D.D.D.
Wereldnieuws
ieuws J
Wat bedoelt De Bilt als
het zegt: „iets warmer"?
Leden van twee Kamers van
Koophandel in de bouwput
Maker van eerste atoombom
in Amerika geschorst
PANDA EN DE MEESTER-ALCHEMIST
A
7
5 doktoren
het misbruik van
laxeermiddelen
De radio geeft Woensdag
DINSDAG 13 APRIL 1954
waarschuwen tegen
Ophokken van postduiven
A&c. Jteyec
DEUX PIECES
v.a. 55.—
JAPONNEN
v.a. ƒ36.—
Excursie naar Veïser tunnelbouw
Verdacht van communistische
sympathieën
KEIP
Kerkruïne te Bergen
wordt gerestaureerd
Kerkelijk Nieuws
Marie Besnard in vrijheid
gesteld
ZccU ió Uet zo
r
Inflatie uit
het grijze
verleden
Wat bedoelt De Bilt eigenlijk met „iets
wanner"? Men komt in de weersverwach
tingen van het KNMI herhaaldelijk termen
tegen die, naar lekenoordeel, voor velerlei
uitleg vatbaar zijn, want niet iedereen kan
die weersverwachtingen goed lezen. Vaak
geeft men aan het gelezene (of gehoorde)
zijn eigen interpretatie en wijt het aan het
K.N.M.I. als die interpretatie onjuist blijkt
te zijn.
Dr. K. R. Postma, hoofd van de afdeling
weerdienst en luchtvaartmeteorologie van
het K.N.M.I.vertelde daarvan onlangs
nog een staaltje. In de strenge winter van
1947 had het instituut in De Bilt zich een
keer een prognose voor iets langere ter
mijn veroorloofd, in die zin dat men de
verwachting had uitgesproken dat de vorst
zeker nog vier vijf dagen zou aanhou
den. Geen 24 uur nadat dit per radio was
omgeroepen bracht de volksmond het in
verminkte vorm bij de bron terug: dr.
Postma hoorde iemand vertellen dat het
over vier of vijf dagen zou gaan dooien.
De Bilt had het zelf gezegd, over de radio.
Men kent vrij subtiele verschillen in de
terminologie der weerberichten. Zo bestaat
er bijvoorbeeld verschil tussen „Zuidelijke
wind" en „wind uit Zuidelijke richtingen".
Het eerste wil zeggen: wind tussen Zuid-
Oost en Zuid-West; het laatste betekent
dat de wind kan waaien uit alle hoeken
waarin een Zuidelijke component voor
komt, dus tussen Oost-Zuid-Oost en
West-Zuid-West. „Wind uit Zuidelijke
richtingen" is dus een ruimer begrip.
De wind kan zwak zijn, matig of vrij
krachtig. Ook daarvoor bestaan nauwkeu
rige waarden. Men spreekt van zwakke
wind als de snelheid waarmee de lucht
zich verplaatst maximaal elf kilometer per
uur bedraagt. Bij matige wind moet men
rekenen op snelheden tussen 12 en 28 kilo
meter per uur en bij nog grotere snel
heden (tot 38 km per uur) heet de wind
„vrij krachtig". „Krachtig" is zij als zij
snelheden van 39 tot 49 km per uur be
reikt en zo loopt de schaal door tot „zeer
zware storm" en „orkaan". Maar een wind
snelheid meer dan 117 kilometer per uur
hoeven wij in dit milde jaargetijde toch
niet meer waarschijnlijk te achten.
Wat betekent precies het veel voor
komende zinnetje: weinig verandering in
temperatuur? Het wil zeggen dat de maxi
mum- (of minimum-) temperatuur niet
meer dan 2 graden Celsius zal verschillen
met die van de vorige dag. „Iets warmer"
wijst op een verschil der maxima van 1 tot
4 graden, „warmer" wil zeggen dat de
maxima 2 tot 7 graden uiteenliggen en
men spreekt van „veel warmer" als het
verschil der maximum-temperaturen meer-
dan 5 graden bedraagt.
Nevel en mist zijn in de lente nog veel
voorkomende weerverschijnselen. Maar
Kent u het verschil tussen nevel en mist?
De Bilt spreekt van nevel als het zicht
kleiner is dan twee kilometer, maar gro
ter dan één kilometer. Daalt het zicht tot
beneden de kilometer, dan hoort u spreken
van mist, die op zijn beurt in „dikke mist"
ontaardt als men minder dan zestig meter
ver kan zien.
Het K.N.M.I. kent ook een hele reeks
ADVERTENTIE
▲la u aeregeld laxeermiddelen Blikt, la er nu
een manier om er van af te komen. 83 van de 100
personen lukte het; u kunt het ook. En wel 10:
Drink in de loop van elke dag enkele glaaen
water en bepaal een vast uur voor uw stoelgang.
