigingsleven. 18.45
Geestelijke liederen. 19.00 Nieuws. 19.10
Boekbespreking. 19.25 Platen. 19.30 Buiten
lands overzicht. 19.50 Platen. 20.00 Radio
krant. 20.20 Radio Philharmonisch orkest en
soilste. (Pl.m. 20.40 Een oud land in een
nieuw gewaad, causerie). 21.40 Meisjeskoor.
22.00 Platen. 22.15 Gamba en clavecimbel.
22.45 Avondoverdenking. 23.00 Nieuws. 23.15
—24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 14.00 School
radio. 16.05 Orkestconcert. 17.00 Nieuws. 17.10
Platen. 17.50 Boekbespreking. 18.00 Voor
dracht en zang. 18.30 Vcor de soldaten. 19.00
Nieuws. 19.40 Volkszang. 20.00 Hoorspel. 21.00
Operettemuziek. 22.00 Nieuws. 22.15 Platen.
22.55—23.00 Nieuws.
BBC
22.0022.30 Nieuws. Vrijbuiters Radiodag
boek. (Qp 224 m.).
haven kan uitwijken, tenzij hij bij het
landen voorrang kan krijgen. Zou pas na
een aanzienlijke daling tot uitwijken beslo
ten worden, dan moet opnieuw gestegen
worden en het hiermede gepaard gaande
brandstofverbruik zou, zo er in het vlieg-
plan van te voren rekening mee moest wor
den gehouden, de gehele commerciële op
zet van de vlucht teniet kunnen doen.
Eén van de dingen waarin het straal
vliegtuig beslist nog in het nadeel is, zij
hier nog genoemd. Alle moderne schroef
vliegtuigen hebben propellers, die in de
uitloop na het neerstrijken in „negatieve
spoed" gesteld kunnen worden. Als dan
vervolgens opnieuw gas gegeven wordt, is
het alsof een reuzenhand het toestel bij de
staart grijpt om het tegen te houden.
In dit opzicht nu is de afwezigheid van
schroeven -voor het straalvliegtuig toch wel
weer even een gemis. Het afremmen komt
geheel voor rekening van de wielremmen,
zodat een veel langere uitloopbaan nodig
is, hetgeen weer inhoudt dat niet zoveel
luchthavens voor het straalvliegtuig toe
gankelijk zullen zijn als voor overigens ge
lijkwaardige collega's uit het „vorige tijd
perk". Een bijkomstig bezwaar is nog dat
op beijzelde banen, waar vliegtuigen met
remschroeven zich niets van aantrekken,
wielremmen tot slippen aanleiding kun
nen geven.
Het is geen overdrijving als men zegt dat
deze remkwestie nog één van de grootste
problemen van het straalvliegtuig in het
burgerluchtverkeer is. Heel wat uitvinders
zijn dan ook aan het puzzelen op een ge
schikte methode voor het omkeren van de
stuwkracht van straalmotoren, iets dat veel
moeilijker is dan het lijkt.
In het ziekenhuis Sint Annadal in Maas
tricht is overleden de 44-jarige mevrouw
C. Heidendal uit Heer, die vorige week
Donderdag het slachtoffer van een aanslag
is geworden. Zij werd die morgen met ern
stige wonden aan het hoofd in de gang van
haar woning aan de Schoolstraat te Heer
aangetroffen.
Een inwoner van Maastricht wordt er
van verdacht de aanslag te hebben ge
pleegd. Hij is vroeger verloofd geweest met
de oudste dochter van het echtpaar H. en
hoewel de verloving reeds lang is verbro
ken, maakte hij het volgens de politie de
familie en het meisje nog voortdurend
lastig. Er bestaan aanwijzingen, dat hij
Donderdagmorgen in de nabijheid van de
woning van de familie H. is geweest. Hij
is daarna naar België gegaan. De rijks
politie heeft zich met de Belgische justitie
in verbinding gesteld om op de hoogte te
komen van de tegenwoordige verblijfplaats
van de verdachte.
