Zwitsaletten r PANDA EN HET GEHEIMZINNIGE GLAS WATER J. F. J. Baesjou over zegeningen van hoornvliestransplantatie Rijkswaterstaat laat stalen waarne- mingsmast in Noordzee plaatsen Fa. B. ENGELENBERG Agenda voor Haarlem Wereldnieuws r Rode Kruis transportcolonne urn iïuu! jee. riurvftio oqcwycu wijl De radio geeft Vrijdag Ravage van zes vracht auto's bij botsing is Mifó het betrouwbare zelfwerkend wasmiddel ww de huisvrouw, die weet wet hoor wasgoed waacd is! Eerste van reeks van België tot Duitse Bocht Militair reed tank in modderkuil en verdronk Staking in Argentinië ondanks overeenkomst KOU, GRIEP, KOORTS ^CocU. ió Uet zo J 2 Prof. Burgers onderscheiden Een dode, een lichtgewonde Kerkelijk Nieuws Overleg inzake verbetering ULO-salarissen nog gaande Twee km. uit de kust Krachtproef tussen vakverbond en de regering-Lonardi OFFICIëLE VERKOOP SIKKENS LAKKEN d'ti Z WITS AL preparaat DE AARD KOST Op een dezer dagen voor de leden van de transportcolonne van het Rode Kruiscorps gehouden bijeenkomst heeft de arts J. F. J. Baesjou te 's Gravenhage, hoofd van de medische dienst van het Ne derlandse Rode Kruis, gesproken over de zegeningen van de hoornvliestransplan tatie. Een ernstiger lichaamsgebrek dan ver lies van het gezichtsvermogen is haast niet denkbaar. Gelukkig zijn er ook in Ne derland uitstekend geoutilleerde in stituten, die blinden bereid maken voor een functie in de maatschappij. In Toronto zijn blinden werkzaam aa'n machines, die voor zienden al gevaarlijk zijn. Toch blijft het aantal ongelukken beperkt en de blin den leveren een prestatie die nog tien procent hoger ligt dan bij de ziende werk nemers. Bovendien geeft de gedachte ge woon te kunnen werken de blinde een menswaardig bestaan. Sinds enige tijd kan dank zij de me dische wetenschap een blinde ziende ge maakt worden. Hieraan kan welhaast een ieder meewerken, door na zijn dood zijn ogen af te staan. Men heeft echter lang niet van elke overledene de ogen nodig. Het aantal operaties, dat in Nederland wordt verwacht, wordt geschat op onge veer honderd tot. honderdtwintig per jaar. In 1950, toen een achterstand ingehaald moest worden, was het aantal 209. In de volgende jaren bleef het getal operaties daar beneden. In 1951, 164 operaties, 150 in 1952, 160 in 1953 en 107 in 1954. De meeste operaties werden tot nu toe uitge voerd in vijf centra in ons land, gevestigd in Amsterdam. Arnhem, Leiden, Rotter dam en Utrecht. De hoornvliestransplantatie houdt in het verplaatsen van een levend weefsel van de ene plaats naar de andere plaats. Zij is niet iets van de laatste tijd. Reeds meer dan honderd jaar geleden experimenteerde dokter Reissinger met konijnen. Het enige bezwaar op dit ogenblik is, dat het hoorn vlies moet worden weggenomen binnen twee uur, nadat een mens is overleden. Het is zelfs al geprobeerd na vijftien uur, maar er bestaat nog geen zekerheid, dat dit veilig kan worden voortgezet. De Frans man Magitot leerde, dat een hoornvlies bij vier tot vijf graden Celsius bij een bepaalde vochtigheidsgraad acht dagen bewaard kan blijven. Dokter Baesjou vervolgde, dat dokter Deutma in 1940 promoveerde aan de Universiteit te Leiden op een proef schrift over vier hoorntransplantaties. In 1945 gaf de arts C. M. F. Pieck de grote stoot tot de hoornvliesoperaties in ons land. Helaas stierf deze arts op 57- jarige leeftijd op 27 Maart 1953. Dokter Baesjou verwachtte, dat de operaties in de toekomst met honderd procent kans op succes kunnen worden gedaan; op dit ogenblik is deze zekerheid er nog niet geheel. Met het afstaan van de ogen dient re kening te worden gehouden met de be- ADVERTENT1E BARTELJORfSSTR. HAARLEMTEL 13439 FERD B0LSTR. 48 A DAM - TEL. 717162 STURKA DAMES PANTALONS HILVERSUM I, 402 M. 7.00 Nieuws. 