Neem de le week elke avond twee Carter's Lever
pilletjes. 2e Week - elke avond één. 3e Week - om
de andere avond één. Daarna niets meer. want
Carter s Leverpilletjes stellen uw ingewanden in
staat weer op eigen kracht te werken, zonder
laxeermiddelen.
Wanneer zorgen, vermoeidheid of te veel eten
het tempo van uw ingewanden tijdelijk vertragen,
neem dan tijdelijk Carter s Leverpilletjes om u
weer op gang te helpen. Zo raakt u uw ver.
kwijt
en-gewo
pilletjes, 11.20 per flacon.
stopping kwijt en vervalt u niet in de laxeer-
aiddelen-gewoonte. Haal direct Carter s Lever-
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.13 Platen. 7.30 Gewijde mu
ziek. 7.45 Een woord voor de dag. 8.00
Nieuws. 8.15 Platen. 8.30 Tot uw dienst, cau
serie. 8.35 Platen. 9.00 Voor de zieken. 9.30
Voor de vrouw. 9.40 Platen. 10.30 Morgen
dienst. 11.00 Platen. 11.15 Het leven van
Edward Grieg, hoorspel. 12.15 Metropole
orkest. 12.30 Land- en tuinbouwmededelin-
fen. 12.33 Metropole-orkest. 12.59 Klokgelui.
3.00 Nieuws. 13.15 Met PIT op pad. 13.20
Mandoline orkest. 13.50 Platen. 16.00 Voor de
jeugd. 17.20 Platen. 17.30 Orgel. 18.00 Mili
tair vraaggesprek. 18.10 Platen. 18.15
Spectrum van het Christleijk Organisatie-
en Verenigingsleven. 18.30 R.V.U. Verschij
ningen. 19.00 Nieuws. 19.10 Boekbespreking.
19.25 Platen. 19.30 Buitenlands overzicht.
19.50 Platen. 20.00 Radiokrant. 20.30 Koor en
solist. 21.20 Voordracht. 21.40 Vocaal ensem
ble. 22.00 De bewogen wereld, causerie. 22.15
Meisjeskoor. 22.40 Nationale kampioen
schappen schaken. 22.45 Platen. 22.50 Avond
overdenking. 23.00 Nieuws. 23.15 Het Evan
gelie in Esparanto. 23.30—24.00 Platen.
HILVERSUM n, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.50
Voor de huisvrouw. 9.00 Gymnastiek voor de
vrouw. 9.10 Platen. 10.00 Schoolradio. 10.20
rge]
zang. 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen.
12.33 Voor het platteland. 12.38 Platen. 13.00
Voor de vrouw. 11.00 Platen. 12.00 Orgel en
2.30 Land-
roor het pi
Nieuws. 13.15 Tentoonstellingsagenda. 13.18
Dansmuziek. 13.45 De weg omhoog, cause
rie. 14.00 Voor de kinderen. 16.00 Voor de
zieken. 16.30 Koorzang. 17.20 Hammond
orgel. 17.35 Lichte muziek. 17.50 Regerings
uitzending: Het P.E.N.-Congres. 18.00 Nieuws
en commentaar. 18.20 Actualiteiten. 18.30 In
strumentaal kwintet. 18.55 Voor de kinderen.
19.10 Het web. klankbeeld. 19.30 Voor de
jeugd. 20.00 Nieuws. 20.05 Waar staan wy?,
toespraak. 20.20 Lichte muziek. 20.45 Ster
kere banden, hoorspel. 22.15 Tenor en piano.
22.45 De tabak als maatschappelijk vraagstuk,
causerie. 23.00 Nieuws. 23.15 Socialistisch
nieuws in Esperanto. 23.20 Django Reinhardt-
programma. 23.4524.00 Platne.
TELEVISIE. (N. T. S.)
20.15— c.a. 21.49 Europese Filmspiggel III;
Documentaire Film.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Orgel. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 13.30 Piano
en zang. 14.00 Omroepkoor en -orkest en
solist. 15.20 Omroepkoor en solist. 16.15 Om-
roep-orkest. 17.00 Nieuw?. 17.10 Platen. 17.50
De boekenmarkt. 18.00 Pianorecital. 18.30
Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.30 Volks
zang. 19.50 Platen. 20.00 Hoorspel met mu
ziek. 21.35 Platen. 21.45 Fragmenten „Dolly",
operette. 22.00 Nieuws. 22.15 Platen. 22.55—
23.00 Nieuws.
BBC
22.00—22.30 Nieuw». Vrijbuiters Radiodag
boek. (Op 224 m.).
van zogenaamde plaatselijkheidstermen.
