met melk meer mans
Kabinet-Drees terug
Nieuw blijspel van Roussin
NAM EA
Orkestwerk van Flothuis en
Symphonie van Schwindl
Arbeidsverbod voor
14-jarige meisjes
Sleepboot gekapseisd in
de Waalhaven
Sch.204 Dolfijn zinkend
„Tunnelplan-Groot beter
en goedkoper"
Kunstmactnd Amsterdam
Nederlands Kamerkoor
zong in „Ons Huis"
UIT ANDERE BLADEN
3
Agenda voor Haarlem
Na 1 Juli:
Van de vier opvarenden wordt
de machinist vermist
Adres aan Amsterdamse
gemeenteraad
Invoering en toepassing
nieuwe woordenlijst
Eredoctoraten voor twee
Nederlandse theologen
Directeur van PTT-kantoor
voor rechtbank
Vergadering te Alkmaar
van dierenbeschermers
Examens
ju?fgeTdunhd"ieer- Met Mary Dresselhuys
die het theater in?; en Ko van Dijk
het speelkwartier. Als
men een heel seizoen
braaf aan geestelijke
ontwikkeling heeft
gedaan en zich inner
lijk behoort voor te
bereiden op de moei
lijke stof van het Hol
land Festival, krijgt
men een korte pauze
om wat plezier te
plukken: het onkruid
op de culturele weide,
dat nooit vergaat,
omdat het bloeit in
de menselijke natuur.
Dit geldt evenzeer
voor de acteurs, die
in deze dartele pe
riode van het jaar
gewoon doen wat zij
leuk vinden: zich uit
vieren in dwaasheid,
dat is niets nieuws.
In de Griekse oud
heid liet men op de
klassieke tragedies al
tijd een saterspel vol
gen, in de middel
eeuwen op de mo
raliteiten een klucht.
Zo gezien heeft de
Nederlandse Comedie
met „De man, de
vrouw en de moord"
van André Roussin,
waarvan Donderdag
avond in het Nieuwe
de la Mar-theater de
première voor een
uitverkochte zaal
werd gegeven, een bijzonder gelukkige
keuze gedaan, want in deze kolderparodie
is vaak zeldzaam amusant wat van een
andere kant beschouwd om te huilen zo
droevig zou zijn geweest.
Dit klopt trouwens met wat Roussin ter
inleiding van, £ijn blijspel bij het Franse
publiek beweerde: „Een bericht van enkele
regels in het gemengde nieuws over iets,
dat ib Italië gebeurd was, bracht me op
hat idee dit stuk te schrijven. Een boeren
vrouw die genoeg had van haar man,
huurde iemand om haar te verlossen van
deze onuitstaanbare echtgenoot. De af
spraak was gemaakt, het geld gestort,
maar de echtgenoot verdween niet. Om
een nadere verklaring verzocht eiste de
adspirant-moordenaar nog meer geld, dat
de vrouw betaalde. Haar man stierf echter
nog steeds niet. En toen.... daagde ze de
oplichter voor het gerecht!" De Maupas
sant zou in deze geschiedenis stof voor een
van zijn meesterlijke verhalen hebben ge
vonden, voegde hij eraan toe. Hijzelf heeft
echter zeer juist ingezien, dat bij zo'n
treurspel uit het dagelijks leven de ko
mische varianten om de hoek liggen.
Onder zijn handen men kent Roussin
hier te lande onder meer van „Nina" en
„Bobbeltje" veranderde er spelender
wijze heel wat aan deze historie. De han
deling werd naar een dorp aan de Seine
vlak bij Parijs verplaatst en de moord
zuchtige vrouw is nu een gewezen manne
quin, getrouwd met een stugge boer om
dat zij dacht, dat hij a) een bedrag van
tachtigmillioen francs in de „sweepstake"
gewonnen had. en b) door een leverkwaal
tot een spoedige dood was gedoemd. Beide
diagnosen blijken verkeerd, doch dat komt
men pas gaandeweg aan de weet. Voor het
zover is, heeft zij een aan lager wal ge
raakte „bookmaker" omgekocht haar man,
die niet zwemmen kan, in de rivier te
duwen. U moet dit stuk beslist gaan zien
als u eens een avondje leuk uit wilt zijn
en daarom zal ik hier niets verder van de
steeds meer hilariteit verwekkende ver
wikkelingen onthullen. Het moet tenslotte
een verrassing blijven.
En bovendien: als Roussin één ding be
wijst, dan is het dat kolder buiten alle
perken der gewone conventies gerekt kan
worden, voor het dunne verbindingsdraadje
met de werkelijkheid knapt. Als men de
onzinnige overdrijving maar ver genoeg
doorzet, dan bereikt men al gauw het do
mein der pikante fantasie, waar letterlijk
alles lachwekkend wordt zonder de ge
loofwaardigheid totaal te verliezen. Waar
mee maar gezegd wil zijn, dat deze pre
tentieloze comedie hoe langer hoe maller
wordt. En het aantrekkelijke daarvan
schuilt mede hierin, dat men bij alle dolle
dwaasheid toch net nooit vergeet, hoe
luguber de keerzijde is, die letterlijk en
figuurlijk in het duister blijft.
