Dokter O. verminderd
toerekeningsvatbaar?
Agenda voor
Haarlem
Eens wat
anders
y
Hoge Autoriteit slaat nieuwe
koers in jegens kartels
„Kartels even gevaarlijk voor
vrijheid als staatsbemoeiing"
Fa. B. ENGELENBERG
Prof. Carp acht de mogelijkheid
niet uitgesloten
zttrsfszssfi&ru
Enige tussenweg
blijft de P.B.O.
Nederlandse landings
boot was in nood
Weldra handelsmissie uit
ons land naar Moskou
DONDERDAG 13 MEI 1954
3
STRAFZAAK TEGEN BERKELSE ARTS
„Snip en Snap" waren
geslaagde portiers
Algemene debatten in Straatsburg
Aan een
Minister Mansholt waarschuwt:
Goudkoorts in Cleveland
Nederlandse klacht kan
ingetrokken worden
Slijkopzuiger gleed
plotseling te water
Kruiser met hoge gasten aan
boord snelde te hulp
Scandinavië protesteert
tegen „overvliegers"
Negen maanden voor
autobestuurder
OFFICIëlE VERKOOP SIKKENS LAKKEN
Mededeling van Verbond
Nederlandse Werkgevers
Onweer in Groot-Brittannië
Oekraïne en Wit Rusland
treden tot de ILO toe
Op de zesde dag van het proces tegen de
arts O. uit Berkel werden weer getuigen
gehoord die door de verdediging waren
opgeroepen. De eerste was mevrouw prof.
dr. A. J. Steenhauer, buitengewoon hoog
leraar te Leiden, die uitvoerige verklarin
gen aflegde over het onderzoek van de
maaginhoud van de overleden mevrouw
O. Zij zei, dat bij een cyaankali-vergifti
ging de hoeveelheid gif, welke men in de
maag terugvindt, geen rol speelt, aange
zien het zijn dodelijke werking nog niet
heeft verricht. Prof. Steenhauer had voorts
blauwzuur in het bloed en de hersenen
aangetroffen.
Haar was gebleken dat de maag van de
overledene slechts zwak zuur had ge-
rageerd.
niet gelooft in de mogelijkheid van ver
minderde toerekeningsvatbaarheid.
De president van de rechtbank verzocht
echter prof. Carp zijn aanvullend rapport
binnen een week gereed te maken.
Tenslotte volgde er nog een langdurige
gedachtenwisseling met de getuige W. J.
Huizer, apotheker-assistent bij een kinine-
fabriek in Rotterdam. Hij had destijds tele
fonisch de bestelling voor lgram cyaankali
opgekregen, die mej. Mostert in opdracht
van dr. O. verrichtte. Die kleine bestelling
was hem nogal verwonderlijk voorgekomen
en daarom had hij voor alle zekerheid nog
maar eens teruggebeld naar Berkel. De
bestelling was gereedgemaakt door een
magazijnbediende en daarna door getuige
gecontroleerd. Of het precies één gram was
Deskundigen hadden reeds eerder ver- j geweest, kon hij niet zeggen. De cyaankali
klaard dat het zuur in een maag de reactie
van de cyaankali veroorzaakt. Dit kan dan
ook geschieden door het innemen van een
zuur, bijvoorbeeld citroenzuur. Personen,
die zeer weinig maagzuur hebben, kunnen
daarom ongevoelig zijn voor cyaankali.
De mogelijkheid dat de hoeveelheid
blauwzuur in de maag afkomstig zou zijn
van vruchtendranken of van marsepein
achtte prof. Steenhauer uitgesloten. De
hoeveelheden vruchtendranken zouden
dan zeer groot moeten zijn.
De volgende getuige-deskundige was de
neuroloog dr. T. F. Berkvens uit Rotter
dam, die mevrouw O. destijds had onder
zocht. Hij had geen neurologische afwij
kingen geconstateerd en meende dat de
verschijnselen, die zich manifesteerden
vóór de dood van mevrouw O. met die
waren wellce men kan verwachten als de
dood zou worden veroorzaakt door een
sersengezwel.
Dr. Berkvens beantwoordde vervolgens
een aantal vragen op medisch gebied, die
hem werden gesteld door een der verdedi
gers mr. Huygens.
De president meende op een gegeven
ogenblik dat mr. Huygens te ver ging met
de vragen, die zijns inziens te weinig met
de kwestie te maken hadden. „Ik word er
bekaf van op deze manier door te gaan
zei mr. Huygens. kwio.
