GOLDEN FICTION
WYBERT
Afscheid van Heintje Davids
Agenda voor
Haarlem
^Hoe is het ontstaan?^
Zie Boven
Lichtspoor van meteoriet
onthult hoge windsnelheden
Vijftig jaar geleden
Schilderijen en aquarellen
van Margaretha Verheus
Toestand in het Haagse
slachthuis is gezond
Russische virtuozen
van superklasse
„Niet één dissonant
in ai die jaren....99
J
Twee torpedobootjagers
uit V.S. naar Den Helder
Orgelbespeling in
Concertgebouw
Alleen personeelsbeleid
dwong geen eerbied af
Ontslag verleend
zonder vergunning
Juist nu!
Weer geheime documenten
in verkeerde handen
Dit woord: PARKET
Rotterdam had een
stroomloos halfuurtje
Stringfellow treedt af
Vierling geboren in Canada
Uit Haarlems Dagblad
van 19 October 1904
DINSDAG 19 OCTOBER 1954
„Ben ik wel in mijn eigen theater?" vroeg directeur Hm. Deinum gisteravond en er
was ook wel reden voor deze verbazing, want het geVurt niet elke dag dat het
publiek in de uitverkochte Stadsschouwburg uit volle borst „We gaan naar Zandvoort
aan de zee" zit te zingen of dat de trompettist van een show-orkest in gele fantasie
hemden de Posthoorngalop de zaal in toetert. Het was dan ook geen gewone voor
stelling maar het afscheid van Henriëtte (of liever gezegd Heintje) Davids, dat hier
onder grote belangstelling gevierd werd. Inderdaad gevierd, want deze kleinkunste-
nares trekt zich eigener beweging uit plankenland terug, omdat zij niet het risico wil
lopen dit te moeten doen als zij zich niet meer voor honderd percent voor haar werk
kan inzetten. Gevierd ook, omdat het alles bij elkaar een vrolijk programma was,
slechts door een korte plechtigheid onderbroken.
De heer Deinum
was de enige spreker.
Hij las een brief voor
van de wethouder
voor Kunstzaken, die
deze avond door
ambtsbezigheden ver
hinderd was zelf aan
wezig te zijn. De heer
Geluk schreef daarin
onder meer: „Ook op
het gebied van de
kleinkunst treffen we
grote kunstenaars aan,
die voor een grote
groep mensen van be
tekenis zijn. Hun gro
te waarde ligt in de
ontspanning, die zij
bieden aan mensen,
die enkele uren uit
de dagelijkse zorgen
bevrijd willen wor
den. Daarom is Haar
lem u dankbaar voor
alles wat u de bevol
king in dit opzicht
geboden hebt". Een
tweede uitdrukking
van deze waardering
was een flinke mand
met bloemen in de
stedelijke kleuren,
rood en wit.
Namens het huldi
gingscomité overhan
digde spreker een en
veloppe met inhoud,
daaraan toevoegende:
„Sommigen slaan u
misschien niet hoog
aan, maar u bent een heel bijzondere fi
guur. Want al bent u klein, u behoort tot
de groten. U hebt meer dan vijftig jaar
lang ontelbaar velen vermaakt met uw
vrolijke liedjes en geestige volkstyperin
gen". Voorts werd medegedeeld, dat er nog
een optreden van Henriëtte Davids moge-
llijs is gemaakt en wel in de gemeentelijke
Concertzaal ten behoeve van haar bewon
deraars, die niet zo gemakkelijk naar de
schouwburg komen.
Wat blijft er hierna nog voor de recen
sent te zeggen over? Heintje Davids mocht
gisteren niet zo op dreef zijn als men dat
van haar gewend is, zij wist toch haar toe
hoorders gemakkelijk in haar macht te
krijgen. En hoe groot haar populariteit is,
bleek wel toen vrijwel iedereen zonder
veel hapering haar succesliedjes uit de re
vues van vroeger luidkeels meezong. De
aggressieve humor in haar voordracht van
„Ik moet het eerst nog eens zien!" sloeg
direct aan. Zij behoort op haar eigen ni
veau tot de kunstenaars, die hun tekortko
mingen in kwaliteiten veranderen. Zij is
een type „Je moet me laten keren, ik
ben van binnen mooi!" en zij trekt daar
profijt van. Zoals zij met haar bonkige
allure en haar wat rauwe stem bezit van
het toneel weet te nemen en het publiek
voor zich wint, dat is maar weinigen ge
geven.
