Kleine bedrijven dienen
vergroot te worden
VANMORGEN IN DE V1SHAL
1EN OP ZEE
MOORD
AAC clubkampioen Junioren;
De Sanders derde bij tienkamp
„Clowntje Riek
Rapport van Dr. Wiardi
Beekman-stichting
Zes percent ook voor
rijkspersoneel
Goede kansen voor
Geersen op Duindigt
DINSDAG 28 SEPTEMBER 1954
Problemen van de tuinbouw
Meer dan de helft der
landbouwbedrijven
zonder waterleiding
Nieuw damprogramma
Geen schadevergoeding
aan getroffen Twentse
boeren
Voor de kinderen
Golf
Nederlands golf-team
versloeg Frankrijk
Sport in 't kort
Advies G.O.:
Tienkamp
Zevende étappe voor
Fransman Diot
Om het blauwe bord
Woensdagm iddag
FEUILLETON
EN
door Gordon Folk
Bij de Dr. Wiardi Beekman-stichting van de Partij van de Arbeid is een rapport ge
reed gekomen over de problemen van de tuinderijen, waarbij in het bijzonder aan
dacht wordt geschonken aan problemen van de tuinbouw van de vollegrond in
Noordholland. Het rapport is samengesteld door een commissie onder voorzitterschap
van de heer C. Egas, lid van de Tweede Kamer. De commissie is er van uitgegaan,
dat de tuinbouw in een dichtbevolkt land als Nederland een belangrijke tak van be
drijf is. Hoewel bijvoorbeeld het tuinbouwareaal slechts 5,7 percent van de cultuur
grond omvat, levert deze 17 percent van de agrarische productie op en verschaft hij
arbeid aan 15% percent van de agrarische beroepsbevolking. Het aantal tuinders
groeide van ruim 15.000 in 1910 tot bijna 38.000 in 1950, terwijl de oppervlakte tuin
grond van ruim 50.000 ha in 1912 groeide tot bijna 130.000 ha in 1950.
In vele tuinbouwgebieden staat men voor
de opgave óf verhuizen op grote schaal, óf
het vestigen van industrieën ter plaatse.
Door de technische ontwikkeling in land
en tuinbouw daalt namelijk het aantal ar
beidskrachten dat daarin tewerk gesteld
kan worden, voortdurend.
De snelle bevolkingstoeneming be
dreigt de vollegronds-tuinbouw door
een toeneming van het aantal be-
drijfsgenoten en een voortgaande ver
splintering van de agrarische bedrij
ven. De commissie is tot de overtui
ging gekomen, dat, wil men een te
vergaande versnippering van grond
en bedrijven voorkomen, het scheppen
van andere werkgelegenheid nood
zakelijk is. Hierbij wordt gedacht aan
industrialisatie voor centra als Alk
maar en Hoorn.
Intensivering met voorzichtigheid
- De commissie is van mening dat inten
sivering van de tuinbouw in de desbetref
fende bedrijven wel in incidentele geval
len verbetering kan brengen, maar dat zij,
over de gehele lijn toegepast, óf te kleine
bedrijven óf afzetmoeilijkheden veroor
zaken. Intensivering moet dus met voor
zichtigheid worden toegepast. De commis
sie uit hierbij de suggestie van de toewij
zing van een redelijke hoeveelheid teelt-
recht voor bloembollen aan kleine volle-
gronds-bedrijven.
In ieder geval wenst de commissie voor
het vraagstuk van de te kleine bedrijven
een constructieve oplossing. De te kleine
bedrijven dienen een grotere omvang te
krijgen. Die is, naar haar inzicht, te berei
ken enerzijds door herverkaveling, ge
paard aan betere waterbeheersing, droog
legging en ontsluiting, anderzijds door een
groot deel van de nieuwe Zuiderzeepolders
te gebruiken ten gunste van de bedrijfs-
vergroting van agrarische bedrijven op het
oude land.
De commissie meent voorts, dat een on
gebreidelde uitbreiding van de groenten-
productie niet op haar plaats is en dat het
stelsel van teeltvergunningen moet worden
gehandhaafd.
Intensivering door glas en verwarming
kan teeltspreiding geven en is met het oog
op de handhaving van de marktpositie
noodzakelijk, doch als middel voor de te
kleine vollegronds-bedrijfjes is een voor
zichtige toepassing hierbij .geboden. De af
zetmogelijkheid dient namelijk steeds
richtsnoer te zijn.
Wat de tuinbouw van de vollegrond in
Noordholland betreft, wordt opgemerkt,
dat herverkaveling en ontsluiting van de
tuinbouwgebieden tevens voorwaarde zijn
voor èen algehele herziening van de soms
verouderde of te eenzijdê teeltplannen.
Herziening van het teeltplan kan een gro
tere spreiding van teelten en intensivering
van het grondgebruik betekenen, doch
ten behoeve van een grotere spreiding van
het risico zijn, naar de commissie meent,
meer extensieve teelten wenselijk, zoals die
van suikerbieten, vlas en groenvoergewas-
sen, mede ten behoeve van de wisselbouw.
