Veren igi n gsvaria
Vergadering van overwegende
betekenis voor verdere ontwikkeling
Agenda voor
Haarlem
Toonkunstkoor voerde Bach's
Weihnachtsoratorium" uit
Nu de Nederlandse Opera
met tweede acte van Coppélia
uit de IJmond
MAANDAG 20 DECEMBER 1954
Reorganisatie Bloembollencultuur
Betaling
abonnementsgeld
per giro
Ook Maastrichts orkest
wordt „provinciaal"
Derde avond van de
Klavierschippers
„Toonkunst" studeert op
nieuw koorwerk
Kerstfeestviering in
Hervormde kerk
VARA-„Onder Ons"
houdt klaverjasdrive
SSH-ers behaalden KNGV-
vaardigheidsdiploma
Wim Bary bij de K.A.B.
Hoofdstad geeft ruim drie
millioen voor kunst
Pensioenen van
invalide militairen
Ongerustheid over daling
van Scheveningse strand
De vergadering van de Koninklijke Algemene Vereniging voor Bloembollencultuur,
die vandaag in de tuinzaal van het Concertgebouw te Haarlem is gehouden, was van
bijzondere betekenis. De agenda vermeldde de voorstellen, om tot reorganisatie over
te gaan. In zijn openingsrede herinnerde de voorzitter, jhr. dr. O. F. A. H. van
Nispen tot Pannerden, er aan en hij merkte op, dat de vergadering van overwegende
betekenis zal zijn voor de verdere Óntwikkeling van de vereniging. De nagestreefde
decentralisatie, die zowel de vaktechnische voorlichting als de zuiverheid der be
slissingen op economisch terrein door beraadslaging en besluitvorming in haar arti
kelen gespecificeerde groepen der vereniging wil bevorderen, zal aan het oordeel der
vergadering worden onderworpen. „Moge uw beslissing wordén ingegeven door waar
achtig meeleven met de vereniging en moge ieder wantrouwen en overdreven be
houdzucht daaraan vreemd blijven," aldus spreker.
De voorzitter had na de overleden
leden te hebben herdacht een beschou
wing gegeven over de gang van zaken in
het bloembollenbedrijf in 1954. Er is onge
twijfeld veel reden tot verheugenis, al zijn
uiteraard ook teleurstellingen niet uitge
bleven.
Dat de afzet voor het eerst een aanzien
lijke kwantitatieve vermeerdering te zien
geeft lijkt spreker wel één van de belang
rijkste elementen, waarover het gehele vak
zich mag verheugen. Dat de financiële
voordelen daarvan wellicht wel wat een
zijdig aan de kwekers zijn toegevallen, ter
wijl de export met vele moeilijkheden te
kampen heeft gehad, doet in principe aan
het verheugende van de gebleken moge
lijkheid de export op te voeren, niet af.
Zodra het evenwicht in vraag en aanbod
door meerder aanbod zal zijn hersteld en
verdere aanpassing aan de bestaande toe
stand zal zijn verkregen, kan kwantita
tieve uitbreiding van de export slechts tot
voordeel van alle betrokkenen, kwekers en
handelaren, strekken. Mits voor beide ca
tegorieën een behoorlijke winstmogelijk
heid openstaat zal een groter en meer ver
scheiden draagvlak voor de export het ge-
gehele vak ten goede komen.
Gunstige oogst
De oogst der drie hoofdartikelen bleek
gunstiger dan veelal in het begin van het
seizoen werd verwacht, hetgeen niet kan
worden gezegd van de gladiolen, langza
merhand ons vierde hoofdartikel, en van
de irissen, terwijl de slechte weersom
standigheden veel uitval veroorzaakten.
Dat de tegenvallende oogsten van sommi
ge artikelen bepaalde spanningen opriepen
moet ernstig worden betreurd en zal de
beschikbaar houden van jonge, vakbe
kwame werkkrachten in onze bedrijven de
aandacht, waaraan binding door goede be
drijfswoningen juist in deze tijd door
ieder bedrijf dient te worden overwogen.
Voorstellen over de reorganisatie
Hierna kwam in behandeling de wijzi
ging van statuten, die de reorganisatie
van de vereniging inhield. Het hoofdbe
stuur had in zijn prae-advies meegedeeld,
dat de reorganisatie zo noodzakelijk werd
geacht dat in November 1953 een com
missie werd benoemd, die de opdracht
aanvaardde om voorstellen te ontwikke
len tot reorganisatie en daarmee tot ver
sterking van de vereniging.
