Blik achter de schermen van
jubilerende K.N.M.I.
Uitvinders profiteren gemiddeld
geen vijf jaar van hun octrooi
Groenten- en fruitmarkt
in de afgelopen week
Heemskerk
Beverwijk
Haarlemse ingenieur springt
in de bres voor collega-uitvinders
11
„De Bilt" ten voeten uit
Tachtig procent juiste weersverwachtingen
Alleen IJmond I-dames
in het veld
ADO Zondag tegen WSV
Nieuwe R.K. begraafplaats
bijna gereed
Paard op hol, voerman
viel van de bok
De elf van Vitesse '22
Karrevrachten
Internationaal contact
Ook Engeland zou
nieuwe onderzeeër hebben
Strubbelingen
ZATERDAG 23 JANUARI 1954
Ten behoeve van de afdeling oceanografie en maritieme meteorologie worden door
een aantal Nederlandse en ook door buitenlandse „selected ships" op zee geregeld
waarnemingen gedaan. Zij worden aan deze afdeling doorgegeven, waar de gegevens
op ponskaarten worden vastgelegd. Het K.N.M.I. bezit thans zo tussen de achttien en
twintig millioen kaarten. De gegevens op deze kaarten worden verwerkt in deze
tabelleer-machine.
Wij doodgewone stervelingen kennen „De
Bilt" eigenlijk uitsluitend als de leveran
cier van ae dagelijkse weerberichten in
krant en radio. Maar natuurlijk zit er veel
meer vast aan het werk van het nu
honderdjarige K.N.M.I.
De werkzaamheden van dat instituut
vallen uiteen in vijf hoofdgroepen, name
lijk
1) algemene dienst en algemene meteo
rologie
2) weerdienst en luchtvaart-meteorologie
3) klimatilogie
4) Oceanografie en maritieme „meteo"
5) Aardmagnetisme en seismologie.
De eerste afdeling verzorgt de admini
stratie, de instrumenten en laboratoria.
Daaronder valt ook het ijken, ontwikkelen
en aankopen van apparaten.
Van afdeling twee geniet de weerdienst
de grootste bekendheid. De directeur van
deze afdeling is tevens de „opperste weer
man". De dagelijks directie van deze weer
dienst eist zeer grote concentratie en is
daarom een functie die bij toerbeurten van
vijf dagen vervuld wordt. Deze steeds wis
selende „weerdienstleiders" moeten een
uitgebreide ervaring en een behoorlijke do
sis zelfcritiek bezitten voor de juiste inter
pretatie van hun gegevens; zij moeten in
zekere zin profeten zijn, maar hun profe
tieën moet gegrond zijn op streng weten
schappelijke conclusies. Uit duizenderlei
soms tegenstrijdige verschijnselen moeten
zij berekenen en afleidenfc hoe het weer
beeld zich waarschijnlijk ontwikkelen zal.
Overschatting of onderschatting van be
paalde factoren kan hier gemakkelijk tot
foutieve conclüsies leiden en daarvoor
kan alleen een zeer grote ervaring de weer-
dienstleider behoeden. Dat bleek weer eens
bij de stormramp van vorig jaar, toen het
KNMI het komende gevaar tijdig kon
-signaleren.
Als gevolg van de ervaringen, in de oor-
k log opgedaan, zijn de verrichtingen van de
wéerdienst de laatste jaren met sprongen
vooruit gegaan maar ook is het werk daar
door gecompliceerder geworden.
De juistheid van de weervoorspellingen
beweegt zich nu in de buurt van de tach
tig procent, hetgeen op het ogenblik vrij
wel de grens van ons kunnen is. Wil het
„juistheidspercentage" nog hoger opge
voerd worden tot b.v. negentig dan
moet men de beschikking krijgen over
electronische rekenmachines, die bliksem
snel duizenden ingewikkelde berekeningen
kunnen uitvoeren en compileren. In die
richting wordt momenteel al hard gewerkt
in De Bilt.
Ook de luchtvaart-meteorologie heeft
zich in en na de oorlog sterk ontwikkeld.
Voor deze afdeling werkt thans een staf
van 60 man op Schiphol, waar men zelf
analyses maakt.