Maandagmorgen omstreeks half twaalf
is de eerste „post-helicoptère" van de
„Sabena" met post uit België op het lan-
dingsveld te Maastricht gearriveerd. Ter
ontvangst van deze post was aanwezig de
directeur van het postkantoor Maastricht,
de heer P. van den Berg. De helicoptère
ontving in Maastricht correspondentiestuk
ken voor Brussel-stad en Antwerpen-stad.
Deze post wordt nog deze zelfde middag
in de beide genoemde steden bezorgd. De
Nederlandse poststukken kunnen aan het
postkantoor in Maastricht bezorgd worden,
zij gaan dan per hefschroefvliegtuig naar
België.
Sinds enige maanden is er een nieuw
aspect toegevoegd aan de opleiding van de
Nederlandse militairen, en wel de vuur
doop. Reeds vóór de oorlog deed men in de
Harskamp een schuchtere poging om de
militairen aan vijandelijk vuur te wennen
door, terwijl ze goed beschermd lagen,
enige mitrailleurstoten over hen heen te
vuren.
Thans gebeurt dat op drastischer wijze
door de militairen op de „gevechtsbaan" te
laten voorwaarts gaan onder het vuur door,
dat drie mitrailleurs afgeven. De gevechts
baan is begin October 1953 in gebruik ge
nomen en in de maanden October, Novem
ber en December zijn er 8.000 man op ge
oefend, zonder dat iemand, zo vernemen
wij van officiële zijde, een schram heef!
opgelopen, behalve misschien dan door de
ruwheid van het terrein.
De baan is een rechthoek, waarin de ge
oefende groep voorwaarts gaat van de uit
gangsstelling naar het doel aan de over
kant. In het open voortei-rein, dat 85 meter
diep is, zijn over de gehele breedte drie
opeenvolgende hindernissen evenwijdig
aangebracht: een boomstammenrij als
kleine verhoging en twee maal een prikkel
draadversperring. Verspreid over het ter
rein is een twintigtal kuilen, waarin spring
ladingen zijn gelegd, gegraven.
Da geoefende groep is een gesloten rij
van 36 man, die zich opstelt in de uitgangs
stelling. Elke man is uitgerust met zijn
persoonlijk wapen en een genummerde
ADVERTENTIE
HOFLEVERANCIER
COMPLETE WONINGINRICHTING
Bartel jorisstraat 13-17
HAARLEM
eindigt
DONDERDAG 21 JANUARI A.S.
Tot die datum op alle voorradige
DEKENS en MATRASSEN
10»/. KORTING
De duur van de eerste oefening voor de
dienstplichtigen van de lichtingsploegen
1953 zal 20 maanden bedragen.
Voor de groepen die behoren tot de op
leiding voor reserve-officier of dienstplich
tig onderofficier en voor de specialisten is
echter een termijn van 24 maanden gesteld.
helm. Op het bevel „voorwaarts" geven de
drie mitrailleurs vuur af op een hoogte van
1.10 boven het hoogste grondpeil en dit
vuur wordt aangehouden tot de groep het
doel heeft bereikt. De troep gaat in sluip-
gang voorwaarts, eerst over de verhoging,
dan ruggelings onder de draadversperringen
(die niet mogen aangeraakt) door en glijdt
tenslotte in de eerste van de dubbele loop
graaf voor het doel.
Tijdens de sluipgang worden de spring
ladingen in de kuilen geleidelijk tot ont
ploffing gebracht en tevens verspreidt een
geluidsinstallatie het geraas van vliegtui
gen in duikaanval.
Het voorterrein ligt geheel in de hand
van de leider: geen kogel verlaat een
mitrailleur en geen lading ontspringt in een
kuil, voordat de leider in de controle-toren
de betrokken schakelaar van de vol-elec-
trische bediening raakt, en met één vinger
beweging stopt hij de oefening direct. Bij
het opstellen van de mitrailleurs en het
aanbrengen van de ladingen worden bij
zondere maatregelen genomen, zoals het
verankeren van de affuiten waardoor
mogelijke fouten worden voorkomen of op
geheven.