„Bijna nergens regen" wil zeggen dat in
minder dan tien procent van het gebied
waarvoor de betrokken weersverwachting
geldig is, regen, zal vallen. Bij „hier en
daar" of „op enkele plaatsen" bedoelt men
5 tot 30 procent van dat gebied, „plaatse
lijk" heeft betrekking op een percentage
van 25 tot 75, „op vele plaatsen" wil zeg
gen: in 70 tot 95 procent van het betrok
ken gebied en dit is dus weer iets anders
dan „op de meeste plaatsen", want dat
laatste betekent dat deze verwachting geldt
voor 90 tot 100 procent van het verwach-
tingsgebied. In dat geval zegt men ook wel;
bijna overal. Het spreekt vanzelf dat de
termen „nergens" en „overal" betrekking
hebben op respectievelijk nul en hon
derd procent van het betrokken gebied.
„Enige lichte regen" wil zeggen: niet
meer dan één millimeter voor het etmaal,
waarop het weerbericht betrekking heeft.
Valt er meer dan één maar minder dan vijf
millimeter, dan spreekt men van „enige
regen". „Regen" tout court betekent een
neerslag van meer dan vijf millimeter. Voor
buien kent men een soortgelijke indeling:
by een lichte bui valt er minder dan één,
bij een „bui" van één tot vijf en bij een
zware bui meer dan vijf millimeter.
Van „overwegend droog weer" is sprake,
als er nergens noemenswaardige neerslag
wordt verwacht en men gebruikt de term
„zonnig weer" als de bedekkingsgraad van
de hemel ten hoogste 3/8 bedraagt. Cirrus
wolken (die vederwolkjes waar de zon wel
doorheen schijnt) tellen in deze bepaling
niet mee.
Geografische aanduidingen in de weers
verwachtingen van het K.N.M.I. zijn nood
zakelijk als het niet mogelijk is, een voor
het gehele land geldige weersverwachting
op te stellen. Ook daarby is weer de nodige
oplettendheid nodig, want onder „de Noor
delijke helft van het land" (alles benoorden
de lijn Den Haag—Utrecht—Zutphen—
Enschedé) verstaat men iets anders dan
onder „het Noorden van het land", dat al
leen het gebied benoorden de lyn Alkmaar
Coevorden omvat Haarlem ligt dus wel
in de Noordelijke helft, maar niet in het
Noorden. Op analoge wijze is „de Noord-
Westelijke helft van het land" (alles ten
Noord-Westen van de lijn Bergen op Zoom
Groningen) veel groter dan „het Noord-
Westen", dat alleen Friesland èn het deel
van Noordholland ten Noorden van het
Noordzeekanaal omvat. Haarlem hoort dus
wel bij de Noord-Westelijke helft, maar
nèl niét bij het Noord-Westen!
Dit splitsing in gebieden wil natuurlijk
niet zeggen dat men aan de grenzen er van
scherpe overgangen aantreft. Als men voor
het Noord-Westen een aparte weersver-
wachtig zou opstellen, dan behoeft dat niet
te betekenen dat Beverwijk een totaal
ander weertype zal vertonen dan Bloemen-
daal, want zo scherp mag men de grens
niet trekken. Het betekent alleen dat de
kans op het ene weertype even groot is als
de kans op het andere.
En mocht u, wonende te Haarlem, tever
geefs hopen op een heldere hemel, hoewel
De Bilt toch heeft gezegd dat het aan de
kust zonnig zou zy'n, bedenk dan dat bij
het K.N.M.I. met „aan de kust" het smalle
gebied van strand en duiney bedoelt. Heeft
men het oog op een gebied met een breedte
van ongeveer vijftien kilometer langs de
Noordzee, dan zegt men namelijk „in de
kuststrook"!
Wegens de grote schade, welke wordt
aangericht aan land- en tuinbouwgewassen
door gevogelte, waaronder ook postduiven,
heeft er overleg plaats gevonden tussen de
Stichting voor de Landbouw in Noordhol
land en de Provinciale Voedselcommissaris
voor Noordholland enerzijds en de georga
niseerde postduivenhouders in Noordhol
land anderzijds.
Dit overleg heeft evenals in de vooraf
gaande jaren ertoe geleid, dat er een af
spraak is gemaakt inzake het ophokken van
postduiven. Deze afspraak houdt in dat in
de periode van 19 April tot 15 Mei a.s.
iedere dag door de postduivenhouders hun
vogels zullen worden opgehokt tot des na
middag 5 uur.
