Misdaad-in-kleurenprimeur
van de Haarlemse politie
„Na Economische Unie volgt
inter-parlementaire raad"
VERHEUGEND NIEUWS!
PANDA EN DE MEESTER-ALCHEMIST
A
J
Wereldnieuws
J
Nieuwe fototechniek in dienst der justitie
De radio geeft Woensdag
Toeristen rukken straks
van alle kanten binnen
Dr. Kortenhorst over Benelux
„Een half percent
Toneehnuseutn
Toclt ié het zo
2
K E I P o.
Radioreportage van
D-Day-herdenking
Politie-agent door messteek
ernstig gewond
Wijgesproken van schuld
aan de dood van
drie arbeiders
Seringenzeep
een aanwinst
De zagende pijnen
Kerkelijk Nieuws
Strengere selectie van
vaandrigs en kornets
Gotisch
handschrift
De Haarlemse politie lanceert vandaag
als eerste in ons land een primeur die het
leven van haar klanten nog zuurder zal
maken dan het al is: de criminele kleuren
fotografie.
Tot nog toe werkten de poli tie fotografen
in ons land uitsluitend met zwart-en-wit
materiaal, dat belangrijke diensten bewijst
bij de ontraadseling van vele misdaden,
maar dat in bepaalde gevallen toch niet
voldoet. Maakt men b.v. normale foto's
van een ernstige autobotsing, dan zullen
die foto's geen enkel verschil in de weer
gave van bloedsporen en b.v. uitgestroom
de motorolie tonen, terwijl zulke verschil
len juist voor de bepaling van de schuld
vraag van de grootste betekenis zijn.
De moderne kleurenfilms kennen die be
zwaren niet en beelden in het bijzonder
het rood in al zijn nuances met grote na
tuurgetrouwheid af. Voor de mensen van
de technische opsporingsdienst stond het
dan ook reeds lang va^t dat deze kleuren
films voor zulk soort klusjes van de politie-
fotograaf het aangewezen materiaal zouden
zijn. maar in de practijk viel het nieuwe
medium lang niet mee.
In de eerste plaats bleek de kleuren
film veel minder ..snel" dan zwart-wit-
film en bovendien eist zij erg preciese be
lichting. Een half diafragma (lensopening)
te veel of te weinig leidt al tot kleurver
anderingen die een opname volkomen on
bruikbaar maken.
Een derde bezwaar is tenslotte para
doxaal als het klinken ma? de volstrekt
objectieve weergave der kleuren, waardoor
b.v. bij opnamen onder een stralend-blau-
we hemel alle mersen en voorwerpen in
een blauwachtig waas verschijnen. Nu is
dit wel ten dele weg te werken met ..cor
rectiefilters" en andere hulpmiddelen.maar
de moeilijkheid daarbij is. dat de mens zo'n
kleurenwaas niet ziet en dus ook niet kan
bepalen, hoe hij het corrigeren moet.
Er is dan ook heel wat geëxperimenteerd
met allerlei merken en typen kleurenfilms
door de mensen van de technische opspo
ringsdienst der Haarlemse politie, voor
men althans enigermate de techniek van
de kleurenopname onder de knie had: eerst
met de z.g. omkeerfilms, die wel fraaie
resultaten gaven, maar waarmee men al
leen gekleurde lantaarnplaatjes maken kon.
In de practijk van de rechtspleging zijn
deze uiteraard weinig bruikbaar, tenzij
m^n de rechtzittingen in „lezingen-met
lichtbeelden" zou willen transformeren.
