Keten van burgemeesters bood mr. Jansonius
een nieuwe ambtsketen aan
r
l
Nederlandse avond groots
slot van Arnhemse Filmweek
Gedenkboek Haarlemmermeer
Twaalfhonderd helpers(sters) werkten
mee aan demonstratie Rode Kruis
Israels Philharmonisch Orkest:
een dubbele sensatie
Duits meisje bij baden in zee
in Zandvoort verdronken
Eeuwfeest Haarlemmermeer
Prijzen voor Haanstra, v. d. Horst en Gerdes
onder redactie van dr. P. H. Schroder
Badings zal Rembrandt-
opera componeren
Half millioen voor atoom
onderzoek in Kjeller
Bus vloog in brand door
losraken van benzinetank
Nieuwe uitgaven
Twee drenkelingen in
Bloemendaal gered
HOLLAND
FESTIVAL
Voor Holland Festival 1956
Het ongeluk in Goor
Grotere activiteit Kinabu
Kort nieuws
Heringa Wuthrich
Minister Zijlstra op
„Kanaalstreek 1955"
MAANDAG 4 JULI 1955
„Haarlemmermeer is te vergelijken met een bastillon, omgeven door een gracht en
daardoor niet gemakkelijk te veroveren, behalve dan door Amsterdam, die een ge
deelte der gemeente uit de lucht heeft genomen", aldus richtte Amsterdams burge
meester mr. Arn. J. d'Ailly zich Zaterdagmiddag tijdens een receptie van het ge
meentebestuur en het polderbestuur van Haarlemmermeer in het raadhuis te Hoofd
dorp tot zijn collega mr. J. F. Jansonius, namens de elf burgemeesters der gemeenten,
die aan Haarlemmermeer grenzen. „Wat moeten wij doen om de gracht te verster
ken? De gedachten gingen uit naar een ketting en daar het bekend was, dat de
ambtsketen niet voldeed aan de eisen, die de burgemeester er aan wil stellen hebben
de elf burgemeesters besloten de gemeente een nieuwe keten aan te bieden", aldus
vervolgde mr. d'Ailly. Hij overhandigde een afbeelding van de beker, die thans ge
maakt wordt en over een maand gereed zal zijn. De keten zal de wapens van de elf
aangrenzende gemeenten bevatten.
In zijn toespraak had de Amsterdamse
burgemeester opgemerkt, dat men binnen
de Ringvaart als het ware een provincie,
een land en een staat aantreft. Hoofddorp
is te beschouwen als de hoofdstad en mr.
Jansonius heeft kunnen zeggen, dat hij
des morgens de Koningin in de hoofdstad
ontvangen had. Uit een foto van de intocht
Dit was een onderdeel van de grote
Rode Kruis-demonstratie, waarmede de
afdeling Haarlemmermeer het eeuwfeest
opende.
Om twee uur hadden zich vele genodig
den verzameld in een der tenten op het
feestterrein. Onder hen bevonden zich de
directeur van het Rode Kruis, de heer A.
van de vorstin was mr. d'Ailly gebleken, I van Emden, de eerste onder-voorzitter, ge-
dat de burgemeester wel een ambtsketen
bezit. Maar toen de elf burgemeesters zich
beraden hadden over een blijvende herin
nering aan de jubilerende gemeente was
de keus gevallen op een ambtsketen. Haar
lemmermeer is een goede buur en het con
tact met alle burgemeesters is goed, zeide
spreker.
Herinnering aan 1945
In Vierlingbeek (L.) is men niet verge
ten, wat Haarlemmermeer gedaan heeft
na afloop van de oorlog. De tegenwoordige
burgemeester de heer G. van Heusden, de
vroegere burgemeester de heer A. Jans
(voorzitter van het oorlogsmuseum Over-
loon) en de voorzitter van Volksherstel de
heer J. Tonen waren naar Hoofddorp ge
trokken om het bestuur van de jubileren
de gemeente geluk te wensen. De heer Van
Heusden herinnerde aan de steun in 1945
ontvangen en overhandigde een wandbord.
Het college van B. en W. van Poortvliet
(een geadopteerde gemeente van de wa
tersnood) had een telegram gezonden en is
voornemens binnenkort een bezoek aan
Hoofddorp te brengen.
Klok namens raadsleden
De heer van Nieuwenhuijzen, nestor
van de Haarlemmermeerse gemeenteraad,
deelde mee, dat de leden een week geleden
zodanig onder de indruk zijn gekomen van
de verbouwing van het raadhuis, dat zij
verzuimden of niet in staat waren de wer
kers hulde te betuigen. Wel is het plan ge
boren een geschenk aan te bieden en de
keuze viel op een klok voor de raadzaal.
Die is besteld en zal binnenkort worden
aangeboden.
