Supra-gemeentelijk lichaam kan de
gemeentegrenzen in de geest doorbreken
Zwaar fundament gevonden bij verbouwing
aan het Haarlemse Stadhuis
Stok achter de deurals
IJmond-raad niet slaagt
Nederlandse primeur
Een nieuwe IJmond, een nieuwe bestuursvorm
Schriftelijk antwoord
op vragen
Hypothese van middeleeuwse kloosterkerk heeft
aan waarschijnlijkheid sterk gewonnen
Optimisten in Bonn
teleurgesteld
Social. Internationale
in Londen bijeen
Wegens moord tot tien
jaar veroordeeld
DONDERDAG 14 JULI 1955
15
Souvereiniteit taant
Niet gedwongen
samenvoegen
Wrijving te over
Stok achter deur
Heemskerkse VW nu
zelfstandig
Tuinders ontsprongen
de dans
Aardbeien-klaver j asdrive
Raden werken uit
Zetel in Velsen
Samen betalen
Examens
De Westelijke randweg
Acte uit 1556
Mysterieuze muur
Geen vrije keus van militaire
bondgenootschappen
Niet het hart, wel de houding
der communisten veranderd
Open-deur-dienst in
Grote Kerk
Van een redacteur)
DE NEGENTIEN LEDEN van de toekomstige IJmond-raad
(onder voorbehoud van instemming der raaen uit de ge
meenten Vélden, Beverwijk en Heemskerk en de beide Ka
mers der Staten Generaal) zullen in het IJmond-woongebied
een verre van gemakkelijke taak krijgen. Dit gecompliceerde
en van tegenstellingen vervulde stuk Noordholland heeft im
mers in het verleden enige treffende staaltjes laten zien van
een gebrek aan samenwerking op inter-gemeentelijk gebied,
maar daar het nu nog niet te laat is om in te grijpen zonder
de dwang van bovenaf al te scherp te stellen, zal een kans
als deze aangegrepen moeten worden om mettertijd te ko
men tot een evenwichtige uitbouw van het woongebied, dat
deze grote tegenstrijdigheden in zich bergt.
Het ontwerp van wet, dat ons gisteren door de commissaris
der Koningin in de provincie Noordholland, dr. J. M. Prin
sen is toegelicht, bergt naast dit onmiskenbare voordeel en
deze grote kans enige even onmiskenbare nadelen in zich.
Zoals het aantasten van de gemeentelijke autonomie door een
supra-gemeentelijk orgaan altijd een aantasting zal zijn van
de gemeentelijke zelfstandigheid, maar aangezien men zowel
op het ministerie van Binnenlandse Zaken als in het Provin
ciaal bestuur de mening toegedaan is, dat in de IJmond de
gedachte is op te brengen, dat het gemeenschappelijk belang
te allen tijde opweegt tegen het plaatselijke en dat er mef
samenspreking in een IJmond Raad wellicht meer te bereiken
is, dan met een ruzie op lager niveau, is de hoop vaardig, dat
hier een vruchtbaar medium is gevonden tot regeling van
kwesties, die geen uitstel meer kunnen velen.
WANNEER EINDHOVEN met een schone lei had kunnen beginnen, op het moment,
dat de uitgroei van deze stad haar definitieve vorm kreeg, zou Eindhoven er anders
hebben uitgezien. Niet dat het provinciaal bestuur de lust gevoelde in te grypen in
een zo moeilijke materie als de IJmond-ontwikkeling, maar men zag zeer wel in,
dat een dergelijke ingreep op dit moment geboden was, willen er geen kansen
gemist worden, met alle rampzalige gevolgen voor een verre toekomst.
Dat daarbij de instemming van en de
medewerking met de bevolking van zeer
groot belang wordt geacht blijkt wel uit
de voorgestelde samenstelling van deze
IJmond-raad. Immers, men wil hier de
bestaande gemeentegrenzen mee door
kruisen en de mensen aantrekken, die het
ideaal van een groot, gezond en gezamen
lijk woongebied voor ogen hebben. Zonder
de politiek uit te schakelen willen de sa
menstellers van het wetsontwerp nochtans
ook de non-politici proberen tot activi
teit te bewegen.