In haar dankbetuiging wijdde zij enkele
woorden aan de nagedachtenis van haar
broer Louis en beval zij een collecte aan
ten bate van het asthmatische kind. Aan
Twee torpedobootjagers van de Ameri
kaanse marine, de „Caperton" en de „Hic-
kox", zullen binnenkort een vijfdaags
officieel operationeel bezoek brengen aan
Den Helder. De schepen zullen naar men
verwacht in de ochtend van .22 October
vastmaken aan de Paleiskade (steiger 33)
en daar tot 27 October blijven. De jagers
staan respectievelijk onder bevel' van de
kapiteins-luitenant ter zee Arthur Parris
en Robert W. Pond Jr. Aan boord van de
„Caperton", het vlaggeschip van de Ame
rikaanse 301ste divisie torpedobootjagers,
zal zich de kapitein ter zee Willard A.
Saunders, commandant van het 30ste
squadron torpedobootjagers en van deze
301ste divisie, bevinden.
Beide bezoekende schepen zijn in 1943
gebouwd en hebben zich, zowel gedurende
de Tweede Wereldoorlog als tijdens de ge
vechtshandelingen in Korea, een bijzondere
staat van dienst verworven. Zij meten 2100
ton.
ADVERTENTIE
Terug uit Parijs met
HAARMODE 1954-1955
MOLENDIJK
Dameskapsalons
Santpoorterplein 1 - Haarlem - Tel. 19706
DINSDAG 19 OCTOBER
Minervatheater: Noordh. Philh. Orkest, m.
m. v. Hetty Blok, Heemsteeds? Kunstkring,
8.15 uur. Stadsschouwburg: Hindoe ballet
Mrinalini Sarabhai, 8 uut. Frans Halsmu
seum: Herdenking Dag der Verenigde Na
ties, 8 uur. Cultura: Oriëntatie-avond Huma
nistische Jongerengemeenschap, 8 uur. Her
man Robbersstraat (Hectorstraat), tentoon
stellingwoning-inrichting, 79 uur. Frans
Hals: „Niagara", 18 jaar, 8 uur. City: „De
ellendigen", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Palace:
„Het vlees en de duivel", 18 jaar, 7 en 9.15
uur. Rembrandt: ..Ridders van de Ronde
Tafel", 14 jaar, 6.45 en 9.15 uur. Roxy: „Iwo
Jima", 18 jaar, 8 uur. Lido: ..From here to
eternity", 6.45 en 9.15 uur. Luxor: „Geld-
roof in Londen", 18 jaar, 7 en 9.15 uur.
WOENSDAG 20 OCTOBER
Concertgebouw: Piano-recital Henk van
Eeuwijk, 8 uur. Gebouw H.K.B., Tempeliers
straat: Filmavond voor emigranten, 8 uur.
Herman Robbersstraat (Hectorstraat), ten
toonstelling woning-inrichting, 2 tot 5 en 7
tot 9 uur. Frans Hals: „Niagara', 18 jaar,
2.30, 7 en 9.15 uur. City: „De ellendigen", 14
jaar, 2.15, 7 en 9.15 uur. Palace: „Het vlees
en de duivel", 18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Rembrandt: „Ridders van de Ronde Tafel"
14 jaar, 1.45, 4.15, 6.45 en 9.15 uur. Roxy:
„Iwo Jima", 18 jaar, 2.30 en 8 uur. Lido:
„From here to eternity", 1.45, 4.15, 6.45 en
9.15 uur. Luxor: „Geldroof in Londen", 18
jaar. 2, 7 en 9.15 uur.
het programma werd medewerking' ver
leend door de zangeres Truce Speyck, de
conférencier Herman Tholen, de imitator
Peter Piekos, de pianist Harry de Groot en
door Martin Erich met zijn muzikale so
listen. D. K.
Het programma der orgelbespeling in de
Gemeentelijke Concertzaal te Haarlem op
Woensdag van 3 tot 4 uur, door George
Robert luidt:
1. Toccata. Adagio et Fuga C gr. t., J. S.
Bach; 2. a. Sarabande grave; b. Soeur Moni-
qeu (Rondeau), Fr. Couperin; 3. In memo-
riam (Requiem, Pie Jesu. Quid sum Miser,
Recordare Jesu Pie), Jos. Jongen; 4. Scherzo,
G. Verschraegen; 5. Suite gothique (Intro-
ductin - Choral. Menuet gothique, Prière,
Toccata), L. Boëllmann.