Die voorstellen zijn bij het hoofdbe
stuur ingediend en hebben daar bij een
grote meerderheid van de leden een gun
stig onthaal gevonden. De voorgestelde
statutenwijziging en wijzigingen van het
huishoudelijk regiemens zijn daarvan het
gevolg. Aanleiding tot het geven van de
opdracht is geweest een actie van een
aantal vooraanstaande vakmensen uit de
diverse bloembollencentra, die het er
over eens waren, dat het de hoogste tijd
is, dat in de organisatievorm van de ver
eniging verandering zou worden gebracht.
De huidige stemtabel voor de algemene
vergaderingen en de mogelijkheid dat ver
tegenwoordigers van de afdelingen met
gebonden mandaat naar de vergaderingen
worden afgevaardigd, zijn twee hoogst be
langrijke punten, die voor een herstel van
de organisatie noodzakelijke verandering
behoeven, aldus het hoofdbestuur. De
stemtabel vormt een bron van critiek,
terwijl de algemene vergadering tenge
volge van de mogelijkheid van gebonden
U kunt het Uzelf gemakkelijk maken
door het abonnementsgeld voor het
volgende kwartaal te voldoen op
onze postgirorekening no. 273107 ten
name van Haarlems Dagblad. U
bespaart daarmee incassokosten en
vermijdt geloop aan de deur.
Het te gireren bedrag is f 6.50, post
ab onnés 7.
U kunt het ons gemakkelijk maken
door Uw giro-opdracht te verzenden
vóór het eind van de maand. Wij
behoeven dan geen kwitanties uit te
zenden.
Voor automatische girobetalingen
(het allergemakkelijkste) zijn for
mulieren op aanvraag gaarne ter
beschikking.
DE ADMINISTRATIE
O0Ó0000000000000CXXXX)0000C5000000CXXOCKXXXX)CXX>Ö(X)0Ö00000C
Het Maastrichts Stedelijk Orkest zal,
blijkens een Vrijdag bekend gemaakt voor
stel van Gedeputeerde Staten van Lim
burg, worden omgezet in een Limburgs
Symphonie Orkest. De eerste stap hiertoe
werd gezet, toen de Commissaris der Ko
ningin in de zornerzitting van Provinciale
Staten vorig jaar mededeling deed over
de voorgenomen reorganisatie: de exploita
tiekosten van het orkest waren zo ge
stegen, dat de instandhouding ervan ver
groeide boven het budget van Maastricht,
zodat de hele provincie zou moeten worden
ingesenaikeld voor de instandhouding en
noodzakelijke artistieke uitbouw.
Bij de thans gemaakte opzet resteert na
aftrek van rijkssubsidie én andere baten
een bedrag van f 180.000, dat uit de prO'
vincie dient te worden verkregen. Garan
ties worden verwacht van de gemeenten
Maastricht, Heerlen, Venlo en Kerkrade.
export daarvan over het algemeen niet mandaat menigmaal onhanteerbaar is ge-
ten goede komen.
PBO
Een zeer belangrijke ontwikkeling voor
het bedrijf is ongetwijfeld ook de aanvang
van de publiekrechtelijke bedrijfsorgani
satie door het in werking treden van het
Landbouwschap en de spoedig te verwach
ten oprichting van het Productschap voor
Sierteeltproducten. Het is moeilijk te
voorspellen, welke gevolgen deze gang van
zaken, met name voor het organisatie
leven in het bollenbedrijf, met zich zal
brengen. Wij hopen in de naaste toekomst
te mogen vaststellen, dat de gedachte van
de volledige solidariteit van alle bij het
bedrijf betrokkenen, welke gedachte de
grondslag vormt van de publiekrechtelijke
bedrijfsorganisatie, ook in practijk zal
worden gebracht, aldus spreker. Voor
discriminatie Van enige organisatie dient
geen plaats te zijn wil men de verheven
gedachten der P.B.O. ook werkelijk be
leven en alle vakgenoten het vertrouwen
mogelijk maken, hetwelk een absolute
voorwaarde voor het welslagen dezer on
derneming moet worden genoemd. Het
hoofdbestuur heeft zich tot loyale en soe
pele medewerking ten volle bereid ver
klaard, al is het zijn mening, dat de nieu
we organen met wijsheid en zelfbeperking
voorzichtig op gang zullen moeten wor
den gebracht. Niet zoveel mogelijk regelen,
maar zo weinig mogelijk „goed" regelen,
moet het doel zijn dezer organen.
