GOLDEN FICTION
Agenda voor
Haarlem
Schilder Simon de Heer in
Bloemendaal zeventig
Vijftig jaar geleden
Gewetensvolle speurtocht naar
nieuwe kansen en mogelijkheden
fpSfl
SM
Subsidie onder voorwaarden
of steun zonder voorbehoud
^"Hoe is het ontstaan?^
INITIA TIEF
Culturele dag: zes problemen
In Bergen werd provinciale cultuur
in beschouwing genomen
Nederlands-Belgisch ge
sprek over waterwegen
d i in bdag 15 november 1955
Bekende mensen over een bekende sigaret 3
Wordt U gekweld
Onder ons gezegd:
toch maar liever
Sinte Maarten
Grote welwillendheid
van beide partners
Dit woord:
HANGMAT
Treinreiziger trok
aan de noodrem
Insuline ter waarde van
75.000 gestolen
Twee doden bij verkeers
ongelukken
Kasteel met tuimelramen",
Verf met
Uit Haarlems Dagblad
van 15 November 1905
De schokken waarmede het enorme
werelddeel Zuid-Amerika zich door de
moderne geschiedenis beweegt, maken het
voor het oude, gezapige Europa moeilijk,
te geloven in het nut van stevige politieke
en economische banden met de Zuid-Ame
rikaanse landen. Men ziet de elkander op
volgende revoluties en staatsgrepen met
groot scepticisme aan en is er huiverig
voor, grote belangen op het spel te zetten
in deze veelbewogen Zuid-Amerikaanse
samenleving.
Die vrees voor de onzekerheid weer
houdt vele stabiele, traditionele handels-
landen in Europa van het aanknopen van
banden op commercieel terrein en is dus
een belangrijke hinderpaal voor de ont
wikkeling van Zuid-Amerika, dat in zijn
bodem onpeilbare schatten aan mineralen
en op zijn landerijen enorme productivi
teit op velerlei gebied ongeëxploreerd laat
rusten.
De revolutie in Argentinië wij bedoe
len de laatste! opent inderdaad weer
zeer onzekere vooruitzichten en bergt tal
rijke mogelijkheden tot nieuwe omwente
lingen in zich. De staatsgreep in Brazilië
van vorige week Vrijdag geeft minder twij
felachtige perspectieven en doet vertrou
wen dat dit land van alle Zuid-Ameri
kaanse naties het verst gevorderd op het
gebied van de democratische zowel als de
technische ontwikkeling op weg is naar
een betrouwbare, stabiele situatie. Doch
beide omwentelingen signaleren de onrus
tige golfslag van het Zuid-Amerikaanse
getij en doen de nuchtere Europese geest
geweld aan, die in zijn commerciële avon
turen geen romantiek en geen muziek
duldt, laat staan wapengekletter en met de
dag wisselende machthebbers.
Er zijn echter drie progressieve groepen
handelslieden, die zich door onzekerheden
en riscio's niet laten weerhouden en de
kunst beoefenen van het vissen in het troe
bele Zuid-Amerikaanse water. Dat zijn de
Duitsers, de Japanners en de Amerikanen.
Zoals de vernieuwde politieke invloed der
Sovjet-Unie het oude Europa op vele ter
reinen in de wereld te glad af is, zo is het
verjongde commerciële initiatief der Duit
sers en der Japanners op de wereldmark
ten een geduchte medespeler geworden, die
de oude Europese invloed danig geweld
aandoet. De derde groep, de ondernemen
de Amerikaanse handelslieden, hebben het
in Zuid-Amerika verkorven door hun ge
brek aan tact. Doch de Duitsers en Japan
ners blijken zich goed thuis te voelen in de
onzekerheden der Zuid-Amerikaanse poli
tieke situatie en winnen stormenderhand
aan invloed in de enorme markt, die open
ligt tussen Punta Gallinas en Kaap Hoorn.
