Radio laat zich niet door
Televisie verdringen
Stofzuigers
Wasmachines
Jonge mensen voorbereid op
terugkeer in maatschappij
Zaak Didès doet vele vragen
rijzen in Parijse kringen
B. de Vilder Zn.
Luidsprekers
Vanmorgen in de
Vishal en op zee
Laat collectanten niet
met lege handen staan
Britse toestellen-industrie beleeft
een ongekende bloei
Bloemendaal
Machtsstrijdpolitieke affaire of
spionnage op militair terrein
Ontstemming in Japan
na Koebojama's dood
Verhey dirigeerde het
laatste zomerconcert
ZATERDAG 25 SEPTEMBER 1.954
11
Nieuw Vosseveld te Vught
Kleurrijke radio show in Earls Court
Najaarsvergadering
van de Reddingsbrigade
„Demonstratie Comité
1954"
Vakverbond eist staken van de
A- en H-bom proefnemingen
Velserduinweg 175
Tel. 4402
Een bezoek aan de gevangenis Nieuw
Vosseveld te Vught wekt droeve herinne
ringen op aan de oorlogsjaren, toen daar
vele honderden Nederlanders in gevangen
schap hebben vertoefd en tallozen de dood
hebben gevonden. Bij een wandeling over
het uitgestrekte terrein mag een kort be
zoek aan het crematorium niet ontbreken.
Een ambtenaar van de huidige inrichting,
die tijdens de bezetting gevangene was en
in de omgeving van het crematorium te
werk was gesteld, vertelde tijdens de rond
leiding lugubere bijzonderheden. Ter herin
nering aan hen die door de gruweldaden het
leven verloren worden regelmatig bloemen
geplaatst bij de voormalige ovens.
In de gevangenis wordt een cel niet ge
bruikt. Daarin zijn 79 vrouwen en meisjes
zes uur opgesloten geweest De cel bevat
91 tegels, zodat voor elk een ruimte van
iets meer dan een tegel bestemd was. Ang
stige taferelen hebben zich afgespeeld en
toen de celdeur weer geopend werd waren
zes vrouwen overleden en verscheidene
geestesziek geworden. Op dit ogenblik on
dervinden toen opgeslotenen nog nadelige
gevolgen. De bewoners van Nieuw Vosse
veld komen op de avond van de 4e Mei op
deze plaats bijeen, om de gevallenen van
de oorlog te herdenken. Bloemen worden
in de cel gelegd.
Na de bevrijding, toen er behoefte was
aan ruimte, om degenen, die de bezetters
hulp hadden verleend, in hechtenis te stel
len, was het kamp van Vught een goede
gelegenheid en weer later bleek dat de in
richting en de omgeving geschikt te maken
waren voor het Nederlandse gevangeniswe
zen. Het kamp werd „Nieuw Vosseveld"
genoemd, waarin een jeugdgevangenis
werd ondergebracht, bestemd voor jonge
mannen van 18 tot 25 jaar, die een straf
van minstens een jaar moeten ondergaan.
Sedert 1952 komen deze jonge mensen, die
wegens ernstige vergrijpen in aanraking
zijn geweest met de justitie, bijeen voor
een heropvoeding, in de verwachting, dat
zij aan het einde van de straftijd als goede
burgers weer een plaats in de maatschap
pij kunnen innemen.
Het régime in Vught is geheel anders
dan in Zutphen. Naar de jeugdgevangenis
in deze plaats worden jongens gezonden
na een voimis van de rechter. De andere
jeugdigen met een flinke straf worden
verwezen naar Nieuw Vosseveld.
In observatie
De eerste periode (een zesde deel van
de straftijd tot een volle maand naar bo
ven afgerond met een maximum van twee
maanden) komt een jonge man in de in
komstklasse, die verdeeld is in een ob
servatie- en een selectieklasse. Minstens
een maand bljjft hij volkomen cellulair. Hij
werkt, studeert, leest (de keuze der boe
ken berust bij de bibliothecaris) in zijn cel.
Het personeel der gevangenis tracht een
inzicht te krijgen van de persoon van de
verdachte. Is de beoordeling na een
maand gunstig, dan gaat de jongeman
over naar de selectieklasse, waar hij meer
vrijheid krijgt, doch een groot deel van de
dag verblijft hij nog in de eel. Hij mag
zelf boeken uitzoeken, naar uitzendingen
van de radio luisteren, als toeschouwer
deelnemen aan wedstrijden, ontspannings
avonden enzovoort en bezoek van familie
ontvangen.
Het personeel blijft de jonge man steeds
observeren 'om na te gaan of promotie
naar de tweede klasse mogelijk is. Het
verblijf in deze klasse duurt minstens zes
maanden. Hij komt in de gemeenschap en
kan de gehele dag buiten het gesticht ver
blijven. De nacht brengt hrf door in dè cel,
maar als binnenkort nieuwe gebouwén
gereed komen, dan kan hij daar slapen. De
groep uit de tweede klasse kan gebruik
maken van een studiezaal, naar een gro
ter aantal radio-uitzendingen luisteren
dan in de vorige klasse, deelnemen aan het
clubleven, training en ontwikkelings
avonden.
