Minister Cals wil slechts aan
enkele wensen tegemoet komen
Nieuwe loonronde nodig
voor welvaartsverdeling
Groen Co
PANDA EN DE MODE-MEESTER
Wereldnieuws
Qbv.ïïleijev
Verklaring van het hoofdbestuur NVV:
Critiek op traag tempo
Soc. econ. onderzoek
iüu!
De radio geeft Zaterdag
$TQTE (XPR£SS
Inwilliging van alle verlangens
der Tweede Kamer zou jaarlijks
f 25 millioen meer kosten
^ocU ió het
zo
J
VRIJDAG 16 SEPTEMBER 1955
2
Jee nuttKlü oefwjfcü ouj/!
Sturka Teddy Windjacks gev. ƒ28.65
Overwegwachter vergat de
spoorbomen te sluiten
Dodelijk verkeersongeval
in Den Haag; student
omgekomen
OLIESTOOK-INSTALLATIES
Regeling kleuteronderwijs
Betaling
abonnementsgeld
per giro
Internationaal congres van
medische studenten
Premier Eden heeft griep
Handelaar in fictieve „her-
bouwplichten" in arrest
Nederlandse waarnemers
bij referendum in de Saar
Parijs zonder autobussen
DAMESJAPONNEN
va. f 49.75
PYRO-
METERS
In zijn Woensdag te Utrecht gehou
den vergadering heeft het hoofdbestuur
van het Nederlands Verbond van Vak
verenigingen een verklaring vastgesteld,
waar de mening wordt uitgesproken dat
een nieuwe loonronde noodzakelijk is
om de werknemers een rechtvaardig
aandeel te doen krijgen in de gestegen
welvaart.
De verklaring luidt als volgt:
„In zijn verklaring van 17 Februari 1955
heeft het NVV zijn verontrusting uitge
sproken over de ontwikkeling van de fiscale
en sociaal-economische politiek van de
regering, zoals deze tot uitdrukking kwam
in een aantal maatregelen, welke de voor
afgaande maanden waren voorgesteld be
treffende belastingverlaging, huurver
hoging en de prijspolitiek. Daarbij heeft het
NVV nadrukkelijk gesteld, dat een rege-
ringspolitiek. welke in een periode van
stijgende welvaart zou leiden tot het stabi
liseren van het levenspeil van de werk
nemers of zelfs tot een terugdringen van
dat levenspeil tengevolge van prijsver
hogingen, volstrekt onaanvaardbaar is.
Naar zijn opvatting zal bij stijgende wel
vaart aan de werknemers een evenredig
aandeel in die welvaart moeten worden
toegekend door een verhoging van het reële
loonpeil, hetzij door een nominale loonsver
hoging, hetzij door prijsdaling en een ver
betering van de vacantierechten, in het bij
zonder ook voor jeugdigen.
De hoofdbesturenvergadering heeft ken
nis genomen van het verslag van het ver-
bondsbestuur inzake de sedert het afgeven
van deze verklaring genomen initiatieven
en van de in de Stichting van de Arbeid en
tussen de Stichting van de Arbeid en de
Regering gevoerde besprekingen.
De hoofdbesturenvergadering betuigt
haar instemming met het voornemen van
de regering om, in afwachting van het
S.E.R.-onderzoek, nu reeds een uitbreiding
te geven aan de vacantierichtlijnen, waar
door het toegestaan zal worden de vacantie
richtlijnen, waardoor het toegestaan zal
worden de vacantie uit te breiden voor vol
wassenen tot 12 aaneengesloten dagen plus
3 snipperdagen en een vacantiebijslag te
verlenen van twee weken loon (4 percent
van het jaarinkomen), alsmede een dien
overeenkomstige uitbreiding te geven aan
de vacantierechten voor jeugdigen. De ver
gadering kan er mede instemmen, als
daarbij de mogelijkheid geboden wordt, om
in plaats van een uitbreiding van de
vacantierechten andere secundaire arbeids
voorwaarden boven de thans daarvoor gel
dende richtlijnen te verbeteren. De rege
ring zal naar te verwachten valt daarbij
als voorwaarden stellen, dat in het bedrijfs-
taksgewijze overleg daaromtrent overeen
stemming moet zijn bereikt, de wijziging
bij vernieuwing van de CAO tot stand
komt en daarvan geen prijsstijging te ver
wachten is. De hoofdbesturenvergadering
acht de laatste voorwaarde inzake het
prijseffect slechts aanvaardbaar, totdat het
resultaat van het S.E.R.-ruimteonderzoek
bekend zal zijn.
