Gebr. Beekman
PANDA EN DE MODE-MEESTER
Geheim rapport voorgelezen
van de inlichtingendienst
In 1957 in heel Nederland goede
radio- en televisie-ontvangst
Wereldnieuws
Schoolboeken
LOOSJ ES
Prijs f 4450.-
Zaak-Jungschlaeger
Mevr. Bouman: Beklaagde kan zich
niet tegen algebra-formules verdedigen
De radio geeft Zondag
LI
Jet wmiöpefcieifM umj:
De radio geeft Maandag
1AT
Grote uitbreiding van zender
park in uitvoering
ió Itet
zo
r~
J
2
Geheime acties
Verdachtmaking
Wereldomroep
Televisie
F.M.~net
Vechtpartij met dodelijke
afloop berecht
Mr. A. B. Cohen Stuart
overleden
Twee Duitse jongens wilden
naar Engeland varen
Grootste
bouwsteen
ZATERDAG 3 SEPTEMBER 1955
A O V RETENTIE
Vrydag is by de behandeling van de
zaak-Jungschlaeger in 26ste zitting voor
het Landgerecht te Djakarta op verzoek
van de verdedigster, mevrouw Bouman, ge
tuige Tomasoa verschenen. Nadat aan ge
tuige enkele vragen waren gesteld, gaf
rechter Maengkom de officier van justitie
HILVERSUM I, 402 M.
8.00 Nieuws en postduiven berichten. 8.18
Weer of geen weer. 10.00 Voor de jeugd.
10.30 Evangelisch Hervormde Kerkdienst.
11.45 De Kerk aan het werk, reportage. 12.00
Sportspiegel. 12.05 Lichte muziek. 12.25 Even
afrekenen, Heren! 12.45 Orgel. 13.00 Nieuws.
13.05 Mededelingen of platen. 13.10 Geva
rieerd programma voor de militairen. 14.00
Boekbespreking. 14.20 Kamerkoor en in
strumentaal ensemble. (In de pauze plm. 14.55
Onder en boven de wet, causerie). 15.50
Rhytlimisclie muziek. 16.00 Militaire Kapel.
16.30 Sportrevue. 17.00 Tussen Kerk en We
reld. causerie. 17.20 Van. het Kerkelijk Erf,
reportage. 17.30 Voor de kinderen. 17.50
Sportjournaal. 18.15 Nieuws en sportuitsla
gen. 18.30 Lichte muziek. 18.55 Het Postkan
toor van Sibbedijke, hoorspel. 19.15 Platen.
19.30 Amateursprogramma. 20.00 Nieuws.
20.05 Journaal. 20.15 Amusementsmuziek.
20.45 Dartmoor, hoorspel. 21.10 Rhythmische
muziek. 21.45 Voordracht. 22.00 Koorzang
22.30 Platen. 23.00 Nieuws. 23.15 Platen. 23.25
24.00 Lichte muziek.
HILVERSUM H, 298 M.
8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15 Platen.
8.30 Oud-Katholieke Kerkdienst. 9.30 Nieuws.
9.45 Platen. 9.55 Hoogmis. 11.30 Platen. 12.20
Apologie. 12.40 Platen. 12.55 Zonnewijzer.
13.00 Nieuws en Katholiek nieuws. 13.10
Lunchconcert. 13.40 Boekbespreking. 13.55
Platen. 14.00 Omroep-orkest. 14.55 De taak
van het Katholiek Hoger Onderwijs, cause
rie. 15.05 Klassieke muziek. 15.40 Platen.
16.10 Katholiek Thuisfront overal! 16.15
Sportreportage. 16.30 Vespers. 17.00 Doops
gezinde kerkdienst. 18.30 Omroep-orkest.
18.55 Nieuws uit de kerken. 19.00 Boekbespre
king. 19.15 Vocaal ensemble. 19.30 Waarheid
en verbeelding rondom het Nieuwe Testa
ment, causerie. 19.45 Nieuws. 20.00 Platen.
20.40 Actualiteiten. 20.55 De gewone man,
21.00 Promenade-orkest en soliste. 21.40 Ge-
schichten aus dem Wienerwald, muzikaal
klankbeeld. 22.40 Het getuigenis over Chris
tus. causerie. Daarna: Avondgebed en litur
gische kalender. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00
Platen.
TELEVISIE (N.T.S.)
15.30 Reportage uit Venetië. 16.15 Repor
tage motorwedstrijden te Monza. 17.1017.30
Vervolg van de reportage uit Venetië.
BLOEMENDAAL, 245 M.