Wellicht is in Europa de neiging tot ze
kerheid en voorzichtigheid te zeer een
tweede natuur geworden behalve dan
bij de Duitsers, die zelf aan schokken in
hun economie gewend zijn geraakt. De
noodzaak tot opbouw leidt blijkbaar eerder
tot durf dan de noodzaak tot vernieuwing.
Het kost moeite, een oud gebouw af te bre
ken ook al staat het in de weg. Het kost
minder moeite, uit een puinhoop iets
nieuws te maken. Dit verschil in mentali
teit zou echter voor Europa op den duur
wel eens zeer nadelig kunnen werken.
Vooral, omdat het verschijnsel van de ver-
lorengaande markt ook in Europa zelf al
dreigend aan de dag treedt voor de lan
den, die niet kunnen komen tot de aanvaar
ding van risico's.
Dat het een ouderdomsverschijnsel is,
zou men moeten concluderen uit de ge
schiedenis. Of was er indertijd misschien
geen durf voor nodig, met zeilschepen een
imperium te bouwen, zoals Engeland, Ne
derland en Portugal hebben gedaan? Een
scherpere belangstelling voor en een ge
durfder deelneming in de ontwikkeling der
Zuid-Amerikaanse landen kunnen echter
voor het oude Europa op den duur een le
vensvoorwaarde worden, die de risico's
volkomen waard is.
(Van een redacteur)
NOORDHOLLANDS EIGEN KARAKTER, zoals het zich weerspiegelt in zijn vele
culturele uitingsvormen, heeft tijdens de tweede „Culturele dag" een onderwerp van
discussie uitgemaakt. Dit samenvloeien van de „bovenlaag" uit alle hoeken der pro
vincie in „De Rustende Jager" te Bergen was bedoeld als een stimulans van de cultuur
in de provincie, zowel in de industriegebieden, op het platteland, in de steden als
de forensencentra. Daartoe heeft zich ongeveer een jaar geleden de Culturele Raad
voor Noordholland gevormd, die zijn zetel in Bergen kreeg en inmiddels kan beschik
ken over een groeiend apparaat met eigen bibliotheek, straks een provinciaal maand
blad en een „ruggestreng" van vele positief-gerichten uit de provincie en deze raad
belegde de tweede bijeenkomst met de bedoeling straks ook elders in de provincie
dergelijke manifestaties te verwezenlijken. De commissaris der Koningin, dr. M. J.
Prinsen bevond zich evenals afgevaardigden van Gedeputeerde Staten en van
het ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, alsmede van het Prins
Bernhardfonds onder het gehoor van het zestal inleiders, die elk uit hun eigen ge
zichtshoek het cultuur-sociale verkeer belichtten. Uit Velsen heeft de heer J. v. Os
v. d. Abeelen als praeses der Velser Gemeenschap zijn gehoor bepaald bij de aspecten,
die zich in de industrialiserende IJmond voordoen.
ADVERTENTIE
Paul Steenbergen, directeur van
de Haagse Comedie en zijn
echtgenote de actrice Myra Ward.
ADVERTENTIE
door rheumatiek, spit, ischias, hoofd- en
zenuwpijnen, neemt dan Uw toevlucht tot
Togal. Het middel dat baat, waar andere
falen. Laat U dus niet langer kwellen, maar
gebruik regelmatig Togal. Togal zuivert door
de nieren en is onschadelijk voor hart en
maag. Bij apoth. en drogist ƒ0.95. ƒ2.50, ƒ8.88.
DINSDAG 15 NOVEMBER
Luxor: „Frannch Can-Can", 18 jaar, 7 en
9.15 uur.