ADVERTENTIE
BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERD. BQLSTR. 48 A DAM TEL. 717162
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.30
Orgel. 8.55 Voor de huisvrouw. 9.00 Gym
nastiek voor de vrouw. 9.10 Platen. 10.00
Tijdelijk uitgeschakeld, causerie. 10.05 Mor
genwijding. 10.20 Voor de arbeiders in de
continubedrijven. 11.35 Viool en piano. 12.00
Orgel en zang. 12.30 Land- en tuinbouw-
mededelingen. 12.33 Platen. 13.00 Nieuws.
13.20 Dansmuziek. 14.00 Sportpraatje. 14.15
Platen. 14.45 Streekuitz ending. 15.10 Boek
bespreking. 15.25 Kamermuziek. 15.45 Uit
vroeger dagen, lezing. 16.00 Kamerorkest en
solist. 17.00 "Actualiteiten, 17.30 Platen. 18.00
Nieuws en commentaar. 18.20 Operettemu
ziek. 18.40 Hammond-trio. 19.00 Artistieke
staalkaart. 19.30 Passepartout, causerie. 19.40
De Oud-Christelijke kerk in Ierland, cause
rie. 19.55 Deze week, causerie. 20.00 Nieuws.
20.05 Platen. 20.40 Licht programma. 21.10
Orkest-concert. 22.00 Socialistisch commen
taar. 22.15 Weense muziek. 22.45 Jurre Jurk,
klankbeeld 23.45 Nieuws en S.O.S.-berichten.
23.30—24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.30 Gewijde mu
ziek. 7.45 Morgengebed en liturgische ka
lender. 8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15 Pla
ten. 9.00 Voor de huisvrouw. 10.00 Voor de
kleuters. 19.15 Platen. 11.00 Voor de zieken.
11.45 Platen. 12.00 Angelus. 12.03 Platen. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Pla
ten 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en
katholiek nieuws. 13.2C Dansmuziek. 13.45
Platen. 14.00 Boekbespreking. 14.10 Amuse-
mentsmuizek. 14.30 Amateurprogramma.
15.00 V.V.V.-dag te Scheveningen. 17.00 Voor
de jeugd. 18.00 Lichte muziek. 18.15 Jour
nalistiek overzicht. 18.25 Platen. 18.30 Van
het Binnenhof. 18.40 Platen. 18.45 Regerings
uitzending. 19.00 Nieuws. 19.10 Lichtbaken,
19.30 Avondgebed en litr gische kalender.
19.45 Platen. 20.25 De B.B. leeft, toespraak
door Z.K.H. Prins Bcrnhax-d. 20.35 Platen.
20.40 Actualiteiten. 20.55 De gewone man.
21.00 Gevarieerde muziek. 21.40 Platen. 22.00
Reportage. 22.10 Platen. 22.15 Radio Philhar-
monisch orkest. 23.00 Nieuws 23.15 Nieuws
in Esperanto. 23.22 Dansmuziek. 23.4524.00
Platen.
TELEVISIE (NTS, NCRV)
10.5511.45 Reportage. 17-September-dienst
op het Airborne Cemetry in Oosterbeek.
16.55-18.45 Eurovisie: Voetbalwedstrijd Zwit
serlandHongarije. 20.15 Journaal. 20.25 De
B.B. leeft, toespraak door Z.K.H. Prins Bern-
hard. 20.35 Weerbericht. 20.38 Gevarieerd
programma. 22.05 Dagsluiting. 22.3022.40
Epiloog vanaf het Airborne-Cemetry in
Oosterbeek.