ADVERTENTIE
Vrouwen
Vrouwen hebben vaak moeilijke en pijnlijke
tijden. Zij kunnen deze aanmerkelijk ver
lichten, ja die pijnen doen verdwijnen door
het gebruik van Togal, de grote pijnvêrdrij-
ver. Togal is onschadelijk voor hart, nieren
en maag. Bij ap. en drog. 0.95, 2.40, 8.83
Er is geen sprake van onhygiënische toe
standen of van financieel wankelen bij het
openbaar slachthuis van 's-Gravenhage,
zo luidde het antwoord dat de wethouder
van Economische Zaken van 's-Gravenhage
mr, J. van Aartsen gistermiddag op een
interpellatie van het P. v. d. A.-raadslid de
heer W. H. A. Nuy.
De heer Nuy, die interpelleerde tevens
namens de overige leden van de commissie
van bijstand voor het Openbaar Slachthuis,
had een aantal vragen gesteld over de toe
standen in het Haagse slachthuis naar aan
leiding van de in Haagse bladen versche
nen artikelen, waarin de situatie aldaar
gelaakt werd. De directeur van het Open
baar Slachthuis van 's-Gravenhage, de
heer P. van Rijn, heeft inmiddels per 1
Januari eervol ontslag verzocht.
Wethouder Van Aartsen zeide voorts
onder meer dat de directeur heeft gefaald
op het gebied van zijn functie, namelijk
wat zijn beleid en in het bijzonder zijn per
soneelsbeleid betreft. Te dien opzichte is
zijn optreden niet vertrouwenwekkend en
eerbied afdwungend geweest. Overigens
achtte de wethouder het nodig er duidelijk
de nadruk op te leggen dat de directeur en
de andere functionarissen wel terdege hart
voor hun taak bezaten.
De wethouder kende de directeur zeer
zeker uitstekende kwaliteiten op technisch
gebied toe en noemde hem zeer vakkundig.
De hoofdinspecteur voor de Volksge
zondheid, belast met het veterinair toe
zicht, zo zeide de wethouder voorts, heeft
het Haagsse slachthuis gecontroleerd en is
tot de conclusie gekomen, dat dit slachthuis
op hygiënisch gebied in alle opzichten niet
ongunstig afsteekt bij andere slachthuizen
in ons land. Ten aanzien van de hygiëne en
de slachttechniek staat het hoger dan de
eisen welke in ons land worden gesteld.
Politierechter
Het gebeurt niet al te vaak, dat we Rus
sische virtuozen op ons podium te horen
krijgen, maar nu het dan toch eens gebeur
de kwamen er twee tegelijk, de violist Igor
Bezrodnii en de pianist Eugène Malinin
en eigenlijk waren het er drie, want de
violist concerteerde met een eigen pianiste:
Sophia Wakman. Het bleken poddumster-
ren vain eerste gehalte te zijn.
Igor Bezrodini heeft ons gisteren in de
Haarlemse Concertzaal vooral verbaasd
met zijn fenomenale vertolking van de
Tzigane van Ravel: wat een technisch
bravour, wat een temperament, wat een
natuurlijke muzikaliteit! Wij hadden deze
op de spits gedreven vertolkingskunst ook
kunnen waarnemen en bewonderen in de
Sonate in E van Handel, die ons, bij alle
waardering voor de fraaie toonvorming,
toch wat vrijmoedig en geromantiseerd
voorkwam. Verder in Thema met Variaties
van S. Taniev, waarvan de betekenis
hoofdzakelijk wordt bepaald door de vio-
listische acrobatie, waartoe het stuk ruime
kansen biedt. En ten slotte ook in een
karakteristieke bewerking voor viool en
piano van een paar fragmenten uit „Peter
en de Wolf" van Prokofjev
Maar aan d'e Tzigane van Ravel had
Bezrodrai een opgave, waarmee hij zich
compleet kon manifesteren als fabelachtig
virtuoos en als rasmusicus. Met zo'n sterke
dynamische stuwing en zo'n overtuigende
allure gespeeld, zal men dit kapitale viool-
werk zelden horen. Sophia Wakman se
condeerde de violist (op een kleine schom
meling na) met een gedistingeerd spel, dat
aldoor een gevoelige muzikaliteit ver
raadde plus een niet alledaagse speeltech-
niek.
