Motie ten gunste van huwende
ambtenares aangenomen
Het VELP0N
Uitgaan in Haarlem
zie je er geen
Eis van levenslang gewijzigd
in vijftien jaar wegens doodslag
barst van!
Vijftig jaar geleden
Het Oude
TWEEDE KAMER
„Het ligt niet op de weg van de overheid
de arbeid van de gehuwde vrouw
te verbieden
Specialisatie betekent
ook: verarming
VRIJDAG 23 SEPTEMBER 1955
3
Agenda voor Haarlem
Baron de Vos van Steenwük:
Dit jaar eerste „leesweek"
Ir. J. H. Wilton overleden
Vijfde zitting over zaak tegen Eindhovense opperman
Zitting van één minuut in
de zaak-Jungschlaeger
Uit Haarlems Dagblad
van 23 September 1905
Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer heeft gisteren na een spannende stemming de motie van mej. mr.
Tendeloo (P.v.d.A.) met 46 tegen 44 stemmen aangenomen. In deze motie spreekt de
Kamer als haar oordeel uit dat het niet op de weg van de staat ligt, behoudens bij
het blijken van misstanden, de arbeid van de gehuwde vrouw te verbieden. De rege
ring wordt verzocht het hiermee in strijd zijnde besluit te herzien.
Ter ere van de 's middags om één uur geboren dochter van de heer Peschar (P.v.d.A.),
welk Kamerlid zich nog tijdig na dat blij gebeuren naar de vergadering kon bege
ven om aan de stemming deel te nemen, zorgden de over de behaalde parlementaire
zegepraal verheugde vrouwelijke afgevaardigden voor een bloemenhulde. Overigens
zou zelfs indien de jonge vader niet op het appèl had kunnen zijn de motie nog een
meerderheid hebben behaald. Met de P.v.d.A., de V.V.D. en de communisten gaven
daaraan mej. dr. Klompé, mej. mr. De Vink, mr. Blaisse, de heren Visch en Koersen
van de K.V.P. en jkvr. mr. Wttewaal van Stoetwegen en de heer Krol van de C.H.-
fractie hun stem. Zo moest dus minister Beel, die zich alle moeite had gegeven ter
verdediging van het mede in het Kabinet bereikte compromis, dat het Koninklijk Be
sluit van 13 September tengevolge had, het onderspit delven.
Door dat K.B. is in artikel 97 van het
Rijksambtenarenreglement de bepaling op
genomen, dat op de regel van ontslag aan
de huwende ambtenares zowel voor be
paalde groepen als voor bepaalde functies
een uitzondering kan worden gemaakt. Plet
door de minister van Binnenlandse Zaken
uiteengezette standpunt kwam hierop neer,
dat volgens hem zowel degenen, die menen,
dat de staat het recht op arbeid van de
huwende ambtenares moet eerbiedigen als
zij, die op de voorgrond plaatsen, dat de
gehuwde vrouw voor alles haar taak in het
gezin heeft te vervullen, van oordeel zijn,
dat de staat zich in dezen heeft uit te
spreken. De overheid heeft het recht als
werkgeefster uit te maken, wat uit dienst-
oogpunt verantwoord is. Het over één kam
scheren van alle werknemers is onjuist.
De overheid heeft ten aanzien van de ge
huwde ambtenares ook rekening te houden
met haar plaats in het gezin.
Men mag volgens minister Beel niet
volstaan met de stelling, dat de beslissing
aan het echtpaar overgelaten dient te wor
den. Degene, die arbeid verricht, is meer
dan alleen maar werkkracht. De werkgeef
ster moet ook ter dege acht slaan op de
volledige mens en heeft van oprechte be
wogenheid daartegenover blijk te geven.
Toen een der dames uit de Kamer inter
rumpeerde: „Hoe is het dan met de werk
sters gesteld?", verzocht minister Beel haar
geduld te hebben en hem toe te staan zijn
betoog af te maken.
Als de verbodsbepaling wordt ingetrok
ken wil men dan, dat de overheid als werk
geefster in elk geval van een huwende
ambtenares gaat uitmaken of al dan niet
reden tot ontslag bestaat? Waar blijft dan
de rechtszekerheid? De beslissing aan het
echtpaar over te laten gaat niet aan, want
dat behoort niet op de stoel van de over
heid plaats te nemen.