BRUSSEL, 324 M.
12.15 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Verzoek
programma. 14.00 Orkest-concert. 16.30 Dans
muziek. 17.00 Nieuws. 17.15 Dansmuziek.
17.30 Jazzmuziek. 18.30, 19.00 en 19.28 Platen.
19.30 Nieuws. 20.00 Platen. 20.30 Orkestcon
cert. 21.15 Platen. 22.00 Nieuws. 22.15 Lichte
muziek. 22.55 Nieuws. 23.00 Dansmuziek.
23.55 Nieuws.
BBC. uitzending voor Nederland
22.00—22.30 Nieuws, feiten van de dag, en:
Op de planken (Op 224 en 49 m.).
De hoofdbesturenvergadering constateert,
dat de door het verbondsbestuur reeds bij
herhaling uitgesproken verwachting, dat
het niet mogelijk zou zijn het reële loon
peil te verhogen door prijsdaling, helaas
bewaardheid is. Sedert de laatste loonronde
is het nationale inkomen niet onbelangrijk
gestegen en het reële loonpeil door een
stijging van de kosten van levensonderhoud
enigermate gedaald.
Derhalve dient naar de mening van de
hoofdbesturenvergadering het verstrekken
van een rechtvaardig aandeel in de gestegen
welvaart aan de werknemers door een
nominale loonsverhoging te geschieden. In
dat verband kan de vergadering zich wel
verenigen met het voornemen van de rege
ring om een onderzoek door de S.E.R. te
laten instellen naar de sociaal-economische
positie van ons land in verband met een
mogelijke verbetering van de arbeidsvoor
waarden. Zij betreurt echter, dat mede
door gebrek aan overeenstemming in de
Stichting van de Arbeid het instellen van
dit onderzoek wordt vertraagd. Indien van
meet af aan medewerking aan de NVV-
initiatieven zou ziiu gegeven, had het
onderzoek reeds voltooid kunnen zijn en
zouden nu reeds onderhandelingen over
richtlijnveranderingen gevoerd kunnen
worden.
De hoofdbesturenvergaderig stelt vast,
dat de confessionele vakbeweging sinds de
laatste loonronde geen concrete voorstellen
tot wijziging van de richtlijnen heeft inge
diend. Deze vakbeweging heeft zich slechts
beperkt tot een pleidooi voor een bedrijfs-
taksgewijze loonpolitiek, zonder ook daar
voor concrete voorstellen te doen.
De hoofdbesturenvergadering, overtuigd
van de noodzakelijkheid om de bestaande
spanningen als gevolg van het uitblijven
van loonherzieningen op te heffen, spreekt
de verwachting uit, dat de S.E.R. zijn rap
port zo spoedig mogelijk zal uitbrengen en
dat daarna de onderhandelingen in de
Stichting van de Arbeid over de herziening
van de richtlijnen zoveel mogelijk zullen
worden bespoedigd.
De hoofdbesturenvergadering, onder
strepende de noodzakelijkheid om de ge
coördineerde loonpolitiek ook in de toe
komst te handhaven terwille van het be
houd van een volledige werkgelegenheid,
een evenwichtige betalingsbalans, een zo
hoog mogelijk levenspeil voor de gehele
arbeidersbevolking en een rechtvaardige
verdeling van de loonsom tussen de werk
nemers in de verschillende bedrijfstakken,
spreekt haar ernstige verontrusting uit over
de ondermijning in woord en daad van
deze politiek. Zij doet een dringend beroep
op het gehele Nederlandse volk deze poli
tiek, niet alleen ten bate van de sociaal-
economische positie van de werknemers,
maar ook terwille van de gehele bevolking,
te steunen."
