Tussentijds rapport over
de Amsterdamse tram
RANG
FIAT
I mm i
j
„RITSA"
BUITENSPORT CENTRUM
1100
Gebr. BEEKMAN
Installatie van Muiderkring
STENO-TYPEN
PANDA EN DE MEESTER-ZAKENMAN
Wereldnieuws
STOFZUIGERS
Huidgenezing
1
PI
ROL
„Groot deel van het materieel is verouderd;
onderhoudstoestand vertoont gebreken'
De radio geeft Zondag
De radio geeft Maandag
Plan voor een nieuwe
centrale te Rotterdam
ZATERDAG 29 MEI 1954
2
DE GROOTSTE SORTERING VINDT BIJ
Kerkelijk Nieuws
Kosten: 90 a 100 millioen
<t)e imsnüpeuofr van atemstê iwuj.
ÜC3
W
HG
Organist Bartelink kreeg
Prijs van Uitnemendheid
Minister Algera verlaat
het ziekenhuis
Roemenië wil toetreden tot
Int. Arbeidsorganisatie
Twee gewonden bij
botsing op overweg
Geen weg Ie slecht
geen bochi Ie scherp
Heringa Wuthrich
Wilhelminastraat 47
Dinsdag gaat de 50.000ste
emigrant naar Australië
Nederlandse bioscopen
in 1953
Kantoormactiinehandel P. HARTOG
I
ZocU ió Uet
zo
PROEF MET
LUCIFERS
„Een groot deel van het electrlsch tram-
materieel van het Gemeente Vervoerbe
drijf Amsterdam is als verouderd te be
schouwen. De inrichting en de onderhouds
toestand van dit materieel vertonen mede
daardoor verschillende gebreken, die ver
oorzaken dat een deel van dit trammate-
rieel niet in alle opzichten aan de te stel
len eisen voldoet. Hoewel de genomen
remproeven geen onbevredigend resultaat
hebben opgeleverd, is verbetering van de
inrichting en onderhoudstoestand van een
deel van het trammaterieel op korte ter
mijn gewenst".
Aldus luidt de eerste conclusie van het
tussentijds rapport over het onderzoek naar
de toestand van het tramwagenpark van
het Gemeente Vervoerbedrijf te Amster-
HILVERSUM I, 402 M.
8.00 Nieuws. 8.15 Orgel. 8.30 Morgenwij
ding. 9.15 Geestelijke liederen. 9.30 Nieuws.
9.45 Platen. 9.55 Hoogmis. 11.30 Heiligver
klaring Paus Pius X. 12.00 Piano. 12.20
Apologie. 12.40 Hammondorgel en piano.
13.00 Nieuws. 13.10 Gevarieerde muziek.
13.40 Boekbespreking. 14.00 Voor de jeugd.
14.30 Amusements-orkest. 14.50 Voetbalwed
strijd Zwitserland-Nederland. (15.45-16.00
muzikale nabeschouwing». 17.00 Vesper.
18.00 Reportage. 18.20 „Taak of baan?", cau
serie. 18.45 Pastorale rubriek. 19.05 Samen
zang. 19.30 ..Weg en werT. der Kerkhervor
mers". 19.45 Nieuws. 20.00 Platen. 20.25 Amu
sementsprogramma. 21.20 „Ignis Ardens"
„Het Licht dat Schroeit", klankbeeld. 22.20
Pianoa. 22.45 Gebed. 23.00 Nieuws. 23.15-
24.00 Radio Philharm. orkest en solist.
HILVERSUM U. 298 M.
8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.35 Voor het
platteland. 8.45 Vocaal Dubbelkwartet. 9.05
Toeristische tips. 9.20 Gevarieerde muziek.
9.45 „Geestelijk leven", causerie. 10.00 Voor
de jeugd. 10.30 Kerkdienst. 12.05 Hammond
orkest. 12.35 Even afrekenen, heren! 12.45
Surinaamse volksmuz. 13.00 Nieuws. 13.10
Verzoekprogramma. 14.00 Boekbespreking.
14.20 Volksliederen. 14.45 „Terwe", declama-
torium. 15.30 Toneelbeschouwing. 15.45 Dis
cocauserie. 16.30 Sportrevue. 17.Ó0 „Gesprek
ken met luisteraars". 17.20 „Van het Ker
kelijk Erf'. 17.30 Voor de jeugd. 17.50
Sportjournaal. 18.15 Nieuws. 18.30 „Feest m
het Amsterdamse Bos", reportage. 18.45
„Zondagsruiters". 19.30 Discussie. 20.00
Nieuws. 20.05 Promenade orkest en soliste.
