LOOSJES
Stouienbeek
Tandartsen wijzen hun
verantwoordelijkheid af
In Hoofddorp is negen ton
aan de klei toevertrouwd
PANDA EN DE SPOKEN-MEESTER
Wereldnieuws J
r
In 1957 zal het eerste water uit de
rivieren naar het duin vloeien
Oostelijke sporen naar
A'dam C.S. versperd
KERSTBOEKEN
De radio geeft Dinsdag
Betere treinaansluitmg
naar Gooi en Utrecht
De verhoging der loongrens
Zij achten overleg onvoldoende
en voorzien grote moeilijkheden
Conflict tandartsen en
ziekenfondsen voorbij
<€ocU ió l\et
zo
J
MAANDAG 20 DECEMBER 1*54
Begin van 80 kilometer buis
Trein ontspoorde
KERST- en
NIEUWJAARSWENSEN
Voor reizigers uit Haarlem meer
overstaptijd op C.S.
Kerkelijk Nieuws
Het Nederlands Ballet
voor de Eurovisie
Gedurende de Kerstweek zal onze
zaak vanaf Maandag 20 tot en met
Donderdag 23 December de gehele
dag geopend zijn tot
9.00 uur des avonds
HOUTPLEIN 1 0
HAARLEM
Tan tientallen lijders
aan Brandend Maagzuur
hebben er Dozijnen Kennies op zak—
Doorgesneden
worm
1 l V
A
V
-
a ft
!#«+*<:-■ iSrtWS*»"-
2
Met wat sober ceremonieel is vanmorgen om tien uur de eerste 9000 kilo van de 80
kilometer lange „Lek-waterleiding" in de vette klei van de Haarlemmermeer gelegd:
als commissaris van die „watertransportmaatschappij RijnKennemerland" heeft de
heer A. B. J. Prakken het betonnen gevaarte in zijn grijze bedding laten zakken.
Het zal Januari-Februari 1957 zijn, voor de hele leiding, die de waterhuishouding
van de Amsterdamse waterleidingduinen en het wlngebied van ht P.W.N. onder
Castricum op orde moet houden, dwars door West-Nederland ligt, maar dan kan ook,
ten koste van 30 millioen aanlegkosten, een halt worden toegeroepen aan de beang
stigende verzilting en uitdroging der Kennemer duinen. Terwijl de IJmuidense
Hoogovens en de papierfabriek in Velsen „en passant" mee zullen profiteren van de
waterleiding, die tegen die tijd langs hun deur loopt.
Infiltratie na roofbouw
Men is vanmorgen bij de Geniedijk on
der Hoofddorp met Ifet minst-moeilijke
deel varn dit enorme tracé begonnen; over
„gemakkelijk" durven de mensen van de
Watertransportmaatschaopii, de Amster
damse gemeentewaterleid'ingen en het
Provinciaal Waterleidingbedrijf van
Noord'holland niet eens te praten. Vijf ja
ren van voorbereidingen gingen aan dit
moment vooraf en de heer Prakken is daar
in een toespraak nog even op ingegaan,
om voorts de problemen der waterwinning
in de Hollanden na vele jaren van roof
bouw in beschouwing te nemen: provincie
en hoofdstad vonden elkaar tenslotte bii
de oplossing in de vorm va.n infiltratie met
rivierwater, dat bij Jutphaas uit de Lek
wordt gepompt, via een betonnen buis van
1.75 meter in doorsnee naar Leiduin onder
Vogelenzang wordt gepomot om daar te
worden geïnfiltreerd in het duin en door
een iets dunnere buis n»aar Velsen te wor
den gestuwd op de kracht, die een opiaag-
station er opnieuw aan geeft. Nadat de in
dustrie „gedronken" heeft, vervolgt dé
leiding haar weg naar Casfrieom: 82 kFo-
meter van de plaats, waar de rivier het
water afstond.