Mevrouw E. J. van der MeerEggink,
dochter van de eerste gemeentesecretaris,
die een groot aantal jaren op de secretarie
werkzaam is geweest, overhandigde een
zelf-geknoopt wandkleed; het bevat een
afbeelding van het wapen der gemeente en
de woorden: Goud uit schuim.
Zilveren sigarenkist voor B. en W.
Namens het bestuur van de Vereniging
„Vooruit", die het concours-hippique voor
bereidt, voerde de heer L. W. Biesheuvel
uit Santpoort het woord. Deze zeide het te
betreuren, dat de voorzitter de heer A.
Buurman kort geleden overleden is, omdat
deze de aangewezen man geweest zou zijn
de waardering van „Vooruit" aan het ge
meentebestuur uit te spreken. In de loop
der jaren („Vooruit" is in 1909 opgericht)
was de steun groot en dank zij het feit,
dat de gemeente een overdekte tribune
heeft laten bouwen en de accommodatie
verbeterd heeft, is de vereniging in staat
weer een concours-hippique te houden. Als
herinnering overhandigde de heer Bies
heuvel het gemeentebestuur een zilveren
sigarenkist, met als inscriptie een paard.
De ministers S. L. Mansholt en mr. J.
Algera, de heer A. B. J. Prakken, waar
nemend Commissaris der Koningin, leden
van Gedeputeerde Staten, vertegenwoordi
gers van Rijnland, polderbesturen, burge
meesters, afgevaardigden van handel en
industrie die des avonds in het Polderhuis
aan een maaltijd aanzaten, hebben op het
raadhuis hun gelukwensen aangeboden.
Koninklijke onderscheidingen
Zaterdagmorgen is in het Polderhuis te
Hoofddorp een korte plechtigheid gehou
den, waarbij burgemeester mr. Jansonius
heeft meegedeeld, dat de heer C. A.
Meeuwig, die een groot aantal jaren de
leidende rol vervulde op het secretariaat
van de polder, was benoemd tot ridder in
de Orde van Oranje-Nassau en dat de heer
J. Bos, kantonnier van de Haarlemmer
meerpolder, was toegekend de eremédaille
in brons, verbonden aan de orde van
Oranje-Nassau. De burgemeester heeft de
verdiensten van beiden geschetst (de heer
Meeuwig is secretaris van de Stichting
„Eeuwfeest Haarlemmermeer") en de on
derscheidingen uitgereikt.
Demonstratie Rode Kruis
Het gras van het feestterrein in Hoofd
dorp golfde wild onder de kracht van de
machtige propellerslagen van de helicopter
van de Marine Luchtvaartdienst. Statig
hees het hefschroefvliegtuig zich omhoog
en vloog in Westelijke richting weg. De
tenten en gebouwen op het eeuwfeesterrein
werden kleiner. Ver heneden ons lag het
feestende Hoofddorp met vlaggen en ver
sieringen. Boven de Geniedijk ging het pal
Noordwaarts naar Vijfhuizen, dat weldra
onder ons verscheen als een groepje minia
tuurhuisjes om de dorpskerk.
Van de lucht uit leek het dorp uitgestor
ven, maar om het noodvliegveld aan de
Spieringweg waren honderden Vijfhuize-
naars verzameld. Langzaam zakte het
vliegtuig. Nauwelijks was het tot stilstand
gekomen of de deuren werden opengegooid.
Rode Kruis-helpers droegen een brancard
met een „gewonde" naar binnen. Daar
achter kwamen anderen met een „lopende
patiënt". Binnen enkele minuten wikte het
hefschroefvliegtuig weer in de blauwe zo
merlucht in de richting van Zwanenburg,
om daar siachtoffers te halen van de „wind
hoos", die op deze eerste dag van het eeuw
feest de Haarlemmermeerpolder had „ge
teisterd.",.
neraal Van der Kroon, de plaatsvervangend
commandant Rode Kruis Korps lt.-kolonel
Meulemans, de Kringcommissaris in
Noordholland de heer Korver en tal van
bestuursleden en delegaties.
De heer A. den Hertog, voorzitter van
de afdeling Haarlemmermeer van Het Ne
derlandse Rode Kruis gaf een overzicht
van het ontstaan van deze demonstratie,
die de grootst opgezette van ons land is
geworden met twaalfhonderd helpsters en
helpers. Verder verleenden medewerking
de Mobiele Medische Eenheid uit Den
Haag, een helicopter van de Marine Lucht-
vaardienst, de Motorclub Haarlemmer
meer met motorordonnansen, een comple
te radio-verbindingsdienst, een bloedtrans
fusie-shockteam en tweehonderd burgers
uit de Haarlemmermeerpolder, die zich be
schikbaar stelden als „slachtoffers". Jam
mer was het dat door onvoorziene omstan
digheden de landing der parachutisten geen
doorgang kon vinden. De verbindingsoffi
cier van het Rode Kruis Korps Haarlem
mermeer gaf een uiteenzetting hoe en
waar zou worden gedemonstreerd.