De pianovirtuoos Eugène Maliniin raakte
met zijn spel de uitersten van de dyna
mische mogelijkheden. Het bewoog zich
met verrassend evenwicht tussen de ver
stilde klank, die men een indolent karak
ter kon toekennen en een krachtsomtlading
op hoogspanning, die de grens niet over
schreed.
Was Ravels Tzigane de hoogste troef in
het spel van Bezrodni, zo werd de Me-
phisto-wals van Liszt het werk waarmee
de pianovirtuoos Malinin het klinkklare
bewijs kon leveren van zijn onbetwistbaar
meesterschap. Met een Prelude ern Fuga
van Sjostakowitsj, een goed gebouwd maar
onpersoonlijk, academisch stuk, werden
wij weliswaar geboeid door het „stretto"
en over het algemeen door de delicate
nuancering en het duidelijke klamkweefsel;
met de Vierde Sonate van Prokofjev wer
den we geconfronteerd met een technische
prestatie van belang, zonder dat het werk
ons vermocht warm te maken; met „Funé-
railles" uit „Harmonies poétiques et reli-
gieuses" van Liszt hoorden wij een geraffi
neerde interpretatie, die echter deze ver
bleekte muziek het leven niet kon inbla
zen. Doch met de Mephisto-wals werkte
alles mee om, bij alle verbazing om het
technisch wonderlijke van de vertolking,
ook de muzikale bevrediging te vinden in
de klare doelbewustheid van de compo
sitie.
In ieder geval: wij hebben deze avond een
paar virtuossn van de superklasse ge
hoord. JOS. DE KLERK
Aan de Hillegommer H. J. A. H. de G
directeur van een bloembollenbedrijf, die
zich Maandag voor de politierechter voor
economische zaken te Haarlem te verant
woorden had, was ten laste gelegd aan
twee leden van zijn personeel ontslag te
hebben verleend zonder in het bezit te zijn
geweest van een ontslagvergunning van de
directeut van het Gewestelijk Arbeids
bureau. Op 22 April had hij de twee leden
meegedeeld, dat zij ontslagen werden
wegens inkrimping van het personeel.
Dezen hebben zich in verbinding gesteld
met een advocaat; later kregen zij bericht,
dat de kwestie geregeld was en dat zij zich
op 6 Mei moesten melden. De directeur
wilde niet, dat zij terstond aan de arbeid
gingen en deelde mee, dat er de volgende
dag een bespreking zou volgen. Aan de be
spreking hebben behalve de directeur en
de twee leden van het personeel ook deel
genomen advocaten van beide partijen,
waarbij de zaak besproken is. Tot een
overeenstemming is men niet gekomen. De
directeur betaalde twee dagen later loon
uit en is daarna op reis gegaan.
De directeur deelde de politierechter
mee, dat hij een van de leden van zijn
personeel verdacht van diefstal van papie
ren en beiden van poging om met de pa
pieren geld te ontvangen. Dat was voor
hem aanleiding beiden te ontslaan, doen
hij heeft die reden niet opgegeven op 22
April. Bij de bespreking op 7 Mei is dit
punt wel ter sprake gekomen, maar de
beide leden van het personeel weigerden
mee te werken aan een onderzoek, waar
aan het gehele personeel zou deelnemen.
De directeur zei, dat hij op de bespreking
had meegedeeld, dat beiden ontslagen
waren, op grond van het vermoeden.
De beide leden van het personeel zijn
inmiddels aangehouden en gedetineerd in
het Huis van Bewaring, verdacht van dief
stal van de papieren en chantage, waarover
hierboven geschreven is. Uit de papieren
zou kunnen blijken dat de directeur zich
schuldig zou hebben gemaakt aan een
overtreding van deviezenbepalingen. De
personeelsleden werden door de politie
rechter als getuigen gehoord en deelden
mee, dat er op de bespreking van 7 Mei
niets is gezegd over een ontslag. Veei-tien
dagen tevoren was hun wel ontslag aange
zegd, maar dit was ingetrokken.