Laatste phase
De rest van de straftijd brengt de jonge
man in de derde klasse door; de moge
lijkheid bestaat echter om bij zeer ernstige
overtredingen terug geplaatst te worden
naar een vroegere klasse. Ook is over
brenging naar een inrichting en een an
der deel van het land niet uitgesloten, als
gebleken is, dat langer verblijf in de ge
meenschap niet mogelijk is. Hij geniet nog
meer vrijheid dan vroeger, mag deelne
men aan wandeltochten en wedstrijden
ook tegen verenigingen, buiten het ge
sticht. Er mogen ook niet-familieleden op
bezoek komen en allerlei gunsten worden
toegestaan, waardoor gehoopt wordt, dat
de terugkeer naar de maatschappij ge
makkelijker wordt gemaakt.
Op Nieuw Vosseveld wordt veel aan
dacht besteed aan vakontwikkeling. Er is
Binnengekomen
IJM 9 Haarlem, 6 Mary, 54 Limburgia, 209
Wiron, 4 229 11 240; KW 21 128 77 30 35 123
Robert William, 91 Alida, 162 Dè vier ge
zusters, 65 Willy Alida, 104 De vrouw Dirk
je, 12; UK 53 76 119 1 73 31 18 202 84 174 81
2 60; TX 11 39 49 14; RO 2 Dolfijn; SCH 27
Onderneming II, 153 Onderneming IV, HD
7, VD 9, BU 33, AM 71, VL 28.
Vertrokken
IJM 116 Eveline, 39 Schoorl, 33 Thorina,
1 Tzonne; KW17 Arie Nico, 35: HD 87, Pie-
tertje, 4, 74; TX 33 10 12 11, UK 18 125 69
48 169 60 61 176 28 186 105 1 76 35 243 18;
VD 9.
Vangstberichten uit zee
In de nacht van Vrijdag op Zaterdag
meldden de Katwijkse en IJmuidense log
gers de volgende vangsten; KW15 10 kantjes,
KW43 9, KW110 15, KW19 70, KW129 25,
KW 161 25, KW22 50, KW29 34, KW49 15,
KW130 20, KW83 85, KW151 85 halve vleet,
KW2 20, KW5 2, KW14 15, KW147 50, KW47
5 KW54 2, KW67 10, KW32 30, KW78 34,
KW167 10 kantjes.
De schepen die trawlen gaven de volgen
de vangsten door: IJM74 45, IJM75 40, IJM
283 75 KW176 20, KW85 17, KW16 50, KW
70 17 KW 159 85, KW7 45, KW9 30, KW25 30,
KW 138 34, KW 175 40, KW57 25, KW140 45,
KW38 30, KW48 35, KW141 40, KW20 20,
KW39 34, KW40 30, KW41 25, KW74 50, KW
37 35 kantjes.
De gemiddelde vangsten waren: Vlaar-
dingen Scheveningen en Katwijk 25 kantjes.
voldoende werk en in de loop der jaren
zijn grote werkplaatsen ontstaan, waarin
moderne machines zijn opgesteld, o.a. voor
de houtbewerking. Men kan tot diverse
vakken worden opgeleid en zich voor exa
mens voorbereiden.
Er wordt in Vught nog maar enkele
jaren aan de heropvoeding van jonge
mensen gewerkt. De tijd is te kort om een
indruk te krijgen over de resultaten. On
tevreden is men echter tot heden niet.
Ziekenhuis
In de oorlog hebben de Duitsers vlak bij
het kamp van Vught een ziekenhuis ge
bouwd voor gewonde militairen. Voor de
gevangenen was daar geen plaats. Na de
bevrijding is het ziekenhuis ingericht voor
zieke gedetineerden uit de Nederlandse
gestichten. Vroeger werden gevangenen
naar burgerziekenhuizen overgebracht,
waar ook de gevangenis gehuisvest was.
Dat eiste veel en langdurige bewaking
buiten het gesticht. Hierin is een veran
dering gekomen. In Vught is een centraal
ziekenhuis, waar ernstige patiënten wor
den opgenomen. Er werkt een grote staf
van medici uit 's Hertogenbosch en tal
loze operaties worden er verricht. Met
trots vertelde de directeur van Nieuw
Vosseveld, die administratief de leiding
heeft van het ziekenhuis, dat er nog nooit
een patiënt aan de gevolgen van een ope
ratie is overleden. Velen hebben reeds een
operatie ondergaan, omdat zij vorken,
spijkers of andere voorwerpen hebben
doorgeslikt. De voorwerpen zijn verwij
derd en belangstellenden wordt getoond
hoeveel en welke voorwerpen uit de maag
of longen zijn gehaald.
Of het centraal ziekenhuis in Vught
blijft is niet zeker. Er zijn plannen om
het naar Den Haag over te brengen.
Een bezoek aan Nieuw Vossevèld wekt
herinneringen op aan droeve tijden, maar
geeft ook de zekerheid, dat de jonge men
sen van deze tijd gesteund worden, voor
zij in de maatschappij terugkeren en dat
er grote zorg wordt besteed aan zieken.
Aan de reclassering van de eerste groep
wordt bijzondere aandacht besteed en die
wetenschap is in deze dagen actueel, nu
de jaarlijkse reclasseringsdag weer wordt
gehouden.
Reclassering is het in het maatschappe
lijk leven terugvoeren van hen die door het
verrichten van onmaatschappelijke hande
lingen (strafbare feiten) uit de samenleving
voor kortere of langere tijd zijn verwijderd
door uitspraak van de rechter.
