Toekomstige sociale werksters houden
de vinger op een Nederlandse slagader
Vaklieden en jeugd
bouwen samen een honk
Artistiek
„Velsen miste misschien
zijn 1250-jarig bestaan
Jubilaris H. C. J. Hommes in
kwart eeuw 1 percent „ernaast
De „Looden Verrader" met de
„Van Speijck" naar Nederland
Studiebezoek aan de IJmond
Velsen viert
de vijfde Mei
Heemskerk
Castricum
Drieduizend Hoogovenreparaties
werden telkens weer juist begroot
Eeuwenoud schegbeeld heeft zijn
rijke traditie en geschiedenis
September openen aan de Kanaalstraat
5
Gezamenlijk feest
Geld nodig voor tiende feest
Pepijn en Velsen
„De Vredesduif" reikte
de prijzen uit
Harde klap in
Castricums kom
Na bondige overval in bankgebouw
Kunsthandel
Opperwachtmeester
nam afscheid
DINSDAG 1 FEBRUARI 1955
EEN GROEP TOEKOMSTIGE MAATSCHAPPELIJKE EN SOCIALE WERKSTERS,
leerlingen van de hoogste klas van het Centraal Instituut voor Christelijke Sociale
Arbeid te Amsterdam, de SICSA, is gisteren met een omvangrijk studiebezoek aan
de IJmond begonnen, daarbij voorgelicht door de topfiguren uit de materiële en
sociale opbouw van dit gewest. Het bezoek, dat Donderdag afgesloten wordt met een
slotbespreking in het Natuurvriendenhuis „De Banjaert" te Wijk aan Zee, begon
Maandag met een historisch overzicht van de IJmond en de dames kwamen tegen
tweeën in het Cultureel Centrum te IJmuiden bijeen om zich door de heren ir. D. N.
Dammers en J. Stuurman te laten voorlichten over planning en woningbouw.
Ir. Dammers, als directeur van het bedrijf van Openbare Werken heeft in zijn
referaat de nieuwe indelingen van Velsen, wat de woongroeperingen betreft, in be
schouwing genomen en de heer Stuurman bepaalde zich als directeur van de Dienst
voor de Volkshuisvesting tot de herrijzenis van Velsen sinds de oorlog en de daar
mee samenhangende woningbouwproblemen. Als voorzitter van de bijeenkomst, die
een besloten karakter droeg, fungeerde de wethouder van Sociale Zaken, de heer
C. P. J. Maas.
Deze sprak in zijn inleidend woord de
hoop uit, dat deze toekomstige maatschap
pelijke werksters tijdens hun veelomvat
tend bezoek aan de IJmond, tijdens het
welk ook de grote industrieën en de ge
meenten Heemskerk en Beverwijk bezocht
zullen worden, een goedé indruk mogen
meenemen van de gigantische ontwikke
ling in de IJmond.
Hij herinnerde eraan, hoe Velsen is
voortgekomen uit de stichting van één van
de vijf Nederlandse moederkerken om tus
sen de bedrijven door nog even op te mer
ken, dat indien het zeker ware geweest,
dat Pepijn van Herstal' Velsen inderdaad
tot Velsen had verheven de plaats vorig
jaar het 1250 jarig bestaan had kunnen
vieren
Ruime recreatie
Ir. Dammers heeft aan de hand van een
aantal kaarten en een maquette van het
ELTA-plan (deze woonwijk in Santpoort
Zuid zal mettertijd verwdijnen om plaats
te maken voor hoogbouw) de ruimtelijke
ontwikkeling in de IJmond aangegeven
tegen de horizon der industrieën. Hij be
handelde daarbij zowel de verkeersproble
men, die zich voor en na de tunnel zullen
voordoen als de recreatiemogelijkheden,
die voor Velsens eigen bevolking ruim ge
noeg zijn, zodat er jaarlijks vele tiendui
zenden uit Amsterdam en elders naar hier
komen om mee te genieten. Men telde
daar vorig jaar op mooie dagen tussen de
16 en 20.000 mensen.
