In zijn huidige vorm mag
de werkput niet naar zee
PANDA EN DE MODE-MEESTER
Manoch gaf met opzet onjuiste
verklaringen in zaak-Schmidt
Wereldnieuws
Justitie zal uitvaren verhinderen
U
Op verzoek van mede-arrestanten om
de verhoren in de war te sturen
Jeugdappèl in
het Rijkenspark
TccU ió Uet
zo
J
2
Om het goud van de „Retiate"
Prof. R. A. J. van Lier
Vergissing in apotheek
Wereldcongres van
anaesthesisten
Laatste week der
K.W.F.-postzegels
Jee, riUftKto oejjotejou mij!
DAMESPULLOVERS
VESTEN
De radio geeft Donderdag
J. B. MEENK'8
Eén Meenk's poeder... en alle pijn is weg!
Twee jaar voor
verduistering van 33.000
Blauwkapel-zaak voor
het gerechtshof
Voorkom en bins
die znnrbrand op de maag.
Met Rennies.
Bezinning op een voorbereiding
van winterwerk
Dr. W. H. Levend
overleden
Verzending zeepost
V..
KOEIEN-
HUIDEN
O ENS DAG 7 SEPTEMBER 1955
dat de toren beslist niet stevig gefundeerd
staat, wanneer hij tot op de zeebodem is
(Van een verslaggever)
Naar wü vernemen kan het thans als uitgesloten worden geacht, dat de bergings
toren van de Coöperatieve Bergingsvereniging „Renate Leonhardt" U.A., die bij
de Noordersluis in het Noordzeekanaal wordt gereed gemaakt voor de reis naar het
wrak van de Duitse stomer ten Noordwesten van Den Helder om het goud te ber
gen, in zijn tegenwoordige vorm zal uitvaren. De Arbeidsinspectie en Rijkswater
staat hebben enige maanden geleden aan de heer Visser kenbaar gemaakt, welke
verbeteringen aan de werkput moesten worden getroffen. Weliswaar is de heer Visser
met de firma Genius uit IJmuiden aan het werk geslagen, maar de verbeteringen
zijn beperkt gebleven tot het verstevigen van de bodem van de werkkamer en het
stutten met stalen balken van de vloer van de ballasttanks. Vandaag brengen per
sonen van de arbeidsinspectie uit Haarlem en de Rijkswaterstaat een bezoek aan de
put om te controleren of aan de gestelde eisen is voldaan. Daar hiervan geen sprake
is, is te melden, dat de Minister van Justitie in overleg met zijn ambtgenoot van Ver
keer en Waterstaat aan de hand van het door Arbeidsinpectie en Rijkswaterstaat uit
te brengen rapport, opdracht zal geven te verhinderen dat de toren zal uitvaren.
Men staat op het standpunt, aldus onze ter van 18 meter, zodat ^het gevolg^ zal^ zijn,
informaties, dat de heer Visser en zijn
vereniging de theoretische kans hebben
gehad de toren te verbeteren. In de te
genwoordige vorm kunnen deze verbete
ringen niet voldoende worden geacht; er
zouden bij het werk mensenlevens verlo
ren gaan.
12 September: gereed
De heer Visser heeft als datum van uit
varen Maandag 12 September gesteld
maar Bureau Wijsmuller N.V. te IJmui
den gaf ons vanmorgen te kennen dat nog
niet om sleepboten is verzocht. De datum
van 12 September, die door „Het Vrije
Volk" is genoemd, moet dan ook worden
gezien als het tijdstip waarop de toren
door de firma Genius aan de heer Visser
wordt opgeleverd. De door de heer Visser
nodig geachte verbeteringen zullen dan
zijn aangebracht.
Onder drijfzand
Voorts vernemen wij, dat thans vast
staat, dat het wTak van de „Renate Leon
hardt" onder drijfzand ligt. Men heeft de
zer dagen proeven genomen door een buis
in de zeebodem boven het wrak te steken.
Twaalf maal is de buis naar beneden ge
gaan en twaalf maal is ze blank, geheel
schoon boven water gekomen. Voor de
deskundigen, die bij deze proeven de lei
ding hadden, geeft dit als enige conclusie:
drijfzand, waarop en waarin niet is te
werken.