Soms kan ook fruitteelt aan kleinere be
drijven aanvullingsmogelijkheden geven.
Ruime credietvoorziening bepleit
Intussen belemmert gebrek aan vermo
gen of bedrijfskapitaal de mogelijkheden
voor voldoende modernisering en rationali
sering der bedrijven. De commissie bepleit
daarom een ruime credietvoorziening met
een grote mate van garantie via de over
heid. Naast het borgstellingsfonds voor
de economisch-krachtiger bedrijven zijn in
toenemende mate waarborgfondsen nodig,
speciaal voor de randbedrijven, eventueel
met 100 pet. credietgarantie.
In afwachting van de maatregel voor
een betere toestand van de randbedrijven,
kan men, aldus de commissie, deze tege
moet komen door middel van gesubsidieer
de arbeid op het eigen bedrijf, een verbe-
teide baggerregeling, subsidie voor andere
grondverbetering en, wanneer deze moge
lijkheden ontbreken, door toepassing van
de sociale bijstandsregeling voor kleine
zelfstandigen. Het is voor de kleine zelf
standigen niet wenselijk, dat zij noodge
dwongen naar de fabrieken gaan, daar hun
bedrijf dan nog meer achterop raakt.
Productenfondsen kunnen de bestaans
zekerheid bevorderen, doordat zij een té
grote prijsval voorkomen. Vergoedings-
prijzen geven daarbij echter geen redelijk
bestaan en teneinde de tuinders meer ze
kerheid te bieden ingeval van doordraai op
grote schaal, is het instellen van een al
gemeen fonds gewenst. Dit is echter alleen
verantwoord wanneer de steun onmiddel
lijk gepaard wordt aan sanerende maat
regelen ten aanzien van de bepaalde nood
lijdende teelt.
Een herzien Landbouw-Egalisatie-fonds
zou deze functie kunnen vervullen, met
een bijdrage van het agrarisch bedrijfs
leven en van de centrale overheid.
De commissie is er van overtuigd, dat de
talrijke door haar bepleite maatregelen
aan duizenden kleine zelfstandigen uit de
vollegronds-tuinbouw een veiliger bestaan
kunnen geven en tevens tot de algehele
verheffing van het platteland een krach
tige bijdrage leveren.
Het secretariaat van de commissie
grondgebruik van de Stichting voor de
Landbouw heeft een rapport opgesteld
over de drinkwatervoorziening op het
Nederlandse platteland. In dit rapport
wordt geconstateerd, dat in 1950 18 pro
cent van alle percelen in Nederland nog
niet van leidingwater waren voorzien.
Voorts bleek het platteland in deze een
grote achterstand, ten opzichte van de
steden te hebben. In 1950 waren namelijk
63 procent der landbouwbedrijven in Ne
derland nog niet op het waterleidingnet
aangesloten. Op deze bedrijven bevindt
zich ongeveer 60 procent van de totale
Nederlandse rundveestapel, die door een
betere drinkwatervoorziening waarschijn
lijk een aanmerkelijk hogere melkproduc
tie zou kunnen bereiken dan nu het geval
is.
De minister van Sociale Zaken en Volks
gezondheid heeft destijds een subsidie
regeling getroffen, waardoor het mogelijk
zal zijn om tussen 1954 en 1964 156.000
percelen aan te sluiten. In 1964 zullen dan
nog 6,8 procent van alle percelen niet zijn
aangesloten. De Stichting voor de Land
bouw heeft besloten bij de minister van
Sociale Zaken en Volksgezondheid aan te
dringen op een versnelde uitvoering van
het subsidieprogramma en de minister van
Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening
een aanvullende subsidie te verzoeken.
Om het Kennemer clubkampioenschap
Johanna Martina Smits heeft het in
wonertal van Dordrecht op 75.000 gebracht.
Vader Smits kreeg van de burgemeester een
spaarbankboekje met f75 en van Dordtse
bedrijven tal van nuttige geschenken.
Viertal aan de afslag
Vanmorgen waren aan de vishal vier
trawlers en een twintigtal dagschuitjes. De
„Gelria" (van 19 Sept.) voerde aan 1900
kisten haring en een tonijn. De laatste
bracht f 290 op. De „Antje" (van 17 Sept.)
liet als vangst in de hal plaatsen 420 kisten
makreel, 120 schelvis en piepers, 10 haring,
25 koolvis en gul, 20 platvis, 5 diversen en
185 stuks stijve kabeljauwen; de „Elie"
(van 18 Sept.) 550 kisten makreel, 320
schelvis, 70 haring, 50 kabeljauw en gul,
15 diversen en 60 stuks stijve kabeljauwen
en de „Abraham" (van 20 Sept.) met 2100
kisten haring en 10 diversen. De Allan-
water" (van 21 Sept.) kwam vanmorgen
binnen en liet de deklast lossen: 200 kisten
haring.