Denkbeeldige windhoos
De slachtoffers waren gevallen na een
denkbeeldige windhoos, die Zaterdagmid
dag boven de Haarlemmermeerpolder had
„gewoed". Op het feestterrein was hiervan
niets te merken, want om drie uur, toen de
eigenlijke demonstratie aanving, klonken
uit de richting van het dorp vrolijke trom
petklanken en pittig tromgeroffel. Dit was
de opening van het défilé, dat werd afge
nomen door géneraal Van der Kroon, ter
zijde gestaan door Rode Kruis-officieren
en autoriteiten. Voorafgegaan door de
drumband van het Veteranen Legioen Ne
derland,- afdeling Amsterdam en de drum
band van het Rode Kruiskorps uit Amster
dam, trokken de helpsters en helpers voor
bij. Vooral de helpsters, waarvan verschil
lende groepen in witte schorten voorbij-
marcheerden, werden begroet met een en
thousiast applaus van de tribunes.
Er waren „rampterrëinen" in Abbenes
(tussen de Rijksweg, Dr. Heyelaan en de
Hoofdweg), op de hoek van de Venneper-
weg, op het voetbalveld in Nieuw Vennep,
aan de Spieringweg in Vijfhuizen, achter
de Julianaschool in Zwanenburg, bij de
„Badhoeve" in Badhoevedorp, in de om
geving van het station in Aalsmeer-Oost en
bij de Kruisweg in Rijk.
Onmiddellijk werden Rode Kruiscolon-
nes naar deze plaatsen gedirigeerd. Terwijl
de Mobiele Medische Eenheid de helicop
ter met de regelmaat van de klok landen
op het feestterrein om „zwaar gewonden"
af te leveren. Inmiddels waren ook ambu
lance-wagens, en voor ziekenvervoer inge
richte vrachtauto's naar de verschillende
punten gereden om de andere patiënten te
gaan halen. Via de tenten van de Mobiele
Medische Eenheid werden de „gewonden"
voor verdere behandeling doorgebracht
naar het Academisch Ziekenhuis in Leiden
en het Wilhelmina Gasthuis in Amsterdam.
Om het geheel niet al te ingewikkeld te
maken, waren deze ondergebracht in de
onmiddellijke nabijheid, namelijk in de
Christelijke Uloschool en de Openbare
school te Hoofddorp, welke beide in record
tijd werden veranderd in ziekenhuizen met
volledige uitrusting.
Na enkele uren verdwenen de Rode
Kruismensen uit de dorpen en buurtschap
pen, omdat hun taak daar was verricht en
de „gewonden" waren afgevoerd. Toen de
„patiënten" allen in de ziekenhuizen waren
opgenomen, eindigde ook in Hoofddorp
deze middag van Rode Kruis-activiteit,
welke op verzoek van de afdeling Haarlem
mermeer aan dë bevolking werd aangebo
den uit dank voor de medewerking, die zij
steeds aan het Rode Kruis geeft.
Deze demonstratie stond onder leiding
van de majoor dr. W. C. Kors, bijgestaan
door de majoor dr. A. Hoekstra, comman
dant van het Rode Kruis Korps Haarlem
mermeer. De staf, die ondergebracht was
in de Nijverheidsschool voor meisjes te
Hoofddorp, werd geleid door majoor dr.
Degenaar. In de noodziekenhuizen zwaaide
kapitein mevrouw A. PotgieterTissing
de scepter, terwijl de Mobiele Medische
Eenheid werd gecommandeerd door de
majoor dr. H. de Ruyter.
Óp het feestterrein werd het microfoon-
commentaar gegeven door majoor M. G.
Schiphorst. De verkeersregeling berustte
bij de Rijkspolitie Haaxdemmermeer en een
detachement van de Koninklijke Maré-
chaussée.
Het Israëlisch Philharmonisch Orkest
uit Tel Aviv, dai in 1936 door de viool
virtuoos Hubermann werd opgericht en
zijn eerste concert gaf onder Toscanini,
speelde Zondagavond in de Kurzaal te
Scheveningen en vervulde daarmee de
eerste helft van zijn aandeel in het Hol-
land-Festval. Hierna volgt nog een op
treden in het Concertgebouw te Amster
dam. Dit betekent dan van het „Israëlisch
Philharmonisch Orkest" de laatste étappe
van een tournée door acht landen van
West-Europa, die twee maanden geduurd
heeft.
Het werd een dubbele sensatie: primo
een jong orkest te horen 84 Joodse
musici van veer
tien verschillende
nationaliteiten
dat de muzikale
cultuur van het
nieuwe vaderland
op frappante wijze
vertegenwoordigt, en secundo de in Zwit
serland wonende Poolse dirigent Paul
Klecki met dit ensemble aan het werk te
zien en het zeldzame prestaties af te
dwingen, waaruit zijn sterke persoonlijk
heid en zijn enorme technische kunde
bleek.