Heuvel boven wrak
De deskundigen hebben vastgesteld dat
boven het wrak geen vlakke zeebodem ligt.
Er is een heuvel met een diameter van on
geveer twaalf meter boven het wrak, die
een hoogte heeft van ongeveer één meter.
De toren heeft een bodem met een diame-
Prof. dr. R. A. J. van Lier, directeur
van het planbureau-Nederland voor Suri
name, zal aan het eind van dit jaar aftre
den. Het ligt in het voornemen der Suri
naamse regering, prof. Van Lier te benoe
men tot adviseur van de Surinaamse re
gering voor het vervullen van specifieke
taken, die in Nederland ten behoeve van
Suriname kunnen worden verricht.
Prof .van Lier blijft hoogleraar aan de
Landbouwhogeschool te Wageningen, waar
hij empirische sociologie en sociografie
zal doceren. Aan de universiteit te Leiden
zal hij tevens zijn colleges in sociologie en
cultuurkunde van Suriname en de Ne
derlandse Antillen voortzetten.
Door een vergissing van een apothekers
assistente is een 39-jarige Amsterdamse
vrouw vijf weken in een ziekenhuis ver
pleegd, nadat zij van een drankje een eet
lepel had ingenomen. In de apotheek,
waar het drankje volgens de gegevens van
het doktersrecept was bereid, was in de
drank een schadelijke vloeistof gemengd.
De 48-jarige apothekers-assistente C. J.
R. had zich thans voor de Amsterdamse
rechtbank te verantwoorden. Zij verklaar
de dat het drankje niet dadelijk klaarge
maakt kon worden, omdat men daarvoor
een preparaat van de fabriek moest laten
komen.
Er werd „diaethylendiamine" besteld en
de volgende dag kwam een flesje, dat vol
gens het etiket „diaethylaminum" bevatte.
De apothekers-assistente zei gedacht te
hebben, dat dit een afkorting was. Het
t-, - fo hohHon nn- drankje was klaar gemaakt door een jon-
derade'bodem van de toren het zand weg te f assistente volgens de aanwijzingen van
de verdachte.
In zijn requisitoir zei de officier van
justitie dat er twee fouten zijn gemaakt:
ADVERTENTIE
HET EULAN
V
I ETIKET \DE GA
GARANTIE
VOOR BLIJVENDE MOTECHTHEID
EULAN voor
mofechte behandeling von wol en onder» dierli|ke
vezels; een wetenschappelijke pioniers-prestatie van
tientallen joren op zijn deugdelijkheid beproefd.
vreten en de toren te ondermijnen. Hier
door zou hij kapseizen.
Tenslotte vernemen we, dat de heer Vis
ser ook niet de zienswijze wil delen om
twaalf in plaats van vier ankers te ge
bruiken. Een gebruik van vier ankers moet
beslist als onvoldoende worden aangeno
men.
ten eerste door de fabriek en ten tweede
door de verdachte, die verzuimd heeft de
inhoud van het flesje te controleren. De
officier eiste een boete van f 100.
De rechtbank zal op 20 September uit
spraak doen.
De minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid, de heer J. G. Suurhoff,
heeft in de Ridderzaal in Den Haag het
wereldcongres van anaesthesisten ge
opend met een toespraak, waarin hij on
der meer zei, dat de betekenis van de
anaesthesiologie in de komende jaren
steeds meer naar voren zal komen, waar
door de mens steeds meer in staat zal zijn
om door de toepassing van wetenschap
en techniek zijn eigen bestaan en levens
kansen te verbeteren. De kans bestaat, dat
de mens zelf steeds meer tot een object
wordt, dat technisch en wetenschappelijk
beoordeeld en behandeld wordt. Het legt
daardoor op de schouders van hen, die de
methoden kennen en beheersen, een
steeds grotere verantwoordelijkheid. De
moderne anaesthesist weet echter, dat het
beheersen van de wetenschap en de tech
niek alleen niet voldoende is. Elke
anaesthesie moet aangepast worden aan
de persoonlijke gesteldheid van 't lichaam
en de psyche van de individuele patiënt.
Daarom moet de anaesthesist zich verdie
pen in de gesteldheid van de patiënt en
dit betekent, dat het menselijke element
in de verhouding arts-patiënt gelukkig
niet verloren behoeft te gaan en het we
zen van de geneeskunst, het helpen van de
zieke mens, behouden blijft, zo zei mi
nister Suurhoff, die tenslotte verklaarde
dat de regering het als een grote eer be
schouwt dat Nederland gastvrijheid mag
bieden aan dit wereldcongres.
