Velsen-Noord, Beverwijk en Heemskerk in prognose over IJmond aaneen gedacht IJmond-problematiek in het sociale vlak oprecht bezien VANMORGEN IN DE VISHAL EN OP ZEE1 Stuivertje wisselen met bouwgrond in Driehuis Nauwkeurig, objectief tijdsbeeld, dat de détails niet spaart Binnenkort verschijnt planologisch rapport voor de IJ mond-Noord Volleybaldemonstratie ten bate Rode Kruis Bakkum I bijna kampioen IJmuiden: gesaneerd na vele woelingen 10 „Spel met een droom" Aan de Kennemerlaan Branden in het Ambonezen- woonoord Lunetten Blokwachter veroordeeld Schaken Pirc versloeg Prins in Hamburg Al gaat het dan iets meer dan een stuiver kosten Hoofdprijzen Staatsloterij Brand op logger Pen op het PEN DINSDAG 24 MEI 1955 BINNENKORT zal het ontwerp-plan voor de IJmond-Noord, zoals het is samen gesteld door de provinciale planologische dienst van Noordholland in de werk- commissie uit de Provinciale Staten van Noordholland, worden besproken. Dit plan, zoals het is samengevat in een omvangrijk boekdeel met vele kaarten, poogt een prognose te geven van de ontwikkeling in de IJmond tussen nu en het jaar 1980 en houdt er rekening mee, dat in Kennemerland ten Noorden van het Noordzeekanaal een hypermoderne werk- en industriestad zal verrijzen met een bevolking van 130.500, maximaal 181.500 inwoners. In deze industriestad zullen samenvloeien, zo meent het rapport, de gemeenten Beverwijk en Heems kerk met het Noordelijk deel der gemeente Velsen en de totale woningvoorraad, die nodig zal zijn wordt door de rapporteurs in dit gebied geschat op 48.000. (Indien de laagste schatting van de bevolking wordt bereikt worden het er 30.500). Wanneer de nodige reserve aan huizen hier dan bijgeteld wordt, be draagt de benodigde woningvoorraad 49.200. De woningvoorraad van- thans is 9.368 over dit woongebied. Het voorlopig: streekplan opent, aldus het „Algemeen Handelsblad", met een uit voerige beschouwing over het algemeen sociale en economische aspect van de streek en komt tot de slotsom, dat de in dustrie dn de toekomst een nog grotere plaats zal gaan innemen. Ook in de overige bedrijfstakken is een groei te verwachten, samenhangende met de totstandkoming van een grotere stede lijke bebouwing dan nu het geval is. Dat bij de toekomstige industriële ontwikke ling speciaal gedacht is aan de Hoogovens en nevenbedrijven, ligt voor de hand: de prognose gewaagt van 20.000 arbeiders in 1980 (welke prognose meermalen door voorzichtige schattingen uit de Hoogoven kring is bestreden of althans in twijfel getrokken red.) voor de KNHS zelf en 3400 arbeiders in de aanverwante indu strieën. De cultuurgrond zal bij verwezenlijking van de groei aanzienlijk verminderen. De intensiteit van gebruik is reeds vrij groot en de vermindering van gronden zal niet door intensivering kunnen worden opge vangen. In de verzorgende bedrijven zal de werkgelegenheid zich echter aanzien lijk uitbreiden. De omvang van de beroepsbevolking zal in 1980 ten minste 46.300 mannen en 15.000 vrouwen bedragen en ten hoogste 59.000 mannen en 19.000 vrouwen. IJmond-Noord zal dus het typische karakter van een in dustriestad krijgen, met veel forensen, zo zegt het rapport. Voor de vestiging en uitbreidingen der industrieën en verzorgende bedrijven zijn naar de berekeningen in het streekplan 92 125 ha nodig. (Thans wordt 71 ha inge nomen, in de toekomst dus bijna 200 ha). Van zee uit toegankelijk De nieuwe terreinen voor de oasis- industrie komen ten Noorden en Westen van de bestaande, door de basisindustrie ingenomen terreinen, zodat zij aan de zee zijde voor zeeschepen toegankelijk zijn. Reeds thans zijn de bestaande havens te klein. De terreinen voor de basisbedrijven, die nu 200 ha beslaan zullen binnen een kwart eeuw naar schatting 600 ha nodig hebben met daarbij voor chemische, niet hinderlijke bedrijven 40 ha (nieuw) en voor „hinderlijke" chemische bedrijven 120 ha. De huizen dienen volgens dit ontwerp