9.00 en 10.30 Ds. A. Pos te Haarlem. 3.30
en 7.30 Ds. G. Toornvliet te Leiden.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Om
roeporkest 13.00 Nieuws. 13.15 Voor de sol
daten. 14.00 Les Pêcheurs de Perles, opera.
Tussen 16.00 en 17.00 Sport. 16.00 Platen.
17.45 Nieuws. 18.05 Platen. 18.30 Godsdienstig
halfuur. 19.00 Nieuws. 19.30 Omroep-orkest
en solist. 20.00 Hoorspel. 21.27 Verzoekpro
gramma. 22.00 Nieuws. 22.15 Verzoekpro
gramma. 22.45 Platen. 23.00 Nieuws. 23.05
Dansmuziek. 23.3024.00 Platen.
BBC, uitzending voor Nederland
8.008.15 Engelse les voor beginnelingen,
uitspraakles. (Op 464 en 50 m.). 22.0022.30
Nieuws. Feiten van de dag en De Engelse
geschiedenis: Romantiek en dagelijks leven:
James I, door Dr. A. Noach. (Od 224 en
49 m.).
ADVERTENTIE
BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERD. B0LSTR. 48 A'DAM - TEL. 717162
Waterdichte pantalons 9.75 j
HILVERSUM, I 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.35
Voor de vrouw. 9.40 Morgenwijding. 10.00
Platen. 11.00 Voor de vrouw. 11.15 Radio
Philharmonisch sextet. 11.45 Voordracht. 12.00
Musette-orkest. 12.30 Land- en tuinbouw-
mededelingen. 12.35 Voor het platteland. 12.42
Lichte muziek. 13.00 Nieuws. 13.15 Medede
lingen en platen. 13.25 Amusementsmuziek.
13.55 Koersen, 14.00 Pianorecital. 14.30 Ne
derland, derde seheepsbouwland, causerie.
14.40 Platen. 14.50 Filmprogramma. 15.20
Amerika met eigen ogen, causerie. 15.45
Platen. 17.05 Promenade-orkest en Omroep
koor. 17.50 Militaire causerie. 18.00 Nieuws.
18.15 Dansmuziek. 18.45 Voor de jeugd. 19.00
Amusementsmuziek. 19.30 Orgel. 19.45 Re
geringsuitzending: Landbouwrubriek: 1. Re
portage over een pluimveebedrijf in Oter-
leek. 2. Gebruiksmogelijkheden van de
kunstvogel in de fruitteelt. 20.00 Nieuws.
20.05 Madame Butterfly, opera (pl.) (In de
le pauze: 20.55—21.0' Actualiteiten. In de 2e
pauze: 21.5522.15 Ouders en school, cau
serie). 22.50 Platen. 23.00 Nieuws. 23.15 Pla
ten. 23.25—24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Gewijde muziek. 7.30
Platen. 7.45 Een woord voor de dag. 8.00
Nieuws en weerbericht. 8.15 Sportuitslagen.
8.25 Platen. 9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor de
vrouw. 9.35 Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00
Platen. 11.05 Omroep-orkest. 11.55 Instru
mentaal trio. 12.25 Voor boer en tuinder.
12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33
Platen, 12.53 Platen of actualiteiten. 13.00
Nieuws. 13.15 Politiekapel en solist. 13.50
Platen. 14.05 Schoolradio. 14.30 Platen. 14.45
Voor de vrouw. 15.15 Lichte muziek. 15.45
Platen. 16.00 Bijbeloverdenking. 16.30 Viool
en orgel. 17.00 Voor de kleuters. 17.15 Piano
recital. 17.40 Koersen. 17.45 Regeringsuit
zending: Rijksdelen overzee: Het eiland Bo
naire. 18.20 Sport. 18.30 Surinaamse muziek.
19.00 Nieuws en weerberichten. 19.10 Orgel
concert. 19.30 Platen. 19.55 Geen wapenstil
stand met de kanker, causerie. 20.00 Radio
krant. 20.20 Residentie-orkest en solist. 21.00
Discussie. 21.20 Metropole-orkest. 22.00 Pla
ten. 22.10 Meisjeskoor, strijkorkest en solist.
22.45 Avondoverdenking. 23.00 Nieuws en
S.O.S.-berichten. 23.15 Platen. 23.40—24.00
Het Evangelie in Esperanto.
TELEVISIE (N.T.S.)
20.1521.00 Voetbalreportage.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.15 Lichte muziek. 12.30
Weerbericht. 12.34 Voor de landbouw. 12.42
Lichte muziek. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen.
