Electrificatie der spoorwegen voorbeeld
van grote technische inspanning
BRYLCREEM
Uitgaan in Haarlem
Agenda voor
Haarlem
Een Eeuw Geleden
FRANKRIJKMET ANDERE OGEN
Ir. Chaix (243 kilometer per uur)
snelste op de ijzeren weg
rHoe Is het ontstaand
cte
VRIJDAG 23 APRIL 1954
Geen hist oir esM
E én mansbedieninf*
MEER DAN 1000 BROEKEN!
Efficiency
Banden met Nederland
Uw hoofdhuid fri» - Uw hoor gezond
heeft „voedingswaarde" voor Uw haar
OMDAT Brylcreem waarde
volle, versterkende stoffen en
zuivere, natuurlijke oliën bevat.
OMDAT de oliën in Brylcreem
geëmulgeerd zqn voor
smetteloze haarverzorging.
OMDAT massage met
Brylcreem een dubbel voordeel
geeft: altijd mooi haar - gezond
haar voor altijd.
Dit woord:
BOMBARIE
„Loonronde in eigen
bedrijf terug verdienen"
Actie van het Instituut
voor Efficiëncy
Kort nieuws
Onderccntrale in Haarlem-
Noord aanbesteed
Minister Witte opende
bejaarden-centrum
Millioenenplan voor
gas-centrale te Utrecht
Uit de Opregte Haarlemsche
Courant van 22 April 1854
VOOR MACHINIST ARMAND DUCHANEL van vrachtgoederentrein 5238 zal
het altijd wel een raadsel blijven, waarom hij op een regenachtige middag van
April van dit jaar zijn trein op het stationnetje Plombières op het middelste in
plaats van het in Frankrijk gebruikelijke linkerspoor tot stilstand moest brengen.
Er waren twee afwijkingen van de dienstregeling: in de eerste plaats moest hij
helemaal niet stoppen in Plombières en zeker niet op het middelste spoor. En
zijn verwondering nam nog toe toen hij door de diensttelefoon van de commando
post in Dijon te horen kreeg, dat hij weer naar zijn machine terug kon gaan, want
dat het sein dadelijk weer op groen zou komen en hij kon doorrijden. Zodaf
Armand Duchanel nog eens naar de telefoon ging om te vragen of hij het wel
goed had begrepen en of er werkelijk niets aan de hand was.
Men heeft hem maar niet verteld, dat de enige oorzaak van de afwijking in de
dienstregeling de wens was van hoofdingenieur Isidore van de Franse nationale
spoorwegmaatschappij om een aantal Nederlandse journalisten te laten zien wat
hij in zijn „cabinet de régularisation" wel allemaal met zijn treinen kan doen.
Nu, dat is heel wat; zelfs voor Neder
landers die op het gebied van electrificatie
en modernisering der spoorwegen wel het
een en ander gewend zijn.
Wanneer deze korte reeks indrukken van
de industriële en technische prestaties van
het na-oorlogse Frankrijk dan ook begint
met de beschrijving van een belangwek
kend onderdeel van de voortschrijdende
vernieuwing van het Franse spoorwegbe
drijf. dan is dat om twee redenen.
Het vervoer is immers een zo wezenlijk
onderdeel van de nationale economie van
een land, dat de technische stand van zaken
op dat gebied zijn weerspiegeling vindt in
het gehele bedrijfsleven, terwijl anderzijds
aan het spoorwegbedrijf door vreemdelin
gen vaak wordt afgemeten of men het land
in kwestie meer of minder serieus moet
nemen.
Kweekte Mussolini immers niet een deel
van de aanvankelijk nog wel eens voor zijn
régime bestaande goodwill met de reclame,
dat „in Italië de treinen altijd stipt op tijd
reden"?
Welnu: in Frankrijk rijden de treinen op
de minuut, ook als afstanden van honder
den kilometers overbrugd moeten worden
met een gemiddelde snelheid, die al zo hoog
ligt, dat er nog maar weinig speling voor
inhalen van achterstanden overblijft.
De befaamd geworden „Mistral", die
Parijs met de Rivièra verbindt, legt het in
1952 geëlectrificeerde baanvak Parijs
DijonLyon 512 kilometer in vier
uur en tien minuten af en daar zit dan nog
drie minuten stoppen in Dijon bij, zodat een
gemiddelde van 123 kilometer per uur
wordt gehaald.
