Gedegen bestudering van zand
en slibtransport bij IJmuiden
Agenda voor
Velsen
Kennemer Lantaarn
Arend Reijm
Beverwijk kampioen in drie A
7
Waar nu nog baggermolens zwoegen
Geheimzinnig werk op anderhalve
kilometer uit de kust
Na 2i jaar
AUTORIJLES
MOTORRIJLES
TAXI NODIG?
Old Clothes New
Beverwijk
ZATERDAG 5 JUNI 1954
Velsenaren naar
Normandië
Wild-West-scène in café
kost IJmuidenaren 30
BEL 5000
DRY CLEANING ONLY
Molières oeuvre hij de
„Hoogher Gheest-
Ghesellen"
(Van een onzer redacteuren)
DE EEUWIG WERKENDE BAGGERMOLENS, zand- en slibzuigers en
hoppers zwoegen dag in dag uit in de IJmtiidense havenmond. Zij razen voort
durend en langzaam maar zeker kruipen ze de kanalen door om de vaargeulen
op een diepte van 11.20 meter te houden. En nimmer zullen ze klaar komen met
baggeren of zuigen. Of nimmer? Dat is de vraag, want al enige jaren is een
kleine groep uit het personeel van de Rijkswaterstaat bezig met het probleem
of er niets te doen zou zijn tegen de verslibbing van de IJmuidense havenmond.
Uiteraard kleefden er aan dit vraagstuk vele ook nog nimmer opgeloste pro
blemen, want waar komt dat slib vandaan en wat is dit door de vloedstroom
aangedragen sediment eigenlijk. Het kan goede zeeklei zijndat weet men van
het wad en de landaanwinningen bij Groningen en Friesland, maar om terug
ie komen bij IJmuiden waar ligt dan toch de oorsprong van dit slib, dat er
oorzaak van is, dat elk jaar 1.-500.000 kubieke meter zand en slib uit de haven
mond moeten worden verwijderd. Dat is per dag ongeveer vierduizend kubieke
meter, of een hoeveelheid, die ook door een goederentrein van tachtig wagons
vervoerd zou kunnen worden. Twee millioen gulden is er elk jaar mee gemoeid
om de weg van sluizen naar zee op diepte te houden. Is het dan een wonder,
dat de IJmuidense studiedienst van de Rijkswaterstaat deze kwestie van aan
slibbing aanpakte?
HET WAS in 1947, dat de technisch amb
tenaar van de Rijkswaterstaat, de heer J.
W. A. Mathijssen werd belast met het
toezicht op het baggerwerk in de IJmui
dense havenmond. Wat is die zeeslib toch
eigenlijk, heeft hij zich in de eerste maan
den afgevraagd en met een eenvoudige
loupe, een brievenweger en wat lucifers
doosjes heeft hij de aanval geopend. Van
hogerhand was er aldra belangstelling en
zodoende kwam de opdracht tot een on
derzoek naar de stromingen, de samen
stelling van het slib en al die bijkomende
vraagstukken. Er moest een microscoop
aan het onderzoek te pas komen en daar
de heer Mathijssen al eens een dergelijk
apparaat bij zijn overbuurman, de medisch
student G. van Dorp had zien staan, werd
die microscoop te leen gevraagd. De heer
Van Dorp wipte mee over naar het kleine
kamertje, waarin het onderzoek van de
slibdeeltjes zich voltrok en thans werken
beide heren nog steeds enthousiast samen.
Het onderzoek werd later ondergebracht
bij de Studiedienst van de Rijkswaterstaat,
waarvan ir. J. J. Eiserman de leiding heeft.
