De C.V.P. zal absolute
meerderheid wellicht verliezen
Wereldnieuws
PANDA EN DE MEESTER-ALCHEMIST
Z wit saletten^?
De radio geeft Vrijdag
HELPT
PROMPT
Laatste eer aan kunst
schilder Gerbrands
ió het zo
DONDERDAG APRIL 1954
Belgische verkiezingen
Plan voor centrale
gasfabriek in Utrecht
Monument voor
dr. A. Plesman
Berkelse arts mag door
mr. M. H. verdedigd
worden
Nederlandse dank aan
Belgische justitie
Garuda zal weldra
eigen vleugels uitslaan
LAST van uw maag»
Kekkonen formateur
van Fins kabinet
Mr. Wongsonegoro over
Christenvervolgingen
Botsing tussen „Tarakan"
en Griekse „Leontios"
Twee Venlose tandtechnici
beboet
Minder studenten
in Delft
r~
GOTEN en
GHOTIEK
"ÏL. to
(Van onze correspondent in Brussel)
Het is met een vriendelijk gebaar geweest
dal de heer Van den Bulcke, de directeur-
generaal van het ministerie van Binnen
landse Zaken, die op 11 April de Belgische
verkiezingsoperaties leidt, ons de volledige
gegevens van de vorige en de huidige ver
kiezingen overhandigde. Wij hebben ons
daardoor kunnen verdiepen in zeer uitvoe
rige tabellen en dikke boekdelen vol cijfers.
Is het echter mogelijk op basis van een
analyse van de vorige en de huidige ver-
kiezingsgegevens bij benadering vooruit
zichten te formuleren?
Wij zijn geneigd deze vraag met een
overtuigd „ja" te beantwoorden. Op 11
April zullen ruim 5.800.0000 kiezers ter
stembus gaan om 212 Tweede Kamerleden,
106 Senatoren en enkele honderden leden
van de provincieraden te verkiezen. Er zijn
in dit kiezerscorps ruim drie millioen vrou
wen en bijna drie millioen mannen. Men
heeft kunnen constateren dat de meeste
vrouwen stemmen gelijk haar echtgenoot.
De alleenstaande vrouwen stemmen meest
al voor de behoudende partijen: de Katho
lieken of liberalen.
Ofschoon de echtgenoot zijn stem op een
liberale candidaat uitbrengt, stemt een
kleine minderheid der gehuwde vrouwen
Katholiek. Meer dan een half millioen kie
zers (of bijkans tien procent van het korps)
zullen voor het eerst hun politieke mening
te kennen geven. Jonge mensen stemmen
in de meeste gevallen vooruitstrevend, zo
dat zij in Vlaanderen waarschijnlijk over
wegend CVP zullen stemmen en in Wal
lonië overwegend socialistisch.
Op 4 Juni 1950 behaalde de Katholieke
CVP 2.356 millioen stemmen of 47.68 pet.
van het totaal. Hierdoor verkreeg deze par
tij 108 zetels en de oppositie 104, namelijk
77 socialisten, 20 liberalen en 7 communis
ten. Deze resultaten van de CVP werden
echter gerealiseerd onder de druk van de
destijds zeer hevige controverse, ontstaan
dcor de Koningskwestie. De verkiezingen,
die een jaar tevoren hadden plaats gevon
den, namelijk op 26 Juni 1949, gaven een
juister beeld van de situatie. Toen kreeg de
CVP 43,55 pet. van de uitgebrachte stem
men, wat haar 105 zetels bezorgde. De libe
ralen kregen 29, de socialisten 66 en de
communisten 12 zetels. Er gingen toen
199.504 stemmen (3.96 pet.) naar kleine
splinterpartijtjes, zoals de middenstands
partijen, en de nieuwe Vlaamse extremis
tische partij: de Vlaamse concentratie.
Op 11 April komen deze splinterpartijen,
die wegens de Koningskwestie in Juni 1950
niet zijn opgetreden, in de meeste arron
dissementen opnieuw in de publieke be
langstelling. Dit is het grote vraagteken
van deze verkiezingen: Hoeveel stemmen
halen die kleine partijen? Zij zijn thans in
ieder geval gevaarlijker dan in 1950. Te
Brussel komt een zeer populaire oud-bur
gemeester met een eigen lijst. De lijst van
de heer Saint Rémy is te vergelijken met
de lijst-Welter in Nederland.