7.10.Platen. 7.45 Morgen gebed en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15 Platen. 9.00 Voor de huisvrouw. 9.40 Schoolradio. 10.05 Instru mentaal octet. 10.25 Schoolradio. 10.05 Instru- Voor de zieken. 11.40 Mannenkoor. 12.00 Angelus. 12.03 Metropole-orkest. 12.30 Land en tuinbouwmedeielingen. 12.33 Wij vrouwen van het land. 12.40 Platen. 12.55 Zonnewij zer. 13.00 Nieuws en katholiek nieuws.. 13.20 Dansmuziek. 13.45 Voor de vrouw. 14.00 Spaans programma. 14.35 Radiophilharmo- nisch orkest. 15.00 Schoolradio. 15.30 Piano en orkest. 16.40 Voor de zieken. 17.00 Voor de jeugd. 17.15 Kinderkoor. 17.40 Koersen. 17.45 Pianovoordracht. 18.05 Lichte muziek. 18.30 En nu mijn geval. 18.45 Lichte muziek. 18.55 Toespraak. 19.00 Nieuws. 19.10 Rege ringsuitzending: Verklaring en toelichting, waarin opgenomen: 1. Het maandelijks over zicht van de werkzaamheden der Verenigde Naties.2. Emigratiepraatje. 19.30 Verzoek programma voor de militairen. 20.20 Actua liteiten. 20.35 De gewone man. 20.40 Lichte muziek. 21.00 Politiek forum. 21.30 Amuse mentsmuziek. 21.55 Kamerorkest. 22.35 Pla ten. 22.45 Avondgebed en liturgische kalen der. 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Platen. HILVERSUM n. 298 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.45 Voor de huisvrouw. 9.00 Gymnastiek voor de wouw. 9.10 Platen. 9.40 Schoolradio. 10.00 Thuis, causerie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor de kleuters. 10.40 Orgel en zang. 11.10 Voordacht. 11.30 Pianorecital. 12.00 Lichte muziek. 12.00 Lichte muziek. 12.30 Land- en tuinbouwmededelir.fr en. 12.35 Sportpraatje. 12.50 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Mededelin gen en platen. 13.25 Lichte muziek. 13.55 Beursberichten. 14.00 Hobokwartet. 14.25 Litterair programma. 14.45 Clavecimbel- recital. 15.05 Lichte muziek. 16.00 Platen met commentaar. 16.30 Voor de jeugd. 17.00 Mu zikale causerie. 17.40 Hammondorgel. 18.00 Nieuws. 18.15 Actualiteiten. 18.20 Instrumen taal kwintet. 18.45 De vrouw in het bedrijfs leven, lezing. 19.00 Voor de kinderen. 19.10 Klankbeeld over de Unesco. 19.30 Evange lisch beraad, causerie. 19.50 Nieuws van de VPRO. 19.55 Streeknieuws. 20.00 Nieuws. 20.05 Poëzie in Indonesië, causerie. 20.15 Volksliederen. 20.30 Om een Atlantische Gemeenschap, causerie 20.40 Na tien jaar, causerie. 21.00 Weense muziek. 21.45 Aether- forum. 22.25 Buitenlands weekoverzicht. 22.40 Vandaag, causerie. 22.45 Avondwijding. 23.00 Nieuws en S.O.S.-berichten. 23.15 Koninklijk bezeok aan Suriname. 23.30 24.00 Platen. TELEVISIE (V.A.R.A.) 20.15 30 jaar V.AR..A., documentaire. 20.35—22.15 Met onze hakken over de sloot, toneelstuk. BRUSSEL, 324 M. 11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 14.00 School radio. 15.45 Zang en piano. 16.02 Opera muziek. 17.00 Nieuws. 17.10 Lichte muziek. 18.00 Viool en piano. 18.10 Voordracht. 18.25 Viool en piano. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 19.45 Platen. 20:00 Causerie. 20.15 Symphondsch orkest en so liste. 21.10 Kunstkaleidoscoop. 21.15 Sym- phonisch orkest. 22.00 Nieuws. 22.15 Inter nationale Radio Universiteit. 22.30 Middel eeuwse chansons. 22.45 Platen. 22.5523.00 Nieuws. BBC. uitzending voor Nederland. 