r
Kerkdiensten
„Achter Wallen
en Poorten"
Ha"en berichten
Visserij -varia
Beverwijk
Bruidsbouquetten
Auto- en Motorrijles
Autorijschool SUCCES
Old Clothes New
TAXI NODIG?
ZATERDAG 9 OCTOBER 1954
De weg naar
'n goede betrekking....
Burgerlijke stand Velsen
„Recht van overpad" kost
gemeepte 500
Aankoop Uitendaalstraat 20
noodzakelijk
DRY CLEANING ONLY
Verbreding Hagelingerweg
maakt grondaankoop nodig
Voor de kinderen
Subsidie aan Blindenbond
tot 1500 voorgesteld
Anker en ketting van
Cargill gevonden
Invaliden gaan in
het voorjaar uit
BEL 5000
FEUILLETON
„De Waterprinses" (Vrijdag tot en met
Zondag, Thalia) In de bekende -groot
se opmaak van Metro Goldwyn, die niet op
een dubbeltje kijkt als heit e-r om gaat Es
ther Williams zo voordelig mogelijk over
het witte doek te doen stappen en zwem
men, wordt in deze filim het verhaaltje
voorgeschoteld van een ietwat aan lager
wal geraakte boerenfamilie, die het aan
bod van een gewiekste reclame-man aan
vaardt en d-e heer des huizes over het En
gelse Kanaal zal gaan laten zwemmen, met
zijn gezin.Het zwemmen zit er dus van
het begin af aa-n in, zodat Esther, in dit
kleurige geval „Katy", aan haar trekken
móét komen.
Aan de Engelse Zuidkust, waar de trai
ning ter hand zal worden genomen voor de
grote oversteek, ontmoet het dochtertje
Katy een charmante Franse wijnverkoper
en de zoon des huizes laat zich strikken
door enige lieftallige Franse deelneem-
stertjes aa-n de Kanaalzwemmerij.
Het familie-overtochtje dreigt, dubbel
zinnig gezegd, in het wat-er te vallen omdat
al-leen Katy mee mag d-oen en Katy
doet het om vaders précaire finan
ciën er weer wat bovenop te helpen.
Laat zij het nu winnen. En iedereen leeft
tevreden voort, Katv allicht aan de zijde
heurs wijnkopers. Het waterballet met de
getekende visjes Tom en Jerrv vormt een
der aardigste stukjes uit dit knap-ineen-
geknutselde geheel, waar u overigens niet
heen moet gaan om diepzinnig van te wor
den. J. F.
„Vijf dasren schrikbewind" (Thalia,
Zondagmiddag en Maandagavond) Hoe
wel deze film handelt over wet en orde (de
oorspronkelijke titel luidt „Law and or
der") viert bandeloosheid hoogtij. In het
middelpunt staat een vredelievende man.
die in de Wild-West-n-ederzettin-g, die hij
bewoont, begrip poogt bij te brengen voor
rechtvaardigheid. In de functie va-n sheriff
maakt hij zich door het nemen van enkele
straffe maatregelen meer vijanden dan
vrienden. Zijn doel bereikt hijmaar niet
voordat hij zijn gemeente heeft geïmpo
neerd met krachtige woorden, moed en
koppigheid. De hoofdfiguur heeft heel wat
kommer te verwerken, waarin hij wordt
bijgestaan door een schone jongedame. Een
amusante film.
„De ongenaakharen" (R e x, Vrijdag tot
en met Maandag) In deze voortreffe
lijke Franse film wordt men geconfronteerd
met de tragische belevenissen van een
jonge Franse vrouw in een Mexicaans
dorpje. Haar echtgenoot sterft er plotseling
en aanvankelijk is het alleen de dokter die
beseft tot welke consequenties dit sterf
geval zal leiden. Maar hij kam het geheim
niet bewaren: de ma-n leed aan een zeer
ADVERTENTIE
Het praktijkdiploma Boekhouden of
Handelscorrespondentie (Ned., Frans,
Duits, Engels en Spaans) is onmis
baar voor ieder, die een goede be
trekking wenst. Studeer thuis; pret
tig, gemakkelijk engoedkoop:
Studeer schriftelijk met Resa-Hilver-
sum! Het Instituut met de meeste
geslaagden, dat U blijft leiden tot
succes bereikt is. Vraag dus om
gaand prospectus! Het verplicht U
tot niets en kan voor U de weg naar
succes betekenen!
besmettelijke ziekte. Door de wel zeer pri
mitieve toestanden in het dorp en de ge
ringe bereidheid va-n de bevolking, mee te
werken aan sanitaire maatregelen, is het
uitbreken van een epidemie onvermijde
lijk.