ADVERTENTIE
De bijzondere postzegels, uitgegeven ten
bate der kankerbestrijding, zijn slechts
vier weken verkrijgbaar. De laatste week
van verkoop is thans ingegaan, met Za
terdag 10 September als einddatum.
De serie bestaat uit vijf waarden. De
voorstelling, die voor aïle waarden de
zelfde is, geeft als hoofdmotief een micro
scoop te zien. Voor de frankering zijn de
zegels geldig tot en met 31 Recember 1956.
ADVERTENTIE
BARTELJORISSTR. HAARLEM-TEL. 13439
FERD. B0LSTR. 48 A DAM - TEL. 717162
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws.
8.15 Platen. 9.30 Voor de huisvrouw. 9.40
Morgenwijding. 10.00 Platen. 10.50 Voor de
kleuters. 11.00 Omroeporkest en solist. 11.45
Vraaggesprek. 12,00 Orgel en zang. 12.25 In
't spionnetje. 12.30 Land- en tuinbouwmede-
delingen. 12.35 Platen. 12.50 Uit het bedrijfs
leven, causerie. 13.00 Nieuws. 13.15 Mede
delingen of platen. 13.20 Metropole-orkest.
13.55 Koersen. 14.00 Dartmoor, hoorspel. 14.25
Platen. 14.45 Viool en piano. 15.15 Voor de
zieken. 16.00 Herinneringen aan Oud Am
sterdam. 17.00 Voor de jeugd. 17.45 Regerings
uitzending: Rijksdelen overzee: De Marine
luchtvaartdienst in de ontwikkeling van
Nieuw Guinea. 18.00 Nieuws. 18.15 Amuse
mentsmuziek. 18.30 Lichte muziek. 19.00 Ge
sproken brief uit Londen. 19.05 Actualiteiten.
19.15 Theaterorkest. 19.45 Discussie. 20.00
Nieuws. 20.05 Kamerorkest en solist. 20.50
Maria Stuart, hoorspel. 22.25 Orgel. 22.40
Sportproblemen. 22.50 Sportactualiteiten.
23.00 Nieuws. 23.1524.00 Lichte muziek.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgen
gebed en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en
weerbericht. 8.15 Platen. 9.00 Voor de huis
vrouw. 10.00 Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00
Voor de zieken. 11.45 Piano. 12.00 Angelus.
12.03 Lunchconcert. (12.30^-12.33 Land- en
tuinbouwmededelingen. 12.33—12.40 Voor de
boeren). 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en
katholiek nieuws. 13.20 Lichte muziek. 13.45
Platen. 14.00 Platen. 14.20 Lichte muziek.
14.45 Voor de vrouw. 15.15 Platen. 15.35
Strijkkwartet. 16.00 Bijbeloverdenking. 16.30
Sopraan en piano. 17.00 24 uur tot uw dienst,
klankbeeld. 17.30 Platen. 17.40 Koersen. 17.45
Platen. 18.00 Kamermuziek. 18.30 Friese
uitzending. 18.45 Platen. 19.00 Nieuws en
weerbericht. 19.10 Platen. 19.20 Sociaal ge
sprek. 19.35 Platen. 20.00 Radiokrant. 20.20
Platen. 20.50 Kent gij het land, der zee ont
rukt, causerie. 21.10 Koorzang. 21.35 Leger
des Heils-orkest. 22.10 Periodiekenparade.
22.20 Orgelconcert. 22.45 Avondoverdenking.
23.00 Nieuws en S.O.S.-berichten. 23.1524.00
Platen.
TELEVISIE (N.C.R.V.)
20.15 Journaal en weerbericht. 20.35 Rond
om de kachel, causerie. 20.55 Filmprogram
ma. 21.15 Lichte muziek. 21.35 Dagsluiting.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Orgel. 14.00 Engelse
les. 14.15 Koorconcert. 14.30 Franse les. 14.45
Platen. 15.00 Platen. 16.02 Platen. 17.00
Nieuws. 17.10 Platen. 17.15 Voor de kinderen.