17.4518.15 Nieuws, feiten van de dag, en: Hoe de weekbladen het zien. (Op 224 en 49 nu. grafeniswet. Op advies van de Gezond heidsraad stichtte het Rode Kruis een organisatie, om op wettige wijze aan het hoornvlies van de ogen te komen. Op 22 April 1949 werd een studiecommissie in gesteld, die tot de conclusie kwam dat er maar twee wettige mogelijkheden waren. De betrokkene kon bij zijn leven opdracht geven (door een codicil) de ogen na zijn dood te mogen gebruiken. Na het over lijden kunnen naaste familieleden toe stemming daarvoor geven. De eerste mo gelijkheid werd terzijde gelegd, omdat het een enorme administratie zou vergen. De tweede wijze werd gekozen en op 27 Ja nuari 1950 is bij het Rode Kruis een cen trale commissie voor hoornvliescentra in gesteld. Vijf jaar geleden bleek het nog vrij moeilijk te zijn ogen te krijgen, deelde spreker mee. Nu gaat dit veel gemakke lijker en in 99 van de honderd gevallen wordt de toestemming verleend. Er wordt bijna alleen gebruik van gemaakt als iemand in een ziekenhuis overlijdt en dan nog in die ziekenhuizen, waar "de trans plantatie van hoornvliezen wordt uitge voerd.. Prof. dr. J. M. Burgers, hoogleraar aan de Technische Hogeschool te Delft, heeft Woensdagmiddag een afscheidscollege ge geven wegens zijn aanstaand vertrek naar Amerika. Kort vóór het afscheidscollege werden hem door de burgemeester van Delft, de heer D. de Loor, de versierselen uitgereikt, behorende bij de benoeming tot ridder in de orde van de Nederlandse Leeuw. Omstreeks kwart voor zeven Woensdag avond is op de Amsterdamseweg in Arn hem een ernstig en zeer gecompliceerd verkeersongeval gebeurd, dat aan een chauffeur het leven heeft gekost en waarbij een persoon werd licht gewond. Bfj dit on geval waren zes vrachtauto's betrokken, waarvan vier zware. Naar men meent te kunnen aannemen is het ongeluk als volgt gebeurd: op de rechterweghelft vanaf Arnhem stond een vrachtauto geparkeerd, waarvan de chauf feur bezig was een band te plakken daar bij geholpen door een lid van de Wegen wacht. Uit de richting Ede naderde een tweede vrachtauto, met daarachter een derde. Deze derde wagen haalde de tweede in juist ter plaatse waar de geparkeerde wagen stond. Waarschijnlijk is hij daarbij te veel naar links uitgeweken, zodat hij de geparkeerde wagen raakte. De wagen schampte terug en raakte de vrachtauto die hij bezig was in te halen. De drie auto's werden over de weg geslingerd. Drie an dere vrachtauto's zijn hierop gereden, zodat een grote ravage ontstond. Bij de aanrij ding werd de chauffeur, die een band aan het plakken was, zwaar gewond. Later op de avond is hij overleden. De Wegenwach ter kon zich op het nippertje redden. Een van de andere chauffeurs werd licht ge wond. De verongelukte chauffeur was de 44- jarige koopman H. van Veen uit Amster dam. De wagen die de inhaalmanoeuvre uitvoerde, was een truck met oplegger. Gebleken is, dat de geparkeerde auto nor maal op een parkeerstrook stond. De We genwacht was een band aan het plakken en op het moment van de botsing liep de heer Van Veen juist om zijn wagen heen. Daarbij werd hij door de truck aangere den. Men is drie uur lang bezig geweest met het opruimen van de ravage. Ex-koning Leopold van België inert morgen zijn 54ste verjaardag. Deze recente foto toont de ex-koning met zijn dochtertje Marie Christine. Ned. Herv. kerk Beroepen te Steenderen (Geld.) (toez.): S. Kooistra te Welsri.ip. Bedankt voor Rol- terdam-Delfshaven (vac. H. G. Abma): J. W. de Bruijn te Barneveld. Geref. kerken art. 31 K.O. Beroepen te Garrelsweerd-Appingedam: L. W. G. Blokhuis, cand. te Oosterbeek. Aangenomen naar Hijken-Hooghalen: J. van Benthem te Noordbergum. Geref. kerken Beroepen te Genderen: J. A. Kemp, cand. te Rotterdam. Op vragen van het Eerste Kamerlid de heer Algra (A.R.) betreffende de verho ging der salarissen bij het uitgebreid