In 1949 behaalden de kleine lijsten met
hun bijna tweehonderdduizend stemmen
geen enkele zetel in de Tweede Kamer of
in Senaat. Thans hebben de Vlaamse con
centratie, de middenstandslijsten en enkele
boerenlijsten een gemeenschappelijke partij
gevormd en hieruit moet, zo op het eerste
gezicht, worden geconcludeerd dat deze
splinterpartijen de CVP haar volstrekte
meerderheid zullen onthouden. Het is im
mers soms al voldoende dat enkele duizen
den stemmen naar een splinterpartij gaan
ADVERTENTIE
Het briilegiat waardoor U beter ziet
DAT LEVERt KEIP NAAST LUXOR
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Gebed. 8.00
Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Voor de huisvrouw.
9.40 Schoolradio. 10.00 Kamermuziek. 10.15
Platen. 10.25 Amusementsmuziek. 11.00 Voor
de zieken. 11.40 Kamerkoor. 12.00 Angelus.
12.03 Lunchconcert. 12.30 Land- en tuinbouw-
mededelingen. 12.33 Pianoduo. 12.55 Zonne
wijzer. 13.00 Nieuws. 13.20 Zang- en orgel.
13.45 Voor de vrouw. 14.00 Voordracht. 14.15
Lichte muziek. 14.55 Hier Vrij Europa. 15.25
Nederlandse kamermuziek. 16.00 Voor de
zieken. 17.00 Voor de jeugd. 17.15 Kinder
koor. 17.40 Zigeunermuziek. 13.00 Vraag
gesprek. 18.10 Lichte muziek. 18.40 Vragen-
beantwoording. 18.52 Actualiteiten. 19.00
Nieuws. 19.10 Regeringsuitzending. 19.30
Verzoekprogramma. 20.25 De gewone man.
20.30 Politiek forum. 21.00 Operaconcert.
21.50 De actie Voor God, causerie. 21.50
Luchtmachtkapel. 22.35 Schaken. 22.40 Pla
ten. 22.45 Kerk en mens, causerie. 23.00
Nieuws.-23.15—24.00 Weense kleinkunst.
HILVERSUM II. 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Orgel. 8.45 Voor
de huisvrouw. 9.00 Gymnastiek. 9.10 Platen.
9.35 Schoolradio. 10.00 Thuis, causerie. 10.05
Morgenwijding. 10.20 Voor de kleuters. 10.40
Viool en piano. 11.05 Radiofeuilleton. 11.25
Platen. 12.00 Musette-orkest. 12.30 Land- en
tuinbouwmededelineen. 12.33 Sport en prog
nose. 12.48 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Mede
delingen en platen. 13.30 Lichte muziek. 14.00
Kookpraatje. 14.20 Strijkkwartet en alt.
14.50 Voordracht met muziek. 15.10 Piano
voordracht. 15.30 Orgel en piano. 16.00 Orgel.
16.30 Muziekcauserie. 17.10 Voor de kinderen.
17.45 Herinneringen aan Willy Derby. 18.00
Nieuws. 18.15 Verzoeknrogramma. 18.45 De
Haverkist, hoorspel. 19.00 Voor de kinderen.
19.10 Meisjeskoor. 19 30 Mensen en conflic
ten, hoorspel. 19.50 Bericht. 20.00 Nieuws.
20.05 Boekbespreking. 20.15 Voordracht 20.30
Benelux. 20.40 Hedendaagse arbeidsproble
men, causerie. 21.00 Voor de jeugd. 21.35
Lichte muziek. 21.55 Buitenlands overzicht.
22.10 Strijkorkest. 22.40 Vandaag, causerie.
22.45 Avondwijding. 23.00 Nieuws. 23.15
24.00 Platen,
TELEVISIE (V.P.R.O.)
20.15 Een ton voor Triëst, gedachtenwisse-
ling over 't vluchtelingenvraagstuk; 20.25
Weerbericht: 20.28 De kunst van de Rijn,
filmdocumentatie; 20.55 Erasmus van Rot
terdam, TV-documentaire.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Orgel. 14.00 School
radio. 15.00 Voor de jeugd. 15.30 Omroep
orkest. 16.30 Orkest-concert. 17.00 Nieuws.