plan te worden gebouwd ten Westen van de spoorlijn, binnen de streek, in aangesloten woonwijken. Er is daar ruimte voor 37.000 huisjes 140.000 bewoners). Zou men het benodigde maximum qan huizen (48.000) willen bouwen om 181.500 bewo ners te huisvesten dan kan dit door de stichting van een woonwijk binnen Uit geest ten Westen van de spoorbaan en wij ken ten Oosten van de spoorbaan, al of niet in Uitgeest en dus buiten de streek. Daar bij kan 700 ha onbebouwd en landelijk blij ven tussen deze wijken en de spoorbaan CastricumKrommenie. Verouderd Over de begrenzing van de bebouwing staat in het plan, dat aan de Westzijde van Beverwijk thans de zgn. Warande (midden standswoningen) wordt gebouwd volgens een verouderd uitbreidingsplan dat vele bezwaren ontmoet. De zware industrie in ontwikkeling is te dicht bij; tussen het in- Amateurtoneel Nauwelijks een week nadat de toneelclub „De Kruik" in IJmuiden een opvoering gegeven had van Hans Nesna's nieuwe versie op zijn stuk „Spel met een droom", heeft ondergetekende de kennismaking hiermee in het Kennemer Theater te Be verwijk kunnen hernieuwen; diank zij de toneelgroep van de buurtvereniging „Wa tervliet", die op haar beurt het wintersei zoen met dit stuk heeft afgesloten. Dit betekende tevens het debuut van de nieuwe regisseur bij deze vereniging, de heer H. Tros, die waarschijnlijk nog even aan zijn omgeving zal moeten wennen. De scènes werden nog niet in die mate uitge speeld, dat de vereiste climax kort worden bereikt; in de inzet van het tweede bedrijf tussen de molenaar en zijn zoon en het slot daarvan, de scène tussen Suzanne, de mo lenaar en Frank, waren de mogelijkheden tot een boeiend spelverloop stellig onvol doende aangegeven. Dit was jammer, want de spelers bleken wel over de capaciteiten te beschikken om de eventuele indicaties naar bekoren te dramatiseren. In de eerste plaats Tiny Bruyns, die van de door haat verteerde Suzanne een op merkelijk knap aangevoelde uitbeelding gaf. Zij articuleerde voortreffelijk en com bineerde deze eigenschap met een zeer be heerste opvatting van deze au fond bekla genswaardige vrouw. J. Antonijssen speelde een geloofwaardige molenaar, die eveneens uitstekende momenten had. Tot de uitblin kers behoorde ,ook J. Henneman, van wie wij een vlotte bohémien mochten aan schouwen. Mevrouw L. Klein-Zwier wist de onbelangrijke rol van mevrouw Pronk boven de middelmaat te verheffen en me juffrouw H. Ketting verraste door haar charme. Verder gaf mevrouw L. Kuhfus- Workum nog een vermakelijke typering van de inwonende huishoudster, die in haar komische interpretatie de gevoelige momenten niet liet ontbreken. Alleen J. Kröger als de jonge Freek was wat stijfjes, doch dit zal wel beter worden, wanneer deze jeugdige speler meer routine heeft. J. v. D. dustriegebied en het woongebied is afstand nodig. Beperk dus adviseert het plan dit huidige uitbreidingsplan en laat ten minste 1000 m. tussenruimte. De Noordwestelijke grens zal worden ge vormd door de buitenplaats Marquette die volkomen intact zal blijven. De Oostgrens der bebouwing wordt ge vormd door de spoorlijn HaarlemAlk maar. In het Zuiden is slechts een geringe uitbreiding mogelijk. Ook vóór Wijk aan Zee is slechts weinig uitleg mogelijk en deze gemeente zal als voorstadje van de IJmond City dienen; in het Noorden ligt een fraai, beschermd duingebied en aan de Noord-Oost-zijde tussen Heemskerk en de spoorlijn de voorgestelde bebouwing. Recreatiegebied Wat de recreatiemogelijkheden betreft zal de stad IJmond-Noord gunstig zijn ge legen; vlak in de buurt van het geprojec teerde stedelijke gebied liggen uitgestrekte natuurgebieden, die all^eerst gebruikt worden door en bestemd zijn voor de be woners van de stad IJmortd en niet voor recreatie-zoekenden van elders, die niet zullen worden aangetrokken. Ten Zuiden en Noorden van Wijk aan Zee ligt een fraai duingebied. Het ontwerp plan komt tot de conclusie, dat