lager onderwijs heeft minister Cals geantwoord, dat een voorstel van de regering tot ver hoging van de salarissen van de ulo-onder wijzers. die in het bezit zijn van een of meer ulo-akten, thans in bespreking is bij de bijzondere commissie voor georganiseerd overleg voor het onderwijzend personeel bij het lager onderwijs. De minister ver wacht, dat de commissie binnenkort haar advies over dit voorstel aan de regering zal uitbrengen. De regering zal daarna de wij ziging van de ulo-salarissen binnen de kortst mogelijke termijn bevorderen. ADVERTENTIE '!?r. A B 5510 - P Een vanuit Scheveningen „opererende" groep van vijf schepen zal bij gunstige weersomstandigheden vandaag een begin maken met liet plaatsen van een dertig meter lange en 30.000 kg. wegende stalen waarnemingsmast in de Noordzee ter hoog te van Katwijk. Bij dit karwei, dat in op dracht van Rijkswaterstaat wordt uitge voerd door Van der Tak's Bergingsbedrijf te Rotterdam, zijn betrokken het bergings vaartuig „Zeeleeuw", het rijkskabelscliip „Poolster" van de P.T.T., het directievaar tuig „Nepos" van Rijkswaterstaat en een tweetal lichters, eveneens van Van der Tak. De stalen waarnemingsmast zal worden geplaatst op een afstand van twee kilo meter uit de kust bij Katwijk. De mast is ongeveer 30 meter lang waarvan ongeveer 10 meter in de zandbodem verdwijnt, 10 meter beneden water blijft en ongeveer 10 meter boven water uitsteekt. In de waarnemingsmast zal een aantal instrumenten worden aangebracht, waar mede gegevens omtrent bewegingen van het water zullen worden verkregen. Voor het functioneren van deze instrumenten zr.l een electriciteitskabel tussen de mast cn de kust worden gelegd. Er bestaan bij Rijkswaterstaat plannen om langs de gehele Nederlandse kust, van de Belgische grens tot de Duitse bocht, een keten van dergelijke waarnemihgsmas- ten op te richten. De mast bij Katwijk is de eerste, welke langs de kust wordt ge plaatst. Bij dit karwei hoopt men ervaring op te doen voor het oprichten van de overige masten. Het verzamelen van de gegevens houdt verband met de uitvoering van het Deltaplan. De „Poolster" is Woensdag uit gevaren met een aantal deskundigen van Rijkswaterstaat aan boord om de situatie te onderzoeken en een boei te leggen op de plaats, waar de mast uit zee zal oprijzen. Bij het plaatsen van de waarnemings- paal zal eerst een tien meter lange steun paal in de grond worden gedreven. Aan deze steunpaal zal in gedeelten de eigen lijke mast worden bevestigd. ADVERTENTIE fcn i§5, '<gS De twintigjarige dienstplichtige huzaar P. J. C. Bastiaens van het 43ste eskadron zware tanks is Woensdag op de Oirschotse hei met zijn tank in een met modder ge vulde kuil gereden. De tank liep vol water. Bastiaans, die er niet in slaagde zich te be vrijden, kwam door verdrinking om het leven. Zijn stoffelijk overschot is overgebracht naar het R.K. Bir.nenziekenhuis te Eind hoven. Bastiaens was afkomstig uit Maas tricht. Hij was ongehuwd. BUENOS AIRES Reutér/A.F.P.) Vele Argentijnse arbeiders zijn Woensdag nie; naar hun werk gegaan, hoewel het alge mene'vakverbond een afgekondigde alge mene staking had afgelast en te elfder ure had bekend gemaakt, dat met de regering „een met het oog op het belang van de arbeiders en het vakverbond bevredigende overeenkomst" was bereikt. Het vakver bond had de regering van president Lonardi er van beschuldigd, haar belofte om zich niet te mengen in zaken van het verbond als dit zich buiten de politiek zou houden, niet te zijn nagekomen. De staking duurt voort in Rosario. In Buenos Aires werkt ongeveer de helft van de arbeiders. Vakbondsleiders