MisterX
Koop eens
een pakje
Een nieuw Emma-kinderhuis werd
in Wijk aan Zee feestelijk geopend
Elisabeth Andersen vertolkt
„Jeanne of de Leeuwerik"
de milde, geurige
60cts .cigaret
„Openbaar onderwijs dient
in het voorste gelid te staan'
Nieuw stuk van Jean Anouilh
onder regie van Cees Laseur
Ongelukken op
onbewaakte overwegen
Prof. mr. P. J. Oud:
Onderwijscongres
van de V.V.D.
Minister J. G. Suurhoff„zaak van
menselijk medegevoel"
Tweemaal „De
honderdduizend
MAANDAG 2 2 FEBRUARI 1954
Oorlogsslachtoffers
in vergadering bijeen
Prof. Eysvoogel UNO-
adviseur in Israel
Nieuw alastrim-geval
in Den Haag
Studenten-gebedsdag
Gevaarlijke leeftijd van 15
tot 24, zegt statistiek
Het symbool van het geluk in top
Agenda voor Haarlem
Maten
en getallen
Heringa Wuthrich
„Het toneelspel, dat
gij te zien zult krij
gen, draagt niets bij
ter verklaring van het
mysterie van Jeanne...
die werd heilig ver
klaard vanwege „de
uitnemendheid van
haar geloofsdeugden".
Men kan voor Jeanne
geen verklaring vin
den. Evenmin als er
een verklaring is voor
de kleinste bloem, die
aan de slootkant
groeit. Er bestaat een
wonder van Jeanne,
zoals er een wonder
van het madeliefje
bestaat, een wonder
van de hemel, een
wonder van de vo
gels". Dit zijn enkele
zinsneden uit de in
leiding, die de Franse
toneelschrijver Jean
Anouilh heeft mee
gegeven aan zijn spel
„De Leeuwerik"
fJeanne ou l'Alouet-
te) over Jeanne d'Arc,
waarvan de Haagse
Comedie onder regie
van Cees Laseur een
week geleden de pre
mière gaf, gebruik
makend van een op
vallend goed geslaag
de vertaling van de
Nederlandse dichter
J. W. F, Werumeus
Buning.
Het is ondanks al
lerlei verschillen, ook van opzet, onmoge
lijk dat stuk los te zien van „Saint Joan"
van Bernard Shaw, die probeerde het boe
renmeisje van Domrémy, dat zich op in
fluistering van hemelse stemmen in man
nenkleren aan het hoofd stelde van het
leger om Frankrijk te redden en wier leven
op de brandstapel eindigde, als een „pro
testantse heilige" voor te stellen. Het toe
val komt de vergelijking te hulp: de
Nederlandse Comedie heeft het laatstge
noemde werk op het répertoire genomen
en geeft er onder regie van de Engels
man Douglas Scale en» met Ellen Vogel in
de titelrol op Zaterdag 6 Maart a.s. de
eerste voorstelling in de Amsterdamse
Stadsschouwburg van, Men zal het mij
daarom ten goede houden dat ik een dieper
gaande beschouwing uitstel tot nader orde
en dat ik betreffende het spel van Anouilh
met enige voorlopige opmerkingen volsta.
Anouilh baseert zich evenals Shaw op
de historische processtukken maar hij
gaat hoeveel hij ook overgenomen mag
hebben verder in zijn persoonsbeschou
wing door veel nadruk te leggen op het
humanistisch karakter van haar strijdbare
houding: de inquisiteur ziet in haar een
„toonbeeld" van menselijke hovaardij, een
gevaarlijker vijand dan de duivel. Aan deze
interpretatie zullen wij binnenkort nadere
aandacht kunnen wijden. Ook op het ver
schil in vormgeving zal dan gewezen moe
ten worden: Anouilh laat zo ongeveer de
gehele levensloop van Jeanne d'Arc in
korte taferelen vertonen ter illustratie van
het proces, waarmee deze biografische mo
menten zeer geraffineerd zijn vervlochten.
Met iets van speelse ironie laat hij na de
scène der terechtstelling bij wijze van
apothéose als tableau vivant nog de kro
ning te Reims vertonen.