Liever Zuiderlingen
De heer Stuurman nam vervolgens de
draad over en heeft zijn charmant gehoor
het een en ander meegedeeld over de Vel
sens nieuwbouw binnenkort is het aan
tal Velsense nieuwe huizen gelijk aan het
aantal oude. Hij noemde voorts enige be
langwekkende cijfers, zoals die over de
voorkeuren van Hoogovenwerkers om be
zuiden het Noordzeekanaal te komen zon
nen, waardoor onder meer het volgende
Er worden grote plannen voorbereid om
in Velsen de bevrijdingsdag dit jaar extra
luister bij te zetten. Er is een werkcomité
opgericht dat tot de inwoners van Velsen
de volgende oproep richt:
„Op 5 Mei zal het 10 jaar geleden zijn
dat ons land van de Duitse overheersing
werd bevrijd.
In heel Nederland worden thans voor
bereidingen getroffen om de herdenking
van de gevallenen en de viering van de
Bevrijdingsdag dit jaar een bijzonder ka
rakter te geven. Ook in Velsen is men
druk aan het werk.
Door het comité „Herdenking en viering
Bevrijdingsdag", samengesteld uit de bur
gerij, onder auspiciën van „De Velser Ge
meenschap" is een uitvoerig programma
samengesteld, waarover binnenkort na
dere mededelingen zullen volgen. Het is
een programma voor de verschillende
delen van de gemeente en dat oud en jong
veel goeds zal bieden. Om dit programma
te kunnen verwezenlijken zal geldelijke
steun echter noodzakelijk zijn. Het ge
meentebestuur en enige grote industrieën
in de omgeving hebben in dit opzicht al
daadwerkelijke medewerking toegezegd.
Het comité vertrouwt ook op de midden
stand en op bedrijven in Velsen in deze.
Als er veel wordt bijgedragen zal het
mogelijk zijn te komen tot een viering, die
Velsen waardig is.
Giften kunnen worden gestort op giro
rekening 270475 ten name van de pen
ningmeester van „De Velser Gemeen
schap" en door storting bij de Rotterdam
se Bank in IJmuiden, met vermelding:
„voor Herdenking en viering Bevrijdings
dag". Het is dus zo dat het slagen van
onze plannen mede afhankelijk is van de
bedragen die bijeen zullen worden ge
bracht. Mocht u ons daarom financiële
steun willen verlenen dan zouden wij het
zeer op prijs stellen indien u uw bijdrage
spoedig wilt overmaken.
Voor uw steun en medewerking zijn wij
u bij voorbaat zeer dankbaar."
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op Woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op Donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE
Grondstoffenaanvoer
Voor de papierfabriek Van Gelder Zo
nen waren Maandag in lossing het Zweed
se s.s. „Normandia", dat van Gothenburg
een lading van 800 ton houtstof aanvoerde
en het Zweedse s.s. „Meri". Dit schip voer
de van de Finse haven 2000 ton houtstof
aan.
beeld ontstond bij een Hoogovenpopulatie
van 8800 werkers:
42.8 percent hiervan woont in Velsen;
27.7 percent in Beverwijk; 12.4 percent in
Haarlem; 7.3 percent in Uitgeest; 6.2 per
cent in Alkmaar; de rest (3.6 percent)
woont verspreid over andere gemeenten.
Van de in Velsen wonende Hoogoven
mensen woont 13 percent benoorden en
29.8 percent bezuiden het kanaal, waar
uit de aantrekkingskracht van dit woon
gebied duidelijk blijkt volgens de heer
Stuurman moet de reden daarvoor onder
andere gezocht worden in de recreatie
mogelijkheden en het feit, dat men hier
minder last heeft van de rook der fabrie
ken dan in Noordelijker woongebieden.
Het percentage van de Hoogovenwer
kers, dat in Velsen is komen wonen, is in
middels vrij sterk toegenomen: toen het
bedrijf nog 6600 werkers telde, woonde er
33 percent van in de gemeente Velsen.
Kanaal geen barricade
De heer Stuurman meende voorts, dat
de belemmering van het Noordzeekanaal
in deze niet wordt gevoeld: men ziet bo
vendien een grote verbetering tegemoet in
de vorm van dè dit jaar gereedkomende
sluisweg over het sluizencomplex terwijl
de verplaatsing van de pont naar de
plaats van de spoorbrug eveneens een ver
betering in de communicatie zal brengen.