Hij leidde een programma waarin de
capaciteiten van het orkest voortreffelijk
tot hun recht konden komen, en dat tevens
aan de meest uiteenlopende smaken tege
moet kwam.
Het begon met de Vierde van Brahms.
Het werk enex-giek maar rustig-beheerst
inzettend, vond de dirigent in een be
zadigd tempo de kans om de klank prach-
Met een feestvertoon, dat aan de serieuze opzet van het eerste cinematografisch
festival van Nederland nochtans geheel beantwoordde, is de Filmweek Arnhem Za
terdagavond gesloten. Voor het eerst ook is van overheidswege gemaixifesteerd, dat
de filmkunst geen stiefkind meer is onder de kunsten, die het ministerie van O., K. en
W. beheert. Een aantal filmprijzen voor Nederlandse documentaires werden Zaterdag
avond in het Rembrandt-theater door het hoofd van de afdeling Kunsten van het
ministerie dr. J. Hulsker uitgereikt. Bert Haanstra en Herman van der Horst ver
wierven met respectievelijk „Strijd zonder einde" en „Vieren maar" beide de eerste
prijs in de afdeling „Vrije films" en „Sponsored films". Zij hoefden de duizend gulden,
daarmee verworven, niet te delen. Met een royale geste had minister Cals ieder het
volle pond toegekend. In de afdeling „In opdracht vervaardigde films" ging Wim
Gerdes met de eerste prijs strijken. Zijn film „Er is een tijd van komen", die de kan
kerbestrijding in ons land tot onderwerp heeft, verwierf het hoogste aantal punten
van de jury en een speciale vermelding voor het scenario. Geen wonder, dat er een
joyeuze stemming in het Rembrandt-theater heerste. De filmers waren blij, de film
vrienden waren blij. Nergens beter dan bij deze gelegenheid had de overheid de
film de erkenning kunnen geven, die haar in ons land te lang is onthouden.
Dé laatste dag van de filmweek maakte
goed wat er de dag tevox-en aan film
waardering was ingeboet. Vrijdag is niet
de gelukkigste dag geweest in de filmweek,
wat te meer valt te betreuren, omdat de
organisatoren in tegenstelling' tot' de festi
vals van Venetië, Cannes en Berlijn, toch
wel konden weten wat zij op het program
ma zetten, toen zij Oostenrijk en Engeland
presenteerden met „Madchenjahre einer
Königin" en „As long as they are happy".
Gelukkig hebben wij Zaterdag onze scha
de in kunnen halen en vooral de Neder
landse avond was een sluitstuk, dat bewees
op welk een hoog niveau de vaderlandse
documentaire is gekomen. Er werden die
avond drie filmpjes gedraaid. Eerst een
prachtige documentaire uit de studio van
Geesink voor Philips gemaakt onder de
titel „Light and mankind", behelzende de
geschiedenis van het licht. Er wordt geen
woord bij gesproken, het geluid en vooral
de kleur is functioneel toegepast en de
beelden doen wat zij moeten: ze spreken
voor zichzelf. Een verrassende instructieve
en zeer kunstzinnige film., die, naar ik
hoop, in de voorprogramma's onzer bios
copen niet zal ontbreken. De fantastische
„Kring om de maan", een sprookje uit de
studio van Marten Toonder, muntte uit
door stijl. Ze brak met de gevestigde tra
dities van de tekenfilm, maar was niet ge
heel evenwichtig in de verhouding van
het onderwerp tot de uitwerking, die
soms te gedetailleerd en daardoor lang
dradig was. Een heel bijzondere film is
„Strijd zonder einde" van Bert Haanstra,
waarin de insectenbestrijding op grote
In opdracht van de stichting „Eeuwfeest
Haarlemmermeer" heeft H. D. Tjeenk Wil
link en Zoon N.V. te Haarlem een boek
uitgegeven onder de titel „Van bruisend
water tot ruisend graan" (honderd jaar
Haarlemmermeer 18551955). Het fraaie
boek met een groot aantal foto's uit het
leven en werken in de jubilerende gemeen
te en polder is samengesteld onder redac
tie van dr. P. H. Schroder. Deze heeft bij
de samenstelling de medewei-king van
velen, die een bijdrage geleverd hebben,
ontvangen.
Er wordt zowel aandacht besteed aan de
gemeente als aan de polder. Dr. Schroder
heeft de geschiedenis van de Haarlemmer
meer beschreven in drie delen. Eerst ver
telt hij, dat het Meer de Meer is geworden,
dan geeft hij een beschrijving van de tijd
van Amersfoordt en tenslotte wordt een
beeld gegeven van de laatste vijfenzeventig
jaar.
Dr. M. J. Prinsen, Commissaris der Ko
ningin in de provincie Noordholland,
schrijft in een voorwoord, dat het boek ge
tuigt van de moeizame weg, die moest
worden afgelegd om het gewonnen land tot
bloei te brengen. Het is waardevol, dat
men daaraan blijvend wordt herinnerd.