18.15 Platen. 18.30 Voor de soldaten. 19.00
Nieuws. 19.40 Platen. 10.50 Vrije politieke
tribune. 20.00 Die Walküre, opera (le acte).
21.15 Verzoekprogramma. 22.00 Nieuws. 22.15
Pianorecital. 22.5523.00 Nieuws.
BBC, uitzending voor Nederland.
22.0022.30 Nieuws. Feiten van de dag.
Engelse literatuurgeschiedenis. (Op 224 en
49 rn.)
Koorts, hoofdpijn, kiespijn
en periodieke pijnen
worden snel en radicaal
Verdreven door Meenk's
poeders.
Verkrijgbaar bij apothekers
en drogisten.
Let op onderstaand han
delsmerk, Uw waarborg!
GENEESMIDDELEN
EËI
Twee jaar gevangenisstraf heeft de
Utrechtse rechtbank de 49-jarige schade-
expert mr. F. D. van B. uit Zeist opge
legd, die beschuldigd was van verduiste
ring van ongeveer f 33.000.—.
De verdachte had in de jaren 1952/'54
vorderingen geïnd voor cliënten maar gel
den voor zichzelf gehouden om zijn vele
schulden te betalen. Bovendien was hij
opgetreden als curator in faillissementen,
hetgeen moeilijkheden opleverde toen de
justitie er achter kwam, dat de verdach
te de hem in beheer gegeven gelden niet
van zijn eigen financiën gescheiden hield
en de uitkering van crediteuren niet vlot
te. Op deze wijze werd een bedrag van on
geveer twintig mille aan belanghebben
den onttrokken.
Het gerechtshof te Amsterdam heeft de
behandeling voortgezet van de zaak-Blauw
kapel, waarin één van de twee verdachten
hoger beroep had aangetekend.
Hij is de 37-jarige verzekeringsagent H.
de V. uit De Bilt, die door de rechtbank
te Utrecht tot vier jaar gevangenisstraf
met terbeschikkingstelling van de regering
werd veroordeeld. Zijn mede-verdachte,
een 35-jarige ex-SS'er uit Zeist heeft in
zijn vonnis van twee jaar en terbeschik
kingstelling berust.
De beide mannen hadden twee jaar ge
leden een plan beraamd om een 54-jarige
dame, voor wie zij eerst een levensverze
kering zouden afsluiten, van het leven te
beroven door middel van een treinontspo
ring bij Blauwkapel. De rails zouden ter
plaatse worden losgeschroefd en de trein
zou dan tegen een seinhuisje botsen, waar
in de vrouw aanwezig zou zijn.
Het plan lekte uit, omdat een man, aan
wie zij verzochten de rails los te schroe
ven, de spoorwegrecherche waarschuwde.
Over de verzekeringsagent was thans een
tweede psychiatrisch rapport uitgebracht.
Prof. Baan uit Utrecht kwam daarin tot de
conclusie, dat de verdachte verminderd
toerekeningsvatbaar is. De psychiater be
twijfelde of hij inderdaad de bedoeling
heeft gehad het ingewikkelde en riskante
plan werkelijk uit te voeren.
De procureur-generaal eiste bevestiging
van het reohtbankvonnis. Het hof zal op
20 September uitspraak doen.
DJAKARTA, 6/9 (P.I.A.) Tijdens de
voortgezette behandeling van de za&k-
Schmidt voor het Landgerecht te Djakarta
heeft getuige Manoch verklaard dat hij
slechts eenmaal een rechtstreekse opdracht
van Schmidt had gekregen, namelijk om te
infiltreren in het parket. Verdachte noemt
de verklaring van getuige van het begin
tot het einde onbetrouwbaar en noemt ge
tuige zelf een goed gedresseerde papegaai.
De officier van justitie heeft in de voor
gaande zittingen zelf de tegenstrijdigheid
van getuiges verklaringen kunnen consta
teren.