Voegen wij daar onmiddellijk aan toe. dat
deze snelheden de veiligheid geen geweld
aan doen: in vier jaar tijd hebben zich op
het genoemde traject geen „histoires" voor
gedaan. Hetgeen niet alleen een gevolg zal
zijn van de ver doorgevoerde beveiligings
maatregelen verwant met het in Neder
land meer en meer toegepaste NX-systeem
maar ook van de plichtsbetrachting
waarvan de mécanicien Armand Duchanel
een voorbeeld gaf.
In Dijon hebben wij kunnen zien hoe het
vernuftige NX-stelsel 't mogelijk maakt, dat
over een afstand van 27 kilometer tussen
Dijon en Blaisy-Bas niet alleen de empla
cementen van Plombières, Velars, Malain
en Baulme-la-roche en twee tussengelegen
wisselplaatsen geheel automatisch van
Dijon uit bediend kunnen worden, maar
ook dat het mogelijk is, dat op dit dubbel-
sporige baanvak de treinen elkaar kunnen
inhalen. De Fransen noemen dat een „voie
banalisée".
Dat „automatisch bedienen" van de sta
tions kan letterlijk opgevat worden: op de
genoemde plaatsen komt er geen stations
chef, geen wissel- of seinwachter meer aan
te pas. Alles wordt bediend door één man
in Dijon, die met 127 drukknoppen het
treinverkeer in zijn vingers heeft.
Dat de mogelijkheid geschapen werd, dat
de treinen elkaar kunnen inhalen over het
spoor dat normaliter voor het verkeer uit
tegengestelde richting dient, is vooral een
ADVERTENTIE
Waarom nog langer zoeken?
Bij ons keus uit
Gen. Cronjéstraat 40-44
Haarlem-Noord
Tel. 15438
VRIJDAG 23 APRIL
Concertgebouw: Concert van „Inter Nos",
8 uur. Lange Veerstraat 16: Stichting Psycho-
synthese. spr. B. v. d. Meer, 8 uur. City:
„De terugkeer van Don Camillo", alle leeft.,
7 en 9.15 uur. Minerva: „Fanfan la Tulipe".
alle leeft., 8.15 uur. Frans Hals: „Convooi
naar Malta", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Luxor:
„Zij die van de zonde leven". 18 jaar, 7 en
9.15 uur. Rembrandt: „Drie liefdes", 14 jaar,
6.45 en 9.15 uur. Palace: „Bittere ervaring",
13 jaar, 7 en 9.15 uur. Lido: „The Glenn Mil
ler story", alle leeft., 6.45 en 9.15 uur. Roxy:
„Trans continent express", 14 jaar,, 7 en
9.15 uur.
ZATERDAG 24 APRIL
Stadsschouwburg: „Een dag aan zee",
Haagse Comedie, 8 uur. City: „De terugkeer
van Don Camillo", alle leeft., 2.15, 4.30. 7 en
9.15 uur. Minerva: „Fanfan la Tulipe", alle
leeft., 2.30, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Con
vooi naar Malta", 14 jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur.
Luxor: „Zij die van de zonde leven", 18 jaar,
2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Rembrandt: „Drie lief
des", 14 jaar, 1.45, 4.15, 6.45 en 9.15 uur.
Palace: „Calamity Jane", alle leeft., 2 en 4.15
uur. „Bittere ervaring", 18 jaar, 7 en 9.15
uur. Lido: „The Glenn Miller storyq". alle
leeft., 2. 4.20. 6.45 en 9.15 uur. „Vrouwen
in de nacht", 18 jaar, 23.30 uur Roxy: „Hands
across the border", alle leeft.,. 2.30 uur.
„Trans continent express", 14 jaar,, 7 en
9.15 uur.
gevolg van het drukke verkeer tussen Pa
rijs en Dijon: de Bourgondische hoofdstad
is immers een belangrijk knooppunt van
waaruit men niet alleen Lyon en Zuid-
Frankrijk, maar ook Italië, Zwitserland en
de Elzas kan bereiken.
Vandaar ook de aanwezigheid van een
enorm rangeerterrein dat zich tot Cham-
bertin, acht tot tien kilometer Zuidelijk van
Dijon. uitstrekt.
Ir. G. Chaix, tractie-inspecteur van de
S.N.C.F., vertelde ons, dat het 315 kilo
meter lange traject tussen Parijs en Dijon
gedurende de avonden en nachten die aan
vacanties en feestdagen voorafgaan bereden
wordt door dertig sneltreinen uit elke rich
ting, waaruit volgt dat een flink deel van
het zeer intensieve goederenverkeer door
deze sneltreinen moet worden gepasseerd.
