Geld dat aan vluchtelingen
besteed, werpt rente af
Boer Schuier: een voorbeeld
van moed en wilskracht
IS
Land van Maas en Waal levert
thans omblad voor sigaren
.Boeiize
Zie Boven
Granaat als surrogaat-meteoor
in dienst der wetenschap
Een nieuw leven is vaak een lijdensweg
Teelt wordt gecentraliseerd op
eert proefveld bij Druten
Nederlandse emigratie
naar Brazilië aanbevolen
In duisternis op rijweg
parkeren zeer gevaarlijk
Luidspreker
GRAMOFOONPLATEN
12
Onderzoek C.B.S. toont;
Daar kwamen in twee jaar
ruim 870 ongelukken van
Frans-West-Duits accoord
over oorlogsgraven
DONDERDAG 28 OCTOBER 1954
Van onze speciale verslaggever)
Wie vluchtig kennis heeft genomen van de nood in de Oostenrijkse vluchte
lingen-kampen, zal zich bij het zien en horen van al die ellende onwillekeurig
benauwd voelen door de vraag of die tienduizenden ongelukkigen een mens
waardige toekomst mogen verwachten, zelfs al zou het voorbeeld van het
Nederlandse volk navolging vinden. Die vraag kan, wat Oostenrijk betreft,
felukkig met een volmondig „ja" worden beantwoord. Mits en dat is de
elangrijkste voorwaarde de reeds bestaande hulpverlening krachtig wordt
voortgezet. Er moet geld komen. Veel en snel. Wie daaraan nog mocht twijfe
len, neme kennis van het rapport, dat een Nederlandse commissie op last van
de Wereld Gezondheids Organisatie heeft ingesteld naar de lichamelijke en
geestelijke gesteldheid van de kampbewoners in Oostenrijk. Haar conclusies
komen hierop neer, dat de morele bindingen in de vaak mensonwaardige barak
ken-woningen snel in verval raken, vooral bij de jongere mensen. Als niet snel
hulp wordt geboden, is binnen enkele jaren een crisis niet te vermijden.
f——r
Gelukkig zijn er de afgelopen jaren in
verschillende landen particuliere instellin
gen geweest, die de herhaalde noodkreet
van mr. G. J. van Heuven Goedhart heb
ben beantwoord. De Wereldraad van Ker
ken en de Amerikaanse Ford stichting bij
voorbeeld staan de Oostenrijkse regering
bij in haar onvermoeide pogen om een af
doende oplossing voor het probleem te
vinden. Nu komt daar de Nederlandse hulp
bij en de hoop in vele vluchtelingen-
harten herleeft.
Die oplossing zoekt men in het opnemen
van de Duits-sprekende zowel als de Oost-
Europese vluchtelingen in het Oostenrijkse
economische bestel. Deze integratie biedt
de enige uitweg naar een nieuwe toekomst,
nu de kansen op emigratie met de maand
kleiner worden. Verschaf, zo redeneren de
Oostenrijkers en de UNO, de ontheemden
een eigen huis, laat ze de handen aan de
ploeg slaan op een nieuw boerenbedrijf,
leidt de jongeren voor een vak op, laat ze
zo mogelijk studeren en vergeet bij dat
Het gezin Schuier op het erf van zijn
nieuwe boerenbedrijf. Het kalf van
„Die Amerikanerin" is aller lieveling.
Schuier houdt het bouwplan voor zijn
nieuwe boerderij in de hand, zijn laat
ste ideaal
alles niet de zieken en ouden van dagen
een draaglijker bestaan te bezorgen. Het is
een lange weg, deze weg der integratie.
Een lijdensweg vaak, omdat vluchtelingen
soms niet de moed hebben al het oude te
vergeten het vaderland blijft onweer
staanbaar trekken en een nieuw leven
te beginnen. Anderzijds zijn er echter dui
zenden, die deze weg, vallend en weer op
staand, gaan met een moed en een vertrou
wen, waarvan wij ons sedert de laatste
oorlogsjaren geen voorstelling kunnen
maken.