De terugkomst in de maatschappij van
deze als maatschappelijk onwaardig beoor
deelde mensen gaat niet gemakkelijk. Zij
kunnen zich in de maatschappij slechts met
grote moeite staande houden omdat zij ten
gevolge van hun lange afwezigheid daar
aan zijn ontgroeid en bovendien dikwijls
aangeboren afwijkingen vertonen. Zulke
mensen hebben daarom de hulp nodig
van hen, die, zelf in de maatschappij
levend en werkend, bereid zijn om deze
hulpbehoevenden te steunen. Deze hulp be
staat in de eerste plaats uit morele steun,
terwijl ook financiële hulp in velé gevallen
nodig is, omdat het meestentijds financieel
zwakke personen betreft.
Het is een verheugend feit dat er velen
zijn die zich tot taak stellen deze „gedeclas-
seerden" hulp en steun te verlenen. Dit
werk wordt verricht zowel door reclas-
seerders van beroep, als ook door reclas
seerders die dit doen uit belangstelling voor
de afgedwaalde of misdeelde medemens.
Zij werken uit de aard der zaak achter de
schermen en hun namen zijn praktisch
alleen bekend bij de betrokkenen. De
vorm, waarin die hulp wordt verleend, is
zeer verschillend, maar in de meeste ge
vallen is het enkel verlenen van morele
hulp onvoldoende. Dikwijls moet financiële
hulp geboden worden in de vorm van voor
schotten, opdat de betrokkenen op gang
gebracht kunnen worden en de reclas-
seringspoging gunstig verlope. Een behoor
lijke reclasseringshulp zonder geldelijke
steun is in het algemeen niet mogelijk.
Daarom wordt ieder jaar ten bate van dit
belangrijke werk een openbare landelijke
collecte gehouden, waarvan de opbrengst
wordt gebruikt om de reclasseringshulp zo
productief mogelijk te maken.
Zaterdag 2 October zal deze collecte
plaats vinden, waarvan de opbrengst wordt
verdeeld over de verschillende reclas-
seringsinstellingen.
Anderen geven een deel van hun tijd,
van hun werkkracht en van hun tegoed aan
maatschappelijk gevoel, geef gij, lezer,
daaraan gedachtig, de collectanten de vol
doening dat hun werk door u wordt ge
waardeerd en laat hen niet met lege handen
staan.
De Officier van Justitie bij de
Arrondisseménts-Rechtbank
te Haarlem,
B. VAN DER BURG.
(Van onze correspondent in Londen)
Er is geen sprake van, dat in het televisie-gezinde Groot-Brittannië de geluids
radio naar de tweede plaats zou zijn gedrongen. Integendeel. Beidé vormen van
aether-amusement breiden zich nog steeds uit, waarbij de gewoné radio zich
prachtig handhaaft. Têgènover tien millioen radiotoestellen zijn er 3,4 millioen
televisietoestellen in gebruik. De betrekkelijke welstand van het Engelse volk
weerspiegelt zich in de levendige en kleurrijke radio- en televisie-tentoonstelling
de grootste ter wereld welke thans voor dè 21stè maal in Londen wordt
gehouden. Reeds de aanblik van de honderden fleurige stands, omstraald van
licht, is een attractie, welke nog verhoogd wordt door het vele dat er te doen
is. Het lijkt als of de hele BBC tijdelijk naar de reusachtige hall van Earls Court
is verhuisd, waar enorme studio's zijn verrezen. Het publiek kan daar de popu
laire sterren achter glas bewonderen. Duizenden bezoekers vullen telkenmale
de tribunes van de televisie-arena, waar zij worden vergast op heuse cowboys
op paarden, schoonheidskoninginnen, circusolifanten en alles was er verder bij
televisie te pas komt. Deze radioshow trekt honderdduizenden bezoekers.
De radio- en televisie-industrie kan de
orders nauwelijks verwerken. In 1953 wer
den twee millioen radiotoestellen geleverd,
waarvan de helft voor export, voorname
lijk naar de Britse overzeese gebieden.
Dank zij de kroningsfeesten behaalde de
televisieproductie een record van 1,2 mil
lioen toestellen en de cijfers van het lopen
de .jaar zijn nog hoger. In de Britse radio-
en televisie-industrie zijn 125.000 personen
werkzaam. Sinds de oorlog is de export
verdrievoudigd.
Een nieuwe prikkel tot aanschaffing van
televisietoestellen vormt het komende com
merciële programma, dat in concurrentie
met de BBC volgend jaar gaat beginnen.
Eind 1955 zal de BBC alleen reeds over elf
televisiezenders beschikken; twee jaar
daarna zullen het er achttien zijn. Op hét
ogenblik bestrijkt de televisie reeds 84 per
cent van de bevolking. De bekende zender
van Alexandra Palace wordt in 1956 ver
vangen door het nieuwe station op het ter
rein van het voórmaligè Crystal Palace,
dat zesmaal zo krachtig zal zijn als het
oude. In White City verrijst een televisie-
stad, waar eindeloze rijen studio's in sier
lijke vorm om dè teèhnisohe én admini
stratieve gebouwen worden gegroepeerd.
