Na de kangoeroe is de koala
Australië's nationale trots
Sport in het kort
ELZER's
STERK
MODIEUS
1.48
2.95
3.25
'MOORSE L
Velsens gas moet duurder worden
Rijwielen
Bertus Pruis
Geliefd troeteldier bijna uitgeroeid
Buidelbeertjes mochten gombladeren eten
in de koninklijke balzaal in Brisbane
Wijzigingen in het
televisie-programma
SUNDAY
Standard
Lux
Brillant
„Sunday"
HERENMODEHUIS
Kijk hiereens!
j Voor een
i betrouwbare
i hulpmotor
5 J.L.O.
m hulpmotor S
Berini
Cycle Star
I Union
l Kennemerl. 106 i
IJmuiden
Paasbest
Kousen,
Sokken
Sportkousen
Van der Meer
Italiaanse Accordews
VRIJDAG 9 APRIL 1954
15
Geen gemeenschappelijk gasbedrijf
in de IJmond; „spitsgas" van Haarlem
(Nood)lot speelde
politie-agent parten
Het overhemd van klasse
12.90
14.90
17.90
13.90
ZELFBINDERS
ZIJDEN
STOFFEN
BERTUS PRUIS
alleen Kennemerl. 106
bbbbbbbbbbbbbi
b
Alleen b
op z'n
met
en
van
...en tóch niet duur!
TAFFET CARREAUX
HONETTA
SOIE CHANGEANT
TIMMER'S
MUZIEKHANDEL
Van onze correspondent in Australië)
SIDNEY. - In de balzaal, waar koningin Elizabeth en de hertog van Edinburgh
de gasten ontvingen toen zij in Brisbane vertoefden, zaten zeven wezentjes
druilerig te kijken en blaadjes van een gomboom te knabbelen. Teena, Cutie,
Chuddles, Penny, Ava, Silver en Flickaa trokken zich van de gasten in avond
toilet niets aan en gingen rustig voort met hun maal of zochten zich een gemak
kelijker plekje hoger in de boom, die hun tot verblijfplaats en provisiekast
diende. Chuddles en Silver vonden het ook al goed, dat hun baby aan de
koningin werd voorgesteld. Zij werden er, in tegenstelling tot de gasten, niet
zenuwachtig en opgewonden van. Al dat ceremoniële gedoe lieten zij gelaten
aan zich voorbij gaan, al bleven zij met schitterende oogjes naar het vele licht
en geglinster in de zaal kijken. Per slot van rekening was dit de eerste keer in
hun leven en ook de eerste keer in eeuwen dat beertjes in een balzaal troonden,
maar zij waren dan ook uitzonderlijke gasten: koala's. Het nationale dier van
Australië de kangeroe is die hoge eer zelfs niet te beurt gevallen.
Er zijn millioenen kangoeroes
in Australië, maar koalas vindt
men er vrijwel niet meer in het
wild. Deze goedhartige beestjes
hebben juist door hun onbevan
genheid tegenover de mens een
zware tol betaald: zij zijn bijna
uitgeroeid. Vóór de blanken voet
op Australische bodem zetten,
moet dit Zuidland met millioenen
buidelbeertjes bevolkt zijn ge
weest, zoals er nu nog millioenen
kangoeroes rondhuppelen. Op het
ogenblik zijn er echter niet veel
meer dan enkele duizenden
koalas. Het is waarlijk niet zijn
aggressiviteit die de koala tot
prooi van de mens heeft gemaakt,
noch zijn schadelijkheid zoals
bij de kangoeroes het geval is
voor de schapenteelt en de land
bouw. Het is juist zijn vriende
lijkheid, zijn gemoedelijkheid en
rustige, klare, vreedzame blik, die
de koala tot een geliefd troetel
dier heeft gemaakt, hetgeen te
gelijkertijd zijn ondergang werd.
De mens haalde hem uit zijn enige
omgeving, waarin hij gedijen kan:
de eucalyptusboom. Zo leed de
koala-bevolking steeds grotere
verliezen, want zonder gomboom
gaat hij onherroepelijk te gronde.
Wie kans ziet hem van jongs af te
voeden en te verzorgen, kan een
aanhankelijk huisdiertje van hem
maken.
Beschermd dier
Maar het wat noch de vrien
delijkheid van de mens, noch diens teder
heid voor huiSdiertjes, die hem tot een
vijand van de koala maakte. De zakelijk
heid van die vreemde wezens op twee
die grif in het buitenland werden verkocht.