Tegen de achtergrond van deze gebeur
tenissen zijn de problemen geprojecteerd,
waarmee de jonge vrouw te maken krijgt.
Zij staat alleen in een dorp, waarvan de
bewoners haar vijandig gezind zijn, haar
geld wordt gestolen, zij wordt belaagd door
een louche caféhouder en haalt zich de haat
van diens vrouw op de hals. Dan klampt
zij zich vast aan een wonderlijke figuur,
een verlopen jonge dokter, wiens enig
perspectief de drank is. En deze ontmoe
ting betekent beider redding.
Dit ongewone gegeven is op een sublie
me wijze verfilmd, waarbij tal van na
vrante détail-s de toeschouwer niet worden
onthouden. Men wordt getroffen door de
sinistere sfeer, die er van deze film uit
gaat, maar bovendien door de scherpe,
levensechte typering van de hoofdfiguren
door Miehèle Morgan en Gérald Philippe.
S. K.
„De bandieten van Cimarron" zijn Zon
dagmiddag in R e x te aanschouwen.
j
„Jungle duivels" (Kennemer theater,
Vrijdag tot en met Maandag) Deze film
behandelt d-e geschiedenis van vier Ame
rikaanse mariniers, die een landing moeten
maken op een eiland bij Bougainville, even
voordat de grote slag daar wordt -geleverd.
Het doel van deze landing is het in contact
komen met een Franse planter, die hen de
militaire situatie zal uiteen zetten. Het op
zoek gaan naar deze planter en het be
machtigen van de militaire geheimen is
een zeer gevaarlijke bezigheid, waarvan
dan ook niet allen terugkeren. Deze film
is een documentaire die beoogt de moed en
opofferingsgezindheid van de bevrijders in
de publieke belangstelling te brengen.
„Joianda, de dochter van de zwarte pi
raat" (L u x o r, Vrijdag tot en met Zondag
avond) is ondanks zijn langademige titel
een bijzonder vlotte zeerovers-historie van
Italiaanse makelij. Het geval speelt zich
af in de kustgebieden van Venezuela ten
tij-de van de Spaanse overheersing, waar
de wrede gouverneur Van Gould, alias de
graaf van Medina, een waar schrikbewind
voerde. De enigen, die zich daartegen met
succes verzetten, zijn de piraten van Tortua,
maar als Engeland met Spanje vrede sluit,
zijn ook zij tot machteloosheid gedoemd.
Behalve dan de legendarische gravin di
Ventimiglia, die zelf als kind bijna het
slachtoffer werd van Gould's machinaties,
daarna door zigeuners is opgevoed en ten
slotte, vermomd als man, haar wraak aan
de valse gouverneur koelt. May Britt is de
allerliefste travestie-held in dit zwaar ge
romantiseerde boekeniers-epos, dat va-n de
ene onwaarschijnlijkheid in de andere on
mogelijkheid valt, maar dat ondanks dat
van begin tot einde de toeschouwer in de
ban houdt, omdat het met zoveel Zuidelijk
brio wordt opgedist. H. C.
„Spionnen van de dictator" CW. B. thea
ter, Vrijdag tot en met Maandag-.
ADVERTENTIE
Alleen bii R t l S M A N S
BLOEMENMAGAZIJN va. f 7 511
Velserduinweg 143 - Tel. 5740 IJmuliien O
GEBOREN: J. M. T. Blom—Kerkvliet, d„
Kerkerinklaan 3, Santpoort: M. Rosenbaum
Engel, z., Surinamestraat 28, Santpoort; H.
Pel—Somsen, d., Walravenstraat 2, Velsen-
Noord; J. M. Blokde Vries, z„ P. C. Hooft-
laan 71, Driehuis: A. J. BreedKonin-gs, d.,
Reggestraat 35, IJmuiden; A. M. Kremer
Servaas, z„ J. Kostelijklaan 24, Velsen; G.
TimmermansHenne /eld, z., P. C. Hooft-
laan 50, Driehuis; E. Tielmanvan Os, z.,
Bloemstraat 7, IJmuiden.