Hierna wenste de rechtbank de br0^r
van de verdachte, de 34-jarige bediende
op de grote vaart B. J. M. O. te d°re?-
Deze wilde echter liever niet getuigen in
de zaak van zijn broer, temeer omdat hij,
zoals hij thans zei, afwezig wasi toen^me
vrouw O. stierf en niets van de zaak af
wist. Na enkele minuten kon hij weer ver-
trekken. „Frontverandering-
Zowel de officier van justitie als de ver-
dedigers spraken van een front%*ra"^
ring nadat de Leidse hoogleraar in de psy
chia'trie prof. dr. F.. A I». Carp had ver
klaard dat de mogelijkheid van verminder-
de toerekeningsvatbaarheid van de A"
d ichte onder bepaalde omstandigheden niet
moet worden uitgesloten.
Van deze mening van prof. Carp is te
voren geen sprake geweest. In ^nporcMa-
trisch rapport heeft lui O. geschetst als eei
m!m met abnormaal sterke haat- en wrok
voH.n, maar dr
van de verdachte Is in dat rapport geen
ogenblik in twijfel getrokken
nP Leidse hoogleraar heeft in zijn ïap
„ort*gewaagd van de overdracht van over-
slachtoffer was geworden.
De verdediger mr. Van t Hoff StolK roes
daarop* .Kan deze overdracht met Jeiden
tot een verminderde toerekeningsvatbaar-
heid?Met andere woorden: &m deze ver
dachte, aangenomen dat h«de da^
nleegd zou hebben, met wrdera,s
drevene dan als een dader worden gezieni
Prof Carp antwoordde, dat inderdaad bij
de overdracht van haatgevoelens er in ze
kere mate verminderde toerekeninösva
baarheid zou kunnen optreden.
De officier van justitie verzocht hierna
aanvulling en wijziging van het Psychia
trische rapport, waarin prof. Carp van zijn
veranderde zienswijze zou blijk geven.
Mr. Huygens vroeg met het oog hierop
de zaak drie of vier weken aan te houden
teneinde dit onderdeel van het proces op
nieuw grondig te bezien. Hij wees er op,
dat er op dit punt een belangrijk verschil
van mening bestaat tussen twee psychia
ters, prof. Carp en dr. Hoelen, de directeur
van de Ursula-kliniek in Wassenaar, die
was afgewogen op een balans die een spe
ling van maximaal 200 milligram had, zo
dat de verzonden hoeveelheid ook iets
meer kan zijn geweest.
In 16 maanden ruim 30.000
aan fooien
Twee blijkbaar bijzonder populaire por
tiers, die bovendien het geld steeds heb
ben afgedragen aan liefdadige instellingen,
hebben nu de balans is opgemaakt in
een tijdsbestek van nog geen 10 maanden
een totaal aan fooien van het publiek
ontvangen, dat ruim f 30.000.bedraagt.
Zij zijn de .portiers", die iedereen in
keurig uniform heeft kunnen zien, die in
de afgelopen 10 maanden de „Snip en
Snap"-revue van René Sleeswijk „Op en
Top" heeft bijgewoond.
Aan de ingang van de theaters, waarin
deze revue is opgevoerd, stonden avond
aan avond de hoofdfiguren uit de revue:
de dames Snip en Snap, ditmaal uitge
dost als portiers: Piet Muyselaar en Willy
Walden, beleefd aan hun petten tikkende
hebben zij 30 mille aan fooien weten te
bemachtigen. De opbrengst van hun actie
wordt verdeeld over de M.O.V.E.O. (voor
oorlogsinvaliden), de stichting „Het Vierde
Prinsenkind", de Stichting Rotterdamse
Blinden, de Stichting Het Ouderloze Kind,
de Nazorg Kinderverlamming en de Sa
menwerkende Instellingen voor Kinder
bescherming, alsmede de Stichting Ant
werpse Blinden.