Vaste meetpost
EEN BEWIJS is nimmer eenvoudig en
daarom stond al in den beginne vast dat
het onderzoek zich zou uitstrekken over
tal van jaren. Men ging op pad om mon
sters te nemen van de opgebaggerde slib,
men zag er plankton in onder de micro
scoop en, zoals de onderzoekers zelf nu
nog steeds zeggen: vele rariteiten, zoals
wolkjes. Er werden enige metingen op zee
verricht, hier en daar werden steekproe
ven genomen en die bleken zeer nuttig te
zijn, maar vooral bij storm geschiedde
juist datgene wat deze mannen wilden
weten. En dan: voor een meting was een
hele dag nodig. Ze zochten naar een oplos
sing en die werd gevonden: een vaste
meetpost. Theoretisch zou de gehele
Noordzee dan vol meters moeten liggen,
lOOOOOOOOCOOOOOOOOOCOOOOOOOCOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOCOCC
NADAT we in ons blad van VRIJDAG
4 JANUARI 1952 al uitvoerig hebben
bericht over de IJmuidense studiedienst
van de Rijkswaterstaat te IJmuiden, die
zich bezig ging houden met de bestu
dering van stroom, zout en slib in en
om de IJmuidense havenmond en langs
de Nederlandse kust, wordt in neven
staand artikel verhaald hoe ver men
thans is met het onderzoek, dat voor
vele onderdelen van de Rijkswaterstaat
van groot nut kan zijn.
OP DE tekening: de kop van de Zuid-
pier, waar in een kelder (de ophoging
links) en dus anderhalve kilometer in
zee het station of laboratorium van de
studiedienst is gevestigd.
ADVERTENTIE
in de nieuwe OPELS 1954
op speciale lesmotor
Vanouds de ie gediplomeerde
K.N.A.C.-rijschool in de Gem. Velsen
Hagelingerweg 134 Telefoon K.2560 8930
Santpoort
Dennenstraat 12 Tel. 6200 - IJmuiden-O.
ZATERDAG 5 JUNI
IJMUIDEN
Thalia. 19 en 21.15 uur: „Calamity-Jane
Rex, 20 uur: „Zet 'm op George".
Velser Accordeon Ver., 19.45 uur: Jubi
leumconcert in Patronaatsgebouw.
ZONDAG 6 JUNI
IJMUIDEN
Thalia, 15,
Jane".
Rex, 15 en 20 uur:
- en thans is van deze proef een rapport
klaar, dat is samengesteld aan de hand
van de gegevens, verkregen door de ruim
honderddertig binnengekomen meldingen
van gevonden flessen. Van Noorwegen tot
in Denemarken en bij Noordwijk.
Maar - en daar ging het om - ook in de
Velserkom bij de spoorbrug over het
Noordzeekanaal werd een fles gevonden
en in de haven werden ze eveneens aan
getroffen. Een grotere proef wordt nu
voorbereid en daarbij is de constructie
van elke fles zodanig, dat de fles op een
of twee meter boven de zeebodem blijft
zweven. Daarmee is dan de loop van het
water en het slib te vinden.
Waardevol onderzoek
EEN ENORM gebied van gegevens moet
nu nog verder worden ontgonnen. Vele
jaren zullen er nodig zijn om nog veel
meer gegevens te verzamelen, statistieken
op te bouwen en daarna al die zaken te
bestuderen. Om het vaste punt van de
meetbunker op de Zuidpier zullen dit jaar
metingen worden verricht. Vlak bij en
en verder, tot in de buurt van Hoek van
Holland en Den Helder. De gehele zand-
huishouding langs de Nederlandse kust
speelt zich tenslotte af tot op ongeveer
vijftig kilometer uit de kust, een gebied,
waar de landinvloeden nog in bewaard
zijn. In de meetbunker en in het laborato
rium in het gebouw op de hoek van de
De Wetstraat en de Kanaalstraaat zal nog
heel wat werk moeten worden verzet,
maar ongetwijfeld zal langzamerhand meer
bekend worden over het slib en haar
transport. Het waardevolle onderzoek zou
in de toekomst van nut kunnen zijn voor
de aanleg van een nieuw model haven of
een andere ligging van de pieren. Zelfs
zou het mogelijk zijn met de gebaggerde
specie zeer vruchtbaar land te maken.