Reclamegolf
De dichtste bevolkingscentra Londen,
Zuid-Oost-Engeland en dè Midlands
zullen meteen door de nieuwe commerciële
zenders worden bereikt. De nieuwste toe
stellen kunnen zowel op de BBC als op de
reclame-golf worden afgesteld. Groot-
Brittannië is het moederland van dé tele
visie. Deze Britse vinding werd reedis in
1936 op vrij grote schaal toegepast. Toen
de oorlog uitbrak, bézat Londen reeds
20.900 TV-kijkèrs, terwijl die Verenigde
Staten pas na de oorlog met televisie zijn
begonnen. De Engelsen gebruiken een an
der lijnenstelsel dan elders in zwang is:
het 405 lijnensysteem, dat volgens de En
gelsen betere mogelijkheden bezat tot ver
dere ontwikkeling en in de praktijk even
goed is als het 625 lijnen-svsteem, dat in
ons land gebruikt wordt. Het 405-lijnen-
stelsel was goedkoper en nam ook minder
plaats in de dicht bezette aetlher iin. De
Engelsen geven toe, dat hun beeld mis
schien minder helder is dan dat wat men
op het vasteland ontvangt, maar zij be
weren, dat het Britse beeld rustig is en
niet vervaagt, hetgèen op het cónfiment
wel het geval zou zijn. Vdór projectie-
televisie voelt men niet veel. Slechts één
percent van de toestellen bezit deze mo
gelijkheid. Men geeft de voorkeur aan
rechtstreekse waarneming op de witte bol.
Men kan een kwartier door de overdekte
televisie-Straat slenteren op de Londense
Show en 97 toestellen gelijktijdig in wer
king zien, waardoor vergelijken mogelijk
is. De prijzen variëren tussen de 400 en de
1850 gulden. De toestellen, die het meest
in trek zijn, liggen in de 600-gulden-klasse.
Hét meest gewild is het scherm met een
breêdtè van 42,5 cm. De kleinere gaan er
langzamerhand uit, ook al omdat men vaak
zijn buurman de loef wil afsteken. Het
scherm van 52,5 cm heeft zijn intrede ge
daan. De kwaliteit van de ontvangst is zo
verbeterd dat men het aandurft beelden te
vertonen, terwijl de stands baden in een
zee van licht.
A fb etalingssystee m
De grotere vraag naar radio- en televisie
toestellen is aanzienlijk bevorderd door het
herstel van het afbetalingssysteem. De
voortreffelijke kwaliteit van het geluid in
de televisie-toestellen heeft gemaakt dat
men een radio-toestel wil dat minstens zo
goed is. Oude rad'io-toestellen worden op
grote schaal van de hand gedaan. Toen
televisie nog een nieuwtje was, leek het
alsof de tijd van de gèluidsradio voorbij
was, maar thans is het zo diat die verstan
dige kijker en luisteraar de programma's,
waarvan hij gaat genieten, zorgvuldig tegen
elkaar afweegt. Er zijn maar weinigen, die
vijf uur per dag voor hun TV-to^tel zit
ten. Kijken en luisteren wisselen elkaaT
af. Er is tussen geluidsradio en televisie
een zekere arbeidsverdeling ontstaan. Mu
ziek en lezingen bijvoorbeeld komen het
best voor de radio tot haar recht, terwijl
discussies, waarbij het niet alleen op de
stem van de sprekers, maar ook op hun
gebaren en mimiek aankomt, bij voorkeur
per televisie worden gevolgd.
De geluidsradio krijgt een nieuwe kans
door speciale ultra kortegolfzenders met
toepassing van het systeem der frequentie-
modulatie, waardoor de ontvangst in hoge
mate zal worden verbeterd. Ook de nieuwe
langspeelplaten doen hun invloed gelden
op de verkoop van radio's met pickups. Hét
duurste radiö-mèubel kost zèsdui2ênd gul
den.
Een snufje is het toestel dat u 's mor
gens met lichte muziek wekt, uw bed
lampje aanknipt en uw theewater pan
de kook brengt.
Maar hoe snel de techniek ook voort
schrijdt, er ziin nog genoeg mensen
aan wie dit alles niet besteed is en die
trouw blijven aan de aloude koffer-
gramofoon met slinger, waarvan er
nog duizenden over de hele wereld
verkocht worden
De tentoonstelling geeft ook een beeld
van de fantastische ontwikkeling van elec-
tronischè apparaten, ópmerkeiijk is de
„Sarah" voor het redden van in zee géval
len vliegers, waarmede de R.A.F. wordt
uitgerust. Het is een miniatuur-radiozender
én -Ontvanger, waterdicht en bestand tegen
6Chokken en temperatyurswisselingen. -Een
daarmee uitgeruste drenkeling kan ook
met zijn redders spreken.
De Bloemendaalse Reddingsbrigade hield
Vrijdagavond in hotel Roozendaal te Over-
veen de algemene najaarsledenvergadering
onder voorzitterschap van de heer J. G. de
Vries. Bij de ingekomen stukken was de
koninklijke goedkeuring op de statuten van
de Bloemendaalse Reddingsbrigade. Bo
vendien was er een brief van burgemees
ter dr. D. H. Peereboom Voller, die zich
accoord verklaarde met het verzoek van de
brigade om het beschermheerschap van de
B.R.B. te willen aanvaarden. De vroegere
beschermheer, jhr. mr. C. J. A. den Tex,
heeft namelijk gelijk met de beëindiging
van zijn ambtsperiode te kennen gegeven
tevens voor alle erelidmaatschappen en
beschermheerschappen te willen bedanken.