21.00 Vlaams programma. 21.45 Amusements
muziek. 22.15 Radiojournaal. 22.30 Dansmu
ziek. 23.00 Nieuws. 23.15-24.00 platen.
BLOEMENDAAL, 245 M.
9 00: dr. J. L. Koole van Bloemendaal;
10.30: dr. J. L. Koole; 11.45: prof. dr. G.
Brillenburg Wurth van Kampen (belang
stellenden). 2.30: kinderkerk. 3.30: ds. G.
Toornvliet van Leiden (catechismusonder
richt).
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Omroeporkest en solisten. 12.30
Weerbericht. 12.34 Platen, 13.00 Nieuws.
13.15 Platen. 13.30 Voor de soldaten. 14.00
Operamuziek. 15.30 Platen. 16.00 Sport. 16.45
Platen. Hierna Sport en platen. 18.00 Volks
zang. 18.20 Carillonspel. 18.30 Godsdienstige
causerie. 19.00 Nieuws. 19.30 Omroeporkest.
20.00 Platen. 20.15 Symphonie-orkest en so
listen. 22.00 Nieuws. 22.15 Platen. 23.00
Nieuws. 23.05-24.00 Platen.
BBC (224 en 75 m.).
22.00—22.30 Nieuws. Het graafschap Not
tingham.
ADVERTENTIE
vanaf 1.60 p. week. zonder vooruitbet
Gr. Houtstr. 132. Haarlem Tel. 16693
Ook voor reparatie en onderdelen
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.13 Platen. 7.30 Gewijde mu
ziek. 7.45 Woord voor de dag. 8.00 Nieuws.
8.20 Platen. 8.35 Platen. 9.00 Voor de zieken.
9.40 Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 Platen.
11.15 Gevar. programma. 12.25 Voor boer en
tuinder. 12.30 Weerbericht 12.33 Platen.
13.00 Nieuws 13.15 Amusementsmuziek. 13.45
Platen. 14.05 Schoolradio. 14.45 Voor de
vrouw. 15.15 Platen. 15.40 Hoornkwintet
16.00 Bijbellezing. 16.30 Kamermuziek. 17.00
Voor de kleuters. 17.15 Kinderkoor. 17.30
Voor de jeugd. 17.45 „Indrukken uit Zuió-
Afrika". 18.00 De muziek op JUBO II. 18.20
Sportpraatje. 18.30 Orgel. 19.00 Nieuws. 19.10
Muziek uit de 12de tot de 16de eeuw. 19.30
„Volk en Staat", causerie. 19.45 Huismuziek.
20.00 Radiokrant. 20.20 Amusementsmuziek.
(pl.m. 20.30 „Nog één week voor JUBO II".
causerie). 20.50 „Er klopt iets niet!". 21.40
Platen. 22.05 „Door vuur geveld - met vuur
hersteld". 22.15 Promenade-orkest en klein
koor. 22.45 Overdenking. 23.00 Nieuws en
SOS-ber. 23.15 Evangelisatie in de Tsjechi
sche taal. 23.30-24.00 Nieuws.
HILVERSUM U. 298 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Gym. 7.30 Platen. 8.00
Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Morgenwijding.
9.15 Orgel. 9.35 Platen. 11.00 Voor de jeugd
11.15 Kamerorkest. 12.00 Amusementsmuziek
12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.38
Hammondorgelspel. 13.00 Nieuws. 13.15 Me-
dedelnigen. 12.30 Metropole-orkest. 14.00
Buitenlands overzicht. 14.20 Platen. 14.30
Voordracht. 14.45 Mezzo-sopraan en piano.
15.15 Voor de vrouw. 16.15 Platen. 17.30 Voor
de padvinders. 17.50 Militair commentaar.
18.00 Nieuws. 18.15 Gevar. muziek. 18.45
Muzikale causerie. 19.00 Studenten-uitzen
ding. 19.20 Piano, gitaar en bas. 19.45 Land-
bouwrubriek. 20.00 Nieuws. 20.05 „Faust",
opera (platen). 23.00 Nieuws. 23.15 Confe
rentie in Genève. 23.20 Filmprogramma.
23.50-24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Omroeporkest. 12.20 Zang en piano.
12.30 Weerberichten 12.34 Voor de landbóuw
12.42 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Piano. 13.30
Platen. 13.45 Piano. 14.00 Schoolradio. 15.00
Sport. 16.00 Symphonie-orkest. 16.10 Piano.