Eén doel
Nergens op onze reis door een deel van
Oostenrijk hebben wij deze moed en wils
kracht zo treffend belichaamd gezien als
in boer Klaus Schuier. Hij ziet er uit als
een man van in de zestig, maar hij is pas
vijftig. Jarenlange ontberingen in een Rus
sisch gevangenenkamp in 1944 werd hij
als dwangarbeider naar de Sovjet-Unie
overgebracht en keelkanker hebben
harde lijnen in zijn gezicht gegrift. De
levenskracht in dit gepijnigde lichaam is
niettemin verbazingwekkend. Toen hij
zich in 1947 weer bij zijn vrouw en drie
kinderen, die de welvarende hoeve in Ze
venbergen in de steek hadden gelaten,
kwam, hield hij hun steeds weer dat ene
doel voor ogen we moeten weer een eigen
huis hebben, een eigen bedrijf. Vooreerst
kwam daar niets van hun wachtte, net
als al die andere duizenden lotgenoten,
het vluchtelingenkamp. Zij sloeger zich er
doorheen, geschraagd door het onwrik
bare geloof dat God hun eens een nieuwe
Heimat" zou schenken. Zij werkten bij
boeren in de omgeving, hard en lang. Zij
ontzegden zich elk gerief en alles wat hun
leven aangenamer zou kunnen maken.
Werken. Werken. Help uzelf, zo helpt u
God", werd hun levensparool. Dit voor
jaar had Schuier zoveel gespaard dat hij
met geleend geld een stuk grond kon ko
pen. Vijf hectare: met veel bomen, struik
gewas en stenen in de bodem. Geen huis.
geen schuur.
Daar begon Schuier aan de verwezen
lijking van zijn ideaal. Tranen verstikken
zijn stem als hij er van vertelt. Voor we
begonnen hebben we samen gebeden of
God dit stukje grond ons thuis wilde ma
ken. Daarna gingen zij de woestenij bouw
rijp maken. Oostenrijks autoriteiten zorg
den voor nieuwe problemen toen zij zich
verzetten tegen de ontbossing. Urenlang
bepleitte Schuier zijn rechten. Toen Hitier
vroeg of jullie boter of kanonnen wilde
hebben, kozen jullie de kanonnen. Daar
door zijn wij nu van haard en hof verdre
ven. Erken nu tenminste dat jullie een
morele plicht hebben ons te helpen, zo zei
hij onomwonden. Hij kreeg zijn zin, en bo-
verdien nog een toelage van 40.000
schilling.
Schrale oogst
Nu staat daar, enkele kilometers van
Wels, een bouwvallig huisje van twee ver
trekken waar heel de familie in woont. De
schuur voor het vee ziet er beter uit. On
der het dak van Schuler's woning hebben
wind en regen vrij spel. Het deert hen niet
want zij. werken aan een nieuw huis, tus
sen de bedrijven door, tot laat in de avond.
Zij hebben deze zomer de eerste oogst van
het land gehaald. Een magere oogst, want
de zware regens, hagel en storm hebben de
Schuler's een schade berokkend van een
dikke tweeduizend gulden. Geen nood
nog wat harder werken, meer sparen.
Twee koeien hebben ze nu. De ene noe
men ze „Die Amerikanerin". Zij hebben
haar gekregen van Amerikaanse landbou
wers, onder de voorwaarde dat zij het
eerste kalf er van aan een andere landbou
wer-vluchteling zullen afstaan. Schuier
doet dat van harte. Elke dag krijgt het kalf
liters melk, die zij zelf hard nodig hebben.
Ik wil een best kalf weggeven, geen schar
minkel.
Schuier worstelt nu met nieuwe zorgen.
Zijn spaargeld is bijna op. Binnenkort zal
hij niet verder kunnen bouwen aan zijn
huis. Het wordt kort dag, zegt Schuier. En,
wellicht om de ware zin van deze woorden
te verbergen, voegt hij er aan toe: het kan
al gauw winter worden
Geld, geld
We zouden niet willen beweren dat Schu
ier een uitzonderlijk geval is. Misschien
zijn Janovic in het Karintische Treibach,
Melkerich bij Kufstein of Saiboczy onder
de rook van Wenen er erger aan toe. Maar
Schuier leverde ons het bewijs dat het
geld, aan de vluchtelingen besteed, rente
afwerpt. En uit ervaring weten wij dat
vele honderden vluchtelingen net als Schu
ier zich alles zouden willen ontzeggen als
zij een bescheiden bedrag konden lenen om
een begin te makeri met een nieuw leven.