Aldus minister Beel, die ten opzichte van
de gehuwde schoonmaaksters moest toe
geven, dat het geen ideale toestand is, dat
deze buiten het verbod vallen. Zij werken
juist op uren, waarop zij in het gezin het
slechtst gemist kunnen worden. Maar het
betrof hier nu eenmaal een gegroeide toe
stand. En verder kon men in de desbetref
fende gezinnen die inkomsten slecht missen.
Tenslotte maakte de minister ernstig be
zwaar tegen de motie. Zij houdt geen reke
ning met hetgeen de overheid dient af te
wegen tussen dienstbelang en gezinsbelang.
Dr. Stokman (KVP) voerde tegen de
motie aan, dat de tekst van de motie iedere
preventieve maatregel vanwege de staat
zou uitsluiten.
Hiertegenover voerde zijn fractiegenote
mejuffrouw mr. De Vink aan, dat vol
gens haar de motie wel degelijk beoogt, dat
de overheid heeft in te grijpen als op grond
van concrete aanwijzingen door de arbeid
van de gehuwde vrouw het algemeen wel
zijn in gevaar wordt gebracht.
Nadat mr. De Graaf (KVP) namens
enige mannelijke fractiegenoten kenbaar
had gemaakt eigenlijk tegen de bestaande
verbodsbepaling te zijn, maar anderzijds te
veel bezwaren tegen de opzet van de motie
te koesteren om er voor te kunnen stem
men, werd het reeds vermelde resultaat
bereikt. Tien afgevaardigden ontbraken,
voor het merendeel door verblijf in het
buitenland, een paar door ziekte. Was dit
tiental wel aanwezig geweest, dan zou de
motie met 52 tegen 48 stemmen zijn aan
genomen, zodat er dus niet van een toe
vallige meerderheid gesproken kan worden.
Toespraak dr. Kortenhorst
Bij het begin van de vergadering hield
de weer benoemde voorzitter, dr. Korten
horst, een intree-toespraak, waarin hij ge
waagde van de door hem te vervullen rol
van „volkomen objectieve en onpartijdige
kamprechter." Voor een van nature strijd
bare persoonlijkheid noemde hij het gaan
zitten op het voorzittersgestoelte geen ge
ring offer. Maar hij was ook de aantrek
kelijke zijden van de hem toebedeelde taak
gaan waarderen. Het presidentschap van
de Kamer biedt volop gelegenheid de goede
VRIJDAG 23 SEPTEMBER
Cinema Palace: „Koninklijke Hoogheid",
14 jaar, 7 en 9.15 uur. Rembrandt: „Gejaagd
door de wind", 14 jaar, 7 uur. Studio: „Le
rouge et le noir", 18 jaar, 6.45 en. 9.15 uur.
jaar, 7 en 9.15 uur. Lido: „Oase", 18 jaar,
4.15, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „De sneeuw
was vuil", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Minerva:
„Young at heart", alle leeft., 8.15 uur. Roxy:
„Vertwijfelde speurtocht", 14 jaar 7 en 9.15
uur. Luxor: „Mannen zonder mededogen,,, 18
uur. Wilhelminastraat 22, 7.30 uur,
Trance-wijdingsdienst van de Ver. van
Spir. „Het Licht". Stadsschouwburg, 8 uur,
„De Plankeniers" voeren op „Fataal ge
heim". Vleeshal: Nationale en internationale
tentoonstelling van architectuur, 13.3017.30
en 1922 uur.
ZATERDAG 24 SEPTEMBER
Cinema Palace: „Koninklijke Hoogheid",
14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Rembrandt:
„Gejaagd door de wind", 14 jaar, 2 en 7 uur.
Studio: „Le rouge et le noir", 18 jaar, 2.15,
6.45 en 9.15 uur. Luxor: „Mannen zonder
mededogen", 18 jaar, 2, 4.15. 7 en 9.15 uur.
Lido: „Oase", 18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Frans Hals: „De sneeuw was vuil", 18 jaar,
2.30, 7 en 9.15 uur. Minerva: „Young at
heart", alle leeft., 2.30. 7 en 9.15 uur. Roxy:
„Vertwijfelde speurtocht", 14 jaar. 2.30, 7 en
9.15 uur. Vleeshal: Nationale en internatio
nale tentoonstelling van architectuur,
13 3017.30 en 1922 uur. Stadsschouwburg,
20 uur, Ensemble Wim Sonne veld: „Huis,
Tuin en Keuken".
sfeer in de openbare beraadslagingen te
handhaven en aan het Nederlandse parle
ment zijn eigen stijl te doen behouden, en
ook om leiding te geven aan tal van ver
beteringen en vernieuwingen, die ertoe bij
dragen de afstand te overbruggen tussen
het volk en de volksvertegenwoordigers en
om het aanzien en gezag der Kamer naar
buiten te vergroten. Tenslotte onderstreepte
de voorzitter, dat de Staten-Generaal het
aan zichzelf verplicht zijn „elke dag op
nieuw te trachten door te dringen tot het
moeilijk bereikbare hart van het nogal
stugge Nederlandse volk."