Aan de herdenkingsplechtigheden, die
op 6 Juni in Arromanches in Normandië
worden gehouden, nemen drie verzetslie
den uit Velsen deel. Het zijn dr. J. Mac
Daniël en de heren C. Mulder en C.
Spoor.
Haarlemse politierechter
Vrijdagmorgen moesten zich twee zwa
gers uit IJmuider sferen voor de Haarlem
se politierechter, mr. J. P. Petersen, ver
antwoorden voor aan hen ten laste gelegde
mishandeling en vernieling.
De ene, een jongeman, die zich van ar
beider had opgewerkt tot bedrijfsleider,
zag op een middag zijn zwager, van beroep
sjouwerman, in een café in IJmuiden zit
ten. Aangezien hij om bepaalde rede
nen er grote prijs op stelde, dat zijn
zwager het café zou verlaten, ging hij daar
naar binnen en riep zijn familielid toe, dat
hij met hem mee moest gaan en dat hij
hem, indien deze daar niet voor zou voe
len, wel naar buiten zou slepen. De café
houder was volstrekt niet gediend van het
optreden van zijn laatste gast en wees hem
dan ook de uitgang, echter tevergeefs, zo
dat hij beide handen moest gebruiken om
zijn zin te krijgen. Toen de ongenode gast
tot bij de deur was teruggedrongen, riep
hij zijn zwager toe: „Laat je me nu in de
steek?", hetgeen op twee manieren opge
vat kon worden, a) toch het café verlaten,
b) zijn zwager te helpen bij het handge
meen met de caféhouder. Deze laatste op
vatting was in praktijk gebracht, want op
het laatste ogenblik kreeg de (bijna) ver
wijderde IJmuidenaar hulp van zijn zwa
ger, die opsprong en vervolgens een stoel
in de richting van de caféhouder gooide,
die onmiddellijk daarna een klap van de
ander te incasseren kreeg. Het werd een
grote chaos: de een deelde klappen uit, ook
aan de vrouw van de caféhouder, de ander
gooide met stoelen, wierp enige tafels tegen
een kachel, die in het café stond en duwde
tenslotte vol afgrijzen de biljarttafel om
ver. Er was nogal wat schade: aan tafels,
stoelen, asbakken, kachel en een kunst
gebit.
„Bent u nog ernstig geraakt door die
stoelen", was de vraag van mr. Petersen
aan de caféhouder. „Neen, edelachtbare",
luidde het antwoord, „me benne nogal dik.
ze veren wel terug! Trouwens, de meeste
heb ik wel opgevangen".
De officier van justitie, mr. B. van der
Burg, eiste tegen beide verdachten een ge
vangenisstraf van tien dagen. De politie
rechter verving deze straf mede van wege
het feit, dat beiden nog een blanco straf
register hebben in een boete van 30
subsidiair negen dagen hechtenis en een
voorwaardelijke gevangenisstraf van tien
dagen met een proeftijd van twee jaar.
Prijsuitreiking
vlaggetjesdagoptocht
Woensdag zijn in het Nederlands Her
vormd Jeugdgebouw aan de Rembrandt-
laan de prijzen uitgereikt, die aan de deel
nemers van de Vlaggetjesdagoptocht wa
ren toegekend. Bovendien ontving elke
vereniging, die vertegenwoordigd was, een
herinneringswimpel. De verenigingen, die
op het appèl ontbraken en zich tijdig voor
deelname hadden opgegeven, kunnen hun
wimpel voor 1 Juli nog in ontvangst ne
men ten huize van. de optochtleider, Vel-
serduinweg 167.
ADVERTENTIE
19 en 21.15 uur: „Calamity
Zet 'm op George,".