Over een verklaring van getuige, dat
Schmidt hem 1500 rupiah voor een geheime
brief zou hebben gegeven zegt verdachte,
dat het geen geheime brief was, doch een
brief, die niet eens gesloten was. Ten aan
zien van een andere verklaring van Ma
noch, dat getuige honderd kilo goud zou
hebben overgedragen aan de plaatsvervan
ger van Pereira (van de Nederlandse mili
taire missie), merkt verdachte op, dat
men een waarde van omstreeks zestig mil-
lioen niet zo maar overhandigt. Verdachte
zegt Manoch slechts te hebben ontmoet in
openbare gelegenheden, zoals hotels. Hij
ontkent, zoals Manoch zei, veelvuldig alleen
in een auto gereden te hebben. Vele zijner
vrienden kunnen dit bevestigen. Schmidt
vraagt verder de rechter alle processen-
verbaal over de arrestanten, die intussen
weer zijn vrijgelaten, bij de stukken te
voegen in het belang van zijn verdediging.
Op een vraag aan Manoch over een ver
klaring, als zou de officier van Justitie zelf
in de Nederlands-Indische Guerilla-Orga-
nisatie zijn geweest, zegt Manoch dat hij
dit mogelijk gezegd heeft, maar hij herin
nert zich dit niet meer. Hij erkent ver
scheidene onjuiste verklaringen opzettelijk
te hebben afgelegd, teneinde de verhoren
in de war te sturen. Hij zegt dit te hebben
gedaan onder aandrang van de mede-arres
tanten Prins en Van Hulst (Prins is in Ne
derland en Van Hulst is overleden).
Van Hulst had hem ook aangeraden na
men te noemen van mensen, die buiten In
donesië vertoefden. Tot zijn verdraaide
verklaringen behoorde de verklaring, dat
hij Jungschlaeger niet persoonlijk kende,
hoewel hij onmiddellijk onder hem werkte.
Hij vertelt in September 1954, toen hij op
vrije voeten was gesteld, ofschoon hij nog
onder politietoezicht stond, door- een auto
met een C.D.-nummer van het Nederland
se Hoge Commissariaat naar een huis in
Djakarta te zijn gebracht, waar mr. Bou-
man instapte. Deze poogde hem over te
halen zijn verklaringen in te trekken en
gaf hem vijfhonderd rupiahs voorschot.
Manoch zegt, dat hij ook door middel van
deze auto, die bestuurd werd door een
Indo-Europeaan van het Hoge Commissa
riaat, Cohen ontmoet had. Manoch zegt
vele malen in een der gebouwen van het
Hoge Commissariaat te zijn geweest, waar
hij vaak aanbiedingen kreeg. Hij hield het
parket hiervan op de hoogte. De verde
digster, mevrouw Bouman, betwist dit. Zij
licht toe, dat de betrokkene van het Hoge
Commissariaat zich altijd Cohen Stuart
noemde.
De volgende zitting is bepaald op 12 Sep
tember.
ADVERTENTIE
Wacht niet tot Uw maag door overtollig
maagzuur „opstandig" wordt. Smoor dat pijn
lijk zuurbranden in de kiem. Met Rennies.
Uw apotheker of drogist heeft Rennies voor
U in drie verpakkingen: klein - groter -
grootst en iedere Rennie is apart verpakt.
Hygiënisch en practisch om bij U te steken!
Rennies helpen iedereen altijd direct
enzij zijn nog smakelijk ook.
42. „Het is een schandaal, dat de regering
ons dwingt om deze stuitende hoofddek
sels te dragen en er ons nog bovendien
zo'n exorbitante prijs voor laat betalen!",
zei Jolliepop verontwaardigd. „Voor de
hoed hoeft u niet te betalen", vjeerlegde
de mode-ambtenaar, „het is alleen de
hoedenbelasting, die u moet voldoen"
„Honderd gulden per hoed kreunde
Jolliepop, „dat maakt deze weerzinwek
kende hoofdtooisels wel uitermate kost
baar!" „Het is maar, hoe u het beschouwt",
zei de ambtenaar, „alleen moet u er MIJ
niet boos op aankijken; IK word er niet
rijker van. Goedenmiddag". „Ik begrijp
best, wie er WEL rijker van wordt",
merkte Panda bitter op, „dat is Joris, de
minister van Modezaken!" En inderdaad
al het geld, dat deze „gratis" hoedenuit-
deling opleverde, stroomde bij Joris bin
nen. De ene mode-ambtenaar na de andere
stortte daar de geïnde hoedenbelasting uit
zijn tas. „Hoe schoon is het toch om het
land te dienen", murmelde minister Joris.