Dit wordt mogelijk gemaakt door de ver
nuftige installatie voor de vol-automatische
bediening te Dijon, die bovendien nog
eventuele vergissingen van de dienstdoende
ambtenaar corrigeert.
Er zit nog een andere kant aan deze mo
dernisering: die van een efficiënt perso
neelsbeleid. Ook dat werd pas goed moge
lijk na de nationalisatie van de particuliere
spoorwegmaatschappijen die tot 1937 in
Frankrijk bestonden. Het is dan nu welis
waar zo, dat er vrijwel evenveel gepen-
sionneerden als werkenden bezoldigd moe
ten worden de leeftijdsgrens voor pen
sionnering bedraagt voor machinisten vijf
tig. voor het overige personeel 55 jaar
maar daar staat tegenover dat in Frankrijk
per geëxploiteerde kilometer slechts 9,43
man nodig is, tegenover 16,12 in Duitsland,
15,33 in België, 19.36 in Engeland en 10,39 in
Nederland. In totaal bedraagt het aantal
„cheminots" in Frankrijk 390.880. Het aan
tal personeelsleden voor de lijn Parijs
Lyon kon door de electrificatie dalen van
7.800 tot 4.600.
Een bnder voorbeeld van het vele werk
dat in Frankrijk bij de spoorwegen door
weinig mensen wordt verricht, betreft de
bediening van de onderstations langs de
lijn ParijsDijonLyon. Ook die geschiedt
van enkele centrale punten uit.
Zo bewaken in Dijon drie man de 200.000
contacten welke de regelmatige stroom
voorziening bepalen van niet minder dan
negentien onderstations, verdeeld over een
afstand van 211 kilometer. Het behoeft,
menen wij, geen betoog dat daarmee, zoals
in zoveel andere zaken, het bewijs wordt
geleverd dat men in het. land van de wijn
op technisch gebied zeker niet ten achter
is. in vele gevallen zelfs anderen ver voor
uit.
Deze ver doorgevoerde rationalisatie en
mechanisatie zouden w\j op deze reis ook
tegenkomen in de kunstzijde-industrie, in
de woningbouw, bij de energievoorziening
in het mijnbedrijf.
Zij zijn kenmerkend voor de industriële
opbouw van het hedendaagse Frankrijk,
die vooral kapitaalintensief is en veel min
der arbeidsintensief. Dat zal wel niemand
verwonderen die bedenkt, dat Frankrijk
volgens de berekeningen in 1970 nog slechts
46M millioen inwoners zal tellen op een
gebied dat veertien keer zo groot als
Nederland is. Wat niet wegneemt dat er
Fransen zijn die die tijd met een zekere
bezorgdheid zien aanbreken en daarom nu
al terughoudend worden op het punt van
de immigratie onder het motto: ..Hoe zullen
we straks al die monden te eten geven".
Wat de financiële zijde van de electrifi
catie betreft, staande zaken er ook gunstig
voor. Tegenover een investering van 91.757
millioen francs kon een jaarlijkse bezuini
ging van 8.380 millioen francs op de ex
ploitatiekosten worden bereikt en een ver
meerdering van 230 millioen francs aan in
komsten wegens toeneming van het reizi-
gersvervoer. Hetgeen de rentabiliteit op
9.4 procent bepaalt, een cijfer, dat ook
reeds in 1940 bij de eerste plannen tot elec
trificatie werd berekend.
Op het ogenblik wordt hard gewerkt aan
de electrificatie van de verbinding tussen
Valenciennes in Noord-Frankrijk en Thion-
ville in Lotharingen bij de Luxemburgse
grens. Die lijn is een slagader voor het
goederenvervoer tussen en met de zo be
langrijke Noord- en Oostfranse industrie
gebieden.
Dat juist die lijn wordt gemoderniseerd
vormt tevens een bewijs voor de doortas
tendheid waarmee de Fransen de concur
rentiepositie van hun industrie op de in
ternationale markt willen verbeteren. Want
uit een oogpunt van reizigersverkeer zou
bijvoorbeeld LyonMarseilleNice veel
eerder aan de beurt moeten komen.