Hij concludeerde, dat het een genoegen
moet zijn in Velsen te wonen, of, zoals een
Twentenaar het eens uitdrukte: „Men
voelt hier de slagader van Nederland klop
pen".
Nieuwbouw en wensen
Er zijn uiteraard uit deze bijeenkomst
diverse vragen naar voren gekomen, die
zich voor het grootste deel pp sociaal
maatschappelijk gebied bewogen. Zo kon
de heer Stuurman onder meer nog mee
delen, dat er niet altijd direct rekening kan
worden gehouden met de wénsen van de
nieuwbouwbewoners, maar dat zij toch
wel een „indirecte vinger in de pap" heb
ben, omdat langs allerlei kanalen de huis-
vrouwenverenigingén invloed op de bouw
kunnèn uitoefenen, voorzover dè wensen
althans te brengen zijn binnen het nogal
enge keurslijf der overheidsvoorschriften.
De heer Maas voegde hieraan toe, dat
indertijd, aan het begin van de Katholie
ke woningbouw in Velsen kleine dingen
door de vrouwen met succes te berde zijn
gebracht, zoals een brede vensterbank en
een ruimte voor de voeten onder de aan
rechten, maar dat sindsdien de animo
voor „inmenging" blijkbaar is teruggelo
pen. Wat de heer Stuurman bevestigde, al
merkte hij aan zijn kant weer op, dat het
in het voornemen van zijn dienst ligt, nog
eens een enquête over zulke woondétails
te houden.
Naar aanleiding van verschillende vra
gen over het bij elkaar laten wonen van
TXXOOOCOOOOOOOOOCOOOOOOOOOOOOOOOOOCÖOOOOOOOOOOOOOOOOOOO
Onze wethouder Maas, die gisteren in
een toespraakje beweerde dat, indien
Pepijn van Herstal indertijd een strook
grond zou hebben vergeven, Velsen
verleden jaar 1250 jaren zou hebben
bestaan, schijnt enigszins scheef in de§
annalen geneusd te hebben. In de folian
ten ten raadhuize is daarvan namelijk
niets te vinden. Pepijn, die hofmeester
was van een der Frankische koningen
uit het geslacht der Merovingers, had
niets weg te geven. Hij was eenvoudig
een vechtjas, die de Friese koning Rad
boud in 689 versloeg en terug joeg tot
over de Rijn en die in 690 aan Wille-
brord de kans gaf vijf Moederkerken
in de duinstrook tussen Vlaardingen en
het Noordelijkste deel van Noord-Hol
land te stichten. „Rond 700", zo merkt
burgemeester Scholtens van Beverwijk
in een van zijn geschriften op, „zal dat
dan ook wel in Velsen zijn geschied"
Men mag evenwel veronderstellen dat
er toen in deze contreien al een soorte
ment dorp bestond, want een kerk wordt
doorgaans niet zo maar in de wildernis
neergezet. Pas in een oorkonde van 722
komt voor het eerst de naam Fellsena
voor, dit in verband met een meertje
of riviertje ter plaatse. En het is ook
omstreeks die tijd, dat de zoon van deze
Pepijn, met name Karei van Martel de
kerk in Velsen schonk aan de abt van
Eptenach, zijnde bisschop Willebrord.
Maar van de stichting van Velsen als
zodanig is niets met zekerheid te zeg
gen. Het ligt voor de hand dat hieraan
van gemeentewege anders ongetwijfeld
de nodige aandacht zou zijn geschonken.
xcoocoxcooooooooocccooooococaxiccooooooocooooocxxxooxi
werkers aan één en dezelfde industrie,
werd door de heer Dammers opgemerkt,
dat dit ook door de overheid gezien wordt
als een zaak met kwade kansen; de buur
man van 's avonds is dan vaak ook de
buurman van het bureau.
Dit zal zich onder meer gaan openbaren
in het nieuwe Gildenplan, dat speciaal
voor mensen van Hoogovens en Papierfa
brieken wordt neergezet en waar men
uiteraard wel zoveel mogelijk mêlering wil
toepassen, maar toch rekening moet hou
den met een bepaalde uniformiteit. Wat
het zwaarst is moet echter het zwaarst we
gen en om reden van economische en
Tijdens een feestelijke bijeenkomst in café
„De Streng" heeft de Heemskerkse post-
duivenhoudersvereniging „De Vredesduif"
de prijsuitreiking gehouden van de recente
tentoonstelling.