Cinema Palace: Geen moment zonder
student", alle leeft., 7 en 9.15 uur. Rembrandt:
„Ciske de Rat", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Studio:
„Plotseling zeven dochters", 14 jaar, 7 en
9.15 uur. Lido: „Vadertje Langbeen", alle
leeft., 6.45 en 9.15 uur. Frans Hals: „Chan
tage", 18 jaar, 8 uur. Roxy: „Long John
Silver", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Stadsschouw
burg: 20 uur, A.B.C.-cabaret „De kaf van
huis" met Corry Vonk en Wim Kan. Mi
nerva Theater: 20.15 uur, Toneelgezelschap
Johan Kaart met „Potasch en Perlemoer.
met vacantie". Concertgebouw: N. Ph. O.
met Marie Thérèse Fourneau, piano. 20.15
uur. Brinkmann: Boekenexpositie van de
Nederlandse Boekenclub, 710 uur. Wjjk-
gehouw Ged. Oude Gracht 104: ds. G. J.
Waardenburg spreekt over Kagawa, 20 uur.
WOENSDAG 16 NOVEMBER
Luxor: „Frannch Can Can 18 jaar 2, 7 en
9.15 uur.
Minerva: „Anna", 14 jaar, 8.15 uur. Cinema
Palace: „Geen moment zonder student", alle
leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Rembrandt:
„Ciske de Rat", 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15
uur. Studio: „Plotseling zeven dochters",
14 jaar, 2.15, 7 en 9.15 uur. Lido: „Vadertje
Langbeen", alle leeft., 1.45, 4.15, 6.45 en 9.15
uur. Frans Hals: „Chantage", 18 jaar, 2.30,
7 en 9.15 uur. Roxy: „Long John Silver", 14
jaar, 2.30. 7 en 9.15 uur. Stadsschouwburg:
20 uur, A.B.C.-cabaret „De kat van huis"
met Corry Vonk en Wim Kan. Cultura:
Ned. Ver. van Spiritisten „Harmonia", 8 u.
Als gespreksleider fungeerde mr. O. V. L.
Guermonprez, de leider der Bergense
Volkshogeschool, die aanstipte, hoe het
Prins Bernhardfonds de stoot gaf tot een
bijna gereedgekomen zesdelig rapport over
het culturele leven in deze provincie, wel
ke een fraai voorbeeld vormt van een ont
wikkeling, die minder naar de totaliteit
gaat dan naar de verscheidenheid.
Een gracieus gebaar maakte de vice-
voorzitter, de heer B. J. Kalb, burgemees
ter van Nieuwe Niedorp, door de echtge
note van dr. Prinsen een toef fraaie
dahlia's ter verwelkoming aan te bieden.
De eerste inleiding die van mevrouw
N. Vis-Leguit was meer een opsomming
van de even versnipperde als intensieve
culturele uitingen ten plattelande dan een
werkelijke probleemstelling; drs. A. Kaan
uit Amsterdam benaderde daarentegen de
zaken reëler met zijn causerie over „de
gewone man en de cultuur".
Bioscoop kaartjes
Hij ging uit van de betrouwbare be
lastingstatistieken, die 22 millioen ver
kochte kaartjes voor amusement aangeven,
waarvan er 14 millioen in de bioscoop
kassa's worden afgescheurd; de cijfers voor
toneel en muziek liggen per jaar om de 1.2
tot 1.4 millioen.
Is de Amsterdammer dus hoofdzakelijk
„cultuurconsument", hij draagt aan de
andere kant via de vele amateurorgani
saties ook zelf bij aan de sociale cultuur:
2.5 millioen mensen wordt op allerlei wij
zen gegrepen door deze veelheid van ver
enigingen zowel op sport- als toneelgebied.
Daarnaast werken vele uit overheids- of
bedrijfskringen voortgekomen stichtingen
en organisaties naar het publiek toe; de
Amsterdamse overheid voert een zeer ac
tieve cultuurpolitiek en steekt jaarlijks 5
millioen in de popularisering van de kunst.
Wijk gedachte
De wijkgêdachte'Werkt door in de acti
vering van verschillende wijkcentra, waar
de kunstuitingen tot de bewoners van de
verschillende wooncentra wordt gebracht
en het laatste experiment wordt straks
een systeem van roulerende tentoonstel
lingen aan de openbare weg: zoals reeds
in „de galerij" is geprobeerd, wil men öok
op andere drukke punten exposities in
richten.