Intussen: het vervoer is nooit doel op
zichzelf, maar middel om een doel te be
reiken. Vandaar dat we ons niet kunnen
weerhouden nog een paar woorden te wij
den aan de pittoreske stad Dijon, waar
kanunnik Kir, burgemeester en Kamerlid,
sinds de bevrijding de scepter zwaait. Hij
is een befaamd smulpaap, die het aanzijn
schonk aan de „Vin Kir", een verrukkelijke
vermenging van de cassis en de witte bour
gogne als symbool van verbondenheid van
stad en gewest, want de cassis is een bij
uitstek Dijonnees product.
Kanunnik Kir is bijzonder op de Neder
landers gesteld. Tijdens de oorlog heeft hij
er heel wat over de Zwitserse grens gehol
pen en hij spreek nog met deernis over de
zeven die hij niet kon redden en door de
Duitsers in Dijon werden gefusilleerd. Zijn
^aJOOOyXXXlOOI^aOOOOOOOOOOOOCOOOOOOOCO^JOOOOOOOOOSOOOOOCT
De mening van buitenlanders over
Frankrijk pleegt als regel slechts door
twee graadmeters te worden bepaald,
namelijk door politieke en culturele,
waarbij het dan van de mate van sym
pathie welke men het land toedraagt
afhangt op welke factor de meeste na
druk wordt gelegd.
In beide gevallen ontstaat dan een
vertekend beeld, waarbij misschien wel
de belangrijkste eigenschappen der
Fransen over het hoofd worden gezien:
namelijk dat zij vindingrijk zijn en
hard kunnen werken. De Fransman
loopt met die kwaliteiten echter niet te
koop. zodat de aandacht van de vreem
deling daarop niet zo spoedig valt.
Daarom hebben wij de ons geboden
gelegenheid om ons op de hoogte te
stellen van enige markante prestaties
op industrieel gebied, die de laatste ja
ren tot stand zijn gekomen en die on
getwijfeld te weinig bekendheid genie
ten. gaarne aangegrepen.
In enige artikelen hopen wij iets te
kunnen vertellen over de uitstekende
vorderingen welke bereikt werden op
het gebied van transport, industrie,
energievoorziening en mijnwezen. Het
eerste artikel is gewijd aan de electrifi
catie der Franse spoorwegen.
ADVERTENTIE
BRYLCREEM
havat «aan gam,
alcfl
verdiensten werden beloond met het Com
mandeurschap in de Orde van Oranje Nas
sau. Hij stelt zich voor op 11 September
de tienjarige bevrijding van zijn stad met
grote feestelijkheden te vieren en daarbij
de band met Nederland nog wat te ver
stevigen.
Banden die al van de middeleeuwen da
teren, toen de Nederlandse beeldhouwer
Kiaus Sluter in dienst van de Bourgondi
sche hertogen Filips de Stoute en Jan zon
der Vrees het weidse paleis dat thans Dijon
tot raadhuis dient met zijn werk opluisterde
en in 't Karthuizer klooster, waar thans de
stilte van een psychiatrische inrichting
heerst, de Mozesput oprichtte, die vele
bedevaartgangers én om het geloof én om
de kunst tot zich trok.
Nog zijn niet alle verbindingen tussen dit
golvende land en onze vlakke polders op
gesomd. Dijon is niet alleen de zetel van
het Gulden Vlies, maar ook van de
Broederschap van de ridders van
Tastevin, dat edele gezelschap van over
tuigde wijnminnaars en -kenners, dat in
dat prachtige Renaissanceslot Clos Vougeot
pleegt te verwijlen onder de spreuk „Ja
mais en vain, toujours en vin".
Er zijn ook Nederlanders die dan het
„Joyeux enfants de la Bourgogne" aanhef
fen in die enorme zaal. waar een uit 1499
daterende wijnpers de herinnering aan een
romantisch verleden wakker houdt.
En wie weet hebben zij dit aardse para
dijs niet bereikt met behulp van de CC
7121, de locomotief die iedereen kent in
Bourgondië. Want het is met die machine,
dat ingenieur Chaix een paar weken ge
leden gemakkelijk een snelheid van 243
kilometer per uur reed, een wereldrecord
dat blijft voortleven in een plaquette boven
de wielen die zo snel gewenteld hebben.
County Ptrjumtry C*. Ltd., Stan mort, England - Imp. Jacq. Mot Jr., Amsterdam
TONEEL EN DANS»
Zaterdag 24 April. Stadsschouwburg. 20 uur:
Onder regie van de zelf medespelende
Cees Laseur vertoont de Haagse Comedie
„Een dag aan zee" van N. C. Hunter in de
vertaling van Louis Saalborn met Fie
Carelsen. Enny Meunier. Theo Frenkel,
Pim Dikkers en vele anderen.
