IJmuider Courant | 1955 | 3 januari 1955 | pagina 2

Puistjes

SS

I0RR

PANDA EN DE SPOKEN-MEESTER

Wereldnieuws

D.D.D.

„Eugen Onegin" in
Holland Festival

Rotterdam tevreden
over 1954

De radio geeft Dinsdag

Onwillig paard achter
tractor voortgesleept

Britse trawler vergaan:
twaalf doden

Amerikaanse keten van
raket-proefterreinen

MAANDAG 3 JANUARI 1955

2

Gré Brouwenstijn, Ramon
Vmay en Theo Baylé in hoofd
rollen

Nieuw topjaar voor de havens

Op giro 5100 thans
2.726.000 gulden

Geestelijke waarden niet
met H-hom verdedigen

Hoge Raad stelt
„Groot-Metaal"
in het gelijk

Zes dodelijke verkeers
ongelukken op Oudjaar

Schouwen-Duiveland was
tijdelijk geïsoleerd

Onrustig Oudjaar in Volkel

Benzine 0,2 cent duurder

Steekpartij in Rotterdam

Amsterdammers
bekogelden brandweer
met stenen

Kerkelijk Nieuws

Tegenwaardegelden voor
productiviteitsverhoging

Sabena vliegt weer
naar de bollen

West-Duitser kreeg asyl in Polen

Onderhandelingen met Engeland

Twee Surinaamse
ministers afgetreden

ocU ió Uet

zo

r

SALPETER-
TUINEN

De Nederlandse Opera zal tjjdens het
Holland Festival 1955 de première brengen
van Tsja:kowsky's „Eugen Onegin", lyri-
ache scènes genaamd, een elegisch meester
werk van de componist, die ook het libret
to vervaardigde naar Alexander Poesjkin's
gelijknamige roman in verzen. De titelrol
van dit werk, dat wordt gedirigeerd door
Alexander Krannhals, zal worden gezongen
door Theo Baylé. De rollen van de zusters
Tatjana en Olga worden vervuld door Gré
Brouwenstijn en Cora Canne Meijer.

Ramon Vinay zal de rol van de dichter
Lensky op zich nemen. Daartoe heeft hij
een .nodiging van de ..Terme di Caracal-
la" te Rome, waar elk jaar opera-voorstel
lingen met beroemde zangers worden ge
geven, afgeslagen.

Hilde Zadek in „Le nozze dl Figaro"
tijdens Holland Festival 1955

Ir i o voorstellingen van Mozart's „Le

N ->zze Figaro", die onder leiding van Jo-
aef Krips tijdens het Holland Festival 1955
zullen worden gegeven, zal de rol van de
gravin worden vertolkt door Hilde Zadek
van de Staatsopera van Wenen.

William Steinberg dirigeert
Residentie-Orkest

William Steinberg, de dirigent van het
Pittsburgh Symphony Orchestra, die de
laatste jaren eveneens de leiding had van
do jaarlijkse muziekfeesten te Aspen in Co
lorado en in het voorjaar van 1955 in Lon
den. Parijs, Brussel en in Italië zal concer
teren, dirigeert het laatste Holland Festi
val-concert van het Residentie-Orkest te
Scheveningen.

Op de laatste middag van het jaar heeft
de burgemeester van Rotterdam, mr. G.
E. van Walsum. de leden van de haven-
verenig.ng „Rotterdam" in de Burgerzaal
begroet en toegesproken. Hij zei onder
meer dat de Maasstad, waar dit jaar on
geveer 45 millioen ton goederen in onze
haven zijn overgeslagen een nieuw hoogte
punt bereikt heeft in haar ontwikkeling en
in weinige jaren de belangrijkste olieha
ven van Europa geworden is. „Van een
omzet van nog geen drie millioen ton olie
in 1938, zijn wij thans gestegen tot circa
achttien millioen ton. Met koortsachtige
haast wordt gewerkt aan de aanleg van de
derde petroleumhaven met bijbehorende
terreinen, waarvan de eersten in de zomer
van 1955 in gebruik kunnen worden ge
nomen.

In 1953 werd reeds millioen ton stuk
goed behandeld. In 1954 zal dit naar ra
ming 9 3 '4 millioen ton zijn. In 1953 boekte
de haven reeds ongeveer 7500 afvaarten
van de geregelde lijndiensten en in het
afgelopen jaar is dit aantal gestegen tot
7700.

In het afgelopen jaar zijn grote kwanta
kolen en erts via de Rotterdamse haven
vervoerd, namelijk meer dan tien millioen
ton. „Houden wij voorts rekening met de
eindproducten, dan mogen wij constateren,
dat Rotterdam een zeer belangrijke, zo niet
de belangrijkste in- en uitvalspoort van de
KSG is.

Het graanvervoer is in het afgelopen jaar
dan ook ten opzichte van 1953 met een mil
lioen ton gestegen.

