BOUILLON
Weg ten Westen van Haarlem en nieuwe verbinding
met Zandvoort door Noordelijk deel Aerdenhout
Ruimtevaart wenst zich onder
hoede van de UNO te stellen
De tijd
«Krist
e
Provinciaal beheersplan wegen
Protesten van Bloemendaal hadden
bij Provinciale Staten geen succes
/tceutvsfivJsloOLuét
IAF zoekt erkenning door de UNESCO
'auteAibtek
Badings maakt nieuwe
opera over Rembrandt
Brandschade op Veluwe
(100 ha.): 40.000 gulden
3
Agenda voor Haarlem
Pakistaner meldde zich
als Mars-piloot
Examens
Twee inbraken - geringe
buit
KLM en Ceylon zullen
gezamenlijke luchtvaart
maatschappij oprichten
DONDERDAG 4 AUGUSTUS 1955
DE PROVINCIALE STATEN van Noordholland hebben het Provinciaal beheersplan
in verband met het wegenvraagstuk om Haarlem in de Woensdagmiddag gehouden
vergadering vastgesteld. Dat betekent, dat aangegeven is de Noord-Zuidverbinding
van de Delftlaan ten noorden van de Heussensstraat in de gemeente Haarlem tot
de grens met de provincie Zuid-Holland, ter lengte van ongeveer 12 km (de z.g.
westelijke randweg). Van de Heussensstraat loopt de weg in de richting van de
Willem de Zwijgerlaan, vervolgens in zuidelijke richting naar het station Aerden
houtHeemstede en tussen de Leidsevaart en de spoorbaan naar de grens van
Zuid-Holland. Vijfhonderd meter ten Noorden van het station AerdenhoutHeem
stede zal een weg lopen langs het Coornhertlyceum naar de Wagenweg nabij de
Van Oldebarneveltlaan. Een tweede verbinding gaat Oost-West van Haarlem naar
Bentveld, ten Noorden van de bestaande Zandvoorterweg in Aerdenhout, ter lengte
van ongeveer 4,7 km. Speciaal de gemeente Bloemendaal had tegen laatstgenoemde
verbinding bezwaren en de gemeenteraad van Zandvoort had adhaesie betuigd aan
deze verbinding. Een poging van mr. Proper (Comm.), om het besluit van de nieuwe
verbinding in Aerdenhout op te schorten vond steun bij tien leden; de overige zes
veertig leden, die aan de stemming deelnamen, verklaarden zich tegen het
en
amendement van mr. Proper.
„Verbreding Zandvoortse-
laan voldoende"
Zowel de heer P i e 1 a g e (Arb.) als de
heer Schippers (K.V.P.) zeiden de drin
gende behoefte voorshands niet te voelen
van het in het voorstel vervatte wegproject
ten Noorden van de Zandvoortselaan. De
eerstgenoemde voerde aan, dat zich in de
Zandvoortselaan alleen moeilijkheden
voordoen op topdagen en dan alleen nog
maar „bij stoten". De laan is nu 18 minuten
per uur afgesloten door spoorbomen, maar
na gereedkoming van de tunnel zal dat niet
meer het geval zijn. Temeer wanneer de
Zandvoortselaan verbreed zal worden, zal
zij naar de mening van deze spreker nog
jaren als verbinding Oost-West dienst kun
nen doen. Er komen natuurlijk vele bussen
bij, maar deze kunnen bijvoorbeeld over de
Zeeweg terugrijden.
De heer Schippers (K.V.P.) bepleitte
verbreding van het ontbrekende tracée in
de randweg tot een dubbele weg. Hij sig
naleerde ook een gebrek aan voortvarend
heid bij de provincie bij de voortschrijding
van de tunnelbouw en herinnerde er aan
dat zij reeds kort na de oorlog, waarin een
deel van de huizen langs de Zijlweg door
de Duitsers was gesloopt, dit gedeelte be
wust vrijhield voor zulk een randweg. Het
stemde de heer Schippers tevreden dat er
met de gemeente Bloemendaal ten aanzien
van de kruising met de Julianalaan over
eenstemming is bereikt, waarbij de Bloe-
mendaalse wens voor een niet-niveau-krui-
sing volkomen begrijpeliijk is. Ook hij
toonde zich teleurgesteld over de voors
hands onvervulde wens van het Haarlems
gemeentebestuur tot verplaatsing van het
spoorwegemplacement. Wordt het inder
daad zó, dat de spoorbaan maar een meter
omhoog gaat (waardoor men bij de Wester
gracht en de Pijlslaan de kruisende wegen
moet verdiepen) dan is dat het duidelijkste
teken, dat het emplacement hier wordt ge
handhaafd. Voor de ten Noorden van de
Zandvoortselaan geprojecteerde Oost-
West-verbinding had de heer Schippers
geen bewondering en ook hij adviseerde
voorlopig met de verbreding van de Zand
voortselaan te volstaan.