ADVERTENTIE
offXTOOoooooooocoofyxryyyyyyxo
In een rede te Utrecht voor de leden van
de „Stichting voor zelfstandige Handel en
Industrie" heeft minister Mansholt het
overheidsingrijpen op landbouwgebied een
„noodzakelijk kwaad" genoemd, dat overi
gens, als de omstandigheden daar aanlei
ding toe geven, zo snel mogelijk weer moet
verdwijnen. Ons na-oorlogs landbouwbe
leid is de landbouw ten zeerste ten goede
gekomen en heeft er ook toe geleid dat de
arbeidsvrede bewaard is gebleven. De nor
male vrijheid van de ondernemers moet
echter niet nodeloos worden beknot, en de
minister gaf toe dat sommige maatregelen
hoe nuttig ook in het verleden wel
eens te lang van kracht zijn gebleven, zoals
bijvoorbeeld de regeling ten aanzien van
de import van graan. Enkele andere, die
nog altijd intact zijn, hebben bovendien
hun tijd reeds lang overleefd en dienen ten
spoedigste te worden opgeheven. Een spre
kend voorbeeld daarvan ziet men op het
gebied van de olie-grondstoffen, waar de
overheid nog steeds als centrale koop
instantie optreedt, terwijl die maatregel,
volgens spreker, toch zeker wel al twee
jaar geleden had kunnen worden afge
schaft
Behalve soms de overheid, zijn er intus
sen ook onder de endernemers zelf mensen
die optreden als „moordenaars van onze
vrijheid". Juist in deze tijden kan men een
duidelijke tendenz naar bepeiking van de
vrije ondernemersgeest bespeuren, en hij
achtte het goed daar nadrukkelijk tegen te
waarschuwen.
Het betreft hier voornamelijk de kartel
vorming, welke de ondernemers tot af
spraken brengt, die van hun eigen vrijheid
in feite bitter weinig maar overlaten. Dat
gaat dan onder de dekmantel van „het be
lang van de ondernemer" en de minister
ontkende niet dat die kartelering op korte
termijn zeer grote winsten kan opleveren.
Doch op de duur blijkt toch dat kartelvor
ming te monopolistisch is en zich dus keert
tegen het algemeen belang. Daarenboven
werkt zij verslappend.
„In ons kartel-besluit wordt in zekere
mate tegen kartelvorming gewaakt, maar
onze wetgeving", aldus minister Mansholt,
„is op dit punt nog gebrekkig en verdient
spoedige herziening". Overeenkomsten tot
bescherming van bepaalde bedrijven moe
ten naar de eis van de democratie tot
stand komen in de openbaarheid. Maar de
minister moest vaststellen dat vele onder
nemers, die zich goede democraten noemen,
er geen been in zien door kartelvorming
een soort eigen staatje te creëren. In feite
is dat een aantasting van de democratie
en het is noodzakelijk daar tegen te wa
ken.
Volgens de minister dreigen er dus geva
ren zowel door een te diep ingrijpen van
de overheid als door de (meestal geheime)
maatregelen van de kartels. Beide leggen
zij de vrije ontwikkeling van het bedrijf
aan banden. En dat betekent dat zij initia
tief-dodend zijn. Natuurlijk zijn niet alle
overeenkomsten tussen ondernemers ver
keerd, zo min als alle overheidsbemoeiing
onjuist zou zijn, maar men ga niet te ver.
Tussen de moordende concurrentie en het
bloeiende, kartel ligt de gulden midden
weg.
Hoe vinden wij die?
De minister gaf er als antwoord óp: door
gebruik te maken van de mogelijkheden
van de wet op de publiekrechtelijke be
drijfsorganisatie door werkgevers en werk
nemers samen te brengen en ze samen te
laten uitmaken welke maatregelen voor
de bedrijven de meest gunstige zijn.
Dat voorkomt ongewenste overheidsbe
moeiing en geheime ondernemersovereen
komsten, en versterkt de teamgeest in het
bedrijf. Het kweekt een gevoel van mede
verantwoordelijkheid bij de arbeiders en
het gaat ongebreidelde productie tegen. Tot
zijn spijt moest minister Mansholt vast
stellen dat nog lang niet iedereen daar
overigens van doordrongen is. Uit de dis
cussies in de Sociaal-Economische Raad is
bijvoorbeeld duidelijk het streven merk
baar van mensen, d'ie nog geen afstand
willen doen van maatregelen en opvattin
gen, welke volgens de minister al lang
hebben afgedaan en zichzelf li ebben over
leefd.