Diverse zinkers en kruisingen liagen al
in de grond; de verre van gemakkelijke
kruising van de Amstel moet echter nog
worden gemaakt, waarna ook de moeiza
me doorgraving van het TJithoornse veen
gebied een feit zal worden moeizaam,
omdat de zware piip hier gefundeerd zal
moeten worden. Twee aanneminrsmaat-
schappijen - Visser Smit en v. Hattum
Blankevoort - werken er aan en de buis,
die op elke 6 meter met 2 kilometer staal
draad is omwoeld en dus over het hele
tracé liefst 31.000 kilometer draad vraagt,
komt op 2meter dien+e door het land
van zo'n 200 verschillende eigenaren, met
wie nog wel eens van gedachten gewis
seld moest worden, voor de draglines aan
de sleuf kunnen beginnen.
Op de kaart gezien liet de leiding zoveel
mogelijk rechttoe-rechtaan, omdat niet al
leen elke meter ..om" een vierhonderd
gulden extra kost. maar het energieverlies
ook nog eens in de duizenden zou lopen
ADVERTENTIE
wanneer deze watertransporteur te veel
kolen en geiten zou snaren.
Steun aan het duin
De heer Prakken heeft de in zijn takels
hangende buis, die aan een uit de kluiten
gewassen riool doet denken, met zijn bes
te wensen voor een veilige, rustige en
langdurige ligplaats in de Nederlandse bo
dem met behulp van een lier laten zak
ken; de pioniersploeg kan naar Noord en
Zuid uitzwermen en pas als in het voor
jaar van 1957 de laatste schep aarde terug
is gestort door de „afwerkploeg" zal het
Westen des lands kunnen profiteren van
de nieuwe zoetwatertoevoeging aan zijn
waterwingebied, die de rivieren laat hel
pen waar de duinen het niet meer konden
bolwerken.
Doordat vanochtend omstreeks kwart
voor negen een electrisch treinstel op het
Oostelijk eiland tussen het Centraal en het
Muiderpoortstation te Amsterdam ont
spoorde, daarbij een aantal sporen ver
sperde, een lichtmast ramde en aldus de
bovenleiding beschadigde, is het treinver
keer in de hoofdstad vanmorgen ernstig
gestremd.
De wagenbestuurder van de ontspoorde
trein, waarin geen passagiers aanwezig
waeen, bleef ongedeerd.'
Als gevolg van de ontsporing viel een
deel van de stroom door de bovenleiding
uit en werden zoveel sporen versperd, dat
de treinen uit het Oosten van het land het
Centraal Station niet meer kondén berei
ken, bèhfclve' een enkele, die via een paar
goederensporen wérd geleid. Evenmin kon
den de treinen, die hedenochtend uit het
C.S. naar Oostelijke richting zouden ver
trekken, het station verlaten. Er werden
ijlings bussen van de N.S. ingeschakeld,
waarin de wachtende passagiers door de
stad naar het'Station Mui'derpoort en het
Amstelstation werden gebracht.
De eerste maatregelen, die de Spoorwe
gen troffen voor het vervoer, waren:
De sneltreinen uit het Noorden van het
land reden niet verder dan Amersfoort.
Daar moesten de passagiers overstappen in
de stoptreinen, die via Hilversum naar
Amsterdam reden. Het eindpunt in de
hoofdstad werd dan het Muiderpoortsta
tion, waar de treinen weer nieuwe passa
giers oonamen om terug te rijden naar
Amersfoort.
Alle treinen uit de richting Utrecht kre
gen als eindpunt in Amsterdam het Am-
stelstation.
ADVERTENTIE
Dinsdag, Woensdag en Donderdag
geopend tot 9 uur des avonds.
Grote Houtstraat 100
Rijksstraatweg 125
Tel. 17472
Tel. 23991
Als een volleerde bui
zenlegger heeft de
heer A. B. J. Prakken
in zijn kwaliteit van
commissaris der „N.V.
Watertransportmaat
schappij Rijn-Kenne-
merland" vanmorgen
bij Hoofddorp de eer
ste paar meter buis
aan de klei van de
Haarlemmermeer toe
vertrouwd, van de
Lek-waterleiding
naar de Kennemer
duinen. Er moeten
nog duizenden aan
weerskanten bijko
men, voor in begin
1957 de 82 kilometer
betonnen leiding voor
een regelmatig water
transport naar Lei
duin en Castricum
kan zorgen. Vele ge
nodigden hebben dit
korte moment bijge
woond, voornamelijk
afgevaardigden van
de gemeente Amster
dam en het PWN.