Geschiedschrijvers van het weer
Het werk van de dienst voor de klima
tologie is in beginsel eigenlijk tegengesteld
aan dat van de weerdienst. Het houdt zich
niet bezig met het komende weer, Ynaar
met dat in het verleden. Hier dus geen
jachtige haast zoals bij de weerdienst, maar
echt het werk van statistici. Het is een
moeilijke arbeid, waarbij het er om gaat,
periodiciteiten te ontdekken. Deze dienst
kan antwoord geven op alle vragen omtrent
het weer in de laatste honderd jaar. Alle
gegevens zijn op ponskaarten vastgelegd
en kunnen dus machinaal worden ver
werkt.
De dienst voor de landbouwmeteorologie
bestudeert de invloed van het weer op de
groei en de verdere ontwikkeling van de
verschillende gewassen. Van deze dienst
gaan ook de waarschuwingen voor nacht
vorsten en aardappelziekte uit. Het K. N.
M. I. werkt reeds veertig jaar in deze
richting en dat is zo ingeslagen, dat de
Britten ons voorbeeld zijn gevolgd. Ook
wordt gewaarschuwd tegen insectenplagen,
ofschoon dit gehele gebied van wetenschap
nog betrekkelijk jong is. De ervaringen op
dit gebied worden uitgewisseld met de
wetenschappelijke commissie van de we
reldorganisatie. Er wordt heel veel onder
zoek op dit terrein verricht en het K. N.
M. I. heeft de beschikking over een proef
tuin om ervaringen op te doen, bijvoorbeeld
op het gebied van „microklimatologie" (de
toestanden op 10 cm boven de grond zijn
namelijk geheel anders dan bijvoorbeeld
op 1 meter hoogte).
De zee als bakermat van het weer
Zeer belangrijk ook is de afdeling mari
tieme meteorologie en oceanografie. Het is
namelijk zo, dat het weer eigenlijk groten
deels op zee „gemaakt" wordt. Het aan-
rakingsvlak tussen water en lucht is immers
bepalend voor wat er in de dampkring ge
beurt. Er werken daarom geheel vrijwillig
waarnemers op een aantal zogenaamde
„selected ships". Over de gehele wereld zijn
er 2000 van zulke schepen waarvan er 182
onder Nederlandse vlag varen. Deze laatste
hebben alle een instrumentarium aan
boord, beschikbaar gesteld door het K. N.
M. I. Wanneer daartoe aanleiding bestaat,
dus bij zeer bijzondere waarnemingen, sei
nen deze schepen de observatie naar de
weerdienst. Overigens worden alle waar
nemingen in een speciaal journaal geschre
ven, dat later aan het K.N.M.I. verder
wordt bewerkt. Alle gegevens worden op
ponskaarten geregistreerd. Het aantal
kaarten op dat gebied waarover het K. N.
M. I. beschikt, beloopt nu zo ongeveer 14
millioen. De scheepvaartmaatschappijen
doen aan dit werk con amore mede. De
waarnemingen worden vooral gebruikt
voor het samenstellen van zee-atlassen, die
de zeevaarders van dienst kunnen zijn ten
aanzien van stromingen, windrichtingen en
windkracht.
Radiostoringen
De afdeling Oceanografie houdt zich
bezig met wat er op physisch gebied in de
zee gebeurt, waaronder ook vallen de
waterbewegingen, dus b.v. opwaaien van
het water en als gevolg daarvan de slinger
bewegingen der zee. Dit is met name voor
een zee als de Noordzee van zeer grote be
tekenis. In dit opzicht wordt ook samen
gewerkt met het waterioopkundig labora
torium. r
De vijfde afdeling "houdt zich bezig met
het onderzoek der geïoniseerde lagen der
atmosfeer. Dit wordt verricht met behulp
van een zend-installatie, die naar boven
zendt en waarvan de signalen gereflecteerd
worden door de verschillende lagen in de
atmosfeer.
Er blijken zich in de ionosfeer allerlei
verschijnselen voor te doen, waarvan men
een 20 jaar geleden nog geen vermoeden
had. Er bestaat nu echter een redelijke
kennis omtrent de toestanden in de iono
sfeer en men kan daardoor reeds tevoren
storingen in de atmosfeer aankondigen, wat
van belang is voor het radioverkeer. Dit
alles ligt mede in de sfeer van het aard
magnetisme, waarmede het station voor
aardmagnetisme te Witteveen in Drente
zich bezig houdt. Te dezer zake bestaat een
hechte samenwerking met de P.T.T., die er
immers bij het radioverkeer veel belang
bij heeft, tijdig maatregelen te kunnen
nemen bij te verwachten radiomoeilijk
heden.
500 aardbevingen per jaar
De dienst voor de seismologie houdt zich
bozig met de trillingen in de aardkorst en
de aardbevingen.