Opdat bijvoorbeeld het bedrijfsleven de
kans krijgt zijn stem te laten horen in
deze IJmond-raad. Waarbij dan gedacht
kan worden aan een eventuele groepering,
die onder de vlag van „IJmond-belan-
gen" de politiek terzijde laat en slechts
het gemeenschappelijk belang wil dienen.
DEZE OPZET is vrij revolutionnair.
Maar, zeggen de samenstellers van het
wetsontwerp, de tijd van Thorbecke is
voorbij en daarmee het credo van de ge
meentelij ke zelf standigheid-tot-elke-prij s,
zoals ook op internationaal gebied de sou
vereiniteit veren heeft moeten laten.
Trouwens: het verleden heeft in midden-
Kennemerland overduidelijk bewezen, dat
er veel te weinig gebeurde als gevolg van
allerlei verschillen en geschillen, die uit
gevochten werden of worden op gemeen
telijk niveau..
Dat een andere oplossing van zodanige
problemen, het samenvoegen van de drie
gemeenten tot één grote gemeente „IJ
mond" als ondoelmatig is verworpen, pleit
voor de werkelijkheidszin van de samen
stellers van dit wetsontwerp, hoewel zij
zich duidelijk voor ogen hebben gehouden,
dat aanvankelijke opposities tegen grens
wijzigingen of sanmenvoegingen meestal
eendagsvliegen zijn. Anderzijds hebben,
zoals duidelijk is gebleken, grote gemeen
ten ook hun typische bezwaren - men zou
deze machtige lichamen log kunnen noe
men en de contacten tussen bestuurders
en „onderdanen" zijn in zulke gemeente
lijke apparaten vaak moeilijk te vinden
of te leggen.
DE IJMOND vraagt naar een eigen, een
„IJmondse" oplossing. Wat hier opgaat
zal zeker niet kunnen gelden voor andere
woongebieden en deze overweging pleit
dan ook direct tegen een samenvoeging tot
één geheel, omdat het de vraag is, of uit
zulk een samenvoeging ook een werke
lijk samengaan zou resulteren. Of, met an
dere woorden: een kleine terugdringing
der gemeentelijke autonomie wordt beter
geacht dan een „opheffing" dezer gemeen
ten.
Deze IJmond-raad moet dus gezien
worden als een antwoord op de vraag of
er een betere remedie tegen de huidige
negatieve gang van zaken gevonden kan
worden, dan samenvoeging.
DE DETAILS van de wrijving der afge
lopen jaren zyn bekend: nieuwe slacht
huizen, die zowel door de Beverwjjkse als
door de Velsense raad werden gefiatteerd,
met als gevolg dat Gedeputeerden beide
plannen onaanvaardbaar achtten omdat
het on-economisch gevonden werd, dat in
één woongebied dubbel gebouwd wordt
terwjjl men met één abattoir toe kan.
Het eerste resultaat van de langdurige
besprekingen over de slachthuiskwestie
was indertijd een voorstel om een com
missie van drie deskundigen te benoemen,
maar daarna wilde Beverwijk deze com
missie met een aantal personen uitgebreid
zien, waar Velsen weer niets voor voelde.
Inmiddels gebeurde er niets.
Een raadhuis, een schouwburg, middel
bare scholen, gasberging en gemeentelij
ke apparaturen het zijn stuk voor stuk
stenen des aanstoots in de IJmond-samen-
leving.
Wil er iets gebeuren, dan moet dit
enigszins rigoureus geschieden.
De gedachtengang, die overigens aan
de IJmond-raad ten grondslag ligt, is
vrij eenvoudig: laat dit lichaam geko
zen worden op dezelfde wijze als de
gemeenteraden, zie de leden niet meer
als Velsenaren, Beverwijkers of
Heemskerkers, maar als bewoners van
de IJmond en er ontstaat een repre
sentatief, bovengemeentelijk orgaan,
dat wellicht in staat zal zijn de be
volking IJmond-minded te maken.
De negentien leden van deze raad zullen,
indien de verkiezing op dit moment zou
plaats hebben, gekozen worden naar po
pulatie der drie betrokken gemeenten: 11
Velsenaren, 7 Beverwijkers en 1 Heems-
kerkse afgevaardigde.
De opzet van het geheel houdt rekening
met chicanes en strubbelingen, die op dit
De Heemskerkse VW is thans een zelf
standige afdeling geworden. Het bestuur
bestaat uit de heren C. Beentjes, voorzit
ter, J. Schoen, penningmeester, J. Antonij-
sen, secretaris en als leden P. Limmen, G.