Dergelijke „dichterlijke" vrijheden zijn
alleen mogelijk dank zij het aan de ge
deeltelijk legendarische geschiedenis ont
leende prestige van de titelheldin. Met opzet
schreef ik het woord dichterlijk tussen
aanhalingstekens want welke bezwaren
men ook tegen de interpretatie van Anouilh
mag aanvoeren, als onmiskenbare verdien
ste staat daar de poëtische fantasie tegen
over. Deze kwaliteit heeft de schrijver ook
in zijn hoofdpersoon belichaamd: zowel
haar angst als haar moed worden door haar
verbeeldingskracht bepaald. Ik geloof, dat
het vooral op grond hiervan is geweest,
dat Elisabeth Andersen erin kon slagen een
rol met zoveel schakeringen als die van
Jeanne d'Arc tot een triomfantelijk geheel
te maken. Een bijzonder mooie prestatie
van haar, die mede dank zij de soepele
beheersing van haar veelzijdige techniek
hard op weg is één van onze beste actrices
te worden.
Behalve op verwantschap (in de behan
deling van het thema) met Shaw, zou nog
gewezen kunnen worden op invloeden van
de Engelse toneeldichter Christopher Fry,
ware het niet dat Anouilh toch het dichtst
zichzelf getrouw is gebleven: men kan zich
niet aan een vergelijking met zijn meester
werk „Antigone" onttrekken. Ook hier een
neutraal décor (heel mooi door Wim Ves-
seur gerealiseerd, met fraai daarin kleu
rende costuums) dat de mogelijkheid bood
tot een moderne interpretatie van wat zich
als een mythe, hoe ook gecanoniseerd, aan
ons voordoet. Het is jammer, dat hij zich
hierbij teveel theoretische, scholastieke
afdwalingen veroorloofde, waardoor de
voorstelling, althans de Nederlandse, soms
wat afmattend werkt. Maar gelukkig stijgt
steeds weer „het jubelend gezang van een
dwaze vogel boven de akkers van Frank
rijk" op om ons met dit werk te verzoenen.
Van de vele medespelenden moet na
Van links naar rechts ziet men op deze
foto Gerard de Groot, Gerard Hertkamp
en Elisabeth Andersen in een scène uit
,J)e Leeuwerik" van Jean Anouilh.
Elisabeth Andersen in de eerste plaats Luc
Lutz als de weifelende, listige, later par
mantige Charles worden genoemd. Wat
egaal, maar tenslotte toch treffend is de
bisschop Cauchon van Jan Retèl, zeer goed
de felle openbare aanklager van Gerard
Hartkamp, waarbij opgemerkt mag worden
dat Anouilh er zich evenals Shaw voor
gehoed heeft de rechters als schurken voor
te stellen. Dick van Veen, zijn toorn soms
uitvierend in bittere onverstaanbaarheid,
overtrad als de inquisiteur deze regel van
het spel, dat hij daardoor gevaarlijk
remde. Tot de uitblinkers in deze indruk
wekkende opvoering behoren verder stellig
Johan Valk als de domme, ingebeelde,
boerse Beaudricourt en de jeugdige Coen
Flink ais La Hire, maar op de individuele
prestaties kom ik eveneens nog terug.
DAVID KONING.
In de Zaterdag in restaurant Brinkmann
te Haarlem gehouden jaarvergadering van
de afdeling Noordholland van de Bond van
Nederlandse Militaire Oorlogsslachtoffers
zijn de jaarverslagen goedgekeurd en tot
leden van het bestuur zijn gekozen me
vrouw S. Koster-Piers te Alkmaar en de
heer P. J. Hoogeveen te Beverwijk. Behan
deld werd de agenda van de jaarvergade
ring van de bond, die op 3 April in Utrecht
gehouden wordt.
De afdeling heeft enkele jaren geleden
besloten een oorkonde uit te reiken aan
verenigingen of personen die zich voor de
leden verdienstelijk hebben gemaakt. Op
deze vergadering zijn enkele oorkondes
uitgereikt door de voorzitter, de heer D.
van der Kroef uit Beverwijk en wel aan
de heer D.'van den Heuvel, pensioendes-
kundige van de bond, aan mevrouw W. F.