„Want wel worden wij steeds weer op
nieuw getroffen door de welvaart van dit
gebied, de herinnering aan het verleden
dreigt te vervagen, nu de moderne tijd door
het veelvoudige verkeer van en naar de
wereldluchthaven Schiphol zo sterk de
stempel daarop drukt", aldus dr. Prinsen.
Burgemeester mr. J. F. Jansonius merkt
in zijn bijdrage op, dat de-gemeente vele
jaren het beeld getoond heeft van een zich
geleidelijk aan ontwikkelende, zuiver agra
rische gemeenschap.^ Twee omstandigheden
hebben in het structuur-beeld een ingrij
pende wijziging gebracht en wel: de vesti
ging in de gemeente van de luchthaven
Schiphol en de steeds toenemende groei in
oppervlakte en betekenis van dit mcderne
verkeerscentrum van wex-eldformaat en de
vestiging van een stedelijke bevolking (fo
rensisme) in de noordelijke en noord-oos
telijke sectoren van het gemeentelijk ge
bied.
Mr. K. J. G. baron van Hardenbroek van
Bergambacht, dijkgraaf van de Haarlem
mermeerpolder schrijft, dat het vieren van
het eeuwfeest van zulk een welvarende ge
meente en van zulk een prachtige polder
mogelijk is, te danken is aan de grote per
soonlijke inspanning van zovelen, van ge
meente- en polderbestuux-ders, boeren en
arbeiders, die zich ondanks alle moeilijk
heden en tegenwerking niet lieten terneer
slaan.
De secretaris der gemeente Haarlemmer
meer, de heer G. A. Thien, geeft in een
artikel over „de gemeente" enkele facetten
van een veelomvattend beleid, dat in den
beginne tussen talrijke belemmeringen
moeizaam zijn weg zocht en slechts lang
zaam de gemeenschap groeien zag waarin
het kon uitstralen en tevens zijn voedings
bodem vinden. „De volhardende toewij
ding van velen, niet het minst van de be
stuurders, heeft dit moeilijke begin doen
uitgroeien tot wat thans de gemeente Haar
lemmermeer is, een volwassen lid van de
grote familie der gemeenten, die in het
Nederlandse staatsbestel, mede dank zij de
op menselijke vrijheid gerichte vorm daar
van, zulk een belangrijke rol speelt", al
dus de secretaris.
Voorts bevat het boek bijdragen van J.
Mastenbroek over „Honderd jaar polder
bestuur", van ir. H. A. M. C. Dibbets over
„Waterstaatkundige aspecten", drs. E. V.
W. Vercruysse over „De sociale positie van
de landarbeider", van de Rijkslandbouw-
voorlichtingsdienst over „De landbouw in
honderd jaar Haai-lemmermeer", prof. dr.
W. Rip over „De agrarische ontwikkeling",
jhr. dr. J. C. Mollerus over „De midden
stand", R. J. Castendijk over „De Haar
lemmermeer en de Rijksluchtvaartdienst",
A. A. Dullé over Schiphol, mr. Henrik
Scholte over de Koninklijke Luchtvaart
Maatschappij en drs. C. C. Küpfer over de
vliegtuigenfabriek in Schiphol-Zuid.
schaal wordt uitgebeeld en duidelijk ge-
xxxaakt hoe nodig zij wel is. Wat de film
onthult is schokkend en men mag het tot
Haanstra's gi-ote verdienste rekenen, dat
hij dat doet met een reeks prachtige beel
den, knap gemonteerd, met goed getimede
herhalinigenj mooi op maat, gespannen,
uitgebalanceerd. De film is in kleuren en
buit ze uit waar ze er de kans voor krijgt.
Ze is een overwegend verstandelijke film,
maar dat is geen bezwaar, want haar
kracht schuilt in de geladenheid, waarmee
zij het verstand de kans geeft zich te ont
plooien: het gevoel vuurt het verstand aan.
Alleen op deze wijze kan men ook de plaag
te lijf gaan, welks besti-ijding zij propa
geert; alleen op die wijze kan door inten
sieve inschakeling van de wetenschap de
ziektenbrengende insecten een halt wor
den toegeroepen. "Vooral de sprinkhanen-
bestrijding is in Haanstra's films een zeer
spectaculaire aangelegenheid. Hij heeft
niet verzuimd ons er mee te ven-assen en
verbazen.
De slotavond kreeg nog een apart ka-
rakter door het optreden van het Neder
lands Ballet dat 't in ons blad reeds eerder
besproken romantisch ballet „La Somnam
bule" opvoei-de. Film en ballet bleken
elkaar zeker in de waax-dering van het pu
bliek best te vei-dragen. En aan het eind
werden dan de prijzen uitgereikt, waarbij
vermeld moet worden dat „De kring om
de maan", „Light and mankind" en het
scénario van de film „Vrij buiten" (Otto
van Neijenhoff) een speciale vexmelding
kregen alsmede Louis A. van Gasterens
„Railplan 68". De door de Polygoon-
Profilti-Wei-kgemeensohap gemaakte Hoog
ovenfilm „Uit vuur en vlam" verwierf
eveneens een speciale vermelding en wel
voor het camerawerk.