De voorzitter, de heer P. Lotterman dank
te in zijn openingswoord allen, die aan het
welslagen van deze expositie hebben meege
werkt. Aan elke deelnemer kon een prijs
worden uitgereikt.
Het overige gedeelte van deze avond werd
doorgebracht met de beoefening van het al
oude kienspel, waarvoor een grote aninmo
bestond.
Voorts had het bestuur nog gezorgd voor
een afwisseling in de vorm van een accor-
deonnist met een goochelaar.
Zondagmiddag heeft op de Castricumse
Dorpsstraat, hoek Cieweg, een autobotsing
plaats gehad die geen persoonlijke onge
lukken, maar wel aanzienlijke schade ver
oorzaakte. Uit de richting Beverwijk kwa
men twee personenauto's. De bestuurder
van de eerste, de heer J. uit Egmond-Bin-
nen, wilde de Cieweg inrijden, evenals de
achter hem rijdende heer Z. uit Dordrecht.
Daar de heren geen acht op eikaars hande
lingen sloegen was een botsing onvermij
delijk, met het bovenvermelde gevolg.
MARKTBERICHTEN BEVERWIJK
31 Januari
Andijvie 78-93 cent. waspeen 23-39. spruiten
20-86, boerenkool 18-35, prei 22-43, groene
kool 15-33. rode kool 26-37, witlof 28-39,
knollen 5-19.
bouwtechnische aard kan de oplossing
moeilijk anders gevonden worden.
Naar de hallen
In de avonduren heeft het gezelschap
kennis gemaakt met het visserijbedrijf
door middel van een bijeenkomst in één
der bovenzalen van „Augusta", waar einge
films onder meer 't Schot is te boord
gedraaid werden. Vandaag gaan de dames
het Staatsvissershavenbedrijf en de hallen
van nabij bekijken, vanmiddag zal door de
heren Meijboom secretaris redersver
eniging en Verbaan vakbondsbestuur
der het probleem der sociale structuur
van de visserij nader belicht worden en
pastoor Nieuwenhuyzen denkt vanavond
een inleiding te houden over de levensge
woonten in het visserijbedrijf.
De Hoogovens komen morgen aan bod
waarbij in de middag een forum uit de
diverse geledingen van het bedrijf vragen
zal beantwoorden over de structuur van
deze industrie in sociaal-maatschappelijk
opzicht; drs Demmers houdt morgenavond
een inleiding over het FIVOY-werk.
In een feestelijk versierd schaftlokaal waren honderden collega's, vrienden en be
langstellenden samengestroomd om de huldiging mee te maken van de héér H. C. J.
Hommes, technisch assistent eerste klasse bij het werktuigkundig bedrijfskantoor
van de Hoogovens, ter gelegenheid van diens zilveren jubileum.
Namens de directie sprak hier dirécteur prof. dr. J. F. ten D o e s s c h a t e, die de
waardering van dit college uitte en zijn woorden accentueerde met het overhandigen
van de gebruikelijke jubileum-enveloppe.
(Van een verslaggever)
DE „LOODEN VERRADER" IS WEER in handen van de Koninklijke Marine. Toen
Hr. Ms. fregat „Van Speijck" twee weken geleden op een Zaterdag de haven van
Willemstad op Curagao verliet, prijkte fier voor op de plecht een oude, houten en
loodzware dame: de „Looden verrader", die volgens de traditie bij de Curagaose
familie Maduro door personeel van de Koninklijke Marine was gestolen. Initiatief
nemer van deze „kraak" in het bankgebouw van de familie Maduro was ditmaal
de luitenant ter zee der tweede klasse, G. A. B. Lamsvelt, die er met bootsman
A. van der Steen en de matrozen Bergwerf en Paar in slaagde het eeuwenoude
schegbeeld van de in 1778 vergane „Alphen" volgens moderne gangstermethode uit
het bankgebouw te ontvreemden. Na zeven jaar was de „Looden Verrader" weer in
handen van de marine en heeft de familie Maduro zich opnieuw te beraden hoe het
beeld voortaan, wanneer het in haar handen terugkeert, moet worden verborgen. Het
is nu eenmaal een oude traditie, dat de marinemannen het beeld trachten te stelen en
de Curagaose familie poogt dit te voorkomen.