Ramler-Minneboo uit Den Helder, die so
ciaal werk voor de leden in het Noorden
van de provincie verricht, aan de heer B.
Koorn uit Haarlem, die een verdienstelijk
lid van de afdeling Haarlem is en o.a. een
groot aantal donateurs verworven heeft en
aan de toneelgroep De Nicolientjes uit Den
Helder, die verscheidene malen voor de
leden is opgetreden.
De heer H. Eijsten, secretaris van de af
deling Amsterdam van de Nederlandse
Bond van Oud-strijders en dragers van het
Mobilisatiekruis, bood de afdeling Noord
holland een geschenk in enveloppe aan.
Vertoond werden een film over de revali
datie van de invalide in het bedrijf en
„Schot is te boord".
Vervolgens heeft de heer Van den Heu
vel een uiteenzetting gegeven over de
nieuwe pensioenwet en over hetgeen in het
afgelopen jaar ten gunste van de leden is
bereikt. Daarbij deed hij mededelingen
over de diverse groepen oud-militairen.
De UNO heeft drie deskundigen aange
wezen om generaal Bennike, hoofd van de
militaire groep der UNO in Israel, van ad
vies te dienen.
Dit advies heeft betrekking op het gra
ven van een kanaal in de gedemilitariseer
de zóne tussen Israel en Syrië.
Een van de drie deskundigen is een
Nederlander, nkmeüjk prof. ir. W. F. Eys
voogel. Deze zal vermoedelijk reeds de
volgende week naar het Nabije Oosten ver
trekken.
De andere deskundigen komen uit Ame
rika en India.
Thans nog 18 patiënten
Het aantal alas^rimpatiënten in Den Haag
is sedert Vrijdag met een vermeerderd,
waardoor het totale aantal thans 18 be
draagt. Deze nieuwe patiënt was met het
oog op een andere ziekte reeds in een der
ziekenhuizen opgenomen. Thans zijn nog
vier personen in observatie.
In Amsterdam zijn Zondag talrijke
christenstudenten in een gebedsdienst bij
een geweest, tegelijkertijd met mede
studenten in vele landen op het Noordelijk
halfrond, ter gelegenheid van de wereld
gebedsdag voor studenten, die jaarlijks
wordt uitgeschreven door de wereldfede
ratie van Christen-studenten.
De organisatie voor Nederland was dit
jaar in handen van de Nederlands Christe
lijke Studenten Vereniging (NCSV) en de
Vrijzinnig Christelijke Studentenbond
(VCSB) in samenwerking met de „Perki",
de organisatie van Indonesische christen
studenten in Nederland.
Zondagmorgen hebben alle studenten een
kerkdienst bijgewoond in de Westerkerk te
Amsterdam, waarin de Amsterdamse stu
dentenpredikant ds. J. M. van Veen voor
ging. Op uitnodiging van burgemeester en
wethouders van de hoofdstad hebben de
deelnemers daarna een rondvaart door de
havens en grachten gemaakt.
In het Hervormd Lyceum hebben stu
denten Zondagmiddag het lekenspel „De
Sleutel", geschreven door ds. Jan Wit uit
Nijmegen, opgevoerd. Tenslotte heeft men
zich verenigd in de nieuwe Remonstrantse
kerk voor het gebedsuur.
De burgemeester van Amsterdam, mr.
A. J. D'Ailly en vele hoogleraren uit het
gehele land hebben deze dienst bijgewoond.
V erkeersslachtoffers
ADVERTENTIE
Uit een verslag van een studie van de
Wereldgezondheidsorganisatie naar het aan
tal sterfgevallen in vijftien landen blijkt,
dat in de leeftijdsgroep van 15 tot 24 jaar
meer personen door het verkeer omkomen
dan door enige andere oorzaak.