Na het applaus gingen tal van leden
de voorzitter met zijn herbenoeming ge
lukwensen. Ook dr. Stokman (KVP),
maar niet en dit viel op als een
voortgezette demonstratie na wat er
zich twee dagen tevoren bij de stem
ming voor het voorzitterschap had
voorgedaan prof. Romme (KVP).
Bij het agendapunt: samenstelling van de
commissies onthulde de heer Wagenaar
(CPN), dat de Kamervoorzitter het initia
tief had genomen voor overleg inzake
wederopneming van communisten in be
paalde commissies, waar zij tot dusverre al
tal van jaren buiten waren gehouden. Hij
zag daar een teken in, dat men iets begon
te beseffen van zekere internationale ont
spanning.
Kleuteronderwijs
De rest van de dag ging heen met de be
handeling van het ontwerp-Kleuterwet,,
waarop 36 amendementen waren ingediend.
Een niet onbelangrijk aantal ging van de
baan tengevolge van ministeriële onaan
vaardbaar-verklaring vanwege de kosten.
Soms koesterde minister C a 1 s ook om
andere redenen onoverkomelijke bezwaren,
bijvoorbeeld toen de heer Gortzak
(CPN) bepaald wilde zien, dat in elke ge
meente van overheidswege voldoende
openbaar kleuteronderwijs in een genoeg
zaam aantal scholen wordt gegeven. Dit
ging volgens de minister in het ontwerp
niet aan, omdat het stelsel daarvan de
financiële gelijkstelling tussen openbaar en
bijzonder kleuteronderwijs op andere wijze
tracht te bereiken dan in de Lager Onder
wijswet. Nadat zowel mr. Roosjen
A.R.) als de heer Van Sleen (P. v. d.
A.) dit amendement eveneens hadden be
streden, trok de voorsteller het in.
Mevrouw F o r t a n i e rD e W i t (VVD
meende in artikel 9 een tenachterstelling
bij het bijzonder onderwijs bespeurd te
hebben. Daartoe wilde zij de gemeenteraad,
die volgens bepaalde regels aan een ver
zoek tot oprichting van een openbare kleu
terschool moet voldoen, doch zulk een ver
zoek kan afwijzen als er in een nabije ge
meente wèl een dergelijke onderwijsinrich
ting bestaat, deze laatste bevoegdheid ont
houden. Minister C a 1 s stelde hiertegen
over, dat het erom gaat of er voldoende ge
legenheid voor openbaar kleuteronderwijs
bestaat. Bij aanneming van het amende
ment van mevrouw Fortanier zou het
theoretisch denkbaar zijn, dat in een grote
gemeente de raad met één school zou vol
staan, zulks onder verwijzing naar de be
paling zoals deze afgevaardigde die aange
vuld wilde zien.
In de avondvergadering mocht mevrouw
Fortanier het genoegen smaken, dat de
minister een van haar amendementen
overnam. Daardoor zal het mogelijk zijn,
dat in plattelandsgemeenten, ook als er
slechts 30 kleuters zijn voor wie men het
bedoelde onderwijs wil, een openbare kleu
terschool tot stand komt.
Laat op de avond verdedigde d r. Stok
man (KVP) een amendement om moge
lijk te maken, dat de gemeenteraad zich bij
de aanstelling van een leidster de bevoegd
heid kan voorbehouden haar ingeval van
een huwelijk te ontslaan. Ook al was nu
de motie-Tendeloo aangenomen, de over
heid dient toch de bevoegdheid te hebben
tot ontslagverlening aan een huwende kleu
terleidster over te gaan.
Mr. Burger (P. v. d. A.) betwijfelde
of dr. Stokman er in geslaagd was duide
lijk te maken met zijn voorstel niet in te
gaan tegen de 's middags gevallen beslis
sing. In dit amendement zag mr. Burger
iets van gebrek aan sportiviteit om zich
aldus toch eigenlijk niet helemaal neer te
leggen bij de 's middags door de Kamer ge
dane uitspraak. „Het heeft er veel van dat
men hier te maken heeft met achterhoede
gevechten in verband met een verloren
zaak."