ADVERTENTIE

ORlSSTfi
OLSTR. 4

SKI-JACKETS en PANTALONS

HILVERSUM I, 402 M.

7.00 Nieuws 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws.
8.15 Platen. 9.30 Voor de vrouw. 9.40 Morgen
wijding. 10.00 Platen. 10.50 Voor de kleuters.
1100 Platen 11.15 Kookpraatje. 11.30 Bas en
piano 12.00 Vlaamse muziek. 12.30 Land- en
tuinbouwmededelingen. 12.33 Voor het plat
teland 12.40 Lichte muziek. 13.00 Nieuws.
13.15 Mededelingen of platen. 13.20 Prome
nade-orkest. 13.55 Koersen. 14 00 Platen. 14.45
Voordracht. 15.00 Pianorecital. 15.30 Voor de
vrouw. 16.00 Platen. 16.30 Voor de jeugd.
17.20 De dierenwereld en wij, causerie.
17.30 Jazz-muzieik. 18.00 Nieuwsberichten.
18.15 Piano. 18.30 R.V.U.: Don Juan, de on-
sterfe jke minnaar! door Dr. A. Saalborn.
S.öO voor de kinderen. 19.05 Paris vous parle,
19.10 Fanfare-orkest. 19.45 Toneelbeschou
wing. 20.00 Nieuws. 20.05 Journaal. 20.15
Grafin Maritza. operette. 21.10 Mededelingen
en platen. 21.20 Amusementsmuziek. 21.55
Voorspellingen voor 't jaar 1955. 22.05 Lichte
muziek. 22.20 De Antwoordman. 22.35 Volks
liedjes 22.55 Ik geloof dat23.00 Nieuws.

23 15 Sport. 23.25 New York calling. 23.30
24.00 Filmprogramma.

HILVERSUM n. 298 M.

7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed
en liturgische kalender. 8.00 Nieuw, weer
bericht en Katholiek nieuws. 8.20 Platen.
9 00 Voor de huisvrouw. 9.40 Platen. 10.00
Voor de kinderen. 10.15 Platen. 10.30 Lichte
muziek 11.00 Voor de vrouw. 11.30 Platen
11.50 Als de ziele luistert, causerie. 12.00
Angelus. 12.03 Platen. 112.30—12.33 Land- en
tuinbouwmededelingen). 12.55 Zonnewijzer.
13.00 Nieuws en Katholiek nieuws, 13.20 Pla
ten. 14.00 Gevarieerd programma. 14.45 Pla
ten. 15.00 Idem. 15.30 Ben je zestig? 16.00
Voor de zieken. 16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor
de kinderen. 17.45 Regeringsuitzending: Ne
derland en de wereld: Perspectieven der
emigratie. 18.00 Voor d. jeugd. 18.20 Sport -
praatje. 18.30 Lichte muziek. 19.00 Nieuws
19.10 Lichte muziek. 1930 Avondgebed en
liturgische kalender. 19.45 Gevarieerde mu
ziek. 21.00 Actualiteiten. 21.15 De gewone
man. 21.20 Kamerorkesct en solist. 22.00 Uit
het Boek der Boeken. 22.15 Vioolduo. 22.'45
Kan 'n Haan een ei leggen? 23.00 Nieuws
23.15 Pianorecital. 23.00—24.00 Platen.

TELrVISIE (AVRO.)

20.15 Actualiteiten en weerbericht. 20.30
22.30 Arsenicum en oude kant, spel.

BRUSSEL, 324 M.

12 00 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten 13.00 Nieuws, 13.15, 13.55, 14.00, 14.40,
15.10 14.30 en 15.45. Platen. 1602 Orgel.
16 30 Platen. 17.00 Nieuws. ^7.10 Zang en
piano. 17.40 Platen. 17.50 Boekbespreking.
18.00 Voor de jeugd. 18.30 Voor de soldaten.
19.00 Nieuws. 19.40 Svmphonie-orkest. 19.50
Syndicale kroniek. 20.00 Voor de vrouw. 21.00
Platen 21.15 Omroeporkest. 22.00 Nieuws.
22 15 Pianorecital. 22.55—23.00 Nieuws.

Het comité Vluchtelingenhulp 1954 kon
1954 afsluiten met een totale opbrengst van
2.726.000 gulden. De laatste dagen is 73.000
gulden binnengekomen.

In 1955 zal het comité zolang de actie
nog duurt niet meer dagelijks mededelen
hoeveel is ontvangen. Het stelt zich voor,
eens per week, op Vrijdag, opgave te doen
van hetgeen is binnengekomen.