Het percentage is het hoogst in Nieuw-
Zeeland, waar 43,2 procent van de sterfge
vallen van mannelijke personen in de ge
noemde leeftijdsgroep te wijten is aan ver
keersongevallen. In Nederland bedraagt
het percentage voor dezelfde categorie 19,7,
in de Verenigde Staten 34,1 en Engeland en
Wales 27,7. In deze leeftijdsgroep staat het
aantal mannelijke tot het aantal vrouwe
lijke slachtoffers als vijf tot één.
Ook blijkt uit het verslag, dat gemiddeld
van elke honderd mannelijke slachtoffers
van 't verkeer er zeventig door ongelukken
met auto's worden gemaakt. Voor vrouwen
bedraagt dit getal 77. Voor mannen is dit
cijfer het hoogst in Australië, 81,1 en voor j
vrouwen in de Verenigde Staten. 90.4.
De slachtoffers van ongelukken met i
auto's zijn voornamelijk voetgangers en
wielrijders.
Een vergelijking van het aantal sterfge
vallen door het verkeer met dat door tuber
culose leert, dat in een aantal landen deze
cijfers even hoog liggen, aldus het verslag.
Ook toonde het onderzoek aan, dat bij het
verkeer op oudere leeftijd het aantal sterf
gevallen toeneemt.
In bijna alle landen waar het onderzoek
v.»erd verricht komen naar verhouding meer
motorrijders in de leeftijdsgroep van 15 tot
24 jaar om, dan in welke andere leeftijds
groep ook.
Zaterdagmiddag is op een onbewaakte
overweg te Warfum een melkauto aange
reden door een Dieseltrein. De auto werd
bestuurd door de heer K. A. D. uit Usk-
werd. Naast hem zat een achtjarig buur
jongetje. De auto werd enige tientallen
meters meegesleurd.
Beide inzittenden werden vrij ernstig ge
wond en zijn naar het Academisch Zieken
huis te Groningen vervoerd.
In 1950 overkwam de heer D. op dezelfde
plaats een dergelijk ongeval.
Zondagmorgen is op de onbewaakte
overweg bij Rilland-Bath een personen
auto aangereden door de sneltrein Bergen
op Zoom-Vlissingen. In de auto zat het
echtpaar Goense uit Damespolder, dat na
kerkbezoek op weg was naar huis.
De heer Goense had gestopt voor de
overweg en was uit de auto gestapt om zich
ervan te overtuigen dat er geen trein
naderde. Er hing echter een zeer dikke
mist, die alle uitzicht belemmerde.. Toen
hij de overweg passeerde werd zijn auto
aan de achterzijde door de sneltrein aan
gereden. De heer Goense kwam met de
schrik vrij, zijn vrouw brak een arm. Zij is
naar een ziekenhuis in Bergen op Zoom
overgebracht.
Door snel ingrijpen heeft de Haagse
brandweer een ernstige brand in de bin
nenstad kunnen voorkomen. Omstreeks tien
uur 's avonds merkten voorbijgangers rook
en vuurontwikkeling in het beton-skelet van
een grote nieuwbouw voor een modemaga
zijn en een levensverzekeringsmaatschappij
aan de Grote Marktstraat. Onmiddellijk
werd met groot materieel uitrukt. Door
snel ingrijpen kon men uitbreiding van deze
brand, die vermoedelijk al anderhalve dag
heeft liggen smeulen, kunnen voorkomen.
Binnen twintig minuten was men het vuur
meester.
„Van het openbaar onderwijs ben ik een
groot voorstander, omdat het in het alge
meen zo is opgezet, dat het gevolgd kan
worden door kinderen van de meest ver
schillende richtingen. Op die wijze kan het
openbaar onderwijs bijdragen tot bevor
dering van het saamhorigheidsgevoel van
ons volk. Het openbaar onderwijs ver
vreemdt niemand van de godsdienstige
overtuiging van het gezin en daarom zou
een algemene volksschool een zegen zijn.