Koelbloedig zijn de mannen van de „Van
Speijck" ditkeer te werk gegaan. De bank
bedienden werden dagenlang bespied door
luitenant ter zee Lamsvelt en daardoor
kwam hij aan de weet dat de bank te
Willemstad tussen de middag omstreeks
één uur zo goed als verlaten was door het
personeel. De heer Lamsvelt was er achter
gekomen dat het beeld was opgeborgen in
een diepe houten kast midden in het ge
bouw.
Het viertal ging op de dag voor het ver
trek van de „Van Speijck" op pad en stapte
tegen een uur het gebouw binnen. Alleen
een typiste en vijf bankbedienden waren
aanwezig. Of zij het pakje mochten hebben,
dat klaar lag in het kantoor van de chef,
vroeg een van de marinemannen. En een
baliebediende ging er op in. De mannen
van de „Van Speijck" volgden hem de trap
op en toen was het gauw bekeken.
De heer Lamsvelt dook in de kast en
haalde het beeld er uit. Kalm en onder de
ogen van de Madura-man is het viertal
weer naar buiten gestapt, waar een
marinetruck met draaiende motor op de
hoek gereed stond.
De directeuren van de bank waren zeer
verbaasd over deze overval. Zij hadden wel
vermoed, dat het beeld weer zou worden
gestolen, maar dat het op klaarlichte dag
en op zo'n wijze zou geschieden, was nim
mer voor mogelijk gehouden.
De politie hebben zij niet gewaarschuwd
want de kraak was het onderdeel van een
heel oude traditie. Een traditie, die leeft
tussen de Koninklijke Marine en de fami
lie Maduro op Curagao.
Hoofdingenieur B. Th. W. van Has
selt wierp een blik over de loopbaan van
de jubilaris, die in 1930 als fraiser in dienst
van het bedrijf trad. In de afgelopen 25
jaar heeft de jubilaris de gehele evolutie
van dit bedrijf medegemaakt, aan de op
bouw zijn steentje bijgedragen: hij is met
de ontwikkeling medegegroeid en heeft een
goede positie bereikt. Spreker bracht de
gelukwensen over van bedrijfs-directeur
i r. F. W. E. S p i e s en besloot zijn harte
lijke woorden met een woord van hulde
Enige dagen geleden hebben Burgemeester en Wethouders het bedrijf van Open
bare Werken in Velsen opdracht gegeven te beginnen met de verbouwing van het
voormalige Maria-Gesticht aan de Kanaalstraat, hoek Kerkstraat, in IJmuiden. Zo
zal IJmuiden dus binnen enige maanden de V.J.C. hoopt dat in September alles in
orde zal zijn de poorten van het Jeugdhuis kunnen openen. Over enige weken zal
er met breken, timmerén en metselen worden begonnen en zal geleidelijk aan het
binnenste van het oude gebouw worden herschapen in een modern interieur.
In de benedenverdieping begane grond
zullen de refter met een daarnaast ge
legen keuken en een kantoortje door
middel van togen worden verbonden, zodat
een ruime instuifzaal ontstaat. Deze is
bijzonder gunstig gelegen, doordat open
slaande deuren van hieruit de toegang tot
de binnentuin vergemakkelijken. De twee
de keuken, die het gebouw gelijkvloers rijk
is, blijft intact, zij het dan dat er een
rechtstreekse toegang tot de hal wordt bij
gemaakt. Het overblijvende vertrek wordt
ingericht tot leiderskamer.
Op de eerste étage zijn vier kleinere ver
trekken, die zullen blijven gehandhaafd,
zij worden gebruikt om de jeugd in groeps
verband hun activiteiten te laten ontwik
kelen. De voormalige kapel, gelegen boven
de instuifzaal, wordt zoveel mogelijk in
oude doen gehouden en wordt gebruikt als
ruimte om denksport, zoals schaken en
dammen te beoefenen.
Contact met openbare leeszaal
Maar tevens zal deze ruimte worden ge
reserveerd als leeszaal en het ligt in de
bedoeling daar vandaan door middel van
een soort pendeldienst contact te onder
houden met de openbare leeszaal die straks
in Velsen zal verrijzen. Hierdoor wordt
het mogelijk de jongelui va^i werkelijk
goede jeugdlectuur te voorzien.