Na afloop verzamelden zich de gasten
van de Filmweek in hötel „Royal" voor een
grandioos slotfeest, dat een zwierige apo
theose' vormde van een week, die naar
men met burgemeester Matser van Arn
hem mag bevroeden een traditie zal wor
den. De burgemeester weigerde tenminste
niet om desgewenst daartoe het initiatief
te nemen. Wat de Filmweek ons heeft ge
leerd en in hoeverre er behoefte aan is aan
een vervolg in dezelfde vorm is een na
dere overweging waard. Die zal dan ook
spoedig aan de orde komen!
P. W. FRANSE
De minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen heeft met het oog op de
herdenking van de 350ste geboox-tedag van
Rembrandt aan Henk Badings opdracht
gegeven tot het componeren van een opera.
Het gegeven is ontleend aan de laatste
levensjaren van de meester.
De componist heeft J. W. F. Werumeus
Buning bereid gevonden het libretto te
schrijven.
Het is de bedoeling, dat de eerste uitvoe
ring van deze opera zal worden gegeven
door de Nederlandse Opera tijdens het
Holland Festival 1956.
Het ligt in de bedoeling van het Noorse
Instituut voor Atoomenergie in Halden een
reactor voor atoomproductie te bouwen.
Halden ligt 150 km ten Zuiden van Oslo.
Op grond van de Noors-Nederlandse
samenwerking op het gebied van atoom
onderzoek zal in het Instituut voor Kern
onderzoek in Kjeller de vooi'bereiding voor
deze bouw geschieden. Nedo md is voor
nemens voor dit werk een bedrag van een
half millioen gulden beschikbaar te stellen.
tig te laten uitbalanceren, wat hem niet
weerhield om de motieven scherp en na
drukkelijk te tekenen. Heel bijzonder was
de levendige vibrerende klank in het An
dante. En wat Klecki in de passacaglia-
finale wist te bereiken, grensde aan het
wonderbaarlijke; elke vax-iatie was een
nieuwe openbaring van klankschoonheid
en karakteristieke uitdrukking. De reserve
die hierbij te maken zou zijn betreffende
het „koper", is uiteraard te wijten aan de
acoustiek van de Kurzaal; maar hoe nobel
zullen de trobone-accoorden klinken in
het Concertgebouw!
Als noviteit van Israels eigen bodem
hoorden wij een pas voltooid werk van
Joseph Kaminski, „Israëli Sketches", waar
in met veel zin voor kleur de Oosterse
sfeer weergegeven is. Het geheel, waarin
ook een der meest populaire dansen uit
Israel, de „Horra", te pas gebracht werd,
maakt een rhapsodische indruk. Kaminski,
die van Russische-Poolse origine is, heeft
als burger van Israel zijn nieuwe vader
land willen eren met deze compositie.
De Tweede Symphonie van Honegger
was een uitstekend object om het strij
kersensemble van het jonge orkest op zijn
waax'de te taxeren. Dit stevig-gebouwde
stuk, dat een opvallend mai'kanie thema
tiek bezit, terwijl er toch een elegische
stemming in domineert, is immers be
houdens in een slotkoraal waarbij ook de
trompet aan het woord komt uitslui
tend voor strijkorkest gecomponeerd. En
het bleek dat het „strijk" van het Isra
ëlisch Orkest van een sonoor gehalte is,
hetwelk aan de volle, warme toon van
ons Concertgebouworkest doet denken.
Doch in beide vorige programmanummers
hadden wij ook een prachtig stel blazers
kunnen beluisteren. Vooral klarinet, hobo
en Engelse hoorn hadden extra onze aan
dacht getrokken.
Tenslotte gaf Klecki met het orkest een
effectrijke verklanking van de ouverture
van Verdi's opera „La Fox-za del Destino",
welke een storm van geestdrift ontketende.
De avond was ingezet met het spelen
van de volksliederen. JOS DE KLERK
De officier van justitie te Almelo heeft
bevestigd, dat de oorzaak van het uitbran
den van een autobus in Goor, waarmee
kinderen een uitstapje maakten, is veroor-
zaakt door het losraken van de benzine
tank. Onder het rijden is een van de twee
beugels, die de tank aan het chassis beves
tigd hielden, door het springen van een
bout los geraakt, waardoor de tank gedu
rende korte tijd over het wegdek werd ge
sleept. Door lekkage van de tank en vonk-
vorming is de brand ontstaan. Door het
aanbrengen van een derde bevestigings
beugel had het ongeluk voorkomen kunnen
worden, aldus de officier.