MAANDAG 7 JUNI
IJMUIDEN
Thalia. 15 uur: „2X2 2"; 19 en 21.15
uur: „Gevangenen van het oerwoud".
Rex, 15 en 20 uur: „Storm over Ma-
lakka".
DINSDAG 8 JUNI
IJMUIDEN
Thalia, 20 uur: „Gevangenen van het
oerwoud".
Rex, 20 uur: „Storm over Malakka".
maar aan een vaste post dacht men vol
doende te hebben. De stroom die de
IJmuidense havenmond steeds met slib
vult de zogenaamde vulstroom komt
met de vloed uit het Zuiden langs de
Zuidpier de mond binnen.
1500 meter in zee
DE GESCHIKTE PLEK voor die meetpost
was daarmee gevonden: op de IJmuidense
Zuidpier, waar toch nog een oud afgedankt
bunkertje stond, dat voor uitbreiding vat
baar bleek en heel geschikt zou zijn voor
de inrichting van het zelfmetende en re
gistrerende zeestation en laboratorium. In
September 1951 waren alle toestellen en
methoden ontworpen om te meten en te
registreren en daarmee was al een moei
zaam karwei achter de rug, want noch in
het buitenland noch in eigen land had
men ervaring met een dergelijk slibonder-
zoek. De idee voor de slibmeter kwam
tenslotte nog uit Nederland, uit een labo
ratorium in Leiden, waar een instrument
na enige wijzigingen voor het doel geschikt
was. Inmiddels kregen ook de afdeling
Oceanografie van het K.N.M.I., de „Nor-
duco" en de afdelingen van het visserij-
onderzoek interesse voor het veelomvat
tende onderzoek en zij zegden hun volle
medewerking toe.
Zelfwerkend station
AL RUIM twee jaar „loopt" het zeestation
nu zelf en de vorsers hebben al heel wat
gegevens weten te verzamelen. Het slib-
gehalte wordt gemeten en geregistreerd,
het zoutgehalte van het zeewater eveneens
en voorts zijn op de stroken de tempera
turen en de waterhoogten af te lezen. Fil
ters nemen ook de grove zanddeeltjes uit
het zeewater op, zodat een klein gedeelte
van het zandtransport langs de Neder
landse kust in de bunker wordt weerge
geven. Van de semaphore worden dan
verder de windsnelheid en windrichting
verkregen en binnenkort komen er nog
meer instrumenten in de anderhalve kilo
meter in zee gelegen bunker te staan, om
de deining en de golfslag te meten.
Het zeewater wordt opgepompt via een
slang die uit de Zuidpier zuidwaarts in
zee ligt. Een verklikker geeft de plaats
aan waar de slang op een derde van
de hoogte in zee hangt. Aan de Noordzijde
van de pier geeft een straaltje de plek aan,
waar het „afgewerkte" water uit het labo
ratorium weer in zee terecht komt.
En de baggerspecie dan
EEN GEDACHTE, die leefde bij hen, die
iets afwisten van de enorme aantrekkings
kracht van de IJmuidense havenmond
voor slib, was het idee, dat de bagger
specie, die thans door de hoppers in zee
wordt gestort, na enige tijd de haven
weer binnenslibt. De onderzoekers meen
den ook van wel. Maar toen de bewijs
voering! Er werd in 1951 met een flessen-
proef begonnen door vierhonderd flessen
in zee te gooien op een plek, waar ge
woonlijk de specie in zee wordt gestort.
De flessen werden voorzien van instruc
ties - een rijksdaalder voor iedere vondst
ADVERTENTIE
VERHUUR ZONDER CHAUFFEUR
DE NIEUWE FORD ANGLIA
KONINGSPLEIN 10 TELEFOON 4886
„Calamity Jane",
(Thalia, van Vrijdag
tot en met Zondag)
Een verhaal uit de
tijd dat men in het
wilde Westen de post
koetsen nog moest be
schermen tegen over
vallen van woeste In
dianen. En in het
stadje Deadwood is
deze bescherming op
gedragen aan Doris
Day, uitgerust met
pistolen en een soort
vierloops jachtgeweer.