De op de zolderverdieping aanwezige,
uit hout opgetrokken slaapzalen worden
gesloopt en daarvoor in de plaats komt een
film- en toneelzaal met brandvrije wan
den. Verder worden ar een buffet en toi
letgelegenheden bij gebouwd. Twee ka
mertjes doen dienst als reserveruimten en
onder andere als kleedgelegenheid. Een
ruime gang op de zolderverdieping geeft
toegang tot het „handenarbeid-Walhalla",
een buitengewoon ruime zolder, die vele
mogelijkheden biedt. De ruime kelders
onder het gebouw worden voor opslag
plaatsen van kamp- en spelmateriaal ge
bruikt en verder als werkplaatsen voor
meer spectaculaire handenarbeid, zoals
fietsenreparatie, enz. De twee stenen schu
ren in de tuin zijn bestemd om rijwielberg
plaats te worden. Het gebouw wordt door
middel van gas verwarmd, de vloeren krij
gen linoleumbedekking. Het is met deze
verbouwing en inrichting van het geheel
zo, dat de meest ingrijpende werkzaam
heden zullen worden uitgevoerd door vak
lieden, de kleinere klusjes worden door de
jeugd verricht en zijn een stimulans voor
de zelfwerkzaamheid.
Wanneer het gebouw in gebruik wordt
genomen, zal de leiding voldoende objec
ten voorhanden hebben om de jeugd op
zinvolle wijze aan het werk te zetten.Daar-
door wint het honk voor de betrokken
jeugd ongetwijfeld aan waarde.
Dit wat de technische kant aangaat. In
middels zoekt de V.J.C. dagelijks nog naar
stig naar lieden, die moreel dit clubhuis
werk willen steunen en er de nodige blij
vende interesse voor hebben. Uit deze lie
den zal dan zo spoedig mogelijk een gefun
deerd bestuur worden gekozen. Pas wan
neer het zover is, kunnen verdere sugges
ties en plannen doeltreffend worden uit
gewerkt.
ook aan mevrouw Hommes (die trou
wens door geen der sprekers werd ver
geten) en met het uitreiken van het ver
erend getuigschrift en het gedenkbord der
maatschappij.
De chef van de Centrale Werkplaats,
waaronder het W.B.K. ressorteert, i r. J.
de Vries, sprak in zijn hartelijke rede
van de grote waardering, die hij voor de
jubilaris is gaan koesteren. De functie van
de jubilaris bij het Werktuigkundig Be
drijfskantoor, dat een schakel is tussen de
bedrijven en de Centrale Werkplaats, waar
alle reparaties worden verricht, is het be
groten van de kosten hiervan. Dit vereist
een grote vakkennis, want hij moet alle
bewerking kennen, en daarbij legt dit werk
een grote verantwoordelijkheid op.
De nauwkeurigheid van jubilaris werken
werd door de heer De Vries aangetoond
met de mededeling, dat over de 3000 op
drachten, welke de jubilaris in een jaar te
berekenen kreeg, en waarmede een totaal
bedrag van 2.000.000,was gemoeid, het
gehele verschil tussen de door hem opge
stelde begrotingen en de uiteindelijke kos
ten minder dan 1 percent bedroeg.
Smeedijzeren klok
De heer C. van der Graaf, chef van
het W.S.K., haalde in zijn geestige rede
herinneringen op aan situaties en omstan
digheden uit de geschiedenis van de werk
plaats en het kantoor, waaruit de waar
dering voor de jubilaris bleek. Deze werd
kracht bijgezet door een geschenk, dat in
de werkplaats was vervaardigd, een smeed
ijzeren electriseh uurwerk, terwijl mevrouw
met een bloeiende plant werd verblijd.
Bij de openbare huldigingen in de schaft
lokalen van de afdelingen van het bedrijf,
is het gebruik om naast de gesproken
woorden ook door middel van artistieke
uitingen van daartoe begaafde collega's
de jubilaris te huldigen en het is opvallend
hoeveel talent er onder overall en werk
kleding schuil gaat. Dit werd weer eens
bewezen door het optreden van de heren
P. Soeverein en H. Woudenberg.
De heer Soeverein zong op verdienste
lijke wijze enkele liederen, daarbij begeleid
door de heer Woudenberg op accor
deon.