(Gecombineerde straf opgelegd
De arrondissementsrechtbank te Gronin
gen heeft de 23-jarige overwegwachter bij
de Nederlandse Spoorwegen G. A. te Gro
ningen veroordeeld tot twee maanden ge
vangenisstraf voorwaardelijk en f 30.
boete subsidiair 25 dagen hechtenis.
De officier van justitie had veertien da
gen geleden twee maanden gevangenis
straf voorwaardelijk en f 75.boete geëist.
De overwegwachter had op 6 December
van het vorig jaar vergeten de spoor
bomen te sluiten, van de weg langs het
Hoendiep. Het gevolg was een botsing van
de diesel-electrische trein Groningen
Delfzijl met een vrachtauto. De gevolgen
bleven beperkt tot materiële schade, voor
namelijk omdat de bestuurder van de
trein het verzuim van de overwegwachter
ontdekte en krachtig remde.
De 26-jarige automobilist J. v. J. K. uit
Delft is op de natte tramrails van de Rijs-
wijkseweg te Den Haag bij de hoek van
de Draaistraat geslipt met zijn wagen en
tegen een lichtmast van de tram gereden.
Hij maakte daarbij een slag-om van 180
graden. Zijn passagier, de 27-jarige student
J. Maters kreeg ernstige inwendige kneu
zingen bij deze botsing. De chauffeur liep
zelf een zware hersenschudding op. Beiden
zijn in het ziekenhuis Zuidwal opgenomen,
waar Maters kort na aankomst is over
leden.
ADVERTENTIE
CENTRALE VERWARMING
BLOEMENDAAL - TEL. 22143 - Sinds 1934
ADVERTENTIE
Een sigaret van wereldvermaardheid
lighter and milder
r
Ook in doosjes van 10 stuks 50 ct.
In cellophaan
Minister Cals noemde gisteren in de
Tweede Kamer de voorgestelde rege
ling van het kleuteronderwijs een stap
vooruit omdat hij ervan overtuigd is
dat verdere verbeteringen zullen vol
gen. Het ideaal is niet ineens te berei
ken en op korte termijn kan niet
meer worden gedaan dan wat thans
wordt voorgesteld. Indien alle wen
sen, neergelegd in amendementen, zou
den worden ingewilligd, zouden de
jaarlijkse kosten voor het rijk, thans
geschat op f 50 millioen, met ongeveer
f 25 millioen stijgen. Kleinere klassen,
langere opleiding van de leidsters en
vervroegde pensionnering zouden bo
vendien een tekort aan personeel voor
de kleuterscholen doen ontstaan. Daar
om wees de minister al dergelijke wen
sen van de hand. s
Minister Cals verklaarde wel dat uitbrei
ding van het geneeskundig schooltoezicht
tot het kleuteronderwijs hem gewenst lijkt.
En er valt met hem te praten over de
waarborgsom die wordt geëist voor bijzon
dere kleuterscholen. Het bedrag zal in
ieder geval meer moeten zijn dan 15 per-
0OO0OO30CC0CCCCOCOOX«X»0CO^0C<>^MCOCCODDDCCOODCOCXXXX
U kunt het Uzelf gemakkelijk maken
door het abonnementsgeld voor het
volgende kwartaal te voldoen op
onze postgirorekening no. 273107 ten
name van Haarlems Dagblad. U
bespaart daarmee incassokosten en
vermijdt geloop aan de deur.
Het te gireren bedrag is 6.50, post-
abonnés 7.
U kunt het ons gemakkelijk maken
door Uw giro-opdracht te verzenden
vóór het eind van de maand. Wij
behoeven dan geen kwitanties uit te
zenden.
Voor automatische girobetalingen
(het allergemakkelijkste) zijn for
mulieren op aanvraag gaarne ter
beschikking. In dit geval dient men
wel voor voldoende saldo op de
giro-rekening zorg te dragen.
DE ADMINISTRATIE
Het vierde congres van de Internationale
Federatie van Landelijke Organisaties voor
Medische Studenten (IFMSA) brengt van
23 tot en met 28 September circa 80 gede
legeerden uit 16 landen tezamen in het
Koninklijk Instituut voor de Tropen te
Amsterdam.