17.10 Lichte muziek. 18.00 Platen. 18.10 Voor
dracht. 18.20 Platen. 18.30 Voor de soldaten.
19.00 Nieuws. 19.30 Volkszang. 19.50 Cause
rie. 20.00 Symphonieorkest en solist. 20.55
Kunstkaleidoscoon. 21.10 SymDhonie-orkest
en solist. 21.45 Platen. 22.00 Nieuws. 22.15
Internationale Radio Universiteit. 22.30
Vlaamse liederen. 22.5523.00 Nieuws.
BBC
22.00—22.30 Nieuws. Hoe de weekbladen
het zien. Nieuwe films. (Op 224 m.).
om de CVP in een ongunstiger positie voor
de zetelverdeling te plaatsen.
In België zal dus, naar alle waarschijn
lijkheid, na de verkiezing een coalitie
regering tot stand komen. Het is lang niet
onwaarschijnlijk dat de CVP dan met de
socialisten scheep zal gaan, daar de nieuwe
Tweede Kamer en de Senaat een consti
tuerende vergadering zullen zijn, welke de
Belgische grondwet zal dienen te wijzigen.
De gewijzigde grondwet moet de over
dracht van nationale souvereiniteit moge
lijk maken, daar de beide Kamers de EVG
hebben goedgekeurd op voorwaarde dat de
grondwet aan de nieuwe internationale
situatie zal worden aangepast. Die wijziging
moet met tweederde van de stemmen wor
den goedgekeurd, een tweederde meerder
heid, welke slechts tot stand kan worden
gebracht door. een (onwaarschijnlijke)
regering, waarin de Katholieken, socialisten
en liberalen zouden zetelen, of door een
Katholiek-socialistische combinatie.
Gelijke betaling voor
mannen en vrouwen
Het Canadese Lagerhuis heeft een wets
ontwerp tot gelijke betaling van mannen
en vrouwen voor hetzelfde werk met 109
tegen 78 stemmen verworpen.
B. en W. van Utrecht hebben de ge
meenteraad thans doen toekomen een
voorstel tot stichting van een centrale gas
fabriek. De fabriek zal formeel gesticht
worden door een rechtspersoonlijkheid bé
zittend lichaam, dat de naam het „Gasbe
drijf Centraal Nederland" zal dragen. In
dit lichaam zullen deelnemen de gemeen
ten Amersfoort, Baarn, Culemborg, Utrecht,
Woerden en Zeist. Het zal ook het leiding
net naar deze gemeenten aanleggen en ex
ploiteren.
In het nieuwe bedrijf zal een kapitaal
van ruim 23 millioen worden geïnves
teerd, waarvan ruim vijf millioen gulden
dient voor het koppelnet. De fabriek zal
worden ingericht volgens het allernieuwste
procédé van totale vergassing van steen
kolen. De gasproductie zal daardoor goed
koper worden dan in gasfabrieken die vol
gens de klassieke methode werken. De ge
middelde productieprijs van het gas wordt
becijferd op 7,45 cent per kubieke meter.
Daarbij komen dan nog de kosten van dis
tributie. De kosten van gasfabricage vol
gens de klassieke methode worden becij
ferd op 11 cent per kubieke meter.
ADVERTENTIE
Tegen KIESPIJN, ZENUWPIJN:/Q
De stryd om Dien Bien Phoe. Nd een aanval worden krijgsgevangen gemaakte Viet
Minh-soldaten naar het Franse hoofdkwartier gebracht.
Vier beeldhouwers
uitgenodigd
Het comité „Nationaal Monument Dr.
A. Plesman", heeft in samenwerking met
de Nederlandse Kring van Beeldhouwers
vier beeldhouwers uitgenodigd een ont
werp voor het monument in te zenden.
Uitgenodigd zijn de beeldhouwers J.
Radecker te Amsterdam, Albert Termote
te Voorburg, W. Couzijn te Amsterdam en
H. Richters te Amsterdam. Nadat de ont
werpen zijn ingediend zal het comité op
voordracht van een adviescommissie, be
staande uit de heren Hildo Krop, prof. V.
S. Esscher en ir. D. Roosenburg, de defini
tieve opdracht verlenen.
Het Openbaar Ministerie heeft indertijd
een strafvervolging ingesteld tegen de
advocaat van de Berkelse arts O., mr. M.
H., omdat deze zich bij zijn optreden als
verdediger aan een strafbaar feit zou heb
ben schuldig gemaakt.