Zelfs nu nog kan men in alle grote steden
van Australië „opgezette koalabeertjes ko
pen de étalages van de souvenirwinkels
staan er vol mee. Zij zijn echter niet meer
de koala's van de bossen, maar vernuftig
kunstmatig gefabriceerde knuffelbeertjes,
gemaakt van de huid van kangoeroes, sinds
de koala een beschermd dier is geworden
en niet meer mag worden geschoten of
levend gevangen.
In 1908 werden in Sydney 58.000 koala
huidjes verkocht en dertig jaar geleden,
in 1924, werd er ruim twee millioen ge
ëxporteerd. In 1927, toen de onschuldige
koala nog in het paradijs van de onmete
lijk uitgestrekte eucalyptusbossen van
Queensland leefde, trokken tienduizend,
met een officiële vergunning uitgeruste
jagers er op uit en bliezen in dat jaar
600.000 koala's het levenslicht uit de vrien
delijkste en zachtste ogen die een wereld
ooit hebben toegeblonken.
Toen was het genoeg. Het publiek werd
plotseling wakker geschud. De veront
waardiging over de afschuwelijke slachting
onder de „teddybeertjes" liep zo hoog, dat
de regering er toe overging de koala tot
een „beschermd" dier te verklaren. Dit be
tekende het eind van de eenzijdige oorlog
tegen het misschien wel onschuldigste dier
dat er ooit in de tuin van Eden heeft rond
gelopen. Ware er geen eind aan die oorlog
gemaakt, dan zou er heden ten dage geen
enkele koala meer in leven zijn.
Niet alleen de jagers van voorheen heb
ben de uitdunning van de beertjes bevolking
hun geweten, ook de houthakkers die
bossen, v§m Australië
boeren die de gom-
bornen ringden om ze te doen sterven om
ruimte te maken voor schapenweiden, zijn
er schuldig aan, want de eucalyptus is de
enige boom, waar de koala zijn voedsel
vindt.
Kieskeurig dier
Koala's zijn kieskeurig. Er zijn honder
den soorten gombomen, maar de koala
vindt zijn voedsel in slechts tien of twaalf
soorten: het blad van de blauwe en grijze
gomboom in Nieuw-Zuid-Wales, en de
manna, een andere variëteit gomboom, in
Victoria. In Queensland vindt de koala
weer een ander soort eucalyptus, maar
welke soort het is weet tot op heden nie
mand. Het lijkt wel alsof de koala zijn
voedsel uitkiest naar de Staat waarin hij
leeft.
Met het kappen der bomen werd de koala
van zijn voedselbron beroofd. Hij stierf
van honger. Soms begon hij bladeren van
andere soorten gombomen te eten, maar
het eind was de dood door ingewandsziek
ten.
Waar het buidelbeertje vandaan komt,
is een raadsel.
Natuuronderzoekers noemen hem een
„buideldragende wees", omdat hij geen
enkele bloedverwant schijnt te hebben.
Sommige dierkundigen vermoeden dat hij
een verre neef is van de „wombat", een
buideldragend bontdier, dat overdag in
de grond leeft en 's nachts naar buiten
komt om zich met gras te voeden. Ook de
koala is eigenlijk een nachtdier. Het bui
delbeertje zou millioenen jaren geleden in
de grond hebben geleefd, maar later uit
lijfsbehoud naar de gombomen zijn ge
vlucht en zich daar woon- en verblijfplaats
hebben aangemeten, zich voedende met de
eucalyptusbladeren.
Vreedzaam dier
De Blainville, een Franse natuuronder
zoeker, heeft de koala in 1816 een Griekse
naam gegeven, die „buidel en beer" be
tekent, maar het dromerige dier dat niet
groter is dan een flinke dikke poes, en
geen staart heeft, is helemaal geen beer.
Wie hem pakken wil, ziet hem steeds hoger
de boom inklimmen. Het beertje slaait
nooit zijn klauwen naar de mens uit. Het
trekt zich rustig terug.
Koala's brengen slechts om de twee
jaar jongen voort. De baby is iets
groter dan twee centimeter en weegt
zes gram. Hij kruipt na de geboorte
in 's moeders buidel, waar hij na zes
maanden een heerlijk bontvelletje
krijgt. Pas twee maanden daarna vat
hij de moed om naar buiten te komen.
Dan mist hij zijn moeder nog zo, dat hij
gauw op haar rug klimt en er het
grootste deel van de volgende vier
maanden doorbrengt. Alleen wanneer
mammie een uurtje gaat rusten, kruipt
de baby van haar rug, maar blijft toch
dicht tegen moeders bontjasje aan.