Het doel van dit niet openbare congres
is te komen tot een internationaal uitwis
selingsprogramma, waarbij door de lande
lijke studentenorganisaties de mogelijk
heden onderzocht en geschapen worden om
buitenlandse medische studenten te laten
werken in ziekenhuizen.
Voorts zal men zich beraden over de op
leidingen in de onderscheidene landen als
mede over de levensomstandigheden van
de medische studenten zoals huisvesting en
voeding. Men wil ook trachten een inter
nationaal medisch studententijdschrift op
te richten ter versteviging van het onder
ling contact.
cent van de stichtingskosten, zoals de
meerderheid van de Kamer zou verlan
gen, maar de minister houdt niet vast aan
de door hem voorgestelde 25 percent.
Een leerlingenschaal van 40 komt vol
gens minister Cals in de praktijk neer op
35 kleuters per leidster. Een leerlingen-
schaal van 35 zou de jaarlijkse kosten met
ruim f 12 millioen verhogen. Het is de
vraag of er dan voldoende leidsters zou
den zijn, waaraan thans geen direct tekort
bestaat.
Instelling van een drie-jarige opleiding
voor kleuterleidsters is thans niet mogelijk,
omdat dan in 1958 geen leidsters van de
opleidingsscholen zouden komen *en er
een tekort zou ontstaan. In beginsel heeft
de minister echter geen bezwaar tegen een
drie-jarige opleiding. Hij wil de voorbe
reidingen daartoe treffen zonder zich ech
ter te binden aan een bepaald jaar van in
gang. Hij was voorts bereid tot een wets
wijziging om uitzonderingen mogelijk te
maken voor de thans in het wetsontwerp
vastgelegde splitsing van een twee-jarige
A-opleiding en een twee-jarige B-oplei
ding. Daarmede wilde hij tegemoet komen
aan de bezwaren van mevrouw Fortanier
De Wit (WD).
Tijdens de beschouwingen van minister
Cals over de financiële gelijkstelling voor
het openbaar en het bijzonder onderwijs
bezwoer minister Cals mevrouw Fortanier
De Wit dat hij juist het openbare onder
wijs wil beschermen.
Mevrouw Fortanier: „U bent een vrien
delijke man, maar zal uw opvolger dat ook
zijn?"
„Daarom geeft de wet op het kleuteron
derwijs, onafhankelijk van het inzicht van
de minister, juist grotere waarborgen voor
de oprichting van scholen dan de wet op
het lager onderwijs", zei de minister, die
bereid was een amendement van mevrouw
FortanierDe Wit over te nemen om in
de wet te doen vervallen de bepaling dat
de gemeenteraad een verzoek om oprich
ting van een kleuterschool kan weigeren
indien hij van oordeel is dat in naburige
gemeenten op bevredigende wijze in de
behoefte aan openbaar kleuteronderwijs
wordt voorzien. Maar de gemeenteraad zou
volgens hem daar toch rekening mee moe
ten houden. Overigens was ook de minister
van mening dat kleuters geen grote afstand
moeten afleggen naar school omdat zij in
tal van 30 kleuters als eis voor de stich-
het verkeer het kwetsbaarst zijn. Een aan-
ting van een school vond hij niet onrede
lijk. Bijna in alle gemeenten zal dit aantal
aanwezig zijn en de wet laat uitzonderin
gen toe. De mogelijkheid van vervroegde
pensionnex-ing van kleuterleidsters zal mi
nister Cals bepleiten bij minister Beel van
Binnenlandse Zaken.
Er werd na het antwoord van de mi
nister niet gerepliceerd. De verdere behan
deling van het wetsontwerp zal pas vol
gende week Donderdag wox-den voortgezet
omdat de Kamer eerst een principieel debat
wenste over het al of niet ontslaan van de
huwende ambtenares, waarbij dan ook
wordt gedacht aan de huwende kleuter
leidster.