Besommingen
Eerst nog enige besommingen van gis
teren: de „Limburgia" maakte voor een
negendaagse reis f16.330; de „Bergen"
voor een zelfde reisduur f28.280: de „Nor-
ma Maria" voor een negendaagse reis
1 20.700 en de „Postboy" voor een acht
daagse f 24.200,
De prijzen
De haring deed vanmorgen van f12.50
tot f 14.50 en de makreel van f 15 tot f 18.
Rijen kabeljauwen gingen van de hand
voor f 115 tot f 100 en de kisten voor f 150
tot f 165. België was hiervoor in de markt,
evena's voor grote schelvis, die opliep in
prijs van f 43 tot f 52 en grootmiddel schel
vis, die opliep van f 42 tot f 51. Het bin
nenland kocht de kleinmiddel schelvis voor
f 31 tot f 33, de pennen voor f 24 tot f 26
en de braad voor f 12.50 tot f 15. Grote gu!
deed vanmorgen van f 50 tot f 54, middel
voor f 40 en torren voor f 20. Wijting zat
tussen de f 20 en f 18. Er was een klein
beetje schol en tong. Schol 3 ging weg
voor f 30, schol 2 voor f 38 tot f 45. Lappen
maakten vanmorgen f 4.50, grootmiddel
schelvis f 3.50, kleinmiddel f 3.10 tot f 3.30,
tong I voor f2.60 en slips voor f 2.35.
Wat er komt
Voor de Woensdagmarkt is van gisteren
al binnen de trawler „VIOS" (van 21 Sept. 1
met 2250 kisten haring en voorts van van
morgen af de „Allanwater" (van 21 Sept.)
met 1800 kisten haring. Voorts komt de
„Flamingo" (van 19 Sept.) met 300 kisten
schelvis, 450 makreel, 60 haring en 40 di
versen: in totaal dus 850 kisten. De SCH
117 „Onderneming 3" wordt verwacht met
1200 kisten haring. Deze trawler vertrok
op 20 September uit IJmuiden. Ook de „Vi-
kingbank" (van 19 Sept.) was al binnen
met 1320 kisten, waarvan 450 kisten ma
kreel, 600 haring, 180 schelvis en piepers.
55 gul en koolvis en 35 diversen. Oudste
boten z(jn daarna de trawlers „Herman"
en „Maria van Hattum", beiden van 20
September. Van 22 September zijn de „Pol
derman" en „Medan".
Besommingen van hedenmorgen
Gelria f 27.000, Antje f 15 700, Elie
f 20.700, Abraham f 27.900, deklast van
een trawler f 2900.
Binnengekomen
25 Flamingo, 34 Allan Water, 183 Vi-
kingbank. 206, 239, 218, 202. 213, 2,40;
KW56, 138 Wilhelmina II; UK78, 194, 4,
94, 177, 9, 168, 78, 75, 30, lfil, 48, 18, 115,
85, 89, 16; HD135; VD9; Sleepboot „Her
cules".
Vertrokken
IJM61 Marie, 16 Bergen, 49 Petten, 35
Postboy, 209 Wiron IV, 272, 40, 318, 77,
239. 260, 11, 3, 208 Wiron II, 241. 240, 249,
221 Wiron III, 230, 204, 228; KW168 Een
dracht, 70, 35, 128, 69 Saturnus, 135 Robert
William, 51 Prinses Margaret, 52 „De
Vrouw Anna", 26 Concordia( 30, 62, 60,
71, 53, 65, 98, 75 Doggersbank, 104 De
Vrouw Dirkje, 125 Petronella, 84 Jan, 155
Arie, 34, 56, 169 Aleida, Rijnmond III,
21, 136, 12, 94, 210, 91 Alida, 160 De Ge
broeders, 64 Elizabeth, 78 Excelsior II, 107
Jacoba, 126 Agatha Arie, 6 Vertrouwen
UK85, 78, 75, 70, 180, 161, 4. 68, 2, 86, 9,
62; SCH153 Onderneming IV, 104; HD179
Drie Gebroeders, 125 Samenwerking; R02
Dolfijn, 29: AM18, 17, 16; WR7, 33; VD9;
TX10; BU33.
Vangstberichten uit zee
In de nacht van Maandag op Dinsdag
meldden de Katwijkse en IJmuidense
loggers de volgende vangsten: KW42 5
kantjes, KW43 70 KW173 5, KW129 7,
KW2 51, KW147 12, KW54 12, KW83 17,
KW49 15, KW151 15, KW110 5, KW50
25, KW19 70, KW170 2, KW14 3, KW47
35, KW22 60. KW29 85, KW130 5, KW97
85 uit halve vleet.
De schepen, die trawlen, gaven de vol
gende vangsten door: KW85 40 kantjes,
KW16 20, KW70 50, KW25 5, KW57 70.
KW45 99, KV/127 15, KW175 100, KW48
50, KW141 70, KW20 70. KW39 35, KW40
17, KW41 25, KW74 115, KW95 70.