Niet alleen in de landbouw hebben wij
bewijzen gevonden van de krachtige wil
der vluchtelingen om kampen de rug toe
te keren en er boven op te komen. In ver
scheidene kampen wordt gemeenschappe
lijk gespaard. Bouw-coöperaties en pro
vinciale staten verstrekken leningen aan
wie zelf genoeg heeft bijeen gegaard om
een huis te bouwen. We hebben hele wij
ken gezien, waarin gezinnen eindelijk ver
lost uit de kille atmosfeer' van het kamp,
weer overgelukkig zijn in hun eigen wo
ningen. Bescheiden huisjes met schamel
meubilair, maar een hemel, vergeleken bij
die barakken.
Het zijn er altijd nog veel te weinig. Er
is te weinig geld, veel te weinig, geld, en
geld alleen, hebben die arme drommels no
dig om zich de weg naar een nieuwe toe
komst te ontsluiten.
In het Land van Maas en Waal, het oude
centrum van de tabaksteelt, worden op
het ogenblik proeven genomen, welke voor
de inlandse tabakscultuur van grote be
tekenis kunnen zijn. Bedriegen de voor
tekenen niet, dan is hier de bakermat ge
schapen voor een nieuwe teelt van sigaren
tabak. De eerste resultaten zijn zeer hoop
gevend en dit is aanleiding, dat men uit
breiding zal gaan geven aan wat totnutoe
als een experiment te beschouwen was.
Enige tijd geleden heeft de Kamer van
Koophandel te Nijmegen het besluit geno
men de teelt van inlandse sigarentabak aan
te moedigen. Men achtte deze hernieuwde
poging om verschillende redenen de moeite
waard.
De inlandse tabak bleek gedurende de
voorbije regenzomers een zeer behoorlijke
„brand" te bezitten en vond gretig aftrek.
Dat van die regenzomers klinkt misschien
een beetje vreemd, maar tabak heeft naast
veel zon ook veel regen nodig.
Wilde men echter van en hernieuwde
poging om de teelt van inlandse tabak te
stimuleren succes kunnen verwachten, dan
moest aan verschillende voorwaarden wor
den voldaan.
In de eerste plaats is er vraag naar
grotere, uniforme partijen en naar partijen
die geteeld werden onder volkomen gelijke
omstandigheden, zodat de fabrieken niet
steeds hun melanges behoeven te verande
ren, hetgeen bij een aanbod van vele klei
nere uiteenlopende partijtjes wel het geval
zou moeten zijn.
Gebleken is, dat zelfs in de regenrijke
jaren de tabak die „kunstmatig beregend"
was, gunstig afstak bij de andere. Voorts
kwam vast te staan, dat men, om tot uit
breiding van de tabaksteelt te kunnen ko
men, speciale droogschuren zou moeten
hebben. Hoe dichter deze bij de tabaks
velden zouden staan en voor hoe groter
tabaksveld deze dienst zouden moeten
doen, des te economischer zou er gewerkt
kunnen worden. Centralisatie
Om aan al deze voorwaarden te kunnen
voldoen, was centralisatie nodig. Er moest
gebroken worden met de gewoonte, dat elke
boer bij zijn boerderij ook een tabaksveld
je exploiteert. Zodoende was het van be
lang, dat de verspreid liggende tabaksveld
jes op den duur tot een grote aaneenge
sloten aanplant bijeengebracht werden. Dat
maakt het immers mogelijk om een grote
droogruimte vlak bij het centrale terrein te
bouwen. Het is ook van groot belang voor
de kunstmatige beregening. Een regen-
installatie voor elk klein veldje zou te kost
baar worden.
Omdat het moeilijk is om de tabakstelers
In dit weinig solide bouwsel
wonen" de Schuiers. Regen en wind hebben onder
het dak vrij spel.
99
99
Wij hebben een klein mensje in huis, dat
van ons schijnt te zijn, al zeggen de voor
ouders, die elke Zondag vertederd komen
kijken, dat het in niets op de vader en de
moeder lijkt.
Het is nog geen drie jaar oud, maar komt
elke dag de eigenwijsheid van de middel
bare leeftijd meer nabij. Ja, dat was goed
geraden: het is een meisje. Blond.