Postduiven, die zich tijdens deze periode
vóór het aangegeven uur op het veld be
vinden, lopen een zeer grote kans ten offer
te vallen aan de maatregelen, die nood
zakelijkerwijs getroffen zullen worden ter
bestrijding van de wilde duiven.
ADVERTENTIE
GROTE HOUTSTRAAT 16
Ruime sortering
Te Willemstad is een stichting Monumen
tenzorg Curasao in het leven geroepen.
Deze stichting stelt zich ten doel het kwe
ken van waardering voor de oude monu
menten van bouwkunst op het eiland
Curasao, ten einde daaruit de bereidwil
ligheid te doen ontstaan daadwerkelijk aan
het behoud en eventueel herstel dezer
monumenten mede te werken. Een voor
beeld van een oud doch verwaarloosd huis
te Willemstad.
De leden van de Kamers van Koop
handel en Fabrieken van Haarlem en
Zaandam en enige genodigden, onder wie
de voorzitter van de Commissie Oever
verbindingen, de heer W. Thomassen,
burgemeester van Zaandam, zijn gister
middag in de indrukwekkende bouwput
voor de Velser tunnel afgedaald om dit
project, waaraan thans door vierhonderd
man gewerkt wordt, zelf eens te bekijken.
De grote verkeerszorgen, waarmee vooral
ook deze beide Kamers bij de huidige
oeververbindingen voortdurend te maken
krijgen, geven reden tot ongeduld en voor
al daarom was een excursie als deze van
veel belang. Voor de beide Kamers omdat
zij zich bij de rondleiding tot in détails
op de hoogte konden stellen van de thans
langzamerhand ten einde lopende „eerste
fase'' van het werk en voor de Rijks
waterstaat omdat zij hier in de gelegenheid
was aan te tonen dat de wachttijd voor dit
kunstwerk gezien zijn geweldige om
vang toch niet groter is dan redelijker
wijze verlangd kan worden.
Na een gezamenlijke lunch op „Duin en
Kruidberg" begaf het gezelschap zich naar
de directiekeet van de Rijkswaterstaat,
waar zij al dadelijk geconfronteerd wer
den met een min of meer uitdagende teke
ning aan de wand van een arbeider, die
gehuldigd wordt omdat hij 12'/ï jaar bij
de tunnelbouw is.Maar binnen maakte
de hilariteit, die dit prentje verwekte,
plaats voor een toegewijde belangstelling
voor de uiteenzetting, welke over het werk
y
Volgens „New York Times" zou dr. J.
Robert Oppenheimer, die indertijd de lei
ding had by de vervaardiging van de eer
ste atoombom, door de Amerikaanse Com
missie voor Atoomenergie zijn geschorst
hangende een onderzoek naar zijn be
trouwbaarheid.
Een voorlichtingsofficier van de commis
sie verklaarde, gevraagd naar commentaar,
„op het ogenblik" niets te weten van Op-
penheimers schorsing.
De „New York Times" publiceert van
daag tevens de inhoud van een brief, die
generaal Nichols, algemeen leider van de
Commissie voor Atoomenergie, zou hebben
geschreven en waarin beschuldigingen aan
het adres van Oppenheimer werden geuit,
alsmede een antwoord van Oppenheimer
daarop, waarin hij de beschuldigingen
tegensprak. Oppenheimer ontkende echter
niet, in het verleden betrekkingen met
communisten onderhouden te hebben.
Ook in de „New York Herald Tribune"
is Oppenheimers schorsing gemeld. Hij zou
hebben ontkend, uit humanitaire overwe
gingen, geageerd te hebben tegen ontwik
keling van de waterstofbom, nadat presi
dent Truman indertijd het bevel tot die
ontwikkeling had gegeven. Voorts ontken
de hij ooit atoomgeheimen te hebben ver-
ADVERTENT1E
U zult-tevreden
zijn met
een *^Bril
van
Gr. Houtstraat
137 'naast
Luxor
In opdracht van het Rijksbureau voor
Monumentenzorg zal deze zomer worden
begonnen met de restauratie van de goti
sche kerk, die in 1574 door benden van
Dirk van Sonoy werd verwoest en sedert
dien een belangrijke bezienswaardigheid
in deze toeristenplaats is geweest. Het her
stel zal 480.000,vorderen. Het rijk, de
provincie en monumentenzorg dragen in
dit bedrag 350.000 gulden bij. De Ned. Her
vormde Gemeente neemt de rest voor haar
rekening.