Zij is niet alleen de
Indianen, maar ook
de ruige cowboys de
baas, totdat er een
knappe luitenant en
een salon-cowboy ten
tonele verschijnen,
die haar hartje op hol
brengen. Twee huwe
lijken besluiten deze
film, die leuk is om
te zien en een aparte bekoring maar niets
om het lijf heeft. Doris Day zingt tussen
alle belevenissen een heleboed aardige
liedjes en daar is het tenslotte om begonnen.
S. K_
„Gevangenen van het oerwoud" (Thalia,
van Maandag tot en met Woensdag) ook
wel „East of Sumatra" geheten, geeft emo
tionele gebeurtenissen in een Indische
jungle te zien met groeiende spanning tus
sen de twee hoofdpersonen, wat dansjes
van inlandse meisjes en nog meer moei
lijkheden wanneer de mannen van het
opperhoofd de vliegtuigen van de blanken
in brand steken. De blanken sterven de
hongerdood niet, zodat er in kleuren nog
heel wat in het oerwoud is te bekijken.
Maandagmiddag in Thalia: „Twee maal
twee is twee".
„Zet 'm op George" (Rex Theater,
van Vrijdag tot en met Zondag) Een
verhaal van George Formby, zoals er der
tien in het dozijn gaan en dat des ondanks
succes heeft. Met zijn onafscheidelijke
ukelele en zijn zenuwachtige uitroepjes
speelt George in „Come on George" in een
verhaal, dat rond een paardenfokkerij en
de geliefkoosde Engelse renbaan is ge
bouwd. Vele oude stunts, zoals rijden in
remloze auto's, hard fietsen en kermis-
acrobatiek worden er afgedraaid, zodat
haast vooraf kan worden vastgesteld welke
de volgende onzinnig zet zal zijn.
„Storm over Malakka" (RexTheater,
Maandag tot en met Woensdag) Dat het
momenteel niet overmatig plezierig is om
in de binnenlanden van Malakka rubber te
planten is een bekend feit, maar als het zo
zou zijn als deze film laat zien, dan zou
men evengoed in de frontlijn van een oor
log kunnen toeven. In ieder geval komt
men bij het zien van deze film wel in de
sfeer van de tropen, die vrij aardig is ge
troffen, al had het met minder slangen en
olifanten ook wel afgekund. Behalve Clau-
dette Colbert treedt de inmiddels in ons
land bekend geworden Ram Gopal in deze
uit 1952 daterende film op. H. L. L.
Na een uiterst spannende en enerverende
eindspurt is Beverwijk er dan in geslaagd
het kampioenschap van 3 A in de wacht te
slepen, een prestatie, welke zeker een ge
lukwens waard is.
Beverwijk en Velsen, de kampioen van
3 B, zullen nu moeten uitmaken, wie het
het volgende seizoen in de 2de klas mag
proberen. Merkwaardig genoeg diende geen
van beide clubs zich in de beginperiode van
dit seizoen aan als kampioensgegadigde,
maar toen de clubs, welke daarvoor dan wel
werden aangezien, steken lieten vallen,
zagen èn Velsen èn Beverwijk hun kans
De Zweedse Marine bezit de eerste „atoom-bom-proef" motor-torpedoboot ter wereld.
Deze boot, die een inhoud heeft van 150 ton en een maximumsnelheid van ongeveer
40 knopen, draagt de naam „Plejad" T 102 en is de eerste van een serie van vijf.
schoon en grepen haar door een krachtige
eindspurt met beide handen aan.
Het Beverwijkse gemeentelijke sportpark
is nu Tweede Pinksterdag voor de derde
keer in successie het strijdtoneel voor een
tweetal tot het uiterste gespannen clubs.