Zondag 25 April, Stadsschouwburg. 20 uur:
De Haagse Comedie geeft een reprise van
„De Leeuwerik" van Jean Anouilh, in de
vertaling van J. W. F. Werumeus Buning.
met Elisabeth Andersen als Jeanne d' Arc.
Verder werken mede: Johan Valk. Luc
Lutz, Jan Retèl, Gerard Hartkamp en vele
anderen. De décors zijn van Wim Vesseur.
Woensdag 28 April, Minerva Theater, 20.15
uur: Optreden van het onder leiding van
Mascha ter Weeme staande Ballet der
Lage Landen met Angela Bayley en Pieter
van der Sloot als eerste solisten. Uitge
voerd worden onder meer „De zwarte
zwaan" van TsjaikofskyPetipa en cho
reografieën van Susanna Egri.
Donderdag 29 April, Stadsschouwburg, 20
uur: Voor Geloof cn Wetenschap geeft de
toneelgroep Theater een reprise van
„Anastasia" van Marcelle Maurette, ver
taald en geregisseerd door Jan Teulings.
met Rika Hopper in haar afscheidsrol.
Verder: Caro van Eyck. Johan Schmitz.
Lo van Hensbergcn, John Soer, Robert
Sobels en anderen.
Vrijdag 30 April. Sportpark, Heemstede. 20
uur: Viering Koninginnedag, Manifestatie
door kinderen onder leiding van Bob
Jansen. Daarna optreden van het Scapino
Ballet onder leiding van Hans Snoek..
Vrijdag 30 April, Stadsschouwburg. 20 uur:
Onder auspiciën van het Centrumcomité
Koninginnedag speelt de letterlievende
verenging ..J. J. Cremer" het blijspel
„Grote-stadsIucht" van Blumenthal en
Kadelburg, geregisseerd door Henk
Bakker.
MUZIEK
Vrijdag 23 April, Treslong, Hillegnm, 20 uur:
Gala concert door de Fodens Motor Works
Band. ter inleiding van het internationale
Sneltrein 16 op weg naar Parijs overschrijdt de drempel van Bourgondië, het viaduct
bij Velars. Eens een zware hindernis voor de stoomtreinen wordt deze lange helling,
die al dadelijk in het station van Dijon begint, door de electrische locomotieven van
de AIsthomfabrieken die ook het grootste deel van de nieuwe Nederlandse elec
trische locomotieven leverden gemakkelijk met 120 kilometer per uur afgelegd.
Het Nederlands Instituut voor Efficiëncy
(N.I.V.E.) heeft het initiatief genomen tot
het voeren van een actie in het gehele land
om de kosten van de laatste loonronde in
het eigen bedrijf terug te verdienen. Dit is
namelijk van belang om te voorkomen, dat
deze kosten, die voor het bedrijfsleven op
meer dan vijf percent van het loonbedrag
komen, op de verkoopprijzen worden afge
wenteld, hetgeen weer tot een nieuwe
loonronde zou kunnen leiden.
Reeds is in enkele bedrijven gebleken,
dat er nog tal van verliesbronnen zijn, die
door een bepaalde methode van overleg in
het bedrijf aan het licht kunnen worden
gebracht en vermeden.
De actie zal worden gevoerd door in de
elf regionale afdelingen van het N.I.V.E.
bijeenkomsten te beleggen met directeuren
of eigenaren van bedrijven, waar eerst
groepsgewijze en daarna gezamenlijk over
dit onderwerp van gedachten zal worden
gewisseld en waar directeuren van bedrij
ven, waarin reeds met gunstig resultaat
besparingen zijn aangebracht, hun erva
ringen zullen mededelen.
Ook de bedrijven die nog niet bij het
N.I.V.E. zijn aangesloten, zullen hierbij be
trokken worden.
De afdeling Groningen van het N.I.V.E.
zal deze actie op 28 April met een bijeen
komst beginnen.
De Argentijnse gezant in Nederland, de
heer J. R. EscalantePosse, is benoemd tot
gezant en raad aan de ambassade van Argen
tinië in Londen. Hij zal binnenkort ons land
verlaten. De heer EscalantePosse was
sinds Januari hoofd van de Argentijnse
diplomatieke missie in ons land.
muziekconcours ter gelegenheid van het
60-jarig bestaan van de Hillegomse Har
moniekapel. Werken van Wagner. Tsjai
kofsky, Sibelius. Meyerbeer en anderen.