Deze uitdrukking achtte de heer T i 1 a n u s
(C.H.) misplaatst. Het gaat heir alleen om
het vastleggen in de wet van de bevoegd
heid voor lagere organen door een huwen
de kleuterleidster te ontslaan.. Zowel de
heer Gortzak (CPN) als mevrouw For-
t a n i e rD e W i t (VVD) verklaarde zich
er tegen, waarna prof. Romme (KVP)
betoogde, dat hetgeen dr. Stokman wilde
en de motie-Tendeloo „met elkaar precies
niets te maken hebben."
Minister C a 1 s meende, dat in eerste in
stantie de gehuwde vrouw met haar man
moet beslissen of zij ambtenares wil blijven
en dat niet de wetgever aan de gehuwde
onderwijzeres de toegang tot de kleuter
school moet ontzeggen. Maar wèl moet de
wet de werkgever (hetzij de overheid, hetzij
't schoolbestuur) vrij laten om in 't contract
met de kleuterleidster, dus bij haar aan
stelling, het recht op ontslagverlening in
geval van huwelijk op te nemen. De minister
achtte het amendement-Stokman welis
waar niet onaanvaardbaar, maar wel on
nodig. In elk geval vatte hij het niet op als
ingaande tegen de motie-Tendeloo.
ADVERTENTIE
In zijn kwaliteit van president-curator
van de rijks-universiteit te Leiden heeft
dr. J. E. baron de Vos van Steenwijk, oud-
Commissaris der Koningin in de provincie
Noordholland, Donderdagmiddag in Brink-
mann voor het departement Haarlem van
de Nederlandse Maatschappij voor Nijver
heid en Handel gesproken over het onder
werp „Algemene ontwikkeling versus spe
cialisatie". Als een mens de maatschappij
binnentreedt, aldus betoogde dr. baron De
Vos van Steenwijk, verlangt men twee
dingen van hem: algemene ontwikkeling
en vakbekwaamheid, dat wil zeggen spe
cialisatie. Algemene ontwikkeling in haar
eenvoudigste vorm is kunnen lezen, schrij
ven en rekenen. De vakbekwaamheid is
gegaan in de richting van steeds verdere
specialisatie; economische factoren hebben
deze specialisatie gestimuleerd. De voort
schrijdende specialisatie betekent enerzijds
verfijning, anderzijds evenwel verarming.
Het komt tegenwoordig niet zelden voor,
dat bijvoorbeeld een metselaar slechts be
dreven is in een bepaald soort metselwerk,
terwijl hij van de overige werkwijzen wei
nig of geen verstand heeft. Vooral het
stadsleven heeft de specialisatie verscherpt,
de buitenmens, die afgelegen woont, is een
meer all-round vakman.
Het is moeilijk een definitie van alge
mene ontwikkeling te geven. Er is een tijd
geweest, dat men de „Renaissancemens"
als dé algemeen ontwikkelde mens zag; de
negentiende eeuw zag het ideaal van de
algemene ontwikkeling vooral in de litte
raire richting. Ook kan men de natuur
wetenschappen in de algemene ontwikke
ling betrekken, maar dit is hachelijk: halve
kennis is hier vaak gevaarlijker dan geen
kennis.
Algemene ontwikkeling betekent in geen
geval encyclopaedische kennis. Op een deze
zomer te Cambridge gehouden congres van
rectores der West-Europese universiteiten
is, na veel moeite, de volgende definitie
gevonden: algemene ontwikkeling stelt ons
in staat onze geest te voeden, ons vermogen
tot kritsch denken te ontwikkelen, vormt
ons karakter en schept belangstelling in de
wereld en de mensen van onze tijd. Men
zou ook kunnen zeggen: algemene ontwik
keling is wat er over blijft als je alles
vergeten hebt, wat je op school hebt ge
leerd (maar je moet het eerst geleerd
hebben!).
Wat valt uit dit alles te concluderen ten
opzichte van het universitaire onderwijs?