Industrialisatie
Dat de voortschrijdende industrialisatie
en de uitbreiding der bebouwde stads- en
dorpskernen Steeds méér offers vragen
van volwaardige cultuurgrond is bekend,
en gaarne wilde spreker alle leden, die in
gemeenteraad of andere colleges hun
stem kunnen doen horen, opwekken tot
grote waakzaamheid. Uiteraard is niet
ieder offer te vermijden, doch men dient
grote aandacht te schenken aan de al dan
niet onvermijdelijkheid en noodzaak
daarvan. Dat daartegenover onvermoeid
naar vervangende cultuurgrond voor onze
bedrijven dient te worden gestreefd be
hoeft wel geen betoog, terwijl grote be
langstelling voor de vraagstukken der wa
teronttrekking eveneens is geboden.
Dat de industrialisatie ook op andere
wijze het bedrijfsleven in moeilijkheden
kan brengen is genoegzaam bekend en het
grote nut van de vereniging, van een
krachtige en verantwoordelijkheid niet
schuwende organisatie is onmiskenbaar
opnieuw en waarlijk ten overvloede, nog
maals met bewijzen bekrachtigd kunnen
worden.
In dit verband vraagt ook de arbeids
voorziening, met name de opleiding en het
MAANDAG 20 DECEMBER
Begijnhofkapel: Bijeenkomst Hermann
Zaiss Comité, met koor, 8 uur. Wijkgebouw
Bethel, Voorhelmstraat 3: Kerstfeest Herv.
gem. Haarlem-Zuid, 8 uur. Concertgebouw:
Kerst-oratorium, Haarlems gemengd koor,
„Polyhymnia", Noordh. Philharm. Orkest en
solisten, 8 uur. Minervatheater: Kerstspel,
Bijzonder kerkewerk Herv. Gem. Heem
stede, 8.15 uur. Lido: „Onderwereld van
Montmartre", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Luxor:
„Het huis der stilte", 18 jaar, 7 en 9.15 uur.
Frans Hals: „Als vrouwen begeren", 18 jaar,
7 en 9.15 uur. Palace: „The command", 14
jaar, 7 en 9.15 uur. Roxy: „Bawana duivel",
18 jaar, 7 en 9.15 uur. Rembrandt: „Carnival
Story", 18 jaar, 7 en 9.15 uur.
DINSDAG 21 DECEMBER
Remonstrantse kerk Wilhelminastraat 22:
Adventsavond, Kerstcantate „Het blijde uur,
8 uur. Concertgebouw: „Kerstspel „De Ster
van Bethlehem", 8 uur. Minervatheater:
Kerstspel, Bijzonder kerkewerk Herv. Gem.
Heemstede, 8.15 uur. Lido: „Onderwereld van
Montmartre", 18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Luxor: „Het huis der stilte", 18 jaar,, 2, 7 en
9.15 uur. Frans Hals: „Als vrouwen begeren".
18 jaar, 2.30 en 8 uur. Palace: „The com
mand", 14 jaar, 2, 4.15. 7 en 9 15 uur. Roxy
„Het leven is geen lolletje", alle leeft., 2.30
uur. „Bwana duivel", 18 jaar, 7 en 9.15 uur.
Rembrandt: „Carnival Story", 18 jaar, 2, 4.15,
7 en 9.15 uur.
bleken. Ook het feit, dat in sommige afde
lingen het enkelvoudig stemrecht en in
andere het meervoudig stemrecht geldt,
is volgens het hoofdbestuur niet langer
aanvaardbaar.
Een punt van groot belang achtte het
hoofdbestuur Verder de plaats van de
groepen in het kader van de vereniging,
in feite dus de verhouding tussen hoofd
bestuur en de groepen. Het is in het ver
leden voorgekomen dat de groêpen geheel
onafhankelijk van de „moedervereniging"
optraden, hetgeen principieel onjuist ge
acht moet worden.
Een andere wijziging heeft betrekking
op de samenstelling van het hoofdbestuur.
Ook hierin behoort aldus het hoofdbe
stuur wijziging te worden gebracht,
teneinde het als overkoepelend orgaan van
de gehele organisatie, dus met inbegrip
van de groepen, te versterken.