De drie stellen seismografen zijn van
verschillende ^gevoeligheid. Het middelste
reageert zelfs al sterk op het blazen met
de mond, maar het derde geeft nog nauw
keuriger zelfs zeer fijne trillingen aan. De
gevoeligheid van deze seismografen is zo
groot, dat zij zelfs op de warmte van net
menselijk lichaam reageren.
In De Bilt worden 300 h 500 aardbevin
gen per jaar geregistreerd. t
Een van de meest spectaculaire werk
zaamheden van het K.N.M.I. is het oplaten
van de radiosonde-ballons, waardoor de
wind, de temperatuur en de vochtigheid in
de hogere luchtlagen kunnen worden ge
registreerd met behulp van een kleine zen
der, die met de ballon wordt opgelaten. De
oplating geschiedt tweemaal per dag.
Eigenlijk zouden er vier oplatingen per
dag moeten zijn, maar dit wordt nagelaten
om der kosten wille, daar iedere opstijging
ongeveer f 150 kost. De kleine zender zendt
dus de gewenste gegevens regelmatig uit
en de ballon stijgt op tot deze uit elkaar
spat, waarna de zender aan een parachute
neerdaalt.
Voor de handbalvereniging „IJmond" is
voor Zondag slechts één wedstrijd in het
competitieprogramma opgenomen. De da
mes van IJmond I ontvangen voor de
districts-tweede klasse B Tonegido uit de
Wieringermeer, die de gastvrouwen voor
een lastige taak kunnen stellen, temeer
omdat de IJmondsen lange tijd niet meer
aan veldhandbal gewend zijn wegens het
deelnemen aan de zaalhandbalcompetitie.
Toch blijft de grootste mogelijkheid van
volledige winst voor de thuisclub.
De heer J. Suurmond in „Jeugdland"
In het bekende NCRV-radioprogramma
„Jeugdland" zal de heer J. Suurmond,
hoofd van de Da Costaschool, Woensdag
middag weer de Bijbelvertelling verzor
gen.
De elftallen van „Noord"
KinheimJ.O.S. (op „Rooswijk", 14.30
uur): Kinheim: Th. Keirsgieter; A. Paap
en S. de Vries; C. de Boer, W. Groeneveld
en J. v. Hesselingen; H. Prinssen, Th. v;
Vuuren, A. Prinssen, J. H. v. d. Wateren
en J. Schellinger.
D.V.A.V.V.V.B. (te Amsterdam): WB:
R. Nieuwenhuys; J. Roos en K. Kil; F.
Bruinzeel, P. de Wolf en P. Bleeker: A
Both, J. v. d. Linde, F. Kooimans, J. Kers
bergen en J. Duineveld.
Het Centraal Bureau van de Tuinbouw
veilingen in Nederland deelt over het ver
loop van de groenten- en fruitmarkten
over de periode van 14 tot en met 20 Ja
nuari mede:
Het prijsbeeld op de veilingen ver
schilde niet veel met dat van de vooraf
gaande week. Nadat de vorst plaats heeft
moeten maken voor wat hoge tempera
turen zijn de prijzen op de veilingen over
het algemeen laag. Het is ook niet te ver
wachten dat binnen zeer korte tijd hierin
veel verandering zal komen. Alleen een
periode van koude zou wellicht van bete
kenis kunnen zijn voor de afzet van win-
terproducten.
De noteringen van de sluitkoolsoorten
bedroegen voor de gele Savoye kool f 6.50
10.00 per 100 kg voor de groene Savoye
kool f 9.5013.00 per 100 kg voor de witte
kool f 5.50 per 100 kg en voor de rode
kool f 7.008.50 per 100 kg. De export van
deze producten is nog steeds niet van be
tekenis; wel namen diverse landen hoe
veelheden af, maar hetgeen ieder land af
zonderlijk afneemt is zeer gering.
Rode kool werd in hoofdzaak geëxpor
teerd naar Engeland en Oostenrijk, witte
kool naar Italië, België, Engeland en West-
Duitsland. De export van groene Savoye
kool is niet noemenswaard. Van de onge
veer 2000 ton aan bewaarproducten, die in
Noordholland werden gereedgemaakt voor
export in de week van 11 tot en met 16
Januari was een hoeveelheid uien begrepen
van ruim 1200 ton. Gezien deze laatste
hoeveelheid is de hoeveelheid geëxpor
teerde kool niet groot te noemen.