Meer kansen bood het z.g. negatief-posi-
tief-procédé, dat anderhalf jaar geleden op
de markt kwam en dat voor het eerst
het maken van gekleurde afdrukken op
papier mogelijk maakte. Bovendien bood
dit systeem de mogelijkheid van kleuren
correcties achteraf (door het gebruiken
van filters bij het afdrukken), waardoor
bij de opname ontstand»* kleur-,vervalsin
gen" te herstelden zijn. Direct na het ver
schijnen van dit Be'eieche product ziin de
Haarlemse politiefo^oerafen op initiatief
van de heer J. B. Meulman, chef van
de technische opsporingsdienst opnieuw
aan het experimenteren geslagen en
hoewel de eersite resultaten verre
van fraai waren, bleek het materiaal
voor de crimiine^ fotografie biizom-
dter geschikt te zijn. Een moeilijkheid
was echter, dat de belichte filmpjes ter
afwerking steeds naar België moesten wor
den gezonden, waartegen de politie om
redenen van geheimhouding en uit techni
sche overwegingen bezwaar had. Pas na
langdurige onderhandelingen stemde de
fabrikant erin toe. de geheimen van het
ontwikkelen en afdrukken der kleurenfilms
uit handen te geven aa-n twee Haarlemse
opsporingsambtenaren, die daartoe onlangs
een opleiding gekregen hebben aan de
ADVERTENTIE
Sierlijke Brilmonturen die (letteren
f. Houtstraat 13X naait luaor
fabriek in Antwerpen. Daarvan zijn zij
thans teruggekeerd en nu wacht men in de
inmiddels volgens de eisen des tijds ge
reorganiseerde donkere kamer van het
politiebureau in spanning op het eerste ge
val, waarby de nieuwe techniek haar dien
sten in de practijk kan bewijzen. Sinds
Januari hebben zich echter gelukkig geen
bloedige misdaden of ongelukken in onze
contreien voorgedaan en dies zijn de poli
tionele kleurenfotografen maar vast ijverig
aan het oefenen op fraaie motieven: bloe
men, papegaaien, dames met kinderwagens
en gefingeerde bloedbaden, waarbij een
collega, met ossenbloed bewerkt, als model
fungeert.
Hopelijk zal het lange tijd bij dit bloed
blijven
Op initiatief van de B.B.C. zal op 6 Juni
een uitgebreide reportage worden gewijd
aan de herdenking van „D-Day", welke
dan juist 10 jaar zal zijn geleden. De B.B.
C. is voornemens een groot programma uit
te zenden waarbij een staf van reporters
de frontlijn van 1944 van Normandië tot
aan de Rijn bij Remagen zal volgen en ook
in ons land reportages zal verzorgen, on
der andere van een kerkdienst in Ooster
beek. Het hoogtepunt van deze uitzending
is die uit Normandië, waar op het strand
een kerkdienst zal worden gehouden, ge
volgd door een herdenkingsplechtigheid.
De mogelijkheid bestaat dat daarbij rede
voeringen worden uitgesproken door Eisen
hower en Churchill.
In Deventer heeft een politie-agent bij
een schermutseling in een automatiek een
messteek in de rug gekregen. Hij werd zeer
ernstig gewond doordat het mes in een long
doordrong.
De agent wilde met twee collega's drie
mannen uit een automatiek verwijderen,
omdat zij zich misdroegen tegenover een
paar meisjes. Er ontstond een schermutse
ling waarbij de agent J. T. met een mes in
de rug werd gestoken. De drie mannen
namen daarop de vlucht, maar werden
korte tijd later aangehouden. Een hunner,
de 37-jarige G. B. uit Deventer, bekende
de agent met een mes gestoken te hebben.
Hij is ter beschikking van de officier van
justitie te Zutphen gesteld.
De toestand van agent T. is ernstig.
De Maastrichtse rechtbank heeft de hulp
opzichter J. C. van D. uit Sittard en de
chef der zuurstof fabriek D. L S. uit Ge
leen, beiden werkzaam aan de Staatsmijn
Emma II, vrijgesproken van de hun ten
laste gelegde grove schuld aan de dood van
drie arbeiders.
Op 31 Mei van het vorige jaar was op de
Emma een nieuwe compressor in gebruik
genomen. De verdachten zouden toen ver
zuimd hebben de machinist voldoende op
de hoogte te stellen van de werking der
nieuwe machine. Toen de machinist de
compressor in werking stelde, ontstond
een veel te hoge druk in de persleiding,
waardoor deze uit elkaar sprong. Door
wegvliegende stukken werden drie arbei
ders zo getroffen, dat zij korte tijd later
zijn overleden.
De officier van justitie had tegen beide
verdachten f 200 boete geëist.
ADVERTENTIE
Aangemoedigd door de enthousiaste ont
vangst. welke de Bloemenzeep van Castella
met haar fijne geur van rozen alom in den
lande ten deel viel. komen de Castella-fabrie-
ken thans met een nieuwe verrassing voor de
Nederlandse vrouw en wel.... de heerlijke,
frisse Seringenzeep.