inkrim ping van het natuurgebied niet verder toe laatbaar moet worden geacht na uitvoering der plannen. Aanbevelenswaardig is aan leg van speelweiden, oprichting van thee huizen en bebossing op enkele plaatsen. Bij de bebouwing zullen sportterreinen en volkstuinen worden aangelegd. De buitenplaatsen zullen in het „groen- systeem" worden opgenomen. Nieuw sluizenstelsel In het plan bespreekt men vervolgens de verkeerswegen te land en te water. Buiten de IJmuidense sluizen is een ruim gebied geprojecteerd voor „scheepvaart-ruimte," eventueel voor een nieuw sluizenstelsel. Bij uitbreiding der basis-industrie zal een nieuwe haven nodig zijn; voor de chemische industrie indeZuidwijkermeerpolder zal een toegang voor zeeschepen (tankers tot 26.000 ton) moeten worden gemaakt naar een zee haven, uitmondend bij zijkanaal A van het Noordzee-kanaal. Het wegennet moet ingrijpend worden gewijzigd. Na de opening van de Velser- tunnel zal de rijksweg Velsen-Beverwijk- Castricum onvoldoende zijn. Een weg be oosten Beverwijk, evenwijdig en ten Oos ten van de spoorlijn, die geheel buiten de stedelijke bebouwing om zal gaan, zal no dig zijn voor het interlocale verkeer. De pont over het Noordzeekanaal zal men vooral voor lokaal en regionaal verkeer niet kunnen missen, zij zal moeten worden verlegd naar de plaats waar nu de spoor brug ligt en wellicht later door een tunnel worden, vervangen. Helihaven Bij het station Beverwijk zou een goed terrein voor een helihaven kunnen worden gevonden, zo meldt het rapport voorts. Het plaatselijke personenvervoer zou moeten geschieden met bussen of trolley bussen. De verbinding'met IJmuiden is voldoen de verzorgd met de tunnel, de pont en een verbeterde overgang over de sluizen. In het overzicht legt men er de nadruk op, dat het huidige zwaartepunt van de streek, Beverwijk, in het nieuwe plan naar het N.O. wordt verplaatst, nl. naar de ge heel nieuwe city. Het is uit hoofde van technische, finan ciële, sociale en bestuurlijke overwegin gen nodig, de ontwikkeling der streek te doen verlopen volgens een vooraf wel overwogen plan en in een volgorde, waar bij in alle stadia ruimtelijk een zoveel mo gelijk afgeronde gave en harmonische ne derzetting aanwezig is. In het plan is hier mede zorgvuldig rekening gehouden. De waardevolle land- en tuingronden zullen in een zo laat mogelijke fase der ontwikke ling worden gebruikt. Een snelle huizenbouw is ook nu al zeer noodzakelijk. De ontspanningsruimten zul len naar evenredigheid met de woongebie den dienen te worden verwezenlijkt. Het nieuwe stedelijke" hoofdcentrum zal gelei delijk, door alle fasen heen, dienen te groeien, doch de eerste aanzetten moeten zo spoedig mogelijk tot uitvoering worden gebracht. De Oude kern van Beverwijk kan geleidelijk worden ontwikkeld, overeen komstig de eisen, waaraan zij als neven centrum heeft te voldoen. In het kader van de jaarlijkse inzame!- aetie van het Nederlandse Rode Kruis, die in de periode van 23 Mei tot en met 4 Juni wordt gehouden zal op Zaterdag 28 Mei een volleybaldemonstratie worden gegeven op het triabasterrein aan het Moerberg- plantsoen en de Kennemerlaan. Hieraan zullen de vier koplopers uit de eerste klas se van de afdeling IJmond der XeVoBo deelnemen. De teams van de Politie Sportvereniging „Velsen", van de Velser Gymnastiek Ver eniging, van „De Kennemers" en van de Volleybalclub „Kralenberg" zullen om half drie in het veld treden. Er wordt op twee velden gespeeld, terwijl elke wedstrijd uit drie sets bestaat. Voor de winnaar is een médaille beschikbaar gesteld door het Rode Kruis. Tijdens de wedstrijden zal door collectanten van het Rode Kruis een inza meling Worden gehouden. Minister antwoord op vragen Naar aanleiding van vragen van het Tweede Kamerlid de heer Fokkema over branden, en als gevolg daarvan slechte woontoestanden, in het woonoord van Ambonezen „Lunetten", heeft de minister van Maatschappelijk Werk