Derde IVeg-conferentie

BBU

-22.30 Nieuws. Feilen van de dag.
ea schrijvers. (Op 224 m.).

ferentie welke vanaf Maandag in „De
Hoeve" te Laren (N.-H.) is gehouden, zijn
drie besluiten genomen. Ten eerste op
richting van een contact-commissie waar
voor iedere nationale groep een vertegen
woordiger zal aanwijzen. Ten tweede het
stichten van een documentatiecentrum
door de Nederlandse vredesbeweging „De
Derde Weg". Dit documentatiecentrum zal
een maandelijks informatief bulletin uit
geven met nieuws over de ontwikkeling
van De Derde Weg-beweging over de ge
hele wereld. Het secretariaat wordt ge
vestigd in Amsterdam, ten derde een op
dracht aan de Engelse Derde Weg-bewe
ging een Derde Weg-wereldconferentie
voor te bereiden in Londen, bij voorkeur
te houden in de eerste week van Septem
ber 1955.

De conferentie, die vandaag is beëin
digd, stond onder leiding van mr. Allan
Skinner, hoofdredacteur van het Engelse
vredesweekblad „Peace-News". Hij heeft
een aantal aspecten van de huidige we
reldsituatie onderzocht in het licht van de
Derde Weg-opvatting en zich beraden
over middelen en wegen om een dreigen
de Derde Wereldoorlog te voorkomen en
de catastrophale gevaren, die de mens
heid in het bestaan en eventueel gebruik
van atoombom en waterstofbom boven het
hoofd hangen, af te wenden. Tevens is ter
conferentie van gedachten gewisseld over
het communisme, waarbij overwegend de
volgende opinie kon worden gehoord: de
verworvenheden der Westerse cultuur en
de Westerse democratie vertegenwoordigen
geestelijke waarden, die verdienen te wor
den verdedigd. Echter zijn die waarden
niet te verdedigen met de H-bom. Bestrij
ding van het communisme kan slechts ge
schieden met geestelijke middelen, aldus
luidt de samenvatting van de bespreking.
In een discussie over het Duitse probleem
overheerste de opvatting, dat het Duitse
probleem het probleem van Europa is.
Het gevaar, dat de splitsing van Duits
land voor de wereldvrede betekent, kan
slechts doeltreffend worden bezworen, in
dien een verenigd neutraal en ontwapend
Duitsland op basis van gelijkheid en ver
trouwen kan samenwerken met en is op
genomen in een geïntegreerd neutraal en
ontwapend Europa, aldus het resultaat der
discussies.

Op de conferentie waren aanwezig ver
tegenwoordigers van Engeland, Duitsland,
Zwitserland, Australië en Nederland, be
nevens een waarneemster uit Amerika.

Voor het Amsterdams gerechtshof ver
scheen uit Nieuwer Amstel N. H. V. die in
Mei van dit jaar door de politierechter te
Amsterdam tot 14 dagen gevangenisstraf
was veroordeeld wegens mishandeling van
een paard. De zoon bereed op 8 October
van het vorig jaar een tractor met aan
hangwagen, waarachter de vader een on
willig paard had gebonden om het dier tot
lopen aan te sporen. Doordat de tractor
zich in beweging zette brak de streng,
waarmee het dier aan de wagen was be
vestigd. Tot tweemaal toe is deze poging
herhaald, nu met een ploegketting, die met
een schuifstrop en een steek om de hals
van het paard was bevestigd. Het dier
kwam te vallen en is door de zware tractor
een eind voortgesleept. Hierbij beschadig
de het dier de halswervels en de gewaar
schuwde dierenarts adviseerde het paard
in het weiland te laten liggen. Het paard
heeft, afgedekt met een zeil en liggend op
stro, enkele dagen op het land doorge
bracht, waarna het op advies van de arts
is afgemaakt voor de slacht. Wegens
dierenmisdandeling is de landbouwer in
dertijd tot 1 maand gevangenisstraf ver
oordeeld, zijn zoon tot 14 dagen.

N. H. V. zeide in hoger beroep te zijn
gekomen, omdat hij emigratieplannen
heeft. Met een gevangenisstraf achter de
rug zijn deze plannen moeilijk te verwe
zenlijken. Het gerechtshof heeft het aan
deel van de zoon in de mishandeling van
middag uitvoerig onderzocht. Hierbij wer
den de dierenarts G. Hoogstraten als ge
tuige a charge en een kennis van de fami
lie, de heer Phaff, als getuige a décharge
gehoord. Deze laatste verklaarde nooit bij
de familie V. enige ruwheid te hebben
waargenomen. De vader heeft het voor
het zeggen in het gezin.

De procureur-generaal zei in zijn re
quisitoir dat de opzet tot het plan niet van
de zoon is uitgegaan. De zoon is alleen
aansprakelijk voor het voorttrekken van
het dier, waarvan hij als bestuurder van
de tractor weinig of niets heeft gezien.
Omdat hij niet voor het geheel van de ge
volgen aansprakelijk is eiste de procureur
f 100 boete. Bij niet betaling te vervan
gen door 20 dagen. De raadsman vroeg
vrijspraak. Het Hof zal op 30 Januari ar
rest wijzen.