De toren van de omstreeks 1400 gebouw
de kerk wordt herbouwd in de gotische
styl. De grote muur aan de Westzijde van
de kerk zal vijf meter naar het Westen
worden geplaatst. De gotische nis in de
Oostelijke muur en het tongewelf zullen
van de kalk worden ontdaan. Het interieur
wordt uitgebreid met een transsept, waar
door de Noorderkapel, ook wel St. Nico-
laaskapel genoemd, volledig bij de kerk
wordt getrokken. Onder deze kapel bevin
den zich de grafkelders met de stoffelyke
resten van de vroegere heren van Bergen,
de Haemstede's, Studler van Surck en de
graven van Nassau-Bergen. Deze grafkel
der is voor het laatst open geweest in 1946
ten behoeve van opmetingen.
strekt aan niet-ingewijde personen. In de
beschuldigende brief werd o.m. gezegd, dat
Oppenheimer, hoewel hij een poging van
een vermeende communist om inlichtingen
ten behoeve van de Sovjet-Unie te krij
gen, zou hebben afgeslagen, deze kwestie
pas maanden later onder de aandacht van
de veiligheidsdienst zou hebben gebracht.
Oppenheimer zou ook hebben verklaard,
dat hij zijn illusies over het communisme
gedurende de oorlog had losgelaten.
„Communisten niet buiten de wet"
De Amerikaanse minister van Justitie,
Herbert Brownell, heeft zich Maandag in
de subcommissie voor juridische kwesties
van het Huis van Afgevaardigden krachtig
verzet tegen voorstellen om de communis
tische partij buiten de wet te stellen.
De partij zou hierdoor volledig onder
gronds gaan werken, zodat de reeds moei
lijke taak van de Federale Recherche nog
zwaarder zou worden. Bovendien zouden
constitutionele kwesties in het geding ko
men.
Ned. Herv. kerk
Beroepen te Arnemuiden J. T. Doornen-
bal te Oene; te Hasselt (toez.) W. H. van
Kooten te Langerak; te Nuis-Niebert (Gr.)
J. Boekee, eervol ontslagen pred. van An-
dijk, hulppred. te Drempt.
Beroepen te Leuven (Bond van Belgi
sche Prot. kerken), Joh. Bouman te Heke
lingen, die tevens benoemd werd als mede
werker van dr. A. J. Bronkhorst aan de
Prot. Theol. Faculteit te Brussel; te Wad-
dinxveen (vac. J. J. Moll), C. v. d. Bosch
te Bruchem.
Aangenomen naar Arnhem als zieken -
huispred.) M. J. W. Knipscheer te Holten.
Geref. kerken
Beroepen te Deventer (3e pred.pl.) M.
G. Ton te Geesteren-Gelselaar.
Bedankt voor Lioessens J. A. v. d. Pep
pel te Hijkeren (Dr.)
Beroepen te Andijk J. van Leeuwen te
Oudemirdum.
Aangenomen naar Schermerhorn J. Dijk
stra, cand. te Ellecom die bedankte voor
Echten (Fr.), Ouddorp, St. Pancras en
voor Wijckel.
Bedankt voor Eist (Gld.) W. A. J. Dal-
mayer te Waardhuizen (N.Br.).
Chr. Geref. kerken
Bedankt voor Driebergen W. F. Laman
te Rotterdam-W.
Tweetal te Amsterdam-O. J. C. Maris te
Haarlem-N. en B. van Smeden te Rotter-
dam-Z.
Bedankt voor Gouda L. Floor Jr. te Op
perdoes.
Doopsge*. Broederschap
Aangenomen naar Texel J. J. J. van
Sluys te Den Helder.
ADVERTENTIE
j Krabben en peuteren maakt de
Hl 1 lil- kwaal steeds erger. De helder
itilcls/i vloeibare D.D.D. dringt diep in
UllMall de poriën door. zuivert, ontsmet
en geneest de huid.
GENEESMIDDEL TEGEN
HUIDAANDOENINGEN
15. De vele jobstijdingen hadden Jollie-
pop verslagen in een stoel doen neerzin
ken. Ons goud in lood veranderd.
mompelde hij, „het herstel van ons fortuin
afhankelijk van een onverantwoordelijk
alchemistisch individu.Welk een ramp.'
Wij zullen Huize Hobbeldonk moeten ver
kopen en.,Jiom, kom, Jolliepop, zover
is het nog niet", zei Panda opbeurend,
„misschien lukt het de alchemist om lood
in goud te veranderen en dan krijg weer
mijn rijkdom terug". Maar het was Jollie
pop aan te zien, dat hij weinig vertrouwen
in de prestaties van de alchemist had. „Is
dat onheilbrengend individu thans op het
dak, mijnheer Panda?", vroeg hij. „Ja",
antwoordde Panda, „hij verzamelt daar
loden pijpen en....". Hij werd onderbro
ken door een geweldig lawaai, dat door
het hele huis weergalmde. „O", stamelde
Panda, „ik geloof, dat hij nu binnen is!"