De officier van justitie merkte op, dat
verdachte de feiten toegeeft, namelijk het
geven van ontslag zonder vereiste toestem
ming. De directeur meent, dat er van een
dwingende réden sprake is, maar hij heeft
die niet op overtuigende wijze kenbaar ge
maakt. Voor beide overtredingen eiste hij
een geldboete van 75, subs. 10 dagen
hechtenis.
Mr. Ph. J. de Ruijter de Wildt uit Lei
den, die als verdediger optrad, herinnerde
er aan, dat hier een strafkwestie en civiele
procedures aan de orde zijn. Volgens de
getuigen is er Van een ontslag geen sprake
en daarom kon volgens pleiter geen ver
oordeling volgen. Overigens meende mr.
Dé Ruijter de Wildt, dat er een dwingende
reden voor ontslag aanwezig is: de getui
gen weigerden tijdens de bespreking aan
een onderzoek inzake het verdwijnen van
papieren deel te nemen. Hij concludeerde
tot vrijspraak en vroeg voorts de zaak aan
te houden tot de uitspraken van de civiele
procedures bekend zijn.
De politierechter achtte het laatste niet
nodig. Mogelijk heeft de directeur een
dwingende reden gehad de twee leden van
het personeel ontslag te verlenen, maar de
eis van dwingend is verloren gegaan, om
dat hij eerst een termijn van veertien da
gen gaf, het onslag introk en de personeels
leden na de bespreking op 7 Mei nog sala
ris uitbetaalde. Hij achtte het ten laste
gelegde bewezen en veroordeelde verdach
te tot twee geldboetes van 25.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
Nu zoveel mensen
om U heen ver-
koüden zijn, mag
U vooral Uw keel
niet verwaarlozen.
Geef de bacillen
geen kans, gebruik
„IK ROOK Golden Fiction al van de
eerste dag af. Dat zijn heel wat doosjes
geweest.... En elke Golden Fiction, die
ik rook, smaakt me nog even best als de
eerste, 'n Perfect gecomponeerde sigaret.
Altijd en altijd de juiste zachte toon in
aroma en smaak."
Onder ons gezegdtoch maar liever
In Haarlems „Huis met de Kogel" is Za
terdag een tentoonstelling van schilderijen
en aquarellen van Margaretha Verheus ge
opend. De schrijver Olaf J. de Landell leid
de het geëxposeerde bij de aanwezigen in,
opmerkende dat de opening van een ten
toonstelling altijd een evenement is, omdat
op dat moment het verlangen naar belang
stelling en begrip voor zijn werk, dat in
iedere kunstenaar leeft, de kans krijgt ver
vuld te worden. De kunstenaar ervaart ook
in het meest dagelijkse de ontroering en
het visioen. Hij weet een venster te ope
nen, waardoor een ander licht valt. De
schilder is de vertolker, en verheerlijker
van de Schepping en haar ganse meubi
lair. Het werk van de schilder wordt zo
doende een bril, waardoor de nuchtere
mens hemel en hel op aarde leert bespeu
ren.
Bij Margaretha Verheus is van de hel
weinig, van de hemel veel te bespeuren. Zij
getuigt van haar appreciatie voor het ge
schapene. Spreker nodigde het gezelschap
uit om na zijn woorden het tentoongestel
de werk te bezichtigen in de geest waarin
hij gesproken had; kijkende door het ven
ster, waardoor men de droom en ontroe
ring kan ervaren, die de schilderes ver
tederd hebben toen zij schilderde.
De schilderijen en aquarellen van me
juffrouw Verheus, die eenstemmig getui
gen van een evenwichtige concentratie op
het onderwerp, ontlenen hun vriendelijk
en innemend aanzien aan de gevoelige en
beschaafde hand van hun maakster. Men
kan daaruit opmaken dat zij hun ontstaan
niet danken aan hevige geestelijke span
ningen maar veel meer aan meditatieve
beschouwingen. Van het gangbare arsenaal
van onderwerpen, bloemen, figuur, stads
gezicht en landschap wordt niet afgewe
ken. De kleur vertoont geen verhevigingen,
blijft gebonden in een fijnzinnige afweging
van zachte grijzen.
De aquarellen in Thorn en in Meyrueis
zijn neergeschreven met een rustige aan
dacht en vertellen iets van de stille vreug
de die de maakster in deze schone omge
ving heeft gesmaakt. Het mag dan waar
zijn dat men achter dergelijke stille kunst
geen hevige impulsen behoeft te zoeken,
ook zonder dat wijst het op een distinctie
en liefde voor het bestaande, die steeds
zeldzamer worden in deze wereld en daar
om verdienen in ere te worden gehouden!