LONDEN (United Press) Downing-
street 10 heeft bekend gemaakt, dat de
premier Sir Anthony Eden het bed moet
houden, omdat hij griep heeft. Op medisch
advies heeft Eden al zijn afspraken afge
zegd. Een van deze bezoeken en ontvang
sten is de jaarlijkse logeerpartij op het
Schotse kasteel Balmoral als gast van ko
ningin Elizabeth. Zaterdag zouden Eden en
zijn echtgenote naar Schotland vertrek
ken.
50. Onbewust van het feit, dat alles wat
hij deed en zei door de televisie werd uit
gezonden, ging Joris rustig verder met het
maken van mode-ontwerp en onder spot
tende opmerkingen aan het adres van de
genen, die zo dwaas waren om die bui
tensporigheden ook werkelijk te dragen.
Panda keek bibberend naar de snorrende
televisie-camera zonder in staat te zijn
iets te doen, want Joris had hem in een
ontwerpje gewikkeld, dat spreken en be
wegen onmogelijk maakte. „Oei, oei", dacht
hij, „wat zal Joris daar een LAST mee
kijgen Het zag er inderdaad naar uit,
dat minister Joris weinig goeds meer had
te verwachten van zijn eens zo trouwe
vrouwelijke aanhang. Ziedende dames, die
het tergend lachende gelaat en de smade
lijke opmerkingen van de Modeminister
niet langer konden verdragen, vernielden
hun televisietoestellen. Daarna renden zij
tierend naar buiten naar het Ministerie
van Modezaken!
De Amsterdamse Centrale Recherche
heeft de 40-jarige koopman A. van den B.
gearresteerd die er ernstig van verdacht
wordt zich aan oplichting te hebben schul
dig gemaakt door zich voor te doen als
eigenaar van zogenaamde herbouwplichten.
Personen, wier woning of bedrijf door
oorlogsgeweld is vernield kunnen van de
overheid een herbouwplicht krijgen en
daarbij een bepaalde premie ontvangen
voor het te herbouwen pand. Deze plicht
kan ook worden overgedaan.
De genoemde koopman zou sedert 1953
met diverse personen in contact hebben
gestaan en in Dm Haag een belangstel
lende drie van deze „plichten" te koop
hebben aangeboden. Als deel van de koop
som zou Van den B. 7500 gulden hebben
ontvangen, waarvan niets meer over is.
3:
Bij gelegenheid van de zevende internatio
nale postzegelmarkt heeft de kleinste
republiek San Marino, op de Noord-kust
van Italië, een nieuwe postzegel uitgege
ven. De nieuwe zegel is in het blauw uit
gevoerd en vertegenwoordigt een waarde
van 100 lipe.
LONDEN (Reuter/AFP). De Raad van de
West-Europese Unie heeft besloten waar
nemers te belasten met het toezicht op het
referendum in de Saar, dat op 23 October
zal worden gehouden. De burgerlijke
waarnemers zullen afkomstig zijn uit de
vijf landen, die vertegenwoordigd zijn in
de Eux'opese commissie voor het Saarge-
bied: Groot-Brittannië, Italië, Nederland,
België en Luxemburg. Deze waarnemers
zullen tegenwoordig zijn in de stembureaux
en het tellen der stemmen.
(Van onze correspondent in Parijs)
Sinds een paar dagen zijn er weer moei
lijkheden bij het Parijse personen-vervoer.
De autobus-chauffeurs zijn ontevi-eden
over hun lonen en het aantal dat het werk
heeft neergelegd is zo hoog gestegen dat de
meeste lijnen moesten worden stilgelegd.
De, stakingsgolf is ook naar de metro over
geslagen waar de vrouwelijke controleurs,
die de kaartjes moeten knippen, er de brui
aan hebben gegeven. Op tal van lijnen kan
men zonder betaling van de ondergrondse
gebruik maken. Er zijn onderhandelingen
met de regering gaande. Men houdt er
echter rekening mee dat de onrust bij het
overheidspersoneel ook in andere secto
ren tot stakingen zal leiden.
