Instelling van een Spoorweg
ongevallenraad goedgekeurd
Chefarine A
Aantal Kamerleden zal de
de helft groter worden
r
PANDA EN HET GEHEIMZINNIGE GLAS WATER
E
Drie bedrijfsschappen voor de groot
handel begonnen hun werkzaamheden
Wereldnieuws
TWEEDE KAMER
U
Ju nuttKio OfJte^cumw
De radio geeft Donderdag
TWEEDE KAMER
VVD wenst uitbreiding in étappes;
de CHU wil niet verder gaan dan
twintig percent meer leden
Bijeenkomst in SER-gebouw
Bedrijfschappen groothandel in eieren,
groente en fruit, vis en visproducten
Treinverkeer gestremd
in centrum des lands
ió Aet zo
J
WOENSDAG 30 NOVEMBER 1955
2
Oprichting van naamloze vennootschappen voorde
luchtvaartterreinen Eelde, Zuid-Limburg en Texel
Handschoenen, Wollen Shawls
Belangrijke vooruitgang
bij bestrijding van pijnen!
Zolderschuit gekapseisd
op Hollands Diep; 2 doden
Nederlands schip bij
Deense kust gestrand
VOOR NOG GEEN GULDEN GLANZEND SCHOON
O
1 Zijlstraat 90 Haarlem Tel. 11161 j
Botsing bij Stroe, defect aan
koppeling te Blauwkapel
VOORT
BEWEGING
Van onze parlementaire redacteur)
Met 49 tegen 32 stemmen (alleen de P. v.
de A. en de Communisten waren en- voor)
verwierp de Tweede Kamer de motie-Blom
(P. v. d. A) waarin de minister van Bin
nenlandse Zaken werd uitgenodigd voor
het rijkspersoneel de vaeantietoeslag met
2 percent te verhogen. De heren Stapel
kamp (A.R.) en Van der Zanden
(K.V.P.) verklaarden tegen het voorstel te
zijn, omdat zij er een doorkruising van het
georganiseerd overleg in zagen.
Op verzoek van de heer Koersen
(K.V.P.) werden hierna de beraadslagin
gen heropend over de motie-Scheps (P. v.
d. A.) inzake !het vrijaf geven op de Bevrij
dingsdag. De heer Koersen wilde wel het
overheidspersoneel vrijaf geven; het be-
bdrijfsleven wilde hij in dit opzicht vrij
laten. Wel moest zijns inziens de overheid
in elk geval voorgaan bij een waardige vie
ring van de bevrijdingsdag als nationale
feestdag. Dr. Schouten (A.R.) wilde de
daartoe door de heer Koersen ingediende
motie eerst in druk voor zich hebben. Daar-
K.V.P.) en Gortzak (C.P.N.) deelna
men, lcreeg minister Algera het wetsont
werp tot oprichting van naamloze vennoot
schappen voor de luchtvaartterreinen Eel
de, Zuid-Limburg en Texel er met aanteke
ning van het communistische „tegen"
stemmingloos door. De minister deelde nog
mee dat binnenkort een wetsontwerp om
trent de beheersvrom voor Schiphol (een
n.v., waarin het rijk en de gemeenten Am
sterdam en Rotterdam zullen deelnemen)
de ministerraad zal bereiken.
Viering van 5 Mei
Na de middagpauze werd het debat over
de 5 Mei-viering hervat. Mr. Beernink
(C.H.) wilde twee feestdagen na elkaar,
Koninginnedag èn Bevrijdingsdag, voor
komen. Behalve bij een lustrum verdiende
het zijns inziens aanbeveling niet zowel 30
April als 5 Mei tot nationale feestdagen te
maken. Soortgelijke opmerkingen maakte
dr. Schouten A.R.)die opkwam tegen
de indruk alsof hij zou behoren tot degenen
die weinig voelen voor een waardige, alge-
om werd het debat over deze aangelegen- mene herdenking van de 5de Mei. Daarvoor
heid tot een later ogenblik op de middag
aangehouden.
Spoorwegongevallenraad
Vervolgens kwam minister Algera
aan het woord ter verdediging van het
wetsontwerp tot instelling van een Spoor
wegongevallen-raad.