In een rustige stadswijk van Cleveland
(Ohio) is een milde vorm van goudkoorts
uitgebroken nadat drie jongetjes 45 zeld
zame gouden munten van 20 dollars had
den gevonden in een riool, toen ze op zoek
waren naar 'n weggeraakte honkbal. Twee
van de jongens verkochten hun aandeel
prompt aan muntverzamelaars, daarbij een
winst behalend boven de nominale waarde
van 559 dollars. De derde, de 8-jarige Billy
Dembie, wacht tot hem een beter bod wordt
gedaan.
(Van een bijzondere medewerker)
STRAATSBURG Vandaag begint het
Kolen- en Staalparlement de algemene de
batten, waarbij men zal uitgaan van de in
gediende rapporten. Opmerkelijk is wel.
dat de Nederlanders uit de gemeenschap
pelijke vergadering zich wel bijzonder ver
dienstelijk hebben gemaakt, want voor het
debat bezigt men rapporten van mejuf
frouw dr. M. A. M. Klompé en de heren P.
J. Kapteijn, H. A. Korthals en mr. E. BL J.
A. Sassen.
Gisteren zijn de algemene debatten inge
leid met een rede van Jean Monnet, de
voorzitter van de Hoge Autoriteit, die een
overzicht gaf van hetgeen sinds de vorige
vergadering is bereikt, maar hij stippelde
ook het toekomstig beleid uit, en wat hij
zei over de beruchte kartelkwestie was van
belang. Men weet, dat er veel ergernis is
over het feit, dat de Hoge Autoriteit de
anti-kartelbepalingen van het verdrag nog
niet toepast en dat zij eerst wil optreden
na een opheldering van de feitelijke toe
stand en na zorgvuldig onderzoek van de
mogelijke gevolgen van haar optreden. Men
verweet de Hoge Autoriteit te buigen voor
bepaalde belangengroepen ofwel rekening
te houden met algemene politieke overwe
gingen en laakte, dat de Kolen en Staal
gemeenschap aan die overwegingen onder
geschikt werd gemaakt.
Voorzichtig, maar duidelijk
De Nederlandse regering heeft in ieder
geval de Hoge Autoriteit in Maart in ge
breke gesteld en toepassing van de anti-
kartelbepalingen verlangd tegen de mach
tige Duitse organisatie voor Ruhrkolen, de
„Georg". Bij uitblijven van een besluit van
de Hoge Autoriteit zal de Nederlandse re
gering zich krachtens het verdrag tot het
gerechtshof van de gemeenschap kunnen
wenden. Vandaag heeft Monnet voorzich
tig, maar toch voldoende duidelijk, zodat
men spreken kan van een nieuwe koers,
verklaard, dat de Hoge Autoriteit het
vraagstuk van de kartel zal aanpakken. De
„Georg" noemde hij in strijd met het ver
drag en dit lichaam zal tot overleg worden
uitgenodigd. De nieuwe houding van de
Hoge Autoriteit kan men op grond van de
verklaringen van Monnet nog niet direct
doortastend noemen en er zal zeker nog
heel wat tijd mee heen gaan eer tót for
mele besluiten wordt overgegaan, doch het
begin van een nieuwe koers is er en dat is
reeds voldoende reden voor enige tevre
denheid. Prof. dr. J. Zijlstra, onze minister
van Economische Zaken die hier vandaag
wordt verwacht komt op een goed moment.
Men mag het voor waarschijnlijk hou
den, dat de Nederlandse regering haar in
gebrekestelling nu zal intrekken, zodat de
zaak niet voor het hof komt. De Nederland
se regering zal daardoor volkomen haar
De grootste slijkopzuiger van Europa, de
..Louis Perrier" die te zijner tijd in het
Suezkanaal in dienst gesteld zal worden, is
op enigszins ongewone wijze te water ge
gaan en wel voortijdig en desondanks voor
spoedig. Doordat een bout brak zette het
gevaarte zich drie kwartier te vroeg in
beweging, hetgeen nogal enige consternatie
veroorzaakte. Maar gelukkig liep alles goed
af en de doopplechtigheid werd toen ge
arrangeerd van een sleepboot af, die naar
het reeds in ziin element drijvende schip
voer. Op die sleepboot zorgde Madame
Mesnet, dochter van Louis Perrier. naar
wie de zuiger genoemd is, dat de fles cham
pagne tegen de stalen romp s'uk sloeg. Er
waren verschillende vertegenwoordigers
van de Suezkanaalmaatschappij aanwezig.