Geen vangst hadden: KW15, KW161. KW
5. KW67, KW78, KW23, KW9, IJM74,
IJM75.
De gemiddelde vangsten van Vlaar-
dingen, Scheveningen en Katwijk was
25 kantjes.
In de eerste week van October zal de
strijd om het clubkampioenschap van Ken-
nemerland aanvangen; in de huidige vorm,
voor de laatste keer, omdat er voor vol
gend jaar een wijziging in de klasse-
indeling komt.
De klassen worden teruggebracht tot 7
clubs, zodat een versterkte degradatie voor
dit seizoen wordt toegepast. De kampioen
van het district Kennemerland zal promo
veren naar de hoofdklasse, zonder promo
tiewedstrijden te spelen.
Voor de eerste ronde is het programma
als volgt vastgesteld: 7 October te Bever
wijk: BDCHaarlem-OK 1; 6 October te
Haarlem: OostenHalfweg; VKDSt.
Bavo; te Hillegom: HillegomHDC II; 4
October te Haarlem: KNC 1—DCIJ II.
Tweede klasse
Doordat er 13 clubs in dé 2e klasse uit
komen, wordt déze week al met de eerste
ronde aangevangen.
29 September te Haarlem: Haarlem OK
IIHaarlem OK III: 30 September te Be
verwijk: BDC II—BDC III: 27 September
te Hoofddorp: HoofddorpCruauius; 1 Oc
tober te IJmuiden: SportiefHalfweg II.:
27 Seotember te Haarlem: HDC ITT—KNC
TI: 29 September te Haarlem: VKD II
DC.T.T III. Stabiel te Santpoort is de eerste
ronde vrij.
Voor de IJmuider damtientallen zullen
de D.C.IJ.-reserves een zware uitwedstrijd
krijgen om K.N.C. in eigen huis te bestrij
den. Maar in het zomer-tournooi van Sta
biel wisten de D.C.IJ.'ers achtereenvolgens
twee keer K.N.C. te kloppen. Wij voorspel
len ook nu weer een kleine overwinning
voor de IJmuider dammers.
De opstelling van het D.C.IJ.-tiental is
als volgt: Vooys, De Jong, Beuikema, Ott,
Van Straten, Jelle Post, Waal. Visser, Kop-
oelman, Lodder. Tielroy, Nieuwenhuieen.
Ook kriigt ir. Krijgsman nog een plaat»
aan een der kopborden. Een tiental dat een
kanspaard is voor de kampioenstitel.
In de tweede klasse zullen Sportief en
D.C.IJ. III ook tot de sterkste tientallen
behoren. D.C.IJ. III krijgt een zware uit
wedstrijd naar V.K.D. II en zal blij zijn
met een gelijk spel. Sportief zal de eerste
wedstrijd thuis tegen Halfweg II winnen.
Op vragen v»n het Tweede Kamerlid de
heer Haken (CPN) over de in Augustus
door de zware regenval in Twente en de
Achterhoek aan de noest aangebrachte
schade heeft de minister van Landbouw,
Visserij en Voedselvoorziening geant
woord, dat inderdaad vele landbouwers in
de gebieden, waar de wateroverlast het
ernstigste is geweest, zeer aanzienlijke
schade hebben geleden. Deze landbouwers
zien zich, vooral in de gevallen, waarin een
groot deel van de te velde staande ooast
verloren is gegaan, geplaatst voor moei
lijkheden bij de financiering van hun lo
nende uitgaven en van de uitgaven ten
behoeve van de nieuwe oogst. Het ligt ech
ter niet op de weg van de minister om aan
ondernemers, die door bijzonder slechte
weersomstandigheden schade hebben gele
den, hiervoor een vergoeding of tegemoet
koming toe te kennen. Bii besprekingen
over het landbouwbeleid en de toezeggin
gen, die daaruit zijn voortgekomen, is er
steeds mét nadruk op gewezen, dat het
oogstrisico een factor is, welke door de
ondernemer gedragen dient te worden.
Er is evenwel een regeling in voorberei
ding om aan daarvoor in aanmerking ko
mende landbouwers op gunstige voorwaar
den crediêten te verlenen om het hun mo
gelijk té maken de periode tot de volgende
oocst te overbruggen.
In een aanvankelijk stromende regen, die de baan volkomen onder water zette, werd
Zondag op de sintelbaan In Amsterdam de strijd om het clubkampioenschap der
junioren verwerkt. Geheel volgens de verwachting heeft A.A.C. op dit kampioen
schap beslag gelegd, doch dat de Amsterdamse jongens met een voorsprong van
ruim veertig punten wonnen en daarmede voor een jaar beslag legden op de Wouter
Groenensteyn-heker, hadden de A.A.C.'ers zelf niet durven hopen. Haarlem, dat
reglementair zijn sterke C-junioren niet mocht opstellen, legde beslag op de tweede
plaats met slechts 2</s punt voorsprong op Vlug en Lenig en 5 punten voorsprong op
D.O.S., waaruit blijkt, dat de strijd om de tweede plaats bijzonder spannend is
geweest.