Zonder iets tekort te doen aan de rechten
van het bijzonder onderwijs dienen wij in
elk geval waakzaam te zijn voor het open
baar onderwijs, dat door de Grondwet pri
mair wordt gesteld en dat in het allereerste
„Het was zuivere bewogenheid met het lot der kinderen, die een groep mensen stimu
leerde tot de oprichting van het Centraal Genootschap voor Kinderherstellingsoorden
en Gezondheidskolonies", zei Zaterdagmiddag de minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid, de heer J. G. Suurhoff. In zijn rede, die hij ter gelegenheid van de
opening van het verbouwde Emma Kinderhuis te Wijk aan Zee hield, ging de minister
in op dit medegevoel, dat ontstaan was, doordat in het begin van deze eeuw een snelle
opbloei van sociaal verantwoordelijkheidsgevoel te zien was, op allerlei gebied, voor
welk geval de groep van zwakke kinderen vooralsnog echter niet voldoende in aan
merking leek te komen. In plaats van deze sociale verantwoordelijkheid trad hier dus
de menselijke bewogenheid op de voorgrond, waarbij later de maatschappelijke toe
standen, waarin deze kinderen verkeerden nauwkeuriger werden onderzocht en zo
mogelijk verbeterd. Het Centraal Genootschap had bij haar werkzaamheden grote
waardering bij de regering getroffen, hetgeen bleek uit de subsidie die haar werd
toegekend (waarvan de minister hoopte, dat deze in de nabije toekomst nog weer zou
worden verhoogd).
MAANDAG 22 FEBRUARI
Begijnhofkapel: Hermann Zaiss Comité,
bijeenkomst, 8 uur. Gebouw Zang en Vriend
schap: bijeenkomst van „De grotere We
reld', 8 uur. Stadsschouwburg: „Anastasia",
Toneelgroep Theater, 8 uur. Minerva: „Ho
tel Berlijn", 18 jaar, 8.15 uur. Lido: „A.
C. en dr. Jekyll mr. Hyde", 14 jaar, 7 en
9.15 uur. Frans Hals: „Fabiam Boem bij de
luchtmacht", alle leeft., 7 en 9.15 uur. Roxy:
„The greatest show en earth", alle leeft., 8
uur. Luxor: „Melba", alle leeft., 7 en 9.15
uur. Rembrandt: „Schattige vrouwtjes", 18
jaar, 7 en 9.15 uur. City: „Stormduivels", alle
leeft., 7 en 9.15 uur. Palace: „Zolang jij bij
mij bent", 14 jaar, 7 en 9.15 uur.
DINSDAG 23 FEBRUARI
Stadsschouwburg: „Muizen en mensen",
Rotterdams Toneel, 8 uur. Remonstrantse
Kerk: „Droom der gevangenen", 8 uur. Lido:
„A- C. en dr. Jekyll mr. Hyde", 14 jaar,
2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Fabiam
Boem bij de luchtmacht", alle leeft., 2.30 en
8 uur. Roxy: „The greatest show on earth",
alle leeft2 en 8 uur. Luxor: „Melba", alle
leeft.. 2, 7 en 9.15 uur. Rembrandt: „Schat
tige vrouwtjes", 18 jaar, 2. 4.15, 7 en 915 uur.
City: „Stormduivels", alle leeft., 2.15, 7 en
9 15 uur. Palace: „Zolang jij bij mij bent",
14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Het stemde de heer Suurhoff tot grote
vreugde, dat er zoveel gedaan was. ondanks
de ravage die de oorlog in de kindertehui
zen heeft teweeg gebracht. Hij besefte ten
volle de enorme financiële prestaties, die
hoofdzakelijk verricht zijn door de plaatse
lijke afdelingen (600 in totaal). Hem was
bekend, dat er gemeenten waren, waarin
elke inwoner contribuant van het Genoot
schap was (Amsterdam beslist niet, zei de
minister er laconiek bij!)
De omschakeling van het oude A-her
stellingsoord in Wijk aan Zee op dit
nieuwe B-huis noemde hü een grote voor
uitgang en hü hoopte, dat de resultaten van
de verpleging in het Emma Kinderhuis
zouden groeien, medewerkend aan 's lands
belang.
Na deze woorden verklaarde de minis
ter het kinderhuis officieel voor geopend.