Dwangpositie
De heer Van derBilt (V.V.D.) gaf als
zijn mening te kennen, dat de besluiteloos
heid van de Rijkswaterstaat hier de pro
vincie in een dwangpositie heeft gebracht.
De provincie wordt hier aan een snelweg
project Noord-Zuid gezet, hetgeen princi
pieel op het terrein van het rijk ligt. De
provincie is er slechts voor de secundaire
wegen, zoals deze Westelijke randweg in
zijn oorspronkelijke opzet, die nu hals over
DONDERDAG 4 AUGUSTUS
Stadhuis. Avondopenstelling van 20 tot
22 uur voor een ieder. Uitsluitend kaars
verlichting. Stadskweektuin. Geopend van
10 tot 12, van 14 tot 17 en van 18.30 tot
20.30 uur. Nassaulaan en Nassaup'lein. Lu
napark van 14 tot 24 uur. De Waag,
Spaarne-Damstraat: Leden van het ge
nootschap „Kunst zij ons doel" exposeren
gedurende Augustus onder het motto
„Waag het erop" stadsgezichten en bloem-
stilleven. Dagelijks van 1017 en Zon
dags van 1317 uur. Luxor: „Jacht op
blond", 18 jaar, 7 en 9.15 uru. Lido: „O,
mijn papa", alle leeft., 7 en 9.15 uur.
Frans Hals: „De laatste der Sioux", 14
jaar, 7 en 9.15 uur. Roxy: „Zoon van een
bleekgezicht", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Mi
nerva: „Intermezzo", 18 jaar, 8.15 uur.
Cinema Palace: „Richard Leeuwenhart",
14 j., 7 en 9.15 uur. Rembrandt: „Meisjes
van de Kousenband", 14 jaar, 7 en 9.15
uur. Studio: „Wonderman", 14 jaar, 7 en
9.15 uur. Grote Markt, Vleeshal: Tentoon
stelling „Madame" van 10 tot 17.30 uur en
van 19 tot 22 uur. Botermarkt, Tentoon
stelling walvis „Jonas" van 10 tot 22 uur.
Nutsgebouw, 8 uur, Spir. Ver. „Hoger
Leven".
VRIJDAG 5 AUGUSTUS
Stadhuis. Avondopenstelling van 20 tot
22 uur voor een ieder. Uitsluitend kaars
verlichting. Stadskweektuin. Geopend van
10 tot 12, van 14 tot 17 en van 18.30 tot
20.30 uur. Nassaulaan en Nassauplein.
Lunapark van 14 tot 24 uur. De Waag,
Spaarne-Damstraat: Leden van het ge
nootschap „Kunst zij ons Doel" exposeren
gedurende Augustus onder het motto
„Waag het erop" stadsgezichten en bloem-
stilleven. Dagelijks van 1017 en Zondags
van 1317 uur. Lido: „A en C en de
Mummie", 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Frans Hals: „Zeebonken", alle leeft.,, 2.30,
7 en 9.15 uur. Roxy: „Geromino", 14 jaar,
2.30, 7 en 9.15 uur. Minerva: „George ver
overt de vloot", alle leeft., 2.30 en 8.15 u.
Cinema Palace: „Peter Pan", alle leeft.,
10.30, 2 en 4.15 uur en „Suzanne sliep
hier", alle leeft., 7 en 9.15 uur. Rembrandt:
„Puntje en Anton", alle leeft., 10.30 uur
en „Op de Reeperbaan", alle leeft., 2, 4.15,
7 en 9.15 u. Studio: „Sneeuwwitje", 10.30
uur en „Wonderman", 14 jaar, 2.15, 7 en
9.15 uur. Luxor: Montagne's Jeugd variété,
10.30 uur en „Khyber Patrol", 14 jaar, 2,
7 en 9.15 uur. Botermarkt: Tentoonstelling
walvis „Jonas", van 10 tot 22 uur. Open
luchttheater Bloemendaal: 14.30 uur, Kin
dervoorstelling „Doornroosje". Grote
Markt, Vleeshal: Tentoonstelling „Mada
me" van 10 tot 17.30 uur en van 19 tot 22
uur. Grote Markt, 20 uur: Optreden van
de Haarlemse Accordeonclub H. K, A, C.
in de muziektent.