In de medische faculteit heersen spannin
gen. De wet stelt de eis, dat de medicus
alles op zijn gebied moet weten; de specia
list moet een zeer lange studie doormaken
en is pas later klaar. Hij zal later de hoge
kosten, die zijn studie met zich meebracht,
met gepeperde bedragen op zijn cliënten
verhalen. Volgens spreker kan deze toe
stand niet bestendigd blijven. De juridische
opleiding, hoewel als vakopleiding bedoeld,
leidt in feite op voor allerlei niet-juridi-
sche beroepen en nadert meer tot de Cam-
bridge-definitie van algemene ontwikke
ling.
Litteraire en natuurkundige faculteiten
hebben een dubbele doelstelling: zij leiden
op voor wetenschappelijk „speurwerk"
(research) en voor onderwijs. Naar de
mening van de spreker zijn deze facultei
ten voor de onderwijs-opleiding te zwaar.
Slechts met moeite gelukt het er nog iets
van de voor de aanstaande docent zo be
langrijke vakken als didactiek, puberteits-
psychologie en geschiedenis der wetenschap
bij in te persen.
Het congres in Cambridge is tot de con
clusie gekomen, dat dit in de eerste plaats
in sterke mate afhangt van de kwaliteit
van de opleiding, dat wil zeggen, de hoog
leraar moet ontwikkeld zijn wat zijn eigen
vak betreft, maar bovendien een persoon
lijkheid van brede allure, die zijn kritische
geest en zijn karakter moet kunnen over
dragen aan zijn studenten. In de tweede
plaats zijn vereist speciale colleges in de
verschillende stadia, colleges, die algemene
ontwikkeling bieden, zonder tot een exa
men te leiden. In de derde plaats: herha
ling van het onderwijs in kleine groepen,
waarbij de docent kan „afdwalen".
Baron De Vos van Steenwijk bepleitte
aan het eind van zijn betoog de instelling
van een baccalaureaat, een korte, drie
jarige studie, geen vakopleiding, die een
grondslag van algemene ontwikkeling legt.
ADVERTENTIE
Ik lees dat in Parijs de laatste gaslan
taarns door mooie uitstralende lichtbuizen
worden vervangen.
Dit is geen belangrijk bericht. Het is een
gewoon bericht. Men mag niet anders ver
wachten dan dat de tijd en zijn verworven
heden zich overal laten gelden, in ieder
opzicht ook, ook in zo iets triviaals als
straatverlichting.
Natuurlijk gaat alle gaslicht verdwijnen
en eigenlijk is het verwonderlijk dat dit
niet reeds lang is geschied. Toch is dit on
belangrijke belangrijk genoeg. Want soms
behoren Parijs en gaslicht helemaal bij el
kaar. Soms is Parijs zonder dat zachte gele
licht in melkglazen bollen, geen Parijs. Dat
is het jammere. Dat met die laatste becs-
de-gaz een stuk Parijse ambiance verdwij
nen moet. Ontastbare, immateriële dingen
als licht en donker, schaduw en glans zijn
zozeer wezenskenmerk van een stad, dat
zonder hen dit wezen wèg is. Althans een
goed deel ervan.
Zo zullen ook onze vaderen het vervan
gen van de fiaker door de taxi hebben er
varen.
Het wonderlijke van Parijs is dat het
nauwelijks verdraagt „modern" te worden.
„Modern" is een onwijs woord, want mo
dern bestaat niet. Over tien jaar is het er
niet meer. En tien jaar is te kort om een
begrip rechtvaardiging te schenken. Maar
ik bedoel: Parijs moet Parijs blijven. Parijs
in neonlicht, Parijs met grijze wolkenkrab-
bersblokken, met beton en glas, is Parijs
niet. Het moge de naam blijven dragen,
maar de ziel is vervlogen op de adem van
de „moderniteit". Parijs gevoelt dit zelf.
Daarom wil het toch waar het kan, zich zelf
blijven. Ergens zegt het moet een
streep getrokken worden. Daarom is be
paald dat de gaslampen op de Place de la
Concorde b 1 ij v e n.
Deze bepaling is overtuigend voor het
ongelijk der modernisering en bijna-ont-
roerend van hulpeloosheid.
Zonder gaslicht op die grootse Place de la
Concorde ben ik, zo zegt Parijs, helemaal
mij zelf niet meer.
En ergens in het midden van mijn hart
moet ik mij zelf blijven.
Maar ge begrijpt wel dat deze strijd
hopeloos is en dat de vlam van het gelige
glas niet kan b 1 ij v e n flakkeren om haar
schaduwen en haar glanzen op het oude
gelaat van deze stad te leggen. Er zal een
tijd komen dat ook die allerlaatsten ver
dwijnen gaan.