„Stort maar uit, m'n nijvere ambtenaar
tjes, Mijne Excellentie is zeer tevreden".
Nu shirts en shorts zo langzamerhand
weer verdwijnen in de linnenkast om
daar te blijven tot een volgende zomer,
de dagen weer korter worden, en de „r"
in de maand is, neemt het verenigings
leven in alle mogelijke vormen weer een
aanvang.
Menig leidster en leider van een
jeugdgroep heeft enige tijd genoten van
vacantie, maar deze veelal niet met
luieren doorgebracht. Er zijn mogelijke
nieuwe en betereplannen beraamd
voor het komende clubwerk en het zal
straks van het enthousiasme van de
meisjes en jongens afhangen of deze met
zorg gekozen plannen er „in" gaan.
Ook in Hervormde kringen zijn alle
mogelijke maatregelen genomen om het
winterwerk zo goed mogelijk te doen
verlopen.
Om nu te komen tot een gezamenlijke
start heeft de Herv. Centrale Jeugdraad,
omvattende alle Hervormde verenigingen
in de gemeente Velsen, het plan opgevat
om Zondagmiddag van 2.305 uur in het
Eurgemeester Rijkenspark te Santpoort
een jeugd-appèl te houden met alle Her
vormde verenigingen. Dit jeugd-appèl
heeft de bedoeling de meisjes en jongens
van CJVF., CJMV, Jonge Kerk, Bosvolk,
Vrije Vogels, Jeugd-Gemeenschap nader
met elkaar in contact te brengen, ter ver
steviging van het saamhorigheidsgevoel.
Het is tevens de bedoeling dat de jeugd
cleze middag vult en blijk geeft van haar
kunde op muzikaal en tonelistisch gebied.
Daarnaast wordt het programma verder
opgevuld met muziek van de mondac-
cordeonvereniging „De Monica's" uit
Velsen-Noord, samenzang onder leiding
van de heer Huizinga met aan de piano
de eveneens zeer bekende Alb. de Groot.
Het Jeugdkoorkapel uit Santpoort komt
met het zangspel „De poppenkast", terwijl
aan het slot van de middag ds. Ter Steege
uit Santpoort een kort woord zal spreken
tot de jeugd.
Gezien het programma belooft het een
prettige middag te worden. De organisa
toren hopen nu maar dat het weer gunstig
is, zodat op het mooie stukje grond in
Santpoort de jeugd zich kan presenteren
en het een waardige aanvang wordt van
een hopelijk goed clubseizoen.
Directeur Leids Academisch
Ziekenhuis
Op 64-jarige leeftijd is plotseling over
leden dr. W. H. Levend, sinds 1947 direc
teur van het Leids Academisch Ziekenhuis.
De heer Levend werd in 1891 in Utrecht
geboren, waar hij in 1919 het artsexamen
aflegde. Na een assistentschap aan het ge
meentelijk ziekenhuis te Arnhem promo
veerde hij in 1921 te Utrecht. Nadien was
hij van 1921 tot 1935 directeur-geneesheer
van het Centraal Hospitaal te Siantar op
Sumatra's Oostkust. In 1935 werd hij di
recteur van de gemeentelijke geneeskundi
ge- en gezondheidsdienst en van het ge
meentelijk ziekenhuis te Zaandam, en op
1 Maart 1947 directeur van het Leids Aca
demisch Ziekenhuis.
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data waarop de cor
respondentie uiterlijk ter post moet zijn
bezorgd, staan tussen haakjes, achter de
naam van het schip vermeld: Argentinië:
s.s. „Highland Chieftain" (12 Sept.);
Australië: m.s. „Sibajak" (10 Sept.); Bra
zilië: s.s. „Highland Chieftain" (12 Sept.);
Canada: s.s. „Rijndam1" (8 Sept.), m.s. „Pr.
Alexander" (12 Sept.); Chili: via New York
(8 Sept.); Indonesië: s.s. „Zeeland" (8
Sept.), s.s. „Prometheus" (10 Sept.); Ned.
Antillen: m.s. „Stentor" (12 Sept.); Ned.
Nw Guinea: s.s. „Peleus" (10 Sept.); Nieuw
Zeeland: via Engeland (10 Sept.); Unie
van Z.-Afrika en Zw. Afrika: m.s. „Win
chester Castle" (10 Sept.).