kop in een snelweg moet worden omgezet,
omdat de tunnelverbinding ten Oosten van
Haarlem nota bene nog niet eens op het
rijkswegenplan voorkomt. De verbreding
van het nog aan te leggen tracée van de
Heussenstraat af, dat nu op 7 meter is ge
projecteerd, wees hij om deze reden af. Dit
is een secondaire, regionale weg en men
moet het rijk naar hij zeide niet tegemoet
komen door deze weg het karakter van een
snelweg te gaan geven. Bovendien moet het
tracée niet verder gaan dan de Van Olden-
barneveldtlaan totdat er over de aanslui
ting met het Zuid-Hollandse wegennet met
die provincie overeenstemming bestaat.
Anders legt men zich voor dit stadium al
te zeer vast.
De verbinding met Zandvoort zou zijns
inziens opnieuw beschouwd dienen te wor
den. Wellicht zou dan toch de weg ten
Noorden van de Zandvoortselaan naar het
nieuwe viaduct noodzakelijk blijken.
„Zuidelijke aansluiting langs
duinrand"
Deze Westelijke randweg moet een se
cundaire weg blijven, zo luidde ook het
oordeel van mr. Van W ij k (A.R.).
Wat de Zuidelijke aansluiting betreft zei
deze spreker dat hij en zijn fractie geen
voorstanders waren van een weg langs de
spoorbaan, niet alleen omdat het zes mil-
lioen gulden meer zal kosten, maar ook
omdat men aan die kant geen aansluitende
weg van Zuid-Holland zal vinden. Voor het
gedeelte van de randweg ten Zuiden van
het punt op 500 meter ten Noorden van het
station Heemstede-Aerdenhout moet men
nog geen definitieve maatregelen nemen.
Het is naar hij zeide best mogelijk dat de
Zuidelijke aansluiting zal moeten afbuigen
langs de duinrand.
De Oost-West-verbinding achtte de heer
Van Wijk zeker even urgent als de rand
weg. Hij vond het docr de provincie ge
projecteerde tracée ten Noorden van de
Zandvoortselaan het meest logische en
achtte de door degèmeente Bloemendaal
voorgestelde Zuidelijke verbinding, die
helemaal Zuidelijk langs het Leyduin en
Groenendaal naar de Haarlemmermeer
loopt, schadelijk, omdat er in de Haarlem
mermeer kostbaar akkerland aan ten prooi
zal vallen.
De heer M e n s i n k (Arb.), die vervol
gens aan het woord kwam, zeide dat het
in deze aangelegenheid op het publiek wel
een vreemde indruk moest maken, dat
overheidsinstanties elkaar zo openlijk be
schuldigen. „De discussie zal in het vervolg
toch op een andere manier gevoerd moeten
worden", zo zei hij.
De beslissing over de Oost-West-verbin
ding dient zijns inziens niet te worden op
geschort. Hij sprak zijn waardering uit
voor het door Ged. Staten voorgestelde
tracée ten Noorden van de Zandvoortselaan
en verwierp de suggestie voor een Zuide
lijke verbinding uit de gemeente Bloemen
daal. „Alle mogelijkheden zijn bekeken en
we hebben aan dergelijke voorstellen hele
maal geen behoefte", zo luidde zijn be
scheid over het plan-De Ranitz.
Welk tracée men voor de Westelijke
randweg in het Zuiden ook zal kiezen, men
moet in elk geval volgens een kort betoog
van de heer M e r x (K.V.P.) de kostbare
bollengrond ontzien.
Mr. D e R o o s (Arb.) verklaarde namens
zijn fractie het geheel met het door Ged.
Staten gedane voorstel voor een Oost-
Westverbinding ten Noorden van de Zand-
voortse weg eens te zijn. Uitsluitend ver
breding van de Zandvoortselaan zou lap
werk zijn, dat niet in de geringste relatie
staat met de te verwachten verkeerstoe-
neming. Laten Ged. Staten vrij zijn de door
hen voorgestelde lijn in grote trekken te
volgen en de Provinciale Staten desgewenst
in officieuze zittingen op de hoogte houden.
De heer Proper (Comm.) sprak even
eens zijn bevreemding uit over de onwil
om het spoorwegemplacement in Haarlem
te verplaatsen, ofschoon dit in 1939 al met
het rijk was overeengekomen. Deze spre
ker bleek voorstander van nader overleg
over de Oost-West-verbinding.
Het emplacement
Namens de Gedeputeerde Staten sprak
vervolgens de heer Blaauboer, die
vooropstelde dat de provincie alleen dan
een Westelijke randweg in beheer kan ne
men als het rijk een zeer belangrijk deel
van de kosten voor zijn rekening neemt.