De deken van de Orde va> Advocaten
bij de Hoge Raad heeft toen aan mr. H.
meegedeeld, dat het ongewenst was, dat hij
als verdediger zou optreden, zolang niet
over zijn schuld of onschuld was beslist.
Thans blijkt, dat de zaak tegen de arts
door het Openbaar Ministerie bij de recht
bank is aangebracht, voordat inzake de
strafvervolging tegen de verdediger een
definitieve beslissing is genomen. Aldus
komt het belang van de verdachte bij zijn
verdediging door de door hem gekozen
raadsman te staan tegenover het bezwaar
van het optreden van een verdediger, te
gen wie een strafvervolging wegens zijn
gedrag in de bewuste strafzaak aanhangig
is. Naar de mening van de deken en van
de Raad van Toezicht, behoort in dit bij
zondere geval het eerste belang voor te
gaan. Hij heeft daarom aan mr. H. mee
gedeeld, dat het hem onder de gegeven
omstandigheden vrij staat als raadsman
van zijn cliënt op te treden.
De zaak Anneke Beekman
Geruchten volgens welke de Neder
landse justitie en politie zich zouden heb
ben uitgesproken over een tekort aan
medewerking van Belgische zijde in de
zaak Anneke Beekman, zijn door het
Openbaar Ministerie te Amsterdam offi
cieel tegengesproken.
De werkelijkheid is, zo verklaart het
O.M., dat men slechts lof kan hebben voor
de bijzondere activiteit en welwillende
behulpzaamheid, betoond door de Bel
gische justitie en de door haar terstond
ingeschakelde gerechtelijke politie op het
eerste van Nederlandse zijde gedane ver
zoek. De officier van justitie te Amster
dam, mr. F. Hollander, heeft reeds enige
weken geleden de procureurs des Konings
te Tongeren, Hasselt en Luik daarvoor
dank gezegd. De procureur-generaal te
Amsterdam,- mr. A. A. L. F. van Dulle-
men, heeft dit gedaan in een brief aan
zijn ambtgenoot te Luik.
DJAKARTA Verwacht wordt, dat
uiterlijk 30 April alle aandelen van de Ga
ruda Indonesian Airways in handen van
de Indonesische regering zullen zijn over
gegaan, aldus heeft Aneta vernomen van
ir. Sugoto, hoofd van de afdeling burger
luchtvaart van het ministerie van Verbin
dingen.
Op 30 April zal de oude directie haar
functie aan de nieuwe directie overdragen.
De leden van de nieuwe directie zullen nog
benoemd worden. Spoedig daarop zullen de
eerste Indonesische piloten voor de Garuda
gaan vliegen. Zeven voormalige piloten van
de Indonesische luchtmacht komen als co-
piloten in dienst van de GIA. In Mei wor
den voorts Indonesische vliegers, die in
Hamble (Engeland) een opleiding hebben
gekregen, in Djakarta verwacht.
Tenslotte vernam Aneta, dat er plannen
bestaan voor uitbreiding van het luchtnet
van de GIA, onder meer naar Hongkong en
Tokio.
ADVERTENTIE
„Roelf Gerbrands bracht schoonheid tot
de gemeenschap met een pijnlijke nauw
gezetheid. Het onbegrensde veld der vrije
kunst trok hem aan. Het juiste oordeel
over zijn werk zal aan de tijd moeten
worden overgelaten. Deze woorden sprak
de heer F. Sauer gisteren aan de baar van
de overleden kunstschilder R. Gerbrands
in de aula van het crematorium te Veisen,
waar velein bijeen waren om de verschei
dene de laatste eer te bewijzen.
Ds. J. J. van Hille, Remonstrants predi
kant ir. Haarlem, noemde Gerbrands een
wat stroef, in zichzelf gekeerd mens, die
innerlijk intens leefde. Hij sprak vam de
moeiten die deze mens steeds had gekend,
maar die desondanks het licht, dat in hem
was, naar buiten heeft laten schijnen. Er
was, zo zei spreker, een vreemde wil in
hem, die hem drukte en die het ibherlijk
licht trachtte te verduisteren. In het oeuvre
dat hij in Haarlem in de Waag tijdens zijn
laatste expositie tentoonstelde, kwam dui
delijk naar voren, dat hij trachtte vast te
leggen het moment waarop het leven en
de wereld licht worden, aldus ds. Hille.