13.50 Orkestconcert. 14.30 Platen. 16.02 Voor
de zieken, 17.00 Nieuws. 17.10 Lichte mu
ziek. 18.00 Franse les. 18.15 Platen. 18.20
Godsdienstige causerie. 18.30 Voor de sol
daten. 19.00 Nieuws. 19.30 Symphonisch con
cert. 21.00 Actualiteiten. 1JJ..15 Omroep
orkest en solist. 22.00 Nieuws. 22.15 Lichte
muziek. 22.5523.00 Nieuws.
BBC, uitzending voor Nederland
8.008.15 Engelse les voor beginnelingen,
uitspraakles. (Op 464 en 50 m.). 22.0022.30
Nieuws. Feiten van de dag en Engelse les
voor beginnelingen, (Op 224 en 49 m).
Sunario gelegenheid een rapport van de
inlichtingendienst voor te lezen.
Op de vragen van de verdedigster ant
woordt Tomasoa, dat hy als K.N.I.L.-mili-
tair op de onderneming „Perakan Salak"
gedetacheerd was geweest aan het eind van
1948. De verdedigster zegt zich erover te
verwonderen, dat getuige nooit eerder ver
teld heeft, dat hij Baden in de grot van de
onderneming „Perakan Salak" ontmoette.
De officier zegt, dat getuige dit wel aan de
politie had gemeld. De verdedigster zegt er
nog meer verwonderd over te zyn, dat dit
dan niet in het proces-verbaal genoemd is.
„Als verdedigster zo blijft doorvragen over
bekende feiten, kan hy zich niet aan de
indruk onttrekken, dat zij de behandeling
van de zaak wil vertragen," aldus meent
mr. Sunario.
De verdedigster zegt daarop, dat zij over
dezelfde verklaringen van Tomasoa uit de
zaak-Schmidt ook hier vragen moet stellen,
die echter lang niet dezelfde zijn.
Daarna vraagt zij getuige of Sijnja niet
op de onderneming „Dramaga" was ge
weest en daar een bedrag van achtduizend
rupiah had gebracht, zoals getuige in het
vooronderzoek had gezegd. Getuige be
dankt verdedigster dat zij hem daaraan
herinnerd heeft. Hij zou dat bijna ver
geten zijn. Getuige verklaarde Sijnja heel
goed te kennen, waarop verdedigster de
rechter meedeelde, dat getuige in de zaak-
Schmidt tegenover rechter Rochjan Sijnja
van een foto niet herkende.
Dan geeft de rechter de officier gelegen
heid een geheim rapport, opgesteld door
luitenant Suhartono, voor te lezen. Het
begint in Februari 1951 en zegt een over
zicht te zijn van de geheime acties van de
Nederlanders in Indonesië. Behalve de
naam van Jungschlaeger zyn alle andere
namen door codenummers vervangen, bij
voorbeeld X-14, X-86 en X-91. Vrywel alle
Nederlandse bedrijven in Indonesië of ver
tegenwoordigers daarvan worden erin ge
noemd. Verder de APRA, een fotostudio in
Djakarta, leden van de federale regering,
vertegenwoordigers van Nederlandse werk
nemersbonden in Indonesië, een journalist
van een Nederlands blad in Djakarta en
employés van Nederlandse, Belgische en
Zwitserse ondernemingen.
In het rapport staat ook vermeld, waar
beklaagde op bepaalde data verbleef, met
wie hij sprak en wie hem thuis en op kan
toor opzochten. Verder leest de officier en
kele passages uit brieven voor, die Jung
schlaeger uit Nederland zou hebben ont
vangen. Beklaagde zegt hierop, dat hij een
groot gedeelte van de voorlezing niet heeft
kunnen volgen. Wel heeft hij een passage
uit een brief van zijn schoonvader van 79
jaar herkend, die hem schreef goed op te
passen. Hij meent verder, dat het wel waar
zal zijn, dat ook anderen hem schreven
voorzichtig te zijn. Beklaagde zegt niets
van het geheime rapport te begrijpen: „De
beide keren, dat ik wel in Bandung ben
geweest, worden er niet eens in genoemd".
Beklaagde zegt, dat dergelijke informatie
ook vroeger bij de Nefis wel eens door be
taalde informanten werd binnen gebracht,
maar als men die nader onderzocht bleek
er meestal niets van over te blijven.
Nadat de officier het rapport aan de
rechter heeft overgelegd zegt verdedigster,
dat het voor beklaagde onmogelijk is zich
hiertegen te verdedigen: „Alle namen zijn
omgewerkt tot algebra-formules. Waarom
komt luitenant Suhartono zelf niet hier om
zijn verklaringen onder ede af te leggen?