Ongetwijfeld zal deze aeep met haar verruk
kelijke geur van seringen bij het vrouwelijk
publiek evenzeer in de smaak vallen als de
overige Castella zepen. Ontelbare vrouwen en
meisjes vertrouwen haar dagelijkse huidver
zorging toe aan de beroemde Castella-pro-
ducten: de klassieke Castella Schoonheidszeep
met de huidverjongende oliën (2 stukken
50 ct.).
Castella Spécial met het wonderbaarlijk
schuim (32 ct.).
Castella Bloemenzeep (rozen of seringen
20 ct.).
Ook U zult dus nu gemakkelijk een Castella
zeep naar Uw hart kunnen kopen.
HILVERSUM I. 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.30 Gewijde mu
ziek. 7.45 Een woord voor de dag. 8.00
Nieuws. 8.15 Platen. 8.30 Tot uw dienst. 8.35
Platen. 9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor de
huisvrouw. 9.40 Het leven van Edward
Grieg, hoorspel. 10.25 Reportage. 12.00 Cello
en piano. 12.30 Land- en tuinbpuwmedede-
lingen. 12.33 Instrumentaal sextet. 12.59 Klok
gelui. 13.00 Nieuws. 13.15 Met Pit op pad,
causerie. 13.20 Banjo-orkest. 13.50 Platen.
15.30 Kamermuziek. 16.00 Voor de jeugd. 17.20
Platen 17.30 Orgel. 18.00 Militaire Causerie.
18.10 Platen. 18.15 Spectrum van het Chris
telijk organisatie- en verenigingsleven,
vraaggesprek. 18.30 R.V.U.: De merkwaardige
bouw van Jupiter, 19.00 Nieuws. 19.10 Boek
bespreking. 19.25 Platen. 19.30 Buitenlands
overzicht. 19.50 Platen. 20.00 Radiokrant.
20.20 Kamerorkest en solist. 21.00 Lijdens
overdenking. 21.30 Geestelijke liederen. 21.45
Platen. 22.05 Evangelisch commentaar. 22.15
Platen. 22.45 Avondoverdenking. 23.00
Nieuws. 23.15—24.00 Platen.
HILVERSUM II. 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.50
Voor de huisvrouw. 9.00 Gymnastiek. 9.10
Platen. 10.00 Schoolradio. 10.20 Voor de
vrouw. 11.00 Platen. 12.00 Accordeonorkest.
12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33
Voor het platteland. 12.38 Hammondorgel.
12.45 Gitaarensemble. 13.00 Nieuws. 13.15
Tentoonstellingsagenda. 13.18 Platen. 13.45
De weg omhoog, causerie. 14.00 Voor de kin
deren 16 00 Voor de zieken. 16.30 Jeugdcon-
cert. 17.15 Promenade-orkest. 17.50 Rege
ringsuitzending: Correspondentieclub o. 1. v.
Regina Zwart. 18.00 Nieuws en commentaar.
18.20 Praatje over consumentenbelangen.
18.35 Dansmuziek. 19.00 Voor de kinderen.
19.05 De Katholieken en het Socialisme, cau
serie. 19.20 Platen. 19.30 Voor de jeugd.
20.15 Lichte muziek. 20.40 Rook, hoorspel.
20.00 Nieuws. 20.05 Politiek commentaar.
21.15 Omroeporkest en solist. 22.05 Cabaret.
22.35 Cocospalmen. causerie. 22.50 Platen.
22.55 Schaken. 23.00 Nieuws. 23.15 Socialis
tisch nieuws in Esperanto. 23.20 Orgel.
TELEVISIE (V.A.R.A.)
20.15 Actualiteiten en weeroverzicht; 20.30
Filmfestival te Cannes; 20.45 Dokter's Tele-
visite; 21.05 Keizer Rasjudan verveelt
zichTV-spel.
BRUSSEL. 324 M.
11.45 Platen. 12.00 Lichte muziek. 12.30
Weerbericht. 12.34 Platen 13.00 Nieuws.
13.15 Orkestconcert. 13.55 Platen. 14.00
Schoolradio. 15.45 Kinderliedjes. 16.00 Or
kest-concert. 16.45 Platen. 17.00 Nieuws. 17.10
Platen. 17.30 Voordracht. 17.45 Platen. 17.50
Boekbespreking. 18.00 Koorzang. 18.30 Voor
de soldaten. 19.00 Platen. 22 00 Nieuws. 22.15
L- pré-aux-clercs. nnera 22.00 Nieuws. 22.15
•Tanzzmuziek. 22.45 Platen. 22.5523.00
Nieuws.