Gevolgd door Jolliepop rende hij naar de
keuken, waar naar het geluid te oor
delen alle potten en pannen door elkaar
werden gesmeten. Daar stond de alche
mist; temidden van een onbeschrijfelijke
wanorde. Hij had de loden pijpen in een
grote pot gesmeten en was daarbij blijk
baar niet erg zachtzinnig te werk gegaan.
Treed nader, Jonker Panda", zei hij, „ge
hebt er toch zeker geen bezwaar tegen,
dat ik uw keuken een toijle gebruik?"
werd gegeven door ir. A. Eggink, hoofd
ingenieur A van de directie Sluizen en
Stuwen der Rijkswaterstaat. Hij beschreef
de voordelen van het leggen van de beide
wegtunnels en de spoorweg naast elkaar:
één bouwput en één bemaling. Op grote
kaarten toonde hij de lengte van de auto
tunnels (1650 meter) en van de spoorweg
tunnel, die twee keer zo lang wordt omdat
de treinen een veel flauwere helling nodig
hebben, en voorts gaf hij de diepte aan.
De bovenkant van de tunnel komt op 15V2
meter beneden A.P., dezelfde diepte, waar
op de drempel van de Noordersluis in
IJmuiden ligt. De breedte word 32'/t
meter.
Drie nieuwigheden
Ir. Eggink vestigde voorts de aandacht
op drie nieuwigheden in de tunnelbouw,
die in Velsen verwezenlijkt zullen worden
en wel: het nieuwe luchtzuiveringssysteem
dat omdat het de rook van diesel
motoren wegneemt óók voor het zicht
in de tunnel belangrijk is een speciale
accoustische bekleding waardoor het la
waai zijn galm ontnomen wordt en een
nieuwe kunstverlichting (schuine, in de
rijrichting gekeerde lampen aan het pla
fond, zodat de automobilist niet gehinderd
wordt door de lichtbron zelf). De overgang
van het daglicht naar het kunstlicht, die
in de Rotterdamse tunnel storend bleek
te werken, wordt hier minder abrupt ge
maakt door het plaatsen van geleidelijk
minder licht doorlatende roosters over de
inritten. Daardoor krijgt men dezelfde
lichtwerking als in de Middagter Allee.
In het midden van dit jaar verwacht
men te kunnen beginnen met de tweede
fase van het werk: het doorgraven van de
Zuidelijke landreep waarmee de voorge
nomen verbreding van het Noordzee
kanaal tot ruim 300 meter wordt uitge
voerd.
Daarna (in 1965) begint men aan de
Noordelijke helft van de tunnel. Het
scheepvaartverkeer passeert dan via de
Zuidelijke verbreding van het kanaal en
vaart daarbij over de gereedgekomen eer
ste helft van de tunnel.
Op de vraag, waarom een wielrijders-
tunnel ontbreekt, werd geantwoord, dat
fietsers, nadat de ponten van het auto
verkeer zijn ontlast, even snel met de pont
kunnen overvaren als wanneer zij van de
tunnel gebruik zouden maken, gezien de
langere toegangsweg tot de tunnel. Men
overweegt in dat stadium de ponten te la
ten varen op de plaats waar dan de spoor
brug te Velsen afgebroken zal zijn, omdat
men daar dichter bij de wooncentra zit.
Dat is echter nog niet zeker. Een apart
„tunneltje" op die hoogte voor wielrijders
en voetgangers kan wellicht in de toe
komst ook nog verwezenlijkt worden.
Na de uiteenzetting van ir. Eggink, kon
den de aanwezigen een blik werpen in een
paar „kijkdoos"-modellen van de tunnel
en daarna volgde de rondgang door de
bouwput onder deskundig geleide. De
boeiende activiteit van de arbeiders van
de Ballastmaatschappij deed enige film
camera's in het gezelschap tevreden snor
ren.
De Frangaise Marie Besnard die er van
verdacht wordt een aantal familieleden
door arsenicumvergiftiging om het leven
te hebben gebracht, is Maandagmiddag, na
bijna vijf jaar in voorarrest te hebben ge
zeten, voorlopig op vrije voeten gesteld.
Zij dankt deze invrijheidsstelling aan on
enigheid onder de deskundigen over de
oorsprong van de arsenicum, die in de
stoffelijke resten van de opgegraven over
ledenen zijn aangetroffen.
Oorspronkelijk was een borgstelling van
1.200.000 francs voor haar invrijheidsstel
ling geëist, doch het gerechtshof te Bor
deaux, dat haar zaak in behandeling heeft
gehad, liet deze eis Maandag varen.