Na de doopplechtigheid werden in de zaal
van de werf Gusto de gebruikelijke toe
spraken gehouden. Mevrouw Mesnet ont
ving een souvenir.
bewegingsvrijheid terugkrijgen, en de gang
van zaken nauwlettend kunnen volgen.
20 a 25000 arbeiderswoningen
Monnet heeft verder een belangrijke
mededeling gedaan in verband met de le
ning van honderdmillioen dollar, die hij
onlangs uit de V.S. heeft meegebracht. Een
kwart van dit bedrag zal gebruikt worden
om de financiering van arbeiderswo
ningbouw te vergemakkelijken. Als men
er van uit gaat, dat de financiële bijdrage
van de Hoge Autoriteit een kwart van de
kosten van financiering uitmaakt, dan be
tekenen die vijfentwintig millioen dollar
dat eerlang twintig- tot vijfentwintigdui
zend woningen zullen worden gezet.
Het Nederlandse landingsvaartuig L 9607,
dat onder commando van luitenant ter zee
II F. Schnetler met twintig man aan boord
uit Hollandia naar Brisbane op weg was om
daar te dokken, is in de Koraalzee tijdens
ruw weer in ernstige moeilijkheden geraakt
doordat een der twee Dieselmotoren on
klaar raakte.
Op de noodseinen van dit vaartuig is een
oude Australische kruiser, de „Australia",
die met hoge gasten, onder wie de Britse
gouverneur-generaal van Australië, Sir
William Slim, een oefentocht maakte, on
middellijk met volle kracht te hulp gevaren
in een steeds ruwer wordende zee. Het on
dervond last van zware regens, die het
zicht belemmerden. De tienduizend ton
metende oorlogsbodem, die behalve de be
manning van 500 koppen ook 200 recruten
aan boord had, vorderde slechts langzaam,
maar omstreeks middernacht toen de lan-
dingsboot was bereikt, kon een tros worden
overgebracht en koers worden gezet naar
Brisbane. De Australische kruiser seinde
later op de avond, dat het Nederlandse
schip naar de kust van Queensland wordt
gesleept. De zee was ruw. De „Australia"
maakte een oefeningsvaart en zal volgende
maand, na vijfentwintig jaar dienst, ge
sloopt worden.
STOCKHOLM (Reuter Zweden heeft
Groot-Brittannië en de Verenigde Staten
verzocht een diepgaand onderzoek in te
stellen naar de aanwezigheid, kort ge
leden, van niet-geïdentificeerde vliegtuigen
boven Zuid-Zweden. Een Zweedse rege
ringswoordvoerder heeft gezegd, dat een
dergelijk verzoek niet aan de Sovjet-rege
ring is gedaan, omdat niets er op wijst, dat
het Sovjet-vliegtuigen geweest zijn. De
Sovjet-ambassade te Stockholm heeft on
gevraagd verklaard, dat het geen Sovjet
toestellen waren.
De Noorse minister van Defensie heeft
medegedeeld, dat de Noorse ambassades
te Moskou en Washington een onderzoek
hebben verzocht naar het vliegen van bui
tenlandse toestellen boven Noorwegen. Hij
zei dat Amerikaanse en ten minste één
Sovjet-toestel boven Noorwegen waren ge
zien. De ambassades zouden vragen derge
lijke vluchten te staken.
De Haagse rechtbank heeft de 42-jarige
groentengrossier F. van D., uit Rijnsburg,
veroordeeld tot een gevangenisstraf van
negen maanden en vijf jaar ontzegging van
rijbevoegdheid.
De veroordeelde had op Tweede Kerst
dag 1953 als bestuurder van een vracht
auto nabij Oegstgeest drie wielrijders, een
vader met zijn zoon en dochtertje aange
reden. Het dochtertje kwam daarbij om
het leven. Bij onderzoek bleek dat de ver
dachte korte tijd voor het ongeluk sterke
drank gebruikt had.
ADVERTENTIE
l>„. Ntraal 39 - Haarlrm - Tri. 13TK
TENCOLINEUM GROEN
voor schuttingen
DONDERDAG 13 MEI
Minervatheater: Poppenspel Henk Zouten
dijk met Peer Gynt. 8.15 uur. Ned. Herv.
Kerk, Nieuwe Kerksplein: Leger des Heils
concert door Zwitsers muziekkorps, 8 uur.