De Hoge Raad heeft arrest gewezen in
twee procedures van het bedrijfspensioen
fonds voor de metaalnijverheid „Groot
Metaal" te 's-Gravenhage, de ene tegen
het algemeen pensioenfonds van de Noor
delijke scheepswerven „Noord-Metaal" te
Groningen, de andere tegen de N.V.
Scheepsbouw-Unie te Groningen, die lid
is van „Noord-Metaal".

In beide procedures had de gewone rech
ter uitgemaakt, dat de leden van ..Noord-
Metaal" niet vallen onder „Groot-Metaal"
en zelfstandig hun eigen fonds kunnen
handhaven ondanks de verplichtstelling
door de minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid van het pensioenfonds
van „Groot-Metaal". Deze beslissing werd
geacht te zijn gegeven in strijd met de wet.
In de tweede procedure is een bijdrage
van de N.V. Scheepsbouwunie gevorderd
voor het pensioenfonds van „Groot-Me
taal", welke vordering op dezelfde grond
door de gewone rechter is afgewezen.

In deze procedure is de stichting Be
drijfspensioenfonds van de Metaalnijver
heid in het gelijk gesteld. De Hoge Raad
heeft namelijk de in deze zaken gewezen
arresten vernietigd, „Noord-Metaal" in
haar vordering niet ontvankelijk verklaard
en geoordeeld, dat de N.V. Scheepsbouw
unie te Groningen ten onrechte in verzet
is gekomen tegen het tegen haar ter zake
uitgevaardigde dwangbevel.

ADVERTENTIE

Zuiveren ontsmet usr huid
met de helder vloeibare
D.D.D. De jeuk bedaart,
de ziektekiemen word«n
gedood en de huid geneest.

GENEESMIDDEL TEGEN
HUIDAANDOENINGEN

VLOEISTOF

BALSEM

ZEEP

In de Nieuwjaarsnacht, ongeveer half
één, is de 20-jarige A. van Eenbergen
uit Uden op de weg Boekel-Gemert door
een personenauto aangereden en gedood.
De auto is doorgereden, maar kon later
worden opgespoord in een garage te Mier-
lo-Hout. De bestuurder van de auto, G.
uit Mierlo-Hout, is voortvluchtig.

In Zaandam is de 20-jarige W. Spits op
Oudejaarsavond het slachtoffer geworden
van een tragische vergissing Hij reed bn
de Accaciastraat in een modderpoel en
kwam door verstikking om het leven, in
de middag van Nieuwjaarsdag word het
stoffelijk overschot ontdekt. De heci Spits
•Aas employé bij een Zaandamse tssei.ee-
fabriek.

Ir. de vroege ochtend van Oudejaarsdag
is op de weg Nistelrode-Heesch bij Oss
een vrachtwagen waarop een 10-tai ar
beiders naar een wer«object te Nistelrooe
werd vervoerd, in botsing gekomen met
c-en veetransportauto. De vrachtwagen
met arbeiders sloeg cm. De chauffeur van
de auto, de 31-jarige M. van Erp u:t Ros
malen, gehuwd en vaoer van twee hin
deren, en de 39-jarige arbeider A. Hijif.ans
uit Geffen, gehuwd e.i vader van zes kin
deren, kwamen hierbij om het leven. De
overige inzittenden liepen voor het meren
deel lichte verwondingen op. De wagen
had een open laadbak, waarop een s-huil-
keet was geplaatst en was het eigen ioir.
van een transportmaatschappij uit Nu.'and.

Te Amsterdam kwam Vrijdagmiddag het
15-jarig meisje Willy van der Veer om he4
leven, toen zij in de De Clerqstraat op
de brug over de Da Costakade fietste en
plotseling een zwenking maakte, waardoor
zij onder een bus van lijn 14 viel. He',
meisje overleed ter plaatse.

Op het station van Weesp vond op Oude
jaarsavond een dodelijk ongeval plaats,
doordat de 57-jarige H. van den Akker uit
Amsterdam uit een nog rijdende trein
sprong en bekneld raakte tussen perron
en treinstel.

De Officier van Justitie te 's-Hertogen-
bosch heeft opsporing gevraagd van de
voortvluchtige J. J. G. 30 jaar oud en af
komstig uit Mierlo-Hout. Behalve voor het
veroorzaken der dodelijke aanrijding wordt
G. gezocht in verband met enkele recente
inbraken in Oostelijk Noord-Brabant. Ver
moed wordt, dat de man gewapend is, en
ook de inbraak bij de pastoor van Volkel
heeft gepleegd.

Het eiland Schouwen-Duiveland was op
2 Januari geïsoleerd, doordat er geen veer
boot beschikbaar was. De „Krammer" van
de dienst Zijpe-Numansdorp is Vrijdag
middag bij laag water vastgevaren. Bij het
vlotbrengen van de boot brak het roer. zo
dat de „Krammer" werd uitgeschakeld. Zij
werd vervangen door de ..Willemsdorp" van
de Provinciale Stoombootdienst. die even
eens uitviel door een machinedefect.