Wat dan?
Ge moet daar maar geen antwoord op
geven.
Het zou te wanhopig zijn.
ELIAS.
Prof. dr. H. Bergenia. De Generale
Synode van de Gereformeerde Kerken
heeft benoemd tot zendingshoogleraar in
Kampen, in de vacature van prof. dr. J. H.
Bavinck, dr. H. Bergema.
ADVERTENTIE
De Algemene Nederlandse Bond van
Leesbibliotheken zal van 8 tot 15 October
een „leeswek" houden. Hierdoor hoopt deze
bond te bereiken, dat de zogenaamde
„boekheidenen" meer in contact met het
boek worden gebracht. In 1956 zal de Bond
van Leesbibliotheken, die is aangesloten
bij de Vereniging tot Bevordering van de
Belangen des Boekhandels en die de be
langen van de winkelbibliotheken behar-
tgt, zijn vijfentwintigjarig bestaan vieren.
De propagandacommissie hoopt ter ge
legenheid van de volgende leesweek het
is de bedoeling in het vervolg ieder jaar
zo'n week te organiseren een culturele
daad te stellen ten bate van de Neder
landse auteur. De Bond ziet zijn taak niet
alleene als een commerciële, doch ook als
een cultureel opvoedende. Zij beschouwt
de leesbibliotheek als springplank naar de
boekhandel.
Ir. J. H. Wilton, hoofdingenieur en be
drijfsleider van de Rotterdamse Werf van
de N.V. Dok- en Werf Mij. Wilton-Fije-
noord te Schiedam, is Donderdagmiddag
te Reedijk, waar hij de laatste tijd het bed
hield, overleden. Ir. Wilton zou vandaag
46 jaar zijn geworden.
ADVERTENTIE
Tydens de vijfde zitting die de rechtbank
te 's Hertogenbosch wydde aan de zaak
tegen de 33-jarige Eindhovense opperman
M. J. v. d. V., heeft de officier van justitie
mr. J. Houben, de aanvankelijke eis tot
levenslange gevangenisstraf wegens moord
gewijzigd in een eis tot een gevangenisstraf
van vijftien jaar wegens doodslag.
De opperman wordt ervan beschuldigd
zijn vrouw in de avond van 9 October van
verleden jaar door een messteek om het
leven te hebben gebracht. Verdachte blijft
het hem ten laste gelegde hardnekkig ont
kennen. Mr. Van Everdingen, die in eerste
aanleg als officier in de zaak optrad, had
op 24 Maart in de eerste zitting levenslang
geëist. De verdediger, mr. P. Scheefhals
uit 's Hertogenbosch vroeg onmiddellijke
invrijheidstelling van verdachte. Aan dit
verzoek werd toen door de rechtbank vol
daan. Bij de uitspraak in April is de zaak
naar de rechter-commissaris terugverwe
zen en werd de verdachte opnieuw, maar
nu op andere gronden, gedetineerd. De der
de zitting werd verdaagd omdat een getuige
moest worden gehoord, die toen niet aan
wezig was, en de vierde zitting werd ver
daagd voor het doen uitbrengen van een
psychiatrisch rapport door prof. dr. Baan
in Utrecht.
Bij de vijfde zitting deelde de officier
mee dat er onvoldoende bewijsmateriaal
kan worden aangevoerd ter staving van
het primair ten laste gelegde. Hij meende,
dat het subsidiair ten laste gelegde, name
lijk doodslag, wettig en overtuigend bewe
zen is en eiste vijftien jaar gevangenisstraf
zonder aftrek van het voorarrest. Volgens
het psychiatrisch rapport kan geen vermin
derde toerekeningsvatbaarheid bij verdach
te worden geconstateerd, hoewel het niet
uitgesloten wordt geacht, dat bepaalde
factoren van invloed kunnen zijn geweest
op het doen en laten van verdachte. De
raadsman, mr. Scheefhals, meende dat de
officier niet beschuldigen kan omtrent
zaken, waarover in het lijvige dossier met
geen woord wordt gerept. Mr. Scheefhals
achtte het wat vreemd, dat een eis tot
levenslang zonder voldoende argumente
ring teruggebracht wordt op een eis tot
vijftien jaar. Zijn verzoek tot onmiddellijke
invrijheidstelling van verdachte werd dooi
de rechtbank afgewezen. De uitspraak is
op 16 October.