Zuiderkapel: P. A. v. Gent, 8 uur. Frans
Hals: „Let's do it again", 18 jaar, 7 en 9.15
uur. City: „Meisjes van de grote stad", 18
jaar, 7 en 9.15 uur. Luxor: „Zij die van de
zonde leven", 18 jaar. 7 en 9.15 uur. Rem
brandt: „Roman Holiday", alle leeft., 7 en
9.15 uur. Lido: „Invasie", 14 jaar, 7 en 9.15
uur. Roxy: „Het monster uit verloren
tijden", 14 jaar, 8 uur. Palace: „Julius Cae
sar", 14 jaar, 6.45 en 9.15 uur.
VRIJDAG 14 MEI
Stadsschouwburg: „De kunst om te leven".
De Verenigde Spelers. 8 uur. Lange Veer-
straat 16: Psycho-Synthese, spr. B. v. d.
Meer, 8 uur. Palace: „Gevaarlijke ontvoe
ring", 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Frans
Hals: „Zo begint het leven", 18 jaar, 2.30, 7
en 9.15 uur. City: „De zwarte kat", 14 jaar,
2.15, 7 en 9.15 uur. Luxor: „Zij die van de
zonde leven", 18 jaar, 2, 7 en 9.15 uur. Rem
brandt: „Roman Holiday", alle leeft., 2, 4.15,
7 en 9.15 uur. Lido: „Staatsvijand No. 1",
alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Roxy: „De
charge aan de Rode Rivier", 14 jaar, 2.30,
7 en 9.15 uur. Minerva: „Grock, de clown",
alle leeft., 8.15 uur.
We hadden ons laten ver
tellen dat in zeker klein dorpje
daar-en-daar een interessante
ruïne moest liggen, die een
bezoek ten zeerste waard was.
En aangezien het een aan
trekkelijke bezigheid leek, dat
dorpje en die ruïne op te
sporen vooral omdat zij
beide gelegen moesten zijn
ver buiten de touristencentra
en drukke wegen trokken
we er een kostbare vrije dag
voor uit.
Wij moesten aanvankelijk
tegen een wilde stroom van
reiswagens en auto's in, die
koste wat kost naar het vacan-
tiecentrum wensten te rijden
waaruit wij zojuist vertrok
ken waren. Wij trokken daar
om laatdunkende gezichten
tegen hen, als wilden wij zeg
gen: Onbegrijpelijk, dat jullie
niet naar dat kleine, vergeten
dorpje gaan en die interessante
ruïne, zoals wij. Daar steekt
men toch veel meer van op
dan van bollen en drukte.
Maar wij waren stilzwijgend
blij, dat zij het niet deden.
Allengs ebde de stroom van
lawaai en gerij van ons weg
en wij kronkelden weldra
tussen akkers door, over
slechtgelegde wegen. Het
dorpje lag inderdaad in een
hoek, waar niemand het ver
moeden zou. Het verschool
zich achter een bosrand van
oude, kromme populieren en
het leek veel te klein voor de
wijde velden rondom.
Maar nu de ruïne.
Wij stopten op het markt
pleintje, vlak voor de ver
roeste pomp, in de schaduw
van een vierkante kerktoren.
Wij wenkten een jonge dorpe
ling, die groezelig tegen een
gevel geplakt zat en daar
wachtte op zijn leerplichtige
leeftijd. Want het was voor
middag elf uur.
Hij bevroor, ondanks de
zonneschijn, en kreeg grote
schrikogen. Toen scheurde hij
zich los en verdween in het
huisje.
Even later kwam hij terug
aan de hand van een oude,
scheefgegroeide grijsaard, die
achter een krom pijpje aan
naar buiten schuifelde. Deze
man scheen familie van de
populieren hij was even
verward, even knoestig en
even moe.
De ruïne? vroeg hij met
half-dichte ogen. Ja, de ruïne.
O, ge bedoelt wellicht het
kasteel. Ja, ja, het zal wel.
Kijk, dan gaat ge het dorp
uit langs gene kant, ge draait
bij Mie Bolderkar naar links
en rijdt dan door tot de Vijf
Halve Stuivers. Tegenover de
Vijf Halve Stuivers gaat een
landweg de velden in, daar
langs komt ge dan bij Janne
van Hendrik Bogaarts. Die
heeft daar een mooi boeren-
gedoente, sedert Hendrik er
tussenuit getrokken is op
Vastenavond-avond. Voorbij
Janne zijn boerderij staan
drie knotwilgen op een rij.
daarachter draait ge naar
links tot de Gemulleberg, en
achter de Gemulleberg ligt het
kasteel. Maar het is kapot,
dat kasteel, als ge het soms
niet wist. Ge kunt er niet in.
het heeft geen dak meer, en
de muren liggen half om. Er
woont niemand. Maar als ge
er om welke reden zijn moet,
daar ligt het.