De mogelijkheden tot verplaatsing van het
spoorwegemplacement in Haarlem zijn
herhaaldelijk door het college met de mi
nister van Verkeer en Waterstaat bespro
ken, aldus de heer Blaauboer, maar de mi
nister blijft weigeren daar de benodigde
tien millioen voor de fourneren.
„Op dit punt hebben Gedeputeerden
Haarlem dan ook los moeten laten en zij
konden dat doen omdat deze kwestie niet
van invloed is op het totstandkomen van
een Noord-Zuid-verbinding. Haarlem had
voor deze verbinding een bijdrage van zes
millioen toegezegd, maar alleen de kosten
voor de kruisingen van de Pijlslaan en de
Westergracht zullen reeds zoveel bedragen.
Er valt dus verder geen bijdrage van Haar
lem te verwachten.
Wat de Oost-West-verbinding aangaat,
zeide hij dat met verbreding van de Zand
voortselaan beslist niet volstaan kan wor
den. Het Bloemendaalse plan voor een
Zuidelijker verbinding tussen de badplaats
en de hoofdstad ontmoette bij hem de vol
gende bezwaren. Het is te Zuidelijk om aan
de directe verkeersbehoeften te voldoen,
het brengt meer schade aan de natuur dan
het tracée ten Noorden van de Zandvoort
selaan, het brengt grote schade aan cul
tuurgrond en tenslotte is het financieel
nauwelijks te verwezenlijken.
Aan de hand van het rapport van de
directeur van het Bureau Nationale plan
schetste de heer Blaauboer het belang, dat
Zandvoort heeft bij de aanleg van een
nieuwe weg in Aerdenhout. De locale be
langen dienen te wijken voor de algemene
belangen. Gedeputeerde Staten weten geen
andere oplossing en zullen zorgen, dat het
tracée met kennis van zaken zal worden
voorbereid en dat gewaakt zal worden
tegen vernieling van natuurschoon. Het al
of niet afbreken van de Vondelschool en
enkele huizen is een onplezierige zaak en
Gedeputeerde Staten voelen dat ook zwaar
aan.
Bij de replieken diende mr. Proper
een amendement in; hij wilde de vaststel
ling van de verbinding door Aerdenhout
uit het voorstel schrappen.
Gemoedelijke adviezen
Mejuffrouw mr. Ribbius Peletier
(Arb.) merkte op, dat er gemoedelijke ad
viezen gegeven zijn over de Oost-West-
verbinding, maar als het plan aangehouden
wordt, dan zal men voor grote moeilijk
heden komen. Zandvoort juicht de verbin
ding toe; de gemeente Bloemendaal, die er
het sterkst tegen gekant is, erkent zelf, dat
er wat gebeuren moet en daarom heeft zij
ir. De Ranitz opdracht gegeven een plan te
maken. Het plan van ir. De Ranitz is ech
ter onaanvaardbaar. De streek is volge
bouwd en het is daarom noodzakelijk thans
aan te geven, waar de nieuwe verbinding
ongeveer zal komen. Dan kunnen ook uit
breidingsplannen verwezenlijkt worden.
Wordt de weg thans niet aangegeven de
uitvoering kan nog lange tijd duren dan
zal het nageslacht voor moeilijkheden
staan. Dat kan thans voorkomen worden.
Het amendement van mr. Proper werd
verworpen met 1046 stemmen; vóór
stemden zeven communisten en de heren
Pielage (Arb.), Schippers (K.V.P.) en mr.
Van Gelder (C.H.).
Het voorstel van Gedeputeerde Staten
werd daarna zonder hoofdelijke stemming
goedgekeurd.
ADVERTENTIE
AGGI
TABLETTEN VOOR 8 KOPPEN:
ZO ZUIVER ALS GOUDi
KOPENHAGEN (Un. Press) Op het
zesde congres van de International Astro-
nautical Federation is de wens geuit dat de
UNO zich zal gaan bezighouden met het
ruimtevaart-onderzoek. Deze gedachte is
vervat in een voorlopig besluit inhoudende
oprichting van een commissie die tot taak
zal hebben zich in verbinding te stellen met
de UNESCO om te bereiken dat het ruim
tevaartonderzoek onder de hoede van de
UNO gesteld zal worden. De IAF zal stre
ven naar officiële erkenning door de
UNESCO om te kunnen dienen als centrum
voor verzameling van niet-geheime weten
schappelijke gegevens. Uiteindelijk zou de
UNO volgens hem een bureau voor ruim
tevaart-onderzoek in het leven moeten roe
pen.