Uit de danszaken
Als benjamin van het gezelschapje in
leiders vertelde de jonge boer W. Spaans
iets over de culturele belangstelling der
plattelandsjongeren, zoals zij getrokken
werd uit de sfeer van café's en danszalen
naar de positievere omgeving van discus
sie-avonden en andere gesprekcentra.
Burgemeester mr. H. J. Wytema bezag
de culturele problematiek als bewindheb
ber over een provinciestad: „zijn" Alk
maar. De dubbele junctie, die de provin
ciestad heeft als middelaar tussen de grote
centra en de kleinere stedelijke samen
leving én die tussen volkscultuur en
„grote" cultuur bracht hem op enkele be
langwekkende symptomen. Symptomen
van de toekomst vooral, waarin hij de ge
meente zag als een stimulans van het cul
turele leven, dal om financiële redenen
niet door anderen kan worden nagestreefd.
Critiek en egoisme
Het verlenen van subsidies en accommo
daties staat naast de eigen taak der ge
meentelijke overheid: in dit alles moeten
wel degelijk eisen gesteld worden aan de
wijze van opvoering. Het onontgonnen ge
bied van het verlenen van opdrachten aan
kunstenaars begon voor de heer Wytema
bij het gemeentelijke drukwerk, dat er
nog maar al te vaak zeer onverzorgd uit
ziet en eindigde op het brede veld der
beeldende kunst. Met inbegrip van de
bouw en inrichting van schouwburgzalen,
die een levenselement in een middelgrote
stad vormen. „Wij stuiten op een moeilijk
punt, omdat vele opvoeringen gegeven
worden minder uit een wil tot brengen
van kunst dan door een soort egoïsme van
bepaalde figuren, die zichzelf graag op het
toneel zien", zei deze inleider en hij waar
schuwde tegen een al te zeer verzaken van
de critiek op dit stuk van zaken.
Het Gooi.
Mevrouw J. Bruineman-Kaarsgaren be
handelde vervolgens het culturele leven in
een forensencentrum: het Gooi wel eens
genoemd „de slaapkamer" van Amster
dam en zette deze problematiek tegen
de achtergrond van de historische ontwik
kering van dit stukje Nederland. Zij liet de
grote differentiatie in de verschillende
plaatsen van het Gooi zien en wees op de
noodzaak, dat vooral van onder-op een
nieuw publiek voor de culturele uitingen
wordt gecreëerd, middels een stimulans uit
het publiek zelf.
.En Velsen
Het half dozijn inleidingen werd afge
rond door de voorzitter van de Velser Ge
meenschap, de heer J. van Os v. d. Abeelen,
die de industrialisatie noodgedwongen als
silhouet achter de culturen moest zien en
daarbij de vreemde carthografie van de
gemeente Velsen niet kon omzeilen als de
grote remmende invloed op de samensmel
ting van de woongemeenschap Velsen.
De weinige restanten van aan de streek
gebondenen maken het leggen van cultu
rele fundamenten uitermate moeilijk,
merkte hij op; dat hier dus een regulerende
invloed van het gemeentebestuur uit moest
xxocoxcoDccooccc<x>xcaxoccoocc<:ccccccccccccccccccccoc-
De hand, die de volkshogeschool in
8 Bergen dank zij het secretariaat van c
haar leider had in de voorbereiding 8
van de tweede Cuturele dag, was tij-
8 dens de gezamenlijke maaltijd duide-
lijk voelbaar: in de drie gebouwen van 8
dit instituut stonden de tafels gedekt en y
hebben burgemeesters en verenigings- 3
secretarissen in opperste gemoedelijk-
heid het middagmaal genuttigd.
Toen er rondgediend moest worden, 8
waren vele dragers van het hoogste ge-
meentelijke gezag in de keuken te vin-
8 den om steun te verlenen, toen het 8
rt echter op afwassen aankwam, bleek het
f> tijdschema geen ruimte over te laten, R
8 om de verbroedering verder voort te 8
j! zetten.