Het feit, dat het volgens een chique
trouwboekje (je dééd zulke dingen vlak na
de oorlog uit een soort onbestemd gevoel
van duur willen doen voor een salaris van
een aankomend kappersbediende) ons
dochtertje is, behoedt haar elke dag voor
grotere kastijdingen dan een fikse veeg om
de kleine oortjes als er alweer een beker
melk over het karpet is gestort of een gru
welijk grote spin uit de tuin door haar
nijver toedoen naar de huiskamer is ge
ïmmigreerd. Want boven de handjes, die
al deze wandaden verrichten, staat immer
het wapen van een paar ogen klaar, van
het mooiste blauw sinds de Chinezen por-
celeinen rijstkommetjes met blauwe cour-
tisanetjes gingen beschilderen.
Maar aan de andere kant zijn wij het
harde, ouderpaar geworden, d'at niet bij
elke alarmkreet uit hof of huis opvliegt met
de verontruste blik in de ogen van een af
zichtelijke ramp: dat kind redt zich wel,,
denken wij steeds weer. Tot nu toe vol
komen terecht overigens, want het wicht
heeft nog steeds niets ernstigs en het komt
als een blond duikelaartje bij voortduring
op de schoentjes terecht.
Gisteren was de gewone brul uit het
struweel van de tuin, dat wild en verward
getuigenis aflegt van een door mij persoon-
lijjk uitgedacht afschuifsysteem wat het
onderhoud dezer gaard'e betreft, erger dan
gewoon.
Rauwer en indringender. Er was dus
een grote smak gemaakt. Maar gezien de
tweeëneenhalf] arise historie van het kleine
mensje bleef iedereen ook toen nog zitten,
zodat de medeliid'ende buurvrouw uitrukte
met een gezicht vol verwijten jegens
ouders, die hun spruiten maar laten dood
vallen. Het geluid demote kort daarop
hoorbaar af en ging over in een toonhoogte,
die te, boek sta^t als „lichte kneuzingen,
gaat wel over".
Zij was dus kennelijk opgevijzeld en op
de been gezet, zodat er elk ogenblik twee
betraande os°n binnen konden wandelen
«n een mondje, dat bij zulk gelegenheden
met een bestudeerd draaitje vraagt „Eve
'ekker afdose?" Waarop de vrouw, d'ie voor
haar moeder fungeert, doorging met haar
bezigheden, zijnde het boienen van een
keuken, opdat in de loop van de komende
uren de hond, de melkboer en nog eens de
hond, er te duidelijker voetafdrukken in
zouden kunnen achterlaten.
Het geschrei naderde. Er zat een cadans
van voetstappen in, dus de buurvrouw had
het blijkbaar niet over haar kant laten
gaan en bracht de krijtende kleine op de
arm naar de keukendeur Th dan komt het
RIO DE JANEIRO (Reuter) De Ne
derlandse commissaris voor de emigratie,
mr. ir. B. W. Haveman, die zojuist een reis
door Brazilië heeft beëindigd, zal de rege
ring aanbevelen het emigratie-programma
voor Brazilië te bespoedigen. Hij was meer
dan verheugd over hetgeen hij in Brazilië
heeft gezien.
Aantrekkelijke en geriefelijke woonge-
legenheden, zowel als de bekwaamheid
van de emigranten zich aan te passen aan
de Braziliaanse levenswijze, noemde hij de
twee voornaamste factoren, welke hebben
bijgedragen tot het slagen van het Neder
landse programma voor de vestiging van
industriële werkers en landbouwers in
Brazilië. De huisvesting, zo zei hij, overtrof
alles wat hij gezien heeft in andere landen,
die eenzelfde vestigingsprogramma heb
ben, Zuid-Afrika wellicht uitgezonderd. De
Nederlandse huisvrouwen zijn er gelukkig,
hetgeen hij een van de belangrijkste bij
dragen tot het slagen van het programma
noemde.