Vrijwel als zeker kan worden aangenomen,
dat het spel op een niet al te hoog peil zal
staan daarvoor spreken in dergelijke
ontmoetingen nu eenmaal de zenuwen een
te sterk woordje mee maar even zeker
Is het, dat de verrichtingen der spelers ge
volgd zullen worden door enkele duizenden
ogenparen.
Wie winnen zal, is moeilijk te zeggen.
Beide clubs lijken aan elkaar gewaagd en
nog meer dan in de gewone competitie-wed-
strijden zal de geluksfactor een woordje
meespreken. Laten we daarom besluiten met
de wens, en dan mag elke supporter er
de hoop bij uitspreken, dat dit zijn club zal
zijn dat de sterkste ploeg zal zegevieren!
BeverwijkVelsen. In de belangrijke pro
motiewedstrijd tegen Beverwijk komt Velsen
als volgt uit: De Graaf; Meyer. Tromp Sr.;
Van der Enden. Wijker, Wesseiman; Tromp
Jr., Brouwer, Bakkum, Van der Heyden,
Donker.
De „Hoogher Gheest-Ghesellen" hebben
Molières stuk „Dokter tegen wil en dank"
in studie genomen.
Het gezelschap heeft de beroeps-regis
seur Willem van der Veer uit Aerdenhout
bereid gevonden de regie op zich te ne
men.
Naam
Er is een ernstige klacht
binnengewandeld over een on
heuse bejegening, onder het
briefhoofd „Schandelijke be
handeling". Meneer J. F. zal
echter wel even voor zijn volle
naam uit moeten komen, wil
zijn klacht in welwillende be
handeling worden genomen:
anonieme brieven of briefjes
alleen met initialen kan ik
niet accepteren.
Zeventig
Er is tot mijn groot verdriet
geen plaats voor alle beminde
jarigen uit dit gewest onder
dees' Lantaarn het zou een
te groot gedrang worden in het
milde schijnsel, terwijl de kans
niet gering zou zijn, dat er ja
rigen zouden zijn, die de lan-
'aarn niet in het water konden
zien schijnen.
Maar voor zuster A. Ver-
Kerk maak ik een uitzondering
zuster Verkerk van de
Lichthoeve. De tiende, dat is
dus Donderdag, wordt ze ze
ventig en wie deze pracht
vrouw heetf gekend uit dé
tijd, dat zij nog aan de Kwe
kerslaan haar schare ver
schoppelingetjes verzorgde, za!
tegen de tiende ongetwijfeld
naar de pen grijpen om haar
een felicitatie te doen gewor
den. Zuster Kuyck, ook van
de Lichthoeve, is ook een beet
je jarig. Het wordt voor die
twee overigens een mooie dag,
want de talloze vrinden van
de Lichthoeve hebben al een
snood plan gesmeed zuster
Verkerk deze dag een grootse
verrassing te bereiden.
Puntig
Met de dag groeit het leed,
dat voor de IJmuidense vis-
hallen wordt teweeggebracht
door achteloos weggeworpen
spijkers en andere metalen
dus scherpe voorwerpen.
Daar zijn al heel wat banden
op bezweken en degenen, die
daar met de dagelijkse vis het
dagelijkse brood verwerven,
trachten gedurnde de ganse
heen- en terugreis met angst
ïn beven alle puntige obsta-
kelen te omzeilen, -fietsen of
-sturen.
Een der slachtoffers, die zich
al meermalen geschrokken
over zijn fietsbanden heeft ge
bogen om er met een smarte
lijk gezicht een kromme
draadnagel uit te wringen,
komt thans met een mooi en
verheven plan. Hij heeft ge
hoord, dat de Hoogovens voor
zwervende metaaldelen een
magneetwagen bezitten, die
als een stofzuiger alle onge
rechtigheden van het wegdek
plukt en zou zo'n apparaat,
desnoods bevestigd aan een
auto van de gemeentereiniging
of aan een door de handelaren
en reders samen in stand ge
houden automobiel, enige ma
len per maand om de havens
willen jagen. Het lijkt me geen
verwerpelijke vondst en ik be
veel haar dan ook gaarne in
de aandacht der betrokken
overheden aan. Opdat er min
der bandenmoeite kome.