Breekpeen werd aangekocht voor een
prijs van f 5.007.00 per 100 kg met ex
port naar Duitsland en Italië. Ook de was-
peen bleef in deze periode nagenoeg op
hetzelfde prijspeil staan, namelijk f 0.08
0.16 per kg.
Naar kroten is vrijwel geen vraag. Bin
nen- en buitenland tonen weinig interesse
voor dit product. Op de veilingen brengt
dit product f 6.00700 per 100 kg op.
Knolselderij en prei waren producten
waarvoor maar geringe belangstelling be
stond. Ook voor deze producten zou even
als bij de andere winterproducten een la
gere temperatuur wellicht een prijsver
hoging veroorzaken. Knolselderij deed
f 0.080.20 per stuk en prei f 0.080.11
per kg. Op de veiling te Barendrecht
bracht de knolselderij f 0.100.30 per stuk
op.
Schorseneren blijven nagenoeg op het
zelfde prijspeil, namelijk f 0.450.50 per
kg Dit product, dat in hoofdzaak wordt ge
ëxporteerd, werd aangekocht voor België
en West-Duitsland. De aanvoeren van
schorseneren lopen geleidelijk terug.
Spruiten liggen laag in de markt. De prijs
van dit product gaat na de vorst steeds in
dalende lijn. Waren de noteringen aan het
begin van de verslagweek nog f 0.210.36
per kg, Woensdag 20 Januari werd voor de
goede kwaliteit tot f 0.30 per kg besteed.
Ook de geschoonde spruiten zijn, hoewel
niet in die mate als bij ongeschoonde, in
prijs achteruit gegaan. Op de veiling te
Breda brachten de geschoonde spruiten
f 0.400.60 per kg op.
Hoewel het Witlof ook iets flauwer in
de markt lag, was deze prijsdaling toch niet
zo groot als bij de spruiten. In de afge
lopen week bracht dit product gemiddeld
f 0.3604& per kg op.
Voor export geschikte sla bracht f 0.27
0.35 per stuk op.
Andijvie is een van de weinige produc
ten welke een goede prijs opbrengen. Een
kleine stijging in prijs is zelfs nog bij dit
product waar te nemen. De noteringen
lagen gemiddeld op f 0.360.52 per kg.
Op Woensdag noteerde de andijvie zelfs
tot 0.65 per kg.
Hoewel de uien de laatste weken wel iets
in prijs zijn opgelopen, is dit product toch
nog goedkoop te noemen. Er wordt ge-
Zondagmiddag speelt de Heemskerkse
voetbalvereniging ADO op eigen terrein
tegen W.S.V.
Het nieuwe R.K. kerkhof te Heemskerk
nadert nu snel de voltooiing. Men werkt
nu de paden af en rondom de begraaf
plaats wordt een beplanting aangebracht.
Toen de landbouwer J. van S. met paard
en wagen door de Jan van Kuikweg reed
schrok zijn paard en sloeg hierdoor op hol.
Het dier rende de G. Van Assendelftstraat
in en werd pas op de Hoogdorperweg ge
grepen. De voerman viel onderweg van de
bok, maar kwam met de schrik vrij.
schat dat 20 a 30 pet. aan uien verloren Is
gegaan door de uien-ziekte, het z.g. „kop-
rot". Gezien deze vermindering van de
voorraad zou het niet uitgesloten zijn dat
de prijzen van dit product in de komende
weken zullen stijgen. Thans brengen de
uien gemiddeld f 5.008.50 per 100 kg op.
De export van uien is niet onbelangrijk in
vergelijking tot de andere winterproduc
ten. Engeland, West-Duitsland, Noorwegen,
Zweden, West-Indië en Zwitserland waren
de voornaamste afnemers.
Boerenkool, een winterproduct waar ook
weinig belangstelling voor bestond, bracht
f 0.060.10 per kg op.
Bij het harde fruit bestond een niet ge
ringe vraag naar de rassen Goudreinette,
Brabantse Bellefleur, Present van Enge
land en Golden Delicious, en bij de peren'
Conference, winterjan of kleipeer, Bre-
derode en Gieser Wildeman. Gezien de
goede vraag zijn de noteringen van het
harde fruit gunstig.
Van de Castricumse voetbalclubs komt
Vitesse '22 Zondag in het veld tegen Ter-
rasvoge's. De weds'rijd wordt te Santpoort
gespeeld en de opstelljn-g van Vitesse '22
is als volgt.