medegedeeld, dat naar de oorzaak van de verdachte branden een politioneel onderzoek gaande is en dat bij de woonoorden „De Biezen" en „Vossenbosch" nieuwe barakken ge bouwd worden. De rechtbank te Rotterdam heeft van morgen de 57-jarige blokwachter der Ne derlandse Spoorwegen, A. K. uit Zeven huizen, tot een maand gevangenisstraf ver oordeeld. Hij zou als bijzonder opsporingsambte naar een vals proces-verbaal hebben opge maakt inzake de beschadiging van een auto, toen hij als blokwachter de spoorbomen sloot De eis was twee maanden gevangenis straf. In het internationale schaaktournooi van Hamburg heeft Teschner (Duitsland) Maan dag zijn afgebroken partij tegen Castaldi gewonnen. De partij tussen de Duitsers Darga en Kieningen werd opnieuw afge broken. Voorts werd Maandag de 13de ronde ge speeld. In deze ronde moesten de favorieten Darga en de Joegoslaaf Matanovic het tegen elkaar opnemen. De jonge Duitser zette alles op de aanval, maar slaagde er niet in door de sterke verdediging van Matanovic te breken. De partij werd tenslotte remise ge geven. Pirc (Joegoslavië) versloeg Prins 'Nederland). Beni (Oostenrijk) versloeg Schmidt (Duitsland). Teschner (Duitsland> remise met Lange (Duitsland). Castaldi i Italië) remise met Rellstab (Duitsland). Stahlberg (Zweden) versloeg Pfeiffer (Duits land). De partijen Heinicke (Duitsland) Golombek (Engeland) en Kieninger (Duits land)-Bialas (Duitsland) werden afgebroken. De stand aan de kop is nu: Matanovic 10'6, Darga 8V* plus een afgebroken partij, Pirc 8, Beni, Stahlberg en Teschner ieder 74. Er moeten nog twee ronden gespeeld worden. Het eerste team van de Castricumse lawntennisclub „Bakkum" heeft Zondag met 7-1 gewonnen van Animo 2 uit Den Helder. De Castricummers moeten nog één wedstrijd spelen en winnen zij die ook dan kunnen zij zich kampioen noemen van de vierde klasse der NLTB. De laatste wed strijd is op Zondag 5 Juni tegen Wieringer- werf. Kort lied Alleen de HD 79 was vanmorgen bin nen. Dit schip voerde aan 50 kisten schel vis, 70 kabeljauw en gul, 280 makreel en 80 stuks stijve kabeljauwen. De regels ka beljauw deden voor export f 104 tot f 80 en de kisten grote kabeljauw f 136 tot f 134. Binnenland kocht kleine kabeljauw voor f 108 tot f 100, grote gul voor f 49, middel voor f 41 en torgul voor f 32. Zwar te koolvis maakte f 90, wijting f 32, groot middel schelvis f 36, kleinmiddel f 40, pen nen f41 en braadschelvis f33 tot f39. De makreel ging vandaag van de hand voor f 14.50 tot f 17. Enige dagschuitjes voer den wat tongen aan: grote tong deed f 2.70 tot f 2.80, grootmiddel f 2.70 tot f 2.80, grootnvddel f 2.70 tot f 2.80, kleinmiddel, tong f 2.95 tot f 2.75, tong 1 f 2.55 en tong 2 f 2.40 tot f 2.25. En voor morgen Vanavond tussen acht en negen uur komt de „Medan" IJm. 57 van de reis naar New Foundland terug. Morgen lost het schip 1025 kisten vis. waarvan 70 kabel jauw, 70 koolvis, 70 roodbaars, 70 rog en vleet, 50 heilbot, 75 jumbo's, 150 grote schelvis, 250 grootmiddel schelvis, 200 kleinmiddel schelvis. De trawler „Bergen" (van 16 Mei) brengt 1000 kisten vis, waar van 910 makreel, 30 gul en kabeljauw, 25 schelvis, 35 haring, 85 kleine kisten haring. 150 stuks stijve kabeljauwen; de „Gelria" (van 16 Mei) 1000 kisten vis, waarvan 50 haring, 100 diversen, 850 makreel' en 400 stuks stijve kabeljauwen en de „Bloemen- daal" (van 16 Mei) 700 kisten vis, waar van 580 makreel. 