Tot het laatst toe heeft hij moeizaam en
consciëntieus het Licht gezocht. De kunst
van Gerbrands heeft zioh in de loop der
jaren wel gewijzigd, maar toch was er ver
band in het werk. Zijn werk was aesthe-
tisch schoon en eerlijk. Hij had een afkeer
van onwetenschappelijk en artistiek ge
knoei. Ook de door hem geschilderde ra
men in de Remonstrantse kerk zijn er een
voorbeeld van hoe hij, als iedere ware
schilder, het licht trachtte te vinden.
Nadat de predikant een gedeelte uit het
Remonstrants Gezangenboek had gelezen,
namelijk de overdenking van de dood en
een gebed had uitgesproken, daalde de met
enige bloemstukken bedekte kist onder or
gelspel. Een dochter van de overledene
zegde voor de betoonde belangstelling
damk.
HELSINKI (United Press) Dc agra
rische leider Urho Ka leva Kekkonen is door
president Paasikivi aangezocht een nieuwe i
regering te vormen dat het zakenkabinet
van Sakari Tuomioja moet opvolgen. Kek
konen heeft de opdracht aanvaard en hij
gaat, in overeenstemming met de instructies
van de president, trachten een meerder
heidskabinet te vormen. Dit betekent vor
ming van een kabinet zonder de sociaal
democraten en volksdemocraten (commu
nisten) die 97 van de 200 zetels in het
parlement boetten.
PaasikiVi's besluit werd genomen na ëen
periode van mislukte inleidende onderhan
delingen tussen leiders van diverse poli
tieke partijen, nadat begin vorige maand
parlementsverkiezingen waren gehouden.
Deze verkiezingen, vier maanden voor de
oorspronkelijk vastgestelde tijd gehouden,
brachten geen wijziging in de onderlinge
krachtsverhoudingen van de zes politieke
partijen. Het lijkt dan ook niet waarschijn
lijk dat er een krachtig coalitiekabinet tot
stand komt.
DJAKARTA (Aneta). Als afgevaardigde
van de Christelijke Kerkenraad heeft oud
minister dr. Leimena een bezoek gebracht
aan vice-premier Wongsonegoro, in ver
band met de terreur, die door benden
jegens de Christenen in Zuid-Celebes wordt
uitgeoefend. Dr. Leimena bracht onder de
aandacht van mr. Wongsonegoro, dat deze
kwestie de kerken in het buitenland in op
schudding kan brengen. De vice-premier
zei, dat de regering het zeer betreurt, wat
de Christenen in Zuid-Celebes is overko
men. Hij zette uiteen, dat de terreur plaats
had binnen „het machtsgebied" van de
benden. Door een algemene operatie op
grote schaal kan slechts radicaal opgetre
den worden. Hij zei, dat de regering dit zo
goed als mogelijk is, zal doen. Hij voegde
hieraan toe dat de regering de kwestie be
ziet uit een oogpunt van algemene veilig
heid. „De regering zal bij de uitvoering
van het veiligheidsprogramma niet gierig
zijn. Wij zullen de nodige fondsen ter be
schikking stéllen, zelfs al moeten wij daar
door vasten", taldus mr. Wongsonegoro.
Voorts zei hij, dat de regering het lijden
van de Christenen geenszins als een onbe
langrijke zaak beschouwt. Hij verzocht
tenslotte begrip voor de moeilijkheden,
waarmee de jonge staat wordt geconfron
teerd.
Raad voor Scheepvaart
De Raad voor de Scheepvaart heeft een
onderzoek ingesteld naar de oorzaak van
de aanvaring tussen de „Tarakan" en het
Griekse s.s „Leontios" op 3 Juli 1953 op
de Schelde bij de lichtboei nr. 54.
Als getuigen werden gehoord kapitein
G". P. B. van de Tarakan, de Belgische
rivierloods J. B. L. B. van dit schip en de
Belgische rivierloods R. V. van de „Leon
tios".