Foto: De buis is ge
legd.
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Idem. 7.45
Morgengebed en liturgische kalender. 8.00
Nieuws, weerbericht e:i Katholiek nieuws.
8.20 Platen. 9.00 Voor de huisvrouw. 9.40
Lichtbaken, causerie. 10.00 Voor de kleuters.
10.15 Platen. 10.30 Idem. 11.00 Voor de vrouw.
11.30 Schoolradio. 11.50 Als de ziele luistert,
causerie. 12.00 Angelus. 12.03 Metropole
Orkest. 12.30 Land- en tuinbouwmededelin-
gen. j2.33 Platen. 12.55 Zonnewijzer. 13.00
Nieuws en Katholiek nieuws. 13.20 Musette-
orkest en solist. 13.40 Platen. 14.00 Gevarieerd
programma. 14.45 Platen. 15.00 Schoolradio.
15.30 Ben je zestig? 16.00 Voor de zieken.
16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor de jeugd. 17.45
Regeringsuitzending: Nederland en de we
reld: Technische en economische hulp aan
de achtergebleven gebieden, waarom en hoe.
18.00 Voor de jeugd. 18.20 Sportpraatje. 18.30
R.V.U.: Drs. D. G. Ruarus: De boom als
symbool. 19.0c Nieuws. 19.10 Instrumentaal
trio en soliste. 19.30 Avondgebed en liturgi
sche kalender. 19.45 Gevarieerde muziek.
20.45 Luisterwedst'-ijd. Kinderpostzegels.
21.00 Actualiteiten. 21.15 De gewone man.
21.20 Kamerorkest en solist. (214522.00
Uit het Boek der Boeken). 22.20 Kan 'n haan
een ei leggen? 22.35 Orgelconcert. 23.00
Nieuws. 23.1524.00 Omroeporkest.
HILVERSUM n, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. .,7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws.
8.15 Platen. 9.00 Amusementsmuziek. 9.30
Voor de vrouw. 9.35 Platen. 9.40 Morgen
wijding. 10.00 Platen. 10.50 Voor de kleuters.
11.00 Voor de zieken. 11.30 Sopraan en piano.
12.00 Musette-orkest. 12.30 Land- en tuin-
bouwmededelingne. 12.33 Voor het platte
land. 12.40 Pianoduo. 13.00 Nieuws. 13.15
Mededelingen of platen. 13.20 Dansmuziek.
13.55 Koersen. 14.00 Kookpraatje. 14.15 Pla
ten. 14.40 Jeugdboekenschouw. 15.00 Piano
recital. 15.30 Voor de vrouw. 16.00 Platen.
16.30 Voor de jeugd. 17.20 De dierenwereld
en wij, causerie. 17.30 Platen. 17.40 Jazz
muziek. 18.00 Nieuws. 18.15 Piano. 18.30 Meer
productiviteit brengt iedereen profiit, cau
serie. 18.40 Amusementsmuziek. 19.00 Voor de
kinderen. 19.05 Paris vous parle. 19.10 Pla
ten. 19.15 Harmonie-orkest. 19.45 Toneel
beschouwing. 20.00 Nieuws. 20.05 Gevarieerd
programma. 21.10 Lichte muziek. 21.30 Mede
delingen en reportage. 21.40 Lichte muziek.
22.20 De Antwoordman. 22.35 Kerstliederen.
22.55 Ik geloof dat23.00 Nieuws. 23.15
New York calling. 23.2024.00 Film
programma.
TELEVISIE (A.V.R.O.)
20.15 Actualiteiten en weerpraatje. 20.40
—22.10 The Browning Version, TV-spel.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 13.30 en 14.00
Idem. 15.45 Orgel. 16.15 Platen. 16.30 Orgel.