65 schelvis, 35 gul en ka beljauw en 20 diversen. „Gelria" eerste? De IJmuidense trawler „Gelria" IJm. 21 hgeft dispensatie gekregen om met ingang van de volgende reis het schip komt morgen aan de markt zoute haring aan te voeren. Wellicht wordt het de eerste met de nieuwe haring als de staking blijft voortduren. Oudste boten Oudste boten zijn thans: „Van Hattem", „Polderman" en „Batavia" van 17 Mei): de Seh. 153 „Onderneming 4" (van 18 Mei) en de „Vios" „Thorina",, „Vikingbank", „Claesje", „Antje" en de „Wiron 2". En op zee Van zee kwamen de volgende meldin gen van dagvangsten: Maryanne 30 m. in 3 trekken en 3 m. makreel; Arie-Nico 140 kg. tong en 4 m. vis; Concordia 180 kg. tong en 10 m. vis; Petronella, 140 kg. tong en 4 m. vis; Gebroeders 50 m. in drie trek ken; Adrianus 250 kg. tong; Aleida 100 kg. tong en 3 m. vis; Jan 15 m. hoops; Jacoba 100 kg. en 5 m. vis; De Gebroeders, 180 kg. en 5 m. vis; Alida 50 m. in drie trek ken; De Hoop 1 140 kg. en 6 m. vis; Jo hanna Cornelia 100 kg. en 4 m. vis; Arend Jacoba 70 kg. en 3 m. vis; Anna Marie 80 kg. en 4 m. vis; Victoria 100 kg. en 2 m. vis; Willy Alida 100 kg. en 4 m. vis; Trijn tje 80 kg. en 1 m. vis; Elize 120 kg. en 5 m. vis; Gerda Mar janna 80 kg. en 3 m. vis; Jana 120 kg. en 5 m. vis; Vier Gebroeders 160 kg. en 6 m. vis; Twee Gebroeders 80 kg., en 4 m. vis; Hoop 2 100 kg. en 7 m. vis; Klaas jr. 130 kg. en 5 m. vis; Magda 100 kg. en 4 m. vis; Nehim 1 50 kg.; Nehim 2 130 kilo en 3 m. vis; Nehim 3 120 kg. en 7 m. vis. Binnengekomen IJM 241, 202, 249, 226, 213, 318, 239; KW 63; HD 79 Drie Gebroeders; BR 5, 48, 55, 13, 20, 28, 41, 38, 47, 50; ARM 14; CZ 3; UK 194, 4. Vertrokken IJM 34 Allanwater, 62 Sumatra, 11, 202, 241, 249, 239, 213, 226, 31, 3, 52, 272, 5, 78, 228, 22, 59; BR 48, 55, 13, 20, 28, 41, 38, 47, 5, 50; CZ 3; ARM 14; VD 9; WR 33, 34; UK 4, 194, 70, 32; TX 14; RO 29; AM 18, 26, 17, 16. KW 155. Arie,51 Prin ses Margriet, 107 Jacoba, 128 Balie, 40 Everhard Cristina, 85 Huiberdina Gijs- bertha, 89 Willempje, 126 Agatha Arie, 125 Petronella, 166 De Gebroeders, 162 De Vier Gezusters, 65 Willy Alida, 169 Alei da, 26 Concordia, 20 Grietje, 17 Arie Nico, 114 Avontuur, 59 Floris, 123 Robert Wil liam, 21, 77, 71, 35, 30, 60, 34, 62, 72, 36, 210, 88, 133, 53, 27, 12. OP HETZELFDE MOMENT, dat een geruchtmakende, want volgens vele ingewijden ontijdige publicatie van het rapport over de IJmond-Noord ter wereld is gekomen, heeft de Stichting Noordholland voor Maatschappelijk Werk een eerste memorandum het licht doen zien over het sociologisch onderzoek in de IJmond. Dit objectieve rap port was bedoeld om het klimaat in de IJmond-aangelegenheden, dat zich langzamer hand ging herstellen, verder te verbeteren, maar thans dient te worden afgewacht of deze opzet gelukt, nu het rapport van de planologische dienst, waarin bijvoorbeeld de gemeente Velsen niet gekend noch genoemd werd op dit moment ter kennis komt. Men verwijt het IJmond-Noord-rapport reeds thans een opvallende eenzijdigheid, terwijl de eerste reacties op het sociologisch rapport van de Stichting Noordholland positief zijn: hier werd bijwijze van vooronderzoek een objectief stuk werd geleverd, dat echter vermoedelijk niet in staat zal zijn de reeds opgeroepen spanningen te bezweren. Nadat het sociologisch memorandum een overzicht heett gegeven van de historische aanleidingen tot de IJmond-ontwikkeling, en de groie expansie na de oorlog, stelt het, dat men meer attent werd op de dynamiek in de samenleving, die allerlei ver anderingen brachten in de bestaande samenlevingsvormen. In zijn conclusie ziet het de IJmond niet als een versnipperd woongebied, maar meer als een legkaart: ieder deel met een eigen accent, maar passend in het geheel. De behoefte is ontstaan aan een geza menlijke bezinning op de problematiek, omdat men van mening is, dat dit alleen de gelegenheid kan bieden tot een verant woorde positie-keuze. In de eerste plaats heeft men behoefte gevoeld aan verheldering van de huidige situatie. Daarvoor acht men sociaal-weten schappelijk onderzoek noodzakelijk. Maak IJmond „leefbaar" Dit onderzoek, dat thans na een periode van voorbereiding gaat aanvangen, dient, ruim gesteld, erop gericht te zijn het in de IJ-mond door de zelfstandig verlopende ontwikkeling van de industrie en door de stedebouwkundige planning geschapen mi lieu voor de mensen leefbaar te maken. Correcties wellich nodig Wellicht zal het onderzoek tot het stre