Doel: J. de Groot; achter: P. Beentjes en
W. de Wildt; midden: J. C. de Groot N.
Hollenberg en J. Tool; voor: F. Twisk, A.
v. d. Valk, N. Stuifbergen, H. Borst en H.
Zonneveld.
Dat een uitvinder niet alleen een groot
technicus moet zijn, maar ook een grote
bedrevenheid behoort te bezitten in het
leggen van eieren van Columbus, blijkt wel
uit deze fo'o vun een van die vindingen,
waarop men, via het Genootschap, octrooi
hoopt te verkrijgen.
In vrijwel alle gevallen is de uitvinder
zo weinig bemiddeld, dart hij zijn vinding
slechts met grote moeite aan de man kan
brengen. Eerst moet hij octrooi zien te
verkrijgen en is dat eenmaal gelukt, dan
dient hij te zorgen voor een gunstige ex
ploitatie van zijn artikel.
Aangezien de kosten, die -aan diit alles
vast zitten, zeer hoog zijn en de .Neder
landse uitvinders van een nauw onderling
contact veelvoordeel kunnen ondervin
den. besloot men dan ook enige jaren geg
leden een vereniging van uitvinders öp te
richten.
..Rebecca" (Thalia Theater)
Vier dagen lang is in het theater in IJmui-
den weer de sfeer te proeven van het
geheimzinnige landgoed Manderley, dat
geheel en al beheerst wordt door de geest
van de tragisch omgekomen Rebecca. Het
boek „Rebecca" is een best-seller geworden
en de film zal ongetwijfeld de lezers er
van trekken, want men wil allicht wel eens
geconfronteerd worden met de verbeelding
van de regisseur Hitchcock haar het boek
van Daphne du Maurier. Maar al te vaak
loopt de verfilming van een boek voor die
lezer op een teleurstelling uit, maat Hitch
cock heeft er een voortreffelijke thriller
van weten te maken,' die haast nog boeien
der is dan het boek, mede door het spel
van Laurence Olivier (mr. de Winter) en
Joan Fonteine als de tweede mrs. de Win-
ter( die in haar huwelijk de vroegere
vrouwe van Manderley als een geest moet
ervaren. Slechts de vernietiging van Man
derley kan het geluk tussen Maxim en zijn
vrouw terugbrengen. Het is niet Hitch-
cocks beste film, maar ze zal een ieder on
getwijfeld boeien. (Van Vrijdag tot en met
Maandag.)
„Helden der zee" (Thalia Theater)
Mannen, die in de tweede wereldoorlog
ter zee streden voor de vrijheid van hun
land, zijn in alle ruwe werkelijkheid te zien
in deze Deense film, die werd vervaardigd
naar een verhaal van de oorlog op zee
door Grete Frische. „Helden der zee" is
meer dan een oorlogsfilm. Vijf duizend
Deense zeelieden keerden bij het uitbre
ken van de oorlog tupssen hun land en
Duitsland niet naar de Deense havens te
rug en zetten de strijd voort op hun sche
pen. Vijftienhonderd van hen zijn nooit te
ruggekeerd en haast de helft van de ton
nage ging verloren. De film is een hulde
aan allen, die ver van huis het leven heb-
gen ingezet. De scheppers van „De rode
aarde", mevr. Bodil Ipsen en Lau Laurit-
zen hebben de film geregisseerd. (Dinsdag
en Woensdag.)
„Wanda, de zondares" (RexTheater)
De titel belooft al weer veel goeds en
daarom moet ge er maar niet te veel van
verwachten. De Italiaanse regisseur Duilio
Coletti heeft een man genomen, die een
hoofdrol kreeg en hij heeft tegen een vrouw
gezegd, dat ze een hoofdrol kreeg. En die
man is er dan een van het slag, dat alles
overkomt, wat men maar in het leven kan
meemaken: dood van zijn vrouw, door
zelfmoord, gedwongen ontslag, breuk met
zijn zoon, avontuurlijk bestaan in vreemd
land, platzak thuiskomen, geen geluk en
wel geluk en wat hazardspel en dan ein
delijk een uitvinding, waardoor - alles is
opgelost. De vrouw van de filmtitel is er
een van lichte zeden U vermoedde het
wellicht al en zij trekt zich het lot van
de avonturier aan. Zij geeft hem wat geld
voor de speelclub, maar wanneer hij haar
wat wil opheffen, bedankt ze er voor. Ten
slotte voelt ze zich in betere kringen niet
zo thuis. Wanneer u nog in staat bent u
te verliezen in een dergelijke intrige, wel,
dan op naar Rex. Daar is het allemaal
zichtbaar. (Van Vrijdag tot en met Maan
dag.)