OVERLEDEN: W. L. Bakker, 64 j„ echt
genote van L. Carati, Meerweidenlaan 29,
Velsen-N.; E. A. M. Sparrius, 8 dagen, d. van
M. L. Sparrius en L. Keur, Trompstraat 3,
IJmuiden-O.
ONDERTROUWD: K. Wijker, Ppelven-
straat 11, Castricum en A. van der Lugt,
Kompasstraat 52, IJmuiden; H. L. Ui.iten-
daal. Hagelingerweg 60, Santpoort en A. F.
Sanders, En-gelmundusstraat 12, IJmuiden-
Oost; J. Niessink, Bloemstraat 41 rd, IJmui
den en A. E. Gravemaker, Spilbergenstraat
9, IJmuiden; A. Tolenaars, Wüstelaan 46,
Santpoort en M. A. Hendriks, Duinlustp.weg
45, Santpoort, t. adres: Hoflijklaan 84, Drie
huis: J. van den Berg. Groeneweg 80, IJmui-
den-O. en M. C. J. Feiten, Eksterlaan 37,
T.Tmuiden-O.; J. G. Veldt, Hoflanderweg 59,
Beverwijk en A. G. Boer, Duinvlietstraat
113, Velsen-N.
GEHUWD: R. Docter en M. Langhout; J.
D. Kraaijeveld en J. C. Markerink. Wijker-
straat.weg 315, Velsen-N.: J. Broekhrtff en
G Berendsen, dr. Schaepmanlaan 18. Uit
hoorn: D. Knibbe en A. Bakker, Violier
straat 44 c, Rotterdam; J. Plug en J. M
Olthof, Bothastraat 8 rd, IJmuiden; D. Ver
meer en T. Visser, van der Helststraat. 26,
IJmuiden-O.
Wil lessen uitsluitend met
nieuwe wagens.
Speciale lesmotor beschikbaar
Gediplomeerde instructeurs
ZEEWEG 275 - TEL. 4333
RENNEMERLAAN 136 - TEL. 5000
IJMUIDEN
KERKERINKLAAN 7 - SANTPOORT
TEL. 7086
NU OOK LUXE VERHUUR
Op 23 Maart besloot Velsens raad tot
aankoop van gronden te Santpoort, Duin
weg of Duivelslaan nr. 30 (huize Mara-
natha) en Anna van Burenlaan nr. 32. Dit
besluit werd inmiddels door Gedeputeerde
Staten goedgekeurd bij beschikking van
25 Augustus 1954.
Het perceel grond, waarop zich het
woonhuis Anna van Burenlaan nr. 32 be
vindt, grenst niet onmiddellijk aan deze
laan, zodat de bewoners van dit huis over
het aangrenzende, niet aan de gemeente in
eigendom toebehorende perceel moeten
gaan om de Anna van Burenlaan te berei
ken. De eigenaar van dit perceel heeft
deze overgang tot op heden steeds gedoogd.
B. en W. zijn echter van oordeel, dat deze
toestand niet moet worden gehandhaafd,
waarom zij zich tot de eigenaar hebben
gewend.
Deze heeft zich bereid verklaard, een
strook grond ter oppervlakte van ongeveer
88 m2, aan de gemeente te verkopen voor
een koopsom, berekend naar f 6.— per m2.
Na aankoop daarvan zal deze strook als
voortuin en als uitweg worden gebezigd.
De gevraagde prijs is billijk te achten.
Voor sanering Santpoort:
Aan de gemeente Velsen is te koop aan
geboden het perceel grond, met de zich
daarop bevindende woning, Uitendaalstraat
nr. 20 te Santpoort, voor een prijs van
f 1600 in totaal.
Dit perceel ligt in het te saneren gebied.
Voor de uitvoering van dit plan is het
bezit van de grond voor de gemeente van
belang.
Met de overeengekomen prijs kunnen
B. en W. zich verenigen.
ADVERTENTIE
Koningsplein 10 - Telefoon 4886
Vrijdag 8 October kwamen de haven van
IJmuiden binnen: Arctic van Londen. Eos
van Hamburg. Hirondelle van Londen
Plato van Rotterdam. Lucas Bols I van
Swansea. Minerva van Londen. Carpo van
Rotterdam. Rijnstroom van Londen. NyhoL
van Londen. Calli van Montreal. Larenberg
van Rotterdam. Fairwood Oak van Fowey.
Raki van Djakarta. Falcon van Londen.
Kaap Falga van Delfzijl. Kedoe van Ham
burg. Clan Cumming van Londen. Rudolph
van Claypeda. Berkelstroom van Londen.