ven naar het schpppen of behouden van goede inter-menselijke betrekkingen -een bijdrage kunnen leveren in de vorm van een objectief uitgangspunt voor een onder linge discussie, teneinde gefundeerde in zichten te verkrijgen voor het systematisch beïnvloeden van het maatschappelijk leven, door de overheids- en de particuliere in stanties in een door hen gewenste richting. Het zou een eerste schrede kunnen zijn naar een verantwoorde maatschappelijke planning, welke men zou kunnen zien als een aanvulling van eventueel correctie op de planning van de industrie en van de stedebouw. Bij B. en W. van Velsen is ingekomen een verzoek om vergunning voor de bouw van enige woningen aan de Jacob Cats- laan en de Van den Vondellaan te Drie huis. De beoogde bouw kan alleen tot stand worden gebracht, als de aan de gemeente in eigendom toebehorende grond wordt geruild tegen die, welke thans eigendom is van M. J. Meuleman te Heemstede. Het verschil in oppervlakte, hetwelk ongeveer 357 m2 bedraagt, zal worden verrekend tegen een prijs van f 1,50 per latere kadastrale opmeting zal niet plaats hebben en M. J. Meuleman, voornoemd, stort in de gemeentekas een bedrag van f 14.872,50, als bijdrage in de kosten van wegaanleg en ten behoeve van het fonds voor stadsaanleg. Zodra een bouwvergunning wordt aan gevraagd voor een deel der woningen zal ƒ5000: 10816 16661 ƒ2000: 10721 1500: 9026 20582 ƒ1000: 1911 5889 14792 18018 18131 19856 21440 400: 2341 3466 8125 8510 11616 12228 14288 15535 16668 18972 20535 200: 2838 3048 3980 4129 4623 5732 7168 9877 10248 10402 10623 11263 12650 12673 13143 13344 14411 14596 14601 16040 16199 16296 16723 17312 17579 17736 17767 18519 19229 19822 20731 21716 Eerste prijs voor „IJmuidens Roem" Op het concours te Vinkeveen heeft het B-orkest van „IJmuidens Roem" onder leiding van dirigent B. Wijker met 346 punten de eerste prijs behaald. de heer Meuleman een bedrag van f 9.915 in de gemeentekas storten, als bijdrage in de kosten van wegaanleg en ten be- hoeVfe van het fonds voor stadsaanleg. B. en W. stellen de raad voor, in het belang van de volkshuisvesting tot deze grondruiling te besluiten. De Velsense brandweer is om tien over half twaalf uitgerukt voor een brand in de motorkamer van de logger KW 39 „Hele na" van de rederij -„Kennemerland" in de vissershaven. Vanmorgen heeft het Circus-Althoff een begin gemaakt met het opslaan van zijn chapiteau bij het IJmuidense Marktplein. Daarvoor moesten naast de Kijk Grijp aan de Westkant van het plein blijkbaar pen nen in de grond worden geslagen en een dezer pennen raakte een laagspannings- kabel van het PEN, waardoor de winkels aan de Westkant tijdelijk zonder stroom kwamen. De politie van Bergen op Zoom ontdekte in een bos in een zandhoop ruim duizend kilo koperdraad in rollen. Men hield een oogje in het zeil en na een paar dagen ver schenen twee mannen met een auto, die de rollen opgroeven en in de auto laadden. Zij werden ingerekend en bekenden het koper draad uit een P.T.T.-magazijn in Terneuzeo weggehaald te hebben. Daar had men van de diefstal nog niets gemerkt. De Eerste Kamer is bijeengeroepen voor een vergadering op Woensdbg 1 Juni. ter behandeling van een wijziging van de wet Beperking Cumulatie Pensioen en In komsten: vaststelling van de begrotingen 1953 en 1954 van Nieuw Guinea; bevestiging van het besluit Bewindsregeling Nieuw Guinea en vaststelling van een Tariefwet Nieuw Guinea. Voor het onderzoek is beperking nodig gebleken tot die gebieden, waar het duide lijk is, dat de sociale problematiek in de eerste plaats oplossing vereist, t.w. IJmui den (Velsen-Zuid beoosten de spoorlijn), Velsen-Noord, Beverwijk en Heemskerk. Verwoestende crisis Over de ontwikkeling van IJmuiden zegt het memorandum, kort samengevat, dat de werkloosheidsjaren een verwoestende wer king had in „deze nederzetting van immi granten", waar niemand kon terugvallen op de steun van verwanten. Hetgeen