Wat de prestaties van de „Haarlem"-
jongens betreft, De Boer moest voor de
eerste maal in dit seizoen op de 80 m het
hoofd buigen voor Otten van AAC. De tij
den waren 9.4 sec. en 9.5 sec. Versnel drong
ook tot de finale door en bezette hierin de
vijfde plaats in 9.8 sec. Een nieuwe „Haar-
lem"-aanwinst Veenendaal verraste op de
100 m door in zijn eerste wedstrijd direct
de eerste plaats op te eisen in de gezien de
weersomstandigheden fraaie tijd van 11.3
sec. Douwes bezette de tweede plaats op
de 300 m in 37.5 sec., terwijl De Raay met
een vierde plaats in 37.6 sec. eveneens een
uitstekende indruk maakte. Beens vocht
zich door de plassen naar een zesde plaats
op de 800 m in 2 min. 9.5 sec. en hetzelfde
deed Collignon op de 1500 m, hetgeen hem
een vijfde plaats opleverde in 4 min. 24
sec. In fraaie stijl zagen wij De Reus de
110 m horden winnen in 16.2 sec. met als
extra verrassing zijn clubgenoot Van Zijl
op de vierde plaats in 17 sec. Doornbosch
deed zowel bij het speerwerpen als bij het
kogelstoten zijn plicht door respectievelijk
een tweede- en een derde plaats te bezet
ten met 46.38 sec. en 13.02 m. Joachim
plaatste zich met een uiterste krachtsin
spanning vierde op de 600 m in 1 min. 29.8
sec., doch deze prestatie had zijn krachten
dusdanig aangetast, dat hij verstek moest
laten gaan op het vèrspringen. Dat was
jammer, want nu behaalde Haarlem slechts
drie punten op de springnummers, dank zij
De Reus op hoogspringen met 1.60 m, want
behalve op vèrsprmeen bleef men ook
puntloos op het polsstokhoogspringen.
Op de 4 x 100 m stelde Haarlem na de
fraaie prestatie van vorige week op de
Estafette-kampioenschappen, nogal teleur
door niet verder te komen dan de vierde
plaats in 46.5 sec., doch deze minder goede
orestatie kon de tweede plaats van Haar
lem niet meer in gevaar brengen. De eind
uitslag luidde: 1. AAC 93'/2 pnt., 2. Haar-
I
„Tik tik tik!", ging de hamer.
„Ik moet oppassen, dat ik niet op m'n duim sla", dacht Oepoetie, want dat kan lelijk
zeer doen!
Nee, hij paste wel op, dat de hamer precies op de spijkerkop kwam. Maar tjonge
het ging niet gemakkelijk; wat was die muUr hard! Hij kreeg de spijker bijna niet
in de muur.
„Ik zal nog 'ft beetje harder moeten tikken", dacht hij. „Wat is die muur hard!"
Nog wat harder sloeg hij er met de hamer op los; maar nog altijd wou de spijker
bijna niet verder.
Het lijkt wel, of de muur van ijzer is!", vond hij.
Nou, dat was dan ook eigenlijk zoDe muur was wel niet van ijzer, maarde
spijker zat precies op een buis van de waterleiding! Dat wist Oepoetie niet, en hij
sloeg er dus maar flink op los.
En toen, opeensspoot hét water met 'n straal uit de muur!
„Help!", riep Oepoetie verschrikt, en hij hield zijn duim op het gat...
In Wassenaar werd de jaarlijkse golf-
wedstrijd voor amateurs tussen Neder
land en Frankrijk gespeeld, waarbij Ne
derland voor het eerst sinds 1930 de zege
behaalde, waarmede een keurige revanche
voor de verleden jaar geleden negen-nul
nederlaag werd genomen.
De eindstand was: Nederland vijf en
Frankrijk vier gewonnen matches.
GROTE PRIJS VAN ZWITSERLAND
VOOR KOBLET. De grote prijs van Zwit
serland, een 100 kilometer wielerwedstrijd
tegen het horloge is in een overwinning van
Koblêt geëindigd. Hij zegevierde in 2 uur 29
min. 29.4 sec.
WAGTMANS WON IN ANTWERPEN.
Bij in Antwerpen gehouden internationale
wielerwedstrijden heeft Wout Wagtmans een
uurwedstrijd achter grote motoren gewon
nen. De Bredanaar legde 65.645 kilometer af.
Tweede werd de Australiër French op 1
ronde en 145 meter.
K. O. NEDERLAAG VOOR SCHAGEN.
De Franse bokskampioen in het halfzwaar
gewicht, Colin, heeft in Saint Nazaire in de
achtste ronde van onze landgenoot Schagen
door knock out gewonnen.