„Vrouwen zonder eer" (Lux or)
Deze film van Yves Allegret zou men in
zeker opzicht met een andere veel bespro
ken Franse film, „Le diable au corps"
kunnen vergelijken. Beide hebben de opzet,
de toeschouwer te confronteren met een
faillissement van de moraal, en dat to rea
listisch mogelijk. Maar „Vrouwen zonder
eer" valt vooral op door het meedogenloze
cynisme waarmee een dromerige, in zich
zelf gekeerde manégehouder (Bernard
Blier) geconfronteerd wordt met de ver
dorvenheid van een vrouw, die hij ver
afgoodde (Simone Signoret). Deze rauwe
ontmaskering geschiedt in een ziekenhuis
bij het bed van deze vrouw, die ernstig ge
wond is bij een auto-ongeluk. Haar moe
der. die haar uit een weeldezucht, welke
deze vrouw bepaald weerzinwekkend
maakt, tot een verderfelijk dubbel leven
heeft aangezet, vertelt hem in een dui
vels verhaal de waarheid. De vervaardiger
van de film maakt op een zeer knappe
manier gebruik van de steeds meer in
zwang komende „flash-back". Hij geeft
zelfs twee maal een dergelijke terugblik,
eerste uit de gezichtshoek van de be-
'rogen man, die het meisje alleen toont,
zoals hij haar idealiseert en de tweede, die
de ontnuchterende werkelijkheid weergeeft.
Het vaardig opbouwde scenario vindt een
fel dramatisch slot, hetgeen tevens de cli
max is van een negativisme, dat de toe
schouwer hier en daar alleen maar vermag
te irriteren. (Van Vrijdag tot en met Zon
dag.)
„Angst voor het huwelijk" (L u x o r)
is een zeer opmerkelijke rolprent, die be
gint waar andere films gewoonlijk eindi
gen, namelijk bij de happy ending waarin
held en heldin elkaar de tedere kus toe
dienen, die een lang en gelukkig huwe
lijksleven inleidt. Het is echter niet on
veranderlijk rozengeur met maneschijn,
dat een piepjong echtpaar wacht en daar
van geeft deze film een waarschuwend
voorbeeld. De „zij" in dit verhaal is een
„Een uitvinder wordt gewoonlijk door de mensen niet au serieux genomen. Een
beetje meewarig haalt men de schouders op voor iemand, die al zijn krachten en
energie inspant om zijn idee bij de andere mensen ingang te doen vinden. Hij bewan
delt zijn eigen weg, zich banend door de woestijn van onbegrepenheid, bèspotting,
afgunst, roverij en broodnijd", aldus ir. P. A. Dozy, secretaris van het Nederlands
Genootschap van Uitvinders in het mededelingenblad van dit genootschap. Een kras,
maar duidelijk woord, dat de werkelijkheid maar al te goed weergeeft. Want het komt
er inderdaad vaak op neer, dat men een uitvinder bespot om zijn pogingen, iets nieuws,
dat enig op de wereld is, te creëren. Maar ook, wanneer een ieder gebruik maakt
van die vinding, dan nog komt hij er bekaaid af, want niemand denkt dan aan de
man, die er, misschien wel jaren lang, aan heeft gewerkt. Heeft trouwens zo'n uit
vinder een vinding gedaan, dan loopt hij van alle kanten gevaar, dat deze hem zal
worden ontfutseld, want overal staan aasgieren klaar, om met de eer en voöral de
eventuele verdiensten te gaan strijken".
zegt de heer Dozy. De besrtuursstrubbe
lingen werden zo heftig, dat men tenslot
te besloot, de vereniging te ontbinden,
waarna onmiddellijk een nieuwe in het
leven werd geroepen, namelijk het Ne
derlands Genootschap "van Uitvinders. Dit
genootschap poogt een zo groot mogelijke
samenwerking tussen de uitvinders tot
stand te brengen, onder meer door het
uitwisselen van gedachten, waarbij men
elkaar niet zelden grote diensten kan be
wijzen.
Doch ook met fabrikanten en zakenlie
den wensen de uitvinders in nauw contact
te geraken, hetgeen alle drie partijen ten
goede kan komen. Daarbij is de hoop van
het bestuur van het N.G.V.U. gevestigd op
het mededelingenblad, dat evenwel door
het ontbreken van voldoende geldmidde
len nog niet geregeld kan verschijnen.