Voorts bevatten de voorstellen een wij
ziging in het lidmaatschap. In de practijk
is gebleken, dat personen lid van de ver
eniging zijn, die niet of niet meer met het
bloembollenvak, direct of indirect hebben
te maken. Ook dit mag in de toekomst niet
méér mogelijk zijn.
(De vergadering duurt voort)
Dat het Beverwijkse accordeonensemble
„Dé Klavierschippers" zich in een grote
populariteit mag verheugen bleek, nu ook
hun derde uitvoering een uitverkochte zaal
in het Kennemer Theater opleverde.
Uiteraard was het programma het zelfde
als de twee vorige uitvoeringen, doch het
solistisch element was iets ruimer verte
genwoordigd'. Als nieuwe solist trad P.
van Vuuren voor het voetlicht, die een
zeer verzorgde potpourri vertolkte. Piet
Schellevis vertelde van een droomreis
naar Hawaii, waarbij hij de illustratieve
geluiden van motoren, vogels enz. aardig
imiteerde.
Het viel wel op, dat dé verzorging van
de nummers veel beter was dan de vorige
kéren, zodat dit voor de toekomst een be
lofte inhoudt voor nog zuiverder uitvoe
ringen. Vermelden wij nog even Afra Lo-
dewijks, die met de „Rosenwals" daverend
succes oogstte, hetgeen wellicht ook toe te
schrijven is aan haar optreden voor de
KRO-microfoon in het amateur-program
ma van deze omroep.
- Zoals gebruikelijk volgde na de uitvoe
ring een verloting voor het instrumenten-
fonds en werd' de avond (en een deel van
dé nacht)) met een bal besloten.
Na de uitvoering van het Weibnachts-
oratorium van Joh. Seb. Bach, die Zater
dagavond in de Ned. Hervormde Kerk
voor een groot aantal belangstellenden
is gehouden, worden door het Toonkunst
koor alweer voorbereidingen getroffen
voor de volgende uitvoering van een
nieuw groot koorwerk met solistische me
dewerking.
Het bestuur heeft namelijk medege
deeld, dat op de eerste repetitie van 6 Ja
nuari in studie zal worden genomen de
grote Orgelmis van W. A. Mozart.
De leiding is in handen van de dirigent,
de heer Jac. Kort.
De leden van alle Christelijke jeugdver
enigingen te Heemskerk komen vanavond
in de Ned. Herv. Kerk bijeen voor de ge
zamenlijke viering van het Kerstfeest.
Het eerste win terconcert, dat het Toon
kunstkoor - ditmaal onder leiding van zijn
nieuwe dirigent Jac. Kort - in de Neder
lands Hervormde kerk gaf, was aan de
vertolking van Bach's „Weihnachtsorato
rium" gewijd. In „Erbij" van jongstleden
Zaterdag schreef onze muziekmedewerker
Jos. de Klerk reeds een beschouwing over
dit in de Adventstijd veelvuldig uitgevoer
de werk, dat uit zes cantates bestaat. Om
dat de compositie muziek bevat, die om
vangrijker is dan gebruikelijk, kreeg ze
de naam oratorium, hoewel ze dit in feite
niet is. De serie cantates is gebaseerd op
de teksten van Lucas II en Mattheus II,
die Bach getoonzet heeft in een stemming,
die overvloeit van blijde verwachtingen
van het wonder van de Kerstnacht.
Het werk bevat tal van prachtige vier
stemmige koren en daarom reeds is het
dankbaar materiaal voor een goed toege
rust ensemble. Toonkunst heeft kans ge
zien, mede dank zij intens repeteren, deze
koren binnen enkele maanden tijds in te
studeren. De zangen zijn alle zeer ver
schillend van opzet en ieder on zijn wijze
boeiend geschreven. Dit geldt eveneens
voor de twee kleine tuirbae-koren.
De leden van Toonkunst hebben ze zeer
knap verklankt; hun zang was helder, vol
toewijding en fraai evenwichtig. De rhyth-
mische passages hield de dirigent al te
vaak te strak, maar dit had het voordeel,
dat de partijen onderling goed sloten. Te
noren en bassen zorgdèn voor een uitne
mend fond; zodat het meesterlijk geschre
ven wiegelied en het „Ehre sei Gott" uit
de cantate voor de tweede Kerstdag hoog
tepunten van deze avond werden. Hoe
stralend en zuiver klonk „Brich ain, o
schönes Morgenlicht", waarin men door
inspirerend zingen zichzelf overtrof.