Zeshonderd gulden boete geëist
Voor de Amsterdamse rechtbank heeft
terecht gestaan de 50-jarige koopman M.
J B. uit Purmerend, die ervan beschuldigd
werd .onbevoegd de veeartsenijkunst en de
geneeskunst te hebben uitgeoefend.
De kantonrechter had M. wegens het on
bevoegd uitoefenen van de veeartsenij
kunst veroordeeld tot een boete van 50.
Van het onbevoegd uitoefenen der genees
kunst werd M. toen vrijgesproken.
Het O.M. had hiertegen hoger beroep
aangetekend.
Een veehouder uit Edam en zijn zoon
verklaarden voor de rechtbank, dat de ver
dachte zieke koeien had behandeld. Hij
schreef druppels voor, streek de koeien
over de uiers en gaf tabletten, die bij een
later onderzoek uit melksuiker bleken te
bestaan. Na zijn eerste bezoek had de echt
genote van de veehouder aan B. 274 be
taald als honorarium. Bij zijn tweede be
zoek klaagde de veehouder over pijn in
zijn knie. De verdachte zei toen, dat hij
die pijn wel kon genezen en heeft een
kwartier lang over de knie van de vee
houder gestreken. Daar voor heeft de vee
houder 5 betaald.
De officier van justitie vroeg voor het
onbevoegd uitoefenen van de veeartsenij
kunst de maximum straf, een boete van
300 en voor het onbevoegd uitoefenen van
de geneeskunst ook de maximum straf,
eveneens een boete van 300.
De rechtbank zal op 30 Januari uitspraak
doen.
Het Centraal Werkcomité Vacantie heeft
de collectief sluitende bedrijven in Noord
holland geadviseerd de vacantieweek vast
te stellen van 17 tot 24 Juli.
De vacantie voor de bouwvakarbeiders
is door de Bedrijfsraad voor het Bouwbe
drijf vastgesteld van 31 Juli tot 7 Augustus.
Aan de niet collectief-sluitende bedrijven
is verzocht de werknemers zonder school
gaande kinderen vóór half Juli of na half
Augustus vacantie te verlenen. In het bij
zonder dringt het Centraal Werkcomité
Vacantie er op aan de periode van 15 Juli-
15 Augustus voor jongeren te blokkeren.
De Nederlandse koopvaardijvloot telde
volgens door het Centraal Bureau voor de
Statistiek gepubliceerde gegevens op 1
Januari 1305 schepen van totaal 3.287.241
bruto register ton.
De vloot omvatte 33 passagiersschepen, te
zamen 346.768 b.r.t., 86 vrachtschepen met
accomodatie voor 13 of meer passagiers
(485.003 b.r.t.), 323 andere vrachtschepen van
meer dan 500 b.r.t. (1.549.964 b.r.t.), 738
vrachtschepen van minder dan 500 b.r.t.
(248.460 b.r.t.) en 125 tankschepen (657.046
b.r.t.).
c
De Humanistische Jongeren Gemeen
schap heeft de volgende verklaring uitge
geven:
De wijze waarop sedert 1945 de bevrij
dingsdag steeds meer in de verdrukking
is geraakt heeft ons pijnlijk getroffen. Nu
thans de viering van dit nationale feest
vrijwel geheel zal worden afgeschaft, ach
ten wij het onze plicht aan onze veront
waardiging over dit feit uiting te geven.