Wij bedankten hem duize
lig, met een vriendelijk „mijn
heer", maar hij wuifde met
zijn pijpje en gaf de kleine
jongen een klinkende oorvijg.
omdat hij een steen tegen een
ruit gooide voor tijdverdrijf.
En hij zei met een gemoede
lijke glimlach: geen ge-
mijnheer, mijnheer. Zeg maar
Keeske.
Wij reden langs gene kant
het dorp uit en speurden naar
Mie Bolderkar. Dat zal wel
een herberg zijn, zeiden wij
tegen elkander. De dorps
mensen noemen de dingen
gaarne bij hun naam. Wij von
den een herberg en hoopten,
dat de herbergierster Mie
heette, aangezien wij daar de
vrijheid namen om naar links
te draaien. Toen was het
wachten op de Vijf Halve
Stuivers, die met hun allen
wellicht ook een café zouden
vormen. Doch er kwam geen
herberg meer, nog niet een
kleintje zelfs van één halve
stuiver. Wij reden door en
keerden weer, vorsend langs
de weg naar iets anders dat
Vijf Halve Stuivers waard kon
zijn. Doch behalve een mut
saard en drie hooibergen von
den wij niets.
Een moedertje, beladen met
twee korven eieren aan weers
kanten, vroegen wij naar de
Stuiverhelften. Zij lachte
breed en zette de korven neer,
om ons beter te kunnen be
zien. Daarna hield zij de hand
als een luifel boven de ogen
en zei: De Vijf Halve Stuivers,
daar bent ge nu sjuust. Dat is
hier, vlak hier. Dat is aardig
dat ge er naar vraagt en er
vóór staat.
Wij vonden dat ook aardig,
doch wilden weten wat het
dan wel was, dat deze weidse
naam droeg.
Een herberg, die afgebroken
is in 1912, zei het moedertje
terechtwijzend.
De landweg, die naar Janne
van Hendrik Bogaarts leidde,
was toen fluks gevonden. En
Janne van Hendrik Bogaarts
zelf ook, want hij stond met
zijn ploeg dwars over de weg
en hij gromde laatdunkend
toen wij toeterden.
Moet ge naar mij? vroeg hij
achterdochtig, blijkbaar zijn
boerengedoente met zichzelf
verwarrend. Wij zeiden van
neen, en konden er eindelijk
door. Wij moeten naar de
ruïne, zeiden wij achterom.
Hij stak zijn hand op en
kwam naar ons raampje, toen
wij stopten. Dan moet ge
terug, zei hij opgewekt.
Want de ruïne ligt aan de an
dere kant van het dorp.
kasteel dan?
verbijsterd in
En het
vroegen wij
koor.
Het kasteel is een oude
klompenfabriek, die is afge
brand, lichtte hij ons in.
Wij noemen dat het kasteel.
Maar de ruïne is de ruïne van
een echt kasteel, dat daar ge
legen heeft. Hij wees vage
lijk naar waar wij vandaan
kwamen.
Wij keerden somber en
reden terug naar de onzicht
bare Vijf Halve Stuivers,
waar het moedertje met de
nu niet meer zo verse eieren
ons had staan nakijken en
nog steeds niet vertrokken
was.
Wij moeten naar de
ruïne, deelden wij haar
mee. Zij zette haar knuisten
in de brede zij en trok een
verongelijkt gezicht.
Waarom dat niet dadelijk
gezeid? Dan had ik u de weg
kunnen wijzen. Rij nu maar
terug naar het marktplein.
Tegenover de pomp, onder de
kerktoren, staat een klein
huis, waar ge de weg kunt
vragen naar de ruïne. Klop
er maar tegen de ruit, dan
komt Keeske. Keeske weet het
goed uit te leggen.
Wij reden terug naar het
marktplein, langs de kerk
toren, onder de populieren
door, naar de hoofdweg, om
ongeruïneerd naar huis te
gaan.
Op de terugweg werkten
wij moeizaam op tegen een
stroom, die van de bollen
velden kwam. Duizenden vol
dane mensen in cars en auto's.