Een zeer voorname factor voor het wel
slagen van een uitvoering van het „Weih
nachtsoratorium" is een goed orkest.
Vooral de beroemde pastorale sinfonia in
de tweede cantate eist een met kwaliteiten
toegerust ensemble; de bespelers van de
hobo, hobo d'amore, fluit en solo-viool
moeten het qua muzikaliteit en techniek
tegen de zangsolisten, die zij bijstaaan,
kunnen opnemen.
Het Rotterdams Kamer-orkest, een groep
gevorderde amateur-musici, heeft ge
tracht deze functies naar behoren te ver
vullen. Hoewel Bach slechts een klein en
semble voorgeschreven heeft, was het R.
K. O. uitzonderlijk mager bezet. De schril
le jazz-trompet en de fluit hebben van de
oneningsmaten af niet gestemd. De twee
hoboïsten verstonden, evenals de overige
houtblazers, de kunst van het begeleiden
en wisten de juiste sfeer te scheppen, daar
in gesecundeerd door de concertmeester.
Cornelis Kalkman vertolkte onder meer
de partij van de Evangelist; zijn week,
hoog en typisch getimbreerd tenorgeluid
voldeed voortreffelijk. Ik denk bijvoor
beeld aan het „Frohe Hirten, eilt" dat
Kalkman jubelend en zeer beweeglijk van
stem zong.
Aan de altsoliste vertrouwde Bach de
belangrijkste zangpartij toe. Maartje Klif
fen, die voor muziekminnend Beverwijk
reeds lang geen onbekende meer is, heeft
ook nu weer met haar stralende stem- van
volle omvang weten te ontroeren, in het
bijzonder in de supérieur gezongen aria
uit de eerste cantate: „Bereite dich, Zion".
Rom Kalma zong de partij, die Bach be
doelde te zijn de stem, welke de luister
van Gods Zoon verkondigt. Kairna was
met zijn welluidend, beheerst baritongeluid
een waardige derde in het solistenkwartet,
dat slechts in de.sopraan een partner had,
die vocaal dikwijls bij de anderen ten ach
ter bleef.
Cor Kee bespeelde ter begeleiding der
secco-reeitatieven ditmaal slechts een een
voudig harmonium.
De klaverjasclub „Onder Ons" van de
VARA afdeling Velsen-Noord' zal Woens
dagavond in het gemeentelijk ontspan
ningslokaal aan dé Van Diepenstjraat een
grote klaverjas-drive houden om prijzen,
die voor de komende feestdagen zeker ge
wild zij-n.
Voor de dames van de leden, die hieraan
niet deelnemen, wordt een sjoelwedstrijd
gehouden en voorts is er voor allen nog
een kiénwedstrijd.
Bij de Zaterdag in Haarlem onder aus
piciën van de Kennemer Turnkring ge
houden examens voor het Vaardigheidsdi
ploma van het Kon. Ned. Gymnastiek Ver
bond met het daaraan verbonden draag-
insigne slaagden voor eerste graad dames:
mevr. M. Michel-Verkerk; voor tweede
graad' dames C. de Gooyer en D. de Gooyer
en voor tweede graad heren T. Veldhuis,
allen leden van de gymnastiekvereniging
„SSH", leider de heer H. v. Wijnen.
Voor de leden van de K.A.B. te Bever
wijk' zal het kleinkunstensemble van
Wim Bary Donderdag 22 December in het
K.S.A.-gebouw een Kerstavond' verzorgen.
Tijdens de debatten over de ontwerp-
gemeentebegroting 1955 in Amsterdams
gemeenteraad is Donderdag de wethouder
voor de kunstzaken, mr. A. de Roos, aan
het woord geweest ter beantwoording van
talrijke vragen der raadsleden.
Amsterdam is bij de subsidiering vam de
kunst zeker niet ten achter gebleven bij
andere grote gemeenten, zo zei de wethou
der tot die leden, die zulks hadden veron
dersteld. In 1939 is een totaal bedrag aan
subsidies voor culturele aangelegenheden
gevoteerd van f429.000, in 1946 van ruim
f 785.000 en de begroting voor 1955 ver
meldt ruim f 3.364.000.