Hoefijzer
De talrijke aanwezigen, waaronder vele
autoriteiten en vooraanstaande personen
op het gebied der geneeskunde, stonden
daarna op, om buiten de groen-witte vlag
met het hoefijzer in top te zien hijsen.
De voorzitter van het Centraal Genoot
schap, dr. W. J. Lojenga memoreerde de
opbouw sinds het moment dat er niets
anders stond dan een troosteloze ruïne. Hij
dankte de constructeur, ir. Keesman, de
aannemers en onder- aannemers en bracht
hulde aan allen die hebben meegewerkt
om het gebouw binnen één jaar na de
eerste steenlegging op te leveren, omdat
het type kindehuis was gewijzigd van A
in B., waarbij de kinderen nu ook voor
langere tijd (3-6 maanden) in het tehuis
kunnen worden opgenomen, bleek het
noodzakelijk er een openluchtschool aan te
verbinden, die Zaterdag eveneens officieel
is geopend.
Als hoofdbestuurslid van het Centraal
Genootschap sprak hierover de heer J. J.
Feringa, die de geschiedenis van de open-
luchtscholen in de herinnering opriep.
Reeds in 1938 werden er plannen gekoes
terd om een officiële school aan het Ge
nootschap te verbinden en in 1941 of 1942
zou er zo'n school aan de inrichting te
Nunspeet worden geopend, hetgeen echter
door de bezetters werd verbodenuit
angst voor het opvoeden van Joodse kin
deren.
Na de oorlog werden deze plannen ten
uitvoer gelegd en op 1 September 1947
kwam de eerste school in Nunspeet in ge
bruik. Zaterdag 20 Februari 1954 is de
nieuwe tweede school geopend, die de
naam „Dr. Schuckink-Kool School" zal
dragen, maar de oud-voorzitter, thans ere
voorzitter van het Centraal-Genootschap,
de bijna 90-jarige dr. A. Schuckink-Kool.
De heer Feringa roemde de grote onbaat
zuchtigheid en de vitaliteit van dr.
Schuckink-Kool en hij hoopte, dat de heer
P. Woudt en mejuffrouw T. v. d. Berg, die
als leerkrachten aan de school zijn ver-
I bonden, deze eigenschappen zouden over-
nemen en dit zouden aanvullen met ijver
j en toewijding. De school zou dan in haar
volle breedte, maar vooral volle diepte aan
haar doel beantwoorden.
Kindertoneel
In de overvolle eetzaal werd toen een
stukje kindertoneel opgevoerd door een
vijftiental kinderen, dat ieders hart stal door
j zijn eenvoud, reinheid en goede voordracht.
„Hoe prins Mario leerde lezen" was inge
studeerd en werd uitgevoerd onder leiding
van „zuster Houtsma", die hiermede veeJ
eer inlegde.
Dr. Lojenga leidde hierop Dr. Schuckink-
Kool in, die het tweehonderdduizendste en
tweehonderdduizend en eerste kind in het
zonnetje zette. Van 1905 af duurde het
dertig jaar voor de eerste 100.000 vol
waren en in achttien jaar tUds werden de
volgende 100.000 kinderen „afgeleverd".
Dr. Schuckink-Kool hield daarop in een
geestige speech de aandacht der jongens
en meisjes gevangen, door hen duidelijk te
Na de openingsplechtigheid bood de ere
voorzitter van het Genootschap, dr. A.
Schuckink-Kool namens het Centraal Ge
nootschap aan Arie van Doorn uit Utrecht,
het tweehonderdduizendste kind, dat op
genomen werd in de tehuizen van het
Centraal Genootschap sinds de oprichting
in 1905, een zilveren lepel en vork aan.
Bij zijn rondgang, die ruim een uur
duurde, door het geopende Emma-Kin-
derhuis, kon minister Suurhoff de ver
leiding niet weerstaan om ook eens
onder de „meetlat" te gaan staan. Zijn
vrouw en dochter moesten eveneens dit
nuttige instrument proberen, waarmee
bewezen werd, dat beslist niet alleen
„kleine mensen" gemeten worden.