Bovendien was er bij de ingekomen stuk
ken een brief van de Nederlandse Padvin
ders in het district Haarlem, waarin de
zwemcommissie de medewerking van de
brigade verzocht bij de waarschijnlijk op
28 October in Stoop's bad te houden jaar
lijkse padvinderswedstrijden. De zwem
commissie van de Nederlandse Padvinders
wil dan tevens trachten om een demon
stratie te geven met de autocabine van de
Haarlemse reddingsbrigade.
In het door de heer H. Tollenaar, secre
taris van de Technische Commissie van de
B.R.B. uitgebracht halfjaarlijks verslag,
speciaal over het afgelopen strandseizoen,
bleek dat 228 keer (tegen 480 keer in
1953) de hulp van de brigade was ingeroe
pen voor het verlenen van de Eerste hulp.
Er werd gedurende zesendertig Zaterdagen
en Zondagen dienst gedaan in de hulppost
aan het Bloemendaalse strand. Bovendien
werden er op tien Woensdagavonden nog
oefeningen gehouden. Het seizoen werd op
Zondag 12 September besloten met een
gezellig samenzijn.
Aan vier leden, die met goed gevolg na
de wintercursus examen hadden gedaan
werd het E.B.O.H. Eenheidsdiploma uitge
reikt. De gediplomeerden, de dames T. Hol
lander, M. ZonneveldZwart en M. van
HeulenSchuitemaker en de heer W. F.
Hoek ontvingen het diploma uit handen
van de medisch leider van de Bloemendaal
se reddingsbrigade, de Bloemendaalse arts
C. Eenhoorn. Bij de bestuursverkiezing
werden de aftredende leden, de heren J.
van der Pol en S. M. Renaud bij acclamatie
herkozen. Mevrouw M. KindersGüde
werd benoemd tot lid van verdienste.
Op een bijeenkomst, Vrijdagavond in
gebouw St. Bavo te Haarlem belegd door
het „Demonstratie Comité 1954", heeft
onder meer de heer R. P. P. Westerling het
woord tot de aanwezigen gericht. De bij
eenkomst was georganiseerd om het belang
uit te leggen van de demonstratie, die de
Indische Nederlanders hedenmiddag in
Den Haag zullen houden, „teneinde de
aandacht der regering te vragen voor hun
grieven, dit keer niet op papieren weer
gegeven, die toch immers in de prulle-
mand verdwijnen", zoals van bestuurszijde
werd medegedeeld.
De heer Westerling gewaagde van een
psychologische nederlaag van het Westen
in Korea, van een enorme communistische
overwinning door „Genève" en stelde
voorts, dat slechts de toekomst van Indo
nesië beslissend is voor die van Zuid-Oost-
Azië. „Uw eigen toekomst ligt niet in het
Westen, maar in het Oosten", aldus spre
ker, die verder van mening was, dat het
communisme niet de enige bedreiging voor
de Westerse wereld zal zijn; het zal over-
(Van onze correspondent in Parijs)
Het ontslag van de hoofdcommissaris van
Parijs, Jean Didès, werpt een aantal vra
gen op, waarop niemand het antwoord
weet. Didès was een der naaste medewer
kers van de vroegere prefect van Parijs,
Baylot, die ongeveer twee maanden geleden
door een andere functionaris, Dubois, ver
vangen werd. Didès was belast met de
contröle op de activiteiten der Franse
communisten een vertrouwenspositie
en de rechtse tegenstanders van de rege
ring opperen nu al de veronderstelling dat
de minister van Binnenlandse Zaken,
Mitterand, met de maatregel tegen Didès
een vriendelijk gebaar jegens de commu
nisten heeft willen maken. Opvallend is dat
de „L'Humanité", het communistische
partijblad, weinig ophef van de zaak heeft
gemaakt en nauwelijks protesteerde tegen
de inval bij het communistische blad „La
Terre", welke de zaak aan het rollen heeft
gebracht. Dit is de politieke kant van de
kwestie een mogelijke uiting van een
vriendelijker houding van de regering
Mendès-France tegenover de communisten
die de oppositie sterk overdrijft.
Sommige bladen, zoals „Combat", die
welwillend staan tegenover Mendès-Fran
ce, vermoeden eerder dat het gaat om een
strijd tussen twee politie-groepen, zoals
die in Frankrijk voorkomen. De regering
zou wat meer steunen op een bepaalde tak
van het ingewikkelde Franse politiebestel
en het ontslag en de naderhand opge
heven arrestatie van Didès zou alleen
betekenen dat de dienst van deze politie
man in ongenade is gevallen.
Belangwekkender is de militaire zijde
van dit schandaal. In korte tijd is het al
driemaal voorgekomen dat belangrijke ge
heime besprekingen van het hoge comité
voor de nationale verdediging zijn uitge
lekt. Ook Didès was op de hoogte van ge
heimen, die alleen aan de generale staf
bekend mochten zijn. De bron van die ge
heimen heeft hij de minister niet willen
of kunnen meedelen.
De „Figaro" stelt vast, dat voor alles de
vraag moet worden opgelost, wie in het
hoogste Franse militaire orgaan als spion
moet worden gebrandmerkt.