Misbruik. Het hoofd van de provinciale
voorlichtingsdienst van Midden-Sumatra,
Mas Muhadi, is te Padang gearresteerd,
onder verdenking de dienstkas te hebben
misbruikt om verkiezingsborden voor
de P.N.I. te laten maken. De regering
tracht een methode te vinden, om te
voorkomen, dat leden van hel corps bin
nenlands bestuur hun positie misbrui
ken om de politieke partij, waarvan zij
lid zijn, te bevoordelen.
Ingeslagen. Een zeskantige meteoriet van
een kilogram is volgens radio-Moskou
op 2 September ingeslagen in de Oe-
kraine. De meteoriet sloeg een flinke
krater. Toen men de steen vond was
deze nog warm. De meteoriet is bedekt
met een donkerbruine korst die bespik
keld is met zwavelijzer.
Boodschapper. Het staatshoofd van Zuid-
Vietnam Bao Dai heeft zijn 52 meter
lange jacht, Hoeong Giang (525 ton) in
Monaco verkocht aan een Italiaanse
maatschappij. „Hoeong Giang" betekent:
boodschapper van de liefde.
Geregeld. Veertigduizend Belgen bezitten
een televisietoestel. Men schat, dat ge
middeld tweehonderdduizend personen
de uitzending geregeld volgen. Het aan
tal zenduren, dat einde 1953 twaalf per
week bedroeg, is uitgebreid tot 21,
waarbij geen rekening is gehouden met
de Eurovisie-programma's en de recht
streekse reportages.
Waterzuil. De Italiaanse gebieden ten
Noorden van de Adriatische Zee zijn
door noodweer geteisterd. In Julisch
Venetië is grote schade aangericht. In
de Golf van Triëst is een waterzuil
waargenomen van bijna tachtig meter
hoog, in de vorm van een omgekeerde
trechter.
Uitstel. Koning Paul van Griekenland, die
in zijn land is teruggekeerd van een of
ficieel bezoek aan Joegoslavië, heeft
besloten een vacantiereis naar Oosten
rijk en Beieren uit te stellen. Leiders
van de oppositie hadden hierom ver
zocht, met het oog op het geschil om
Cyprus.
Verboden. Het bestuur van Cyprus heeft de
ondergrondse organisatie EOKA, die
ijvert voor aansluiting van Cyprus bij
Griekenland voor een jaar verboden. In
een verklaring wordt gezegd, dat de or
ganisatie wordt gebruikt voor het aan
stoken van onrust op het eiland.
Vacantie. Sir Winston Churchill is met zijn
echtgenote in Cap d'Ail aangekomen
om zijn vacantie in de Franse Rivièra
door te brengen. Het echtpaar heeft de
villa „Capontina" van Lord Beaver-
brook betrokken.
Vervangen. Het Egyptische ministerie van
Onderwijs heeft bekend gemaakt, dat
geen ongehuwde onderwijzers les mo
gen geven op meisjesscholen. Alle on
gehuwde onderwijzei's op deze scholen
worden nu vervangen door gehuwde.
Namaak. Bij manoeuvres in het Engelse
graafschap Salisbury is een imitatie
atoombom tot ontploffing gebracht, die
bestond uit drie grote cylinders met een
mengsel van benzine en olie, waarbij
rookgranaten waren geplaatst. De ont
ploffing veroorzaakte een paddestoel-
vormige rookkolom, zoals bij een echte
atoomexplosie.
Afgewezen. Australië heeft het verzoek van
Japan om een algemene vrijlating van
oorlogsmisdadigers tien jaar na het ein
de van de oorlog in het Verre Oosten
afgewezen. Er verblijven nog 152 Ja
panse oorlogsmisdadigers, die door
Australische gerechtshoven veroordeeld
zijn, in de Soegamogevangenis te Tokio.