BBC
22.00—22.30 Nieuws. Het Dominion Ceylon.
Vrijbuiters Radiodagboek. (Op 224 m.).
Belgen, Amerikanen, Fransen, Duitsers,
Engelsen en Scandinaviërs maken zich
thans al weer in groten getale op om hun
vacantie in Nederland te gaan doorbrengen.
Een groep Amerikaanse vrouwen is al
onderweg. Zij zijn afkomstig uit beroep en
bedrijf en maken een „goodwill-tour" door
Europa. Op 20 April om 17,50 uur komen
deze dames voor een visite aan Nederland
van een paar dagen op Schiphol aan.
De Belgische schooljeugd zal en massa
in de reeds vóór de oorlog in België zo ge
liefde „radio-treinen" worden geladen,
zulks onder auspiciën van het Belgische
onderwijsministerie op grond van de Bel
gisch-Nederlandse culturele accoorden. De
eerste reis gaat op 28 April naar de bloem-
bollenvelden en verder staan de Alkmaarse
kaasmarkt, de Afsluitdijk en de Noord-
Oostpolder op het programma.
De nieuwste Amerikaanse liefhebberij is
„reizen met beroemdheden", een sport, die
bijzonder duur is. Luxe kinderen bieden
aan beroemde schrijvers, toneelspelers,
radio- en televisie-figuren een tochtje door
het oude Europa aan. Twee dagen verblijf
in Nederland staan daarbij meestal op het
programma vermeld.
Van Franse en Engelse zijde neemt men
de tochten naar Nederland kalmpjes op.
Men komt gewoon met vacantie en neemt
daartoe de nodige informaties bij de bui
tenlandse A.N.V.V.-kantoren en de reis-
bureaux.
Zij werden in aantal verre overtroffen
door de Duitse toerist, die voor Nederland
bevrijd is van het visum en bovendien een
zeer schappelijke deviezentoewijzing heeft.
Voor de oorlog kwam 48 percent van het
aantal toeristen in ons land uit Duitsland.
Het ziet er naar uit, dat het weer hard die
ADVERTENTIE
van rheumatiek. spit, ischias, hoofd- en
zenuwpijnen worden snel en afdoende ver
dreven door Togal F,r is geen beter middel
tegen dan Togal. Togal baat waar andere
middelen falen. Togal zuivert door de nieren
en is onschadelijk voor hart en maag. Bij
apoth. en drogisten 0.95, 2.40 en 8.88
Ned. Herv. kerk
Beroepen te Dirksland (toez.) J. den
Besten te Babyloniënbroek.
Benoemd tot ziekenhuispredikant te
Groningen C. B. Boere te Groede (Z.).
Geref. kerken
Tweetal te Deventer (3e pred.pl.): T. J.
Hagen te Lemelerveld en M. G. Ton te
Geesteren-Gelselaar.
Beroepen te Westeramden J. Eleveld
cand. te Smilde.
Aangenomen naar Aduard E. Jansen te
Berlikum; naar Wierum B. G. de Valk,
cand. te Nunspeet.
Bedankt voor Bierum H. Tien te Bunde
(Oostfriesland).
Chr. Geref. kerken
Tweetal te Zeist: M. Holtrop te Leeuw
arden en P. Op den Velde te Murmerwoude
Tweetal te Delft: J. C. Maris te Haar
lem-N. en K. G. van Smeden te Utrecht.
Geref. gemeenten
Beroepen te Woerden H. Ligtenberg te
Rotterdam-W.
Bedankt voor Ridderkerk H. Ligtenberg
te Rotterdam-W.
Beroepen te Paterson (U.S.A.) W. Hage
te Aalst-Brakel.
kant uit ga"t, gezien de overweldigende
hoeveelheid aanvragen uit de Duitse lan-| u«. Euni1v i*
den. Dit geldt zowel de belangstelling voor: MOLENDIJK S
dagtochten als voor langer vacantiever- Santpoorterplein 1
blijf. j Buslijn 3-4-8
ADVERTENTIE
Iedere Dame is verwend
met Molendijk's Permanent
DAMESKAPSALONS
Tel. 19706
Alle beschikbare krachten in Bagdad zijn gemobiliseerd om de strijd aan te binden
met het water nu de Tigris op vele plaatsen buiten zijn oevers is getreden. Meisjes
helpen met zandzakken een dam op te werpen.