Inlichtingen betreffende de verzendings
data van postpakketten geven de postkan
toren.
Ontploffing. In een anthracietmijn in het
graafschap Carmathenshire (Wales)
heeft zich een mijngasontploffing voor
gedaan, waardoor twee mijnwerkers
werden gedood en veertien werden ge
wond. Twee mannen worden nog ver
mist.
Inkomens. Er waren in het afgelopen jaar
in Groot-Brittannië slechts 190 perso
nen, die een inkomen hadden van meer
dan 6000 per jaar. In 1938, toen de
kosten van levensonderhoud aanzienlijk
minder bedroegen waren er 6600 perso
nen met een inkomen van 6000 of
meer per jaar.
Ruchtbaarheid. Het Oost-Duitse hoogge
rechtshof heeft dezer dagen de 56-ja-
rige directeur van de „Electrische Ap
paraten-fabriek Treptow" in Berlijn,
wegens „economische sabotage" ter
dood veroordeeld, aldus meldt de West-
Berlijnse „Commissie van onderzoek
van vrije juristen". Een andere direc
teur kreeg levenslange tuchthuisstraf.
In de Oost-Duitse pers is aan het proces
geen ruchtbaarheid gegeven.
Patriarch. De heilige synode en de leken-
raad van de Egyptische Koptische kerk
hebben eenstemmig besloten de 84-ja-
rige patriarch, Amba Joesab II af te
zetten omdat hij zich aan corruptie zou
hebben bezondigd. Het vorige jaar werd
hij door een groep jongeren ontvoerd
en gedwongen een acte te onderteke
nen, waarin hij verklaarde af te treden.
De Egyptische politie kwam toen tussen
beide en de patriarch werd in zijn
rechten hersteld. De Koptische kerk is
een van de oudste Christelijke kerken
ter wereld. Zij werd in het midden van
de eerste eeuw na Christus door de
evangelist Marcus in Alexandrië ge
sticht.
Contacten. Negen vooraanstaande West-
Duitse iunctionarissen van de Evan
gelische kerk zijn in Berlijn terugge
keerd van een bezoek van zestien da
gen aan de Sovjet-Unie. Er zijn betere
contacten gelegd met de Russische or
thodoxe kerk en men is het eens ge
worden over een uitwisseling van
theologische studenten. Voor het eerst
in veertig jaar zullen geestelijken in de
Sovjet-Unie Duitse theologische boeken
kunnen bestuderen. De groep legde in
Riga (Letland) contacten met de Evan-
gelisch-Lutherse kerk aldaar.
Modelarbeider. De „modelarbeider-1952"
van communistisch China is volgens een
officiële mededeling veroordeeld „we
gens contra-revolutionnaire actie".
Over de straf waartoe de arbeider,
Soeng Teh Feng, is veroordeeld, werd
niets gezegd. De titel „modelarbeider"
is hem ontnomen.
Gerust. De kapitein van het stoomschip
Chusan van de P. and O. line heeft
verklaard er gerust op te zijn dat zich
geen bom aan boord van zijn schip be
vindt. Een zorgvuldig onderzoek heeft
niets opgeleverd. De kapitein was door
Scotland Yard gewaarschuwd dat een
anonieme brief ontvangen was waarin
verteld werd dat in Athene een bom
in de machinekamer zou ontploffen.
Voordelig. Radio-Boekarest meldt, dat
Roemenië besloten heeft zijn grenzen
voor buitenlandse toeristen open te stel
len. Het reisbureau „Carpati" is bezig
„tegen voordelige prijs" reizen te orga
niseren, ook voor Roemenen, die naar
het buitenland willen.
Luxueus. Te Knokke le Zoute (België)
zijn op aanwijzingen van de interna
tionale politieorganisatie Interpol twee
leiders van een bende smokkelaars in
verdovende middelen gearresteerd.
Volgens geruchten zou de bende zich
ook met handel in blanke slavinnen
hebben ingelaten. De twee arrestanten,
een Brit en een Egyptenaar, die aan
het hoofd van een belangrijke inter
nationale bende zouden staan, leiden te
Knokke sinds geruime tijd een luxueus
leven. Men verwacht nog meer arres
taties.