Coolsingel van Messane, Surte van Londen
Vertrokken zijn;, American Jurist naar
Rotterdam. Prinsegracht naar Antwerpen.
Teumica naar Hull. Nanny naar Aarhus. Ny-
hameer naar Batoe. Spaarnestroom naar
Portsmouth. Strib naar Fecamp. Sandettie
naar Rotterdam. Schie naar Barbados. Hi
rondelle naar Harlingen. Warun naar Rot
terdam.
Ter gelegenheid van de driedaagse pers-excursie, georganiseerd door de stichting
bevordering Bescherming Bevolking is op de binnenplaats van het klooster der
paters Franciscanen te Weert een demonstratie-oefening gehouden. Foto boven:
terwijl de belangstellenden onder wie een aantal broeders toezien, wordt een
„gewonde" op een brancard via een kabelbaan door de in B.B.-uniform gestoken
paters, die deel uitmaken van de bedrijfszelfbeschermingsploeg, in veiligheid ge
bracht. Foto onder: een van de broeders, eveneens lid van de bedrijfszelfbescher-
mingsploeg van het klooster, gekleed in B.B.-uniform tijdens een demonstratie met
een schuimblusapparaat.
„Bijzonder gebouw" tussen winkels
De eigenaar van het perceel Hagelinger
weg 23 te Santpoort heeft zich bereid ver
klaard, dit onroerend goed aan de gemeen
te in eigendom over te dragen voor een
som van 5.000.
Het bezit van dit perceel is voor de ge
meente van belang ter verwezenlijking
van het uitbreidingsplan-in-onderdelen
voor Santpoort-Noord. Hier moet namelijk
volgens het uitbreidingsplan een belang
rijke verbreding van de Hagelingerweg
tot stand worden gebracht, omdat daar nog
geen ventweg aanwezig is, terwijl het bij
het perceel horende achtererf is bestemd
voor een bijzonder gebouw tussen 2 win-
kelrijen met bovenwoningen.
Aan het prij zenbureau voor onroerende
zaken te Haarlem is verzocht, aan de over
eengekomen prijs zijn goedkeuring te
hechten.
De woning is thans verhuurd voor 4,40
per week. Deze verhuur kan voorlopig
worden bestendigd.
B. en W. stellen voor: het perceel met
opstal aan te kopen voor een bedrag van
5.000,in totaal en onder de gebruike
lijke voorwaarden en de begroting te wij
zigen overeenkomstig het besluit, dat in
ontwerp bij de stukken is gevoegd.
Toen sprongen er nog 'n paar rovers uit de struikenze hadden allemaal van die
grote hoeden op en zwarte maskers voor hun gezichten.
En al worstelden Rick en Bunkie, ze werden gepakt en vastgehouden.
„Bindt ze maar stevig aan die bomen, mannen!", zei de eerste rover.
„Ja, dat zul je wel laten!", schreeuwde Rick nijdig. „Laat los!"
„Niks er van!", zeiden de rovers. „Jullie zijn gevangen, en we zullen wel maken, dat
je niet weg kunt komen!"
En of ze wilden of nietRick en Bunkie werden overmeesterd; toen kwamen er
'n paar stevige touwen voor de dag. Daarmee werden Rick en Bunkie stevig, ieder
aan 'n boomstam, vastgebonden; ook hun handen werden geboeid.
En daar stonden zehulpeloos en overwonnen. Ze konden geen vin meer verroeren!
„Ziezo", zeiden de rovers. „Die hebben we vast! Nou kunnen ze niet meer ontkomen!"
Rick en Bunkie waren woedend.
„Schei uit met die onzin!", riep Rick. „We moeten verder en hebben geen tijd om
hier voor aap te staan!"
Voor rustoord in Utrecht
Ter gelegenheid van de aanstaande her
denking van zijn 60-jarig bestaan koes
tert de Nederlandsche Blindenbond plan
nen tot stichting van een rust- en vacantie-
oord voor blinden.
In het voor dit doel ingestelde fonds
hebben de leden een bedrag van f 20.U0U
gestort, welke bed-ag werd bijeen ge
bracht door de verkoop van jubileum
lepeltjes. De bond heeft uit eigen middelen
f 25.000 aan het fonds toegevoegd, terwijl
enige grote industrieën en bedrijven geza
menlijk ruim f 10.000 schonken. Het Rode
Kruis heeft toegezegd te zullen voorzien
in de behoefte aan linnen- en beddegoed.