16.55 Mannenkoor. 17.00 Nieuws. 17.10 Lich
te muziek. 18.00 Franse les. 18.15 Orgelspel
18.25 Sport. 18.30 Voor de soldaten. 19.00
Nieuws. 19.40 Platen. 20.00 Kamerorkest en
soliste. 20.50 Zang en piano. 21.00 Kunst-
kaleidoscoop. 21.15 Platen. 22.00 Nieuws.
22.15 Lichte muziek. 22.55-23.00 Nieuws.
BBC (224 en 75 m.)
22.00-22.30 Nieuws. Bezienswaardigheid
van de week: Tower Bridge. Engelse les.
dam, welk onderzoek B. en W. op J7 Fe
bruari hadden opgedragen aan dr. ir. J. G-
J. C. Nieuwenhuis, oud-directeur van de
Rotterdamse Tram.
Het onderzoek is mede verricht door ir.
A. C. Pijl en de heer H. Neuman Sr. uit
Den Haag.
De opdracht luidde „Het instellen van
een diepgaand onderzoek naar de onder
houdstoestand van het tramwagenpark,
zulks met het oog op de rijveiligheid". Dit
onderzoek moest geschieden buiten de lei
ding van het gemeente vervoerbedrijf om.
Aan de directeur van het G.V.B., ir. W. B.
I. Hofman, werd in verband hiermede voor
onbepaalde tijd verlof verleend.
De rapporteur is van mening dat de ge
middelde snelheden, waarop de tramdien
sten zijn berekend, enigermate dienen te
worden verlaagd teneinde de mogelijkheid
te openen tot het verbeteren van de onder
houdstoestand van een deel van het tram-
materieel. Voorts zegt hij dat de vervan
ging van het verouderde deel van dit tram-
materieel door moderne rijtuigen zo spoe
dig mogelijk moet worden voortgezet.
Directiebeleid
Ten aanzien van het directiebeleid wordt
in het rapport verklaard:
De directeur, ir. Hofman, werd benoemd
op een tijdstip, dat de economische crisis
een hoogtepunt had bereikt Zeer waar
schijnlijk heeft het verlangen van de ge
meenteraad om het trambedrijf renderend
te maken en te houden, in sterke mate het
beleid van de heer Hofman bepaald en
heeft hij in verband daarmede de rentabi
liteit van het trambedrijf zodanig opgevat,
dat men eerst over voldoende inkomsten
moet kunnen beschikken, hetgeen ten
nauwste samenhangt met de tarievenpoli
tiek, alvorens men plannen tot vernieuwing
van het trammaterieel aanhangig kan
maken. In de eerste jaren na 1933 kon er
geen sprake zijn van aanschaffing van
nieuw trammaterieel. In 19491950 werd
de eerste schrede gezet op de weg naar de
noodzakelijke vernieuwing.
Het rapport herinnert aan verschillende
verbeteringen die door ir. Hofman sedert
1933 aan het materieel zijn aangebracht,
zoals de vergroting van het motorvermogen
van een groot aantal rijtuigen en de ver
vanging van de verouderde walscontrollers
door nokkencontrollers. Deze laatste ver
betering is van belang geweest voor ver
hoging van de rijveiligheid. Nog 70 motor
rijtuigen wachten op deze verbetering. Rij
tuigen met walscontrollers leveren onge
veer het dubbele aantal remklachten op
van de rijtuigen met nokkencontrollers.
Dat deze vervanging nog niet is geschied
vindt oorzaak in de overbelasting van de
centrale werkplaats. Men kan daar het
vele reparatie- en revisiewerk aan het ver
ouderde materieel, dat bovendien met ver
hoogde snelheid moet rijden, niet voldoen
de bijhouden, zegt de rapporteur.
Tenslotte geeft het rapport een overzicht
van sedert 30 October in Amsterdam voor
gekomen ongelukken, waarbij trams be
trokken waren.
Bij de beoordeling dier overzichten
aldus het rapport dient er reke
ning mee te worden gehouden, dat het
niet voldoen aan de te stellen eisen
van het bij het ongeval betrokken
tramrijtuig nog volstrekt niet betekent,
dat het ongeval daaraan te wijten is.
Over het geheel genomen hebben de
remproeven geen onbevredigend resultaat
opgeleverd. Wel zijn echter gebreken aan
de dag getreden betreffende de onder
houdstoestand.
Ned. Herv. kerk
Beroepen te IJhorst-de Wijk (toez.) mr.
H. v. Ewijck te Gorinchem.
Benoemd tot hulppred. te Callantsoog en
te Ravenswaay C. J. Lasschuit te Urk.
Beroepen te IJsselmuiden J. de Lange
te Nunspeet.