Het is onder de spirituele regie van
ZATERDAG 4 JUNI
Modelboerderij Elswout, Elswoutslaan,
Overveen: Bazar ten bate van de nieuwe
Herv. Kerk te Aerdenhout 10-18 en 19.30-23
uur. Frans Hals: „Liefdesroes", 18 jaar. 2.30,
7 en 9.15 uur. Luxor: „Ontvoerd uit Singa
pore", 18 jaar, 2, 4.15. 7 en 9.15 uur. Minerva:
Uitvoering Haarlems Muziek-instituut, 2.30
uur; „Brood, liefde en fantasie", alle leeft.,
7 en 9.15 uur. Palace: „Heidi en Peter", alle
leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Lido: „De wereld
veroordeelde haar", 18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15
uur. Studio: „Vermist", alle leeft., 2, 6.45 en
9.15 uur. Roxy: „Een mooi portret", alle leeft,,
leeft., 2.30, 7 en 9.15 uur. Rembrandt: „The
re's no business like showbusiness", alle
leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
ZONDAG 5 JUNI
Stadsschouwburg: Ballet-matinée door
leerlingen Kennemer Balletstudio, 14 uur.
Zuiderkapel: J. Klein Haneveld. 10, 5 en 8
uur. Cultura? Ned. Ver. van Spir. „Harmo-
nia", 10.30 uur. Frans Hals: „Liefdesroes", 18
jaar. 2, 4.30, 7 en 9.15 uur. Luxor: „Ontvoerd
uit Singapore', 18 jaar. 2, 4.15. 7 en 9.15 uur.
Minerva .Brood, liefde en fantasie", alle
leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Palace: „Heidi
en Peter", alle leeft., 2. 4.15, 7 en 9.15 uur.
Lido: „De koppensnellers van de Amazone",
14 jaar, 11 uur: „De wereld veroordeelde
haar", 18 jaar, 2. 4.15, 7 en 9.15 uur. Studio:
„Mamma", alle leeft., 11 uur; „Vermist",
alle leeft., 1.45, 4.15, 6.45 en 9.15 uur. Roxy:
„Een mooi portret", alle leeft., 2, 4.15, 7 en
9.15 uur. Rembrandt: „There's no business
like showbusiness", alle leeft., 2, 4.15, 7 en
9.15 uur.
MAANDAG 6 JUNI
Concertgebouw: Leerlingen uitvoering van
de muziekschool van de Mij. tot bev. der
Toonkunst, 8 uur. Zang en Vriendschap: Bij
eenkomst van „De grotere Wereld", 8 uur.
Begijnhofkapel: Bijeenkomst Hermann Zaiss
Comité, 8 uur. Frans Hals: „Liefdesroes", 18
jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur. Luxor: „Ontvoerd
uit Singapore", 18 jaar, 2, 7 en 9.15 uur.
Minerva: „De goede aarde", 14 jaar, 8.15 uur.
Palace: „Heidi en Peter", alle leeft., 2, 4.15,
7 en 9 15 uur. Lido: „De wereld veroordeelde
haar", 18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Studio:
„Vermist", alle leeft., 2, 6.45 en 9.15 uur
Roxy: „Een mooi portret", alle leeft., 2.30
uur: „Onteerd", 18 jaar, 8 uur. Rembrandt:
„There's no business like showbusiness", alle
leeft,, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
De openingsscène van „De man, de vrouw
en de moord" van André Roussin met Mary
Dresselhuys en Ko van Dijk in het décor
van George Wakkevitch.
Fons Rademakers, die het geheim kent
van de Franse slag en de vaardigheid
daarvan op zijn medewerkers weet over te
brengen, een wat men noemt tintelende
opvoering geworden. Mary Dresselhuys,
die ook de kostelijke vertaling leverde en
daarbij met zotte uitdrukkingen van goe
den huize niet zuinig was, gaf tal van
grappige schakeringen aan de rol van het
wufte vrouwtje, dat diep in haar hart
„van netjes" houdt, ook in het strikt ge
nomen onfatsoenlijke. Ko van Dijk was
als de zwijgzaam broeiende boer op lompe
vrijersvoeten een monumentale blijspel
figuur, die zelfs in de meest groteske
situaties iets aandoenlijks bleef behouden.