Vrijdag 23 April. Stadsschouwburg. 20 uur:
De Utrechtse Opera geeft een uitvoering
van „Don Pasquale" van Donizetti (tekst
vertaling: Adriaan Morriën) onder muzi
kale leiding van Chris Burgers en regie
van Arend Hauer. Met onder anderen Cora
van Doesburg. Wiebe Drayer, Jan Duive-
man en vierstemmig koor.
Vrijdag 23 April. Concertgebouw, 20 uur:
Concert door het jeugdkoor Inter Nos
onder leiding van Jan Booda. Op het pro
gramma staan onder meer de cantate „Een
Winterdag" van Kor Kuiler en ..De blauwe
Donau" van Johann Strauss. Begeleiding:
Emmy van Eden. solist: de jeugdige pia
nist Harry Vooren.
Zaterdag 24 April. Hervormde kapel. Sant
poort. 20 uur: Concert door het fanfare
corps „Wilhelmina" onder leiding van Jan
Groot, met solistische medewerking van
de bas Henk van Monsjou en de organist
Hendrik. Lasschuit.
Zaterdag 24 April, Treslong. Hillegom, 13.30
uur: Internationaal muziekconcours (zie
Vrijdag». Onder meer optreden van korp
sen uit Noorwegen en Oostenrijk, uit
Dinteloord. Tuitjenhorn, Amsterdam en
Zaandam. Ook 's avonds.
Zondag 25 April, Treslong. Hillegom. 14 uur:
Voortzetting van het internationale mu
ziekconcours (zie Vrijdag». Medewerken
de buitenlandse gezelschappen: Fodens
Motor Works Band uit Sandbach (Enge
land» en Sortland Musikforening uit
Noorwegen. Ook 's avonds.
Dinsdag 27 April. Concertgebouw. 20 uur:
Begin van de Beethovencyclus door het
Noordhollands Philharmonisch Orkest
onder leiding van Toon Verhev. met als
solist de Amerikaanse pianist Leon
Fleisher. Uitgevoerd worden de ouverture
Coriolanus. het Vierde Pianoconcert en de
Vijfde Symphonic.
Dinsdag 27 April. Stadsschouwburg. 20 uur:
Het dilettanten-operettëgezelschap „Diogc"
geeft een uitvoering van het zangspel „De
Czardasvorstin" met muziek van Emme
rich Kalman. Herhaling op Woensdag 28
April.
Donderdag 29 April, Grote Kerk, 15 uur:
Wekelijkse orgelbespeling door de stads-
organist George Robert, gratis toeganke
lijk. Programma nog niet ontvangen.
Donderdag 29 April. Waalse kerk. 20 uur:
Onder auspiciën van de Pinkstergemeente
uitvoering door het koor en de muziek
groep der „Filadelfia"-gemeente te
Stockholm (Zweden».
Donderdag 29 April. Huis met de sleutels.
20 uur: Concert door vioolduo Carolien
van der Heide en Norbert Visser, met de
pianist Ludwig Otten. Werken van Purcell.
Bach, Bartök. Haydn, Hindemith, Honeg-
ger en Visser (Bronsteeweg 76, Heem
stede).
Vrijdag 30 April, Grote Markt, 10 uur: Mu-
ziekshow door vijftien harmonie- en fan
fare-orkesten met marswedstrijd en com
petitie in de muziektent, ter gelegenheid
van Koninginnedag 1954.
Vrijdag 30 April. Grote Maart. 20.30 uur:
Uitvoering onder leiding van Jos. de Klerk
van diens Bevrijdingscantate en zijn
cyclus „Zo zong de Gouden Eeuw" in
samenwerking met de Federatie van Haar
lemse Zang- en Muziekverenigingen, het
Noordhollands Philharmonisch Orkest en
Toonkunst-orkest.
DIVERSEN
Vrijdag 23 April. De Leeuwerik. 20 uur:
Voor de vereniging „Oost en West" spreekt
ir. W. L. Utermark van het Koninklijke
Instituut voor de Tropen" over „De econo
mische ontwikkeling van Suriname na de
tweede wereldoorlog.