„Het Dagblad" (Volksuniversi-
teits-bibliotheek, Erven Bohn,
Haarlem) door Robert Peereboom.
Het is een verheugend verschijnsel dat
voor vaklitteratuur als deze die boven
dien een naar vex-houding der bevolking
tamelijk beperkte kring van vakmensen
aanspreekt zoveel belangstelling bleek
te bestaan, dat een tweede druk nood
zakelijk was. Daaruit mag worden gecon
cludeerd, dat ook velen buiten het dag
blad-vak gretig wax-en naar meer kennis
omtrent het veelomvattend maatschappe
lijke verschijnsel, dat dagblad heet. Er is
nog een tweede conclusie gerechtvaardigd,
die minder algemeen luidt.' Dat is deze:
het aantrekkelijk uitgegeven boek „Het
Dagblad" is, in tegenstelling met een aan
tal andere uitgaven op het journalistieke
vakterrein, in staat gebleken de juiste
toon te treffen, die „over het voetlicht"
kon gaan. De eenvoudige stijl, gepaard
aan de vlotte, begrijpelijke explicatie, die
zich nergens verliest in voor de leek on
vatbare vakgeleerdheid, heeft de deur van
„de krant" voor oningewijden geopend
uitnodigend geopend, en hen op char
mante wijze binnengeleid in een steeds zo
mysterieus lijkende ruimte van druk
persen, linotypes, opmaaktafels, redac-
tiebureaux en schemerachtige ruimten
van journalistieke en typografische prak
tijk, verworvenheden en kennis.
De klare taal van dit boek rekent met
de ver-onderstelde geheimen af en stelt de
lezer voor de scherp-omlijnde, wei-ge
definieerde gestalte van „de krant". De
krant, die als vriend en adviseur in de
huisgezinnen binnenkomt en een ver
trouwde dagelijkse bezoeker is geworden.
Niet voor niets is het motto van de schrij
ver: „De krant is er om de mensen te
helpen" op het titelblad geciteerd
Deze uitgave, die er blijkens zijn inhoud
niet alleen is om de algemeen-geïnteres
seerde lezer, maar ook en in belangrijke
mate de journalist te helpen, is in de
tweede druk aangevuld ten aanzien van
enkele actuele onderwerpen, waarmede zij
aan belangwekkendheid won.
De centrale commissie voor uitzending
van Nederlandse kinderen naar buiten,
„Kinabu", heeft in 1954 in totaal 1770 kin
deren uitgezonden, die in totaal 79.573 ver-
pleegdagen genoten. Het aantal verpleeg-
dagen bedroeg in 1953 in totaal 71.409. Het
jaar-verslag 1954, waarin deze gegevens
staan vermeld, memoreert verder, dat er
van de verpleegde kinderen 829 in gezins
verpleging werden geplaatst.
De Maatschappij tot Bevordering der
Toonkunst heeft in Hilversum haar jaar
lijkse algemene vex-gadering gehouden. Bij
de bestuursverkiezingen werd mr. C. II.
Beekhuis heikozen. In de vacature mr. G.
C. D. J. Kropman zal pas volgend jaar voor
zien worden.
Zondagmiddag om één uur is op het Noorderstrand bij zee- en zonnebad Termes een
25-jarig meisje, afkomstig uit Oberhausen (Duitsland) dat met vacantie in Zand
voort vertoefde, bij het baden in zee verdronken. Het meisje bevond zich met een
jongeman en een vriendin ter hoogte van de tweede bank toen het drietal plotseling
door een vrij hoge golf werd omvergeworpen. Een der meisjes greep zich vast aan de
jongeman, die met haar het strand bereikte, doch de derde drenkeling werd mee in
zee getrokken. De reddingsvlet van bad Termes was onmiddellijk in het water en
na nauwelijks tien minuten haalde men het weggedreven meisje uit zee. Twee uur
lang hebben EHBO'ers en Zandvoortse doktoren kunstmatige ademhaling toegepast
en gewerkt met de zuurstofkoffer, doch de levensgeesten bleken reeds te zijn ge
weken. Per ziekenauto werd het stoffelijk overschot naar de algemene begraafplaats
te Zandvoort overgebracht.
Bij het Bloemendaalse strand kwamen
de veertienjarige Irmgard Jahn en haar
leidster, de vijftigjarige mej. E. Böhm bei
den uit Duisberg bij het baden in moei
lijkheden.