Bedankt voor Tienhoven (toe.) A. Baas
te Lage-Zwaluwe.
Geref. kerken
Beroepen te Domburg-Westkapelle O.
van Noort te Nieuwendijk.
Beroepen te Rotterdam (vac. F. C. Meys-
ter) A. Brouwer te Barneveld.
Geref. gemeenten
Beroepen te Gouda F. J. Dieleman te
Yerseke, die bedankte voor Meliskerke.
Geref. kerken onderh. art. 31 K.O.
Beroepen te Overschie C. Trimp te Twij-
zel.
Er bestaan plannen aan de Waalhaven
te Rotterdam een nieuwe electrische cen
trale van groot vermogen te bouwen. In
Zuid-Holland zijn de zes gemeenten, die
een eigen centrale bezitten, verenigd in
de N.V. Electriciteitsmaatschappij Zuid-
Holland. Een in opdracht van deze n.v.
uitgevoerd onderzoek heeft uitgewezen,
dat het productievermogen op vrij korte
termijn moet worden vergroot. Door uit
breiding van bestaande centrales kan geen
afdoende oplossing worden verkregen.
Daarom is het plan ontwikkeld om te ko
men tot de bouw van een geheel nieuwe
centrale op een terrein aan de Westzijde
van de Waalhaven. Deze centrale zal een
bijzondere functie krijgen, daar zij als een
grondlastcentrale zoveel mogelijk doorlo
pend aan de stroomopwekking zal moe
ten deelnemen. Zij zal daartoe worden toe
gerust met een uit een oogpunt van brand-
stoffenverbruik zeer zuinig werkende in
stallatie.
De centrale zal te zijner tijd kunnen
worden uitgerust met een vermogen van
600 megaWatt. In eerste aanleg zal kun
nen worden volstaan met twee productie
eenheden, elk van 80 mw,. waarvan één
eenheid in 1959 en de andere in 1960 ge
reed zal moeten zijn.
Bij het tegenwoordige prijspeil zal met
deze bouw, met inbegrip van de grond,
een investering van 90 a 100 milioen gul
den gemoeid zijn.
ADVERTENTIE
De meest ideale
SHOWROOM VOOR KAMPEERDERS
Verhuur van tenten en luchtbedden.
Twtjnderslaan 9 Haarlem - Tel. 15116
ADVERTENTIE
Let op de naam RANG op het beschermende omhulsel
In de Westerkerk te Amsterdam heeft
de 25-jarige organist B. G. M. Bartelink,
die als leerling van dr Anthon van der
Horst zijn studie aan het Amsterdams Con
servatorium heeft voltooid, gisteren met
succes een orgelvoordracht voor de „prijs
van uitnemendheid" gehouden. De direc
teur, de heer George Stam, die na afloop
van het concert de bekroning bekend
maakte, wenste zijn oud-leerling tegelij
kertijd geluk met de jubileumprijs van de
Maatschappij ter bevordering van de
Toonkunst, een prijs waaraan behalve een
penning en een oorkonde ook een toelage
is verbonden en die adleen voor bijzondere
prestaties wordt toegekend.
Behalve werken van Buxtehude, Bach,
Brahms, Dupré en Alain bracht de heer
Bartelink een improvisatie ten gehore op
een thema, opgegeven door de examen
commissie.
De minister van Verkeer en Waterstaat,
mr J. Algera, die lijdende is aan de ge
volgen van een ernstige overspanning,
heeft vandaag het ziekenhuis, waar hij
sinds enige weken werd verpleegd, verla
ten. Het zal echter nog geruime tijd duren,
voordat de minister zijn ambtsbezigheden
zal kunnen hervatten.
GENèVE. (United Press). Roemenië
heeft een aanvrage ingediend voor lid
maatschap van de Internationale Arbeids
organisatie (ILO).
Roemenië is het laatste van de commu
nistische landen in Europa dat dit lidmaat
schap heeft aangevraagd. Autoriteiten zei
den dat een twee-derde meerderheid van
de leden van de organisatie, waaronder
een twee-derde meerderheid ten gunste
van de gouvernementele leden, nodig was
om de aanvrage toe te kunnen staan.
Op een met automatische knipperlichten
beveiligde onbewaakte overweg bij Bos
koop is Vrijdag een personenauto,
waarvan de bestuurder het rode licht en
het belsignaal blijkbaar niet heeft opge
merkt, in botsing gekomen met een Diesel-
trein. Van de twee inzittenden, afkomstig
uit een woonwagenkamp te Gouda, werd
één persoon ernstig en de ander licht ge
wond. Beiden zijn naar een ziekenhuis in
Gouda overgebracht. De trein heeft met
enige vertraging de reis voortgezet.