Intussen is de zaak in handen van de
militaire justitie en uit de communiqués,
vleugeld worden door een nog veel groter
kwaad: het „gele gevaar". Daaruit zal een
rassenoorlog kunnen voortvloeien.
„Wij Nederlanders metonze eeuwen
oude Oosterse ervaring hebben kans ge
zien, het levenswerk van onze voorvade
ren binnen vijf jaar kapot, te maken", was
zijn bittere conclusie. „Wij hebben nu het
recht niet, de Ambonezen en de Indische
Nederlanders in de steek te laten."
Spreker eiste herstel van alle rechten
van belanghebbenden, die deze door de
souvereiniteitsoverdracht zijn kwijtge
raakt, het behoud van Nieuw-Guinea, er
kenning van de Republiek der Zuid-Mo-
lukken en massale emigratie naar Nieuw-
Guinea om de Westerse positie aldaar te
versterken. Spreker was van mening, dat
Nederland Nieuw-Guinea moet en zal be
houden.
De vanmiddag te houden demonstratie
zag hij als een teken van ontwaking van
het Nederlandse volk. „Maak er een leven
dig verzoekschrift van", aldus besloot hij.
waarmede de minister van Binnenlandse
Zaken en de ontslagen politieambtenaar
elkaar bekogelen komt men weinig bijzon
derheden te weten. Bij de publieke opinie
heeft de algemene indruk post gevat dat
aan de zaak-Didès meer vastzit dan men
toe wil geven. Voor de kranten ligt er een
brok spionnage-romantiek, dat in kleuren
en geuren uit de doeken zal. worden ge
daan.
TOKIO (Reuter) Het Japanse vak
verbond, dat drie millioen leden telt, heeft
na het overlijden van Koebojama, het
eerste slachtoffer van een H-bom, de re
gering opgeroepen er bij de Verenigde
Staten op aan te dringen de proefnemingen
met atoom- en waterstofbommen en de
vervaardiging van deze wapens stop te
zetten. Vooraanstaande Japanse bladen
dringen eveneens aan op verbod van
atoomwapens.
Autoriteiten, onder wie de minister van
Buitenlandse Zaken, Okasaki, hebben zich
Vrijdag bij de menigte gevoegd, die in het
ziekenhuis, waar het lijk opgebaard staat,
de laatste eer aan het slachtoffer bewezen.
Koebojama is overleden tengevolge van
hartzwakte, veroorzaakt door het bloot
staan aan radio-actieve straling, aldus is
bekend gemaakt na een lijkschouwing,
waarbij meer dan dertig artsen aanwezig
waren.
Volgens berichten in de Japanse pers
heeft de Amerikaanse ambassadeur in
Japan, John Allison, aan het ministerie
van Buitenlandse Zaken te Tokio een
bedrag van een millioen jen (ruim 10.000
gulden) gegeven voor de weduwe, als be
wijs van medeleven.
Japanse artsen, die Koebojama hebben
behandeld, hebben met verontwaardiging
verklaringen tegengesproken, waarin Ame
rikaanse medische deskundigen zouden
hebben gezegd, dat de dood van het slacht
offer door een „verkeerde behandeling"
zou zijn veroorzaakt. De Amerikanen zou
den er aan herinnerd hebben, dat zij ge
waarschuwd hadden Koebojama en twee
van zijn lotgenoten geen bloedtransfusies
te geven, zulks met het oog op mogelijke
infecties. Enige Amerikaanse artsen zou
den van mening zijn, dat de geelzucht,
waaraan Koebojama leed, een gevolg was
van een dergelijke infectie. Japanse me
dici houden echter vol, dat de geelzucht
rechtstreeks was toe te schrijven aan de
„stralingsziekte".
(United Press) Het Japanse kabinet
heeft geëist dat Washington 5 millioen
jen (ongeveer 53.000 gulden) zal betalen
bij wijze van schadevergoeding aan de
nabestaanden van de visser. Het bedrag
is ongeveer tien maal zo hoog als Japan
denkt dat de Verenigde Staten zullen be
talen aan 22 andere vissers die eveneens
werden aangetast. Het overleden 40-jarige
slachtoffer had drie kinderen. Japan heeft
de Verenigde Staten tevens verzocht om
het eiland Bikini niet langer te gebruiken
voor atoom-proefnemingen.
Het symphonisch gedicht „Les Préludes"
van Liszt, dat doorgaans als effectrijk
sluitstuk dienst doet, mocht op het laatste
zomerconcert van het Noordhollands Phil-
harmonisch Orkest, gedirigeerd door Toon
Verhey, fungeren als „Prélude" voor het
Pianoconcert no. 1 (in Es grote terts) van
dezelfde componist. En zo stond het als
nummer één op het programma, als de he
raut die met stentorstem het heroïsch tour-
nooi aankondigde dat zou plaats hebben:
êen muzikaal steekspel vol „listigheidjes",
bravour, virtuositeit en klankgeweld.
Het kon best zo, want de éne Liszt ver
draagt de andere wel. Verhey balde in „Les
Préludes" zijn orchestrale krachten tot een
mooi afgerond geheel en hij gaf er de in
tensiteit en de stuwing aan van zijn sterke
impulsiviteit. We zaten dus wel midden
in de Lisztsfeer, als ingekapseld, toen de
soliste, Mary Bishop, zich voor de vleugel
zette om het pronkstuk van ettelijke gene
raties pianovirtuozen ten gehore te bren
gen, tezamen met het orkest, dat reeds op
temperatuur was.