MUZIEK
Zondag 25 September, Concertgebouw, 20
uur: Jazz-show door de Dutch Swing Col
lege Band. Verder werken mede de blues
zangeres Beryl Bryden, Roefie Hueting's
Down Town Jazzband, The New Orleans
Seven en The Diamonds.
Maandag 26 September, Concertgebouw, 20
uur: Concert door het koor der „Wiener-
sangerknaben". Het programma bestaat
uit motetten en andere geestelijke liede
ren, een zangspel, waarvoor een keuze uit
het oeuvre van Mozart, Haydn en Lort-
zing wordt gedaan. Liederen van Schubert,
Brahms en Mozart, Mahler en Reger.
Maandag 26 September, Grote Markt, 15.30
uur: Gedurende een uur bespeelt de stads-
beiaardier Arie Peters het carillon van de
Grote Kerk.
Dinsdag 27 September, Grote Kerk, 20 uur:
Orgelbespeling door de stadsorganist
George Robert.
Dinsdag 27 September, Concertgebouw, 20
uur: Concert door N. Ph. O. voor leden
van de Haarlemse Kunstgemeenschap,
en de Haarlemse Jazz Club. Dirigent Toon
Verhey, solist Naum Sluszny, piano. Uit
gevoerd worden werken van Strawinsky,
Gershwin, Milhaud.
Donderdag 29 September, Grote Kerk, 15
uur: Orgelbespeling door de stadsorganist
George Robert.
TENTOONSTELLINGEN
Frans Halsmuseum: Nieuwe opstelling van
de regentenstukken van Frans Hals. Ex
positie van poppenhuis anno 1750 met
inventaris. Het museum is geopend op
werkdagen van 1017 uur, des Zondags
van 1317 uur.
Kunsthandel Leffelaar: Tekeningen en gra
fiek van Ina Rahusen t. g. v. haar 60ste
verjaardag. Geopend op werkdagen van
10 tot 17 uur.
De Waag, Spaarne-Damstraat: Historisch
gebouw, schildersmilieu. Geopend op Za
terdagavond en elke ochtend van 11 tot 13
uur.
Teylers museum: Schilerijen uit de negen
tiende en twintigste eeuw. Tekeningen
onder meer Rembrandt. Michel Angelo,
Claude Lorrain; Fossielen en mineralen,
historische natuurkunde-instrumenten. Ge
opend op iedere werkdag behalve Maan
dag van 1117 uur en de eerste Zondag
van iedere maand van 1317 uur.
Bisschoppelijk Museum, .Tansstraat 79: Mid
deleeuwse en latere schilderijen, sculptu
ren, paramenten, kantwerk, handschriften
en munten. Geopend op werkdagen van
10—17 uur. des Zondags van 1316 uur.
Schotersingel 117 a: Palestina-diorama's
(Bijbelse voorstellingen"). Geopend van
9.30—12.30 en 14—17 uur.
Cruquiusmuseum, Heemstede: Historische
stoommachines en grote maquette van
Nederland met waterstanden en over
zicht overstromingsramp Februari 1953.
Geopend van 912.30 en van 1.305 uur.
Grote Markt, Grote Kerk: Te bezichtigen op
werkdagen van 9 tot 17 uur. Bezichtiging
onder geleide op aanvraag voor groepen
van tenminste vijftien personen.
Huis Van Looy: Jubileumtentoonstelling
Jacobus van Looy en zijn tijdgenoten",
dagelijks geopend van 10—12.30 en van
13.30—17 uur, 's Zondags van 1417 uur,
tot en met 1 October.
Vleeshal: Nationale (tot 26 Sept.) en inter
nationale (tot 2 Oct.) tentoonstelling van
architectuur 1945/1955 in samenwerking
met de Kring Haarlem van de Nederlandse
Bond van Architecten. Dagelijks geopend
van 13.30 tot 17.30 en van 19 tot 22 uur.
Huis met de Kogel: Schilderijen en schetsen
van Dirk Breed. Geopend op werkdagen
van 108 uur (tot en met 24 Sept.).
MUZIEKWEEK MAARLEM
Vrijdag 23 September, Concertgebouw, 20.15
uur: De Haarlemse muziekweek wordt be
sloten met een concert door het Noordhol
lands Philharmondsch Orkest, het Neder
lands Kamerkoor, Annette de la Bye. so
praan, Anode Hermes, alt, Han le Fèvre,
tenor, Jan de Man, piano: dirigenten: Ma-
rinus Adam en Felix de Nobel. Er worden
werken uitgevoerd van Hendrik Andries-
sen, Jurriaan Andriessen, Sas Bunge,
Albert de Klerk en Felix de Nobel.