Mien Duymaer van Twist kreeg terecht
een „open doekje" voor de inderdaad
kostelijke bekentenissen van een kloeke
moordenares, die door iedereen voor een
gezette tante met geen andere dan huise
lijke hartstochten wordt aangezien. Pierre
Myin was de elegant-louche renbaan
specialist en Fons Rademakers overrom
pelde iedereen als de laffe broer Kiki met
een radheid van tong tijdens een angst
paniek in het derde bedrijf, zonder dat er
een lettergreep in het tumult verloren
raakte.
De vermaarde George Wakhevitch is uit
Parijs overgekomen om het décor te ont
werpen, dat gezellig genoeg was om een
avond lang naar te kijken en tot in alle
hoeken de gewenste speelruimte bood. Al
Met ingang van 1 Juli treedt in werking
de wijziging van de Arbeidswet, die be-
drijfsarbeid van meisjes beneden de leef
tijd van 15 jaar verbiedt.
Bedrijfsarbeid is alle arbeid met uit
zondering van huishoudelijke arbeid in een
privé-huishouding. Zolang de Landbouw-
arbeidswet nog niet in werking is getreden,
is dit arbeidsverbod niet van toepassing
op arbeid in het land- en tuinbouwbedrijf.
De districtshoofden der Arbeidsinspec
tie kunnen ondernemers voor individuele
gevallen ontheffing van dit verbod geven.
Bij de beslissing op een verzoek daartoe
zal in de eerste plaats aandacht worden
geschonken aan de belangen van het be
trokken meisje.
Als overgangsmaatregel geldt deze
nieuwe bepaling van de Arbeidswet niet
voor meisjes, die op 1 Juli 1955 reeds 14
jaar en niet meer leerplichtig zijn.
In de Waalhaven te Rotterdam is de
sleepboot „Volharding 14" van de N.V.
Vereenigde Onafhankelijke Sleepdienst, die
bezig was het Engelse schip „Richmond
Queen" te verhalen, plotseling gekapseisd
en gezonken.
Aan boord van de „Volharding 14" be
vonden zich vier man, kapitein, stuurman,
stoker en machinist. De eerste drie wisten
zich te redden. De machinist wordt vermist.
Men vreest dat hij het ongeval niet heeft
overleefd. Men zal zo spoedig mogelijk
trachten de gezonken sleepboot te lichten.
Volgens de politie zou de sleepboot zijn
gekapseisd tengevolge van een verkeerde
manoeuvre. De machinist is de 52-jarige
M. Schmidt uit Rotterdam, die pas veertien
dagen - bij de Verenigde Onafhankelijke
Sleepdienst in betrekking was.
ADVERTENTIE
Door totnutoe onbekende oorzaak be
vond zich vanmorgen om 8 uur de Sche-
veningse logger „Dolfijn' (SCH 204) van
de rederij Gebr. v. Leeuwen op ongeveer
80 mijl ten Westen van Aberdeen in zin
kende toestand, nadat zich in de vorige
avond en vannacht ernstige defecten had
den voorgedaan.
De logger heeft een lek in het achter
schip, dat reeds bijna geheel onder water
verdwenen is.
Uitgezonderd schipper M. den Meijer,
die nog op de brug staat, heeft de hele
bemanning het schip verlaten en is aan
boord gegaan van de SCH 305 „Maria"
met al een heerlijk en hartig intermezzo yan de rederij erven A. den Du.k Pzn. De
ADVERTENTIE
NEEM PER MAN
DRIEKWART KAN
Publicotie Nederlondi Zul*elbureou, 's Grovenhage
1Ó
tussen de vele ernstige bedrijven.
DAVID KONING
ADVERTENTIE
N.V. MIJ. „HOLSTER". OVERVEEN
Tel. K 2500 - 15597 en 19057
Centrale verwarming
Airconditioning
Aut. oliestook
Maria (schipper J. Pronk) heeft vanmor
gen omstreeks negen uur de „Dolfijn" op
sleeptouw genomen om te proberen de
zinkende logger naar Aberdeen te brengen.
Er is voorts assistentie gevraagd van een
bergingsschip uit Aberdeen.
Een van de drie waterdichte schotten
van het zinkende schip is (in het achter
schip) bezweken; het was vanmorgen nog
niet zeker of men de haven van Aberdeen
zou halen: de druk op het schot was groot.
Er stond een bries van windkracht 3 a 4.
De directeur van een houthandel in Am
sterdam-Noord, de heer T. C. Groot, die
zich jarenlang heeft beijverd voor een
goede IJ-oeververbinding, heeft een adres
tot de hoofdstedelijke gemeenteraad ge
richt, waarin hij aandacht vraagt voor zijn
gewijzigd tunnelplan, dat volgens hem
technisch veel beter en aanzienlijk goed
koper zal zijn dan het onlangs door de
raad aanvaarde tunnelplan van de Dienst
der Publieke Werken.