De bevrijdingsdag immers is de enige
waarlijke nationale feestdag, die voor alle
Nederlanders, van welke politieke of re
ligieuze overtuiging ook, een dag is waarop
wij terug denken aan die vijfde Meidag in
1945, die voor ons allen de verlossing van
terreur en onderdrukking betekende. De
Strijd voor de bevrijding van cte mens, die
zovelen van onze beste vaderlanders met
de dood hebben moeten bekopen en waar
van wij de slachtoffers telkenjare aan de
vooravond van onze bevrijdingsdag her
denken, is van zo ingrijpende betekenis
voor ons land geweest, dat wij de herden
king van de bevrijding niet, om welke fi
nanciële of economische redenen ook, mo
gen afschaffen. Gezien het wel zeer uit
zonderlijke karakter van dit feest menen
wij dan ook. dat wij de viering daarvan
met geen enkele andere feestdag mogen
combineren, willen wij de jeugd blijvend
iets overbrengen van het overweldigende
gevoel van dankbaarheid en vreugde dat
ons op 5 Mei 1945 doorstroomde.
De Humanistische Jongeren Gemeen
schap, de jongerenorganisatie van het Hu
manistisch Verbond, meent dan ook dat
de stem van de jeugd niet mag ontbreken
in het gesprek dat thans gaat plaatsvinden
en wij menen er bij de leden van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal op te
mogen aandringen naar vermogen op te
komen tegen de miskenning van onze na
tionale bevrijdingsdag. Alleen een dag die
in zijn geheel aan de viering van de be
vrijding is gewijd, kan een blijvende her
innering aan dit historische gebeuren
waarborgen.
De gemeenteraden van Arnhem en Eind
hoven hebben gisteren besloten Gedepu
teerde Staten te verzoeken de vergoedingen
voor de wethouders te verhogen.
In Arnhem wordt de vergoeding op
9.500.— gebracht (thans 7.240.in
Eindhoven op 10.000.(thans 7.790.
Filmmuseum in 's-Gravenhage
Te Den Haag is opgericht een zelfstandige
stichting, Haagse afdeling van het film
museum. Een der leidende figuren is mr.
Kragt, directeur van „De Uitkijk". De be
doeling is, dat deze stichting een avond
per week (Dinsdag) de beschikking krijgt
over de aula van het gemeentemuseum ter
vertoning van films van het filmmuseum.
9. „Ik kan de wagen niet stoppen!", riep
Panda wanhopig. „We gaan steeds harder!"
„Dan deduceer ik, dat je niet de juiste
chaufjeibent", zei Pat O'Nozel streng,
„daar moet ik even een aantekening van
maken. Staak dat stoten even, wil je?"
Maar de arme Panda kon het niet voor
komen, dat de wagen wild bleef hossen en
stoten, het was al een hele toer om hem
op de weg te houden! „Als ik het kan uit
houden, tot alle benzine op is, stopt de
auto vanzelf", dacht Panda. Maar plotse
ling zag hij iets, dat hem weer de angst
om het hart deed slaan. Voor hem dook de
weg steil omlaag om aan de voet van de
helling een scherpe bocht te maken. Hij
voelde vooruit, dat hij die bocht nooit zou
doorkomen! Nog sneller joeg de auto voort,
de machtige motor brulde.„Pas op Pat!",
gilde Panda, „we breken door de geluids
barrière heen!" Met een verschrikte uit
roep dook Pat in zijn schuilplaats terug.
En intussen zoefde de wagen recht op een
schutting aan, waarop een reclameplaat
was aangebracht voor een film, getiteld:
GELUIDSBARRIèRE.
Geluwd. De storm, die Denemarken in de
afgelopen dagen heeft geteisterd, is thans
geluwd. Het water trekt zich terug uit
de overstroomde gebieden. De schade is
aanzienlijk-
Opmars. Franse strijdkrachten in Indo
china zijn Maandag over de rivier de
Senoi getrokken en bevinden zich thans
binnen twintig kilometer van Thakhek.
De Vietminh veroverde Thakhek, dat bij
de grens van Thailand aan de rivier de
Mekong ligt, de vorige maand, toen zij
Indochina in twee stukken deelden. De
Fransen melden, dat zij in hun opmars
van het Zuiden naar Thakhek nog geen
verzet hebben ontmoet.