Afgeschaft. De Chinese ambtenaren die tot
op heden een gedeelte van hun salaris
ontvingen in de vorm van huisvesting,
voedsel of kleding zullen in het vervolg
hun salaris geheel in geld uitgekeerd
krijgen. De gedeeltelijke betaling in na-
tura is afgeschaft, aldus een bericht van
het officiële persbureau „Nieuw China".
Razzia. Enkele honderden Britse militairen
hebben gisteren vier dorpen in het dis
trict Famagusta op Cyprus omsingeld
en daarna huis aan huis een grondig
onderzoek ingesteld. De bewoners van
de dorpen, allen Grieken, moesten zich
laten fouilleren. Zes mannen werden
aangehouden. e
ADVERTENTIE
»«n tjcia H a F -m
JERSEY en WEVENIT
ALS NORMAAL meetinstrument, waar
mede hoge temperaturen geregistreerd
kunnen worden, dient de lucht- of water
stof thermometer, welke op het beginsel
berust, dat gassen bij stijging van de tem
peratuur uitzetten. Hierbij kunnen twee
werkwijzen worden gevolgd: het gas be
vindt zich in een afgesloten ruimte, zodat
het bij verhitting niet kan uitzetten; bij
stijging van de temperatuur zal dan de druk
toenemen, zodat de temperatuur nauw
keurig kan worden berekend
door de druk te meten. De
andere methode bestaat hier
in, dat de druk van het gas
constant wordt gehouden en
dat bij verhitting de uitzetting
wordt gemeten.
Aangezien de gasthermome- V
ter echter voor niet hogere
temperaturen dan 1300° bruikbaar is, die
nen voor het meten van hogere waarden
andere meettoestellen te worden gebruikt.
Deze kunnen berusten op het beginsel dat
de electrische weerstand in een geleider
met de temperatuur toeneemt, zodat men
door het aflezen van de verhoogde weer
stand de temperatuur bepalen kan. Deze
electrische toestellen zijn zeer nauwkeurig
en hebben bovendien het voordeel klein
van afmeting en gemakkelijk hanteerbaar
te zijn. Voorts - en dat is wel bijzonder
gemakkelijk - kunnen ze op een betrek
kelijk willekeurige afstand van de te on
derzoeken warmtebron worden geplaatst.
Voorts heeft men nog toestellen welke
berusten op het verschijnsel dat op de sol-
deerplaatsen van twee verschillende me
talen een thermostroompje ontstaat bij
verhoging van de temperatuur, maar bij
grote hitte kunnen deze niet worden ge-
bruikt, aangezien de metaalcombinatie van
ijzer en constantaan maar tot 800° en die
van platina en platinarhodium tot 1600°
C. bruikbaar is.
Het gemakkelijkste en meest tot de ver
beelding van de leek sprekende toestel is
echter de stralingspyrometer, waarmee op
eenvoudige wijze de hoogst denkbare tem
peraturen in een oogwenk gemeten kun
nen worden. Uiteraard bestaan van dit
toestel verschillende typen, waarvan de
optische pyrometer de meest
gebruikte is. Het principe
hiervan is hoogst eenvoudig,
want het komt er op neer,
dat het gloeiende oppervlak
waarvan de hitte moet wor
den gemeten, door een kij
ker wordt bekeken. Achter
het objectief van de kijker
bevindt zich een gloeidraad die door een
electrische stroom verhit wordt. Door de
stroom sterker of zwakker af te stellen
wordt de gloeidraad helder of minder hel
der, en men heeft nu niets anders te doen
dan de stroom zó te regelen, dat de gloei
draad géén contrast vormt tegen het
gloeiende oppervlak waarop de kijker ge
richt is. Zijn gloeidraad en oppervlak pre
cies even helder, dan kan op de kijker de
temperatuur worden afgelezen van de
warmtebron. U ziet, een kind kan de was
doen. Althans na enige oefening.
Het spreekt welhaast vanzelf dat we na
dit babbeltje over de pyrometer overstap
pen op een paar geweldige branden die
ons uit de geschiedenis bekend zijn.
Daarover morgen.
H. PéTILLON.
(Nadruk verboden)