Koala, colo of cullawine, is een inlandse
naam die betekent: „iemand die gewoonlijk
niet drinkt". Het buidelbeertje drinkt in
derdaad zelden, daar de gomboombladeren
voldoende vocht voor de stilling van zijn
dorst bevatten. Het andere vocht dat de
koala tot zich neemt, is de dauw van de
bladeren. Een volwassenen koala eet 1225
gram gombladeren per dag. De diertjes zijn
vatbaar voor ziekten, zoals kou, longont
steking en oog- en nieraandoeningen. De
oogziekte kan hen blind maken en dan
sterven ze de hongerdood, omdat ze geen
voedsel kunnen vinden. In de dierentuin
van Sydney worden zieke koala's behan
deld met penicilline, en met succes.
Op tal van plaatsen zijn er nu natuur
reservaten voor koala's zoals op Kangoe
roe-eiland (Zuid-Australië), en in de uit
gestrekte Eucaluptusbossen van Oost-
Queensland, die eveneens tot natuur
reservaat zijn verklaard, in Kuring-Gai
Chase, uitgestrekte bossen ten Noorden van
Sydney, en in enkele andere, vele tientallen
hectaren metende reservaten.
Bijzonder dïér
Het bontvachtje van de koala is grijs
van kleur, bij de buik in geelachtig-wit
overgaande. Hij heeft grote oren, korte,
dikke, stevige pootjes met puntige nagels,
die hem het klimmen vergemakkelijken,
en een grappige, donker gekleurde, neus.
Maar hoe klein de koala ook is, hij heeft
vermoedelijk één lengte-record op zijn
naam staan: hij heeft een appendix worm
vormig aanhangsel), die drie voet lang is.
Toen de hertog van Edinburgh dit. tijdens
zijn bezoek aan Queensland verteld werd,
heeft hij ongelovig gekeken, maar de
koala's hebben hem zo trouwhartig aange
zien dat hij begon te vrezen voor een ge
compliceerde appendicitis.
Uit een raadsvoordracht van B. en W.
van Velsen met betrekking tot de levering
van gas door Hoogovens aan die gemeente
blijkt, dat de commissie die de onderhan
delingen met Hoogovens heeft gevoerd, be
staande uit de wethouders en de directeu
ren van de gasbedrijven in Beverwijk en
Velsen een plan hebben opgesteld, geba
seerd op een eensgezinde conclusie tot
samenvoeging van de gasbedrijven van
Beverwijk en Velsen en stichting van één
bedrijf Kennemerland-West.
Haar voorstel moest echter, als gevolg
van het afwijzend standpunt van B. en W.
van Beverwijk ter zijde worden gelégd,
zeer tot teleurstelling van B. en W. van
Velsen. Het niet in vervulling gaan van dit
plan betekent naar de mening van het
college van Velsen, met het oog op kapi
taalsinvesteringen en een economische be
drijfsvoering, een nadeel, terwijl ook in
verband met de conclusies van het rapport
van de commissie-Iterson in de toekomst
ongewenste consequenties van samenwer
king op het gebied van de gasvoorziening
niet denkbeeldig zijn.
Voor het opvangen van de „spitsen" in
de gaslevering geven B. en W. de raad in
overweging voor twee jaar een contract
aan te gaan met de gemeente Haarlem
voor het leveren van maximaal 8000 m3
gas per etmaal. Daarvoor is echter aanleg
van een verbindiogsleiding nodig tussen
Haarlem en Velsen, welke 20.000 zal
kosten. Daartegenover staat, dat de pro-
phaanluchtinstallatie, welke te Velsen
Noord zou worden gebouwd, hierdoor over
bodig wordt.
De inkoopprijs van het gas van de hoog
ovens zal met 178.652 stijgen, welke ver
hoging B. en W. willen opvangen door de
prijs van het gas over de gewone en de
muntmeters te verhogen met 2 cent per m3,
dat voor verwarming met één cent en het
gas voor industriële doeleinden voor de
eerste 300 m3 eveneens met één cent.
Voorts achten B. en W. het gewenst de
eventuele winst van het gasbedrijf te stor
ten in een te stellen egalisatiefonds, dat
de bestemming heeft om mogelijke tekor
ten te dekken.
NIEUW WERELDUURRECORD ZWEEF
VLIEGEN. De Franse zweefvliegers
Bertraud Dauvin en Henri Couston slaag
den er in St. Remy (Provence) in het we
relduurrecord zweefvliegen voor twee
persoons zweefvliegtuigen op hun naam te
brengen met een vlucht van 57 uur en 10
minuten. Het oude record stond met 56 uur
en 11 min. op naam van hun landgenoten
Lebeau en Fronteau, op 1 Januari 1954 in
Aix-en-Provence gemaakt.