zullen op nieuw een onderhoud hebben met de minis ter van Arbeid om te trachten tot over eenstemming te komen. Het toestel van de luchtmacht van Para guay, waarmede ex-president Perón naai de midden-Amerikaanse staat Nicaragua reist, heeft op het vliegveld van de Brazi liaanse hoofdstad Rio de Janeiro een korte tussenlanding gemaakt. Het vertrek van Perón schijnt overhaast te zijn geregeld. Naar verluidt is Perón van plan zich in Nicaragua te vestigen. Hij is een persoon lijk vriend van president Anastas Somaza van Nicaragua. De persdienst van de pre sident van Paraguay te Asuncion heeft be richten over een opstand tegengesproken en verklaard, dat de politieke toestand in het gehele land normaal is. ADVERTENTIE Doolstraat 59 - Haarlem - Tel. 15252 SPUIT- en STOFMASKERS DONDERDAG 3 NOVEMBER Frans Hals: „Korporaal Wanhoop", alle leelt., 7 en 9.15 uur. Roxy: „Mabok de wilde olifant", 14: jaar, 7 cn 9.15 uur. Cinema P&t lace: „Zij waren allen schuldig", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Rembrandt: „Ten Oosten van Eden", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Studio: „Napo leon". 14 jaar, 7.30 uur. Luxor: „Blanke sla vinnen", 18 jaar. 7 en 9.15 uur. Minerva: „The Miniver story", 14 jaar, 8.15 uur. Lido: „Napoleon", 14 jaar, 7.30 uur. Peuzelaarsteeg 3, Bazar Doopsgezinde kerk. van 14—17 en 19.3022 uur. Zuiderkapel: 20 uur, Spr. J. A. Bruyn. Geb. der Vrijz. Herv., Vestestraat 1: 20 uur, Voor de ver. „Weten en Werken" spreekt dr. A. F. J. Portielje over „Bijzon dere vogels in Artis". Gebouw Bethel, Voor- helmstraat 3: 20 uur, Vrije Evang. Gemeente: Maranathasamenkomst. spr. A. van Gent. Oude Gracht 47: 20 uur, Bijbellezing. VRIJDAG 4 NOVEMBER Roxy: „Om 50.000 dollar". 2.30, 7 en 9.15 uur. Cinema Palace: „Butterfly", alle leeft., 1.45, 4.15, 6.45 en 9.15 uur. Rembrandt: „Ciske de Rat", 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Studio: „De vruchten van de zomer", 18 jaar, 2.15, 7 en 9.15 uur. Luxor: „Blanke slavinnen". 18 jaar, 2, 7 en 9.15 uur. Minerva: „Dc gravin gaat barrevoets". 18 jaar. 8.15 uur. Lido; „Simba", 18 jaar, 2, 4.15. 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „De man uit Lamarie", 14 jaar. 2.30, 7 en 9.15 uur. Nassauplein 8: 20 uur, Theosofische ver. spr. ir. B. Wouters. Concertgebouw: 20.15 uur, Tweede V- concert, N. Ph. O., o. 1. v. Mar. Adam. Solist: Herman Schey, bas. Herenweg 141; 20 uur, Filmvertoning door de Evangelist C. Boerop. Peuzelaarsteeg 3: Bazar Doops gezinde Kerk, van 1417 en van 19.3022 uur. Frans Halsmuseum: 20 uur, Volksuni versiteit. Voordracht over „Vrije expressie" door Ad. Pieters. Monsters. Een handelsmaatschappij in Japan zal binnenkort monsters van een anti-tankraket en een lanceerapparaat voor deze projectielen naar Egypte zen den, zo deelt deze maatschappij mede. Egypte heeft belangstelling voor dit wa pen getoond. Vlot. In Las Palmas op de Canarische eilanden is de dertigjarige Fransman Claude Genet met zijn vlot Tonu tsonu uit Brest aangekomen op weg naar Martinique. Hij wil in drie jaar om de wereld drijven. Op 25 Augustus vertroic hij uit Brest. Zegels. Do postdienst van de UNO zal op 9 December twee bijzondere postzegels uitgeven in de waarden van drie en acht dollarcent ter gelegenheid van de „dag der menselijke rechten". Moord. Mevrouw Milton en haar 12-jarig dochtertje zijn in hun huis nabij Na- koeroe in Kenia op gruwelijke wijze vermoord. De ontdekking werd gedaan door de heer Milton, toen hij van zijn werk thuis kwam. Nakoeroe ligt in het hart van het dicht beboste Mau-Mau- gebied. Het telt op een bevolking van veertien duizend zielen