Voorts heeft een eigenaresse van een land
goed in de provincie Utrecht zich bereid
verklaard, dit landgoed met de bijbeho
rende grote villa onder zeer billijke voor
waarden beschikbaar te stellen.
Hoewel de leden hun uiterste best doen
het fonds te versterken, voorziet de bond,
dat op deze wijze het voor de stichting
benodigde bedrag van f 200.000 niet bijeen
gebracht zal kunnen worden.
Daarom wendt de Nederlandsche Blin
denbond zich thans tot de gemeentebestu
ren met het verzoek om medewerking in
de vorm van een eenmalige subsidie.
B. en W. van Velsen achten het gewenst,
in dit bijzondere geval steun te verlenen
en stellen de raad voor de N.B.B. een een
malige subsidie van f 1500 te verlenen.
Het bergingsvaartuig „Hulp in Nood"
heeft gistermiddag voor de haven van
IJmuiden het anker en een ketting van de
Cargill, het Engelse schip, dat in de nacht
van Woensdag op Donderdag in moeilijk
heden kwam te verkeren, opgevist en aan
de wal gebracht.
Het comité, dat de jaarlijkse autotocht
voor Velsens invaliden organiseert heeft
hu al enige maanden met vrees en beven
dagelijks de weerberichten beluisterd. In
verband met het buitengewoon ongestadige
weer heeft het besloten nog maar een
flinke poos te wachten met het traditionele
uitstapje. Het is echter niet zo dat uitstel
ontaardt in afstel. Het comité zowel als de
invaliden koesteren de vurige hoop dat
in het komende voorjaar de weergoden
milder gestemd zullen zijn en dan zal de
tocht zeker doorgaan. Nederland in lente-
tooi biedt minstens een even schone aan
blik als het land in herfsttinten.
Prijzen van Vrijdag. Heilbot 3,503,30;
gr. tong 4,003,40; grm. tong 2,702,64; kim.
tong 2,42—2,24; kl. tong I 2,16—2,08; kl. tong
II 1,96—1,84; tarbot I 2,60—1,90, per kg. Tong
schar 90; gr. schol 82; kim. schol 7665; kl.
schol I 6457; kl. schol II 4513; schar
2915,50; v. haring 1410; makreel 3021;
gr. schelvis 4337; grm. schelvis 4437,50;
kim. schelvis 3826,50; kl. schelvis I 36,50
20; kl. schelvis II 189' wijting 13,508; gr.
gul 41—36; midd. gul 40—31; kl. gul 18—16;
kl. rode poon II 2011, per 50 kg. Gr. kabel
jauw 184—124; gr. koolvis zw. 82, per 125 kg.
Aanvoer van Vrijdag. 205 kisten tong en
tarbot, 1 kist heilbot, 1 kist tongschar en
schartong, 210 kisten schol, 83 kisten schar,
7290 kisten haring, 60 kisten makreel, 880
kisten schelvis, 400 kisten wijting, 60 kisten
kabeljauw en gul, 10 kisten poon, 5 kisten
koolvis, 25 kisten diversen. Totaal 9130
kisten.
Besommingen van Vrijdag. VL 77 Abra
ham f28.100; I.TM 49 Petten f6900; 1 trawler
met f25.200: IJM 210 f3750; IJM 209 f 10.500;
KW 6 f2330; KW 176 f3800; KW 44 f65;
KW 59 f4200; K W107 f 1900; KW 127 f590;
KW 168 f65; KW 163 f890; IJM 11 f 1900;
IJM 23 f1990: GG 44 f5040; GG 573 f6420;
GG 856 f5020; GG 285 f8760.
Aanvoer op Urk. Donderdag werd door
14 vaartuigen aangevoerd: 175 pond lijnaal,
prijs f 1,15f 1,20; 108 pond snoekbaars, prijs
f0,77f 0,80; 105 pond rode baars, priis
f 0,85f 0,86; 371 pond blei, prijs f 0,06; 244
pond voorn, prijs f 0,05 per nood en 25 bak
nest, prijs f 2,60 per bak van 37% kg.
ADVERTENTIE
VERHUUR ZONDER CHAUFFEUR
DE NIEUWE FORD ANGLIA
Zondag 10 October
IJMUIDEN:
Ned. Herv. Kerk, Kanaalstraat, 10 uur:
ds. D. C. van Wijngaarden, 17 uur: ds.