Het praktijkstadium is nu bereikt. De
denkbeelden die onze leden jarenlang ge
propageerd hebben, zullen spoedig verwe
zenlijkt worden. Niettemin zullen wij de
voorzichtigheid niet uit het oog mogen ver
liezen, zo werd gezegd. Verschillende con
gresgangers legden opmerkelijke verkla
ringen af. Prof. Frederick Durant, de Ame
rikaanse voorzitter van de IAF, voorspelde,
dat voor het einde van deze eeuw het eer
ste bemande ruimteschip op de maan zou
landen. Ir. H. H. Kölle (West-Duitsland)
verklaarde in een door dr. Eugen Sanger
(West-Duitsland) voorgelezen verhandeling
dat het mogelijk zal zijn dat mensen over
dertig jaar een reis naar Mars maken met
behulp van chemische of atoomraketten.
Hij stelde voor, dat de grote mogendheden
hun militaire uitgaven omzetten in uit
gaven voor het onderzoek naar de moge
lijkheden van de ruimteluchtvaart. Volgens
hem kon de ruimte dan in korte tijd door
de mens bedwongen worden. Hij stelde vijf
stadia voor, uit te voeren in een periode
van dertig jaar, waarvoor vijftig milliard
dollar benodigd is.
Prof. L. I. Sedov, lid van de akademie
van wetenschappen van de Sovjet-Unie,
verklaarde waarde te hechten aan de voor
spelling dat een bemand ruimtevaartuig
binnen vijftig jaar voor een retourvlucht
zou kunnen opstijgen van de aarde. Prof.
Fred. A. Hitchcock van de universiteit van
Ohio zei echter dat vele van de voorspel-
KARATSJI (United Press) Feroze
Sethna, een 25-jarige Pakistaner, heeft
zich schriftelijk bij de Amerikaanse
ambassade te Karatsji aangeboden als
piloot voor de eerste vlucht naar Mars.
„Als ik naar de sterren kijk", schreef
hij, „bekruipt mij het verlangen de aar
de te verlaten, de wereldruimte in te
vliegen en onze vrienden op Mars de
hand te drukken". Hij berichtte dat hij
goed gezond, vrijgezel en niet spilziek
is, niet rookt en niet drinkt en geen
omgang met vrouwen heeft. De ambas
sade stelde hem teleur. Hij ontving een
briefje met de mededeling dat het nog
niet zover is en dat overigens vermoe
delijk allereerst een Amerikaan in aan
merking zal komen.
ccccocccoccccccoccccoccocccccco
ADVERTENTIE
Modelwoning 9
in een Bouwkas-huis
Fr. Zwaanstraat 24
Zandvoort - tel. 3431
Halte -Kostverloren
v.
*-
Vrij te bezichtigen
van 14-17 en 19-21 uur
Zondags gesloten
-
WONINGINRICHTING
BEVERWIJK
250 MODELKAMERS
TEL. K 2510-3641
lingen niet op fantasie berusten, omdat
men op aarde al drukcabines kan maken
voor reizen in de wereldruimte.
De Amerikaanse deskundige op het ge
bied van geleide projectielen, ir. Norman
V. Petersen, voorspelde dat binnen twintig
jaar de eerste onbemande ruimteschepen op
de maan zullen landen. Hij is het met prof.
Durant eens, dat daar waarschijnlijk nog
voor het jaar 2000 bemande ruimteschepen
zouden landen.
De Russische delegatie van waarnemers
verklaarde dat de Sovjet-Unie op het ge
bied van de ruimtevaart verlangend is naar
„samenwerking en niet naar concurrentie"
met de Verenigde Staten. „Reeds in dit sta
dium is het belangrijk besprekingen te be
ginnen, welke ten doel hebben het vreed
zaam gebruik van de nieuwe (ruimtevaart)
vindingen in het belang van de mensheid
veilig te stellen". „Samenwerking tussen de
Verenigde Staten en de Sovjet-Unie van de
beginne af aan zal belangrijk zijn, omdat
wij geloven, dat deze twee landen het verst
gevorderd zijn met hun rakettenprojecten.
Op een zo vroeg mogelijk tijdstip behoort
deze samenwerking uitgebreid te worden
tot alle belanghebbende landen," aldus
prof. Sedov.
Het IAF-congres heeft zijn medewerking
aangeboden aan het Amerikaanse project
om in 1957 een kunstmaan af te schieten.
In een aan het congres gerichte boodschap
van het Witte Huis heeft president Eisen
hower zijn dank betuigd voor dit aanbod.