De afgelegde verklaringen gaven de
inspecteur-generaal voor de scheepvaart,
de heer J. Metz, aanleiding op te merken,
dat de oorzaak van de aanvaring voor hem
nog een raadsel is. „De verklaringen staan
zo lijnrecht tegenover elkaar, dat ik mij
niet zal uitlaten over de schuldvraag. De
lering uit dit geval is, dat zeelieden zo
dicht mogelijk onder de stuurboordswal
moeten blijven. Waarschijnlijk is het in
dit geval zo geweest, dat de schepen wel
de stuurboordsweg hebben gehouden,
maar meer bij het midden van het vaar
water zijn geweest, dan men gedacht en
opgegeven heeft", aldus de heer Metz.
Broeiing in rozijnen
In de tweede zaak, die door de raad
behandeld werd. naar aanleiding van een
brand in de lading van het s.s. „Linde-
kerk" óp 22 September 1952 op reis van
Aden naar Port Said, heeft een deskundig
onderzoek uitgewezen, dat onder bepaalde
omstandigheden in rozijnen broeiing kan
optreden.
De heer Metz wilde dit als lering uit
deze zaak trekken. Het oordeel van de
raad in beide zaken zal nader schriftelijk
bekend worden gemaakt.
Overeenkomstig de eis vam het O.M. heeft
de kantonirechter te Venlo de tamd'technici
C. en zijn asistent H. uit Venlo wegens het
onbevoegd uitoefenen vam de tandheelkun
de tot strenge boeten veroordeeM. Tegen
C. luidde het vonmis vijf maal 300 boete
en tegen H. tweemaal 150.
Ter zitting getuigde een tandarts, die
enige door C. en H. behandelde patiënten
later op zijm spreekuur gekregen had. Deze
getuige noemde het optreden der technici
„misdadig". C. hield er een volledige tand
arts-installatie op na, trok tarnden, gaf re
gelmatig injecties, verrichtte boringen en
bracht vullingen aan. H. had daarbij assis
tentie Verleend. De ambtenaar gewaagde
van „beunhazen", die veel brokken maken
en een gevaar voor de samenleving be
tekenen.
Het aantal ingeschrevenen aam de Tech
nische Hogeschool te Delft voor het studie
jaar 19531954 was op 1 April lager dam
op dezelfde datum vam het vorige jaar.
Toen was het 5037 en nu 4877. Het aamtal
voor de eerste keer ingeschrevenen was
echter hoger dan een jaar geleden: 723
tegen 686.
De grootste teruggang is te bespeuren
bij de studie voor civiel ingenieur (696
tegen 808). Een toeneming is te constateren
in het studievak vliegtuigbouwkunde, waar
het aantal studenten steeg van 158 tót 187.
Ook het aantal natuurkundige studenten
steeg vam 330 tot 339. Voor vliegtuigbouw
kunde steeg het aamtal eerstejaarsstuden
ten vam 15 tot 61.
ADVERTENTIE
j
11. Panda had er geen bezwaar tegen om
de alchemist even te laten zien, wat goud
eigenlijk was. Dus ging hij met de oude
naar de kelders, die onder Huize Hobbel
donk lagen en opende daar een grote kist.
In deze kist was de schat geborgen, die
Panda eens op het Eenzame Eiland had
gevonden en die hem millionnair had ge
maakt. „Kijk", zei hij, terwijl hij een hand
vol goudstukken opnam en ze met aan
genaam gerinkel weer in de kist liet terug
vallen„dit w nu allemaal goud. Zou
u het werkelijk kunnen maken?" „Gewis",
antwoordde de alchemist, „overmits een
proef lukt, die ik thans ga nemen. Let op,
jonker Panda!" Onder het spreken opende
hij een flesje met een loodgrijs, scherprie-
kend vocht en goot de inhoud hiervan in
de geldkist. Een fel, geel schijnsel lichtte
op en onder wild geknetter stegen ver
slikkende dampen omhoog. „Wat doet u?!"',
riep Panda verschrikt. Zonder te antwoor
den blies de alchemist de laatste dampen
weg en keek vol verwachting naar de in
houd van de geldkist. De geldstukken had
den hun gele glans verloren en zagen er
nu dofgrijs uit. Hij nam een handvol op
en liet ze in de kist terugvallen, net zoals
Panda zoéven gedaan had. Maar inplaats
van welluidend gerinkel klonken nu doffe
plofjes. Toen maakte zich een grote vreug
de van de alchemist meester. „Eureka!",
riep hij, „het is gelukt! Het goud is in
LOOD veranderd!!" „WAT?!", riep Panda,
„al mijn goud.... in LOOD!!"