Dr. L. G. Kortenhorst, voorzitter van de
Tweede K?mer en voorzitter van de afde
ling 's Gravenhage van het Comité Benelux,
heeft, nu na de ministeriële conferentie van
Benelux in de vorige week, de totstand
koming van de Economische Unie het eind
stadium nadert, in een voordracht in een
lunchvergadering van het Comité Benelux,
afdeling 's Gravenhage, gesproken over de
vorming van een parlementair Benelux-
orgaan. Er is een protocol tot instelling van
een adviserende interparlementaire Bene-
luxraad van 24 Juli 1953. Ten aanzien
daarvan werden door de Raad van de Bel
gisch-Nederlands-Luxemburgse Interpar
lementaire Unie een aantal opmerkingen
gemaakt, die het aantal leden van de raad
betroffen, de bevoegdheden ten aanzien
van het samenstellen van de agenda, het
eigen initiatief en het hebben van een eigen
griffie. Onlangs zouden volgens de berich
ten de ministers der Benelux tegemoet ge
komen zijn aan twee der drie bezwaren:
aantal leden 49 in plaats van 35 en
een eigen griffie. Onbeslist is gebleven de
vraag der bevoegdheden ten aanzien van
het samenstellen der agenda, het eigen
initiatief.
De heer Kortenhorst haalde in dit ver
band het lange wachten de woorden
van Guido Gezelle aan: „Wat lange duren
moet, zal traag geboren worden". Ook had
hij het over de olifanten, die met betrek
king tot de tijdsduur van de dracht het
record slaan: „het jonge dier heeft onge
veer twee jaar nodig, voordat het levens
licht voor hem ontstoken wordt."
Hij zou niet weten met welke voor
wereldlijke kolos hij het nieuwe wicht, dat
„Adviserende Interparlementaire Benelux-
rnad" jsal lieten, moest vergelijken om
'daaraan de tijdsduur af te meten tussen
het leggen van de eerste kiem en de late
geboorte. „Wij zijn nu wat Benelux betreft
10 jaar na de eerste stappen, die in Londen
werden gedaan."
Integratie
Het woord „integratie" ligt gemakkelijk
in de mond. In politieke zin is het woord
nieuw. Het is ontleend aan de psychologie.
Daar betekent integratie onderlinge door
dringing, de eendrachtige samenwerking
en de opneming in hoger verband van de
onderscheiden psychische functies. De toe-
Op grond van een kort geleden uitge
komen ministeriële beschikking zullen
dienstplichtige vaandrigt en kornets niet
meer zoals in de praktijk tot dusverre min
of meer het geval was, automatisch tot
tweede luitenant worden bevorderd. Op
grond van de beschikking zullen zij na
drie maanden dienst bij de troep beoor
deeld worden op hun capaciteiten als toe
komstig officier. Is deze beoordeling gun
stig dan zullen zij na vier maanden bij de
troep te hebben gediend bevorderd worden
tot reserve tweede luitenant. In het omge
keerde geval zullen zij teruggezet worden
tot de rang van dienstplichtig sergeant c.q
wachtmeester.
Voor de vaandrigs die reeds langer dan
vier maanden practische ervaring hebben,
wordt deze beslissing op 15 April van
kracht.
Voor dienstplichtige onderofficieren gold
een dergelijke regeling reeds geruime tijd.
Na vier maanden diensttijd werden zij het
zij aangesteld als effectief sergeant, hetzij
teruggesteld tot de rang van korporaal.
9. „Het is de hoogste tijd, dat wij gaan,
mijnheer Panda", zei Jolliepop, terwijl hij
zijn kleine meester haastig mee naar bui
ten trok. Waarom opeens zo haastig, Jol
liepop?", vroeg Panda verbaasd, „die al
chemist wou nog wat zeggen, geloof ik".
..Ongetwijfeld", antwoordde Jolliepop, „dat
individu wilde ingaan op uw hoogst on
doordacht aanbod om hem te helpen, in
dien ik zo vrij mag zijn, het aldus te stel
len. Dat was dan ook de reden, voor dit
overhaast vertrek". „Maar ik wilde hem
helpen, omdat hij zo'n verdriet had!", riep
Panda, „hij was zo teleurgesteld, toen hij
merkte, dat ik geen homunculus was!"