zich onder meer manifesteerde in politiek - extreme opvattingen. Inmiddels heeft zich een verandering voltrokken in Oud-IJmuiden. Het aanzien van de visserij en het zelfbewustzijn van de vissers hebben ernstig geleden. Van deze tijd dateert de overgang van vissers, maar vooral van visserszoons, naar de Hoog ovens. Sanering en verjonging Door de onmiddellijk na de tweede oor log aangevangen wederopbouw wonen er in 1947 te IJmuiden weer 22.121 men9en (1 Januari 1955: 33.334). De getroffen re geling om tot voor kort uitsluitend woon vergunning te verlenen aan hen, die in de gemeente werken, heeft ertoe geleid, dat vele vroegere bewoners niet meer zijn teruggekeerd, o.a. de gezinnen, welke voor namelijk als gevolg van de crisisjaren wa ren gaan behoren tot de zwak-maatschap- pelijken en on-maatschappelijken. De vele immigranten zijn bovendien gegaan door de zeef van de personeelsselectie van de grote industriële bedrijven. Er heeft dus een sanering en een ver jonging plaats gehad. In 1954 is 6,6 van de bevolking ouder dan 65 jaar. In deze omstandigheden heeft de voor-oorlogse structuele geleding zich niet kunnen her stellen. Toch grijpt men waarschijnlijk thans hoewel verspreid wonend nog terug op vroegere contacten: de rivaliteit tussen de voetbalclubs Stormvogels (Oud- IJmuiden) en V.S.V. (Velseroord) is nog steeds aanwezig! Het snel toenemende aantal industriële werkers is door een grootse aanpak van de wederopbouw aanvankelijk voorname lijk gehuisvest in IJmuiden. Anders dan vroeger is IJmuiden dienten gevolge overwegend een woonplaats van industrie-ar beide rs geworden. Ook naar het uiterlijk is het karakter van deze plaats veranderd. De monotone bebouwing zon der pretentie van voor de oorlog is ver vangen door hoogbouw van stedelijke allure. Arbeiders en beambten Velsen-Noord is ontstaan door de be hoefte van de industrie aan huisvesting voor haar personeel. De grote bedrijven hebben hier ool^ zelf vele woningen ge- oouwd. Eerst Van Gelder, daarna eveneens de Hoogovens. Met uitzondering van de afzonderlijk ten Westen van de spoorbaan gelegen Wenckebachstraat, waar een deel van de „Hoogoven- en Mekog-elite" woont, is het een wijk geworden van industrie arbeiders en -beambten. Deze concentratie van werkers in de metaal- en chemische nijverheid vond vooral na de bevrijding verdere voortgaan. Ruim een derde van de beroepsbévolking hier werkt thans bij de Hoogovens en aanverwante bedrijven. Naar schatting werken 300 mannen bij Van Gel der, terwijl er van de P.E.N. 56 mannen wonen. Daarnaast zijn hier ongeveer 150 bouwvakarbeiders gehuisvest. Ook hier verjonging Deze ontwikkeling is van invloed ge weest op de leeftijdsopbouw van de hier gehuisveste bevolking. Het hier wonende Hoogoven-personeel is namelijk jonger dan dat van Van Gelder's Papierfabrieken. Overigens heeft ook hier, evenals in IJmui den, door de evacuatie en het daarna ge volgde huisvestingsbeleid een verjonging van de bevolking plaats gehad. Slechits 4,9 van de mannen is 65 jaar en ouder. In Velsen-Noord wonen thans overwegend jonge gezinnen. 34,9 van de bevolking is jonger dan 15 jaar. Daar het hiereen samenleving betreft van immigranten, ten dele opgebroken in de oorlog en daarna aangevuld met nieuw komers, kennen de meeste mensen elkaar niet. De kerken en personeelsverenigingen van de bedrijven en „Kennemer Staten" geven hier aan het sociale leven enige structuur. Door de scheiding van het Noordzee kanaal heeft het socialel even in deze wijk zich van de aanvang af betrekkelijk zelf standig ontwikkeld. Men leeft hier onder de rook van de in dustrie. Dit heeft ook invloed gehad op het soort mensen, dat zich hier heeft gevestigd. Vergroting van dit woongebied heeft alleen nog plaats met één nieuwe wijk, „de Gilden." Door de verwachte - bevolkings samenstelling en del igging ten Westen van de spoorlijn zal dit geheel óf zich betrek kelijk afzijdig ontwikkelen, óf