De heer Groot verzoekt de raad op
dracht te geven aan de Koninklijke Maat
schappij voor Havenwerken te Amster
dam tot het bouwen van een auto- zowel
als een wielrijders-voetgangerstunnel, met
de uitvoering waarvan de maatschappij
onmiddellijk zou kunnen beginnen. De
tunnel zou dan binnen vijf jaar voor het
verkeer kunnen worden opengesteld. De
bouwkosten van dit plan-Groot zullen in
tegenstelling tot het plan van Publieke
Werken beneden de honderd millioen gul
den blijven, indien de benodigde werk
terreinen door de gemeente kosteloos ter
beschikking worden gesteld.
Met betrekking tot de invoering en toe
passing van de nieuwe woordenlijst van de
Nederlandse taal deelt de persdienst van
het ministerie van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen het volgende mede:
Zoals vorige week reeds is gepubliceerd,
heeft de gemengde Nederlands-Belgische
spellingscommissie eenstemmig nadere
voorstellen voor de Nederlandse en Belgi
sche regeringen geformuleerd. In deze
voorstellen wordt afzonderlijk voor Neder
land en België aangegeven op welke wijze
de woordenlijst bij het onderwijs in deze
landen zou kunnen worden toegepast. Noch
de Belgische noch de Nederlandse regering
heeft zich reeds over deze voorstellen kun
nen uitspreken. Gezien het feit echter, dat
zij de instemming verworven hebben van
alle op de ter zake gehouden vergadering
aanwezige leden, dienen berichten .als zou
men in België zijn eigen weg wensen te
gaan. onjuist te worden genoemd. Er moge
hierbij dafnadruk op worden gelegd dat
ook Van Belgische zijde immer naar een
heid van spelling in het Nederlandse taal
gebied is gestreefd.
Ds. F. Kleijn, emeritus-predikant van
de Remonstrantse Broederschap is tot
ere-doctor in de theologie benoemd door
het Olivet College in Michigan.
Tot doctor honoris causa van de Mead-
ville Theological School te Chicago is be
noemd de Leidse hoogleraar prof. dr. L.
J. van Holk.
Het Kunstmaand-Orkest heeft Donder
dagavond in de Bachzaal te Amsterdam
onderleiding van Henri Arends, de as
sistent-dirigent van het Concertgebouw-
Orkest gemusiceerd. Met de Symphonie
van Bizet en ook met Mozarts Kronings
concert Jan Huckriede was de piano
solist verwijlde men op overbekend
terrein. Men kon er bij constateren dat
Arends, al doet hij nog wat druk waar
het met geserreerd gebaar even goed en
misschien nog overtuigender zou gaan, een
goed inzicht heeft in de te vertolken mu
ziek en dit op zijn manier suggestief op
het orkest weet over te brengen. Verder
kreeg men ook een sympathieke indruk
van het pianospel van Jan Huckriede: in
de finale van het Kroningsconcert had zijn
interpretatie zelfs iets bijzonder levendigs.
De avond kreeg echter een bijzondere
betekenis door de eerste uitvoering van een
„Sinfonietta concertante" voor klarinet,
altsaxofoon en klein orkest van Marius
Flothuis, een werk dat deze in opdracht
van de Stichting Kunstmaand Amsterdam
schreef. Bovendien mocht men ook luiste
ren naar een zeer verzorgde uitvoering
van een Symphonie van Friedrich
Schwindl, een vrijwel vergeten componist
uit de achttiende eeuw, die in Amsterdam
geboren werd, in Den Haag nogal enig
aanzien genoot, doch een groot deel van
zijn leven in het buitenland zwierf, veel
componeerde en te Karlsruhe in 1787
overleed. Toen vader Lepold Mozart in een
beroemd geworden brief zijn zoon voor de
omgang met „Halbcomponisten" waar
schuwde, noemde hij ook Schwindl als zo
danig. Het symphonietje, waarmee wij
mochten kennis maken (een van de veer
tig die van hem bewaard bleven) bleek
echter een niet onaardig voorbeeld van
toenmalige modekunst in Mannheimer stijl.
Stamitz en zelfs Joh. Christian Bach zijn
dicht in de buurt. Men zou wensen dat
goede amateurorkesten zich eens tot deze
Schwindl wendden: zonder zware eisen te
stellen geeft hij heel wat rente aan „Emp-
findlichkeit".
Flothuis schijnt het op de altsaxofoon
voorzien te hebben: hij bracht dit instru
ment te pas bij zijn pas ten doop gehou
den negerliederen en laat het in zijn
nieuwste werk tezamen met de klarinet
concerteren en wel op een zeer gelukkige
manier, welke aan Kees Verschoor ge
legenheid geeft de zo vaak misbruikte
„sax" naar zijn oorspronkelijke aard, met
nobel expressieve klank, recht te doen.
Trouwens ook de klarinetpartij, mooi be
heerst vertolkt door Jolle Huckriede, is
door Flothuis op de gunstigste manier be
handeld. De aan het orkest ten koste ge
legde instrumentatiekunst is bovendien
ook die van een vakman, die de ervaring
van de klassieke meesters niet miskent.