Minder enthousiast was de heer Have
man over het plan, dat ontworpen is voor
de vestiging in Brazilië van Nederlandse
gerepatrieerden uit Indonesië. De gedachte
van de Braziliaanse autoriteiten is deze
gerepatrieerden zich te doen vestigen in
Amazonas, waar zij dan cacao, peper, rub
ber, thee en andere gewassen zouden ver
bouwen: waarmee zij reeds ervaring heb
ben. Hij twijfelt aan de uitvoerbaarheid
van een programma, dat voorziet in het
overbrengen naar een wildernis van een
landbouwer of planter, die in Indonesië
goed gevestigd was. De onfortuinlijke er-
varineen van de Italiaanse boerenemigra-
tie naar Brazilië zijn een voorbeeld voor
hetgeen de Nederlandse regering wenst te
vermijden. In tal van gevallen kwamen
Italiaanse boeren naar Brazilië met een
onjuist begrip van de omstandigheden.
Velen waren spoedig teleurgesteld en
bijna dagelijks leest men in de Braziliaanse
pers berichten over groepen Italiaanse
emigranten, die vragen terug te keren.
animale verschijnsel oudertrots bovendrij
ven, zelfs bij een moeder, die een keuken
boent en daarbij besilst niet gestoord kan
worden omdat de aardappels binnen het
kwartier óp moeten.
Zulk een moeder vraagt dan met de in
tonatie van iemand, die wil weten of een
cirkel nu wel werkelijk rond geacht moet
worden: „Ben je zo gevallen, stakkerdje?"
Ons stakkerdje voelde de situatie aan
met het instinct, dat van twee turven een
plotselinge volwassene kan maken en wim
pelde beleefd doch vriendelijk van haar
veilige zitplaats: „La-maar, ga jij maar
weer lekker „boenze"."
J. F.
Op verzoek van de A.N.W.B. heeft het
Centraal Bureau voor de Statistiek een on
derzoek ingesteld naar de verkeersongeval
len bij duisternis, waarbij een op de rij
baan stilstaand voertuig aan de achterzijde
werd aangereden. In de jaren 1951 en 1952
werd in totaal 45G maal een op de weg
geparkeerde vrachtauto bij duisternis aan
gereden. In 122 gevallen brandde de achter-
verlichting van de vrachtauto niet, in 148
gevallen wèl, in 186 gevallen bleef dit on
bekend. In dezelfde jaren 1951 en 1952
werd 420 maal een op de rijweg gepar
keerde personenauto bij duisternis aange
reden. Van deze personenauto's brandde in
32 gevallen de achterverlichting, in 52 ge
vallen niet.
In 1952 alleen waren er 206 ongevallen,
waarbij een op de rijbaan stilstaande
vrachtauto van achteren werd aangereden.
Van deze 206 ongevallen waren er acht
met dodelijke afloop en 61 met ten hoogste
ernstig letsel. In hetzelfde jaar werd'en 207
stilstaande personenauto's bij duisternis
aangereden. Hierbij was geen enkele maal
een dode te betreuren, terwijl bij slechts
20 ongevallen ten hoogste ernstig letsel
werd veroorzaakt.
De op de rijbaan stilstaande vrachtauto's
blijven volgens de A.N.W.B. bij duisternis
een gevaarselement vormen ondanks het
feit, dat on 1 Augustus 1953 is ingevoerd
de wettelijke verplichting dat bij stilstaan
op de riiweg tijdens duisternis, bij niet-
hrandende achterverlichtine. een rood licht
of een rood-reflecterend baken in de rich
ting van het achteropkomend verkeer op
de weg moet worden geplaatst.
Gezien het feit, dat van 456 aatiriidinsen
met nn de riiweg stilstaande vrachtauto's
in 1951 en 195' er 122 geschiedden terwii!
vaststond dat de achterverlichting brand
de. kan aldus de A.N.W.B. worden aange
nomen, dat dit wett.eliik voorschrift onvol
doende is. De A.N.W.B. is dan ook van me
ning, dat hij stilstaan on de rijbaan, ook
wanneer de achterverlichting brandt, een
waarschuwingsbaken op de weg dient te
worden genlaatst. De bond heeft de minis
ter van Verkeer en Waterstaat dan ook
verzocht het hedo°lde wettelijke voorschrift
in deze zin te wijzigen.