Dan kan hij ook hierover ondervraagd wor
den". (Suhartono heeft al eens eerder op
een zitting met gesloten deuren, niet onder
ede, een aantal verklaringen afgelegd en
een schema toegelicht over de organisatie
van de Nederlands-Indische Guerilla Or
ganisatie (NIGO).
Rechter Maengkom vraagt verdedigster
of zij dit rapport dus van geen waarde
vindt?"
Verdedigster: „Dit is niet anders dan een
anonieme verdachtmaking. Ik ben geen
rechtskundige, maar volgens mijn rechts
gevoel kan beklaagde zich hiertegen niet
verdedigen."
Beklaagde: „Als op een avond om 8 uur
X-356 by my thuis komt thee drinken, hoe
weet ik dan wie hij is? X-86 en Z-93 ken
ik ook niet."
De officier verklaart, dat dit rapport on
afhankelijk is van het politie-onderzoek.
De politie was reeds vergevorderd met het
onderzoek, toen dit rapport over de zaak
werd ingediend.
De rechter sluit hier de zitting. De vol
gende zitting wordt bepaald op 8 Septem
ber. Dan zal getuige Manoch weer gehoord
worden.
Benzinegebruik 1 op 18
Snelheid 100 km
Vraagt demonstratie bij
Haarlem
Tel. 14160
Bloemendaal
Tel. 22165
Op het gebied van de bouw van radio- en televisiezenders wordt op het ogenblik
door de PTT voor rekening van Nozema, de Nederlandse omroepzendermaatschappij
een belangrijke activiteit ontwikkeld. Het is een complex van werken, over het ge
hele land verdeeld, waarvan de bouw enkele jaren in beslag zal nemen. Intussen
wordt gestreefd naar een geleidelijke uitvoering, zodat geregeld nieuwe radio- of
televisiezenders in de lucht kunnen komen. Uiteindelijk hoopt men, dat begin 1957
geheel Nederland televisie zal kunnen zien, het Noorden, Oosten en Zuiden een
modern FM-net bezitten zal en Radio-Nederland Wereldomroep over een zender
park van ten minste vier krachtige zenders zal beschikken, waarmee de Nederlandse
stem over de wereld beter zal worden gehoord.
De werken, tot stichting waarvan de re
gering machtiging heeft verleend, zijn de
volgende:
De bouw van een zenderpark voor de
Wereldomroep; ten tweede de bouw van
televisiezenders te Appelsga (Fr.), Markelo
(Ov.), Herten bij Roermond (L.) en Goes
(Z.). Hiermee zal een net van TV-zenders
zijn gesticht, waarvan wordt verwacht,
dat het geheel Nederland van een goede
ontvangst zal verzekeren.
Volledigheidshalve zij hierbij vermeld,
dat om de televisiezenders met de studio
en onderling te kunnen verbinden en om
de aansluiting te verzekeren op het Euro-
visi-net er straalzenders (relaisposten)
zullen worden gebouwd te Hilversum,
Roosendaal, Loon op Zand bij Tilburg,
Lichtmis (Ov.), Apeldoorn en Mierlo.
Tenslotte wordt een net van FM-zenders
gesticht, waardoor de Oostelijke helft van
Nederland van goede FM-ontvangst wordt
verzekerd. Daartoe zullen FM-zenders
worden gebouwd te Markelo, Irnsum (Fr.),
Hoogezand, Mierlo en Hulsberg (L.).
Op het ogenblik werken te Hoogezand,
Hengelo en Hulsberg reeds provisorische
FM-zenders, die met gering vermogen
het programma van Hilversum relayeren.
De gebouwen en antennetorens van de
FM-zenders te Markelo en Goes zullen
voor dubbel gebruik worden uitgevoerd.
Dat wil zeggen, dat zij ook gebruikt zul
len worden ten behoeve van de televisie.
In Goes wordt echter voorlopig alleen de
TV-component gesticht.