De wethouder sloot zich aan bij die le
den, dlie lof hadden toegezwaaid aan het
Concertgebouw Orkest voor de „unieke"
prestaties, geleverd tijdens de toumée
door de Verenigde Staten, alsmede aan de
Nederlandse Comedie, voor de prestaties
geleverd als vaste bespeelster van de
Stadsschouwburg.
Ook de Nederlandse Opera heeft „op
merkelijke prestaties" geleverd en een
plaats veroverd „die zeer bevredigend is".
Dat het verwerpenvan- het Nederlands
Ballet door de Amsterdamse raad een po
litieke achtergrond zou hebben, zoals in
het binnenland en zelfs in de buitenlandse
pers- is gesuggereerd, verwierp de wethou
der ten stelligste, naar hij zei. Hij zag goe
de mogelijkheden voor verdere ontwikke
ling van het Ballet der Nederlandse Opera
en zei het noodzakelijk te achten, dat deze
balletgroep aan deze instelling verbon
den blijft.
Ten aanzien van de stichting van een
balletopleiding in Amsterdam waar
over het overleg lussen rijk en gemeente
nog gaande is zei de wethouder voor
stander te zijn van - een onafhankelijke
school. Hij verklaarde het niet eens te
zijn met de raadsleden, die deze school
zouden willen koppelen aan een bestaande
balletgroep.
De wethouder voor Monumentenzorg,
mr. R. van den Bergh, zei het toe te
juichen, indien een bundeling der oudheid
kundige verenigingen tot stand zou komen,
bij voorbeeld in een monumentenraad.
De ministers van Buitenlandse Zaken uit veertien N.A.V.O.-landen hebben besloten
dat de plannen voor de verdediging van het Europese continent en Groot-Brittannië
moeten worden gebaseerd op het gebruik van atoomwapens in de meest ruime zin
De ministers van de Grote Drie bijeen. V.l.n.r.: John Foster Dulles, Pierre Mendès-
France en Anthony Eden.
Een viermotorig D.C. 6 vliegtuig van de Italiaanse luchtvaartmaatschappij L.A.L
is op het vliegveld Idlewild van New York- verongelukt en in brand gevlogen toen
het in een hevige regenbui trachtte te landen: Foto: te hulp gesnelde redders dragen
een overlevende naar de wachtende ambulance-wagen.
Wie met werkelijkheidszin de zich thans
betrekkelijk snel voltrekkende ontwikke
ling naar volwaardigheid van de Neder
landse danskunst gadeslaat, zal moeten
erkennen dat geen van onze drie grote
balletgroepen, sinds het betreurenswaar
dige vertrek van Marianne Hilarides,
vrouwelijke solisten in, de ware zin van
het woord rijk zijn. Van de jongere gene
ratie draagt misschien alleen Willy de la
Bye de reeds zichtbare mogelijkheid in
zich, maar men moet bedenken (en zij zelf
in de eerste plaats dient dit te doen) dat
het meer uit de omstandigheden dan uit
haar artistieke verworvenheden voort
vloeit, dat zij reeds thans zo'n belangrijke
plaats op het eerste plan inneemt. Het aan
trekken van buitenlandse gastballerina's
betekent een gelukkige oplossing van dit
probleem, dat ook Frangoise Adret „di
rectrice de la danse" van de Nederlandse
Opera zich duidelijk bewust is. Zij volgt
echter bovendien een tweede, niet van ge
vaar ontblote methode: het incidenteel
promoveren van toevallig voor bepaalde
rollen geschikte krachten uit het corps de
ballet, die daarna in de eigen gelederen
terugvallen.
Zo zag men op de uitvoeringen, Don
derdag, Vrijdag en Zaterdag door het Bal
let van de Nederlandse Opera in het bij
alle gelegenheden, mede door inschakeling
van diverse verenigingen en instanties, uit
verkochte Amsterdamse Concertgebouw
eerst Ymkje Bloema (tezamen met Roland
Casenave) het duet „De blauwe vogel"
van Tsjaikowsky/Petipa vertolken. En
daarna vervulde de vroeger onder een een
voudiger naam bekend staande Yvonne
Jocelyn de rol van Swanilda in de tweede
acte van „Coppélia" op muziek van Deli-
bes, welke men nog geen week geleden
eveneens in première bij het Ballet der
Lage Landen kon zien. Over enkele dagen
vertrekt het gezelschap (met fanfares op
het station uitgeleide gedaan) voor een
paar weken naar Monte Carlo, waar
Alexandra van Rhijn en Hans van Manen
solistisch in „Terrain vague" zullen optre
den. Waarom bijna alle noviteiten eerst in
het buitenland worden vertoond mag een
raadsel heten, tenzij het de bedoeling is
straks in eigen omgeving de burger door
vreemde luister te épateren.