De Rotterdamse Tramweg Maatschappij
heeft 's middags met de „Grevelingen", die
anders dienst doet op het veer Hellevoet-
sluis-Middelharnis, de verbinding met het
eiland hersteld.

In 1954 zijn in de haven van Amster
dam 5515 schepen binnengekomen met een
bruto register tonnage van totaal 11.852.220.
Het aantal uitvarende schepen bedroeg 5517,
tonnage totaal 11.805.472 bruto register ton.

In Volkel is op Oudejaarsavond inge
broken bij de pastoor. Er is een vrij groot
bedrag aan geld, omstreeks 5000 gulden,
ontvreemd.

Even na middernacht ontstond tussen
cafébezoekers hevige ruzie, die op straat
in een gevecht ontaardde. Zekere B. trok
hierbij een mes, waarmede hij Van der H.
in de rug stak. De dader werd gearresteerd.
Het slachtoffer is in zeer zorgwekkende
toestand naar het ziekenhuis in Vechel
gebracht.

Met ingang van 3 Januari worden de
prijzen van verscheidene aardolieproducten
gewijzigd. Deze wijziging is een gevolg
van het in werking treden van de wet op
de Omzetbelasting 1954. Onder andere wor
den de volgende producten in prijs ver
hoogd: autobenzine met 0.2 cent per liter,
gasolie met 10 cent per 100 liter en tractor-
petroleum met 10 cent per 100 liter.

De prijs van lichtpetroleum wordt daar
entegen verlaagd met cent per liter.

In een café aan de Delistraat te Rotter
dam ontstond Vrijdagnacht ruzie tussen de
33-jarige loswerkman P. G. en de 39-jarige
chauffeur J. P. De woordenwisseling ont
aardde in een vechtpartij, die buiten het
café werd voortgezet. Over en weer vielen
er klappen, doch op een gegeven ogenblik
ging P.. die in de Delistraat woont, naar
huis. G. bestelde een taxi en ging naar
zijn woning in het noordelijk stadsdeel.
Korte tijd later ging hij terug met een
slagersmes en belde aan aan de woning van
P. Deze kwam het portaal in en onmid
dellijk stak G. het slagersmes in zün lin
kerborst en wilde toen aanstonds per taxi
weggaan. Twee agenten waren echter op
het geroep van omstanders toegesneld en
wisten hem te grijpen. P. lag hevig bloe
dend in het portaal. Hij werd naar het
ziekenhuis Bergweg vervoerd, waar bleek,
dat hij een grote wond aan de linkerborst
had opgelopen en dat de linkerlong was
doorboord. De man moest opeenomen wor
den. Zijn toestand is vrij ernstig.

G., die onder drankinvloed verkeerde,
werd in bewaring gesteld.

Amsterdam heeft een rustig Oud en
Nieuw gehad. Alleen in de Ribesstraat
„over het IJ" is gevochten, toen de brand
weer een straatbrand kwam blussen, die
met verf en oude stoelen was gestookt en
door het publiek met stenen werd be
kogeld. Een brandwacht werd daarbij licht
gewond. Een andere, wiens kunstgebit door
een stomp was gebroken, stelde zich te
weer tegen iemand die niet ziin aanvaller
bleek te zijn, maar die het voor die aan
valler bestemde kreeg te incasseren. De
brandweer is nog nooit iets dergelijks over
komen.

Geref. Kerken

Beroepen te Nijemirdum D. H. Borgers,
cand. te Utrecht.

Geref. Kerken ond. art. 31 K.O.

Beroepen te Enschedé (voor de miss.
dienst op Nieuw-Guinea) M. K. Drost te
Buitenpost; te Hasselt J. Waagmeester te
Baarn.

Oud-Geref. Gemeenten

Beroepen te Ede J. v. d. Poel te Gies-
sendam.

Tussen de Nederlandse en de Ameri
kaanse regering is overeenstemming be
reikt over het vrijgeven van gelden van
de tegenwaarderekening voor een aantal
productiviteitsprojecten.

Aan de Vereniging van Autobandenhan
delaren, cover- en vulcaniseerbedrijven in
Nederland wordt 75.000 ter beschikking
gesteld voor onderzoekingen op het gebied
van de reparatie en loopvlakvernieuwing
In dit project is tevens opgenomen de aan
schaffing van apparatuur voor een nieuw
op te richten vakschool.

Voorts is een bedrag van 225.000 be
stemd ter gedeeltelijke financiering van een
tweetal onderzoekingen. Het eerste onder
zoek heeft betrekking op de ploegenarbeid.
Het heeft ten doel na te gaan, welke na
delige gevolgen ploegenarbeid met zich
brengt en op welke wijze deze nadelige
gevolgen zoveel mogelijk ondervangen
kunnen worden.

Het tweede onderzoek betreft het op
treden van vermoeidheid bij arbeid. Een
zo juist mogelijke bepaling van de mate
van vermoeidheid is voor het vaststellen
van prestatie-normen van handarbeiders
van groot belang.