Zaterdag 24 April. H.J.M.V.-gebouw. 20 uur:
Cabaretavond voor de Haarlemse Invali-
denbond met medewerking van het E.H.P-.
orkest „Accordia" onder leiding van Her
man Tennissen, verder een goochelaar en
een conférencier.
Zaterdag 24 April, Jeugdhuis. Bloemendaal.
20 uur: Cabaretavond door de afdeling
Bloemendaaal van het Christelijk Jonge
Mannen Verbond, met muziek, sketches,
conférence en acrobatiek (Donkerelaan»
Zaterdag 24 April. Frans Halsmuseum. 20.30
uur: Vertoning van de door Polygoon ver
vaardigde filmstrip-in-kleuren van de
schutterstukken van Frans Hals. met ge
sproken commentaar door de heer H. P.
Baard. Bij voldoende belangstelling her
haling om 21.30 uur.
Zaterdag 24 April. Lido Theater, 23.30 uur:
Nachtvoorstelling van de film „Vrouwen
in de nacht". Zondagmorgen 25 April 11
uur: bijzondere voorstelling van ..Faust
en de duivel" naar de opera van Gounod.
Zondag 25 April, gebouw Domi. 14 en 19 uur:
Buurtvereniging „Ramplaankwartier" met
de kinderoperette „Prinses Rozelijn" door
Ben Bunders en Jan van Rietschoten naar
bekende melodieën van Schubert. Mozart
en Johann Strauss. Uitvoering onder lei
ding van mevrouw J. Helwes.
Dinsdag 27 April, hotel Keur, Zandvoort,
20 uur: Voor de culturele kring 't Helm
spreekt mr. Abel Herzberg (schrijver van
Amor Fati en Tweestromenland" over „Het
Joodse vraagstuk".
Dinsdag 27 April. Minerva Theater. 20.15 uur:
De toneelgroep van het Jac. P. Thijsse
Montessori Lyceum geeft een opvoering
van „Het witte schaap in de familie" van
L. du Garde Peach en Ian Hay.
Woensdag 28 April. Militair Tehuis. 20 uur:
Noorse avond onder auspiciën van de cul
turele commissie van het Protestants In
terkerkelijk Thuisfront, met medewerking
van mevrouw Svanhild Aussoren (voor
dracht en zang) en vertoning van enkele
films.
Woensdag 28 April, Concertgebouw, 20 uur:
De Belgische schrijver, ontdekkingsreiziger
en cineast Marcel Roos spreekt onder aus
piciën van het Koninklijk Instituut voor
de Tropen over zijn reizen naar de bin
nenlanden van Zuid-Amerika.
Donderdag 29 April, Rembrandt Theater,
21.15 uur: Vertoning voor de Haarlemse
Kunstgemeenschap van de film „Justice
est faite" naar een scenario van André
Het Griekse bombos betekent: dof
geluid, gedreun en is een klanknaboot
send woord. Het Latijn heeft: bombus
en het Frans bombe. Dit is ons woord
bom, kogel. Het werktuig waarmee men
eerst stenen, later kogels slingerde,
heette dan ook: bombarde. Wij kennen
dit woord nog in bombarderen en bom
bardement. Naast bombarde komt ook:
bombare voor en, zoals ook in andere
woorden het geval is, werd de toonloze
uitgang e verzwaard tot ie. Bombarie
is, rumoer, drukte, ophef, gezwets. Het
is een heel ander woord dan bombast,
dat eigenlijk Perzisch is en: katoen be
tekent. De ruwe katoen werd gebruikt
als opvulsel van kledingstukken en zo
kon de betekenis: gezwollen, hoogdra
vende, zinledige taal ontstaan. Het is
wel waarschijnlijk dat bombast en
bombarie die uiterlijk en naar de bete
kenis zoveel op elkaar gelijken, invloed
^op elkaar hebben uitgeoefend.
Cayatte en Charles Spaak, met Claude Nol
lier van de Comédie Frangaise in de
hoofdrol.
Vrijdag 30 April, Kenaupark, 14.30 uur:
Voorstelling op de Kattenberg door het
Kindercircus Elleboog uit Amsterdam on
der auspiciën van het Centrumcomité
Koninginnedag. Muziek door „De Alpen
jagers".
TENTOONSTELLINGEN
Huis Van Looy: Expositie van werken van
leden \an de vereniging van Haarlemse
beeldende kunstenaars „De Groep". Een
der zalen is gewijd aan de nagedachtenis
van de tien jaar geleden gefusilleerde
beeldhouwer Johan Limpers. Geopend tot
17 Mei van 10—12.30 en van 13.30—17 uur.
des Zondags van 1317 uur.