Smit, J. Vrenegoor en H. Zonneveld.
De afdeling heeft zich aangesloten bij de
federatie Noordholland van de VVV.
Woensdagavond is men in café „De Oran
jeboom bijeengekomen, om de plannen
voor de toekomst te bespreken. Op Zondag
24 Juli wordt de wielerronde van Heems
kerk verreden en er zal worden gestreefd
om dit tot een jaarlijks weerkerend evene
ment te maken.
Er zijn thans ruim zestig leden, welk
aantal nog belangrijk uitgebreid kan wor
den.
Deze vergadering werd door een zeer
gering aantal belangstellenden bijgewoond,
gezien de weersomstandigheden viel 'iet
echter niet tegen.
Een vijftal Heemskerkse tuinders die
Woensdagmiddag niets vermoedend nabij
„De Beek" op een tuin aan het werk wa
ren, zijn ternauwernood aan de dood ont
komen. Bij de zich plotseling ontladende
onweersbui sloeg de bliksem op slechts Kor
te afstand van hen in de grond. Vier men
sen werden ter aarde geworpen, de ander
kon zich nog staande houden. Niemand
liep enig letsel op, wel klaagden enigen
over hoofdpijn.
De Heemskerkse klaverjasclub „De Zon"
heeft in zaal Dam een drive gehouden
waarbij de prijzen bestonden uit aard
beien. Enige uitslagen zijn: 1. G. Pekel 5600
pnt., 2. O. de Wit 5523 pnt., 3. J. van Essen
5263 pnt.
,»OOC<XXX>OOOOOOOOOOaXX»OCOO<XX»OOtXXX>OCCOOCOOOOOOOC<XX>OOOCCOOCOCOC<XX)COOKXXXXXOOCC<XXX)CCOCODCOOCC<XOOCCOOOCCO-:
De tijd schijnt rijp te zijn voor een volkomen nieuwe bestuursvorm, waarvan de
zich moeizaam ontwikkelde IJmond - moeizaam in de zin van bestuurstechniek -
de Nederlandse primeur zal krijgen. Gisteren deelden wij reeds uitvoerig mee,
hoe er een ontwerp van wet aanhangig is gemaakt, dat ter bevordering van een
evenwichtige ontwikkeling in de IJmond-raad suggereert en dat, indien het door
de thans nog zittende kamers der Staten-Generaal tot wet wordt verheven de
mogelijkheid zal openen om buiten het plaatselijk chauvinisme en de locale voor
oordelen om, goeddeels met behoud van de gemeentelijke zelfstandigheid op het
stuk van de eindbeslissing en met inschakeling vooral van allen, die de gemeen
schap s gedachte in het woongebied rond het Noordzeekanaal een warm hart toe
dragen tot harmonie te komen.
Harmonie, die in het recente verleden vaak ver te zoeken was door hier nu niet
nader te noemen oorzaken, maar die toch de enige hoeksteen kan zijn voor een
uitgroei van de IJmond langs de lijnen der goede geleidelijkheid.
Dat enige geforceerde pogingen, om via grenscorrecties of annexaties de samen
werking verder af te breken, hiermee schipbreuk hebben geleden, lijkt voor de
hand te liggen. In bijgaande beschouwing willen wij onze lezers nadere bijzonder
heden vertellen omtrent dit zo bijzondere belangrijke ontwerp van wet, belangrijk
voor allen, die tussen Heemskerk en Santpoort betrokken zijn bij een harmonische
ontwikkeling van de wel eens genoemde „staalstad", welke hier wellicht op den
duur met haar 175.000 zielen zal ontstaan.
kwetsbare vlak ongetwijfeld zullen ont
staan. Gedeputeerden houden namelijk
een stok achter de deur, voor het geval er
mocht blijken, dat een door de IJmond-
raad te bespreken „werkplan" niet gereed
komt of door bepaalde omstandigheden
gaat traineren: Gedeputeerde Staten kun
nen in zulk een geval ingrijpen. Zij hopen
echter op weinig of geen inmenging.
De uitwerking van dit werkplan is even
wel voorbehouden aan de gemeenteraden
die de verantwoordelijkheden voor plaat
selijk beleid en eigen werkzaamheid ten
volle blijven houden, de voorbereidingen
zouden in handen gegeven worden aan
een apparaat van technici, dat klein ge
noeg moet blijven om hanteerbaar te zijn,
maar groot genoeg om de mensen te her
bergen, die aan de IJmond-toekomst kun
nen helpen bouwen.