ADVERTENTIE
Do« dit mm:
Als U een Fiat-berijder
ontmoet, vraag hem dan
eens naar zijn wagen.
Hij zal er móér goede
dingen van zeggen dan
U van ons zoudt durven
geloven.
Automobielbedrijven
Haarlem - Bloemendaal
Tel. 14160 Tel. 22165
HMMwaKmn
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
Haarlem
CENTRALE VERWARMING
JOHNSON OLIEI3RANDERS
luid zuiverheid-Huidgezondheid
In de ridderzaal van het Muiderslot heeft
slotvoogd Ton Koot de leden van de zeven
afdelingen van het cultureel genootschap
,.De Muiderkring" geïnstalleerd. Elk der
zeven afdelingen telt zeven leden. Het lid
maatschap geldt voor het leven. De vijftig
ste plaats is bestemd voor een vooraan
staand Nederlander, die echter nog niet is
aangewezen.
In zijn welkomstwoord memoreerde de
slotvoogd Woensdagmiddag de oprichting
van de Muiderkring op initiatief van
„Ome" Jan van Zutphen. „De drang tot het
behoud van een cultuurtraditie in een tijd
perk, dat zo in de greep wordt gevat door
problemen van, materiële aard en dat zo
danig verontrust wordt door onheilspellen
de dreigingen" leefde ook bij anderen. Zijn
idee vond weerklank bij zeven personen,
van verschillende levensbeschouwingen,
maar bezield door eenzelfde bindende ge
dachte: in het slot hen te verenigen, die
zich verheugen in de bloei van het land en
zijn cultuur, die een brede zonnige geest
willen doen schijnen over al dat, wat zo-
vclen onzer scheidt. Het sentimenteel stre
ven tot nadoen van oude roem is aan dit
zevental vreemd.
Zo werd met de vruchtbare geest van
Hoofts Muiderkring als grondslag, maar
met de voeten op de grond en de blik voor
uit, de reële vorm gekozen van een nieuw
cultureel genootschap, aldus Ton Koot, die
besloot met te zeggen: „In vriendschap, met
open oog voor de schoonheid en als zin
speuk „Bene vivere et laetari" (weldoen en
vrolijk zijn) kunnen wij gezamenlijk tot-
standbrengen, dat het nageslacht eens kan
getuigen: deze nieuwe Muiderkring gaf ook
een nieuwe wending aan een oude traditie."
Na de installatie droeg Claudine Witsen
EJias enkele gedichten van Hooft voor, ter
inleiding van de cultuur-historische lezing
van prof. dr. W. G. Hellinga over Hooft en
de nieuwe uitgave van diens werken,
waarvan hij de leiding heeft. Na discussie
verenigde men zich in de taveerne in de
keldergewelven aan een banket. Het slot
van deze eerste bijeenkomst van de mo
derne Muiderkring was de muziekavond in
de ridderzaal, waaraan medewerkten: Rosa
Spier, Hans Brandts Buys, dr. Anthon van
der Horst en Carel van Leeuwen Boom
kamp.
De leden van de zeven afdelingen (waar
van enkelen nog niet in de gelegenheid
waren hun benoeming te accepteren) zijn:
Dichters en prozaïsten: mr. J. C. Bloem,
prof. dr. N. A. Donkersloot, Antoon Coolen,
Ed. Hoornik, Gabriël Smit.
Kunsthistorici en essayisten: prof. dr. P.
Geyl, prof. A. M. Hammacher, prof. dr. W.
G. Hellinga, douairière H. L. T. Laman
TripDe Beaufort, prof. dr. G. Stuiveling,
prof. dr. E. Reeser.
Toneelspelers en voordrachtkunstenaars:
Han Bentz van der Berg, Mary Dresselhuys,
Wim Kan, Johan de Meester, Paul Steen
bergen, Cruys Voorbergh, Jkvr. Claudine
WitsenElias.
Scheppende en uitvoerende musici: Lau
rens Bogtman, Hans Brandts Buys, dr. An
thon van der Horst, Carel van Leeuwen
Boomkamp, Everard van Royen, Rosa
Spier.
Beeldende kunsten en architecten: Mari
Andriessen, W. M. Dudok, prof. V. P. S.
Esser, J. M. Prange, C. W. Royaards, J. S.
Sjollema, prof. Jan Wiegers.
Industriëlen en economen: C. J. baron
Collot d'Escury, ir. M. H. Damme Sr., mr.