De componist gebruikte in zijn orkest geen
klarinetten en geen fagotten, een wijse-
lijke beperking om zijn concertino niet
met verwante klanken te hinderen.
De tweedelige compositie heeft helemaal
geen aggressief karakter. Het is bevatte
lijke melodieuze muziek, die haar kracht
zocht in het concerterende' beginsel. De
elegische toon lijkt mij in een Adagio
alternatief wat al te lang aan te houden
eer een puntig syncopisch allegro als da
capo intreedt. Dat mag daar een te weke
plek zijn, veel wordt vergoed door 's com
ponisten gave om een melodische phrase
te schrijven. Dit is tegenwoordig te zeld
zaam om niet speciaal op te wijzen.
Flothuis is achteraf tot de ontdekking
gekomen dat hij zijn eerste thema van het
stuk onbewust ontleende aan Bartök en
hij vertelt dit in het programma met arge
loze oprechtheid. Mozart, wie dit ook wel
eens overkwam, zweeg in zulke gevallen.
Flothuis had er ons ook kunnen laten in
lopen, bewerend dat het met opzet ge
beurd was. Neen, meent hij: eerlijkheid
voor alles. JOS DE KLERK
Tegen de 55-jarige J. K. B. te Oude
Pekela, directeur van het P.T.T.-kantoor
te Oude Pekela is anderhalf jaar gevan
genisstraf geëist. B. had zich voor de
Groninger rechtbank te verantwoorden,
beschuldigd van verduistering van tele-
foongelden (ten bedrage van ruim f 6480)
en valsheid in geschrifte: het opmaken van
gefingeerde loonstaten voor nachttelefo
nisten.
De verduistering ontkende verdachte,
wel gaf hij toe in 1953 f 2000 voor zich
zelf te hebben gebruikt voor aflossing van
zijn auto. Ook bekende hij valse loon
staten te hebben opgemaakt. Uitspraak
volgt op 16 Juni.
In de reeks concerten van de Kunst
maand Amsterdam is ook een serie van
vijf avonden opgenomen, die in „Ons Huis"
aan de Rozenstraat gegeven worden. In
dit cultureel centrum van een Amster
damse volksbuurt voerde Vrijdag het Ne
derlands Kamerkoor onder leiding van
Felix de Nobel een compleet Nederlands
programma uit. Het eigenaardige daarvan
was, dat er, op een tweetal door Felix de
Nobel bewerkte volksliedjes na, geen en
kele compositie op Nederlandse tekst bij
was. Het typeert een karakteristieke ver
houding van de kunstenaar tot zijn taal,
zoals die alleen in Holland gevonden wordt.
Van de 15de-eeuwse Vlaming Ockeghem
die zijn beste jaren in Frankrijk sleet,
werden drie merkwaardige misfragmenten
uitgevoerd, die duidelijk aantonen hoe on
ze polyfonie groeide uit de omspeling van
Gregoriaanse motieven, die een heerlijk,
vaak zeer gevoelig klankcomplex vormt.
Van de 16de-eeuwse Waal Orlando di Las
so, die meer thuis was in Italië, Frankrijk
en Duitsland dan, in de Nederlanden, hoor
de men guitige profane koorliederen, die
zijn meesterschap en zijn spiritualiteit ver
raden. Een tweetal Psalmen van Swee-
linck, prachtig door De Nobel en de zijnen
geïnterpreteerd, konden als bewijs dienen
van het feit dat de hooggeroemde Neder
landse School, die zich in het Zuiden ont
wikkeld had, een rijke nabloei kreeg in
het hart van Holland.
Het Kamerkoor heeft het publiek verder
op belangrijk werk van Diepenbrock en
Zagwiin onthaald. Van bijzonder belang
echter was de uitvoering van het eerste
deel van „La Nuit" een compositie van
Anthon van der Horst, aan Felix de Nobel
en het Nederlands Kamerkoor opgedragen.
De componist schreef dit werk op een tekst
van Charles Péguy, een gedicht dat hem
gelegenheid schonk tot het scheppen van
een impressionnistische koormuziek. Het
lijkt mij dat in het stuk alles door de mys
tieke kracht van het vers besheerst wordt
en dat Van der Horst gewillig afstand ge
daan heeft van ieder vooropgezet vorm
probleem of elke cerebrale kunstvaardig
heid om zo onbevangen mogelijk tot de
kern van het gegeven te komen en er de
sfeer van weer te geven. Dit is zeker, dat
zijn muziek een ontroerende kracht heeft.
Zij vergt een geweldige capaciteit van de
uitvoerders, maar Anthon van der Horst
heeft zich niet vergist in de mogelijkheden
van het Kamerkoor en in de herschep-
pingskunst van Felix de Nobel: wij hoor
den „La Nuit" in een uitvoering die het
hoogste respect afdwong.