Het voorontwerp van wet, dat deze bij
zondere bestuursvorm regelt, houdt er re
kening mee, dat de IJmond-raad als
rechtspersoon in Velsen zetelt; de zit
tingsduur is gelijk aan die van de ge
meenteraad; het gebied der drie gemeen
ten vormt voor de verkiezing der raads
leden één kieskring en het dagelijks be
stuur van de raad bestaat uit de voorzit
ter en een door Gedeputeerde Staten te
bepalen aantal leden.
In het werkplan, dat de raad dus bin
nen een bepaalde termijn zal moeten be
palen, met inachtneming van het streek
plan en de gemeentelijke uitbreidings
plannen, wordt bepaald, welke voorzienin
gen zullen zijn vereist en hoe zij zullen
worden genomen: een gezamenlijk grond
bedrijf is even wel denkbaar als elk ander
project, dat de hele IJmond raakt.
Voor Gedeputeerden hun goed- of af
keuring hechten aan het werkplan, horen
zij de raden der gemeenten; de raad zowel
als de gemeenteraden kunnen op de nor
male wijze tegen een afkeuring in be
roep gaan. Tenslotte moeten de kosten
van het nieuw te vormen orgaan worden
opgebracht door de inwoners der betrok
ken gemeenten, zulks ponds-ponds-gewijs
verdeeld.
Delft. Technische Hogeschool: candidaats-
examen werktuigKundig ingenieur: P. Boos-
man, Velsen; J. M. Wittkamper, Haarlem.
Op 12 Juli slaagden de volgende candida-
ten voor het Mulo-diploma A: de dames H.
Aartsen, E. H. Brinkhorst, A. Bijleveld, J.
A C. Stuurman, C. de Wit, A. N. J. van Tot,
C. W. eNderkoorn, N. Nieuwdorp, J. W. Nij-
dam, P. C. Terol, T. M. W. Luitjes, H. Min-
neboo, A. M. Mansum, P. Paart, L. Bruinipk,
L. Bruinsma, C. Vroomans; de dames L. W.
van Heummen, B. Basek en K. Bouwman
verkregen tevens het Middenstandsdiploma.
De heren: W. Bos, J. Cornet, B. van Veenen-
daal, J. J. Kooy, A. Mesman, A. Stigter, K.
Brouwer, H. Kolff, A. Verschoor, B. W.
Spee, B. Vogelenzang.
De volgende heren behaalden tevens het
middenstandsdiploma, R. W. van Ro:sum du
Chattel, H. Goedahrt, T. de Graaf, R. A. de
Jong en K. de Wit.
Amsterdam. Vrije Universiteit. Doctoraal
examen psychologie: mej. J. C. Withuis, Zut-
phen. Candidaatsexamen psychologie J.
Meilof, Ede, mej. M. Storm, Amsterdam en
mej. D. Gilhuis, Amsterdam.
Amsterdam. Gemeentelijke Universiteit.
Doctoraal examen Ned. recht (vrije studie
richting): mej. C. A. Neijzen, Amsterdam.
Candidaatsexamen politieke en sociale we
tenschappen (sectie CI): N. ten Kate.
Zoals wij reeds hebben meegedeeld,
heeft een commissie uit Provinciale Sta
ten zich Dinsdagmiddag bezig gehouden
met het voorstel van Gedeputeerden om
de Westelijke randweg langs Haarlem met
de dwarsverbinding tussen Aerdenhout en
Heemstede (Blauwe brug) cp het beheers
plan van de provincie te plaatsen.
Het aantal vragen, dat door de leden
van de commissie was gesteld was zo
groot, dat zij, tegen de gewoonte in, niet
door de voorzitter, het lid van Gedepu
teerde Staten de heer P. Blaauwboer, mon
deling kan worden behandeld. Daarom zal
de beantwoording voor de behandeling in
de vergadering van 3 Augustus schrifte
lijk geschieden, als gold het een afdelings-
onderzoek van de begroting.