D. A. Delprat, ir. E. L. A. Driessen, Jhr. H.
W. C. Hooft van Woudenberg, mevr. M. V.
MesdagVerbeek, T. J. Twijnstra.
Overheidspersonen: burgemeester mr.
Anr. J. d'Ailly (Amsterdam), burgemees
ter J. J. G. Boot (Hilversum); burgemees
ter Th. C. D. Coops (Muiden); Ton Koot;
mr. F. P. Th. Rohling (hoofd der afdeling
oudheidkunde en natuurbescherming van
het ministerie van Onderwijs, Kunsten en
W etenschappen
ADVERTENTIE
Tel. 18441
Met de „Sibajak" zal 1 Juni de 50.000ste
emigrant uit Nederland naar Australië
vertrekken. Bij de boeking is komen vast
te staan, dat dit zal zijn mejuffrouw M. A.
Scholte uit de Van Hogendorpstraat 120 te
Amsterdam.
Het getal 50.000 heeft betrekking op de
emigranten die na de oorlog uit Nederland
naar Australië zijn vertrokken. Het aantal
Nederlanders in Australië is aanmerkelijk
groter, daar ook velen zich er van Indo
nesië uit blijvend hebben gevestigd.
EXAMENS.
Voor het eindexamen aan de Da Costa-
kweekschool slaagden de dames A. Jolink
te Almelo; N. de Roder te Hoofddorp en E.
van Brummelen, M. W. Kooien en E. Smit
te Haarlem.
10. „Eindelijk weer werk!", riep Panda,
de telefoon op de haak werpend, „er is
een leiding gebarsten in het Advies Bureau
voor Doelmatige Bedrijfsvoering en ik
moet er dadelijk heen!" ,JIet Advies
Bureau voor Doelmatige Bedrijfsvoering?",
herhaalde Jolliepop, „laat ons dan vooral
niet overhaast te werk gaan, indien ik zo
vrij mag zijn ons een raad te geven. Kalm
te en overleg zijn nodig, opdat deze doel
matigheids-experts geen aanmerking op
onze werkzaamheden kunnen maken".
Maar Panda luisterde niet; hij laadde haas
tig zijn gereedschappen op een karretje en
snelde nog geen minuut later naar het op
gegeven adres. Jolliepop kan me nog meer
vertellen", dacht hij, „maar als ik alles zo
stijf-deftig doe als hij het wil, houd ik
geen klant meer over. Dit werkje zal ik nu
eens ALLEEN opknappen!" Maar toen h\j
eindelijk het Advies Bureau bereikte,
schrok hij toch wel van hetgeen hij daar
zag. Een ware beek kwam borrelend onder
de deur te voorschijn, ja zelfs stortte zich
een watervalletje door het sleutelgat naar
buiten! „Oei, dacht Panda, „er moet daar
binnen wel een reuze lek zijn! Ik VTaag me
af, of ik dit werkje wel alleen af kan".
In het zojuist verschenen verslag over
1953 van de Nederlandse Bioscoop-Bond,
constateert de directeur dezer organisatie,
de heer J. G. J. Bosman, dat de voortzet
ting van het gunstige conjunctuurverloop
in ons land, ondanks tegenslagen en aarze
lende tendenzen elders, op de gang van
zaken in het film- en bioscoopbedrijf haar
stempel heeft gedrukt. Al houdt deze lichte
toeneming in het bioscoopbezoek van bijna
één procent nog geen gelijke tred met de
bevolkingsaanwas en betekent zij voor de
zaken individueel nog geen vooruitgang,
omdat rekening moet worden gehouden
met de uitbreiding van de zitplaatsencapa
citeit door de vestiging van nieuwe zaken,
zij heeft toch de betekenis, dat de fatale
neiging van de laatste jaren zich niet lan
ger neerwaarts beweegt.
In het verslag wordt een vergelijkend
overzicht gegeven van het aantal ingevoer
de hoofdfilms, dat van 419 in 1952 daalde
tot 411 in 1953. Deze daling betrof in hoofd
zaak de invoer uit de Verenigde Staten
v/elke van 249 in 1952 terugliep tot 229.
De import uit de Europese landen steeg van
170 in 1952 tot 182 in 1953. Niet minder dan
32 procent van het aantal ingevoerde
hoofdfilms bestond uit kleurenfilms tegen
23 procent in 1952 en 20 procent in 1951.