Huwelijk. In Egypte zullen veelwijverij
en echtscheiding worden beperkt, als
een nieuwe wet, die wordt opgesteld
door de permanente raad voor openbare
diensten, wordt goedgekeurd. Tot op
heden kan een Egyptenaar onder de
Mohammedaanse wetgeving maximaal
vier vrouwen trouwen en van elk van
haar scheiden door het uitspreken van
een simpele formule. Onder de nieuwe
bepalingen zal een getrouwde man een
rechter vergunning moeten vragen om
een tweede vrouw te huwen. Deze rech
ter zal eerst een onderzoek instellen
naar de financiële draagkracht van de
aanvrager. De vrouw zal voorts, als de
man zonder gerechtvaardigde reden een
scheiding doorzet, aanspraak maken op
schadevergoeding.
Rijnvaart. Sedert Maandagochtend vroeg
is de scheepvaart op de Rijn weer on
gehinderd mogelijk en kan weer ten
volle gebruik worden gemaakt van de
laadruimte der schepen. Daarmede is
definitief een einde gekomen aan de
ergste laagwaterperiode sedert 1947.
Vier weken lang heeft de gehele Rijn
scheepvaart door de aanhoudend lage
waterstand ernstige moeilijkheden on
dervonden. Op enkele gedeelten van de
Rijn moest het scheepvaartverkeer ge
heel gestaakt worden.
Overleden. Volgens een officiële bekend
making te Moskou is Mat vei Feodoro-
vitsj Sjkiryatov, een van de oud- Sov
jetleiders en lid van het centrale comité
der communistische partij, Maandag
avond overleden. Hij bereikte de leeftijd
van 70 jaar. Sjkiryatov was ook voor
zitter van de commissie voor partijcon
trole. Op zijn verjaardag in Augustus
ontving hij de orde van Lenin, de hoog
ste Sovjet-Russische onderscheiding.
Volgens Tass was Sjkiryatov reeds lange
tijd ziek.
Beschuldiging. Marcel Dufriche, lid van
de bestuurscommissie van de onder
communistische leiding staande Franse
vakbond C.G.T., is in staat van beschul
diging gesteld. De aanklacht luidt, dat
hij betrokken is geweest bij een complot
tegen de buitenlandse veiligheid van het
land. Dufriche werd kortelings in hech
tenis genomen.
Verraders. De Zuid-Afrikaanse minister
van Justitie, Swart, heeft Maandag be
kendgemaakt, dat hij een wetsontwerp
zal indienen, waarbij Zuid-Afrikanen,
die tijdens de tweede wereldoorlog
schuldig waren bevonden aan verraad,
in de hun ontzegde rechten worden
hersteld. Minister Swart zeide, dat er in
Zuid-Afrika een aantal mensen is, dat
geen actief of passief kiesrecht heeft en
dat het tijd wordt, dat deze Zuid-Afri
kanen hun rechten terugkrijgen. De
minister deelde dit mede op de jaar
lijkse bijeenkomst van de bond van oud
geïnterneerden te Pretoria.
Bezorgd. Het hoofd van de Perzische
regeringsvoorlichtingsdienst, Khalil Bo-
zorgmer, heeft de hoofdredacteuren van
de voornaamste persorganen in Teheran
Maandag op het hart gebonden, reke
ning te houden met het jongste Russi
sche protest inzake bepaalde artikelen
en spotprenten in de Perzische pers.
Hoewel een van de hoofdredacteuren
verklaarde, dat de Perzische pers niet
anders doet dan de Russische bladen
van repliek dienen, verzocht Bozorgmer
toch de verhouding tussen Perzië en de
Sovjet-Unie niet te vertroebelen. Zo
nodig zullen er wettelijke maatregelen
worden genomen tegen die bladen, die
de waarschuwing van de regering in de
wind slaan.