„Juist", zei Jolliepop, „en het zou wel eens
tot hem kunnen doordringen, dat hij aan
u als millionnair meer heeft, dan als ho
munculus". „Wat hindert dat?", vroeg
Panda, „al ben ik millionnair, daarom map
ik iemand toch wel helpen?" „Een million
nair dient voorzichtig met beloften te
zijn", hield Jolliepop vol, „want men is
dan gauw geneigd te azen op zijn goud".
Onder het spreken hadden zij Huize Hob
beldonk bereikt en Panda begaf zich dade
lijk naar bed. Maar veel slaap zou hij die
nacht niet krijgen; plotseling vloog een
steen dwars door de ruilen en een bekende
stem riep van buiten: „Jonker Panda,
waak op! Ik ben het, de alchemist, die ge
helpen wildet! Ge KUNT me helpen
met uw goud!"
nemende ontwikkeling van de mens bestaat
in een toenemende eenwording van de per
soonlijkheid op telkens hoger niveau.
„Ook in parlementaire kringen is de
medezeggenschap van een latere termijn",
zo merkte de heer Kortenhorst op. „Men
moest in verband met de integratie komen
tot een ontwikkeling van het denken, voe
len en willen ook op het gebied van de
staat. Een afstand nemen van het nationale
gevoel om dat ondergeschikt te maken aan
een hogere structuur. Daar is dus veel voor
nodig in het bewuste en onbewuste, telkens
op een hoger niveau. Daar zit thans een
evolutie-tendens in."
Boven-nationaal
De heer Kortenhorst herinnerde aan het
geen prof. Tammes op 11 April 1915 over
boven-nationaal heeft geschreven. „Boven
nationaal is een orgaan, samengesteld uit
personen, die niet volgens regerings-in-
structies handelen en ook overigens geacht
worden geen nationale belangen te ver-
tegenwoordigen.""De heer Kortenhorst zei,
dat de scheiding niet scherp te trekken is.
Er zijn mengvormen. Men denke bijvoor
beeld aan beslissingen, die eenstemmigheid
vereisen.
Het Interparlementaire Benelux Orgaan
is tot heden nooit gedacht als boven-natio
naal, noch door de studiecommissie, noch
door de drie regeringen, noch door de par
lementen. Daarin kan pas verandering
komen wanneer de Economische Unie tot
stand zal komen. Internationale hogere or
ganen zijn voorlopers van eventuele boven
nationale organen. Onze grondwet houdt
met zulke organen rekening.
Een klein deel (een y2 van wat de ver
eniging „Het Toneelmuseum" in het dépot
der hoofdstedelijke universiteitsbibliotheek
heeft opgeslagen, is tot 17 April op werk
dagen van 10 tot 16.30 uur te bezichtigen
in het Witte Huis, Raadhuisstraat 4 te Am
sterdam.
Er zijn vier grepen uit de totale collectie
gedaan, uit de tijd rond 1800, omstreeks 1850,
omstreeks 1900 en uit onze dagen. Aquarel
len en tekeningen van schouwburgen, cu
riosa zoals persoonlijke attributen van to
neelfiguren, programma's tot uit de tijd van
Napoleon, historische en instructieve wer
ken over toneel, salaris-lijsten, herinnerin
gen aan de grote actrices Ziesenis-Wattier,
Kleine-Gartman, Mann-Bouwmeester, De
Boer-van Rijk (wier trouwboekje zelfs aan
wezig is), aan Herman Heijermans. aan de
Nederlandse première van Ibsens „Nora" in
de Salon des Variétés aan de Amstelstraat,
hier en daar een enkel oud costuum of re-
quisiet, décorschetsen, een aan Sarah Bern
hardt gewijde vitrine al deze en derge
lijke bezienswaardigheden zijn verspreid
over deze twee kamers, binnenkort te adop
teren door de Twentse Bank, die de ruimte
nu nog voor de vereniging beschikbaar heeft
kunnen stellen.