Beide onderzoekingen zullen door een
aantal sociologen, sociaal-psychologen,
physiologen, medici en technici worden
uitgevoerd.

Tenslotte is een bedrag van 265.000
beschikbaar gekomen voor de stichting
Nederlands Diamant Speurwerkcentrum.
Dit centrum heeft ten doel onderzoeken te
verrichten ten behoeve van een verder
gaande mechanisering van het productie
proces in de diamantindustrie.

35. Na hun bezoek aan het spookslot
Usher laadden de toeristen de kisten met
de geesten van Jolliepop en de belasting
inspecteur achterop de wagen. „Ge kunt
de geesten rustig zo vervoeren", riep Joris
hen toe, „geestvervoering kan geen kwaad".
Hierna draaide hij zich om en keerde goed
geluimd naar zijn kasteel terug. Zijn goede

stemming was wel verklaarbaar, want zijn
hoed was weer boordevol harde valuta.
Verhoogd entrée-geld.twee spoken ver
kocht niet kwaad; lang niet kwaad!",
mompelde hij, met zijn stokje dwarrelend.
Panda echter, kon deze gang van zaken
minder waarderen. Verscholen achter een

rotsblok zag hij toe, hoe de toeristen zich
klaar maakten om te vertrekken. „Ze ne
men de geest van Jolliepop mee dacht
hij, „wat verschrikkelijk! Maar geest of
geen geest, ik wil niet, dat die arme Jollie
pop in een kist is opgeslotenIk ga hem
bevrijden!" En met dit vaste voornemen,
sprong hij onopgemerkt achter op de auto.

FLEETWOOD (Reuter) De Britse
trawler „Evelyn Rose" is Vrijdagochtend
aan de Westkust van Schotland vergaan,
Twaalf van de veertien bemanningsleden
kwamen om het leven, aldus een medede
ling van de eigenaars van het schip te
Fleetwood in Lancashire. De twee over
levenden waren, nadat de trawler in de
duisternis bijna honderd meter uit de
kust op de rotsen was gelopen en gezon
ken, aan land gespoeld. Zij moesten meer
dan vijf kilometer lopen om het dichtst
bijzijnde huis aan de kust te bereiken.

BRUSSEL (United Press). De Belgi
sche luchtvaartmaatschappij „Sabena" gaat
haar vloot van hefschroefvliegtuigen ver
der uitbreiden. Zij heeft twee nieuwe Si
korsky S-55 toestellen besteld, waardoor
zij binnenkort over zes van deze grote
helicopters zal beschikken.

De nieuwe toestellen zullen een dienst
gaan onderhouden op het Noordelijk deel
van het Roergebied, maar de eindpunten
van deze dienst zijn nog niet vastgesteld.

De Sabena heeft voorts het plan om
toeristen met helicopters trips te laten
maken boven de Nederlandse bollenvelden
en andere bezienswaardigheden in West-
Europa.

Volgens radio-Warschau heeft Franz
Neugebauer, die plaatsvervangend hoofd
van de spionnage-organisatie-Gehlen te
West-Berlijn zou zijn geweest, asyl in Po
len gekregen. Toen Neugebauer in Sep
tember uit West-Berlijn verdween, werd
door Amerikaanse functionarissen gezegd,
dat hij ontvoerd was. Twee maanden later
was hij te Oost-Berlijn getuige in een
spionnage-proces.

WASHINGTON (Reuter) De Verenig
de Staten zijn met Groot-Brittannië onder
handelingen begonnen om hun proefterrein
voor geleide projectielen in Florida 7200
kilometer naar het Zuiden uit te breiden.
Het ligt in de bedoeling de Britse eilanden
St. Lucia (Antillen) en Ascension (in het
Zuiden van de Atlantische Oceaan) op te
nemen in een keten van proefstations. St.
Lucia ligt op ongeveer 2400 km en Ascen
sion op ongeveer 7200 km van Florida.

Het Amerikaanse departement van Bui
tenlandse Zaken liet weten, dat het wel
slagen van de onderhandelingen „een
waardevolle versterking van de Westelijke
verdediging" zal betekenen. Er zullen af
doende maatregelen worden genomen om
de belangen en de veiligheid van de be
volking en de scheep- en luchtvaart te
verzekeren.

In 1950 verschafte Groot-Brittannië aan
de Verenigde Staten een proefterrein voor
geleide projectielen bij de Bahama eilan
den. Uit de bekendmaking blijkt, dat op
verscheidene eilanden in de Bahama-archi-
pel proefstations zijn ingericht en dat twee
bases in aanbouw zijn in de Dominicaanse
republiek en Puerto Rico. Deze stations
worden gebruikt voor het opsporen en
leiden van projectielen en onbemande
vliegtuigen in het proefgebied, dat zich
op het ogenblik uitstrekt van kaap Cana
veral in Florida tot de Bahama eilanden.