„Eindelijk", riep de 57-jarige weduwe
tegen de aanwezige journalisten, toen zij
Maandag door het hek van de gevangenis
van Bordeaux naar buiten en in een poli-
tie-auto stapte, die haar naar een onbe
kende bestemming vervoerde.
Zij was in het zwart gekleed, als teken
vam rouw voor het overlijden van haar
echtgenoot en ouders, die bovenaan de lijst
vain personen staan die volgens de ten
lastelegging door haar uit de weg zijn ge
ruimd.
Naar verluidt heeft Marie Besnard zich
teruggetrokken in een klooster.
Visa. De twee zoons van een tot Ameri
kaan genaturaliseerde Roemeen, Valeriu
Georgescu, die beweerde dat zijn zoons
in Roemenië werden vastgehouden om
hem tot spionnage te dwingen, zijn in
Boekarest van visa voor Amerika voor
zien. De twee jongens, 20 en 14 jaar oud,
zijn per vliegtuig in München aange
komen. Georgescu was minister voor
industrie in het Roemeense kabimet-
Sanatescu. Hij ging in 1947 naar New
York voor besprekingen met de „Stan
dard OU".
Bezoek. President Tito van Joegoslavië is
Maandagavond in Ankara aangekomen
voor een officieel bezoek aan Turkije.
Hij voert besprekingen met president
Celal Bayar en de Turkse premier
Menderes.
Methode. De Engelse hoge commissaris in
Malakka, generaal sir Gerald Templer,
heeft gemeentebestuurders aangezegd
dat hy.tenzij de dorpelingen hem mede
delingen zouden verstrekken omtrent
de activiteiten van de communisten, hun
varkens in beslag zou nemen. Het con-
fisceren van varkens van onwillige dor
pelingen is een nieuw soort strafmetho-
de van Templer. Sinds zijn benoeming
tot hoge commissaris heeft hij lange en
straffe avondklokken ingesteld en de
rijstrantsoenen drastisch verlaagd. Maar
er zijn nog steeds vele dorpelingen die
eerder geneigd zijn om het ongerief van
Templer's straffen te ondergaan dan
om over de communistische terroristen
te spreken. Zij zijn terecht bang voor
de snelle en meedogenloze communis
tische represailles. (U.P.)
Ontbinding. De geallieerde autoriteiten in
West-Duitsland hebben Maandag een
reeks overeenkomsten bekend gemaakt,
waarbij op enkele détails na de ont
binding van het concern van de Ver-
einigte Stahlwerke A.G. haar beslag
krijgt. Hiermede is tevens de decon
centratie van de Duitse zware industrie,
waarmede ongeveer negen jaar geleden
werd begonnen, vrijwel voltooid. De
Vereinigte Stahlwerke A.G. beheersten
voor de capitulatie van Duitsland onge
veer de helft van de staalindustrie en
een derde van de kolen industrie.
Longkanker. Het aantal sterfgevallen ten
gevolge van longkanker is, wat de man
nen betreft, in de laatste twintig jaar
met vijfhonderd procent toegenomen,
aldus een Zondag gepubliceerd rapport
van de Amerikaanse vereniging voor de
kankerbestrijding.
Reserveleger. De Zuid-Koreaanse minis
ter van Defensie, admiraal Sohn Won II,
heeft Maandag medegedeeld, dat hij
binnenkort een millioen man zal oproe
pen voor een reserve leger. Er zijn
schikkingen getroffen om „alle jonge
mannen die kunnen vechten", in te
lijven van vier tot zes maanden.
Rampokkers. Bandieten hebben vandaag
ongeveer 70 km ten Westen van Dja
karta, in de buurt van Serang een
vrachtwagen overvallen en in brand
gestoken. De bende schoot een passagier
neer en stak de ogen van de chauffeur
uit. Toen de eigenaar van de wagen de
bandieten mededeelde, dat hij al zijn
geld in de brandende auto had achter
gelaten, ontstak de bende ln woede en
wierp de eigenaar in de vlammen.
Offensief. In de afgelopen 24 uur zijn in
Kenya, in de eerste fase van het nieuwe
offensief der veiligheidstroepen, ruim
zevenhonderd Mau Mau-aanhangers in
speciale gevangenenkampen bijeenge
bracht. Het offensief begon Zondagoch
tend, nadat de besprekingen over een
massale overgave van Mau Mau-leden
waren afgebroken.
Democratie. De Zuid-Afrikaanse premier,
dr. Malan, heeft Maandag in een inter
view met „The U.S. News and World
Report" gezegd, dat de invoering van
een democratisch stelsel in Afrika, waar
de inheemsen nog ongeletterd zijn, uit
eindelijk moet leiden tot chaos en bar
baarsheid. „Overal waar chaos heerst,
ontstaat dictatuur", zei Malan. Demo
cratie was goed, maar een volk moest
daartoe worden opgevoed.