Op een zestig hectare groot terrein in
IJsselstein, dicht bij het complex voor de
binnenlandse omroep en de TV-zender,
wordt voor de Wereldomroep een zender
park gebouwd, waarvan de kosten tussen
de zes en zeven millioen mogen worden
geraamd. Een modern geoutilleerd ge
bouw, ontworpen door de architecten Mer-
kelbach en Elling, is thans zo goed als ge
reed. Met de montage van de eerste 100
kilowattzender is begonnen. De ingebruik
stelling van deze zender kan medio 1956
worden verwacht. De levering van een
tweede 400 kilowattzender wordt tegen het
voorjaar van 1956 tegemoetgezien, waarna
terstond met de montage kan worden be
gonnen, zodat ook deze zender medio '56 in
bedrijf kan, evenals trouwens een 50 kilo
wattzender. Als deze drie sterke zenders
„in de lucht zijn" hoopt men in de eerste
helft van 1957 nog een 100 kilowattzender
in gebruik te nemen. Deze vier zeer mo
derne zenders worden in één grote zender
zaal in het gebouw geconcentreerd. Zij zul
len voorzien zijn van knopsystemen ten
einde op verschillende golflengten te kun
nen werken.
Naast de feitelijke zenders is een park
van 58 antennemasten in aanbouw, dat
grotendeels uit zogenaamde ruitantennes
bestaat en voorts uit drie aanzienlijk om
vangrijker „gordijn-antennes". Met be
hulp van dit uitgebreide antennesysteem
en vier sterke zenders zal de Nederlandse
Wereldomroep overal op de aarde kunnen
worden gehoord.
In Appelsga, dat door omstandigheden
als laatste, namelijk in de loop van 1957
„in de lucht" zal komen, zal een televisie
antenne worden gebouwd op een toren
van 200 meter hoogte. De beslissing of
hier een betonnen toren komt of een ge
bouw met een stalen mast wordt zeer bin
nenkort verwacht. Deze toekomstige TV-
zender zal werken op kanaal 6, beeld
182.25 mhz, geluid 187.75 mhz. Het effec
tieve vermogen van de zender, die het ge
hele Noorden des lands zal bestrijken, zal
50 kilowatt bedragen.
In Markelo is een aanvang gemaakt met
de bouw van een toren van omstreeks 160
meter hoogte. De onderste helft bestaat
uit een betonnen cylinder van ruim 100
meter met een diameter aan de voet van
15 meter. De verdere opbouw is een sta
len vakwerkmast. Dit werk wordt ver
wacht voltooid te zijn in de tweede helft
van 1956. Deze zender, waarvan het effec
tieve vermogen 30 kilowatt bedraagt zal
begin 1957 in de lucht komen. Gebouw en
toren zullen tevens dienen ten gerieve van
het FM-net alsmede van de thans bestaan
de am-steunzender op de 188 meter golf te
Hengelo. De TV-zender Markelo zal wer
ken gaan op kanaal 7. beeld 189.25 mhz,
geluid 194.75 mhz.
In het dorpje Herten bij Roermond
komt een zelfde toren als in Markelo en
ook hier is met de bouw reeds een aan
vang gemaakt. Deze zender, die Limburg
zal bedienen, kan begin 1957 in bedrijf
komen. Het effectieve vermogen van de
zender zal 50 kilowatt bedragen, hij zal
\verken op kanaal 5, beeld 175.25 mhz, ge
luid 180.75 mhz.
Een toren van hetzelfde type, echter met
een hoogte van 130 meter, zal in Goes ver
rijzen. Eind 1956 kan dit station, waarvan
aan de bouw reeds hard wordt gewerkt, in
bedrijf zijn met een vermogen van 10 kilo
watt. Hij zal gaan werken op dezelfde
frequentie als Markelo.
Het FM-net, dat over het algemeen snel
ler gereed zal zijn dan dat voor TV, omvat
voor het Noorden zenders te Irnsum en
Hoogezand. In Irnsum komen een gebouw
en een stalen vakwerkmast, met de bouw
waarvan men bezig is. Het gereedkomen
van het gehele werk wordt hier eind 1955
verwacht. Daarna komen de noordelijke
FM-zenders vrij spoedig in de lucht.
Irnsum zal de beide Hilversumse zenders
relayeren en wel op resp. 88,20 mhz en
96.600 mhz. Het effectieve vermogen zal
15 kilowatt bedragen.
Tegelijkertijd zal de bestaande proviso
rische FM-zender te Hoogezand, die thans
alleen Hilversum I relayeert, worden ver
vangen door twee FM-zenders voor de re-
layering van Hilversum I en II uit te zen
den op 91.80 mhz en 94.90 mhz.
Als bijzonderheid zij vermeld, dat in de
toekomst deze zenders automatisch op af
stand vanuit het zenderscomplex in Ap
pelsga zullen worden bediend, zodat zij
geen personeelsbezetting zullen hebben.
De FM-dubbelzender te Markelo wordt
gecombineerd met de televisie-voorziening.
Deze FM-zenders, die een vermogen van
50 kilowatt zullen krijgen, zullen werken
op 97.20 en 98.30 mhz.