REEDS 192 RENNERS IN PARIJS—
ROUBAIX. Voor de klassieke wedstrijd
Parijs—Roubaix zullen Zondag 11 April in
totaal 192 renners starten: 94 Fransen, 45
Belgen, 33 Italianen, 9 Zwitsers, 8 Neder
landers, 2 Spanjaarden en 1 Luxemburger.
Wat de Nederlanders betreft zullen behalve
Van Est, Wagtmans, Roks, Van Breenen en
Gerrit en Adri Voorting ook Nolten en Faan-
hof aan de wedstrijd deelnemen.
BELGISCHE MILITAIREN WONNEN IN
LUXEMBURG. In een wedstrijd van de
voorronden van het internationaal militair
voetbaltournooi heeft België met drienul
van Luxemburg gewonnen. De ruststand was
tweenul. De Belgen, die in hun groep reeds
met een—nul van Nederland hadden gewon
nen, hebben zich thans in de halve finales
geplaatst
Van de zijde der Nederlandse Televisie
stichting wordt medegedeeld, dat de door
de P.T.T. te nemen voorbereidende tech
nische maatregelen onder meer het in
stalleren en berpoeven der benodigde tech
nische apparatuur voor de Europese te
levisieuitwisseling in de maand Juni, het
helaas noodzakelijk maken, belangrijke
wijzigingen aan te brengen in de voor
genomen uitzendingen van de N.T.S.
Daardoor is het onmogelijk gebleken, op
30 April een reportage te verzorgen van
de feestelijkheden op het paleis Soestdijk
ter gelegenheid van de verjaardag van de
Koningin. Een 1 Mei herdenking van de
V.A.R.A. uit de Ahoyhallen in Rotterdam,
alsmede een reportage van de dodenher
denking op de Waalsdorpervlakte op 4 Mei
zijn oveneens technisch niet uitvoerbaar.
Op 30 April zal thans een ander pro
gramma worden uitgezonden, waarin een
filmreportage van het bezoek van het
Deense vorstenpaar en van de feestelijk
heden in den lande op Koninginnedag is
opgenomen. De V.A.R.A. zal op 1 Mei des
avonds een extra studioprogramma uit
zenden. Op 4 Mei zal geen programma wor
den uitgezonden. In plaats daarvan zal op
5 Mei 's avonds tergelegenheid van de
bevrijdingsdag een uitzending uit de studie
worden gegeven.
Op Cl April zullen in een extra uitzen
ding de verkiezingsuitslagen bekend wor
den gemaakt, terwijl het verder in de be
doeling ligt op 24 April een reportage van
het bloemencorso in de bollenstreek uit
te zenden.
Zeven agenten van politie van het bu
reau Admiraal de Ruyterweg te Amster
dam hadden jarenlang in de Staatsloterij
gespeeld. Ieder van hen betaalde maande
lijks een gulden in de pot, die door agent
P. van H. beheerd werd. En aan ieder der
leden verstrekte deze agent in Augustus
een briefje met de door hem voor de club
gekochte nummers. Op de briefjes stond
nr. 3623 als kwartlot vermeld.
Op dit nummer viel bij de trekking in
September een prijs van f 15.000. Toen de
opgetogen agenten de volgende dag op het
bureau kwamen en meenden samen een
kwart van dit geld, dus f 3750, te mogen
verdelen, vernamen zij van hun collega,
dat hij slechts een twintigje had gekocht
en dus slechts f 750 kon gaan incasseren.
Er ontstond onmiddellijk wantrouwen
tegen Van H. Zou de penningmeester soms
toch een kwartlot hebben en proberen zijn
collegas met wat kruimels af te schepen?
Of zou hij reeds vaker twintigjes hebben
gekocht, hoewel hij geld had geïnd voor
het kopen van kwartloten? Als er geen
prijs op zo'n lot viel, kraaide er geen haan
naar en kon hij de overgehouden f 16 in
eigen zak steken.
Het wantrouwen groeide toen bleek dat
er slechts f 12 in de loterijpot aanwezig
was, hoewel deze volgens de notities van
de penningmeester f 60 moest bevatten.
Zijn collega's dienden een klacht tegen
hem in wegens verduistering en in De
cember stond Van H. terecht voor de Am
sterdamse rechtbank, die hem echter vrij
sprak. De officier van justitie, die een
maand gevangenisstraf geëist had, ging in
beroep en thans diende de zaak voor het
gerechtshof.
De procureur-generaal was van oordeel
dat de verdachte opzettelijk geknoeid had.
Hij had toch meteen tegen zijn collega's
kunnen zeggen dat hij geen kwartlot
maar een twintigje had gekocht, meende
de procureur-generaal, die een maand ge
vangenisstraf vorderde.