in nauwe relatie komen te staan tot Beverwijk. Waarschijnlijk is de mogelijkheid ge geven tot het bereiken van een sociaal- culturele integratie en van een eigen wijk- leven. Beverwijk: anders Beverwijk is in de dynamische ontwik keling van de IJ-mond op een geheel andere wijze betrokken dan IJmuiden en Velsen-Noord. De geschiedenis van laatst genoemde gebieden toont het ontstaan aan van een samenleving uit een groot aantal zeer uiteenlopende groepen van „nieuw komers." De historie van Beverwijk laat zien, hoe een bevolking met bepaalde tra dities in veranderde verhoudingen eerst geleidelijk positie kiest: hier is de oude kern uitgebreid. Ingewikkelder dan verwacht wordt In een schets van de geschiedkundige ontwikkeling van de te onderzoeken sa menleving is tot uitdrukking gekomen, dat de IJ-mond bestaat uit een aantal afzon derlijke gebieden, verschillend van historie en mede daardoor van karakter. Dit is een waarschuwing, dat de proble matiek zich gecompliceerder zal voordoen dan men in eerste instantie zou verwach ten. In zeker opzicht reageert ieder gebied op bepaalde veranderingen uit een eigen his torische achtergrond. De veronderstelling is dus gewettigd, dat de maatschappelijke problemen hier zich zullen voordoen in telkens andere gedaante. Bij de benadering van de sociale proble matiek in de IJ-mond is er voorts nog een andere omstandigheid welke tot voorzich tigheid maant: de maatschappelijke ont wikkeling in dit gebied kan namelijk in meer dan één opzicht worden bezien als een onvergelijkbaar en uniek gebeuren. Over IJmuiden zegt het memorandum: De huisvesting in étage-bouw van gezin nen van verschillende herkomst, milieu en beroepsuitoefening, stelt bijzonder hoge eisen aan de onderlinge aanpassing. De om standigheid, dat de immigranten-gezinnen van het platteland nog moeten wennen aan de woonzeden van deze huisvestingsvorm, werkt daarbij bezwarend. Op maatschappelijk gebied zou men kun nen zeggen, dat de vormgeving nog aan het begin staat. In dit gebied is nog alles mogelijk. De grote mobiliteit en de vele veranderingen houden het beeld voorals nog trobel. Kristallisatie is nog niet zicht baar, zodat de aanzetten van maatschappe lijke vormgeving nog niet aan de opper vlakte treden. Moeilijke binding Slechts twee dingen zijn reeds nu duide lijk: 1. dat IJmuiden het karakter krijgt van een industrie-arbeiderswijk; 2. dat het in verband met de goede ver keersverbindingen en de oriëntatie op Haarlem en Amsterdam bijzonder moeilijk zal zijn hier een eigen sociaal-cultureel leven op te bouwen, dat de mensen weet te binden, omdat het daartoe vergelijkbaar zal moeten zijn met hetgeen wordt ge boden in het nabije groot-stedelijke milieu. Botsing tussen oud en nieuw Het is niet onmogelijk, dat de ontmoeting van oud en nieuw een belangrijk thema is van de sociale problematiek, te Beverwijk. Deze plaats ziet zich niet alleen in een betrekkelijk korte periode betrokken bij de ontwikkeling van de groot-industrie in haar omgeving, er komen ook verande ringen door de vestiging van een groot aantal immigranten, gehuisvest in de nieuwe wijken. Door deze situatie zullen op velerlei terrein repercussies ontstaan. Het is mogelijk, dat één hiervan een zekere gereserveerdheid betreft ten opzichte van de groot-industrie. Het is denkbaar, dat men. in onbehagen over de gewijzigde ver houdingen, de grote bedrijven als oorzaak daarvan ziet. Voorlopig evenwel, laat het zich aanzien, dat het vraagstuk naar de sociaal-culturele integratie in Beverwijk primair gesteld moet worden. Daarbij zal het onderzoek een bijdrage moeten leveren tot de gedach- tenwisseling over de vraag of het sociale leven in de nieuwe wijken zelfstandig dient te worden opgezet of dat juist moet worden bevorderd de oriëntatie in maat schappelijk opzicht op het oude of nieuw te vormen centrum van Beverwijk

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1955 | | pagina 12