JOS. DE KLERK
In een commentaar op het eindigen van
de regeringscrisis spreekt het Alge
meen Handelsblad (lib.) van „een
blij eindigend treurspel of een stormpje
in een politiek waterglas". Deze crisis
heeft slechts de parlementaire arbeid en
kele weken vertraagd, zonder een poli
tieke opklaring te brengen: de brede ba
sis blijft een zwak punt".
Het blad wil voorts wijzen op
„zonderlinge verhoudingen bij de oplossing
van deze crisis, verhoudingen, die wij niet
gaarne als een nieuw gebruik, een nieuwe
politieke stelregel, in ons practisch staats
recht zouden willen zien bestendigd. Feite
lijk heeft immers hier een deel van het par
lement, i.e. de vier fracties der brede basis,
een nieuw program opgesteld, dat de rege
ring, behoudens enkele amendering, kon
aannemen of verwerpen. Niet dus het ka
binet gaf de lijn van het regeringsbeleid aan,
maar het moest afwachten wat voor en over
de regering werd beslist. Men zal opmer
ken, dat het kabinet démissionnair en dus
geen politiek orgaan meer was: de minister
president kon zelf geen politieke basis vin
den voor een aanblijven.
Verder, dat het kabinet naar eigen ver
antwoordelijkheid de vrije keus had het
voorstel van de fracties via de kabinets-
reconstructeur te aanvaarden of te ver
werpen. Maar ook dan blijft, dat het initia
tief voor het regeringsbeleid, hetwelk toch
bij het kabinet dient te berusten ongetwij
feld mede door de ontslagaanvrage op de
Kamerfracties was overgegaan".
„Het is een passen en meten geworden
om alle wensen in een uitgebalanceerde
verhouding in één en dezelfde „overeen
komst" te verwerken", schrijft de Nieu-
we1 Rotterdamse Courant (lib.),
die, zakelijk gezien, een evenwicht con
stateert tussen de concessies, die over en
weer zijn gedaan.
„In politieke zin zullen zij echter wel an
ders gewaardeerd worden. Het is immers
duidelijk, dat de socialisten, die óf een fikse
huurverhoging met afroming óf geen huur
verhoging wensten, het sterkst hun stand
punt hebben moeten verlaten. Zoals zij hun
eis inzake onmiddellijke regeling van de on
derhoudsplicht voor huiseigenaren ook heb
ben moeten laten vallen. De socialisten
hebben zich in de huurkwestie het sterkst in
een principieel standpunt verschanst. We
kunnen ons niet onttrekken aan de indruk,
dat een zeker ressentiment tegen de par
ticuliere huiseigenaar mede een rol heeft
gespeeld. Zoals meer blijkt, komt men ech
ter met onberedeneerde gevoelens i» de po
litiek niet altijd waar men wezen wil. De
socialisten hebben dit in deze crisis er-
De N.R.C. is verder van oordeel, dat
deze kabinetscrisis vermeden had kun
nen worden, indien tijdig naar overbrug
ging van de geschillen zou zijn gestreefd.
„Het kabinet had meer leiding behoren
te geven. Wat nu als oplossing aanvaard
is, had ook in een eerder stadium serieus
beproefd kunnen zijn".
Het Parool (onafh. soc.) is ver
heugd over het resultaat van de bemoeie
nissen van mr. Burger, waardoor het ka-
binet-Drees weer aan het werk kan gaan.
Het gewijzigde program kan volgens dit
blad worden aangemerkt als een redelijk
en aanvaardbaar compromis, waarbij is
gegeven en genomen. „De uitkomst kan
er mee door, al zal niemand er erg geest
driftig over zijn", schrijft het blad, dat
zich ook afvraagt, of de crisis eigenlijk
wel nodig zou zijn geweest wanneer er
tussen de regering en de Kamer wat meer
voorbereidend overleg had plaats gevon
den.
Men zal er naar de mening van het
blad
„goed aan doen in de blijdschap over de
opgeloste crisis vooral niet uit het oog te
verliezen dat zij boven alles een symptoom
is geweest van de spanningen in het Neder
landse politieke leven. Nu de periode van
het herstel is afgesloten, nu een nieuwe
phase aanbreekt, bestaat er een diepgaand
meningsverschil over de weg, die nu verder
moet worden ingeslagen. Het is dit verschil
van inzicht, dat uiteindelijk ten grondslag
lag aan de crisis en het is ook dit verschil
dat volgend jaar bij de verkiezingen de in
zet van de politieke krachtmeting behoort
te zijn".
Trouw (prot. chr.) geeft het volgen
de commentaar:
„Wij houden niet van wijn met water. Maar
bij deze kabinetscrisis moest wilde zij op
de best mogelijke wijze opgelost worden
de P.v.d.A -fractie water in haar wijn doen.