BOBET STERKSTE IN TROYES. De
wereldkamipoen en winnaar van de Tour de
France Bobet heeft een in Troyes gehouden
criterium voor profs over 100 kilometer in
2 uur 26 min. op zijn naam gebracht.
Vorige week is de centrale commissie
voor georganiseerd overleg in ambtenaren
zaken bijeen geweest onder voorzitter
schap van mr. P. A. G. Ubink, voor een be
spreking van een aan de minister van
Binnenlandse Zaken uit te brengen advies
omtrent een algemene salarisverhoging
voor het rijkspersoneel, zulks wegens de
voor het particuliere bedrijfsleven aan
vaarde verhoging der richtlijnen voor de
beloning met maximaal 6 procent.
De commissie besloot aan de minister
van Binnenlandse Zaken te adviseren tot
toekenning van een salarisverhoging van
6 procent aan het gehele rijkspersoneel en
aan de gepensionneerden uit overheids
dienst.
lem 51 pnt., 3. Vlug en Lenig 48/2 pnt.,
4. DOS 46 pnt., 5. Pro Patria 37 pnt., 6.
Trekvogels 15 pnt.
Tijdens de juniorenclubkampioenschap-
pen werd ook het Nederlandse kampioen
schap Tienkamp verwerkt. Na negen num
mers had Kamerbeek (PSV) een grote
voorsprong op de kampioen van het vorig
jaar Van der Hoeven (Lycurgus). Een uit
stekende 1500 m van laatstgenoemde liet
hem met 24 sec. voorsprong op Kamerbeek
finishen, doch deze voorsprong bleek juist
niet voldoende te zijn en Van der Hoeven
werd met 29 punten achterstand onttroond.
De Sanders van Haarlem werd met 4518
punten derde. De Sanders liep een uitste
kende 400 m in 52.9 sec. en eveneens een
fraaie 1500 m in 4 min. 33.6 sec., terwijl
ook zijn polsstokhoogspringen van goede
kwaliteit was, getuige zijn 3.37 m. Doch
vooral door de 110 m horden en de 100 m
had hij een dusdanige achterstand opge
lopen, dat hij in de strijd om de eerste- en
tweede plaats geen rol van betekenis meer
kon vervullen.
De Ronde van Europa
Ue Fransman Maurice Diot neen ae zeven
de étappe van de Ronde van Europa in de
sprint gewonnen. Over de 206 kilometer van
Augsburg naar Innsbruck noteerde hij 6 uur
22 min. 40 sec. Vijf renners staakten, mede
als gevolg van de zeer slechte weersomstan
digheden de strijd. Onder hen bevonden zich
de Fransman Robic en de Zwitser Metzger.
Het algemeen klassement luidt thans: 1.
Couvreur (België) 41.42.22; 2. Volpi (It.)
41.42.47; 3. Van Dormael (België) 41.43.35; 4.
Pezzi (It.) 41.4.37; 5. Diot (Fr.) 41.47.04; 6.
Robinson (GB.) 41.49.34; 7. Huber (Zwits.)
41.51.00; 8. Mei (Fr.) 41.56.36; 9. Gianneschi
(It.) 41.57.12; 10. Krebs (G. B.) 41.59.03.
Gisteren werden de biljartwedstrijden tus
sen Hof van Holland en IVO om het blauwe
bord voortgezet. De resultaten waren als
volgt:
Groenwoud 50 50 40 9 1.26 2
Koopmans 50 43 40 7 1.07 0
Vreeken 50 36 34 3 1.09 0
Hoenderdos 50 50 34 9 1.40 2
Valks 45 35 32 9 1.09 0
v. Dijke 45 45 32 10 1.40 2
Breeuwer 40 40 29 5 1.37 2
Theel 45 37 29 6 1.27 0
Heerschop 50 50 27 8 1.85 2
Theel 45 34 27 7 1.25 0
Woensdagavond worden de laatste wed
strijden gespeeld bij Hof van Holland. De
stand is op het ogenblik 3814 voor de ver
eniging IVO
Het ziet er voor de Woensdagmeeting op
Duindigt naar uit, dat Gëersen, die in de
laatste weken niet zoveel geluk meer heeft,
het leeuwendeel der courses voor zijn reke
ning zal nemen. In het openingsnummer heeft
hij met Sally's Bertha een goede kans, te
meer daar zijn grootste rivaal Sirene het met
de draf vaak zo bont maakt, 'dat zij wordt
uitgeschakeld. De derde in dit nummer is
Reni Spencer, die op de zware grasbanen in
Groningen enige aardige verrichtingen ge
toond heeft.
In de Queen Belwin-prijs heeft Geersen
de keuze uit drie paarden (Sunshine Hollan-
dia, Ruth Buffington en Rita du Maire). Zijn
keuze uit dit trio mag als de vermoedelijke
winnaar worden aangeduid, vóór Reine
d' Aster en Rosamunde.