De gelukwensen van alle collega's wer
den uitgesproken door de heer J. v a n
Zandvliet, die gedurende de volle 25
jaar met de jubilaris heeft samengewerkt.
De jubilaris is een voorbeeld voor velen en
zijn werk een reclame voor de werkplaats
geweest. Door ijver en toewijding heeft hij
een hoge plaats bereikt. Dat allen hem dit
succes gunnen, bleek uit het geschenk
een fraaie zegelring, die spreker namens
allen aanbood.
Dé voorzitter van het jubileumfonds, de
heer G. Houkes, was tenslotte de ver
erende taak opgedragen de jubilaris het
jubileumgeschenk te overhandigen. Een
fraaie leunstoel was dit geschenk, waar
mede de jubilaris werd verblijd door de
spreker, die in een aantal anecdotes de
jubilaris op humoristische wijze in het
zonnetje zette.
HET WAS namelijk 15 September 1778,
toen in de St. Annebaai te Curacao het
Nederlandse fregatschip „Alphen" lag met
meer dan twee honderd opvarenden aan
boord. In de vroege ochtend van die dag
werd het fregat door een ontzettende ramp
getroffen. Het ontplofte, vloog uit elkaar
en alles wat er van overbleef waren spaan
ders. „Donderdag de zeventiende wierden
de lijeken gevonden", zeggen de documen
ten. Twee honderd mannen sneuvelden op
dien dag.
Deze grote ramp betekende het voorspel
voor de historie van de „Looden Verrader'
want in het begin van de negentiende
éeuw haalden vissers van Willemstad in
de baai een groot schegbeeld boven water
een niet modi, maar fors, ruw houten en
wit schegbeeld, dat afkomstig bleek te zijn
van de vergane „Alphen". Aanvankelijk
plantte de havenmeester het beeld in zijn
tuin, maar later werd het geveild en ge
kocht door de familie Maduro te Willem
stad. Het beeld kreeg een fraaie plaats in
de uitgestrekte tuin. die bij de woning van
de familie Maduro lag. Ettelijke jaren zou
het daar blijven staan.
Tot 1875, toen het plotseling was ver-
ADVERTENT1E
Kennemerlaan 5 (bij de brug)
□muiden
Speciaal adres
voor het INLIJSTEN van Foto's,
Plaatwerk enz.
De opperwachtmeester1 bij de groep Cas
tricum van de rijkspolitie, de heer J. Slegt
heeft Maandag de actieve dienst met pen
sioen verlaten. In de morgenuren heeft in
het groepsbureau aan de Dorpsstraat een
bijeenkomst plaats gevonden waar naast
de scheidende opperwachtmeester, zijn
echtgenote, burgemeester C. F. Smeets, af
gevaardigden van de politie-schietvereni-
ging Castricum, van de jachtopzienersver
eniging en bijna alle korpsleden aanwezig
waren.
In een korte speech uitte Castricums
burgemeester zijn grote waardering voor
heiwerk van de heer Slegt, in het bizon
der omdat hij zich altijd heeft beijverd
voor een juiste naleving van gemeentelijke
politieverordening.
De adjudant van de groep Castricum der
rijkspolitie, de heer G. A. Verbaan, memo
reerde in sneltreinvaart de ldopbaan van
opperwachtmeester Slegt en roemde voorts
de stiptheid waarmede hij altijd te werk is
gegaan. Namens het groepspersoneel mocht
de heer Slegt een fraai armbandhorloge in
ontvangst nemen; mevrouw Slegt kreeg
een bouquet bloemen.
Tenslotte voerden de heren J. Benjamin
en J. Schoen het woord, respectievelijk als
vertegenwoordigers van de politie-schiet-
vereniging en de jachtopzienersvereniging.
Zij waren niet met lege handen gekomen:
beiden kwamen met een fikse doos sigaren
voor de dag.
Hiermede was het officiële gedeelte ten
einde en na nog enige tijd en voor de
laatste maal temidden van zijn collega's
vertoefd te hebben, namen allen met een
persoonlijke handdruk afscheid van opper
wachtmeester J. Slegt.