Woonhuis Van Looy: Het voormalig woon
huis van schilder-schrijver Jacobus van
Looy is te bezichtigen op Donderdagen
van 10—12 en van 1417 uur. Op Zon
dagen alleen van 1417 uur.
Teylers Museum: Tekeningen van Dirk Lan-
gendijk (17481805). Voorstellingen uit het
militaire leven. Het museum is dagelijks
geopend van 1117 uur. behalve op
Maandag, benevens op de eerste Zondag
van elke maand van 1317 uur.
Frans Halsmuseum: Speciaal arrangement
van de meesterwerken van Frans Hals.
Dagelijks geopend van 1017 uur. 's Zon
dags van 13—17 uur. Ook 's avonds van
20—23 uur. Tot 18 Mei.
dags van 1317 uur.
Schotersingel 117 a: Palestina-diorama's
(Bijbelse voorstellingen). Dagelijks ge
opend van 1417 uur.
Kunsthandel Leffelaar: In de tuinzaal expo
sitie van moderne schilderkunst uit Bali.
Geopend tot 24 April op werkdagen, uit
gezonderd Maandagmorgen.
Heemsteedse Dreef 264: Tentoonstelling van
werken van Heemsteedse schilders en
beeldhouwers. Tot 26 April.
Stadhuis Haarlem: Tentoonstelling ..Het
lezen van rotswand tot microfilm" ter
gelegenheid van het 75-jarig bestaan van
het Nederlands Schoolmuseum van 28
April tot 9 Mei in de raadszaal van het
Prinsenhof.
Door architect B. J. .T. M. Stevens, Kam
persingel 2 in Haarlem werd voor het
staatsbedrijf der Posterijen. Telegrafie en
Telefonie in 's-Gravenhage onderhands
aanbesteed het bouwen van een ondercen
trale in Haarlem-Noord, achter de Van
Riebeecklaan. De laagste inschrijver was
1. firma Weimink, Leiden f371.200. 2. G.
J. Evers, Bloemendaal f 378.500, 3. Hoek,
Delft t 379.900, 4. N.V. Thunnissen. Heem
stede f 385.500, 5. Aann. Mij. Boersma,
's-Gravenhage f 432.000. 6. Gebr. Van dor
Putten, Heemstede f391.000.
„De huisvesting van bejaarden is een
vraagstuk waaraan steeds meer aandacht
wordt besteed," aldus minister ir. H. S. J.
Witte tijdens een rede, waarmede hij een
groot complex voor bejaarden te Hilversum
opende. De minister zeide dat de mens
sleeds ouder wordt, dat er thans rond
800.000 personen van 65 jaar en ouder in
ons land zijn en dat hun aantal in 1970 zal
zijn gestegen tot een en een kwart millioen.
Sinds de bevrijding tot 31 December 1953
zijn in totaal in ons land 2700 woningen
voor bejaarden (met 5750 bedden) en 92
tehuizen (met 5800 bedden) tot stand ge
bracht.
De Utrechtse raad heeft in beginsel be
sloten met de gemeenten Amersfoort,
Baarn, Culemborg, Woerden en Zeist een
regeling te treffen tot stichting van een
nieuwe centrale gasfabriek op het indus
trieterrein de Lage Weide te Utrecht. Het
gaat hier om een fabriek, die zal function-
neren volgens het beginsel van de restloze
vergassing. Het op deze manier te winnen
kolengas, dat niet hoogwaardig is, kan ver
rijkt worden, hetzij met raffinaderij- en/of
aardgas, hetzij door oliecarburatie. De
totale stichtingskosten van de fabriek wor
den geraamd op 18 millioen gulden, de
kosten van het benodigde koppelnet op
5.300.000, in totaal derhalve 23.300.000.
ADVERTENTIE
Ripolin, d«t lult U merken
I» gemakkelijk te verwerken
HAARLEM. In de bijeenkomst van
den gemeenteraad zijn de voorstellen van
B. en W. om de Vleeschhal aan de Groote
Markt tot een boterhuis. en de Boter
markt tot eene kaasmarkt in te rigten
aangenomen. Aan het garnizoen, dat thans
de Vleeschhal in gebruik heeft, zullen de
voormalige gijzelkamers in het Stadhuis
worden toegewezen.