17.00 Nieuws. 17.10 Pianorecital. 17.50 Boek-
bsepreking. 18.00 Voor de jeugd. 18.30 Voor
de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 19.50
Causerie. 20.00 Vnr-mcknrogramma. TM 5
Voor de vrouw. 21.00 Zang en hoorn. 27.00
Nieuws. 22.15 Kamermuziek. 22.5523.00
Nieuws.
BBC
22.0022.30 Nieuws. Feiten van de dag.
Boeken en schrijvers. (Op 224 m.).
Op 10 Januari 1955 zullen enige wijzi
gingen in de treinenloop tussen Zand-
voortHaarlem en Amsterdam gebracht
worden met het doel de aansluittijden te
Amsterdam op en van de treinen in de
richtingen Hilversum en Utrecht te verbe
teren. Hiermee zal tegemoetgekomen wor
den aan een klacht, die door reizigers op
deze trajecten veelvuldig werd geuit, na
melijk dat de tijd welke zij in Amster
dam C.S. hadden om over te stappen, te
kort en in vele gevallen onvoldoende was.
Dit wordt nu veranderd door een groot
aantal treinen van Amsterdam naar Zand-
voort 16 minuten later te doen rijden en
een groot aantal treinen ZandvoortAm
sterdam 12 minuten later. Op de spitsuren
volgen de treinen elkaar in beide richtin
gen zo frequent op, dat een prompte aan
sluiting op C.S. mogelijk is; de genoemde
wijzigingen in de treinenloop gelden dan
ook speciaal voor de uren daarbuiten.
Er doet zich daarbij één inconvenient
voor: de aansluiting in Haarlem van de rei
zigers uit Zandvoort voor Leiden wordt
ruimer, zodat zij wat langer zullen moeten
wachten.
Op 47-jarige leeftijd is te Hengelo (O.)
overleden de heer G. H. Bulters, wethouder
van Openbare Werken aldaar. De overledene
was onder meer lid van c.e provinciale sta
ten van Overijsel, van het gewestelijk be
stuur van de Partij van de Arbeid en van de
woningraad Overijsel.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Wezep R. W. Steur te Oud
dorp (Z.-H.L
Aangenomen naar Brummen S. Penne-
kamp, pred. in algem. dienst te Arnhèrtï;
naar Nieuw-Weerdingen N. P. Faas cand. te
Amsterdam.
Geref. Kerken ond. art. 31 K. O.
Beroepen te Den Helder L. J. Goris te
Wezêp; te Ro'terdam-Delfshaven (vac. Joh.
Francke) J. Kamphuis te Bunschoten-Spa
kenburg.
Evang. Luth. Kerk
Ds. A. K. v. d. Mey te 's Gravenhage is
geslaagd voor het doctoraal examen theo
logie. De heer A. Nierop te 's Gravenhage is
geslaagd voor het cand. examen theologie
aan de Gem. Universiteit te Amsterdam.
Geref. Gemeenten
Beroepen te Moerkaoelle en Ottersville
(Canada) F. J. Dieleman te Yerseke.
Bept. Gemeenten
Aangenomen naar Harlingen C. Mos-
tert, cand. te 's Gravenhage, die bedankte
voor Genk (België).
Op Maandag 27 December des avonds
van 19 tot 19.45 uur zal als Nederlandse
bijdrage aan het Europese programma van
de Eurovisie gedurende de Kerstweek het
Nederlands ballet onder leiding van Sonja
Gaskell een nieuw ballet uitvoeren geti
teld „Time and Tide". Scenario en choreo
grafie zijn van Aart Verstegen op muziek
van Moussorgsky. De costuums zijn ver
vaardigd door Nonie Lichtveld, de décors
(foor Peter Zwart.
De Nederlandse Maatschappij tot Bevor
dering der Tandheelkunde heeft besloten,
indien het Wetsontwerp Verhoging Loon
grenzen door de Staten-Generaal mocht
worden aangenomen, voorlopig voort te
gaan met het verlenen van de tandheelkun
dige hulp aan ziekenfondsverzekerden,
maar bij voorbaat de verantwoordelijkheid
voor de daarbij optredende, steeds groter
wordende moeilijkheden van de hand te
wijzen. Dit besluit werd neergelegd in een
motie, die met honderd tegen vijftien stem
men en drie onthoudingen is aangenomen
op de te Utrecht gehouden buitengewone
algemene vergadering der maatschappij.