Hij zei: „de betrokken autoriteiten verzocht
te hebben het aanbod zorgvuldig in over
weging te nemen".
's Gravenhage. Voor het eerste gedeelte
van het notarieel examen zijn geslaagd:
G. J. Barneveld, Utrecht; H. H. J. Linssen,
Utrecht en V. M. W. A. Mostart, Susteren.
Haarlem. Bij de hoofdakte-examens zijn
geslaagd voor de gehele akte: G. IJff te
Zaandam, F. Broefies te Zaandam, M. W.
Wiite te Santpoort.
Voor egdeelte A: G. A. M. Kubbinga te
Haarlem, H. van Driel te Diemen, P.
Schouws te Heemskerk, G. H. A. Smul
ders te Amsterdam.
Voor gedeelte B: J. van Wees te Haar
lem. A. W S+r»vt +a Amcterrlam, .T. Feen-
stra te Zwanenburg, J. P. Zegel te Weesp,
G. J. Stoel te Amsterdam, E. A. Struik te
Amsterdam, G. J. Kruunenberg te Am
sterdam, P. J. Schouten te Amsterdam,
Er moet in de menselijke
natuur een geheimzinnige im
puls als een chronometer aan
het werk zijn, die ons aan
spoort om alles zo snel en zo
veelvuldig mogelijk te doen,
zonder daarbij een uitleg te
geven over het waarom. Er
zijn grote wijsgeren geweest
die de uitvinding van de klok
er de schuld van hebben ge
geven, doch zij zijn daarvan
moeten terugkomen en bleken
dus niet zo groot te zijn als
eerst gedacht werd.
De klok, die de seconden
tikt en met metalen stem hel
vergaan van de tijd en van
het persoonlijk leven verkon
digt, is een gevolg en niet de
oorzaak van onze haast. Wij
hebben immers klokken ge
maakt omdat wij wilden zien,
hoe snel wij alles konden doen
en hoe wij onze jacht achter
de prestatie het voordeligst
konden indelen en als die
geheimzinnige impuls in onze
natuur er niet geweest was,
zouden er nimmer klokken
zijn uitgevonden.
De haast is ook niet een
product van de moderne tijd
of van de structuur onzer ge
mechaniseerde, gemotoriseer
de maatschappij. Overal ter
wereld, tot in de kluizenaars-
stulpen toe, treft men de nei
ging aan om door ingenieuze
handigheden de tijd te over
treffen. Ge kunt in uw vacan-
tie een oord zoeken, waar de
tijd uitrust ge zult er altijd
weer een klok vinden, en
mensen die er op kijken. Ge
zult er altijd weer die impuls
onderkennen, waarmee de
menselijke handelingen min
of meer in een onbegrijpelijke
en vaak nutteloze efficiency
worden gerangschikt om pro
ductiever, sneller en veelvul-
diger te kunnen zijn.
In een afgelegen dorpsher
berg, die droomt tussen oude
olmen en wier gerimpelde
gevels terugdenken aan de
tijd der zandwegen en trek
schuiten, kan veel onveranderd
zijn gebleven door de voort
gang der jaren heen. Er kan
een planken vloer met wit
zand zijn, er zullen wellicht
nog koperen tapkranen en
blauwe horren zijn, en mis
schien een gaslamp met ver
gulde krullen en glazen tier
lantijnen. De waard is wel
licht een afgeleefd man zon
der aspiraties, die met tien
bezoekers per week tevreden
is en zijn herberg aanhoudt als
tijdverdrijf voor de oude dag.
De klok is van voorhistorisch
maaksel, met koperen gewich
ten en een kleurig Mei-tafe
reel op de wijzerplaat geschil
derd.
Het kan zelfs zijn, dat in
deze landelijke rust de kaste
lein niet op zijn klok kijkt en
de tijd laat stromen langs zijn
gedoente als een visser in zijn
bootje het water langs zich
laat gaan zonder van zijn
dobber op te zien. Dan lijkt
het geheimzinnige snelheids-
monstertje althans hier niet
tot wasdom gekomen, en ge
zoudt kunnen denken dat ge
het paradijs van de gezapig
heid eindelijk hebt ontdekt.
Niets is minder waar, noch
tans. Want de waard heeft
een radio-gramofooncombinatie
met een stapel van tien ebo
nieten platen en hij heeft een
platenwisselaar erbij, zodat de
tien platen zo snel mogelijk
achter elkander kunnen wor
den afgespeeld.
Waarom?