Snelspringer. De Argentijnse luitenant En
rique Calcagni heeft een nieuw record
gevestigd door 164 maal achter elkaar
met een parachute uit een vliegtuig te
springen. Zondagavond maakte hij de
eerste sprong en Maandagmiddag de
164ste, waarbij hij wat hard neerkwam
als gevolg van vermoeidheid. Calcagni
maakte gemiddeld tien sprongen per
uur. Het oude record bedroeg 142 ach
tereenvolgende sprongen.
IN Lydië, het land van koning Croesus,
is voorzover wij weten, het eerste wer
kelijke muntstelsel ontstaan. Weliswaar
schijnen reeds ten tijde van pharao Amen-
hophis lil, dus bijna 1400 v. Chr., in Egyp
te gouden munten te zijn geslagen, doch
het gemunte geld heeft zich daar op den
duur niet kunnen handhaven omdat het
gehalte aan edel metaal door de gebrek
kige munttechniek niet constant was en
dit ruilmiddel dus voor de handel een te
onzekere factor opleverde. Ook Phoenisi-
sche kooplieden hebben veel
later.' bij wijze van primi
tieve muntslag gouden staafjes
van stempels voorzien, als be
wijs van herkomst en als ga
rantie voor een zekere goud-
waarde. Maar deze particuliere
stempeling kon uiteraard al
leen van waarde zijn tn kleine
kring, zodat ook hier nog niet van gemunt
geld kan worden gesproken.
Ook in Assyrië was men evenals in
verschillende andere landen omstreeks
1000 v. Chr. begonnen bepaalde afgewogen
stukken zilver van officiële stempels te
voorzien, maar de werkelijke munt was
hiermee nog steeds niet geboren. Dit zou
geschieden in Lydië, dat rijk was aan een
bepaald metaal, electron genoemd, be
staande uit een natuurlijke alliage van
goud en zilver. Dit electron werd als een
afzonderlijk metaal beschouwd, met een
eigen beschermgod, en werd in het gehele
land in betaling aangenomen.
Maar buiten Lydië kon het electron
moeilijk worden geaccepteerd, omdat het
goudgehalte niet bekend was. Naarmate
het land van koning Croesus echter in
politieke en economische betekenis toenam,
ontstond in het buitenland ook geleidelijk
meer vraag naar electron, maar dan moest
het ook beslist electron uit Lydië zijn,
waarvan men inmiddels het goudgehalte op
ca. 75 procent had leren waarderen. Dit
leidde er toe het metaal van stempels te
voorzien, waaruit de muntstukken zijn (Nadruk verboden)
voortgekomen, eerst nog uitsluitend van
electron vervaardigd, maar uiteindelijk ge
slagen van zuiver zilver of goud (in een
waardeverhouding van 1:13). Dat was
omstreeks 700 v. Chr.
De instelling van de munt vond spoedig
navolging, zodat ook de Grieken munten
gingen slaan en deze over het gehele Mid
dellandse Zeegebied verspreidden. Zelfs bij
de Kelten van het oude Gallië (Frankrijk)
werden Griekse munten voor eigen gebruik
nagemaakt.
Welke enorme bedragen
enkele eeuwen later reeds in
Klein-Azië in omloop waren,
blijkt uit de veroverings
tocht van Alexander de Grote,
toen deze bij de bezetting
van de Perzische koningspa
leizen niet minder dan 175.000
kg. goud en zilver buit
maakte, alsmede 39.285 kg. gemunt geld.
Toen deze hoeveelheid in circulatie kwam,
veroorzaakte dit een enorme prijsstijging
en een geweldige verhoging van de levens
standaard, welke grote ellende voor de
minder bedeelden met zich bracht. Ook
Salomo had bijna 7 eeuwen tevoren in
flatie bewerkstelligd, (I Kon. 10:27, en II
Kron. 1 :15), maar deze droeg uitsluitend
een plaatselijk karakter en zal korstondig
van duur zijn geweest, omdat het hier niet
de munt, maar het metaal betrof, dat één
van de vele ruilmiddelen in die dagen was.
De geldinflatie na de veroveringstochten
van Alexander de Grote op het einde van
de 4de eeuw v. Chr. omvatte echter geheel
Klein-Azië en is te vergelijken met de in
flatie die Europa na de ontdekking van
Amerika heeft meegemaakt.
We mogen deze geschiedenis van het geld
niet beëindigen, zonder ook met de eerste
grote deviezensmokkelaar te hebben ken
nisgemaakt!
Daarover morgen
H. PéTILLON.