Aan de vergadering, die Vrijdag en
Zaterdag te Utrecht is gehouden, is deel
genomen door 600 tandartsen uit het gehele
land. De genoemde motie vermeldde ver
scheidene overwegingen, die tot dit besluit
hebben geleid. De verhoging van de loon
grens voor de verplichte verzekering zal er
toe bijdragen, dat de tandheelkundige ver
zorging in het ziekenfondswezen zijn uit
voering tot schier onoverkomelijke moei
lijkheden leidt, omdat in de loop van de
laatste jaren toch al steeds duidelijker is
gebleken, dat het systeem, waarop de tand
heelkundige verzorging in het zieken
fondswezen is gebaseerd, wijziging behoeft.
Bovendien moet worden verwacht, dat de
reeds bestaande moeilijkheden op het ge
bied van de financiering dezer verzorging
nog zullen toenemen. De vergadering bleek
van oordeel, dat het niet juist moet worden
geacht een steeds groter wordend deel van
de bevolking door middel van een ver
plichte verzekering, althans een verplichte
premiebetaling te dwingen zich op een be
paalde (beperkte) wijze tandheelkundig te
laten behandelen. Van een diepgaand en
daardoor voldoende overleg tussen de rege
ring en de bij het ziekenfondswezen be
trokken groepen is in deze volgens de motie
geen sprake geweest.
Bezwaren
In een onderhoud met journalisten heeft
de vicé-voorzitter, de heer Stork, een toe
lichting gegeven op de motie. Hij zeide dat
de bezwaren van de maatschappij tegen de
loongrensverhoging tweeërlei zijil. Behalve
de principiële zijn er nog zuiver tandheel
kundige bezwaren, omdat de tandheelkunde
geheel afwijkt van de medische sector.
Bovendien wordt als een groot bezwaar
gevoeld dat de maatschappij niet om advies
is gevraagd, laat staan dat er naar haar
geluisterd is. Reeds in 1952 heeft de maat
schappij in een motie uitgesproken dat zij
de consequenties van een loongrensver
hoging onuitvoerbaar en dus onaanvaard
baar acht. Er zijn volgens de tandartsen
nog zoveel vragen rondom dit probleem op
te lossen, dat een studie op brede grondslag
aan te bevelen is. In April heeft de maat
schappij een plan bij de minister inge
diend, waarop de eerste reactie in Septem
ber kwam door de medededing, dat er geen
reden was de verhoging nog uit te stellen.
Wat betreft de tandheelkundige verzor
ging werd opgemerkt dat er sinds het Zie-
kenfondsbesluit in 1941, waarbij aan alle
verzekerden een beperkte tandheelkundige
hulp werd gegeven, een gestadige ontwik
keling was in de tandheelkundige hulp en
er na het besluit de patiënten te saneren
een kolossale toeneming van de tandheel
kundige hulp ontstond. (Het aantal gesa-
neerden is intussen twintig procent van de
ziekenfondsverzekerden. Met het vastleggen
van de rechten en de steeds toenemende
vraag naar tandheelkundige hulp zijn de
moeilijkheden gekomen, die liggen op het
gebied van de financiering. Door de grote
toeloop van patiënten dreigt een tandarts
praktijk te ontwaarden tot een „vulling-
fabriek". Dit komt ook niet overeen met de
uitgebreide opleiding van de tandarts, die
slechts een klein deel van het geleerde in
de practijk kan brengen. Bij de verhoging
van de loongrens gaat een nog groter deel
van de bevolking een meer beperkte tand
heelkundige hulp ontvangen, dan het tot
dusverre geweest was en wordt de onuit
voerbaarheid van de tandheelkundige ver
zorging nog groter. De maatschappij ziet
alleen een oplossing door de voorgestelde
wijziging in het systeem van de verzorging.