De soliste stak brillant van wal, krachtig
en bezielend. Zij toonde in het verloop van
het werk over een vrij vlotte techniek te
beschikken. Waar het op finesses van
klankproductie, op evenwicht in passages,
trillers enzovoorts aankwam, kon men ech
ter wel enig tekort aan ervaring constate
ren, dat zich tevens openbaarde in een ta
melijk los samenspel. Maar een goede be
lofte hield haar interpretatie van het veel
eisende werk voorzeker toch wel in.
Mary Bishop stond bovendien nog voor
de zware taak de pianopartij te vervullen
in het „Scherzo fantasque" van Ernest
Bloch. Solistisch bekeken kan men deze rol
niet een erg dankbare noemen, want de
conceptie van dit werk is hoofdzakelijk een
orchestrale. Het stuk wijkt In zoverre af
van hetgeen wij reeds eerder van deze
Zwitsers-Amerikaanse componist leerden
kennen, dat het niet appelleert aan de ten-
denzen van zijn Joodse gevoelsleven. Maar
wat kracht en gespierdheid van de thema
tiek betreft, draagt het „Scherzo fantasque'
wel degelijk het Block-kenmerk. Het heeft
dc sterke doelbewustheid en de robuste
kracht van de muziek van Florent Schmitt
en tevens haar op traditie gegronde stevige
vormgeving en kundige factuur. Voor zo
verre na te gaan was Mary Bishop een be
trouwbare vertolkster van de pianopartij.
De pathetiek en het klankgeweld van
Liszt en Bloch vulde het eerste gedeelte
van de avond. Na de pauze bracht Verhey
met een délicate interpretatie van de Sym-
phonie in g van Mozart ons in de tegen
gestelde sfeer, waarin zelfs de sterkste
spanningen de rust ademen van het abso
lute en waar alles orde en schoonheid is,
alsof dit vanzelfsprekend zou zijn.
JOS. DE KLERK
Het gerechtshof te 'sGravenhage heeft
heropening gelast van het onderzoek in de
zaak tegen de 29-jarige instructeur van een
autorijschool J. J. P. van der P. uit Dén
Haag, die er van bèschuldigd wórdt gepoogd
te hébben zijn vróuw te vèrmóórdèn. Van der
P. was in eèrste aanleg vrijgesproken. Van
dit vonnis was de officier van justitie in
beroep gekomen.
GEDIPL. PIANOLERARES
heeft een vlugge en prettige
methode voor jonge kinde
ren. Geeft les aan huis. Bil
lijke condities. Br. L 3162.
MODE-VAKSCHOOL. Da
mes er kunnen nog enkele
leerlingen geplaatst worden.
Patronen naar maat. Pas
klaar maken. Aanmelden
nieuwe leerlingen Dinsdag
van 7.30 tot 8.30 's avonds.
Velserduinweg 154. IJm.-O.
HAARL. INSTITUUT tot
opl. pedicure, voetkunde,
chiropodist (e) manicure.
Vakdipl. Pijnboomstraat 6.
H.-N. Tel. 24402
FLINKE JONGEN gevraagd,
Slagerij H. Butter, Kenne-
merlaan 50, IJmuiden.
NET MEISJE gevr. voor 's
morgens of hele dagen. Goed
loon. J. v. Beelen, Linnaeus-
straat 2, IJmuiden.
BESCHAAFD MEISJE gevr.
in gezin met kinderen voor
's morgens (desnoods 4 och
tenden per week). Aanb.
(liefst na 8 uur) W. Prins,
Kompasstraat 16, IJmuiden.
HULP voor dag en nacht ge
vraagd in gezin met 2 kin
deren, v. g. g. v. Meerdere
hulp aanwezig. Aanmelden
's avonds Dennenw. 3, Bloe
mendaal. Tel. K 2500—22664.
Gevr. wegens huwelijk te
genwoordige hulp een FL.
MEISJE of JONGE VROUW
niet beneden 20 jaar voor 3
ochtenden en 1 dag per week
Aanmelden Maandag a.s.
Mevr. Man, Kanaaldijk 240.
FLINKE WERKSTER gevr.
voor 1 dag per week. Reis
geld vergoed. Harddravers
laan 25, Santp.-St. Tel. K2560
no. 8258.
NET DIENSTMEISJE van
buiten v. g. g. v. b. z. a. per
half Oct. begin Nov. in klein
gezin. Brieven L 3193.
Dame middelb. lft. zoekt
ZITKAM. m. sl.kamer en
kookgelegenh. Brieven L3197
NET KOSTHUIS gezocht d.
net persoon (geen continu
dienst) in gezin zonder kind.
Brieven L 3194.
KOUSEN REPARATIE Mevr.
Visser, Tasmanstr. 4, v/h.
Dirk Hartoghdwarsstr. IJm.
UW KUNSTGEBIT STUK?
Rep. tn 1 uur gereed. H. Oli
vier, Acaciastraat 16. achter
Ziekenhuis. Spec, rep-inr.
Ook Mnd. Woénsd Vrijd.av
SCHOENEN VERGROTEN -
VERBREDEN f 1.25 p. paar.