OTTO B. DE KAT
Het Franse spionnagc-schandaal
PARIJS. (Reuter). - Leden van de
Franse contra-spion,nagediciist hebben in
de huizen van twee beschuldigden in de
zaak van het uitlekken van defensiegehei-
men de communistische journalist An-
dré Baranès en de hoge ambtenaar bij de
Defensie Labrusse afschriften van zeer
geheime documenten gevonden, aldus werd
uit bronnen van het ministerie van Bin
nenlandse Zaken vernomen.
Kapitein Jean-August Cazalet, een officier
bij het leger die Zaterdag op beschuldiging
van verraad werd gearresteerd, was belast
met de documenten en had zijn secretaris
opdracht gegeven ze te copiëren, aldus
deze bronnen. De documenten bevatten
maatregelen, te nemen in geval van mo
bilisatie, van een plotselinge inval of een
plaatselijke opstand en een lijst van be
langrijke punten en fabrieken die zouden
moeten worden opgeblazen voor de komst
van de vijand alsmede maatregelen om de
hoofdstad in geval van bezetting te ver
lammen. Er waren ook andere documenten
gevonden in de hotelkamer van de kapi
tein, die sinds 1946 werkte op het hoofd
kwartier van het Parijse garnizoen, en
wiens naam het eerst door Labrusse tijdens
diens verhoor was genoemd. Kapitein Ca
zalet, een voormalig ambtenaar bij de PTT,
werd luitenant in de verzetsbeweging in de
oorlog.
Een parket is een klein park, dat is
wel duidelijk. Een park of perk is een
omheind stuk grond, een besloten
ruimte.
In het verkleinwoord parket ziet men
heel duidelijk in hoeveel richtingen een
bepaald begrip zich kan ontwikkelen.
Vat men parket op als: afgesloten ruim
te, waaruit men niet kan ontsnappen,
dan is de uitdrukking: iemand in een
moeilijk parket brengen, verklaard.
Denkt men aan een afsluiting naar rang
of prijs, dan begrijpt men parket als een
deel van de toeschouwersruimte in de
schouwburg. Draagt men het begrip:
omheinde plaats over op de personen
die binnen de omheining zetelen, dan is
parket in de zin van Officier van Justi
tie en openbaar ministerie duidelijk. En
tenslotte bezigt men het woord voor
blokken, waaruit een ingelegde vloer
wordt samengesteld.
^w
Als een meteoriet de
dampkring van de aarde
binnendringt, zoals de
Orioniden in de derde
week van October met
hun vaart van 70 kilo
meter per seconde, ont
staan er brokken. In dit
geval zijn die brokken
electronen, d.w.z. nega
tief geladen atoomdeel
tjes, vrijgekomen bij die
botsing.
Men kan de lichtflits
achter een vallende ster
dus omschrijven als „een
electrisch geladen ko
lommetje lucht". Het
hangt van de grootte van
de electronenproductie
in dat kolommetje af,
hoe lang het als een
lichte streep aan de don
kere hemel zichtbaar
blijft. Soms komen er
zoveel electronen vrij dat
het lichtspoor enkele
tientallen seconden of
zelfs meer dan een mi
nuut blijft hangen.
Die electrisch geladen
lucht nu heeft de eigen
schap, radiogolven en
ook radar-impulsen te
weerkaatsen. Soms is
een „vallende ster" in de
luidspreker hoorbaar -
onder zeer bepaalde om
standigheden - als een
fluittoon. Dat is interes
sant voor wie zo'n toon
herkent, maar van meer
waarde is de radar
waarneming.
Men richt daarbij name
lijk de radar-„straal" op
het meteoorspoor. De
echo van het uitgezon
den radar-signaal geeft
een inlichting omtrent
de afstand van dat licht
spoor. Maar wat men
eigenlijk wil meten is
niet de afstand, doch de
verplaatsing. Want het
lichtspoor blijft niet op
één plaats hangen - het
beweegt. En die bewe
ging interesseert de me
teorologen: zij is immers
een rechtstreekse inlich
ting omtrent de lucht
stromingen in de hoge
dampkring.