In Mierlo is inmiddels begonnen met
de bouw van een FM-dubbelzender met
een toren van 115 meter hoogte, het ge
reedkomen van dit werk wordt toegemoet-
gezien tegen de zomer van 1956. Het ver
mogen der zenders zal 15 kilowatt be
dragen. De frequentie, waarop zal worden
uitgezonden, bedraagt 93.50 en 99.90 mhz.
In Hulsberg tenslotte wordt in de loop
van 1956 de vervanging verwacht van de
bestaande provisorische FM-zender door
twee zenders van het type als in Hooge
zand. Met een sterkte van 5 kilowatt zal
worden uitgezonden op de frequenties
95.10 en 97.50 mhz.
Als conclusie kan worden gesteld, dat
in de loop van 1957 geheel Nederland ver
zekerd kan zijn van een uitstekende ont
vangst zowel op het gebied van radio als
televisie.
39. Panda vertelde, wat er allemaal op
het ministerie van Modezaken was voor
gevallen. „Het is allemaal een grote be
driegerij van Joris", besloot hij zijn ver
haal. Hij heeft de X-lijn met het smalle
middeltje alleen maar ontworpen, om ar
me dikkerds geld af te persen". „Gezette
personen zijn over het algemeen veelge
steld mompelde Jolliepop peinzend,
dit verklaart dus, waarom hij juist het
welgedane volksdeel als zijn slachtoffer
koos Zeer afkeurenswaardig, met uw
welnemen". „Dat is het zeker!", riep Panda.
„Maar is er nu niets tegen te doen?" „Ik
vrees van niet, meneer Panda", antivoord-
de Jolliepop, „deze ondeugdzame Minister
verheugt zich nog steeds in een groot aan-
fl toegewijde aanhangers". Met deze
woorden opende hij het raam, en wees
met een veelzeggend gebaar naar een op
tocht, die juist voorbij trok. De beeltenis
van Joris werd daar door de straten ge
dragen door opgewonden paardestaarten
en andere vurige bewonderaarsters van de
modemeester. „Op deze emotionele volge
lingen is zijn macht gebaseerd", zei Jollie
pop. „En het laat zich niet aanzien, dat zij
zich tegen hem zullen keren".
Op 30 Maart ontstond in de keuken van
een hötel te Amsterdam een twist tussen
twee personeelsleden waarbij een van hen,
de 41-jarige A. V. S. uit Amsterdam, een
zware steelpan greep en daarmee de 42-
jarige L. V. een klap op het hoofd gaf. Die
zelfde dag overleed V. in het Binnengast
huis.
Gisteren stond S. terecht voor de Am
sterdamse rechtbank. Een getuige-deskun-
dige, een zenuwarts, verklaarde, dat S.
geestelijk ernstig gestoord is en gevaarlijk
voor de maatschappij moet worden geacht.
De officier van Justitie eiste tegen ds
verdachte ontslag van rechtsvervolging,
plaatsing in een krankzinnigengesticht
voor de tijd van een jaar en daarna ter be
schikkingstelling van de regering. Hij acht
te de opzet tot doden niet aanwezig en
kwam tot de conclusie, dat hier sprake is
van mishandeling, de dood tengevolge
hebbende.
De verdediger, mr. H. Spoor, vroeg vrij
spraak, omdat naar zijn mening de behan
deling van V. na de vechtpartij onjuist is
geweest. Men heeft hem door een gang la
ten lopen, trapjes af laten dalen en nog
laten lopen naar een inmiddels bestelde
taxi, die hem naar het ziekenhuis bracht.
Men had hem moeten laten liggen en een
dokter moeten waarschuwen, aldus de ver
dediger.
De rechtbank zal op 16 September uit
spraak doen.
ADVERTENTIE
Voor uw kostbaarst bezit, uw
ogen,moet uhet beste hebben wij
léveren u het beste (v/at lang niet
altijd het kostbaarste hoeftte zijnl)
OPTIEK
Gr. Houtstraat 137, Haarlem
In Den Haag is op 75-jarige leeftijd
overleden mr. A. B. Cohen Stuart, oud
adviseur van decentralisatie in Nederlands
Oost-Indië.
Hij was van 1906 tot 1910 werkzaam op
het departement van Landbouw, Nijver
heid en Handel in Den Haag. In 1910 werd
hij hoofdcommies ter algemene secretarie
van Nederlands-Indië te Buitenzorg. In
1912 werd hij secretaris van de Volksraad.
In 1924 werd hij adviseur voor de de
centralisatie en regeringsgemachtigde bij
de Volksraad.