In enkele andere nummers van het ré
pertoire krijgen de aangewezen solisten:
Hanny Bouman, Maria Sylvaine, César
Horn en Martin Scheepers gelegenheid zich
te. „onderscheiden" had ik willen
schrijven, maar te doen gelden is een
betere term, want de gevolgde politiek
lijkt juist gericht te zijn op een verdoeze
ling van onderscheidingen. Het is een
systeem van nivellering, dat op de triomf
der middelmatigheid neerkomt. Tenslotte
is dit een beleidskwestie, waar wij ons niet
mee te bemoeien hebben. De voor het pu
bliek waarneembare resultaten dwingen
echter tot een waarschuwing.
Was ..De blauwe vogel" van het Neder
lands Ballet net niet voldoende, bij de Ne
derlandse Opera moet dezelfde pas-de-
deux als volstrekt onvoldoende worden be
oordeeld. Ymkje Bloema heeft de eer hier
in als „ster" te mogen uitkomen klaarblij
kelijk te danken aan haar afmetingen, die
haar tot een geschikte partner voor de
kleine balletmeester t Roland Casenave
maken. Technisch heeft zij bij lange na niet
het formaat voor een dergelijke demon
stratie van virtuositeit, waarvan zij im
mers alleen het ontbreken kon aantonen.
Bovendien is zij allerminst het type van
de klassieke ballerina, draait zij traag en
mist zij het noodzakelijke temperament,
zodat haar verschijning onzeker en wat
wezenloos bleef. Dit alles klinkt erg hard,
maar het is in de eerste plaats bedoeld als
verwijt aan Frangoise Adret, die haar zo
niet had mogen uitbrengen. Casenave mag
dan nog zo'n kwieke springer wezen, zijn
bewegingen zijn te kort om het letterlijk
zwevende karakter van deze dans zelfs
maar te kunnen suggereren. Het is ook
allemaal erg druk wat hij doet.
Het fragment uit „Coppélia" was rond
weg dilettanterig. Dit is een krasse uit
spraak en ik zal die dan ook motiveren.
Alles wat van dit Overwegend pantomimi
sche ballet een nog meer dan tachtig jaar
na het ontstaan tot amuseren in staat zijn
de comedie maakt, ontbrak hier geheel en
al. Bij de entrée van Swanilda en haar
vriendinnen in het atelier van dokter Cop-
pélius was zomin angst ajs nieuwsgierig
heid te ontdekken. En zo kreeg men ook
geen spoor van moed vatten te zien bij de
ontdekking, dat het voorwerp, dat de be
wondering van haar geliefde heeft opge
wekt, slechts een levensgrote pop is. Het
dronken voeren van deze Franz en het
overdragen met magisch ritueel van diens
vermogens op het gewaande namaakwezen
geschiedde met een minimum aan expres
sie, hetgeen temeer bevreemdde omdat men
Johan Verdoner, die de rol van Coppélius
voor zijn rekening nam, als een veel
betere „mime" kent, dan uit deze onzin
nige typering bleek.
Het was natuurlijk de bedoeling van de
in het programma niet genoemde librettist
Charles Nuitter, dat Swanilda opgetogen
raakt door het succes van haar simuleren
van mechanische bewegingen, hetgeen
men verwaarloosde. Steeds menselijker
wordt zij (volgens het oorspronkelijke ge
geven) ook steeds capricieuzer, want zij
is tenslotte een echte vrouw. Daarom laat
Coppélius haar ter afleiding een Spaanse
en een Schotse variatie dansen, zulks mede
teneinde zijn eigen kunnen te bewijzen.
Thans echter nam Swanilda daartoe het
initiatief, vragend om de benodigde attri
buten waarbij de meester van de werk
plaats voor haar verrichtingen, die hem
met overmoedige trots hadden moeten be
zielen, geen schijn van belangstelling aan
de dag legde. Integendeel: hij keerde haar
de rug toe en ging stof afnemen.