De vereniging Het Toneelmuseum, aldus
voorzmer prof. dr. F. W. van Thienen en
secretaris Joh. M. Coffeng, bezit geen expo
sitiezaal of behoorlijke bergruimte, ondanks
besprekingen met de gemeente Amsterdam,
waarvan al in 1934 resultaten werden ver
wacht. Het recente aanbod uit Den Haag het
museum daar te vestigen is een van de
zeldzame reacties waaruit blijkt, dat de col
lectie niet totaal in vergetelheid is geraakt.
j
Lonen. Een langdurig loongeschil, waarbij
116.000 arbeiders van werkplaatsen der
Britse spoorwegen betrokken waren, is
Maandagavond geëindigd met de aan
vaarding van een zes procent loonsver
hoging voor de arbeiders. De vakbond
leiders hadden aanvankelijk vijftien
procent loonsverhoging geëist. De voor
zitter van de commissie, Sir Brian Ro
bertson, heeft Maandag de gehele das
besprekingen gevoerd om te pogen een
nationale spoorwegstaking af te wen
den, die de vakverenigingsleiders van
70.000 machinisten en stokers op 24
April willen laten beginnen, als de com
missie niet haar plannen voor herzie
ning der loonschalen bekend maakt.
Kiel. Twee directeuren en een ingenieur
van de Howaldtswerke te Kiel zijn Zon
dag onverwacht naar Moskou vertrok
ken voor het voeren van besprekingen
over de bouw van schepen. Naar Maan
dag te Kiel van bevoegde zijde verluidde
zouden deze besprekingen betrekking
hebben op de bouw van nog 15 speciale
fabrieksschepen voor de visserij, ter
waarde van ongeveer 120 millioen mark.
De Howaldtswerke hebben reeds in
Januari met de Russen een leverings
verdrag gesloten voor tien van deze
schepen. Overeengekomen werd, dat de
financiële afwikkeling via Londense
banken zou geschieden en dat de ver
rekening zou geschieden door Sovjet-
Russische leveranties van olie, hout en
ertsen.
Borg. De bekende Franse zanger Charles
Trenet heeft de vereiste borgtocht ten
bedrage van 1.200.000 fr. aangeboden,
die Marie Besnard nodig heeft om in
vrijheid te worden gesteld. Het proces
tegen Marie Besnard, die van vergifti
ging van zes personen wordt beschul
digd, is Donderdag opgeschort, hangende
een verder onderzoek.
Bevriend. De Amerikaanse luchtmacht in
Europa heeft Maandag haar eerste
school voor opleiding van personeel van
bevriende landen geopen in Fürsten-
feldbruck in Beieren. Turkse, Neder
landse en Spaanse piloten zijn de eer
ste deelnemers aan de cursus, welke
onder meer zal opleiden tot het bestu
ren van straalvliegtuigen. Men hoopt in
Juni zeventig leerlingen, het maximum
dat men gelijktijdig kan opleiden, te
hebben.
Donau. Het smelten van sneeuw in de ber
gen heeft in Oostenrijk tot ernstige
overstromingen geleid. Naar United
Press meldt zijn minstens drie personen,
waaronder een zesjarig meisje, het
slachtoffer geworden van kolkende wa
termassa's. Het peil van de Donau is
de afgelopen nacht drie meter gestegen.
In de provincie Opper-Oostenrijk is het
gevaarspeil bereikt. Nabij de plaatsen
Grein, Ybbs en Mauthausen is de Do
nau aan beide kanten buiten de oevers
getreden. Het aangrenzende lage land
staat onder water.
Ondank. De Parijse politie-agent Gerard
Berger is slecht beloond voor redding
van een mens. Toen Berger Zondag
langs het Canal St. Martin liep, zag
hij daar een man in liggen, die wan
hopig trachtte het hoofd boven water-
te houden. Berger bedacht zich geen
seconde, sprong de drenkeling na en
sleepte hem op het droge. Zodra de
vreemdeling echter vaste grond onder
do voeten voelde, sprong hij op Berger
af en takelde hem met behulp van drie
andere mannen zo hevig toe, dat de
agent in het ziekenhuis moest worden
opgenomen. Tot dusverre heeft men
geen spoor kunnen vinden van de
merkwaardige drenkeling.
Anders. De Napolitaanse belastingambte
naar Russo viel gisteren in zijn bureau
flauw, toen hij ontdekte, dat hij zijn
lijstje met uitslagen vergeten had op te
zenden aan een voetbalpool, wat hem
anders 217 millioen lire zou hebben
opgebracht. Russo had als enige in heel
Italië een juiste opsomming gemaakt
van de mogelijke voetbaluitslagen-uit
13 wedstrijden. Hij vond het verkreu
kelde papiertje in een van zijn zakken
terug, toen de uitslag bekend werd.