Hij zou na -iedere plaat met
langzame passen naar het in
strument kunnen lopen om een
nieuwe plaat op te zetten, als
dat nodig was. Hij heeft im
mers de tijd. Hij zou van de
tien uren, die hij dromend
achter zijn tapkast of op de
bank voor de gevel doorbrengt,
er één kunnen afnemen en dat
in stukjes verdelen voor het
wandelen naar de gramofoon.
Neen. Hij heeft een platenwis
selaar en hij zou die niet meer
kunnen missen.
Hij is in geen opzicht ver
schillend van de bromfietser,
die plotseling het idee gekre
gen heeft dat een gewone fiets
te langzaam ging. Een brom
fietser, die als een dolle door
het verkeer snort, met scherpe
bochten, en boze blikken naar
alles wat hem in de weg komt.
Hij riskeert zijn leven hon
derdmaal, en dat van anderen
nog vaker. Hij haalt uit zijn
takkerende fiets alles wat erin
zit, en alles wat de fabrikant
er heeft in gedaan. Hij komt in
tomeloze vaart eindelijk thuis,
vliegt door het gangetje en
stapt af om zich daarna
voor de rest van de avond thuis
te gaan zitten vervelen en op
de klok kijken om te zien, of
het nog geen bedtijd wordt.
De waard met zijn platen-
wisselaar en de bromfietser
verschillen niet veel van de
monniken in Tibet, ofschoon
de vergelijking zo op het oog
enigszins vreemd is.
De monniken van Tibet in
hun grijze kloosters, omringd
door het wijde, grauwe berg
land, zouden eigenlijk het ge
voel moeten hebben dat zij
reeds de eeuwigheid zijn bin
nengegaan en dat hun voeten
niet op de aarde, doch op de
tijdeloosheid steunen. Hun land
heeft geen wegen, geen auto's,
geen fabrieken. En uiteraard
geen platenwisselaars noch
bromfietsen. Er zijn zelfs geen
klokken en zij tellen de dagen
niet, omdat zij het niet be
langrijk vinden of het Dinsdag
dan wel Vrijdag is. Zij werken
niet, zij eten weinig en zij
hebben geen vorm van afwis
seling dan nu en dan eens een
poos uit het raam naar de
horizon kijken. Als ergens de
impuls tot snelheid en ratio
nalisatie een slechte voedings
bodem heeft gevonden, dan is
het wel hier in Tibet, waar het
leven stilstaat als het water in
een vijver.
De monniken doen wat des
monniks is, zij bidden. Ner
gens moet de sfeer zo geschikt
zijn tot bidden als hier, waar
men er de tijd, de rust en de
ongeroerdheid voor heeft. Doch
nu blijkt, dat de mens overal
ter wereld, in alle situaties en
gemoedsgesteldheden, steeds
een geboren bromfietser is.
Want terwijl nergens in Tibet
een machine gevonden wordt
die ook maar iets maakt wat
de mens gebruiken kan, heb
ben de monniken van Tibet
met hun primitieve middelen
een machine voor het bidden
gemaakt. Zij hebben een inge
nieus instrument uitgevonden,
waarmee zij zoveel en zo snel
kunnen bidden als zij willen.
De gebedsmolen produceert
geschreven gebeden als een
gloeilampenmachine haar gla
zen bolletjes in een onophou
delijke reeks de monniken
behoeven slechts te draaien.
Zij zullen er vandaag of mor
gen ook nog wel een kleine
benzinemotor aan vast prutsen.
Dit lopende-bandbidden is
een geestelijk bromfietsen zon
der nut. Het is brombidden
zonder doel. Het is de zijweg
van de mens, die nooit de
rechte baan kan houden en
altijd gaatjes zoekt om alles
zo snel mogelijk en zo zinne
loos mogelijk verkeerd te doen.
Het is niet de klok, doch de
mens zelf, die de tijd aanbidt
en zijn leven verspilt met te
vrezen, dat hij niet lang genoeg
leven zal. J. L.
De heer H. Gortzak, lid van de Tweede
Kamer, heeft enige tijd geleden de minis
ter van Onderwijs, Kunstens en Weten
schappen schriftelijk de vraag gesteld of
de aan Henk Badings verleende opdracht
tot het componeren van een opera over
Rembrandt in feite geen herhaling is van
een opdracht, die in 1942 door de N.S.B.-
overheid aan dezelfde componist is ge
geven en welke garanties er bestaan, dat
de voorgestelde opera niet ongeveer de
zelfde als de destijds ontstane „Nacht
wacht" zal zijn.