Want de strubbelingen in het bestuur heb
ben de voormalige vereniging veel leden
gekost, maar nu heeft men dan ookde
betrouwbare kern overgehouden.
Wanneer een uitvinder zich met zijn
vinding richt tot het genootschap, dan
valt deze onder de hoede van ir. Dozy, die
eerst terdege onderzoekt of ae uitvinding
wel kans. van slagen heeft. Daarna dient
hij een octrooi-aanvrage in' bij de Octrooi-
raad in Den Haag, waar' hij zelf tweemaal
per week zit, om zijn klanten te verdedi
gen.' Een vooronderzoeker van de Octrooi-
raad gaat namelijk grondig na, of de vin
ding al op de wereld bestaat en zo ja, dan
maakt hij de oetrooinummers bekend die
de vinding „aanvallen". Daarna is het de
taak van de, heer Dozy te bewijzen, dat
de vindifng "toch iets nieuws is. Hij krijgt
hiervoor op de. Qctrooiraad de beschikking
over alle Nederlandse leptmir, .die.van be
lang kan fijn,- ee, 20 hij de nummers Weet
van buitenlandse viridirsg^i, die iets weg
hebben va'n de huidige üifvindinig, ook de
buitenlandse lectuur; Mócht deze 'piet
voorradig zijn, dan moet 7e besteld wor
den. Het gebeurt niet zelden, dat de heer
Dozy karrevrachten boeken moet door
werken, maar aangezien, hij zelf het klap
pen van de technische zweep goed kent -
hij heeft zelf negen octrooien op zijn naam
staan en enkele nieuwe aangevraagd -
valt die hoeveelheid nog wel een beetje
mee.
Wanneer hij voldoende bewijzen in han
den heeft, dient hij bij-de raad het ver
weer in. Wanneer de Octrooimaad dan
vindt, dat-dg uitvinding openbaar gemaakt
kan worden, verschijnt deze in „De In
dustriële Eigendom", aïs het ware de
Staatscourantvan de Octrooiraad. Zijn er
vier maanden na het tijdstip, vairi publi
catie geen bezwaren van particulieren
binnengekomen, dan verkrijgt de latvm-
der ziin octrooi. Deze hele procedure vergt
een tijdsduur vatn ongeveer tweeëneenhalf
jaar.
Na achttien jaar wordt dit octrooi los
gelaten; iedereen kan dan ten vólle van de
vinding profiteren. De statistieken wijzen
evenwel uit dart een- verleend octrooi
slechts viereneenhalf jaar vruchten af
werpt. Daarna is dfe vinding meestal weer
verbeterd en het is nu eenmaal zo, dat
wanneer een ander een belangrijke verbe
tering op de vorige uitvinding aanbrengt,
hij hierop octrooi kan aanvragen, i
De heer Dozy vertelde ons, dat hij aan
sluiting heeft met de Franse, Belgische
cn West-Duitse zusterorganisaties; hij
overweegt zelfs aansluiting met de Cana
dese uitvinders. Dit internationaal contact
kan zeer gunstig zijn ten opzichte van de
uitwisseling van octrooien.
Het bestuur van het N. G. V. U. ziet
met spanning de dagen van 25 Mei tot 8
Juni 1954 tegemoet. Dan wordt namelijk
in het A hoy-ge bouw te Rotterdam de in
ternationale tentoonstelling ter. bevorde
ring van handvaardighead en vrijetijdsbe
steding „De Gouden Schakel" gehouden.
Het N.G.V.U. heeft een behoorlijke plaats
ruimte op deze tentoonstelling toegemeten
gekregen. Een mooie gelegenheid om te
tonen wat het waard is!
LONDEN (United Press). Het Britse
blad Daily Express meldt onder vette kop
pen op de voorpagina, dat Engeland een
onderzeeboot heeft die een reis van twee
maanden kan maken zonder boven te ko
men. De Daily Express bracht dit bericht
als enige van de tien Londense ochtend
bladen. Bijna terloops voegde het blad er
aan toe dat de Verenigde Staten gisteren
een atoomonderzeeër te water hebben ge
laten.
De admiraliteit wilde geen commentaar
verlenen op het verhaal van de Express.