Waarschuwing. Honderdduizend Uruguayse
arbeiders van 42 verschillende vak
verenigingen hebben aan een staking
van 24 uur deelgenomen ter ondersteu
ning van de looneisen van drie honderd
metaalarbeiders, die reeds twee maan
den in staking zijn. De massa-staking is
bedoeld als waarschuwing aan de rege
ring dat de arbeiders zich zullen ver
zetten tegen elke overheidsbemoeienis.
Brandstichting. De Oostenrijkse staatspoli
tie heeft op verzoek van de Russische
autoriteiten te Wenen drie West-Duit
sers aangehouden in verband met de
brand die verleden week Donderdag
uitbrak in het Weense „Grand Hotel",
dat door de Russen wordt gebruikt.
Volgens het Weense blad „Weltpresse"
is de brand veroorzaakt door brand
stichting.
DE OUDSTE KERK van Amsterdam is
de Oude of St. Nicolaaskerk., waarvan het
stichtingsjaar weliswaar niet met zeker
heid bekend is, maar waarvan toch vast
staat dat zij in het begin van de veertien
de eeuw reeds bestond, zodat op goede
gronden het jaartal 1306 als stichtingsjaar
wordt aangenomen. Zij bestond toen niet
in haar huidige vorm, want latere geslach
ten voegden er nieuwe kapellen aan toe,
tot de kerk in 1571 haar tegen-
woordige gedaante bereikte.
Van deze kerk wordt gezegd,
dat voor het oude gedeelte
nooit geheid is en dat de fun
dering rust op ossenhuiden,
een verhaal dat van verschil
lende andere kerken in ons
land eveneens wordt verteld.
De waarheid hiervan is uiteraard moeilijk
meer te achterhalen, maar aangezien de
geschiedenis van de ossenhuiden herhaal
delijk en met grote hardnekkigheid op
duikt, telkens als er sprake is van (be
trekkelijk) grote bouwwerken uit de mid
deleeuwen, kan het zeker geen kwaad bij
dit gerucht even stil te staan.
De functie die de ossenhuiden bij de
fundering van bouwwerken zouden moeten
verrichten, schijnt aanvankelijk nogal
duister, tenzij we onze blik eens slaan op
de Franse dakvensters (in alle bescheiden
heid overigens). De dakvensters worden
in het Frans „oeïls de boeuf" genoemd,
maar zij hebben, wat hun natuurlijke sa
menstelling betreft, toch niets met het oog
van een os gemeen. De aanblik ervan
lijkt weliswaar wat op een koeienoog,
maar dit brengt ons toch niet op het idee
op een Franse zolderétage naar werke
lijke koeienogen te zoeken.
Zo zit het ook met de ossenhuiden, die
we in werkelijkheid nergens onder oude
bouwwerken zullen aantreffen, hoewel de
vorm van de fundering dier oude gebou
wen er wel wat aan doet denken, zodat
de nagalm van hun naam nog in onze oren
doorklinkt. Het was destijds algemeen be
kend, dat de toog van een brug, poort of
venster een bij uitstek geschikte vorm is
om te dragen. Deze wetenschap is welis
waar niet zo oud als de bouwkunst zelf,
maar treedt bij verschil
lende volken vroegtijdig aan
het licht en onze middel
eeuwse voorouders waren
van deze constructie uitste
kend op de hoogte. Men
redeneerde nu aldus: wat
de toog in opwaartse rich
ting vermag te schragen, kan
een op de „ossenhuid" gelijkend metsel-
verband in nederwaartse richting. Men
metselde dus togen in omgekeerde vorm,
enigszins gelijkend op hol-gespannen os
senhuiden. Op de verheven punten, waar
de metselsegmenten elkaar ontmoetten,
werden massief stenen pilaren gebouwd,
waarop zware togen in opwaartse vorm
werden gemetseld. Hierop kwam dan de
gemetselde stenen vloer te liggen, waarop
het zware bouwwerk, zoals bijvoorbeeld
een toren kon worden geplaatst. U ziet,
een werkelijke ossentotid komt er niet aan
te pas, hetgeen trouwens ook niet goed
denkbaar zou zijn.
Over runderen gesproken, weet u, dat
u aan de horens van een koe kunt zien
hoeveel kalveren zij heeft gekregen en
hoe oud ze ongeveer is?
Daarover morgen.
H. PéTILLON.
(Nadruk verboden)