Een van de collega's van de verdachte
had zich civiele partij gesteld en vroeg
voor ieder der zes overige clubleden een
schadevergoeding van f 300. „Als Van H.
inderdaad een kwartlot had gekocht, zou
den wij per man ongeveer f 370.hebben
gekregen", zo betoogde hij. „Nu hebben
we slechts f 70 ontvangen".
De procureur-generaal vroeg afwijzing
van deze civiele vordering. „Als de ver
dachte inderdaad een kwartlot had ge
kocht, zou dit waarschijnlijk een ander
nummer hebben gehad en was daarop
misschien helemaal geen prijs gevallen".
Op 22 April zal het gerechtshof uit
spraak doen.
In iedere prijs beter en
goedkoper!
Vast boord en reserve
Vast boord en reserve
luxe doosverpakking in
8 geheel nieuwe kleuren
en wit dubbel front.
Weekend Shirts
in 12 nieuwe kleuren en
wit zijden poplin, perfecte
boord uit een stuk, open
en gesloten te dragen
In bijpassende
brengen wij een onover
trefbare collectie!
Kennemerlaan 108110
Heeft wat U zoekt!
EXTRA
AANBIEDING
moderne kleuren
90 cm breed
van 3.95
THANS
Per meter
TEXTIELHUIS
Gen. Cronjéstraat
62 - 64
Haarlem
Lederen Jassen (ook naar maat)
Lederen Vesten, Wanten
Alle lederen kleding leveren wij
onder volledige garantie
Regenpijpen, Spatschermen enz. enz. r
IJMUIDEN TEL. 5726 - Betaling ln overleg
25 jaar aan de spits
J Uit voorraad leverbaar J
los 199.50
met rijwiel,
compL met
verl. 349.—
met rijwiel 360.— j
H
I met J.L.O. motor ge-
heel compleet met H
J licht 566.— J
Keuze uit 200 stuks. B
IJmuiden. Tel. 5726 J
B Betaling in overleg.
Nylonkousen 1.98
Perlons, vol geminderd
zeer fijne kwaliteit
2.95
Nylons 70 denier
3.98
Black out lijn 15 denier
4.50
Linkse kousen met
nylon versterkt 1.98
Kous met het loodje
2.35
Heren Ankiets, zeer
mooi dessin 1.98
Jongens Sportkousen.
vanaf 1.25
Zeer ruime sortering
in Herensokken, vanaf
0.98
Badstoffen Sweaters,
ook in alle kinderma
ten voorradig, vanaf
4.50
Leuke Dames pull
overs met 5/ mouw
ƒ4.75
dc grootste keus
tegen dc
laagste prijs!
Complets vintf f 5 5*
Losse jasjes vin»/ f 32,50
Alle modellen vin zuiver wol
in een reek» van moderne kleuren
Iedere vrouw stelt prijs op een
uitgebreide garderobe. Maar hoè
dit te bereiken in deze dure tijden?
Vrij eenvoudig! Wij lossen dit
probleem voor U op.
Deze week brengen wij
3 Attractieve Artikelen
tegen zeer
SPECIALE PRIJZEN
Zó is het garderobe-probleem
geen probleem meerl
Een uitgelezen assortiment
van 25 verschillende ruiten
waaronder de zo gewilde
Schotse dessins, prima kwa
liteit, 80 cm breed
Een zeer mooie imitatie-
Shantung voor japonnen en
blouses in een rijke kleuren-
variatie. Kreukherstellend,
90 cm breed
De grote mode voor deze zomer.
Een mooie, zware zijde met kreuk-
herstellende finish en de zo mo-
dieuse changerende kleur-effecten.
Zeer geschikt voor japonnen, rok
jes en blouses. En de prijs... slechts
De verkoop van deze artikelen begint
Zaterdagmorgen 9 uur.
Grote Houtstraat 31
Voorjaarsprijzen
60 Watt Keukenbol 1.49
Slaapkamerschalen
voor kinderkamer 1.49
Old-finish Wandlampje
met züden kap 4.95
Koperen
Wandlantaarn 4.95
Mod. Glasverlichting
crème, rose, groen 6.95
Moderne zijden kap
met trekpendel 14.95
Zijden Rokkap met
glasplaat 14.95
Grote keuze plafonnière
voor salon en eetkamer.
gratis geplaatst
Alléén bö
Schagchelstraat 2
Tel. 11157
ZEESTRAAT 2 a
Telefoon 4403 - Beverwijk
Specialiteit in
De enige zaak in Kennemer-
land met eigen stem. en rep—
inrichting