Nadat in Januari van dit jaar bij de verbouwing van het voormalige ontvangers
kantoor in het Haarlemse Stadhuiscomplex een oude muur is ontdekt, welke
de vorm van het begin van een gewelf vertoonde, is thans bij de voortgezette
werkzaamheden voor de interne verbouwingen van het Stadhuis een muur
fragment gevonden, dat de veronderstelling dat achter het oudste deel van het
Stadhuis de ridderzaal een kerk moet hebben gestaan, niet alleen steun
verleent, zoals wij in Januari schreven, maar vrijwel tot zekerheid maakt. Dit te
meer, omdat daarbij ook 'n ruimte met 'n tegelvloer werd ontdekt, welke onmis
kenbaar tot grafkelder heeft gediend. Het hoofd van de Rijksdienst voor oudheid
kundig bodemonderzoek, dr. P. Glazema, heeft zich persoonlijk van een en ander
op de hoogte gesteld. Het graafwerk voor de nieuwe personeelsafdelingen aan de
Oostzijde van de binnentuin (achter de kelders onder de ridderzaal) heeft
trouwens nog andere resten van funderingen en een middeleeuwse faecaliënput
aan het licht gebracht, terwijl ook een hoeveelheid scherven is gevonden,
afkomstig van aardewerk uit een vroegere periode dan de zogenaamde Jacoba-
kannetjes. Zowel dit fundament als de scherven staan los van de Kerk-
fragmenten.
Totdat de hierboven genoemde funde
ringen en muurfragmenten werden gevon
den kon de stelling over de aanwezigheid
van een kerk ach'ter het Stadhuis, aan de
Noordzijde van de Kloosterhof, slechts bij
de gratie van een schilderij, een kaart en
een acte worden geponeerd. Maar die do
cumenten wogen blijkbaar toch niet zwaar
genoeg.
Het schilderij bijvoorbeeld Christus
voor Pilatus van de Meester van Bellaart
Een reproductie van het schilderij van de
Meester van Bellart, een der sleuteldocu
menten in het onderzoek naar een in ver
getelheid geraakte episode van de ontwik
kelingsgeschiedenis van het Haarlemse
Stadhuis. Het pijltje wijst naar de toren
welke door Schretlen indertijd voor de
Stadhuistoren werd aangezien en die vol
gens mr. Phaff bij de daarachter liggende
kloosterkerk behoorde.
(1475) vormt, wat het décor van de
rechtsscène betreft, een fotografisch vrij
nauwkeurige weergave van het Haarlemse
Stadhuis. Achter de ridderzaal doemen
twee beuken op van een kerk met een
toren. Nu schrijft een kunstkenner als mr.
M. J. Schretlen, die het doek omstreeks
1930 op de markt bracht, in een in dat
jaar verschenen artikel in „Oud-Holland",
dat de schilder de Stadhuistoren „enigs
zins vrijelijk plaatste".
Haarlems gemeentesecretaris, mr. H. E.
Phaff, gefascineerd door de inderdaad
steeds boeiender blijkende lotgevallen van
het Haarlemse stadhuis, tekende bij deze
passage aan, dat Schretlen met deze be
wering misschien heel wat „vrijelijker"
was dan de schilder met zijn plaatsing!
Schretlen wijdt namelijk ook verder
nog uit over de vorm van wat hij voor de
stadhuistoren aanziet, wonderlijk, want
reeds uit het schilderij van de Meester
van Bellaart blijkt naar onze mening een
opmerkelijke stijl en accentverschil
tussen de toren en het stadhuis: ook sti
listisch past de toren veeleer bij de daar
achter geschilderde tweebeukige kerk. Wat
de laatste betreft neemt Schretlen aan, dat
de schilder ter wille van de compositie
enige bouwwerken naderbij getrokken
heeft, die ongeveer in de lengte-as van het
Stadhuis lagen, bijvoorbeeld Zijl- of Ur-
sulaklooster. Dat de kerk er in werkelijk
heid niet gestaan zou hebben, acht Schret
len ook waarschijnlijk, omdat de bekende
Haarlemse geschiedschrijvers Ampzing,
Schrevelius en Van Oosten de Bruyn over
haar bestaan niet reppen.
Dat is inderdaad merkwaardig; nog
merkwaardiger mag het dan wel heten,
dat de schrijver toch nog een slag om de
arm hield en de mogelijkheid dat er toch
een kerk stond niet geheel uitsloot.