Natuurlijk is de kwestie
gecompliceerder dan hier
in een paar woorden is
weer te geven. Zo moet
men bijvoorbeeld nagaan
of het lichtspoor zich
naar ons toe of van ons
af beweegt. Ook dat
lukt: men vergelijkt de
frequentie van de echo
(de terug-ontvangen im
puls dus) met een stan-
daardfrequëntie en aan
de hand van een soort
Doppler-effect is dan te
zien in welke richting
de lichtstreep waait.
Ook moet men, om de
andere component van
deze beweging te vinden,
het radartoestel na de
eerste waarneming ne
gentig graden draaien
en dan in de andere
richting waarnemen.
Door die draaiing komt
men terecht op plaatsen
die wel 400 km. uiteen
kunnen liggen (wie zich
herinnert dat een meteo
riet per seconde tiental
len kilometers aflegt zal
niet verbaasd zijn over
die enorme lengte van
zijn spoor), maar toch
mag deze methode be
trouwbaar worden ge
noemd voor het meten
van de snelheid dezer
hoge bovenwinden": de
gemiddelde windkracht
is daar betrekkelijk ge
lijkmatig.
Ziehier de eerste resul
taten van de radarschut
terij op meteoorstrepen:
men heeft gevonden dat
er op tachtig tot honderd
kilometer hoogte winden
waaien met snelheden,
oplopend tot 65 meter
per seconde. Hogerop
kan het nog veel erger
spoken - daarover een
volgende keer.
G. v. W.
Om kwart voor drie gistermiddag kwam
er in Rotterdam opeens een kink in de
electriciteitskabel. De Maasstad, met uit
zondering van een gedeelte van Zuid, zat
opeens zonder stroom. Trams vielen uit,
bedrijven, die. op electriciteit zijn. aange
wezen, stagneerden en voor de brug aan
het Mathenesserplein, die toen de storing
optrad, juist open stond, vormde zich een
file, die steeds aangroeide. Het was een
goede middag voor de pontjesbaas, die in
de omgeving van de brug een heen-en-
weer-dienstje onderhoudt. De oorzaak van
de storing was gelegen in de electrische
centrale aan de Galileistraat. Op zeker
ogenblik was het net voor Overschie te
zwaar belast en dit leidde weer tot een
storing in de electriciteitsvoorziening van
Rotterdam. Maar de zaak was weldra her
steld.
Na twintig minuten reden in het cen
trum de trams weer. Rayonsgewijs floep
ten de lichten weer aan en een kwartiertje
later konden winkelende dames weer zien
wat zij wilden kopen.
SALT LAKE CITY (Reuter) De lei
ders van de republikeinse partij in de
Amerikaanse staat Utah hebben het ont
slag aanvaard van Douglas Stringfellow,
het republikeinse lid van het Huis van
Afgevaardigden van Utah, dat Zaterdag in
een televisie-uitzending verklaarde, dat
zijn verhalen over zijn heldendaden uit de
tweede wereldoorlog verzonnen waren.
Stringfellow had het doen voorkomen,
alsof hij in belangrijke mate had bijge
dragen tot het doen mislukken van de
Duitse plannen voor een atoombom.
BATHURST (Nieuw-Brunswijk) (Reu
ter) De 24-jarige mevrouw Lawrence
Doucet te Bathurst heeft het leven ge
schonken aan een vierling -drie meisjes
en een jongen. Volgens de eerste berichten
maken moeder en kinderen het goed. De
babies zijn ongeveer twee maanden te
vroeg geboren.
Gedeputeerde Staten van Zeeland heb
ben de plannen voor de bouw van een nieuw
raadhuis in de gemeente Hoedekenskerke
goedgekeurd. De bouwkosten zullen even
onder de f 100.000 blijven, waardoor rijks
goedkeuring niet nodig is. De burgemeester,
de gemeenteontvanger en de vijf gemeente
ambtenaren van deze Zeeuwse gemeente
zetelen thans in een klein kamertje op de
eerste verdieping van een oud dorps
logement.
HAARLEMMERMEER. Onder de
landarbeiders in de Haarlemmermeer
heerscht groote ontevredenheid tegen het
groot aantal werklieden, die uit Gelder
land en Noord-Brabant zijn gekomen om
de boeren te helpen in 't rooien der bic
ten. Een demonstratie van een groot
aantal arbeiders te Nieuw Vennep tegen
een groot landeigenaar aldaar is mislukt.