negen honderd blanken. Twee inheemse bedienden van Milton worden vermist. Ontploffing. Te Serres in Oost-Macedonië (Griekenland) is in een wapenopslag plaats een dynamietvoorraad ontploft. Acht personen vonden de dood, onge veer honderd werden gewond. Na de ontploffing brak een zware brand uit in het stadsgedeelte waar de fabriek ligt. Door de ontploffing werden vijf gebouwen verwoest en dertig andere beschadigd. Sovjet-vloot. De gezaghebbende Britse uitgave „Jane's Fighting Ships 1955/56" schat, dat de Sovjet-Unie 32 moderne kruisers, ongeveer 150 torpedoboot- jagers van een nieuw type en ten minste 400 onderzeeboten heeft. De Sovjet- Unie gaat voort een grote vloot van kruisers, torpedobootjagers en onder zeeboten te bouwen. Titel. Voor de eerste maal is Nikita Kroesjtsjev in een bericht van het Rus sische persbureau Tass aangeduid als „secretaris-generaal van de partij", een titel die Stalin sedert Lenins dood heeft gedragen en die na het overlijden van Stalin was afgeschaft. Tot dusver werd Kroesjtsjev „eerste secretaris van de partij" genoemd. Jeugd. Drie jongens zijn op Cyprus tot vonnissen van één tot twee jaar veroor deeld wegens het in brand steken van het Britse instituut op 17 September. Er is nog een proces gaande tegen drie scholieren en een schilder die deel uil- gemaakt zouden hebben van een gewa pende bende die op 20 Juni een bom aanslag pleegde op een gerechtsgebouw. Uitspraak. Een administratieve rechtbank van de UNO heeft te Genève uitspraak gedaan ten gunste van vier Amerikaan se vrouwen, die schadeloosstelling eisten van de UNO-organisatie voor Onderwijs Wetenschap en Cultuur (UNESCO), wegens ontslag omdat zij geweigerd hadden te verschijnen voor een Ameri kaanse commissie, die de politieke be trouwbaarheid van personen onder zoekt. Leden van het Amerikaanse Con gres zouden er bij de Amerikaanse di recteur-generaal van de UNESCO op aangedrongen hebben, de vier vrouwen te ontslaan. Trouw. Bij Melbourne zijn 53 kleine wal vissen op het strand geworpen. Vissers poogden een van de dieren in zee te trekken, doch het verkoos steeds terug te gaan naar zijn lotgenoten. Blank. Tengevolge van een hevige storm zijn in Zuid-Ierland dijken beschadigd. Sommige steden en dorpen kwamen blank te staan. In Noord- en Midden- Italië hebben hevige stortregens, die ge paard gingen met onweders, aanzien lijke schade aangericht. Rothschild. James de Rothschild, een vroe gere „parliamentary secretary" in het Britse ministerie van Bevoorrading, heeft het denkbeeld geopperd Israel op te nemen in het Britse Gemenebest ter wille van de vrede. Transport. Een transport van 105 Duitsers zal volgende week Polen verlaten als resultaat van onderhandelingen tussen de Poolse en Duitse Rode Kruis-organi- saties. Van de 9626 gevangenen in de Sovjet-Unie zijn er thans ongeveer 4200 in het Westen aangekomen. ADVERTENTIE zijn snel en afdoend te bestrijden met: 38. „Jij en je rare plannetjes!", riep Pan da hoos, „nu weten we niet meer, welke van al die glazen water het glas van pro fessor Kalker is. Nu zijn we nog veel ver der van huis!" „Hou op met dat gekakel" zei Pat O'Nozel korzelig, „ik moet den ken!" En de grote detective dacht diep en logisch na. „Een van die glazens is het bijzondere glas mompelde hij. „Maar als dat glas hijzonder is, moet er ook iets bijzonders aan te zien zijn...". Na deze scherpzinnige gevolgtrekking onderwierp hij het glaswerk aan een nauwkeurig on derzoek, maar zelfs zijn speurdersoog kon nergens enige afwijking ontdekken. Wat ook de aparte waarde van professor Kal- ker's glas mocht zijn, uiterlijk onderscheid de het zich in