De veelomstreden knaap.
dwenen. Niemand in Curagao wist er iets
van, niemand had interesse voor het beeld
en trouwens, wat voor waarde had zo'n
houten pop.
De mannen van de Koninklijke Marine
hadden er anders over gedacht. Als ge
oorloofd verstekeling was het schegbeeld
aan boord van een van de oorlogsschepen
onderweg naar Nederland, want de man
nen, die de historie van de „Alphen" had
den vernomen, oordeelden, dat een derge
lijk beeld niet in de tuin van de familie
Maduro thuishoorde.
Het hoorde bij de Koninklijke Marine in
Nederland.
Het beeld, dat wit was, gaven zij wat
fleuriger tinten rood haar en een
naam was ook dra gevonden. Het beeld
had daar in de tuin een „vuile rol" ge
speeld; zij noemden het de „rode verra
der". In de loop der jaren is dat de „loo
den verrader" geworden. Waarom is niet
bekend.
DE MARINELEIDING in Nederland was
het met de „diefstal" in het geheel niet
eens. Het beeld zou en moest terug naar
de familie Maduro en op het eerstvolgende
naar de West vertrekkende schip werd het
opnieuw geschilderde-beeld vervoerd. Uit
die ene diefstal ontstond de traditie, want
telkenmale trachtten de opvarenden van
een schip, dat van Curagao naar Wederland
thuisvoer, het beeld te ontvreemden. Dat
lukte vaak en evènvele malen kreeg de
familie Maduro het terug.
De familie stelde vanzelfsprekend ten
slotte allés in het werk om de diefstal zo
moeilijk mogelijk te maken. Bepaald span
nend is bijvoorbeeld het verslag van de
ontvreemding van het beeld door de man
nen van Hr. Ms. pantserschip „Gelder
land", dat in de wintermaanden van 1938
in Curagao verbleef.
Men had ontdekt, dat de familie Maduro
het beeld had opgeborgen in de kluis van
haar bankgebouw te Curagao. Er moest
een kraak gepleegd worden en twee offi
cieren, een onderofficier en een matroos
gingen aan de slag. Situatietekeningen van
de bank werden gemaakt en op een nacht
trok de bende, beladen met inbrekerswerk
tuigen, van boord om haar slag te slaan.
De snijbranders kwamen in de nacht zelfs
in werking en even voordat de nieuwe dag
aanbrak was de „looden verrader" aan
boord van Hr. Ms. Gelderland. De volgen
de dag werd de inbraak in de bank ont
dekt, maar het beeld bleef onvindbaar.
NADIEN IS de „Looden Verrader" nog
twee keer ontvoerd: door de adelborsten
van Hr. Ms. Van Kinsbergen in 1948 en
daarna door de bemanning van Hr. Ms.
„Van Speijck", welk schip het beeld thans
opnieuw (en voor de tweede keer dus) heeft
veroverd. Ook de adelborsten moesten in
1948 een volledige inbraak plegen. Tot de
tanden bewapende mannen, met doeken
voor het gezicht, drongen toen het bank
gebouw van Maduro binnen, waar de kluis
juist aan een verbouwing toe was.
De mannen van de „Van Speijck" hebben
het ditmaal eenvoudiger gedaan. Met over
leg gingen zij te werk; volgens de moder
ne ganstermethode en op de minuut af.
Op Maandag 14 Februari wordt het schip
in de haven van Den Helder verwacht.
Voor de stok met de geus er aan, zal hau
tain en waardig de „Looden Verrader"
Nederland binnenkomen. Om opgeknapt te
worden op de Rijkswerf te Den Helder en
met het eerste vaartuig terug te keren
naar de nog steeds verwonderde familie
Maduro. Er bestaat een mogelijkheid dat
het beeld tegelijk met de Koningin en
Brins in November naar Curagao zal gaan.
Wellicht brengt de „Van Speijck" het beeld
dan zelf nog terug.
Vissers op televisie
De Belgische IJsland-vissers verschijnen
Vrijdag voor de televisie in België. Twee
vissers uit Oostende zullen een gesprek
voeren met de verslaggever en voorts
wordt een film ontrold over de IJsland-
visserij. Deze film werd opgenomen aan
boord van de trawler Oostende 293 „Van
Oost".