Maar men was er wel rijp voor, ge- y
8 tuige de uitlating van de burgemeester
van Koedijk: „Ik vind het helemaal niet
erg om even af te wassen; dat doe ik 8
thuis toch altijd".
xcooocccooooccx>ccoccoocx»cccax:cccoocccococcooKxxococc<
gaan met een nauw samenspel in en uit de
richting van de burgerij kon hij zijn gehoor
duidelijk maken en hij kwam daarmee bij
het ontstaan der Velser Gemeenschap, zo
als zij in diverse secties uiteenvalt en toch
een eenheid blijft vormen en speciaal be
doeld is als koepel over de veelheid dei-
organisaties.
De vele „ingestroomden" in de gemeente
Velsen vonden een kunstkring, een filmliga
en een volksuniversiteit, een succesvolle
volksmuziekschool en vele andere culturele
projecten leggen het zo nodige bindmiddel
in de groeiende gemeenschap, dat aan de
andere kant door de ploegendienst in de
grote industrie wordt tegengegaan.
Hij eindigde met de opmerking, dat het
een „wanhopige taak" mag heten in dit
korte bestek de complexe problematiek van
de IJmond ten volle te karakteriseren;
waarmee de vorige vijf inleiders het ge
voegelijk eens konden zijn.
Intermezzi
Een gewaardeerd intermezzo na de mid
dagpauze vormde het optreden van een
trio mondharmonica-virtuozen uit Amster
dam tweede prijs winnaars in het inter
nationaal concours in Zwitserland een
onderbreking, die later op de dag nog zou
worden gevolgd door enige uitingen van
kleine ensembles als een accordeonorkestje
en een ensemble van de Hoornse volks
muziekschool: stuk voor stuk uitingen van
doordachte amateur-prestaties.
De gasten hebben tevens een tentoon
stelling van werk uit de „Bergense school"
kunnen bezichtigen en een expositie van
luchtfoto's, genomen boven verschillende
gebieden van de provincie.
Een gulden genieting voor 80 cent
Woensdag 16 November viert de schilder
Simon de Heer zijn zeventigste verjaardag.
Een bescheiden man is deze schilder, die
met zijn werk weinig naar buiten treedt,
Er is genoeg stof tot discus
sie aangedragen tijdens de
zes inleidingen van gister
middag, maar de tijd ging
dwingend dringen en ge
spreksleider O. V. L. Guer
monprez stelde de proble
matiek primair, toen hij
poogde het auditorium in
débat met het „forum" ach
ter de tafel te brengen.
Een stem uit Avenhorn
pleitte warm voor de vast
legging van het eigen dorps
karakter op de filmband;
de cuteria, die mr. Wijtema
aanlegde voor de subsidië
ring leken een ander aan
vechtbaar, op het punt,
waar vrije tijdsbesteding en
cultuur dooreen gaan lopen.
„Het geld, dat de cultuur
nodig heeft ontbreekt maar
al te zeer", aldus een derde:
„bovendien gaat het onder
wijs van het schoolkind
mank aan culturele opvoe
ding als gevolg van de te
volle klassen en de te op
pervlakkige kennis van cul
turele grondslagen".
Deze discussiant, de heer
De folklore heeft tij
dens de culturele dag
ook even meegespeeld in
de gesprekken, die zich
na de inleidingen ont
wikkelden. En uit een
der Noordhollandse dor
pen steeg een noodkreet
op: het prachtige feest
van Sint Maarten op 11
November dreigt ver
loren te gaan aan lam
pions en andere karak
terloze „lichtjes": de uit
geholde suikerbiet ver
dwijnt steeds meer. En
077i dit met een frappant
voorbeeld te staven ver
telde de Noordhollander:
„Bij ons op het dorp
hebben we Vrijdagavo7id
zelfs een ouwe fiets ge
zien, door twee peuters
aangedreven. De één
hield het rvrakke kar
retje vast, de ander
draaide aan het voor
wiel. En maar zinge7i
aan het onderwijs kleven,
roerend eens, maar dit is
een onderwerp apart. Hij
week echter niet, op het
stuk van selectie voor het
toekennen van ovei-heids-
steun voor culturele mani
festaties en zag dit als een
plicht met inachtneming
van de nodige voorzichtig
heid. Een „recept" is even
wel onmogelijk, maar bij-
uapnoz ppaqjooA uba azfiA\
de amateurtoneelverenigin
gen zich onder de leiding
van beroeps-regisseurs
moeten stellen, pas dan is
het overheidsgeld welbe
steed. „Het is de bedoeling
de kunst dieper in het volk
te doen dringen, voor zover
dit tot acceptabele conse
quenties leidt", ging Alk-
maars eerste burger verder.