niets van andere glazen water. Tenslotte gaf Pat zijn pogingen op. „In elk geval zullen nu ook de spionnens niet weten, welk van al die glazens met water het belangrijke is", merkte hij op. „Ik h-hoop het!", bracht Panda er be nauwd uit, terwijl hij ontzet naar de deur keek, w-want daar heb je z-ze al!" In derdaad, daar waren de spionnen plotse ling in de deuropening verschenen! „Nu jullie niet meer ontsnappen maken", siste Chi Fon. Geef glassie van oudwijsman of mijn huurboefie_ maken schiet met snel- geweer!" VOLGENS de gangbare opvattingen heeft de bnitenste schil van de aarde een dikte van 12 tot 16 honderd kilometer. Met onze boormachines zijn we hier slechts een paar kilometer diep in doorgedrongen, zo dat een nauwkeurige kennis aangaande de samenstelling van de aardse bolschil uiter aard ontbreekt. Vulcanen werpen echter uit grotere diepten allerlei materiaal naar buiten en dit heeft de schei kundigen in staat gesteld zich een globaal oordeel te vormen van de samenstelling die de buitenste aardlaag, ter dikte van 16 km, ongeveer moet be zitten. Dat is dus 1% van de buitenste schil die we bij de inleiding introduceerden. Maar goed, de onderzoeker Berg heeft aan de hand van de verzamelde gegevens een lijstje opgesteld van de procentische samenstelling waarin de elementen in de 16 km dikke aardkost worden aangetrof fen, en de conclusies die we daaruit kun nen trekken, zijn werkelijk in menig op zicht verbluffend. Uit de tabel blijkt, dat zuurstof alleen al voor de helft aan de vorming van de ons bekende aardkorst deelneemt. Voegen we bij het percentage zuurstof (50°/o) ook nog de kleine hoeveel heid waterstof die in de aardkorst voor komt (0,9°/o), dan blijkt méér dan de helft van de vaste bolschil diis uit gassen te bestaan. Dat is mogelijk, doordat deze gas sen met allerlei elementen vaste verbin dingen vormen. Zuurstof met silicium kunt u bijv. overal als zandkorrels tegenkomen. Het zal niemand dan ook verbazen dat 25°/o van deze laag door silicium wordt ingenomen. Wat lijkt u voorts in groter mate aan- wezig, ijzer of aluminium? Ondanks het feit dat ijzer veel vaker door onze handen gaat dan het lichte metaal, staat ijzer (5,l°/o) kwantitatief beneden aluminium (7,5%). Voor alle percentages zal niemand zich interesseren, behalve de deskundigen (die werkelijk wel betere gegevens bij de hand hebben) zodat we geen vermoeiende opsomming van alle 92 elementen zullen geven. Laten we daarom mo gen volstaan met te vertellen dat 99,7°/o van de aardkorst is opgebouwd uit slechts 12 ele menten. Voor alle 80 overige elementen tezamen blijft dus slechts 0,3"In over. Deze 80 elementen, die slechts een zo klein deel van de aardkorst uitmaken, zouden we zeld zame elementen kunnen noemen. Tot die zeldzame elementen behoort, behalve vanadium en strontium, ook zink, dat u zeker niet in deze afdeling zou heb ben gezocht, evenals nikkel. Voor elk van deze elementen kunnen we 0,02°/o uittrek ken, terwijl voor koper slechts 0,01°/o mag worden gerekend. Vanadium is dus twee maal zo veelvuldig voorhanden als het veel gebruikte koper. En titaan, lijkt u dat zeld zaam? Helemaal niet, het komt bij de eerste 12 elementen voor (0,6°/o). Bij die eerste 12 zult u waarschijnlijk ook koolstof verwachten, waarmee uw kolenhok zo rij kelijk is gevuld? Mis! Koolstof behoort bij de zeldzame elementen in onze aardkorst. Sprekend over bolschillen, kunnen we het probleem wel eens aansnijden van de tanks die tegenwoordig bolvormig zijn, in- plaats van cylindervormig. Daarover morgen. H. PéTILLON

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1955 | | pagina 2