In 1930 nam hij ontslag uit de Neder
lands-Indische overheidsdienst. Van 1934
tot 1938 was hij daarna afdelingschef bij
het Nederlands Clearings Instituut.
Twee jonge Duitsers uit Bremershaven,
respectievelijk 18 en 21 jaar oud, wilden
met een kleine kano naar Engeland over
steken. Bij Terschelling raakten zij de
koers kwijt en kwamen op het wad, waar
zij werden aangetroffen door de douane
recherche. Zij hadden niet de vereiste pa
pieren, geen geld, geen zeekaarten en geen
voedsel aan boord en hun vaartuigje bleek
onzeewaardig te zijn. Daarom werden zij
naar de politie in Harlingen gebracht, van
waar zij met hun kano over land weer
naar hun thuishaven werden getranspor
teerd.
Officieel. Koning Paul en koningin Fre-
derika van Griekenland zullen op vijf
September in Joegoslavië aankomen
voor een officieel bezoek van acht
dagen, op uitnodiging van president
Tito.
Bezoek. De West-Duitse vice-kanselier
Bliicher zal dit jaar een bezoek aan In
dia brengen, op uitnodiging van de In
diase regering. Het bezoek zal waar
schijnlijk eind October of in November
worden afgelegd.
Schenking. Van betrouwbare zijde te Ran
goon is vernomen, dat Rusland Noord-
Vietnam 150.000 ton in Birma gekochte
rijst heeft geschonken. Een lading van
ongeveer 8000 ton is onlangs van Ran
goon naar Haiphong verscheept.
Groei. De Evangelische kerk van de Bo
heemse broeders in Tsjechoslowakije
telde aan het eind van de oorlog 203
gemeenten en 214 predikanten. Thans
zijn er 267 gemeenten en 307 predikan
ten. Deze cijfers werden vermeld in de
persdienst der gezamenlijke Protestant
se kerken in Tsjechoslowakije.
Elia. Op de hoogste top van het Karmel-
gebergte heeft de orde der Carmelieten
in de nabijheid van het klooster een
standbeeld van Elia opgericht, op de
plaats, waarvan men zegt, dat daar 860
voor Christus en onder de regering van
Achab, Elia zijn ontmoeting heeft ge
had met de Baaispriesters.
Verdienste. Prof. dr. Albert Schweitzer,
die een vacantie doorbrengt in zijn ge
boortedorp Günsbach (Elzas) zai eind
October naar Lambarene terugkeren.
Tevoren zal hij gehoor geven aan de
uitnodiging van koningin Elizabeth van
Groot-Brittannië uit haar handen de
orde van verdienste van Engeland te
ontvangen, een onderscheiding, die
slechts zelden wordt verleend en waar
mede 24 personen zijn begiftigd.
Kashmir Princess. De Britse autoriteiten
te Hongkong zullen bij nationalistisch
China uitlevering verzoeken van de
Chinees Tsjouw Tse Ming, wegens sabo
tage aan het Indiase vliegtuig „Kashmir
Princess," dat bij Serawak in zee
stortte, waai-bij vijftien personen, van
wie acht functionarissen en journalisten
uit continentaal China, om het leven
kwamen. De Chinees is een gewezen
employé van het vliegveld van Hong
kong. Plij is in staat van beschuldiging
gesteld wegens samenzwering tot moord.
Gevaarlijk. In de eerste helft van 1955
hebben in de Oostenrijkse bergen een
48 personen de dood gevonden. In de
bergen van Frankrijk kwamen 46 men
sen om het leven, in Italië 32, in Zwit
serland 25 en in Duitsland 20.
Erkenning. De Japanse minister van Bui
tenlandse Zaken Sjigemitsoe heeft te
kennen gegeven, voorstander te zijn van
toelating van communistisch China tot
de UNO. Op een persconferentie te New
York pleitte hij voor het handel drijven
met communistische landen, voorzover
hierbij sprake is van niet-strategische
goederen. Japan is zelf geen UNO-lid.
Aanvaard. Joegoslavië heeft een Rus
sisch aanbod van uitrusting en grond
stoffen voor de voortbrenging van
atoomenergie voor vreedzame doelein
den aanvaard.
MaCarthur. Generaal Douglas MaCarthur,
de voormalige opperbevelhebber van de
geallieerde strijdkrachten in het gebied
van de Stille Oceaan, heeft in een on
derhoud met de Japanse minister van
Buitenlandse Zaken Sjigemitsoe onthuld
dat hij had voorkomen, dat men keizer
Hirohito na de tweede wereldoorlog als
oorlogsmisdadiger terceht had laten
staan, zoals „andere landen dan de Ver
enigde Staten" hadden geëist.