Het allermerkwaardigst is wel, dat hij
de uit 1578 daterende kaart van Thomas
Thomaszoon als bewijs aanvoert, „waar
op deze plek als onbebouwd staat aange
geven". Maar wie de kaart goed bekijkt
ziet die mysterieuze kloosterkerk er wel
degelijk staan!
Intussen is er nog een derde, wellicht
zelfs overtuigendste document. In een acte
uit 1556 wordt namelijk gesproken over
een voorgenomen uitbouw aan het Stad
huis, welke het licht in het Kerkkoor niet
zou mogen onderscheppen.
Het blijft intussen een wonderlijk geval,
dat deze grote kloosterkerk uit de ge
schiedschrijving is verdwenen.
Voor mr. Phaff is daarom het thans op
ongeveer anderhalve meter diepte opge
graven muurfragment bijzonder belang
rijk. Zijn reeds op Donderdagavond 20
Januari tijdens een lezing over de geschie
denis van het Stadhuis uitgesproken
hypothese, dat er alle reden is om aan te
nemen, dat inderdaad aan de Noordzijde
van de kloostertuin de kloosterkerk heeft
gestaan, krijgt daardoor een stevige grond
slag. Op dat ogenblik was alleen nog
de gewelfde muur bij het ontvangerskan
toor bekend, terwijl tevens dikte en
zwaarte van de fundering van de Noor
delijke wand van de oude kloostertuin
zeker niet door de huidige bebouwing
wordt gerechtvaardigd.
Het thans opgegraven fundament is
vooral ook belangrijk, omdat het kenne
lijk deel heeft uitgemaakt van de ronde
achtermuur van de kerk, de absis. Ook de
kleine ruimte met tegelvloer is een aan
wijzing voor een vroegere grafkelder.
Verder opgravingen in de binnentuin
van het Stadhuis zullen nodig zijn om de
reeds thans zo houdbaar gebleken hypo
tese kracht bij te zetten.
Bij de werkzaamheden voor de nieuwe
personeelsafdeling in de binnentuin zijn
de grondwerkers op een enorm dik fun
dament gestoten, dat loodrecht op het
muurwerk van de ridderzaal staat. Deze
kloostermoffen waarvan de lengte
door nauwkeurig nameten een aanwijzing
kan zijn voor de bouwperiode waren
niet gemetseld, maar slechts stevig aan-
eengeschoven. De betekenis van deze
vondst is nog niet duidelijk..
De gedachten gaan thans uit naar de
mogelijkheid, dat voor de ridderzaal
waarvan de bouw in het algemeen later
dan 1250 wordt gedateerd op dezelfde
plaats een ander belangrijk gebouw heeft
gestaan. Daarop
zouden ook de ge
vonden scherven
van het aarde
werk kunnen dui
den. Bij hetzelfde
werk is ook een
faecaliënput uit
de eerste grafe
lijke tijd gevon
den. Waarschijn
lijk stond deze put
van twee meter
middellijn op de
een of andere
wijze in verbin
ding met de rid
derzaal. Beide
vondsten zijn in
middels weer on
der de aarde en
de vloeren van de
nieuwe secretarie
afdeling bedolven.
BONN (ANP) De Russische verkla
ring over het Duitse vraagstuk heeft in de
bondsrepublek slechts diegenen verrast,
die aan de vooravond van de conferentie
van Genève nog een sensatie uit Moskou
verwachtten. Officieel heeft men zich in
Bonn nog niet geuit, doch in politieke
kringen gelooft men, dat de verklaring een
domper zet op de verwachting van wei
nige optimisten, die meenden, dat het
Duitse probleem in Genève nader tot een
oplossing gebracht zou kunnen worden.
Opgemerkt wordt, dat de Sovjet-rege
ring opnieuw is gekomen met de voof
Duitsland weinig belovende voorstellen
om beide helften van het land afzonder
lijk onder te brengen in een veiligheids
pact. Tegen zulk een ontwikkeling is in
politieke kringen in Bonn al vaak met na
druk gewaarschuwd, temeer daar men ook
aan Franse zijde bepaalde sympathieën
voor zulk een oplossing vermoedt.