PARAMARIBO (United Press) De
minister van Economische Zaken, J. C. Cu-
riel, en de minister van Landbouw, F. A.
Langguth Olivieira, zijn gisteren uit het
Surinaamse kabinet getreden uit protest
tegen de uitvaardiging van een herziene
Kieswet, welke zij als ondemocratisch be
schouwen.

De beide ministers maakten hun uittre
den uit het zeven leden tellende kabinet
bekend onmiddellijk nadat waarnemend
premier J. Juglall medegedeeld had, dat
de omstreden wet voor het eind van deze
week van kracht zou worden.

Volgens tegenstanders van deze wet, die
drie belangrijke kiesdistricten tot één zal
zal samensmelten, worden hierdoor een
groot aantal in Suriname woonachtige In
donesiërs van een evenredige vertegen
woordiging in het parlement beroofd. De
wet zou hierdoor ten voordeel strekken aan
de Nationale Volkspartij, die nu de meer
derheid in de wetgevende vergadering
heeft.

De Nationale Volkspartij bezet hierin na
melijk elf zetels, de Verenigde Hindoe-
Partij acht en de Indonesische Moslem Par
tij twee.

Uitwisseling. Met de jaarswisseling is een
nieuwe internationale weercode in ge
bruik genomen die de uitwisseling van
weerkundige gegevens van ongeveer
7.000 meteorologische posten, die samen
het wereldomvattende netwerk vormen,
zullen vergemakkelijken en vereenvou
digen. Elke 24 uur wisselen die posten
in totaal ongeveer 110.000 weerrappor-
ten uit. De moderne verbindingsmidde
len maken het mogelijk dat een half uur
na de waarnemingen de meteorologische
diensten al kunnen beginnen met het
tekenen van weerkaarten. De eerste
weercode kwam in gebruik in 1930.

Massawerk. Billy Graham heeft het Wem
bley Stadion al afgehuurd voor de
periode van 9 tot 21 Mei. Op 23 Mei 1954
namen daar 120.000 personen afscheid
van hem. In totaal trok de Amerikaanse
evangelist hier in twee maanden
1.740.000 personen.

Einde. In de „Tagliche Rundschau," het
blad van de Russische Hoge Commis
sie in Oost-Duitsland, wordt de toe
nemende populariteit van Dior's mode
van de „H-lijn" onder de Oost-Duitse
vrouwen toegejuicht, omdat dit, volgens
het blad, het einde betekent van het
„Amerikaanse Pin-up-ideaal."

Bevolking. Het Amerikaanse volkstel
lingsbureau deelt mede, dat de Verenig
de Staten 1955 ingaan met een bevol
king van 163.900.000 zielen, hetgeen
ongeveer 2.700.000 meer is dan in 1954
en ruim 12.500.000 meer dan het bij de
algemene volkstelling in 1950 geregis
treerde aantal Amerikaanse burgers.
De bevolking van Frankrijk is in 1954
met meer dan een kwart millioen zielen
toegenomen.

Beperking. De gemeentelijke autoriteiten
van Oost-Berlijn hebben bepaald dat de
naar schatting vijftigduizend in dit
stadsgedeelte werkzame West-Berlijners
voortaan aldaar niet meer Oostmarken
mogen besteden dan het bedrag van hun
maandelijkse inkomen, zulks om te ver
hinderen dat in West-Berlijn goedkoop
aangekochte Oostmarken in het Ooste
lijke stadsdeel worden besteed.

Voedzaam. Radio-Polen heeft bevestigd
dat de vijfjarenplannen voor de periode
19561960 voorzien in samenwerking
op het gebied van de kern-physica tus
sen de Sovjet-Unie en de Oost-Euro-
pese leden van de raad voor economi
sche wederzijdse bijstand, die in 1949 is
opgericht. Volgens radio-Polen zou Rus
land, de andere landen willen laten
profiteren uit zijn onderzoek naar het
vreedzaam gebruik van atoomenergie.

Vrijwilligers. Het Britse ministerie van
Gezondheid heeft 500 vrijwilligers voor
een griep gevraagd. Ieder jaar vraagt
het ministerie vrijwilligers voor een
verblijf in comfortabel ingerichte hui
zen te Salisbury om de doktoren toe te
staan hen als proefkonijnen te gebruiken
op de jacht naar de verwekker van ver
koudheid. Meer dan 100 vrijwilligers
zijn al vier maal teruggekomen; 463
echtparen hebben gebruik gemaakt van
deze gratis vacantie. Sommige hebben er
de wittebroodsweken doorgebracht.

Minder. In 1954 hebben ongeveer 105.000
Oost-Duitsers asyl gevraagd in West-
Berlijn tegen 306.000 in 1953.

Altijd. Nationalistisch China heeft vijftien
buitenlandse schepen „voor altijd" de
toegang tot Formosaanse havens ont
zegd, omdat zij op communistische
havens van het Chinese vasteland heb
ben gevaren. Op de lijst komt ook een
Nederlands schip voor.