Toen dr. Schuckink-Kool als afgevaar
digde van het Centraal Genootschap bij
de jubilerende „Jan van Zutphen" op
visite was, zei hij tegen de jubilaris:
„Ome Jan, wij leveren binnenkort ons
200.000ste kind af aan de maatschappij,
lis we maar voor 1 procent succes heb
ben, hebben we jou 2000 tbc-patiënten
bespaard". Ome Jan antwoordde hier
op: „Ga zo door m'n jongen!" (Ze zijn
ongeveer even oud, dr. Schuckink-Kool
zn Jan van Zutphen!).
Minister Suurhoff kon het goed vinden met
de kinderen van het Emmakinderhuis
maken, hoeveel 200.000 eigenlijk is: ach
ter elkaar geplaatst met een tussenruimte
van 40 cm zouden deze herstelde patiëntjes
een rij vormen van Wijk aan Zee tot
Amersfoort. Spreker wenste de aanwezige
kinderen toe, dat zij gezond en sterk moch
ten worden en dat iedereen zich daarover
verheugde, inclusief de aanwezige burge
meester van Beverwijk, mr. H. J. J. Schol-
tens, omdat zijn gemeente al wéér gezon
der werd. Dr. Schuckink-Kool stelde het
zeer op prijs, dat zijn naam aan de school
gegeven werd en hij vertrouwde, dat zo
wel de school als het tehuis zelf, zou voort
gaan op de ingeslagen wegen.
Feestvarkentje
Het 200.000ste kind, Arie van Doorn uit
Utrecht, wiens ouders ook aanwezig wa
ren, werd daarop tot „feestvarken" ver
klaard en ontving als aandenken aan deze
gedenkwaardige dag een zilveren couvert.
Een zelfde cadeau kreeg het 200.001ste
kind, Grada Schreuders uit Haarlem, als
symbool van de voortzetting van het werk.
„Mijn taak is hiermee afgelopen, het ge
nootschap gaat echter door", sprak hierna
de oudste dokter met bewogen stem: „Dr.
Lojenga valt de eer te beurt de taak op te
vatten en in misschien 12 jaar al de vol
gende 100.000 af te leveren".
De oudste dokter met de feestelijk ver
sierde kinderen werden daarop vereeuwigd
en zongen alle aanwezigen het „Feestlied",
waarin de opbouw, het herstel en het doel
van het Emma Kinderhuis werden bezon
gen.
Burgemeesterlijke trots
De burgemeester van Beverwijk, mr. H.
J. J. Scholtens sprak toen namens het
gemeentebestuur zijn warme sympathie
met het Kinderhuis uit. In alle mogelijke
opzichten was de samenwerking prima te
noemen, hetgeen wel bleek uit de gehou
den voetbalwedstrijd van het gemeente
bestuur, waarvan de opbrengst bestemd
v. erd voor het Emma-huis. Spreker hoopte,
dat dr. Schuckink-Kool, oud Beverwijker,
nog vele jaren het succes van „zijn" school
zou mogen zien. Hijzelf was trots op de
inrichting en op de school, en het gemeen
tebestuur zal al het mogelijke doen om de
communicatie weg BeverwijkWijk aan
zee, inclusief de Relweg, grondig te verbe
teren. Zo gauw de vorst-periode voorbij
gelid moet worden geplaatst". Dat zei
prof. mr. P. J. Oud, voorzitter van de
Volkspartij voor Vrijheid en Democratie
en voorzitter van de Tweede Kamer-fractie
der V.V.D., op het tweedaags onderwijs
congres der Vereniging van Staten- en
Raadsleden der V.V.D., dat in Den Haag
gehouden is.
Bij de opening van het congres herdacht
de voorzitter, de heer J. Dèttmeijer, het
dezer dagen plotseling op 38-jarige leef
tijd overleden lid van het hoofdbestuur
der V.V.D. en lid van de Provinciale Sta
ten van Zuidholland jhr. mr. W. L. Schorer.
De voorzitster van de commissie uit de
vereniging, welke over het onderwijs een
rapport had uitgebracht, mevrouw mr. E.