beschouwen, als de geld- „Er is een ruim grensgebied
L verwij- middelen van de overheid tussen cultuur en vrije tijds-
,™".T in de toekomst eventueel besteding, waarvoor een al
gemene gedragslijn nauwe-
be-
ken van belangstelling voor
de cultuur bij de jeugd en
dat zo vroeg mogelijk. „Ons
onderwijs moet zelf in ster
kere mate cultureel wor
den", meende de heer Ge
luk.
een enkele keer wel exposeert bij „Kunst
zij ons doel". De aard van zijn werk is al
evenzeer weinig opdringend, verankerd als
het ligt aan tradities van de vorige eeuw.
Slechts de oude meesters zijn De Heer een
voorbeeld. Vooral het werk van Rembrandt
mint hij. Hij copieerde knap enige van
diens doeken en stelde zich Rembrandts
werk in enkele schilderijen ten voorbeeld.
Het beste ligt hem, dacht ik toch de meer
reproductieve dan de creatieve zijde van
het vak. Simon de Heer kan ons ontroeren
door, het karakter, zijner modellen, die hij
gewetensvol en nauwkeurig in hun Uiterlij
ke verschijning- weergeeft^ met een bijzon
dere aandacht'voor het'liclit daarbij. Vooral
kinderen hebben zijn voorkeur-.
Simon de Heer begon al vroeg. Op elf
jarige leeftijd copieerde hij tekeningen van
een huisschilder, naar wie een knecht deze
boerenzoon uit de Beemster had meegeno
men. Al spoedig mocht hij mee als deze
huisschilder tegen de herfst met zijn per
soneel buiten naar de natuur ging schetsen.
Vervolgens kreeg De Heer les in Purmer-
end en op een gemeenschappelijke tentoon
stelling van tekenscholen vermocht een te
kening van hem de aandacht te trekken
van de jonge Koningin, hetgeen De Heer
zich herinnert met lichte trots.
Toen werd het Amsterdam, eerst de
Kunstnijverheidsschool aan het Rijksmu
seum, waar hij zich voor het onderwijl
wilde bekwamen. Hij maakte daar nog Piet
van der Hem en Bart van der Leek mee.
Op de Rijksacademie, waar hij les kreeg
van de professoren Van der Waag en Der
kinderen, ontmoette hij onder meer Jaap
Weijand en Matthieu Wiegman, welke
laatste niet vaak in de klas verscheen en
al vroeg de vrijheid verkoos. Weyand deed
dat meer in werk op de academie, door
zich niet strikt aan de natuur te houden.
Dit was zeer tegen de zin van Van der
Waag, vertelt De Heer, die toegeeft dat aan
de ontwikkeling van de fantasie toch wat
te weinig aandacht werd besteed, hetgeen
voor hem wellicht een handicap was in de
wedstrijd om de Prix de Rome, die gewon-
nen werd door Bueno de Mesquita, die
Burgemeester Wijtema was 1 toch veel minder schilder was.
het over de gebreken, die Onder leiding van Bart van Hoven boet
seerde De Heer dan nog. onder leiding van
de bekende Dupont, specialist in paarden,
etste hij. En met dit alles is De Heers wijze
van uitdrukken dan grotendeels gevormd.