De Express zeide, dat de Britse marine
in het geheim bezig is haar eerste onder
zeeboten te voltooien die van Engeland
naar Australië of Nieuw-Zeeland kunnen
varen zonder aan de oppervlakte te ko
men of brandstof in te nemen. De nieuwe
onderzeeërs hebben geen snorkel nodig,
maar het type aandrijving atomisch,
electrisch of een andere vorm van aandrij
ving .die geen lucht nodig heeft, is een
streng bewaakt geheim. Engeland experi
menteert al enige jaren met diverse types
onderzeebootmotoren, met inbegrip van die
welke atoombrandstof gebruiken.
Dezer dagen hadden wij een onderhoud
met de Haarlemmer ir. P. A. Dozy, de op
richter vatn het verbond van uitvinders,
die ons m het kort de geschiedenis van
dit verbond vertelde. We spreken daarom
niet van genootschap, omdat het verbond
m zijn kort bestaan reeds een grote ver
andering heeft ondergaan.. Nadat name
lijk op 10 Juni 1950 door de heer Dozy
de .Nederlandse Vereniging van Uitvinders
was opgericht, bleek al spoedig, dat. een
deel der bestuursleden er op uit was, om
ten koste van de vereniging zoveel moge
lijk persoonlijk voordeel te behalen, daar
bij gesteund door een aantal leden, zo
vrolijk Amerikaans meisje, dat opgevoed
wordt op de puinhopen van een mislukt
huwelijk en van haar verbitterde, verlaten
moeder de zonderlingste ideeën meekrijgt
over de liefde en al wat daarmee samen
hangt.
Amor houdt daar echter geen rekening
mee en zo zien wij, als de film begint, het
meisje - zo juist getrouwd en tot over de
oren verliefd - op de drempel van haar
wittebroodstijd, die echter abrupt eindigt
nog voor zij goed en wel begonnen is.
Murw gesmeten tussen haar ingeprente
angst voor het huwelijk en de liefde voor
haar man, ziet het bruidje tenslotte geen
andere uitweg meer dan de dood, maar
haar poging tot zelfmoord mislukt. Licha
melijk herstelt zij snel, maar dat angst
complex kan pas na lange, moeizame
arbeid door een begrijpend psychiater ge
nezen worden, zodat er tenslotte toch een
happy ending kan volgen. Belangwekkend
is vooral het „uitgraven" van haar
angst door de sympathieke psychiater, die
stukje bij beetje tot de bodem van haar
zielsconflict doordringt en voorts is er uit
stekend spel te bewonderen van de beide
hoofdfiguren Margaret Field en Robert
Clarke, met als goede tegenpool een gave
vertolking van de verbitterde, jaloerse
moeder-van-de-bryid. Een boeiende en
leerzame film, die gaarne in de aandacht
van trouwlustige jongelui - en hun ouders
- aanbevolen wordt. (Van Maandag tot en
met Woensdag.)
„De Jantjes aan de rol" (W.B. Thea
ter) Amerika's grootste komieken, zoals
de aankondiging van deze film ons leert,
George en Bert Bernard, vervullen in deze
rolprent de functie van bewakers van een
kist weerkundige rapporten. Ondanks al
lerlei moeilijkheden verrichten zij hun taak
naar behoren en alles komt tenslotte op
zijn pootjes terecht. In het programma van
Vrijdag tot en met Maandag in het W.B.
Theater wordt ook vertoond: „Oorlogsban
dieten". Zondagmiddag is te zien „Trigger".
„Calamity Jane" (KennemerThea-
ter). Doris Day speelt in deze zeer on
waarschijnlijke. zeer amusante film de rol
van branie in een klein Cowboy-stadje. Zij
schiet en rijdt paard dat het een lieve lust
is, de mannen van het stadje zien ook meer
een man dan een vrouw in haar, doch er
kennen in vele opzichten haar meerder
heid. Haar tegenspeler Harold Keel be
schikt over een goede zangstem en is
daardoor een waardige partij. Jane be
looft de mannen van het stadje een uit
stekende actrice te engageren, faalt hier
in en wordt verwikkeld in een uiterst grap
pige situatie, waaruit ze als „dame" te
voorschijn komt. Door echt vrouwelijke
jalouzie gedreven besluit ze echter haar
oude „beroep" weer op te vatten en dwingt
de actrice tot de terugtocht, die zij bij
nadere beschouwing te niet doet. Twee
huwelijken besluiten deze film, die leuk
is om te zien, die een aparte bekoring
doch niets om het lijf heeft.
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op Woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op Donder
dag moeien afrekenen.
DE ADMINISTRATIE.