Goedgekeurd. De Guatamalaanse volks
vertegenwoordiging heeft, na een roe
rige bijeenkomst, haar goedkeuring ge
hecht aan de nieuwe overeenkomst met
de Amerikaanse „United Fruit Compa
ny" evenwel onder beding dat deze niet
in strijd zal zijn met de bepalingen van
de nieuwe Grondwet. Eén afgevaardig
de, die tegen het aangaan der overeen
komst was, verliet voor de stemming de
vergadering.

Atoomcentrales. Volgens het Oost-Duitse
communistische blad „Neues Deutsch-
land" worden op het ogenblik in de Sov
jet-Unie nieuwe atoomkrachtcentrales
gebouwd met een capaciteit van 50.000
tot 100.000 kilowatt. Het blad, dat be
richten uit de Sovjet-pers aanhaalde,
verklaarde, dat een centrale met een
capaciteit van 100.000 kilowatt slechts
ongeveer 400 gram uranium per dag zou
verbruiken.

Terug. De kapitein en de bemannings
leden van het Israëlische vrachtschip
Bat Galim zijn naar Israel teruggekeerd.
Zij hebben, nadat hun schip in het Suez-
kanaal was aangehouden, drie maanden
in Egyptische gevangenschap vertoefd.
De Egyptische regering heeft beloofd de
volgende week het schip en de lading
vrij te geven.

IN HET GEWONE LEVEN zullen we de
naam salpeter weinig meer tegenkomen,
tenzij we onze bezigheden hebben in de
landbouw, of de glas- en glazuurindustrie.
Maar in oude tijden was dat anders. Niet
omdat de mensen toen nauwer bij de schei
kunde waren betrokken, maar omdat velen
destijds ongewild overigens tot leve
ranciers van deze stof werden verklaard.
Laten we echter wat minder
in raadselen spreken en be
ginnen bij het begin.

Zoals bekend, is salpeter de
naam voor een verbinding van
de elementen kalium, stikstof
en zuurstof (KNOi), maar zou
den we uitsluitend op de bete
kenis van deze naam moeten
afgaan, dan weten we niet anders dan dat
we te maken hebben met zout sal) steen
peter), of wanneer u dat mooier vindt
klinken: zout uit steen. Van de samenstel
lende elementen van deze stof blijkt dus
niets uit de naam, waarmee tevens aan
het licht is getreden het verschil in inzicht
in de samenstelling van deze stof vroeger
en nu.

Salpeter is onmisbaar voor het maken
van ouderwets buskruit, en hoewel deze
stof eeuwenlang hiervoor werd gebruikt,
ontbrak het aan enig inzicht in de samen
stelling, eenvoudig omdat de scheikundige
kennis mankeerde. De methode die tot
voor kort in Engels-Indië werd toegepast
bestond hieruit dat in het droge jaarge
tijde een ondernemer het vuil en de los
zittende aarde tegen een vergoeding van
de wegen en lemen hutten kwam krabben
Deze massa werd in een bassin met lemen
vloer met water uitgetrokken en de ver
kregen oplossing werd vervolgens boven
een vuur of in de zon ingedampt. Bij af
koeling kristalliseerde dan een ruwe, vuile

salpeter uit die aan de raffinaderijen werd
verkocht en wat achterbleef werd bewaard
voor het volgende seizoen, zodat ondanks
de ruwe methode betrekkelijk weinig ver
loren ging.

Deze winningsmethode moge ons wat
primitief toeschijnen, maar het is toch niet
zo heel lang geleden, dat precies hetzelfde
in onze cultuurgewesten plaats vond. Sal-
peter was nu eenmaal nood
zakelijk voor de vervaardi
ging van buskruit en aange
zien men de moderne be-
r<>idingsprocessen niet kende
(en ook niet kon kennen)
werden aanvankelijk de muren
y cti stallen van woningen afge
krabd om het materiaal voor
de grondstof te verkrijgen. Zeer dikwijls
gebeurde dit op last van koningen en an
dere heersers, die buskruit nodig hadden
ten behoeve van de legers. Er werden dan
salpeterzoekers op uitgestuurd die de stal
len en boerderijen afstroopten, op zoek
naar dit „kostbare" materiaal, en deze vuil-
verzamelaars vormden vaak een ware
plaag voor de bevolking. Later werden
..salpeterplantages" aangelegd, waar hu-
musrijke aarde, mest of dierlijke afvallen
werden gestort. Op deze hopen, die be
schermd waren tegen regen, werd regel
matig gier gebracht, waardoor bacterie
werking werd bevorderd en omzettingen
plaats vonden, die leidden tot vorming va*
salpeter, dat uitkristalliseerde aan de wind
kant. zodat het kon worden afgekrabd om
verder te worden geraffineerd. Eerst na
de Napoleontische oorlogen werd deze me
thode verlaten.

En weet u dat het buskruit niet door
Schwarz is uitgevonden?

Daarover morgen.

(Nadruk verboden) H. PéTILLON.