Misschien was dit een symbolische han
deling. Misschien heeft men op deze wijze
de toch al schaarse dansen willen bekor
ten. Maar hoe dan ook: alle karakteristieke
elementen werden opgeofferd. Overigens
kweet Yvonne Jocelyn zich niet onaardig
van haar taak. Op deze wijze heeft de Ne
derlandse Opera allerminst hulde ge
bracht aan de nagedachtenis van Arthur
Saint-Léon, de choreograaf van dit di
vertissement. Men zou kunnen opmerken,
dat men dit ook niet van plan was, aange
zien het werk in het programma aan Mé-
rante werd toegeschreven, de maker van
„Sylvia" op muziek van dezelfde compo
nist? Frangoise Adret zou toch beter móe
ten weten. Evenals men bij het corrigeren
der drukproeven de zetfout Petitpas in Pe-
tipa had moeten veranderen, want zo heet
te deze grootmeester van de romantiek nu
eenmaal. Een slechte beurt, alles bijeen
genomen. En dat is bijzonder jammer, voor
al nu er zo'n groot publiek van nieuwelin
gen. was.
Bij vergelijking verdient de „Coppélia"
van 'het Ballet der Lage Landen, afgezien
van wat Engelse komiekerighedén, ruim*
schoots de voorkeur. Dé krachtproef om
zonder orkest, maar met begeleiding van
twee vleugels op te treden, slaagde met
„De droom va-n Véronique" aanmerkelijk
beter dan met „Les Sylphiaes" van Fokine,
welke suite behalve geaffecteerd nu ook
vrij onmuzikaal uitviel DAVID KONING
Tijdens een in Almelo gehouden bijeen
komst' van de Bond van Nederlandse Mili
taire Oorlogsslachtoffers heeft het hoofd
bestuurslid Van den Heuvel enkele medede
lingen gedaan over dè pensionnering van de
invalide militairen. Hij sprak in dit opzicht
van verwachtingen, maar zo zei hij
gezien zijn aandeel in de voorbereidende
werkzaamheden voor het wetsontwerp mo
gen deze verwachtingen wel positief wor
den geïnterpreteerd. Volgens verwachting
van de heer Van den Heuvel zal in het
wetsontwerp de minimum-pensioengrond
slag van f 1500 tot f 2500 worden verhoogd,
vermoedelijk met terugwerkende kracht van
Januari 1953 af. Ook de pensioenen van de
weduwen en wezen zullen worden verhoogd.
Tot nu toe werd aan de weduwen 65 per
cent van de eerste f 2000 en 55 percent van
de volgende f 3000 uitgekeerd. Nu zal waar
schijnlijk 65 percent van de eerste f 5000
worden gegeven. Voor de volle wezen zal
dit percentage dan naar verwachting 30
bedragen. Ook de weduwen van de na
dienstontslag gehuwde invalide oud-militai
ren zullen waarschijnlijk een pensioen krij
gen, evenals de nabestaanden van een over
leden oorlogsinvalide, wiens overlijden geen
verband hield met zijn invaliditeit, althans
wanneer hij voor 80 of meer percent inva
lide was.
Ook wordt gewerkt aan een variabele
pensioengrondslag, zodat de invalide oud
militairen dan een pensioen krijgen, gere
kend naar de maximum lonen welke in nun
oude beroep worden uitbetaald.
De Haagse wethouder van Openbare
Werken heeft in de gemeenteraad mede
gedeeld, dat B. en W. zich voortdurend op
de hoogte doen houden ten aanzien van
de daling van het Scheveningse strand. Het
opbrengen vam zand uit de buitenhavens
heeft gunstig gewerkt, maar rekening
moet worden gehouden met de mededeling
van de Delta-commissie, dat zich in de toe
komst nog hogere waterstanden kunnen
voordoen dan in de nacht van 31 Januari
op 1 Februari 1953. Met het oog daarop zal,
volgens de dienst van gemeentewerken
verbreding van de voetglooidng van de
boulevard noodzakelijk zijn.
Eventuele verdere maatregelen zul
len in overweging worden genomen.
Een WD-lid van de raad betoogde, dat
het niveau van het strand in 30 jaar onge
veer PA meter gezakt is en dat deze da
ling steeds voortgaat.
De spreker meende dan ook, dat een ad
vies van het waterloopkundig laborato
rium dringend gewenst is.
„Voorlopig zullen wij nog wel zon, lucht
en gezondheid op het Scheveningse strand
kunnen vinden, maar elk jaar dat gewacht
wordt met het vinden van eèn blijvende
oplossing, zal een verslechtering van de
toestand betekenen en een duurdere re
medie eisen"