Blijkens de grafieken, waarmede het ver
slag is verlucht, zijn er in 1953 opmerke
lijke wijzigingen gekomen in de filmpro
gramma's, gerekend naar het land van oor
sprong. De in 1950 ontstane achteruitgang
van het aantal Amerikaanse programma's
heeft zich geleidelijk voortgezet. Bestond
het filmprogramma in 1950 nog voor 72,16
proeent uit Amerikaanse films, in 1951 en
1952 was dit aandeel geleidelijk terugge
lopen tot respectievelijk 70,87 procent en
68,31 procent om in 1953 te dalen tot 62,74
procent. De Europese programma's namen
daarentegen over het algemeen in aantal
toe. Naar het land van oorsprong gerekend
waren deze percentages: Engeland 8,65
(8.06), Frankrijk 8,05 (5,33), Duitsland 7,35
(6,82), Italië 5,58 (4,67), Nederland 2,35
(1,06). De Oostenrijkse programma's liepen
daarentegen terug van 1,64 procent in 1952
tot 1,29 procent in 1953 en die van de
overige landen van 4,11 in 1952 tot 3,99 in
1953.
Het aantal bioscopen bedraagt 513, het
aantal verhuurkantoren 38.
Gewonnen. Prinses Margaret, de 23-jarige
zuster van de Britse koningin, heeft
een kruiswoordpuzzleprijsvraag van het
Britse weekblad „Country Life" ge
wonnen. De prijs bestaat uit boeken ter
waarde van 30 gulden.
Censuur. Giovanni Guareschi heeft zijn
eerste dagen in de gevamgenis van Par
ma doorgebracht in zijn privé cel. De
genen die in de gevangenis verantwoor
delijk zijn voor het censureren van
brieven zijn helemaal niet gelukkig
over het feit dat Guareschi bij hen komt
„uitrusten". Zij staan voor de opdracht
200.000 brieven, die aan hem zijn ge
adresseerd te moeten censureren. De
schrijver van Don Camillo moet twaalf
maanden gevangenisstraf uitzitten we
gens laster.
Beleefd. Op het vliegveld van Katmandoe,
de hoofdstad van Nepal, heeft een me
nigte tegen India's „inmenging in Ne-
palese aangelegenheden" gedemon
streerd. Negen leden van het parlement
van India moesten door de politie be
schermd worden tegen de demonstran
ten. Deze parlementsleden brengen een
beleefdheidsbezoek in Nepal. Men
neemt aan, dat de demonstranten tot de
rechtse partijen van Nepal behoorden.
Verbod. De raad van bestuurders van het
Internationale Rode Kruis, die in Oslo
vergadert, heeft een resolutie aangeno
men, waarin gevraagd wordt om een
totaal verbod van het gebruik van
atoomwapens, gifgas en bacteriologische
oorlogvoering. Voorts werd aangedron
gen op doelmatige internationale con
trole van atoomenergie en maatrege
len ter bescherming van alle volken te
gen uitwerking van a toom proeven.
Boek. President Heuss van West-Duits-
land heeft op de intern, jaarbeurs
„Druk en Papier" in Düsseldorf een
boekje gekregen, dat slechts zes vier
kante millimeter groot is. Op de acht
bladzijden van het boekje staat in het
Nederlands het Onze Vader.
Overschakeling. Men meent te Londen dat
de Britse minister van Bevoorrading
Dt mean Sandys, die Dinsdag naar
Washington vertrekt, met Amerikaanse
leiders een Brits plan zal bespreken,
dat voorziet in een gedeeltelijke over
schakeling van tot nu toe gangbare wa
pens op atoomwapens. Van welingelich
te zijde wordt vernamen dat Groot-
Brittannië en de Verenigde Staten thans
zullen moeten uitmaken hoe en in welke
mate zij kunnen overgaan tot het in
gebruik nemen van raketten met atoom-
ladingen.
Huissleutel. De Britse posterijen hebben op
alle 11.000 brievenbussen van Londen
nieuwe sloten laten aanbrengen, nadat
de 18-jarige Kenneth Ball de rechter
verteld had, dat hij er een met zijn
huissleutel geopend had en er een brief
had uitgehaald.
Epidemie. In Canada heeft in 1953 de erg
ste epidemie van kinderverlamming in
de geschiedenis van het land geheerst.
Het aantal slachtoffers bedroeg 8.743,
een vermeerdering van ongeveer 83
procent in vergelijking met 1952.
Beeld. Bij de „Stem van Amerika", de
radio-uitzendingen bestemd voor het
buitenland, heeft zich thans het „Beeld
van Amerika" gevoegd. De „Stem van
Amerika" zal films ter beschikking stel
len van 23 televisiestations in zeventien
landen; negen stations in Europa, een
in Afrika, drie in het Verre Oosten en
de rest in Zuid-Amerika.