Er volgden enige buitenlandse reizen, voor
al voor museumbezoek. Er kwamen, jaren
van lesgeven. Tijdens de mobilisatietijd in
de eerste wereldoorlog kreeg hij meermalen
verlof tot het schilderen van portretten en
het is vooral hierop dat hij zich bleef rich
ten.
Toen De Heer. die lang in Zwolle zat, les
kon gaan geven aan een kweekschool in
Den Haag, vestigde hij zich definitief in
Bloemendaal, waar hij al een zomerhuisje
bezat en nu dan woont en werkt in een
prettig ouderwets vol schildershuis.
BOB BUYS
rele organisaties komen
van beroepskunstenaars bij
vrije tijdsbesteding is een
dwingende noodzaak voor
ruimte en geld tekort, zo- £fan afnemen- stellen
dat er bijvoorbeeld door de Ten aanzien van de crite- 1|KS 1S °P lf \iei
Bergense jeugd Kerstmis ria, door mr. Wijtema ge- sloot h«- de mschakehng
gevierd moet worden in een steld voor subsidiëring,
café - daargelaten nog, dat meende de Helderse burge
er milliarden ten koste wor- meester, dat men hier erg PPpsteliike zindeliikheid
den gelegd aan cultuurver- moet oppassen om met het
nietigende objecten. badwater het kind niet weg van het amateurisme
„Hoe groter de gemeente, te gooien. Dit betoog werd bijzonder discussiabele
hoe groter de activiteit van min of meer gevolgd door vraagstuk werd om en om
't gemeentebestuur", merk- Haarlems wethouder D. J. gedraaid: „is cultuur niet
te een vierde - burgemees- A. Geluk, al wilde hij zich langer een kwestie van een
ter G. D. Rehorst van Den niet achter de heer Rehorst bepaalde bovenlaag" en „is
Helder op, „maar hoe klei- stellen wat de vrijheid van cultuur niet alleen doel,
ner de activiteit der bur- subsidiëring aangaat: maat- maar ook middel?", waren
gerij. In kleine gemeenten staven zijn zeker nodig, al twee vragen, die telkens
is het vaak andersom". Hij za? ^et moeilijk zijn deze weer opdoken en waar uit-
waarschuwde er overigens criteria te omschrijven. eenlopende, want persoon
voor, de cultuur niet als Tenslotte zag hij als een lijke, antwoorden op kwa-
sluitstuk op de begroting le eerste noodzaak het wek- men.
De Nederlandse en Belgische regeringen
zullen binnenkort onderhandelingen aan
vangen over de waterwegen-vraagstukken,
die zfin behandeld in het rapport van de
commissie Steenberghe-Van Cauwelaert.
Zij hebben besloten om onderhandelingen
te voeren als Benelux-partners, welbewust
van de noodzakelijkheid elkanders belan
gen, die in het geding zijn, te waarborgen,
teneinde een grotere .gemeenschappelijke
welvaart te bevorderen
De problemen die rijzen bij de uitvoering
van het Deltaplan zullen in dezelfde geest
worden besproken. België erkent het recht
van Nederland om zich tegen de herhaling
van nieuwe overstromingen te verdedigen
en daartoe de zeegaten af te dammen en
Nederland erkent anderzijds, dat het bij de
uitvoering van de wei-ken rekening behoort
te houden met de Belgische belangen, zowel
voor zover deze de Schelde als de tussen
wateren betreffen.
Het woord hangmat ziet er oer-Hol-
lands uit: het is een mat, een vlecht- of
netwerk dat men ophangt en waarin
men gemakkelijk ligt. Wie echter ziet
dat het Frans: hamac heeft en het En
gels: hammock, wordt wat achterdoch
tig. Bovendien vindt men in negentiende-
eeuwse teksten behalve hangmat ook:
hangmak. Wanneer men bedenkt dat
het woord in de vroegst bekende opvat
ting betekende: kooi, slaapplaats voor
zeelieden en ontdekt dat die ln het
Spaans: hamaca genoemd worden, een
benaming afkomstig van de Caraïbische
eilanden, blijft er van de Nederlandse
oorsprong van hangmat al heel weinig
over. Het is niets anders dan een ver
bastering door Hollandse zeelieden van
een vreemd woord dat met het werk
woord hangen noch met mat iets te ma
kken had.