De minister heeft hierop thans geant
woord een opdracht te hebben gegeven aan
Henk Badings tot het componeren van een
opera, waarvan de inhoud, ontleend aan
de laatste levensjaren van Rembrandt, ge
heel anders zal zijn dan die van de reeds
bestaande opera „Nachtwacht". Het thans
te componeren werk zal, zowel wat het li
bretto als wat de muziek betreft, een vol
komen nieuwe opera worden. Van her
haling van een vroeger verstrekte op
dracht is derhalve geen sprake.
De minister kan de mening, dat de gang
van zaken met betrekking tot het verstrek
ken van deze oodracht zeer te betreuren
is, niet delen. Hij wijst er op, dat Badings
reeds 'eigener beweging begonnen was aan
een opera over Rembrandt, voordat hem
door het toenmalige departement van
Volksontwikkeling en Kuituurbescherming
een opdracht werd gegeven. Hij heeft deze
opdracht weliswaar niet van de hand ge
wezen, maar slaagde er in de uitvoering
daarvan zodanig te vertragen, dat de opera
tijdens de bezetting niet meer tot uitvoe
ring kon komen. Na de oorlog werd deze
opera onder meer voor de Nederlandse
radio en door de Koninklijke Vlaamse
Opera in Antwerpen uitgevoerd. Te meer
daar de Centrale Ereraad voor de Kunst
reeds in 1946 van mening was, dat Ba
dings niet in de uitoefening van zijn be
roep als comDonist moest worden belem
merd, bestond er voor de minister geen
reden het advies der opdrachtencommissie
niet od te volgen. Evenmin ziet hij thans
aanleiding de reeds gegeven opdracht te
annuleren.
De schade, welke de brand op de Veluwe
verleden- week Maandag ten Westen van
Epe heeft aangericht, blijkt niet zo groot
te zijn als zich aanvankelijk liet aanzien.
Volgens deskundigen, die de totale opper
vlakte hebben opgemeten, zijn circa 100
hectaren vernietigd.
De gemiddelde schade per hectare is be
groot op 400, hetgeen een totaal schade
bedrag van 40.000 oplevert. De resten
van verbrande dennebossen, een totale op
pervlakte van 30 a 35 hectare, zullen zo
spoedig mogelijk moeten worden gekapt,
teneinde te voorkomen dat zich hierop in
secten neerzetten. Bovendien is het schil
len van de stammen zeer moeilijk, wanneer
deze te lang blijven staan. Verwacht wordt
dat de heide het volgend jaar weer zal be
ginnen uit te lopen en zich binnen enkele
jaren zal hebben hersteld. De wortels heb
ben vermoedelijk door de brand weinig te
lijden gehad, doordat het vuur, aangewak
kerd door de krachtige wind, aan de opper
vlakte is gebleven.
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op Woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op Donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE.
In de nacht van Dinsdag op Woensdag
heeft een onbekende een bezoek gebracht
aan het kantoor van een meubelfabriek
aan de Uittendaalstraat in Santpoort en
aan een woning aan de Van Dalenlaan. De
totale buit bedroeg f 15.maar daar heeft
de nachtelijke gast heel wat moeite voor
moeten doen.
Aan de Van Dalenlaan kwam hij binnen
via een openstaand uitzetraampje, haalde
alles over hoop, maar liet allerlei kost
baarheden staan, daar hij kennelijk op geld
uit was. Uit een metalen geldtrommeltje
ontvreemdde de man tenslotte f 6.uit
een spaarbusjè f 3.en uit een kartonnen
doosje f 0.60. Kennelijk dezelfde bracht
een bezoek aan de meubelfabriek, waar
hij zich door een openstaand opklapraam
toegang verschafte. Ook hier heeft de man
geruime tijd rondgeneusd, zonder echter
iets van zijn gading te vinden. Met behulp
van een stuk gereedschap uit de fabriek
werd de deur naar het kantoor geforceerd,
maar de buit was niet meer dan f 4.50. De
recherche heeft de zaak in onderzoek.
„Bij de besprekingen tussen de minister
van Verkeer van Ceylon en mij is een basis
gevonden tot oprichting van een gezamen
lijke luchtvaartmaatschappij", zei de on
derdirecteur der K.LM en hoofd van de
Oostgroep dezer maatschappij, de heer B.
G. van Os van Delden Woensdagavond bij
zijn terugkeer uit Colombo op Schiphol.
De heer Van Os van Delden heeft in ge
zelschap van de heer C. J. M Nass, adjunct
directeur van de dienst Buitenlandse Be
trekkingen der K.LM een week in Colombo
vertoefd met het doel door besprekingen
met de „minister of transport" de moge
lijkheid te onderzoeken van een eventuele
samenwerking tussen de regering van Cey
lon en de K.L.M.