Dat heeft zij gedaan. Het strekt haar tot
eer.
Want voor haar vooral moest het een pijn
lijke zaak zijn om het rood te doen verble
ken.
Laten wij hopen dat door het gebeurde
de wil tot samenwerking in ons volk zal
worden verstrekt.
Dat zal eerst recht den Burger moed kun
nen geven".
Het Algemeen Dagblad (onafh.)
vindt het resultaat van de zakelijk
bezien volkomen overbodige kabinets
crisis pover, voornamelijk
„omdat bij de wijze, waarop deze crisis is
opgelost, de zelfstandigheid van de rege
ring is aangetast. Dat voorspelt weinig
goeds. De aandrang uit de volksvertegen
woordiging tot allerlei maatregelen, welke
de kiezers in het gevlij komen, heeft weer
meer accent gekregen. Het algemeen belang
is wederom verward met de som van een
aantal groepsbelangen.
Niet de Kroon en de ministers in samen
werking met de volksvertegenwoordiger
bes*urcn, maar de partijleiders in de volks
vertegenwoordigers maken de dienst uit In
plaats van een gezond evenwicht tussen ka
binet en volksvertegenwoordiging is de ge
heimzinnige beraadslaging der partijleiders
onderling gekomen".
„Het stemt tot voldoening, dat het hui
dige kabinet de kans krijgt het vele en
belangrijke werk, dat het op stapel heeft
staan, af te maken", zegt Het V r ij e
Volk (P.v.d.A,),
„Langzamerhand was ieder duidelpk ge
worden. dat de oplossing van de crisis uit
bleef door gebrek aan medewerking van de
zijde van de KVP. Het kabinet-Drees had
zijn bestaan, kennelijk op initiatief van de
KV'P-ministers. verbonden aan de aanvaar
ding van de huurwet.
De valse schijn, alsof de PvdA genoeg had
van dit kabinet, werd steeds vruchtelozer
door de KVP-pers opgehouden Tot er geen
houden meer aan was. alle onbeschaamdhe
den ten spijt En toen was de weg vrij voor
een reconstructie van het kabinet-Drees, dat
de van alle zijden veroordeelde huurwet
heeft laten varen".
„Het bereikte resultaat heeft verschillen
de aantrekkelijke kanten Het mag mr. Bur
ger als een verdienste worden aangerekend
dat hij alle sombere verwachtingen heeft
beschaamd en door een vernuftig plan een
voor allen aanvaardbare oplossing heeft we
ten te bereiken. Daarmee heeft hij wel in
het bijzonder de ouden van dagen aan zich
verplicht, die reikhalzend uitzien naar de
definitieve pensioenregeling. Ook de onder-
wijswetgeving van minister Cals en de plan
nen van minister Donker kunnen door dit
kabinet nog een eind verder worden ge
bracht".
In de Volkskrant (RK) van he
denmorgen herinnert prof. Romme eraan,
dat hij in een radiotoespraak, enkele da
gen na de 17de Mei, gezegd heeft, dat de
oplossing van de crisis niet gezocht moest
worden in krammen of lijmen, maar in
helen.
„Bij dit helen heb ik met zoveel woorden
in het bijzonder gedoeld op de noodzaak, dat
er klaarheid komt in de socialistische rijen
tussen de richting-Vos en de richting-Drees,
tussen zoals ik elders las „de geblind
doekte partijgangers en de gematigde figu
ren". tussen „de wetenschappelijken" onder
de socialisten, die ons op socialistische stok
paardjes willen meesleuren, en „de wijzen"
onder de socialisten, die begrijpen dat anevu
op redelijke compromissen kan worden ge
regeerd, waarbij aan niemand beginsel»ge-
weld wordt aangedaan. De belangrijkst#
vraag, die zich nu in het licht van de oplos
sing van de crisis voordoet, is mijns inzient
deze: is er geheeld?
Het spreekt vanzelf, dat in een tijd van
ruim veertien dagen de vraag wel volmop-
dig met „neen" zou kunnen worden beant
woord, maar nooit volmondig met een „ja
Toch ziet prof. Romme in de oplossing
van de crisis een paar waardevolle ele
menten, welke zijns inziens op een voort
gezet proces van „helen" wijzen: ten eer
ste dat op instigatie van de socialistische
„formateur" en met medewerking ook van
de socialistische Tweede-Kamerfractie,
geen nieuw kabinet is gevormd maar het
ten val gebrachte kabinet is aangezocht en
bereid gevonden tot voortzeting van zijn
arbeid, en dat het is teruggekeerd „mét
zijn politiek, mét de politiek van de rich
ting-Drees".