Vele reizigers die Maandag om 17.17 uur
uit Amsterdam waren vertrokken in de
richting Haarlem, zagen hun treinreis ter
hoogte van Halfweg plotseling onderbroken,
nadat een der reizigers aan de noodrem
had getrokken. Uit een onderzoek bleek,
dat deze reiziger dit had gedaan, omdat hij
tijdens de rit een regen van vonken onder
een der rijtuigen had zien uitkomen. Inder
daad bleek, dat een remblok op een der
wielen niet goed functionneerde. Nadat het
treinpersoneel het euvel had verholpen,
konden de reizigers na een oponthoud van
ongeveer tien minuten hun reis voortzetten.
Verdacht van diefstal, respectievelijk
heling, ten nadele van de N.V. Organon te
Oss van een grote hoeveelheid insuline zijn
gearresteerd de analyst Van A. te Oss en
zijn zwager de kastelein V. in Den Bosch.
Het gestolen goed, dat een waarde ver
tegenwoordigt van circa 75.000, heeft men
in beslag kunnen nemen.
De ongehuwde heer M. uit Oude Molen
(gem. Fijnaart) is bij het oversteken van
de weg die naar de Coöperatieve Suiker
fabriek leidt aangereden door een uit de
richting Dinteloord komende scooter. De
heer M. werd ernstig gewond. Hij is in het
Charitasziekenhuis te Roosendaal overle
den.
Op de Van Alkemadelaan bij de Van
Soutelandelaan te 's-Gravenhage is de 73-
jarige A. J. M. uit Den Haag bij het per
fiets de weg oversteken aangereden door
een personenauto, die werd bestuurd door
de 46-iarige A. O., eveneens uit de Hof
stad. De wielrijder kreeg zware verwondin
gen. Hij is naar het ziekenhuis Bronovo
vervoerd waar hij is overleden.
ADVERTENTIE
„TE KOOP AANGEB.
spotte het spook
„Hèlp me liever, Kees, ouwe sobat";
soebatte de baron, „En sta niet
altijd flauwe advertenties te ver
zinnen: dat is geen kunst."
„O nee Weet je, wè.t een kunst
is, Heer van Lamarotte Schar
nieren laten verroesten, hengsels
laten verweren, kostelijke kozijnen
laten verpulveren tot de deuren
en ramen er uit rollen! Vergeten
te verven: ja, d&t is leepFeitelijk
moest ik je met dit verrotte raam
om je nek laten lopen. Als schand-
bord."
„Harde woorden, maar waar",
zuchtte de edelman, „De zaak is
echter, dat ik thans in een zéér
moeilijk parket zit. Hoe kom ik
hier uit, Kees
„Schilderen, ridder.
Schilderen alleen
kan U redden! Met
de allerbeste verf
die er is. Roep de
verver, roep de vak
man.
Gedenk te verven.'
BERLIJN. Uit hier ontvangen be
richten uit Rusland blijkt wel, dat de
vrijheidsgedachte, als altijd in de wereld
geschiedenis is te consulteren, ook nu
weer aanstekelijk werkt. In de Westelijke
Kaukasische provinciën is de geheele
bevolking, ten getale van 30.000 personen,
in opstand gekomen. Zij trekken van
plaats tot plaats en verbranden en ver
moorden alles wat zij ontmoeten. In
Kisjinef staken de gevangenen de gevan
genis in brand. Twee-en-twintig hunner
kwamen om, de anderen ontvluchtten. In
Kroonstad hebben stakingen en muite
rijen een zeer bloedig verloop gehad. De
uittocht van vooraanstaande Russen naar
het buitenland blijft aanhouden. Alle
schepen die uit Rusland in Duitse havens
aankomen zijn overkropt met vluchte
lingen.