A. J. Scheltema-Conradi uit
Haarlem, betoogde, dat gezorgd moet wor
den voor een sluitend onderwijssysteem:
van de kleuterschool af tot de universiteit
moeten er geen wijkende wegen zijn. Voor
het nijverheids- en middelbaar technisch
onderwijs dient men te komen tot regio
nale scholen met gemeenschappelijke
technische installaties en bijzondere afde
lingen. Ook besprak zij de opvoeding van
het meisje voor het huwelijk na de leer
plichtige leeftijd, waarvoor zij een afge
ronde cursus, welke weinig theorie geeft,
nodig achtte.
De heer J. Machielsen, rijksinspec
teur van het Lager Onderwijs te Leiden,
behandeld als voorzitter van een sub
commissie het lager en voortgezet lager
onderwijs. Wat het vakonderwijs betreft
was hij van oordeel, dat dit met uit
zondering van het gymnastiekonderwijs
zoveel mogelijk gegeven moet worden door
de leerkrachten zelf. Het geven van ver-
keersonderwijs dient verplicht te worden
gesteld en zai ook op de kweekscholen als
vak moeten worden ingevoerd. Ten aan
zien van de vernieuwing van het onder
wijs zei de heer Machielsen, dat gewaakt
moet worden tegen verstarring en sleur
„maar dat moet niet alleen gedaan worden
omdat wij zo graag vernieuwen".
Bij de gedachtenwisseling betoogde me
vrouw A. F o r t a n ie r- D e W i t uit Bloe-
mendaal dat renteloze voorschotten bij het
onderwijs uit den boze zijn. In het belang
van het gehele volk moeten ook kinderen
uit eenvoudige kringen gelegenheid heb
ben, naar boven te komen zonder later ge
bukt te gaan onder schulden, die te hunnen
behoeve in hun jeugd gemaakt zijn voor
het onderwijs. Zij bepleitte daarom het
verlenen van studiebeurzen.
Mevrouw E. van den Bosch - De
J o n g h behandelde het kleuteronderwijs,
waarvoor de gemeenten aanspraak menen
te mogen maken op een grote tegemoetko
ming van het rijk in de onkosten. Zij be
pleitte een wettelijke financiële regeling
tussen het rijk en de gemeenten. Ook moet
er een bepaling komen, dat onbevoegden
uit het kleuteronderwijs worden geweerd.
Er dient te worden voorgeschreven, dat
elke leidster van een kleuterschool in het
bezit is van een door het rijk erkende acte,
waarvan de minimum eisen wettelijk zijn
vastgelegd. Deze volledig bevoegde leid
sters moeten in salaris gelijkgesteld wor
den met de onderwijzeressen bij het Lager
Onderwijs.
Mevrouw Van den Bosch zou het kleu
teronderwijs niet verplicht willen stellen.
Zolang het kleuteronderwijs nog niet
wettelijk is voorgeschreven moet ervoor
gezorgd worden, dat naast iedere openbare
lagere school een openbare kleuterschool
aanwezig is.
Mr. L. R. J. ridder van Rappard behan
delde de beheersvorm van de openbare
school, ir. J. D. M. Bardet hield een inlei
ding over het lager en middelbaar tech
nisch onderwijs, mej. J. E. Redeke over
het huishoudonderwijs en ir. J. R. te Velde
over het land- en tuinbouwonderwijs.
ADVERTENTIE
HAARLEM
ELECTRISCHE INSTALLATIES
LUIDSPREKENDE
TELEFOON-INSTALLATIES
was, beloofden grote stapels stenen reeds
de uitvoering van deze plannen.
Een der aannemers sprak daarna nog
enkele woorden van dank en waardering
en toen kregen de aanwezigen de gelegen
heid het prachtig ingerichte gebouw te be
kijken.
Behalve de 2 meisjes-zalen, 3 jongens
zalen en 2 leslokalen zijn er een observatie
kamer, een speelzaal en een eetzaal (met
piano) in ondergebracht, die allen de be
wondering van de bezoekers oogstten.