DIVERSEN
Zaterdag 24 September, Stadsschouwburg, 20
uur: Het ensemble Wim Sonneveld treedt
op in het programma „Huis, tuin en keu
ken". Met Conny Stuart, Kitty Kluppell,
Yda Andrea, Mieke Last, Wim Sonneveld,
Joop Doderer, Jan Staal en Nico Knap
per. Pianist: Jelle de Vries, guitarist: Jan
Blok.
Dinsdag 27 September, Frans Halsmuseum,
20 uur: Volksuniversiteit. Eerste voordracht
van de muziekcursus gegeven door Paul
Chr. van Westering, toonkunstenaar.
Dinsdag 27 Septemebr, Minervatheater,
Heemstede, 20.15 uur: Wereldreizigers-
serie 1955/56. Mr. Drs. Th. Regout vertoont
de film „De wondere wereld van de Stille
Zuidzee".
Dinsdag 27 September, Frans Halsmuseum,
20 uur: Declamatie-avond met muzikale
omlijsting door mejuffrouw Bets Neder--
koorn.
Woensdag 28 September, Grote Kerk, 20 uur:
Bijzondere bijeenkomst ter gelegenheid
van de Nationale Reclasseringsdag 1955;
Medewerking verlenen Klaas Bolt (orgel),
het muziekcorps van het Leger des Heils
o. 1. v. Berend Schut en het kerkkoor van
de Sint Liduina-parochie o. 1. v. P. Q. de
Wolf. Sprekers dr. H. van der Loos, me
vrouw J. H. de Vries Robbé, pater A.
Loof O.F.M. en majoor Souverein.
Woensdag 28 September, gebouw St. Bavo,
20 uur: Het Friese gezelschap „Gijsbert
Japix" voert op „De Moske-Flap" van Y.
C. Schuitmaker.
Woensdag 28 September, Frans Halsmu
seum, 8 uur: Declamatie-avond door Trees
Faber, met muzikale omlijsting door Bets
Nederkoorn, piano, Lex van de Brul, hobo
en Kitty Nederkoorn, sopraan.
Donderdag 29 September, Stadsschouwburg,
20 uur: Openingsavond van de Volks
universiteit voor Haarlem en Omstreken.
Voordrachten door Ellen Vogel, Albert
Vogel, met medewerking van Evertine
Vogel, piano. Uitgevoerd worden werken
van Alfred de Musset, H. Heine, Theocri-
tes, W. Bürger, M. Nijhoff, B. Björnson,
E. A. Poe.
Vrijdag 30 September, Stadsschouwburg, 20
uur: Voor leden van de Vereniging „Ge
loof en Wetenschap" houdt mr. J. Mertens
de Wilmars een lezing over „Het scho-
lenvraagstuk in België".
DJAKARTA (PIA) De 31ste zitting in
de zaak-Jungschlaeger voor het Landge-
recht te Djakarta heeft gisteren één minuut
geduurd. Rechter Maengkom deelde mede,
dat er geen griffier ter beschikking was.
Hij verdaagde de zitting tot 6 October. De
verdachte was niet aanwezig.
ADVERTENTIE
Vraag
soort
DEN HAAG. De minister van Oorlog
heeft bepaald dat de hoornsignalen in de
kazernes beperkt moeten worden. Er mag
in den regel alleen signaal geblazen wor
den om iets aan te geven waarvan ce-
voren niet bekend was dat het gebeuren
zou, dus bijvoorbeeld bij brand of
onverwachts appèl. De minister is van
oordeel dat het vele blazen in de kazernes
de traagheid in de hand werkt. Er werd
tot nu toe geblazen voor de water- en
werkmarsch, voor de wachtparade, het
strafpeloton, de recruten, de kerk, het
fourageren, de zieken, de gestraften,
voor de hoofdofficieren en officieren,
voor licht op en licht uit, voor aardappel
schillen en voor ophouden met vuren en
stormloop.
De minister acht het niet noodig om,
zooals de inspecteur der infanterie had
geadviseerd, de hoofdstippen van het
dienstrooster door een bel te doen aan
geven. Hij vindt het aanschaffen van
één klok per compagnie voldoende.