J. v. d. Berg, voorbereiding H.A.
Gebouw Chr. Belangen, 10 uur: Jonge-
rendienst.
Geref. Kerk, Ichthuskerk, 9 en 10.45
uur: ds. J. A. Tiemens, 15 en 17 uur:
prof. dr. R. Schippers.
Geref. Kerk (Art. 31 K.O.), Helmstraat,
8.30 en 16.30 uur: ds. J. J. Arnold.
Chr. Geref. Kerk, 10 en 16 uur: ds. J. W.
v. d. Gronden.
Gemeente Gods, dienst.
Doopsgezinde Gemeente, Helmstraat,
10.30 uur: dr. J. Maarse van Hoorn.
Oud-Katholieke Kerk, 8 uur: Vroegmis,
10 uur: Hoogmis, 19 uur: Vespers. Dins
dag en Donderdag 9 uur: Heilige dienst.
Leger des Heils. 10 uur: Heiligingssa
menkomst, 16.30 uur: Jeugddienst, 19
uur: Openluchtsamenkomst, 20 uur:
Verlossingssamenkomst.
IJMUIDEN-OOST:
Ned. Herv. Kerk, Goede Herderkerk, 10
uur: ds. Joh. H. W. Dickhout, 19 uur: ds.
G. Wassenaar.
Geref. Kerk, Bethelkerk, 10 en 17 uur:
ds. J. van Leeuwen.
Ver. v. Vrijz. Ilerv., Abelenstraat 1, 10.30
u.ur: dr. P. D. van Royen van Driebergen.
Evangelisatievereniging „Elon", Kapel
Vareniusstraat, 10 uur: de heer A. H.
Agtereek van Amsterdam; 15.30 uur: J.
A. Visser van Amsterdam (Doopdienst).
Vergadering van Gelovigen, De Ruyter-
straat: Zondag 10 uur en Donderdag 20
uur: samenkomst.
DRIEHUIS:
Evang. Luth. Gemeente, koffiekamer
Westerveld, 17.15 uur: ds. W. Spliethoff
van Haarlem.
VELSEN:
Ned. Herv. Kerk, Engelmunduskerk, 10
uur: ds. L. Brink, 19 uur: ds. L. Brink,
bijzondere avonddienst.
VELSEN-NOORD:
Ned. Herv. Kerk, 10 uur: ds. H. P. Huis
man, 18.45 uur: zangdienst, 19 uur: ds. S.
W. de Vries van Hilversum.
Geref. Kerk, 9.30 en 17 uur: ds. A. C. v.
Nood.
Chr. Geref. Kerk, Da Costaschool, 19
uur: ds. J. W. v. d. Gronden.
Vrije Evang. „Emanuël", gem. ontsp.-
lokaal, Van Diepenstraat, 10 uur: ds. A.
T. Polderman van Den Haag. Zaterdag
9 Oct. 19.30 uur: Openluchtsamenkomst
Heirweg.
BEVERWIJK:
Maranatha, 10 uur: de heer Joh. H. van
Oostveen van Voorburg.
CASTRICUM:
Ned. Herv. Gem., 9.15 uur: ds. L. Canne-
gieter.
Geref. Kerk, 10 en 17 uur: ds. A. A. Leen-
houts.
Ned. Herv. Evang. Ver., 10.30 uur: ds.
Jansen van Wijk aan Zee.
SANTPOORT:
Ned. Ilerv. Kerk, 10.30 uur: ds. A. G.
van Wijk van Alkmaar, 19 uur: ds. D. ter
Steege.
„De Toorts", 9 uur: ds. mr. G. A. Alma
van Amsterdam-West.
Geref. Kerk, 9.30 en 17 uur: ds. M. J. W.
C. de Kluis.
Geref. Kerk (Art. 31 K.O.) 10.30 en 15
uur: ds N. Bruin.
Chr. Ger. Kerk, 15.30 uur: ds. J. Over-
duin van Almelo.
Historisch verhaal naar het gelijknamige
toneelspel van JAN VAN DAM
Bewerkt door A. Zwart
1)
HOOFDSTUK I
Doods lag de winternacht over het stille,
slapende Haarlem op deze derde December
van het jaar 1572. In de straten en op de
pleinen weerspiegelde de dikke laag harde
sneeuw een zacht wit-blauw licht, dat af
komstig was van de helder pinkelende
sterren en de nagenoeg volle maan, die stil
aan de vriesheimel glansde. Zuidwaarts van
de door wallen en poorten ingesloten, een
zaam in het wijdde sneeuwland Eggende
stad, jag een onbeweeglijke strook iis: het
Spaarne. En nog verder schemerde het on
afzienbare ijsvlak van het meer van Haar
lem: het Haarlemmermeer.