Mislukt. Een tien weken oude Spaans-
Duitse Siamese tweeling is te Hamburg
na een mislukte spoedoperatie overle-
den. Prof. Diebold van het kinderzie
kenhuis Borgfeld deelde mede, dat de
scheidingsoperatie was beproefd om
een van de twee kinderen te redden,
maar dat de operatie was mislukt om
dat de meisjes maar één lever had
den.
Vergoeding. Zeven Amerikaanse maat
schappijen, die warden beheerd door de
Griekse reder Starvros Niarchos, heb
ben toegestemd in het betalen van vier
millioen dollar aan de Amerikaanse re
gering ter regeling van een aanspraak
van de regering op winsten, gemaakt
met 19 Amerikaanse schepen, die on
wettig in het bezit van die maatschap
pijen waren. Niarchos' advocaat heeft
als eerste betaling een chèque voor een
millioen dollar overhandigd. De rest van
de 4 millioen dollar kan in de komende
drie jaar worden betaald.
ADVERTENTIE
Schoterweg 122 - Haarlem Tel. 12681
SCHRIJFMACHINES
WE HEBBEN de vorige maal verteld, dat
een lucifershoutje naar beneden zinkt in
dien we op het wateroppervlak van een
tot de rand gevulde fles een krachtige druk
met de duim uitoefenen, en dat ditzelfde
houtje weer vrolijk naar de oppervlakte
stijgt zodra we de duim van de flesopening
nemen. Dit grapje is zoals we zelf heb
ben ondervonden vrij moeilijk te de-
met een papje, waardoor het tegen de eer
ste aanraking met vocht beschermd is.
Wanneer echter een krachtige druk op het
wateroppervlak wordt uitgeoefend, drin
gen de watermoleculen met grote kracht
door deze beschermende laag heen, drijven
de luchtdeeltjes tussen de cellulosevezels
weg, waardoor het papier met water ver
zadigd wordt, en het gevolg is dat ook dit
monstreren, maar met enige volharding stukje schrijfpapier de weg naar de bodem
blijkt het toch wel te lukken.
Mocht u in dit stadium van
welslagen zijn aangeland, pro
beert u dan hetzelfde eens te
doen met een stukje vloeipa-
pier en vervolgens met een
stukje glad schrijfpapier. Het
zal dan blijken, dat het vloei
papier (ook zonder dat u druk
op het water uitoefent) zich vrijwel direct
met water volzuigt en naar de bodem
zinkt. Het gladde schrijfpapier zal aanvan
kelijk blijven drijven, doch zinkt eveneens
zodra u krachtige druk op het water uit
oefent, maar het snippertje komt niet meer
boven als u de druk wegneemt.
Uit de gedragingen van deze twee stuk
jes papier kunnen we het vreemdsoortige
gedrag van het zinkende en stijgende luci
fershoutje afleiden. Immers, zowel het
houtje als de twee stukjes papier bestaan
uit dezelfde grondstof, t.w. cellulose. Dat
deze stof zwaarder is dan water, kunt u
constateren uit het feit dat het vloeipa-
piertje, nadat het zich met water heeft vol
gezogen, naar beneden zinkt om niet meer
boven te komen.
Dat het stukje schrijfpapier aanvanke
lijk blijft drijven, maar eveneens zinkt zo
dra u druk op het water uitoefent, is even
eens begrijpelijk. Dit papier is bestreken
inslaat, omdat het voorwerp
zwaarder geworden is dan het
omringende water.
In het lucifershoutje is
echter de vaat-structuur van
het hout nog grotendeels in
tact, zulks in tegenstelling
tot het papier dat uit verma
len cellulose-wanden bestaat.
Deze hout-vaten van de lucifer bevatten
echter geen celvocht meer, maar zijn voor
namelijk met lucht gevuld. Door de uitge
oefende druk op het water worden de
watermoleculen in de poriën van het hout
geperst en de met lucht gevulde, inwendige
cellen en vaten, worden samengedrukt,
waardoor het soortelijke gewicht van het
houtje tijdelijkgroter wordt dan het
omringende water. Het gevolg is dat het
houtje gaat zinken. Wordt de druk echter
opgeheven, dan hernemen de met lucht
gevulde inwendige cellen hun oorspronke
lijke stand, het water wordt grotendeels
weer uitgedreven, zodat de lucifer weer
naar de oppervlakte stijgt. Ziedaar de ver-
klarnig voor de raadselachtig dalende en
stijgende lucifer.
O ja, nu moeten we ook nog vertellen
welk een ideale vloeistof water eigenlijk is.
Daarover Maandag.
(Nadruk verboden) H. PéTILLON.