In de eerste perscommentaren in Bonn
komt men tot de slotsom, dat de bespre
kingen voor Duitsland in Genève weer van
dezelfde basis zullen uitgaan als die van
vorig jaar in Berlijn. Kernpunt van de
Russische verklaring acht men, dat hier
mede duidelijk wordt gemaakt, dat de
Russen niet bereid zijn een verenigd Duits
land de vrije keus van zijn militaire bond
genootschappen te laten. Men vreest on
der deze omstandigheden, dat alle even
tuele gesprekken over de modaliteiten van
vrije verkiezingen in Duitsland, evenals
in Berlijn, spiegelgevechten zullen blijven.
In socialistische kringen in Bonn ziet
men daarin een bevestiging van de opvat
ting der oppositie, dat geen Duitse oplos
sing bereikbaar zou zijn, zolang de eis
wordt gehandhaafd, dat Duitsland zich bij
een der wereldblokken zal kunnen aan
sluiten.
In regeringskringen wijst men er op,
dat de Russen opnieuw hun bedreiging
ongeloofwaardig hebben gemaakt, volgens
welke zij na de aanvaarding der Parijse
verdragen niet meer over Duitsland zou
den willen onderhandelen.
(Van onze correspondent in Londen)
Het vierde congres van de socialistische
Internationale, dat gisteren in Londen is
begonnen, trekt als de belangrijkste
politieke bijeenkomst, voorafgaande aan
de conferentie van de Grote Vier te Genè
ve sterk de aandacht. Op het congres
zijn socialistische partijen uit 31 landen
vertegenwoordigd. In het middelpunt van
de discussies staat een rapport over de in
ternationale situatie, waarin verklaard
wordt dat voor het eerst na de oorlog een
mogelijkheid schijnt te bestaan door on
derhandelingen een eind te maken aan de
koude oorlog. De samenstellers van het
rapport geloven niet dat het communisti
sche einddoel veranderd is, maar wel dat
er een kans bestaat op een periode van
vreedzame internationale betrekkingen.
Attlee, die het debat opende, verklaarde
dat de alom gebezigde uitdrukking van
samengaan tussen Oost en West maar éên
betekenis kan hebben, namelijk verdraag
zaamheid, berustende op aanvaarding van
de democratische orde. Het is de grote
vraag, aldus Attlee, of de communistische
wereld deze zal onderschrijven, omdat zij
indruist tegen alles wat de communisten
leren en doen. Grote mogelijkheden ope
nen zich, volgens Attlee, als de commu
nistische landen erkennen dat andere lan
den het recht bezitten zonder inmenging
hun eigen leven te leiden.
De voorzitter van de Partij van de Ar
beid, de heer Vermeer, deed een vurig
beroep op het congres om de millioenen,
die in de satellietlanden naar vrijheid
hunkeren, niet te vergeten.
Vandaag zal Jules Moch (Frankrijk)
het debat over ontwapening inleiden, ter
wijl Ollenhauer (Duitsland) zal spreken
over Europese veiligheid. Aan het eind
van de week zal ir. H. Vos (Nederland)
een wereldplan voor wederzijdse hulp uit
eenzetten.
Een foto van de opgegraven fundamenten in de binnenplaats van het Stadhuis. Links
boven ontwaart men de stevige muur welke een deel van de absis van de klooster
kerk moet hebben gevormd. Daaraan grenst de grafkelder, waarvan de tegelvloer in
vrijwel ongeschonden toestand werd teruggevonden.
i
De kaart van Thomas Thomaszoon uit 1578.
De pijl wijst naar de kloosterkerk, welke
de tuin (tegenwoordig de binnenplaats ach
ter de Pandpoort) aan de Noordzijde
beschutte.
Tien jaar gevangenisstraf met aftrek
van voorarrest heeft het gerechtshof te
Leeuwarden opgelegd aan de 45-jarige
vrouw J. van B. te Warffum, die aldaar
op 2 Mei 1946 haar man P. van der V.
door het toedienen van vergif van het
leven beroofde. De Groninger rechtbank
had haar tot vijüien jaar met aftrek ver
oordeeld. De procureur-generaal had een
gevangenisstraf van tien jaar met aftrek
en daarna ter beschikking stelling van de
regering gevorderd.
In de Ned. Herv. Kerk van Heemskerk
wordt Zondagavond een Open-deur dienst
gehouden, waarin zal voorgaan ds. F. C.
Wilkes van Beverwijk. Verder spreekt nog
de Evangelist J. Klein Haneveld uit Bode
graven. Medewerking wordt verleend door
de zangeres S. van de Outenaar en de or-
ganiste B. Swalse.