Ook op de Grote Markt, in het centrum
van de stad. heerste deze koude en roer
loze rust; alleen ergens van veraf kwam
onduidelijk de stem van de nachtwacht op
zijn ronde. Grijs en groot rees de Sint Ba-
vokerk achter een rij kale bomen hemel
waarts; slechts een langwerpige, zwarte
vlek aan de lucht liet zien, dat zich daar
de slanke toren van het gothische wonder -
bouwwerk bevond. Aan de andere zijde
van het plein stond breed en prachtig het
raadhuis met de dubbele trap naar het
bordes en de drie apostelbeelden daar bo
ven. Merkwaardiger wijze was een der
beide deuren op een kier geopend en door
de ramen scheen een zwak, geelachtig
licht naar buiten.
En plotseling was er ook beweging op de
Markt. Uit de Grote Houtstraat, één van
Haarlems hoofdstraten, kwam moeizaam
door de sneeuw stappend een rijzig man,
met de trekken van werkkracht en voor
naamheid op het gezicht. Hij was blind aan
het linkeroog, dat een dode, blauwige mas
sa was; zijn gelaat had hierdoor een uiterst
onverbiddelijk aanschijn verkregen. Hij
was gekleed in een dikke, zwarte overjas,
die bijna tot Zijn knieën reikte; daar kwa
men de lange, wollen kousen onderuit; op
zijn hoofd had hij een kleine hoed met een
van voren opgeslagen rand. Zijn tanden
tikten van de kou snel op eikaar. Uit de
Bartel Jorisstraat, die aan de andere kant
op de Grote Markt uitmondde, was intus
sen eveneens een man gekomen. Klein en
oud was hij; het was duidelijK te zien dat
het strompelen door de hoge sneeuw zeer
veel van zijn krachten vergde, en hij bib
berde over het hele lichaam.
De beide mannen beklommen ieder aan
een andere zijde het bordes, en boven
aangekomen begroetten zij elkaar, terwijl
zij aan het hek de sneeuw van hun schoe
nen schuurden.
„Morgen, Dierick Klaeszoom!"
„Morgen, De Vries", antwoordde de
oude, bibberende man. „Valt niet mee, op
dit uur uit het warme ledikant te moe
ten!"
„Och, het gaat nogal", meende De Vries.
„Je moet maar denken: 't is iets belang
rijks. Voor de grap zal de president-burge
meester die bode niét gestuurd hebben!"
„Om de drommel niet!" riep Klaeszoon
uit.
De Vries keek hem verbaasd aan.
„Weet jij er dan iets van?" vroeg hij. „Je
zegt het me zo'n zekerheid!"
„En of! Ze gaan een brief voorlezen, die
ik gisteravond van mijn broer uit Amster
dam gekregen heb. Je weet wel, Meester
Jacob Wij; vroeger was hij pastoor hier,
van het Begijnhof".
„Zo, zo", zei De Vries nadenkend. „Ja,
ik ken hem heel goed, we zijn van dezelfde
politieke richting. Die brief heeft vast en
zeker iets met de Spanjaarden te maken,
met Don Frederik".
„Precies", bevestigde Klaeszoon. „En het
is zó belangrijk, dat de hele vroedschap bij
elkaar moet komen, alle twintig. Kijk,
daar heb je ze al". Hij wees naar beneden
en nu zag De Vries hen ook. Van alle kan
ten kwamen de donkere gedaanten uit de
straten, scherp aftekenend tegen de
sneeuw.
„Laten we maar gauw naar binnen
gaan", stelde De Vries voor „Als we hier
nog langer blijven staan zijn we morgen
alle twee doodziek Jij ziet al bleek als een
lijk".
„Dat is de slaap nog", glimlachte Klaes
zoon.
Dan gingen zij het stadhuis in, sipoedig
gevolgd door de anderen.
Zij kwamen in een grote zaal, waar Flo-
ris V driehonderd jaar geleden zijn feesten
had gegeven. Maarten, de kleine bode, ving
hen op; in iedere hand had hij een dikke,
gele kaarts. Nadat hij even gewacht had
tot de meesten binnen waren en elkander
hadden begroet, verzocht hij de heren hem
te volgen.