Falcon Eg. Linnen Regenjassen 49.75
Begrafenis. Kroonprinses Maertha van
Noorwegen zal op 21 April worden be-
gx-aven, aldus werd Woensdag bekend
gemaakt. Op de staatsbegrafenis zal
ieder Koninklijk Huis in Europa zijn
vertegenwoordigd. De begrafenisplech
tigheid zal worden gehouden in de ka
thedraal van Oslo. Het stoffelijk over
schot van de kroonprinses zal worden
bijgezet op het kasteel Akersihus.
School. Een leeraar en vier leerlingen
werden gedood toen tijdens eon de
monstratie in een klas op een techni
sche handelsschool in het stadje Eibis-
wald (Oostenrijk) een gasoven explo
deerde. Een vijfde leerling werd ernstig
gewond in een ziekenhuis opgenomen.
De explosie gebeurde toen leraar Karl
Muster de werking vam de oven uit
legde. (U.P.)
Bereid. De voorzitter vam het uitvoerende
comité van het Russische Rode Kruis
en de Rode Halve Maan, Cholodkov,
heeft de voorzitter van het West-Duitse
Rode Kruis, dr. Weitz, doen weten, dat
de Sovjet-Unie bereid is het West-
Duitse Rode Kruis inlichtingen te ver
schaffen over het lot vam Duitsers, die
niet uit Rusland zijn teruggekeerd.
Pleidooi. De Amerikaanse Hoge Commis
saris in West-Duitsland heeft Woens
dag te Berlijn gepleit voor een ge
meenschappelijke, het gehele vrije
Europa omvattende, markt. „Alleen bij
een gemeenschappelijke markt lijkt een
gezond en stabiel economisch bestel
met een hoge levensstandaard in Euro
pa mogeiijk te zijn", zo verklaarde
Conant.
Eén dag. Veiligheidstroepen hebben Dins
dag in het gebied van Fort Hall èn
Zuid-Njeri in Kenya 24 leden vam de
groep van de Mau-Mau comman
dant Gatamoeki gedood en tien man,
onder wie Gatamoeki, gevangen geno
men. De troepen voeren een krachtig
offensief tegen de Mau-Mau-opstande-
lingen uit ingevolge het ultimatum van
de regering van veertien dagen gele
den, dat, tenzij een capitulatieaanbod
aan de Mau-Mau-leiders snel werd
aanvaard, de militaire operaties krach
tiger zouden worden voortgezet. In de
afgelopen 24 uur zijn in de Njeri-re-
servaten en het gebied vam Fort Hall
meer dan 40 opstandelingen gedood.
Gat. Het Italiaans-Franse plan om een
verkeerstunnel te boren door de Mont
Blanc is een stap nader tot zijn ver
wezenlijking gekomen als gevolg van
het feit, dat de commissie voor Bui
tenlandse Zaken van het Italiaanse par
lement het verdrag, dat betrekking
heeft op dit project, heeft goedgekeurd.
Het verdrag zal nu aan de Kamer wor
den voorgelegd. (U.P.)
Kinderen. De Wereldgezondheidsorganisa
tie van de UNO meldt dat gedurende
de laatste vijftig jaar de kindersterfte
met 70 tot 80 percent is gedaald en
momenteel nog steeds dalende is. In
1900 stierven in totaal 200 van iedere
1000 levend geboren kinderen voor het
bereiken van de leeftijd van één Jaar.
Dit aantal is thans in verscheidene lan
den teruggebracht tot 20 per duizend.
Zweden en Nederland zijn er in de af
gelopen 50 jaar in geslaagd hun sterfte
cijfers het meest te doen afnemen.
Pech, Bij Mallorca is dicht onder de kust
een vliegtuig van de Franse luchtmacht
in de Middellandse Zee gestort als ge
volg van motorpech. Het toestel kwam
in het water terecht op 150 meter uit
de kust. Vijf officieren kwamen om het
leven. De andere 8 inzittenden on
der wie kolonels en een majoor
slaagden er in zwemmend de kust te
bereiken. Het verongelukte toestel was
op weg van Algiers naar Parijs.
Malan. Dr. Daniel Malan, de Zuid-Afri
kaanse premier, heeft verklaard, dat hij
Maandag in de Volksraad een motie zal
indienen, houdende de overdracht van
de Britse protectoraten Basoetoland,
Beetsjoeanaland en Swaziland aan
Zuid-Afrika.