De A.N.W.B. is van oordeel, dat het on
derzoek duidelijk heeft aangetoond, dat
het branden van de achterverlichting hij
stilstaan op de rijweg geen afdoende waar
borg biedt, daar het verkeer op de weg nu
eenmaal rijdend verkeer verwacht aan te
treffen en niet in de eerste instantie er op
bedacht is op het weggedeelte, dat voor dit
rijdend verkeer is bestemd, stilstaande
voertuigen te ontmoeten. Bovendien is het
uiterst moeilijk, vooral bij een voertuig,
dat slechts van een achterlicht i- voorzien,
snelheidsverschiilen te beoordelen. Mede
op grond van deze overweging acht de
A.N.W.B. het tijdstip, waarop twee achter
lichten verplicht zullen zijn 1 Januari
1956 te laat gekozen en de bond heeft
de minister van Verkeer en Waterstaat dan
ook verzocht dit tijdstip te vervroegen.
Nederland is in dit opzicht ten achter bij
het buitenland. In België, Frankrijk, Duits
land en ook in de V. S. is het verplicht
vrachtauto's te voorzien van een aanzien
lijk uitgebreidere achterverlichting, die al
thans aan de achterzijde de omtrekken van
het voertuig kenbaar maakt.
OFFICIëLE PUBLICATIE
SPOEDCURSUSSEN voor opleidingen
tot de (oude) onderwijzersakte
De minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen overweegt bij voldoende
deelneming voor bezitters(sters) van het
einddiploma van een gymnasium, hogere
burgerschool, middelbare meisjesschool of
daarmede gelijk te stellen opleiding, die
thans geen kweekschool bezoeken, spoedcur
sussen voor het behalen van de (oude) lagere
akte als onderwijzer in het leven te roepen.
Deze spoedcursussen zullen in dagonderwijs
worden gegeven en in het voorjaar 1955 aan
vangen. Medio 1956 zal het eindexamen van
de cursus plaats hebben.
Zij, die in principe bereid zijn aan deze
spoedcursussen deel te nemen en een functie
bij het lager onderwijs te gaan vervuilen,
gelieyen zich v o o r 1 December 1954 bij de
afdeling 1. o. van het Departement van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen te
melden. Aan degenen, die aan deze spoed
cursussen deelnemen, kunnen studie-toelagen
worden verstrekt.
In de aanmelding moeten worden vermeld:
a. Naam en voornaam van de aanvrager
(aanvraagster)
b. Woonplaats en adres
c. Geboortedatum
d. Verworven diploma's
e. Richting (openbaar, Prot. Chr. of R. K.)
van het gewenste onderwijs
f. Huidige studie of werkkring en salaris.
OFFICIëLE PUBLICATIE
SPOEDCURSUSSEN ter opleiding van
kleuteronderwijzeressen voor de (oude)
lagere akte als onderwijzeres
De minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen overweegt bij voldoende
deelneming voor bezitsters van het diploma
b als kleuteronderwijzeres, die tevens in
het bezit zijn van een Mulo- of een daaraan
gelijkwaardig diploma, e e njarige spoed
cursussen ter opleiding voor de (oude) lagere
akte als onderwijzeres in het leven te
roepen.
Deze spoedcursussen zullen in dagonder
wijs worden gegeven en op 1 September 1955
aanvangen.
Zij. die in principe bereid zijn aan deze
spoedcurcussen deel te nemen en een functie
bij het lager onderwijs te gaan vervullen,
gelieven zich v o o r 1 December 1954 bij de
afdeling 1. o. van het Departement van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen te mel
den. Aan degenen, die aan deze spoedcur
sussen deelnemen, kunnen studietoelagen
worden verstrekt.
In de aanmelding moeten worden vermeld:
a. Naam en voornamen van de aan
vraagster
b. Woonplaats en adres
c. Geboortedatum
d. Verworven diploma's met vermelding
van het jaar, waarin deze zijn uitgereikt
e. Richting (openbaar, Prot. Chr. of R. K.)
van het door haar gewenste onderwijs
f. Huidige werkkring en salaris.
te bewegen om eventueel door ruil van
eigen grond te komen tot één groot, ge
zamenlijk kweekterrein heeft men de
mehode gekozen om een terrein van zeer
grote afmetingen beschikbaar te stellen en
dit te verkavelen.
Zo is een proefveld tot stand gekomen
op het landgoed „De Bouwing" bij Druten,
waarop een vijftal planters met hun mede
werkers ieder het voor hen gereserveerde
gedeelte bewerken.