Ontwerp. Chauncy Reed, een republikeins
afgevaardigde uit Illinois en voorzitter
van de juridische commissie van het
Huis van Afgevaardigden, heeft Maan
dag in het Huis een wetsontwerp inge
diend op grond waarvan het Ameri
kaanse burgerschap zal worden ont
nomen aan een ieder, die schuldig wordt
bevonden aan verraad of samenzwering
om de Amerikaanse regering met ge
weld omver te werpen. Chauncey zeide,
dat het wetsontwerp door het departe
ment van Justitie was opgesteld en het
verzoek van presdient Eisenhower om
anti-communistische wetgeving ten uit
voer legt.
HET kan ons inderdaad soms toeschij
nen of de regen in werkelijke stralen
neervalt. Maar dat is slechts schijn. In
werkelijkheid zijn het altijd afzonderlijke
druppels, die echter met een zo grote snel
heid vallen, dat het oog ze als een l(jn ziet.
Nu is het grappige van regendruppels, dat
zij een maximale grootte niet kunnen
overschrijden, welk verschijnsel een zekere
geruststelling kan geven met het oog op
alle mogelijke zomervacanties
die we nog in het vooruitzicht
hebben.
Laten we echter beginnen
met het begin, en opmerken
dat op een vallende druppel
verschillende krachten inwer
ken. In de druppel zelf werkt
de cohesie, die verhindert dat
de vloeistof in afzonderlijke moleculen uit
elkaar valt. Maar aan de andere kant is
de druppel in zijn val onderhevig aan de
wrijving van de lucht. Dit is dus een uit
wendige kracht die voortdurend tracht
kleine stukjes water van de druppel af te
trekken wanneer we het zo althans eens
mogen uitdrukken.
Omdat de wrijving van de lucht gewel
dig toeneemt naarmate de valsnelheid gro
ter wordt, begrijpt een ieder dat een val
lende druppel van grote afmetingen het
zwaar te verantwoorden heeft en dat zijn
valsnelheid op een gegeven moment zó
groot kan worden dat de cohesiekrachten
de watermassa niet meer bij elkaar kunnen
houden, zodat de druppel in kleinere deel
tjes uiteen valt. De grootste doorsnede die
een druppel kan bereiken, bedraagt 0,5 cm.
Wordt deze grens overschreden, dan ver-
"N
liezen de druppels de bolvorm en spWsen
zich in afzonderlijkekleinere druppels.
Dit is op zichzelf reeds een plezierig
ding. Maar er is nog een andere verrassing
die ons vrolijk moet stemmen. Regendrup
pels kunnen n.l. niet met een onbeperkte
snleheid vallen, of in andere woorden, hun
valsnelheid is gelimiteerd. Een bom ge
draagt zich in dat opzicht veel onvriende
lijker. Indien een dergelijk stuk oorlogs
tuig op een hoogte van 2000
meter wordt losgelaten, treft
hij de grond met een snel
heid van ongeveer 200 meter
per seconde. Zouden regen
druppels zich ook op deze
wijze gedragen, dan moesten
wij in Nederland voortdu
rend met s'alen helmen op
het hoofd lopen, want iedere regenbui zou
in dat geval vergeleken kunnen worden
met een waar mitrailleur vuur.
Stelt u zich echter gerust: regendruppels
kunnen u slechts treffen met een valsnel
heid van 8 meter per seconde, want bij die
snelheid is de wrijving die de druppel van
de lucht ondervindt juist zo groot als de
aantrekkingskracht van de aarde. Hij kan
dus niet harder vallen, zelfs al zou hij het
willen. Gelukkig!
Zojuist hadden we het over de cohesie,
dus de inwendige krachten in de druppel
die er voor zorgen dat de waterdeeltjes
bijeen blijven. Deze krachten maken het
ook mogelijk zeepbellen te blazen die
maandenlang bewaard kunnen blijven.
Daarover morgen.
H. PéTILLON.
(Nadruk verboden)