Gezien de onregelmatige verrichtingen
van de paarden, die tot het entrainement De
Vlieger behoren, is bepaald, dat deze paar
den onder stalweddenschappen moeten
lopen. In verband hiermede wordt deze stal
aanbevolen, gevolgd door Proximity en Ri
ver. Indien Naneo M zijn laatste formidabele
verrichting herhaald is de hengst de aan
gewezen winnaar in het slotnummer, doch
daar dit paard zeer onregelmatig is wordt
eerdei aan de gunstig geplaatste Queen Bess
een kans toegedacht, die met Moquette de
la Maire B en Leo Axkit de lakens wel zul
len uitdelen.
De 2-jarlger treden opnieuw aan. Voor
Toomel D ligt hier een mooie kans zijn
eerste overwinning te boeken. Tizian en
Tomny Mars zijn de andere candidaten.
Het renprogramma bevat opnieuw een
hordenren waarin Tsatli opnieuw zal kunnen
winnen van Benjamin li Nanouk. In de ren
voor 2-jarigén valt de keuze op Rolling
Norton.
37)
Terwijl zij op bed lag, dacht zij voor het
eerst met andere dan medelijdende gevoe
lens over de slechte reputatie, die de vis
sers het eiland toekenden. Bills vader had
er met bravour om gelachen, om zijn dood
op het eiland te vinden. Bill en zij hadden
er om gelachen en leefden nu in de vrees,
dat ook zij hier de d-ood onder ogen
moesten zien.
Helemaal rustig sliep zii die nacht beslist
niet. Toen zii wakker werd, was niet haar
eerste zorg de gevonden rijkdom in porse
lein, maar de veligheid van die andere
rijkdom, Bill. Kon zij hem maar van het
eiland weg krijgen, zolang er nog gelegen
heid was. Dan kon het porselein haar niets
meer schelen. Ook zonder dat en zonder
geld zouden zij wel gelukkig zijn.
Maar zij besefte heel goed, dat zij met
deze gedachte niet bij Bill hoefde aan te
komen. Want, niet alleen rijkdom lag voor
hem nu in het verschiet, ook de wraak,
waartoe hij zich tegenover zijn vader ver
plicht voelde.
HOOFDSTUK XIV
De tweede weg
Maureen stond op, toen het nog donker
was. Bij het licht van de stormlarnp zette
zij in de keuken thee en juist was zij van
plan Bill te gaan zoeken, toen zij het fluitje
hoorde, waarmee hij zijn komst altijd aan
kondigde.
Snel liep zij naar de deur.
„Dag lieveling", begroette hij haar in zijn
armen. „Je ziet er patent uit, maar toch
niet hélemaal uitgeslapen. En ik heb je
nog zo gezegd, dat je rustig kon gaan dro
men. Er kon vannacht toch niets gebeu
ren".
„Ik heb mijn best gedaan, heus. Maar
hoe heb jij bet gehad?"
„Ik voel me prima. Ik heb nog even een
oogje toegedaan, op het pad naar de kade.
Er stond zo'n sterke vloedstroom, dat er
helemaal geen gevaar was voor een over
val".
„Goed zo. Ik zal dadelijk een kopje
thee schenken, en dan koffie gaan maken.
Dat hebben we allebei misschien meer no
dig".
„Okay. En dan gaan we beneden verder".
„Zoeken?"
„Ja. Ik wil zekerheid hebben. Ik wil
antwoord hebben op al mijn vragen, voor
ik naar Portlevion ga. Dat kan toch pas oni
elf uur".
Tijdens het ontbijt begon de dag te
schemeren en spoedig stond de zon helder
boven de horizon en zette zij de keuken
en de omgeving in een warm licht.
„Als de zomer zo doorgaat, Maureen,
hebben we een pracht tijd voor ons, op het
eiland. Als .ie er tenminste nog een tijdje
blijven wil na afloop van al deze moeilijk
heden?"
„Alles wat je wilt, schat".
„Nee nee, alles wat J ij wilt. Als je
denkt dat je hier gelukkig kunt zijn wan
neer de moeilijkheden eenmaal achter de
rug zijn, dan blijven we hier. Zo niet dan
gaan we zo gauw mogelijk ergens anders
heen, ergens waar we het allebei naar onze
zin hebben".
„Het enige wat ik wil, is dat we bij
elkaar zijn, Bill".
„Hetzelfde geldt voor mij. Het is wel een
geluk, dat ik niet meer naar zee terug
hoef, nu we het porselein gevonden heb
ben. Want dat zou betekend hebben dat
we elkaar telkens lange tijd niet zouden
zien. Maar toch hoop ik, dat we het niet
allemaal behoeven te verkopen, alleen
maar een gedeelte. Als het nu nodig was,
dan zou ik het dadelijk doen, want ik heb
wel wat kostbaarders. Maar toch liever
niet. Het is best mogelijk, dar we ook nog
Ontdekken wat mijn vader eigenlijk hêeft
uitgevonden, en dat we daarop een bestaan
kunnen bouwen",
„Dat zou natuurlijk helemaal ideaal
zijn".