De als sigaren-omblad geschikte tabak,
welke dit proefveld oplevert, is reeds con
tractueel verkocht voordat met het werk
werd begonnen. In elk geval gaat ook vol
gend jaar de proef door en er wordt reeds
uitgezien naar uitbreidingsmogelijkheden.
Het betreft hier niet alleen een planters-
belang, doch meer nog een handels- en in
dustrieel belang. Ook het rokende publiek
en onze deviezenpot zijn er mee gebaat..
Bij de Nederlandse sigarenfabrieken is
grote vraag naar goedkoop omblad, waar
aan een wereldtekort is. De duurdere soor
ten omblad worden nu gebruikt voor de
sigaren van 30 en 40 cent.
Voor de goedkopere sigaren kan de teelt
van het inlandse omblad een uitkomst be
tekenen, want het is van prima kwaliteit,
veel beter dan die van het goedkopere bui
tenlandse omblad, dat de sigarenfabrieken
nu moeten kopen tegen een prijs, die som
mige fabrieken dwingt de goedkopere
sigaren met verlies in de handel te bren
gen. Voor sommige sigarensoorten .wordt
het inlandse omblad reeds gebruikt.
PARIJS (Reuter) West-Duitsland
heeft zich bereid verklaard jaarlijks de
reiskosten te betalen van de pelgrimstocht
van tweeduizend Fransen, die de plaatsen
gaan bezoeken, waar zij of hun verwanten
in oorlogstijd door de toenmalige Duitse
regering werden gevangengehouden. Aldus
de tekst van een door bondskanselier Ade
nauer en premier Mendès-France gete
kende conventie. West-Duitsland zal ook
bijdragen in de kosten van een Franse
groep, die zes jaar lang stoffelijke over
schotten van Franse oorlogsslachtoffers in
Duitsland zal opgraven en naar Frankrijk
overbrengen. Voor de eerste drie jaar zal
West-Duitsland drie millioen mark betalen.
Waar opgraving niet mogelijk is, zullen
collectieve begraafplaatsen worden inge
richt. De beide regeringen zullen het tel
len en identificeren van gevallenen voort
zetten.
Radar kan ons tegen
woordig, met gebruik
making van meteoorspo
ren, inlichten over de
windsnelheden op SO tot
100 km. hoogte, de ni-
veaux waar de vallende
sterren onze atmosfeer
binnendringen. Wij za
gen de vorige keer, dat
daar stormen waaien
met snelheden tot 65
meter per seconde.
Zo'n radarwaarneming
is aan twee beperkingen
gebonden. Ten eerste
moet men de verschij
ning van meteorieten
afwachten en ten twee
de verschijnen die al
tijd maar op datzelfde
niveau. Men wil, als
wetenschapsmens ook
wel eens nagaan hoe de
toestand elders in onze
dampkring is, lager zo
wel als hoger.
Welnu, ook daarvoor
zijn methoden gevonden,
de ene nog vernuftiger
dan de andere. U herin
nert zich de gang van
zaken bij de radarschut
terij op de vallende ster
ren: de lichtende staart
(een lange, dunne wolk
electrisch geladen lucht)
reflecteert het van bene
den af uitgezonden ra
dar-signaal. Maar hoe
komen we nu aan in
lichtingen uit de lucht
laag tussen de begane
grond en de tachtig-kilo
meter-laag?
Sinds de Duitsers hun
V-wapens op Londen af
vuurden is de rakettech
niek enorm ontwikkeld.
Het hoogste punt boven
zet aardoppervlak dat
ïot nu toe is bereikt door
zen door mensenhanden
jemaakt toestel ligt op
120 km. hoogte. Men be-
reikt dat door een z.g.
weetraps-raket te bou-
ven: eigenlijk twee van
iie vuurpijlen achter el
kaar, waarvan de motor
van de bovenste begint
ie werken zodra de mo-
ior van de onderste is
uitgewerkt. De onderste
raket valt als nutteloze
ballast af en de „neus"
vliegt, bevrijd, op eigen
kracht verder.