Graaf. Graaf Alai de Monspey is Maan
dag te Parijs tot een boete van 10.000
francs veroordeeld wegens het roepen
van beledigingen aan het adres van de
Franse minister van Defensie, René
Pleven, tijdens de betogingen die Zon
dag te Parijs werden gehouden.
In Apeldoorn heeft een 45-jarige arbei
der getracht zijn 34-jarige gewezen echt
genote van het leven te beroven door haar
enige keren met een hamer op het hoofd te
slaan. De vrouw werd niet levensgevaarlijk
gewond. De dader heeft daarna de hand aan
zichzelf geslagen.
VOLGENS de taalgeleerden moet het
oud-Germaans, dat enkele eeuwen vóór
de Christelijke tijdrekening in grote delen
van Europa gesproken werd, niet als één
taal worden beschouwd, maar als een
verzameling nauw verwante dialecten, die
onderling betrekkelijk weinig uiteenliepen.
Op een gegeven moment moet zich in dit
oud-Germaans een splitsing hebben vol
trokken in drie richtingen, waardoor het
Oost-, het West- en het Noordgermaans is
onstaan. Men neemt aan dat dit proces zich
heeft afgespeeld ongeveer 400
jaar vóór het begin van onze
jaartelling.
Het West- en het Noordger
maans, waaruit het Nederlands,
Duits, Deens, Zweeds, Fries,
Engels, enz. zijn gesproten,
kunnen we verder laten rus- V
ten, want voor vandaag is het
Oostgermaans verreweg het belangrijkst.
Deze taal is namelijk volkomen uitgestor
ven, hoewel zij gedurende een korte tijd
een grote bloei heeft beleefd onder de
Oost-Goten, die na de dood van Attila het
Hunnenrijk vernietigden en van uit Hon
garije het Romeinse rijk aanvielen, dat zij
omstreeks het begin van de 6de eeuw n.
Chr. onder de voet liepen. De heerschappij
der Gotische koningen over Italië duurde
echter slechts kort en va een goede halve
eeuw vonden machtsverschuivingen plaats,
waarna de restanten van de Gotische stam
men in de bevolking van Italië zijn opge
nomen.
Over deze kortstondige machtsexplosie
der Oost-Goten kan ieder denken zoals hij
wil, maar in ieder geval mag hij dan toch
niet voorbij zien aan het zegenrijke gevolg
dat deze korte heerschappij voor de weten
schap heeft gehad. Hierdoor werd n.l. de
Gotische taal aan ons overgeleverd. Tij
dens het bewind van de Oost-Gotische
koning Theoderik de Grote, werd in het
begin van de 6de eeuw in Noord-Italië een
manuscript vervaardigd, dat geheel in het
Gotisch is gesteld, dus in een vorm van
het Germaans die 400 jaar ouder is dan
de vormen van het Germaans die uit latere
teksten bekend zijn geworden.
Dit Gotische handschrift bevat de bijbel
vertaling die in de 4de eeuw werd ver
vaardigd door de West-Gotische bisschop
Wulfila of Ulfilas, die des
tijds in Moesië leefde, een ge
bied dat in het tegenwoordige
Bulgarije moet worden ge
zocht. Bisschop Wulfila heeft
zelf de lettertekens voor zijn
bijbelvertaling gemaakt, waar
bij hij uitging van het
Griekse uniciaal-schrift, maar
als een goed Germaan nam hij ook enkele
tekens uit het runen-alphabet over.
U kunt zich indenken, dat de taal van
deze bijbelvertaling West-Gotisch was,
maar toen dit handschrift in de 6de eeuw
in Noord-Italië werd gecopieerd, slopen
verschillende Oost-Gotische eigenaardig
heden binnen, omdat de overschrijvers nu
eenmaal tot de Oost-Goten van Theoderik
behoorden.
Hoe het ook zij, eerst 1000 jaar later, dus
in de 16 de eeuw, wordt voor het eerst
melding gemaakt van deze gecopieerde bij
belvertaling, welke zich destijds bevond
in de abdij van Werden. Maar hoe kwam
dit manuscript in Nederland terecht?
Laten we dan tevens mogen vertellen,
waarom deze copie de codex argenteus, of
het zilveren handschrift wordt genoemd.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden) H. PéTILLON.