Er ligt geen tegenstelling in, dat niet
tegenstaande het complex van bezwaren
tegen de verhoging van de loongrens de
tandartsen toch voorlopig zullen doorgaan
met de verzorging van de ziekenfondsver
zekerden. Zij doen dat alleen op grond van
de verantwoordelijkheid van de tandarts
ten opzichte van zijn patiënten.
Een tegenstelling is er alleen maar ogen
schijnlijk, zo werd van de zijde van de
maatschappij medegedeeld.
Over de door de Nederlandse Maat
schappij tot Bevordering der Tandheel
kunde noodzakelijk geachte honorerings
correctie en de door haar voorgestane com
pensatie voor de gestegen onkosten is thans
door haar en de ziekenfondsorganisaties in
principe overeenstemming bereikt. Het door
de deskundigen van de tandartsen bereken
de percentage van een onkostenpercentage
over 1954 is door de deskundigen van de
ziekenfondsen als redelijk aangenomen. Dit
percentage zal worden gekoppeld aan een
ook als noodzakelijk erkende honorerings
correctie..
De verhoging der honorering en de com
pensatie voor gestegen onkosten zullen
geen verhoging betekenen van de bijbe
taling, die de tandartspatiënt voor bepaalde
verrichtingen in rekening wordt gebracht.
Ofschoon men de juiste hoogte van het
„gekoppelde" percentage nog niet geheel
heeft vastgesteld, hebben de tandartsen be
sloten ook na 1 Januari voor de zieken
fondsen te blijven werken. De ziekenfond
sen zullen zo mogelijk nog voor 1 Januari
een voorstel doen met betrekking tot het
gekoppeld percentage. De tandartsen zullen
dit voorstel tot 1 Februari afwachten.
De Nederlandse Maatschappij tot bevor
dering der Tandheelkunde had onlangs, na
moeilijke en langdurige onderhandelingen
het contract met de Ziekenfondsorganisa
ties per 1 Januari a.s. opgezegd. Na deze
opzegging was een conflictsituatie ontstaan
waaraan nu, door bovengenoemd resultaat,
voorlopig een einde is gekomen.
Het inkomen van de tandarts die voor de
ziekenfondsen werkzaam is bestaat uit de
honorering van het ziekenfonds en uit de
bijbetaling voor bepaalde verrichtingen
door de patiënt. Bij e^n nieuwe overeen
komst tussen de tandartsen en de zieken
fondsen wordt er rekening meegehouden
dat de bijbetaling door de patiënten niet
hoger zal zijn dan thans.
Spionnage. Het militaire tribunaal te Boe
karest heeft zes Roemenen, onder wie
twee vrouwen, veroordeeld op beschul
diging van spionnage voor de Britse
inlichtingendienst. Een der beklaagden
is ter dood veroordeeld en reeds te
rechtgesteld. De vijf anderen kregen
tien jaar tot levenslang. De ter dood.
gebrachte werd ten laste gelegd, dat
hij clandestien Roemenië was binnen
gekomen, na in Engeland een spion-
nage-opleiding te hebben ontvangen.
Sigaar. De in Oostenrijk geboren graaf
Helmut von Zboroski, een van Hitiers
vooraanstaande vliegtuigontwerpers, be
weert een sigaarvormig straalvliegtuig
te hebben ontworpen, dat kan opstij
gen van en landen in een cylinder met
een middellijn van tien meter.
Co-existentie. President Tito van Joego
slavië heeft premier Nehroe van India
uitgenodigd voor een bezoek aan Joe
goslavië. Nehroe heeft de uitnodiging
aanvaard. De datum voor het bezoek
is echter nog niet vastgesteld. Tito
heeft in een boodschap aan het volk
van India onder meer gezegd, dat In
dia en Joegoslavië vriendschappelijke
banden met zoveel mogelijk landen
wensten aan te knopen, daarbij uit
gaande van het beginsel der co-exis
tentie.