Vijfde. Plannen voor de aanschaffing van
een vijfde Duitse kernreactor zijn be
kend gemaakt door de regering van
Noord-Rijnland-Westfalen. Plet voor
naamste land der bondsrepubliek heeft
daarmee het voorbeeld van Beieren en
Hamburg gevolgd, die hebben aange
kondigd, dat zij eigen reactors zullen
aankopen. De eerste grote Duitse reac
tor zal in Karlsruhe met de steun dei-
bondsregering worden gebouwd.
ADVERTENTIE
VOOR
GR. HOUTSTRAAT 100 - TEL. 17472
RIJKSSTRAATWEG 125 - TEL. 23991
IN DE LOOP der tijden hebben we op
deze plaats héél wat grote en zware ste
nen gememoreerd. Maar de grootste bouw
steen ter wereld hebben we toch nog niet
genoemd. Hij ligt al vele eeuwen gereed
voor het transport, zoals de arbeiders hem
destijds bij de groeve hebben laten liggen,
maar niemand schijnt er gebrand op te
zijn het ding mee te nemen. Eerlijk ge
zegd, deze bouwsteen is ook
wel wat erg formidabel en we
kunnen ons best indenken dat
de werklieden uit de oudheid
hem maar even met rust heb
ben gelaten, in de hoop dat
volgende geslachten zich met
hem zouden bemoeien. Zijn
lengte is n.l. bijna 24 m. en
■de doorsnede meet 4vh. bij 4 /2 m., zodat
het gewicht ongeveer 1,1 millioen kg. be
draagt.'
Deze enorme bouwsteen ligt nog bij de
steengroeve in de nabijheid van Baalbek,
dat in de oudheid een bijzondere beteke
nis had voor de eredienst aan Baal. Aan
gezien de Grieken de inheemse god Baal
met Helios vereenzelvigden, noemden zij
de stad Heliopolis, maar keizer Augustus
verhief de plaats tot een Romeinse kolo
nie en noemde haar Iulia Augusta Felix.
Door al deze naamsveranderingen zullen
we ons echter niet van de wijs laten bren
gen en we blijven dus spreken van Baai-
bek (Stad van Baal), gelegen in Syrië in
het dal tussen Libanon en Anti-Libanon,
op een hoogte van ruim 1100 m. boven de
zeespiegel. Geweldige tempels werden hier
in de oudheid opgericht, waarvan belang
rijke brokstukken bewaard zijn gebleven.
Het zou onbegonnen werk zijn, te trachten
in kort bestek hiervan een beschrijving te
geven; toch moeten we er op ivijzen, dat
de grote tempel zich verheft op een po-
dium van 13/2 m. hoogte, waarvoor zware
terrasmuren zijn opgericht. Om dit terras
ligt een muur, gebouwd op een laag stenen
die gemiddeld 9 m. lang, 4 m. hoog en 3
m. dik zijn, terwijl aan de Westzijde drie
stenen liggen met een lengte van niet
minder dan 19 m. Hieruit blijkt wel, dat
men destijds in Baalbelc bouwstenen van
formidabele afmetingen gebruikte, zodat
v het ons niet behoeft te
verbazen dat in de nabij
gelegen steengroeve een brok
van 24 m. werd uitgehakt.
Hoe echter dergelijke gewel
dige steenblokken uit de groe
ve werden gehaald en in
stelling werden gebracht, is
een raadsel dat moderne ar
chitecten, noch archaeologen, afdoende
hebben kunnen beantwoorden. Om onze
nimmer gebruikte steen van 24 m. lengte
rechtop te plaatsen, zouden naar schatting
6000 mensen nodig zijn geweest, en dan
spreken we nog niet eens van het tran
sport naar het verder gelegen Baalbek!
Hoe het ook zij, de steen is blijven lig
gen waar zij lag, waarschijnlijk doordat
epidemieën of oorlogen de bouw hebben
belet van het werk waarvoor de steen be
stemd was. Een zo belangrijk werk als het
uithouwen van dit reusachtige blok liet
men in die tijden immers niet dan uit
grote noodzaak vruchteloos liggen. Ook
schijnt het niet waarschijnlijk dat iemand
de steen heeft „vergeten".
Het beeld van de rechtop geplaatste
steen bracht ons overigens in herinnering,
dat kerktorens vaak slechts weinig hoger
zijn dan de lengte van hun omtrek.
Daarover Maandag.
H. PéTILLON.
(Nadruk verboden).