Men neme nu, aldus
het recept der raket-ex
perts. een raket waarvan
de tweede trap (de neus
dus) een granaat is, die
op de gewenste hoogte
ontploft. Door die ont
ploffing worden wolkjes
geproduceerd en op die
ivolkjes richt men nu
het radar-signaal, zoals
men het bij de vallende
sterren richtte op het
lichtspoor. Het beginsel
is dóódsimpel; de uit
voering is natuurlijk wat
gecompliceerder. Maar
hoofdzaak is, dat het
werkt. De eerste resulta
ten zijn reeds geboekt, al
is er nog geen sprake
van een alomvattend in
zicht in de luchtstromin
gen tussen 30 en 80 km.
hoog.
Hogerop, ver boven de
meteoren-sfeer nog, kan
het nog veel harder spo
ken dan op het meteo
ren-niveau, waar wind
snelheden tot 65 meter
per seconde worden ge
meten, zo zagen wij de
vorige keer. Men heeft
dat ontdekt ook weer
dank zij een sterrenkun
dig verschijnsel, name
lijk aan de hand van de
scintillatie („twinke
ling") van de z.g. radio
sterren, de donkere)
puntbronnen in het heel
al die de radiostraling
uitzenden welke wij met
radiotelescopen ontvan
gen. Daarbij is gebleken
dat op een niveau van
300 tot 400 km. boven
het aardoppervlak wind
snelheden voorkomen
van 50 tot 300 meter per
seconde; het gemiddelde
ligt in de buurt van de
200 meter. G. v. W.
DANSLES JOHN STOL.
„Snelprivéles" op elk uur.
Julianakade 6, tel. 4733.
NETTE WERKSTER gevr.
liefst Vrijdag. Edisonstr. 46,
IJmuiden.
MEISJES, komt bij ons wer
ken, gezellig en leerzaam.
Wij vragen aankomende
stiksters en leerlingen. Te
vens een leerl. perser. Aanm.
dagelijks van 9 tot 5. J S. B.
Koningstraat 39, Haarlem.
De N.V. Kennemer Conf.
Industrie, Baanstraat 34, Be
verwijk vraagt voor directe
indiensttreding: A: Leerl.,
Aank. en Gerout. Machine-
stiksters. B: Jonge Meisjes
voor lichte controle werk
zaamheden. Aanmelden da
gelijks van 9 tot 17.30 uur.
WERKSTER gevr.
bur. van dit blad.
Adres
WELKE JONGEN heeft ver
leden week mijn donker
rode corduroy jasje met rits
sluiting en capuchon gevon
den? Christa Plantinga,
Vechtstraat 35, IJmuiden.
GOED TEHUIS GEZOCHT
voor mooi langharig hondje.
6 weken oud. Na 7 uur. Ker-
kerinklaan 25, Santpoort.
RADIO-AMATEURS! Wordt
lid van de hobbyclub „D. A.
C. 54". Inl. en aanm. IJmui-
derstraatweg 15 A. IJmuiden
Nette JONGENSFIETS te k.
gevraagd. Tel. 4497, Om.
INWONING aangeboden aan
alleen staande vrouw (ka
mer keuken en slaapkamer)
Brieven L 3313.
LAATSTE KENNISGEVING
De directie der N.V. Klum-
pers Heren en Jongenskle
dingzaken heeft besloten
voortaan Voorzorgzegels
(Ouwel) aan te nemen voor
filiaal Haarlem. Rijksstraat
weg 39 hk. Zaanenlaan H.-N.
Z.g.a.n. MEISJESMANTEL te
koop, f 15, 14 j. Berkenstr. 16
4 in g. st. verk. HUIZEN agb.
in centr. IJm.O. eigen grond
Huur f 1400. Koops. f 16.000
Hyp. f 12.000. Rechtstr. v.
eigenaar. Br. L 3314.
Donkerbr. HERENCOST.
gr. maat (buikmodel) Burg.
Rambonnetlaan 57, IJmuiden
Oost.
WEG. VERTREK: pr. studie
piano f 195, gr. Deventer ta
pijt f 75 pr. schrijfbureau f 70
Brieven L 3184.
VOETBALGOED V.S.V. agb.
14 j. Tuindersstraat 71.
SLACHTKONIJNEN te koop
soep en braadkippen en
jonge hanen. Kennemerlaan
167, tel. 5833.
AVONDJAPON lang, te koop
m. 42. Brieven L 3312.
^uZlEKHpNOe^
ten
instr.
Grootste sortering
Langspeel en Standaard
PICK-UPS