Goten en onkruid
Uit de Santpoortse Neethof,
de ruige lustwaranda van wel
eer, die thans volgebouwd is
met riante arbeiderswoningen,
bereikt mij een snerpende
klacht. Ach, zegt de klager,
wonend aan de Charlotte de
Bourbonlaan, wat is het toch
jammer, dat wij Santpoortse
Velsenaren in geen tijden een
vriendelijke meneer van de
gemeentereiniging hebben ge
zien, om de goten onzer ove
rigens zo vriendelijke straten
eens onder handen te nemen.
Het vuil ligt er duimendik in,
krijt hij en als het even fiks
regent, staat de zaak al bij de
zeventiende druppel blank.
Het lijkt er trouwens toch
op, zegt hij in dezelfde klagen
de toonaard, of de overheid dit
hoekje der gemeente niet ken
nen wil, want sinds er enige
maanden geleden zulke fraaie
wandelpaden werden aange
legd door de Neethof, is er
niets meer aan dezelve ge
daan. Niets! Zodat het onkruid
thans kindshoog tussen de
klinkers groeit en bloeit en de
paardebloem met het fluite-
kruid, het duizendschoon en
de netelachtigen zich zwierig
wiegen op de zomerbries.
Wie weet er wat op?
Wie?
LAMPENIST.
Doris Day in de film „Calamity-Jane", die
van Vrijdag tot en met Zondag in
Thalia draait.
„Europa '51" (Luxor Theater, van
Vrijdag tot en met Woensdag) Een film
van Roberto Rossellini met zijn echtgenote,
IngTid Bergman, in de hoofdrol. Een titel
en een combinatie die hoge verwachtingen
wekken. Verwachtingen die overigens wor
den beschaamd. Want Rossellini, een der
voormannen van het Italiaanse neo-realis-
me, heeft niet een beeld gebracht van de
ontreddering, de vermoeide wijsheid, de
hoop ondanks alles van zijn deel van
Europa, maar een verhaal verfilmd dat met
de titel vrij weinig te maken heeft. Het
gaat hier om een rijke vrouw die een nogal
leeg society-leven leidt, totdat haar zoon
tje, om wie zij zich niet bekommert, een
poging tot zelfmoord doet. Wanneer het
kereltje inderdaad sterft, vallen haar de
schellen van de ogen en begeeft zij zich,
daarbij de weg gewezen door een commu
nistisch journalist, onder de gewone men
sen, die het in Italië alles behalve gemak
kelijk hebben. Zij dwaalt door de achter
buurten vol menselijke ellende, helpt zie
ken, werkt een paar dagen in een fabriek,
toeft aan het doodsbed van een prostituée
en raakt tenslotte zijdelings betrokken bij
een roofmoord-affaire. Zij wordt gearres
teerd en dan acht haar familie de tijd ge
komen om haar in een zenuw-inrichting op
te laten sluiten. Kennelijk wil Rossellini
hier betogen dat iemand die in dit tijdsge
wricht de naastenliefde in de practijk
brengt, automatisch voor krankzinnig
wordt versleten. Maar zo zwak en onwaar
schijnlijk brengt hij dit over, dat men de
neiging krijgt het opsluiten in dit geval nog
niet zo onverstandig te vinden.
De film eindigt met een krachteloze
scène waarin, als de „verstandigen" zijn
afgetrokken, de door Ingrid geholpenen
buiten het gesticht een soort protest
demonstratie in elkaar zetten, waarbij zij
haar zelfs min of meer heilig verklaren.