Levensgevaar. Therèse Neumann, de „ge
stigmatiseerde vam Konnersreuth (Beie
ren)", is thans levensgevaarlijk ziek.
Zij lijdt aan organische kwalen, die vol
gens mededeling vam haar biechtvader
tot ernstige bezorgdheid aanleiding ge
ven. De wondtekenen, die in 1926 voor
het eerst bij haar aan de dag traden,
zijn in de huidige vastentijd reeds twee
Vrijdagen uitgebleven.
GOTHIEK is de naam voor een kunst
richting, die zich zowel in de bouw
kunst, de beeldhouwkunst, als wel in de
schilderkunst heeft voltrokken, van het
begin van de 12e tot diep in de 16de eeuw.
We zullen ons hier slechts wat oppervlak
kig met de Gothische bouwtrant kunnen
bezig houden, want de twee andere kunst
uitingen, t.w. die van het beeldhouwen en
het schilderen zouden eens werkelijk te
ver van het smalle pad der beperking af
voeren. Zonder die twee is het
trouwens al moeilijk genoeg.
Want wèl werd ons op school
gemakshalve geleerd dat de
Gotische bouwstijl gekenmerkt
wordt door systematische toe
passing van de spitsboog en
het ribbengewelf, in tegenstel- V
ling tot de rondboog bij de
Romaanse stijl en formeel is dat ook
wel juist maar de spitsboog, noch het
ribbengewelf behoren uitsluitend tot de
Gothiek. Dit maakt de zaak voor de leek
juist zo moeilijk, want het spits of rond
toelopende kerkraam blijkt op zichzelf het
oordeel, dat hier van een Gothisch of van
een Romaans bouwwerk sprake is, niet te
kunnen rechtvaardigen.
De spitsboog is eigenlijk van Oosterse
oorsprong en werd o.a. reeds in de 5de
eeuw toegepast bij de bouw van het paleis
van Ctésophon, terwijl deze constructie in
de 9de eeuw in de Arabische architectuur
algemeen was. Ook de in 1001 voltooide
kathedraal van Ani, in Armenië, bezit een
koepel die door vier grote spitsbogen wordt
gedragen, en zelfs in de zuiver Romaanse
kerken van omstreeks 1100 wordt de spits
boog in Frankrijk veelvuldig gebruikt. Bij
een oordeel over de bouwstijl moeten we
dus zeker niet alléén naar de spitsbogen
kijken.
Met het ribbengewelf is het al niet an
ders gesteld. Deze constructie wordt aan
getroffen in Lombardije, Normandië, en
ook in Nederland (de voormalige Maria-
kerk te Utrecht), zonder dat er van een
Gotische architectuur sprake is.
De Gothische bouwstijl moeten we dan
ook niet alleen zien als het resultaat van
bepaalde bouwkundig-technische toepas
singen, maar vooral ook als een geestelijk
element dat in de bouwkunst tot uitdruk-
king is gebracht. De Gothiek
suggereert de onmeetbare
verten en onpeilbare hoogten
en wordt daarom als een
illusionistische bouwkunst be
stempeld, een bouwstijl die
streeft naar buitengewone
rijzigheid en ijlheid. Door
het bouwwerk op te lossen
in louter actieve elementen, zoals pijlers,
bogen, gewelfribben, waarvan men „ziet"
dat zij het bouwwerk dragen en steunen,
en door de wanden zoveel mogelijk op te
lossen in vensters, wordt het massale ka
rakter aan het bouwwerk ontnomen. Het
ideaal van de Gothiek schijnt daardoor een
bijna onwezenlijke bouwkunstige droom,
waarin duizelingwekkende fantasiën spe
lenderwijs verwerkelijkt worden. Vandaar
dat de prachtige Gothische kathedralen in
in West-Europa, ondanks «de enorme af
metingen, zo licht en luchtig ten hemel
rijzen, als waren zij niet aan de zwaarte
kracht onderhevig.
Maar nu wilt u nog steeds weten, wat
de Gothiek met het volk der Goten uit
staande heeft? Wel, Gothisch is een scheld
woord. waarmee deze illusionistische bouw
trant door de 16de eeuwers werd tegemoet
getreden!
Daarover morgen.
(Nadruk verboden) H. PéTILLON.