Visum. Jacobo Arbenz, die in Juni wegens
linkse sympathieën als president van
Guatemala werd afgezet, is uit Mexico-
stad via Montreal en Parijs naar Zwit
serland vertrokken. De ^ud-president,
die sinds zijn afzetting' in Mexico
woont, heeft met zijn vrouw en twee
dochters voor drie maanden een visum
voor Zwitserland gekregen.
Aangeklaagd. Dr. Cort, de 27-jarige Ame
rikaanse professor wie politiek asyl in
Tsje.choslowakije werd verleend, is door
Amerikaanse autoriteiten aangeklaagd,
omdat hij zich niet heeft gemeld om\
zijn dienstplicht te vervullen. Cort zal
worden gearresteerd, indien hij naar
de Verenigde Staten terugkeert. Cort
had in Juni getracht toestemming te
krijgen om in Groot-Brittannië te blij
ven, waar hij verbonden was aan de
universiteit van Birmingham. De Britse
minister van Binnenlandse Zaken ge
lastte hem echter het land te verlaten.
Geruststellend. De Amerikaanse lucht
macht heeft vastgesteld, dat in tachtig
percent der gevallen luchtballonnen,
vliegtuigen, vogels, astronomische li
chamen en atmosferische verschijnse
len voor „vliegende schotels" werden
aangezien. Bij de overige meldingen,
waren niet genoeg gegevens vermeld,
om tot een conclusie betreffende de
aard der verschijnselen te kunnen
komen.
Ingetrokken. De Finse regering heeft haar
ontslagaanvrage op verzoek van presi
dent Paasikivi ingetrokken, nadat een
onafhankelijke econoom geweigerd had
zich met de vorming van een nieuwe
regering te belasten. Het kabinet was
afgetreden, nadat het in het parlement
niet de vereiste meerderheid had ver
kregen voor zijn wetsontwerp ter ver
lenging van de uit de oorlog stammen
de bevoegdheden op het gebied van
handel en industrie. De agrarische pre
mier, Kekkonen, heeft beloofd een
nieuwe wet op te stellen.
Zonne-oven. De zonne-oven van de Bou-
zarea, dichtbij Algiers, is klaargeko
men. Het bouwen van de oven, die
veertig ton weegt, heeft ongeveer twee
jaar geduurd. Een uurwerkbeweging
zorgt er voor dat de spiegel constant
naar de zon gericht blijft. Samenge
steld uit 144 aluminium-elementen,
electronisch gepolijst, waarvan de to
tale bruikbare oppervlakte 50 vierkan
te meter bedraagt, produceert de spie
gel door de co/'ergentie van de
zonnestralen in het brandpunt van het
toestel een vlek zo groot als een
bord waarvan de temperatuur onge
veer 4.000 graden bedraagt. Deze hitte
doet in luttele seconden een stalen
plaat van een dikte van 25 mm
smelten.
Massaal. Volgend jaar zullen in Zuid-
Afrika alle blanke kinderen tot 15 jaar
en alle niet-blanke kinderen tot 5 jaar
worden behandeld met vaccine tegen
kinderverlamming. Na de Verenigde
Staten is Zuid-Afrika het tweede land
waar deze massale vaccinatie wordt
toegepast.
ADVERTENTIE
Altijd en overal ontmoet U lijders aan bran
dend maagzuur en U herkent ze aan.... de
lof die ze voor Rennies hebben. Innemen doen
ze die tabletjes onopvallend, want water of
wat ook komt er niet aan te pas. Ze helpen
van de ene minuut op de andere. Ook U 1
25. „Komaan, droef makkertje"zei Joris,
„laat het u een troost zijn te bedenken,
dat vriend Jolliepop thans in geestrijk
gezelschap vertoeft". Maar nu wendde
Panda zich woedend tot hem. „Jij hebt
hier op aangestuurd!", riep hij huilend en
stampvoetend, „jij liet hem in die stoel
zitten, waar jouw lelijke spoken hem kon
den pakken!" „Maar ventje, je doet mij
onrecht", antwoordde Joris. „Die stoel
heeft er niets mee te maken. Wanneer
mijn spookseltjes iemand willen meene
men, dan doen ze dat, waar hij zich ook
bevindt". „Maar het zijn JOUW eh
spoken", hield Panda vol, dus jij bent
verantwoordelijk. Je moet iets doen, om
die arme Jolliepop uit hun macht te ha
len! Nu meteen!" „Goed Panda", zei Joris,
terwijl hij zich naar buiten begaf, „dan
zullen we dat meteen even doen". Hij liep
naar het bord met het opschrift: SPOOK
TE KOOP en wijzigde dit in: SPOKEN
TE KOOP. Panda staarde verbluft naar
het gewijzigde opschrift, tot opeens de
betekenis hiervan tot hem doordrong.