Deze film is dus een teleurstelling. Men
verwachtte veel meer van Rossellini.
Slechts het maniertje van de camera-tech
niek in de achterbuurten is nu overgeble
ven, van wat het belangrijkste na -oorlogse
verschijnsel in de filmkunst was. De grote
Italianen zijn „gearriveerd" en hebben het
persoonlijk contact met de sociale proble
men, die eens hun liefste onderwerp
waren, blijkbaar verloren. Nu rest slechts
de pretentie.
In het Luxor-TheateT is in de matiné op
de Pinksterdagen te zien „Met geheime in
structies."
„Pechvogel en Co. (Kennemer
Theater, Vrijdag tot en met Maandag)
Het tweetal komieken Martin en Lewis
treedt deze week in Beverwijk op in een
zoete revue en als de laatste er niet bij was
geweest, was er weinig over gebleven van
het wel wat erg flauwe verhaaltje over een
revue-artist en zijn hulpen. Martin doet
alles even middelmatig, maar Lewis is
waarlijk buiten kijf de beste man.
„Samson en Delilah" (Kennemer
Theater, Dinsdag en Woensdag) Te
begrijpen is, dat er een groot verschil be
staat tussen het verhaal uit de Bijbel
(Richteren 13 tot en met 16) over de sterke
Simson en het verhaal, dat gemaakt is voor
de film „Samson en Delilah", waarin de
nationale held der Israëlieten, behorend
tot de stam Dan, een hoofdrol vervult.
Cecil B. de Mille heeft de film geregisseerd
en daarmee opnieuw zijn meesterschap in
het regisseren van groots opgezette scènes
met veel figuratie bewezen. Hij laat de toe
schouwer meeleven met het lot der Israë
lieten die door de Filistijnen overheerst
worden. Deze kunnen niet op tegen de
sterke Samson en moeten een list gebrui
ken, om hem in handen te krijgen. Met
behulp van de Filistijnse vrouw Delilah
wordt Samson van zijn haardos en daar
door van zijn kracht beroofd. De tegen
stand lijkt gebroken. De Filistijnen steken
hem de ogen uit, laten hem slavendiensten
verrichten en tenslotte nodigen zij hem uit
in de tempel te spelen, als velen daar bij
een zijn, om hun god Dagon te offeren.
Samson komt te staan tussen twee pilaren,
en de scène waarin hij deze pilaren om-
verdrukt zodat de tempel instort, is het
spectaculaire hoogtepunt van de film dat
De Mille alle gelegenheid bood, zijn stout
ste dromen op het stuk van massa-scènes
te realiseren.
„The boy from Oklahoma" (W. B.
Th e a t e r, Vrijdag tot en met Maandag)
Een eenvoudige boerenjongen (Will
Rogers Jr.) wordt in een nogal rumoerig
stadje tot sherif gebombardeerd en krijgt
het direct al met een groep veedieven en
moordenaars te kwaad. Deze bandieten
worden aangevoerd door de burgemeester
van het dorp, maar dit belet de nieuwe
sheriff niet het raadsel van de moord op
de vroegere sheriff op te lossen. Hij gaat
daarbij echter uit van het principe, dat men
de medemens nooit enig letsel moet toe
brengen en de bij de cowboys zo geliefde
revolver laat hij dan ook in zijn bureau
lade liggen. Toch worden de boosdoeners
gepakt en de boerenzoon wordt door het
herademende stadje bejubeld en geprezen.
Het lieve meisje is ditmaal de kordate
dochter van de ex-sheriff, Nancy Olson, en
zij mag zich aan het einde van deze met
felle kleuren opgetooide film, de aanstaan
de echtgenote van de held van het dorp
noemen. H. d. G.
In de eerste middagvoorstelling op beide
Pinksterdagen wordt verder gedraaid in het
W. B. Theater „De Schrik van de tweede
compagnie".