„In opdracht van de eerwaarde burge
meesters heb ik hiernaast vuur gemaakt",
zei hij; „deze ruimte is onmogelijk warm
te krijgen".
De mannen doorkruisten de zaal, beste
gen een brede maar korte trap en kwamen
dan in een ruime kamer, waaruit de warm
te en de rooklucht hen bij het binnentre
den tegemoetsloeg. Het in bruine tinten
geschilderde vertrek werd verlicht door
verscheidene kandelaars, welke op een
lange tafel stonden. Van de vele zetels wa
ren er slechts vier aan het hoofd bezet;
daarop zaten de president-burgemeester
Nicolaas van der Laan, en de drie gewone
burgemeesters gebogen over twee vellen
papier. Zo verdiept waren zij in de studie
er van en in hun debat er over, dat zij de
binnenkomst van de vroedschap en andere
vooraanstaande functionarissen nauwe
lijks opmerkten. Zij knikten slechts even
afwezig en staken de koppen weer bij
elkaar.
De bode wees de aanwezigen, die hun
jassen hadden uitgetrokken, hun plaatsen
aan, en De Vries en Klaeszoon zorgden er
voor, dat zij dicht bij de enorme schouw
kwamen te zitten, waarin een hoge stapel
houtblokken hevig gloeide. Donkerblauwe,
ondoorzichtige rookwolken stegen onafge
broken uit de knetterende blokken op. On
danks het verontrustende uur waarop deze
vergadering was bijeen geroepen en de
onheilspellende ernst der burgemeesters,
werden toch allen beïnvloed door de be-
hagelijke sfeer in deze kamer, en ieders
zenuwen kwamen wat tot ontspanninfg.
De Vries knikte vriendelijk tegen
Adriaen van Assendelft, de pensionnaris,
die tegenover hem zat. Hij was een man
varn omstreeks dertig jaar, met een jong
maar ernstig gezicht. Met welwillende
ogen naim De Vries hem op. Hij vond dat
Ursula Talesius, de dochter van zijn beste
vriend, een goede keus had gedaan.
Adriaen van Assendelft, dertig jaar en nu
al pensionnaris, was een man met toe
komst, daar was ieder het over eens. Hij
zou vast nog weieens burgemeester wor
den, net als zijn ganstaande schoonvader
was geweest. Ook hij, De Vries zelf, had
trouwens in vroeger jaren de post van
burgervader bekleed. Aan de ene kant
vond hij hel jammer, dat hij in deze roeri
ge, spannende en verantwoordelijke tijd
niet meer aan het hoofd der Haarlemmers
stond; zou het wèl zo zijn geweest, dan
zouden de gebeurtenissen, wat Haarlem be
trof, waarschijnlijk heel anders verlopen,
dan nu misschien het geval zou zijn. Maar
aan de andere kant waren er ook de no
dige nadelen aan het burgemeesterschap
verbonden, want bet kostte veel tijd, ter
wijl er geen duit voor werd betaald. Was
het niet onlangs in Alkmaar gebeurd, dat
de man, die ieder jaar weer tot burge
meester werd gekozen, ten einde raad ver
huisde opdat het niet nogmaals gebeurde?
Toen De Vries op dit punt van zijn over
peinzingen was gekomen, stond Nicolaas
van der Laan op, bracht zijn hand een
ogenblik vermoeid naar het voorhoofd en
maande dan tot stilte. Het geroezemoes der
pratende hoogwaardigheidsbekleders stierf
weg en allen zagen hem afwachtend aan.
De onrustige spanning van zo juist keerde
weer terug onder de bloem van Haarlems
burgerij.
„Mannen!" begon hij. „Ja, neemt u mij
maar niet kwalijk, maar op een ogenblik
als dit, dat de beslissing kan brengen over
het wel of wee van onze goede stad, kan ik
u niet aanspreken als „hooggeachte heren"
of „weleerwaarde vroedschap". Op een
ogenblik als dit zijn wij slechts mannen,
mannen onder elkaar. En of wij hoog ge-
aeht moeten worden of eer waard zijn, dat
zal nog moeten blijken. De tijd van frasen
is voorbij, nu komt het op daden aan!" Een
instemmend geknik en gemompel ging door
de twee rijen toegesprokenen aan de tafel.
(Wordt vervolgd).
I