„Hij was er zelf nogal optimistisch over.
Eh het scheen me toe, dat hij zijn ont
dekking al bijna geheel vervolmaakt had".
„Misschien vinden we daar dezer dagen
ook nog het antwoord op, Bill".
„Ja, en misschien ook op die andere, af
schuwelijke vraag...."
Even zwegen zij.
„Luister eens, Maureen. Wil je me één
ding beloven? Dat je mij als we die deur
in het laboratorium open hebben gekregen,
alleen naar binnen laat gaan?"
„Als je er op staat, goed. Maar ik ben
niet bang om met je mee te gaan, Bill.
Niets kan me zo heel erg pijn doen, als
ik bij je ben en als ik weet dat jij van een
afsohuwelijke onzekerheid verlost wordt.
Doe me één plezier. Bill. Neem geen on
nodige risico's".
„Ik beloof het je, lieveling".
Toen ze de trap onder de vuurplaat in
de haard weer afdaalden, had hij behalve
lampen een hele verzameling instrumenten
bij zich om deuren en eventuele moeilij
ker hindernissen uit de weg te ruimen.
De dag tevoren, toen de zon pal in het
kleine venster scheen, hing er in de tunnel
nog enig warm licht, nu, met de zon aan
de an-dere kant van het eiland, was het er
nog veel killer en dreigender. Sinister en
luguber, mysterieus.
„Laten we eerst maar eens gaan kijken,
wat het laboratorium voor geheimen her
bergt", opperde Bill, op dé lange houten ta
fel toetredend. Voorzichtig verwijderden
zij spinnewebben en vogelnesten, en tel
kens vonden zij dingen, die hun hart snel
ler deden kloppen. Een van de grote pijpen
flessen, de schamele resten van een tabaks
zak, een nieuw potlood waarnaast zijn mes
lag, waarmede hij het kennelijk juist had
willen aanpunten, dan weer vergeelde
stukken papier met vooralsnog onleesbare
krabbels.
Maureen was bezig bij het ene eind van
de tafel, toen Bill opgewonden riep: „Kijk
eens, wat ik hier gevonden heb".
Het was een dik, In stevig leer gebon
den boek, een notitieboek.
„O, dat herken ik. Daar hield hij altijd
een soort wetenschappelijk en persoonlijk
dagboek In bij. Hij hield 't altijd binnen
bereik, en niemand mocht er aan komen".
„Laten we eèns zien, wat het te vertel
len heeft".
Hoewel de omslag dik beschimmeld was,
bleek het verder waarschijnlijk dank zij
een metalen beugel waarmee het vast ge
sloten werd, nog vrij goed intact te zijn.
Elk woord vain het kriebelige handschrift
van de professor was leesbaar. Niet dat ze
er op het eerste gezicht veel wijzer van
zouden worden, want het merendeel van de
bladzijden was met onbegrijpelijke woor
den, getallen en symbolen overstrooid. Dat
waren kennelijk de wetenschappelijke aan
tekeningen, die voor Bill én Maureen even
leesbaar waren als een doktersrecept.
Maar op goed geluk wat bladerend kwam
Bill aan een normaal gedeelte van het
boek.
6 April 1940. Vandaag Bruce weer
honderd pond gegeven. Hij is verstandi
ger dan ik vrèes. Telkens maar weer
- van de professor, ergens tussen eên paar geef ik hem geld, hoewel ik hèel goed
weet dat het eigenlijk verspild is en al
leen maar bestemd om hem het hoofd
boven water te doen houden, niet om
hem eindelijk zelfstandig te maken. Ik
zal blij ziin als ik eenmaal op het eiland
woon en hij me niet meer zo makkelijk
kan bereiken
17 Juni 1940. Bericht gekregen dat
ik benoemd men tot erelid van de Royal
Society. Ik moet een grotere hoed kopen.
8 Juli 1940. Belangrijke dag. We
hebben de ingang gevonden van de
kloostergang die ik aldoor Op het
eiland vermoed heb. Een prachtige werk
ruimte waar ik volkomen ongestoord
aan mijn verbazingwekkende experi
ment kan v/erken. En dat terwijl ik al
practisch zeker ben van succes. Wat be
tekent volledig succes?
Dat betekent, dat wij alle planten veel
vlugger kunnen laten groeien dan tot
dusver en dat we twee oogsten per jaar
kunnen hebben, en bovendien dat de
planten veel weelderiger groeien en veei
grotere vruchten dragen. Ik heb al wor
teltjes en aardappelen en andere plan
ten anderhalf keer zo vlug laten groeien
als bij gewone versnelde groei, en ze zijn
veel grotei dan normaal geworden. Ik
moet nu alleen nog zorgen, dat we dit
procédé op alle planten kunnen toepas
sen. En als dat lukt, dan kan Engeland
zichzelf van levensmiddelen voorzien
en dan lachen we om Hitiers onder
zeeërs. Er gebeuren nu wonderen in de
kas en de tuin
(Wordt vervolgd).