Deze twee Duitse gasten waren met hun
groep dit weekeinde gehuisvest in de
jeugdhex-berg van Jan Gijzen in Haarlem-
Noord, Zij brachten Zondagmiddag een
bezoek aan het Bloemendaalse strand. De
meisjes gingen baden ter hoogte van de
reddingsstok 62.2 (de reddingsstokken
hebben het nummer van de naastbij gele
gen kilometerpaal), waarbij de veertienja
rige Irmgard Jahn al gauw door de golf
slag en de trek van de zee in moeilijkhe
den kwam. De leidster van de groep, die
evenmin als het meisje de zwemkunst
meester was, wilde haar te hulp komen,
maar kwam daarbij eveneens in moeilijk
heden. Hun hulpgeroep uit zee tussen een
groep andere baders werd gehoord door
twee jeugdleden van de Bloemendaalse
reddingsbrigade, die langs het strand pa
trouille liepen. Zij maakten onmiddellijk
alarm en gingen de zee in, van waar uit zij
elk een der beide vrouwen in de kopgreep
naar het strand konden brengen. Hier wa
ren inmiddels de reddingsploegen van de
brigade en van de kampeervereniging de
Zeemeeuwen aangekomen, waarvan de
leden de beide drenkelingen naar de hulp
post brachten, waar de nog bij kennis
zijnde vrouwen op verhaal konden ko
men. Inmiddels was ook het nut van de
onlangs in de hulppost van de B.R.B. aan-
gebrachte telefoonaansluiting bewezen,
want nu kon onmiddellijk rechtstreeks de
dienstdoende arts in Overveen, dokter D.
K. Heeringa, worden gewaarschuwd, vdie
korte tijd later ter plaatse aanwezig was
om eventueel medische hulp te verlenen.
Hij heeft de beide geredde baders later
met zijn auto naar de jeugdherberg in
Haarlem vervoerd.
Hulp en wensen
Teneinde de reeds veel verbeterde be
veiliging aan het Bloemendaalse strand
nog doeltreffender te maken is al door het
bestuur van de plaatselijke reddingsbi-iga-
de contact opgenomen met het gemeente
bestuur om bij de afrit naar het strand
borden in drie of vier talen te plaatsen,
die een advies zouden moeten bevatten
aan hen, die voor het eerst op het strand
komen, inlichtingen omtrent baden en
zwemmen in zee in te winnen bij de poli
tiepost of in „De Kentering" de tegen
woordige naam van de hulppost van de
brigade. Ook voor onderwijzers en leiders
van jeugdgroepen, die met de hen toever
trouwde kinderen een of meer uurtjes aan
het strand verblijven geldt, dat zij assis
tentie bij het toezicht kunnen aanvragen
bij de reddingsbrigade, die zover het in
haar vermogen ligt enige vrijwilligers be
schikbaar stelt. Komende Vrijdag bijvoor
beeld zal de brigade hulp verlenen bij een
groep van tachtig debiele kinderen, die bij
Parnassia op het strand zullen verblijven.
Deze assistentie kan worden aange
vraagd bij het secretariaat van de B.R.B„
de heer S. M. R e n a u d, Sterreboslaan 3
te Bloemendaal.
Het gemeentebestuur van Bloemendaal
heeft bij besluit van 30 Juni de brigade
toestemming verleend op de Zondagen 10
of 17 Juli op het Bloemendaalse strand,
ten bate van de uitbreiding van de nood
zakelijke reddingsmiddelen, een bliksem-
loterij te houden, zoals dit onlangs reeds
met veel succes in Haarlem en Heemstede
geschiedde door het Rode Kruis.
ADVERTENTIE
H AARLEM
ELECTRISCHE INSTALLATIES
LUIDSPREKENDE
TELEFOON-INSTALLATIES
De minister van Economische Zaken,
prof. dr. J. Zijlstra, heeft Vrijdag de ten
toonstelling „Kanaalstreek 1955" te Stads
kanaal officieel geopend. Vele autoriteiten
waren daarvan getuige. De expositie wox-dt
de grootste van dit jaar in het Noorden
genoemd.
De voorzitter van het bestuur de heer G.
Zwartzenberg schetste de voorgeschiedenis
van en de voorbereiding tot deze manifes
tatie. Daarna weidde hij uit over de bete
kenis van de veenkoloniën, de landbouw en
de industrieën, waarvan vooral de aardap-
pelmeelindustrie van grote betekenis is. De
spreker deed een beroep op de overheid
de verkeersverbindingen te verbeteren, ten
einde dit gebied te ontsluiten.
De minister van Economische Zaken zei
in zijn rede: „De definitieve oplossing van
het vraagstuk van de ontwikkelingsgebie
den is nog niet bereikt. Op dit gebied is
nog veel werk te verrichten. Primair is de
activiteit van dö streek zelf. Gelukkig is
dit hier in de Kanaalstreek het geval. De
tentoonstelling wil de aandacht vestigen op
dit gebied en deze streek kan bogen op een
industriële traditie". De minister zei te
menen, dat het bedrijfsleven nog niet vol
doende op de hoogte is van de mogelijkhe
den die hier zijn. Vandaar ook is de ten
toonstelling „Kanaalstreek 1955" van groot
belang.
Na zijn rede hees de minister op het ten
toonstellingsterrein de Nederlandse vlag
als symbool van de opening.