„Wil je Jolliepops eh spook ook
verkopen?!", riep hij uit, „nee! NEE! Dat
nooit!!"
WE HEBBEN de vorige maal laten zien
dat zich bij ons allerlei reflexen voltrek
ken, waardoor we voor de in standhouding
van het leven van een groot aantal zorgen
zijn bevrijd. Iets dergelijks vindt uiter
aard, en in versterkte mate, ook in de
dierenwereld plaats. Van een vlieg die over
6 poten beschikt, kunnen we bijvoorbeeld
onmogelijk verwachten dat hij zijn aan
dacht richt op de bewegingen van al deze
onderdanen. Een insect be
schikt voor de loopbeweging
dan ook over reflexen die de
samenwerking van de drie
paar poten regelen. Lopen
de voorste poten, dan ont
staat een gecoördineerde be
weging tussen alle poten. Dit
kan duidelijk worden aange
toond door een segment van een insect
van de rest van het lichaam te isoleren,
dit met een pincet beet te pakken en de
poten over een oppervlak te slèpen. Zij
gaan dan rhythmisch stappen uitvoeren,
want wrijving wekt in de geïsoleerde po
ten reflectorisch gangbeweging op, een
gangbeweging die echter gecoördineerd is
met de bewegingen der 4 andere poten,
althans indien het geïsoleerde paar aan
het lichaam is verbonden.
Dergelijke coördinerende reflexen zijn
ook bij de regenworm bekend. Friedla.nd.er
heeft een regenworm in het midden door
gesneden en beide lichaamshelften door
een draadlus verbonden. Toen dit prepa
raat op vochtig filtreerpapier werd ge
bracht, bleek het zich te gedragen als een
gaaf en normaal dier, want de losgesneden
achterhelft maakte tijdens het kruipen
normale kruipbewegingen die volkomen
waren afgestemd op de bewegingen die
de voorste lichaamshelft had gemaakt.
Nu zijn de kruipbewegingen van een
worm vrij ingewikkeld, want in de eerste
plaats plant een kringspier-beweging zich
van segment tot segment voort (het dier
maakt zich dus dunner en daardoor lan
ger) en in de tweede plaats volgt een sa
mentrekking in de lengte-richting. Door
deze laatste samentrekking zou de vooruit
geschoven kop dus weer terug moeten
trekken, maar kleine weerhaakjes beletten
.dit. Het gevolg hiervan is, dat
de volgende segmenten naar
voren worden getrokken.
Bij de in tweeën gesneden
worm ging het niet anders.
Het voorstuk voerde, door
combinatie van samentrek
king der kringspieren en
samentrekking in de lengte
richting, de normale kruipbeweging uit en
toen de laatste phase, dus verkorting der
lengtespieren, tot aan de wond was gena
derd, werd aan de draadlus en daardoor
aan de voorste segmenten van het losge
sneden deel getrokken. Dit was een re-
flectorische prikkel die verkorting der
kringspieren tengevolge Had, het achter
stuk werd dus langer en ging naar voren.
Tengevolge van de wrijving op het natte
filtreerpapier werd de verkortingsreflex in
werking gesteld, en aldus liep de beweging
die de worm bij de kop had ingezet nor
maal door in het geamputeerde achterlijf!
En dan nu het antwoord aan een lezer
die wilde weten of de „steentjes" in een
horloge werkelijk zo kostbaar zijn. Het
hangt er naturlijk van af. wat men kost
baar noemt, maar m.eer dan een paar cent
kosten ze in ieder geval niet.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden) H. PéTILLON