Zij trokken allen gezichten die
grote tevredenheid uitdrukten.
Zij schenen de bollen wer
kelijk gevonden te hebben.
J. L.
De kamgarens van de be
roemde Brixon costuums zijn
ontworpen door Italiaanse
en Engelse dessinateurs.
Internationaal geschoolde
coupeurs gaven aan de Brixon
costuums de opvallende snit.
2- en 1-rij model
134.- 144.-
114.- 124.-
BRIXON-HtrentleJing txclusuf bq:
Gen. Cronjéstraat 40-44 Tel. 15438 <5
Namens het Verbond van Nederlandse
Werkgevers is de aandacht er op gevestigd
dat de industriële productie in de eerste
maanden van dit jaar op een zeer hoog
peil is gebleven. Het indexcijfer over
Januari en Februari bedroeg respectievelijk
165 en 156 (de basis van 100 was 1938),
hetgeen een stijging ten opzichte van de
genoemde maanden in 1953 met respectie
velijk 6 en 8 percent betekent.
Een van de grote zaken, welke de werk
gevers tot ongerustheid noopt, is de zeer
krappe arbeidsmarkt, waarbij het niet mo
gelijk is behoorlijke, leidende figuren te
krijgen.
De Verbondsvoorzitter, de heer Twijn-
stra, wees er op, dat het nodig zal zijn
zekere maatregelen te overwegen voor de
emigratie van hooggekwalificeerde arbei
ders zoveel mogelijk tegen te gaan. Na
tuurlijk zal daarbij ieder het recht moeten
behouden om zelf een beslissing te nemen.
Betreffende de vrije handel deelde drs.
Rom Colthof, algemeen secretaris van het
Verbond, mede, dat er bij de handelspoli
tiek tegen gewaakt moet worden dat het
niveau der kostprijzen niet door inflatoire
invloeden in gevaar wordt gebracht.
Onze industrie vraagt geen kunstmatige
export-faciliteiten, aldus deze spreker. Zij
wil daarentegen, dat deze in het buiten
land zullen worden afgeschaft, gelijk Ne
derland, België en Engeland zich dan ook
terecht teweer stellen tegen de export
bevordering, die door kunstmatige midde
len vooral door Duitsland in de
laatste tijd een zeer aanzienlijke omvang
heeft aangenomen. Op het ogenblik is er
wat dat betreft, een „wapenstilstand" met
Duitsland gesloten, die echter op 2 Juli
zal eindigen. Voor die tijd dient onze mi
nister bij de onderhandelingen, die in
O.E.E.C.-verband worden gevoerd, zéér
krachtige taal te spreken. Verder werd nog
meegedeeld dat er op het ogenblik hard
gewerkt wordt aan een uitbreiding van de
handel met de communistische landen.
Zeer binnenkort zal een Nederlandse
handelsmissie, bestaande uit een tiental
industriëlen en tien leden uit andere krin
gen van de handel, naar Rusland gaan
voor het voeren van onderhandelingen.
Na een kleine verkenning van de markt
aldaar heeft men bovendien getracht con
tact op te nemen met communistisch
China. Van de Chinese regering is echter
nog geen antwoord op het verzoek inzake
het zenden van een handelsmissie ont
vangen.
LONDEN (Reuter) In Groot-Brittan
nië is Woensdagavond de hittegolf onder
broken door onweersbuien, die veel schade
hebben aangericht en als gevolg waarvan
een persoon om het leven is gekomen. In
Derby, midden-Engeland, werd een voor
man van een fabriek, die als scheidsrech
ter optrad bij een cricketwedstrijd, door
de bliksem getroffen en gedood. In Londen
moest de brandweer 250 maal in twee uur
tijds in actie komen wegens blikseminslag
of overstroming van laag gelegen huizen.
Ook in Leamington en Derbyshire werd
schade aangericht
LONDEN (Reuter) Oekraine en Wit-
Rusland hebben besloten toe te treden tot
de internationale arbeidsorganisatie (I.L.
O.), aldus heeft het Sovjet-persbureau
„Tass" bekendgemaakt.
De ministers van Buitenlandse Zaken van
deze beide Sovjet-republieken hebben de
organisatie van dit besluit op de hoogte
gebracht. Reeds eerder was de toetreding
van Oekraine en Wit-Rusiand tot de Unes
co bekendgemaakt.