G. Oldenburg, Lagersstr. 14.
TeL 5753, IJmuiden-Oost.
WIJ VERHUREN: tafels,
stoelen, glaswerk, servies
goed, Toneeldecoraties, ge
luidsinstallatie met moderne
platen, bedden, ledikanten
en dekens, naai- schrijfma
chines. Eerste IJmuider Ver-
huurinrichting. Trompstr. 35
Tel. 4273.
GEDIPL. COUPEUSE, 1ste
klas coupe en afwerking.
Bill, tarief. Da Costalaan 10,
Driehuis. Tel. K 2550—5814.
ACCORDEON VERHUUR,
m. of z. les. Stemm. en rep.
Uniken, Wijk a. Zeeërw. 146
VRIJ HUIS te Santpoort-D.
f 38.50 per maand, ruilen v.
groter tot f 50 per maand,
Santp., Driehuis, of omgev.
Brieven L 3195.
N.WE 4 KAMER FLAT te
ruilen aangeboden in de
de Noostraat teg. eengezins
woning in IJmuiden, Drie
huis of Santpoort. Brieven
L 3198.
BOVENHUIS te huur agb.,
3 kam. m. stookgel.h. aan
mensen zonder kind. (mid
delb. lft.) Brieven L 3192.
lste keus. EM. KOLENKIT
TEN f 3.35, f 3.60, f 5.55 f 6.90
Winters, Kennemerlaan 1,
tel. 5853.
WONINGRUIL. Agb! vrij
huis, nieuwbouw in IJm. ge
vraagd, dito woning in IJm.-
Oost. Pythagorasstr. 6, IJm.
HERBOUWPLICHT te koop
gevraagd van particulier.
Brieven L 3143.
Voor geldbel. enige goede
HUIZEN te Haarlem of omg.
te koop gevr. Brieven L 3199
TE KOOP AGB.: 2 gasradia-
toren, 1 badkuip rondom ge
ëmailleerd, 1 eiken hallbank
Spieghellaan 2, Driehuis.
Tel. 4799.
WIT ENG. KINDERWAGEN
te koop z. g. a. n. Moerberg-
plantsoen 55, IJmuiden.
SIMPLEX D. RIJWIEL agb.
pr. staat f 50. Lange Nieuw-
straat 510. IJmuiden.
TE KOOP in pr. st. verkeren
de kachel, kan alles in ge
stookt worden. Te bezicht.
Engelmundusstr. 37, IJm.O.
AANGEB.: pick-up f 38, le
deren uitrusting best. uit ge
voerde jas f 68, kap f 6.50,
handsch. f 7, meisjes-ski
broek m. 42 f 27. Harddra
verslaan 19, tel. 8686, Sant
poort.
Zuinige KOOKKACHEL agb.
f 25. Rijnstraat 56, IJm.-O.
2e hands WASMACHINE
(electr.) met houten kuip te
koop. Brieven L 3196.
Pracht KINDERFIETSJE te
koop, lft. 6-10 jaar. Tussèn-
beeksweg 29, IJmuiden O.
DAMESRIJWIEL agb. met
goede banden f 30. Tevens
kinderzitje f 5.50, Groen,
Bloemend.str.weg 44, Santp.
Station.
HAARDKACHEL merk Olga
m. plaat f 25. Tevens kook-
kacheltje f 5. v. Broekhuy-
senstraat 22, IJm.-O.
Wollen DAMESJAPON te k.
m. 40, z. g. a. n. wegens te
klein. Te bevr. Leeuwerik
laan 26, IJmuiden-O.
TE KOOP: prima haard f 75
en kinderfiets f 25. Lft. 4 j.
v. Rijswijkstr. 33, Velsen-
Noord.
MEISJESWINTERMANTEL
te koop m. capuchon en jurk
tezamen f 25, leeft. 12-14 j.
Cypressenstr. 15.
TE KOOP: -3 faut. en ronde
tafel f 100, 1 meisjesmantel
voor 12 j. f 20, 1 paar h.
schoenen m. 45 f 7.50. Gerard
Doustraat 35, IJm.-Oost.
DIVAN MET KLEED te k.
Scheldestraat 70, IJm.
GRONDBASCULE als nw.
f 20, 2 pers. opklapbed met
Java kapok matr f 60. Rijks
weg 324. Santpoort-Dorp.
in voorraad.
Hoover f 85 t. e. m. f 330.
Siemens, Rapid f 110.
Ruton f 135, f 155.
H. E, vanaf f 135.
Erres v.a. f 139.
Excelsior vanaf f 125.
A. E. G. f 125 e. a.
Demonstraties vrijblijvend
ook bij U thuis
Hoover-demonstraties door
Hoover-voorlichtingsdienst.
Betaling in overleg.
Hoover, A.E.G. Erres,
Wasco, Bicowash, Sema,
Rowa, Clean, Marco v.a. f 159
Onze houten wasmachines
zijn van origineel Java-
Teakhout.
Centrifuges v.a. f 190.
Wringers v.a. f 40.
Koopt bjj de vakman.
Reeds 22 jaar verkoop en
reparatie.
Strijkbouten vanaf f 8.
Infraphillampen v.a. f 37.50.
Straalkachels.
Onderdelen Wasmachines.
WU geven IJmond-zegels.