Als tweede waardevol element, dat deel
uitmaakt van de crisisoplossing en op een
ingezet proces van „helen" wijst, noemt
prof. Romme de huurronde van vijf per
cent zonder afroming, „omdat in dit ele
ment van de oplossing der crisis een typi
sche aanwijzing ligt van terugkeer van
de heilloze weg, waarop in de socialisti
sche rijen de richting-Vos op 17 Mei haar
overwinning wist te boeken".
Onder voorzitterschap van mr. dr. W.
Hugenholtz is te Alkmaar het tweedaagse
congres gehouden van de Nederlandse Ver
eniging tot Bescherming van Dieren. De
vergadering werd te Alkmaar gehouden,
omdat de afdeling Alkmaar dit jaar haar
30-jarig bestaan viert. De secretaresse van
deze afdeling, mevrouw M. E. van Rossem-
van Medenbach de Rooy, die als zodanig
reeds 25 jaar in functie is en de plaatse
lijke inspecteur van de dierenbescherming,
de heer C. Verwer, werden door het hoofd
bestuur begiftigd met de zilveren ere-
médaille van de vereniging.
Het jaarverslag vermeldt een stijging
van het ledental van 65.000 tot 70.000 en
de opricHting van een drietal nieuwe af
delingen, n.l. te Epe, Boskoop en Veenen-
daal, terwijl men bezig is met de her
oprichting van de afdeling Enkhuizen.
Leiden. Geslaagd voor het doctoraal
examen Nederlands recht mej. E. J. G. Wat
son, Voorburg, J. F. Bellaart, Den Haag, N.
Nobel, Utrecht, K. W. Brevet, Middelburg
en D. Rutgers, Oegstgeest.
Geslaagd voor het kerkelijk voorbereidend
examen mej. G. A. van den Hout, Fijnaart.
Utrecht. Gepromoveerd tot doctor in de
letteren en wijsbegeerte op een proefschrift,
getiteld: „Spel en spelpaedagogische proble
men" mevrouw E. A. A. Vermeer.
's Gravenhage. Rijkskweekschool: voor het
onderwijzersexamen zijn geslaagd de dames:
M. E. Rosenveldt, J. Rijborz, F. E. Schnitger,
R .H. v. d. Valk en M. Verstrijder», allen te
's Gravenhage; A. R. Jansen te Delft.
Tilburg. Geslaagd voor het doctoraal
examen economische wetenschapen: Th.
Gijzen. Horst; voor het candidaatsexamen
economische wetenschappen: P. Tan, Tilburg.
Haarlem. Coornhr tlyceum. Voor het eind
examen gymnasium zijn geslaagd: afdeling
B, eerste groep: zeven candidaten. Geslaagd:
de dames R. Chabot; A. L. Faber, M. de
Jong; de heren: D. N. van Aggelen. G. M. de
Boer, R. H. Hagen en J. J. de Jongh.
Groningen. Candidaatsexamen wis- en
natuurkunde (F): J. Stoffelsma. Laaxum-
warns (Fr.). Bevorderd tot arts: R. C. Hoek
stra en W. Koster, beiden te Groningen.
Rotterdam. Nederlandse Economische
Hogeschool: doctoraal examen in de econo-
minsche wetenschappen de heer W. Tims uit
Vlaardingen.
Amsterdam. Vrije Universiteit: doctoraal
examen theologie: J. van der Zanden. Mur-
merwoude. Doctoraal examen economie: G.
van Westrienen, Delft en D. Wind, A'dam.
Delft. Candidaatsexamen civiel-ingenieur:
F. N. van Dijk. Hilversum; J. J. Schoustre,
Hilversum; P. Stad. Koog aan de Zaan en
H. T. Thurmissen, Breda. Candidaatsexamen
werktuigkundig ingenieur: E. A. Muijder-
man. Hedel (Gld.); J. H. Schut, Eerbeek; M.
F. J. A. van der Velden, Tilburg; O. Wijn-
stra. Boksum en W. Zwiers, Hoogeveen.
Gepromoveerd tot doctor in de technische
wetenschap: Lukas Hans Ruiter, scheikun
dig ingenieur, geboren te Tandjong Marawa.
wonende te Vlaardingen op een proefschrift
..Some thermodynamic properties of the
system benzene 1,2 dichlorocthane" en
Anne Klaas van der Vegt, natuurkundig
ingenieur, geboren te Utrecht wonende te
Delft op een proefschrift: „A study on the
mechanism of wool felting".
Amsterdam. Gemeente Universiteit: docto
raal examen rechten: mej. I. L. ten Kate,
Amsterdam. Doctoraal examen economie:
H. A. Koestal. P A. M van Philips, P. Ver-
"roesen. J. P. Fresco. Amsterdam en C.
Goedhart. Wormcrveer. Candidaatsexamen
economie B. H. Steinkamp, P. W. Westen
dorp en J. J Visser. Amsterdam. Candidaats
examen politieke en sociale wetenschappen
isectie AL C. de Schipper. Amsterdam en
F. J. C. Berkmeyer. Haarlem.