De minister merkte naar aanleiding van
de bezwaren van prof. Oud op dat het
Eerste Kamerlid mr. De Vos van Steenwijk,
partijgenoot van prof. Oud, voorstander
van deze raad is. Tussen dit tweetal mag
geen meningsverschil bestaan, aldus de mi
nister, want prof. Oud heeft zelf gezegd,
dat het hier om een belangrijk principieel
staatsrechtelijk beginsel gaat, te weten het
„regeren door middel van commissies", zo
als prof. Oud dit genoemd heeft. Merk
waardig vond de minister het, dat de Ka
mercommissie voor Verkeer en Waterstaat
zich wel met het ontwerp kan verenigen.
De regering kon dus op een welwillende
beoordeling door de Kamer rekenen. Zij
heeft trouwens gevolg gegeven aan wat een
wens van de volksvertegenwoordiging leek
te zijn. Het is niet juist, zei mr. Algera, dat
er weer een commissie bij komt, want de
raad komt in de plaats van de commissie,
die de wet thans kent. Het is een verbete
ring, dat voortaan niet de minister, maar
een permanente zelfstandige raad zal be
slissen of er een onderzoek zal worden in
gesteld.
Prof. Oud antwoordde, dat er in deze
aangelegenheid wel van wensen van enige
individuele Kamerleden maar geenszins
van die van de Kamer sprake was ge
weest. Het feit, dat de Kamercommissie
een gunstig oordeel had, behoeft de Kamer
geen beletsel te zijn een voorstel af te
wijzen. Na dupliek van minister Algera
nam de Kamer het wetsontwerp zonder
hoofdelijke stemming aan, met aantekening
van het „tegen" van de V.V.D.-fractie.
Na een korte gedachtenwisseling, waar
aan de heren De Ruiter (C.H.), V is c h
ADVERTENTIE
BARTELJORISSïft. HAARLEM TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A DAM- TEL. 7.17162
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen, 7.45 Morgenge
bed en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en
weerbericht. 8.15 Platen. 8.45 Platen. 9.00
Voor de huisvrouw. 9.40 Platen. 10.00 Ge
wijde muziek. 10.30 Morgendienst. 11.00
Voor de zieken. 11.45 Piano. 12.00 Angelus.
12.03 Lunchconcert. (12.3012.33 Land- en
tuinbouwmededelingen. 12.3312.40 Voor de
boeren). 12.50 Reportage. 13.00 Nieuws en
katholiek nieuws. 13.20 Vioolrecital. 13.45
Platen. 14.00 Voor de vrouw. 14.20 Platen.
14.25 50 jaar Kinderwetten, herdenking.
16.30 Bijbeloverdenking. 17.00 Voor de jeugd.
17.30 Platen. 17.40 Beursberichten. 17.45 Ka
merorkest en solist. 18.30 Friese leideren.
18.45 Platen. 19.00 Nieuws en weerbericht.
19.10 Platen. 19.20 Sociaal perspectief, cau
serie. 19.30 Platen. 19.55 Een daad als dank,
toespraak. 20.00 Radiokrant. 20.20 Gevarieerd
programma. 21.45 Platen. 22.00 Periodieken
parade. 22.10 Orgelconcert. 22.25 Platen.
22.45 Avondoverdenking. 23.00 Nieuws. 23.15
Zaalsportuitslagen. 23.2024.00 Platen.
HILVERSUM H, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.25 Pla
ten. 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws. 8.15 Pla
ten. 9.00 Gymnastiek voor de vrouw. 9.15
Platen. 9.40 Morgenwijding. 10.00 Platen.
10.40 Voor de kleuters. 11.00 Kookpraatje.
11.15 Kamerorkest. 12.00 Amusementsmuziek.
12.25 In 't spionnetje. 12.30 Land- en tuin
bouwmededelingen. 12.35 Platena 12.50 Uit
het bedrijfsleven, causerie. 13.00 Nieuws.
13.15 Mededelingen of platen. 13.20 Lichte
muziek. 13.55 Koersen. 14.00 Platen. 14.25
En nu naar bed, klankbeeld. 14.45 Piano-
reciatl. 15.15 Voor de zieken. 16.40 Van vier
tot vijf. 17.00 Voor de jeugd. 17.45 Regerings
uitzending: Rijksdelen overzee: De Papoea
als arbeiders. 18.00 Nieuws. 18.14 Sportpro-
blemen. 18.25 Amusementsmuziek. 18.55 Ge
sproken brief uit Londen, 19.00 Voor de kin
deren. 19.05 Cowboy-liedjes. 19.30 Jazzmu
ziek. 20.00 Nieuws. 20.05 Omroep-orkest.
20.50 Voordracht. 21.10 Fluit, hobo, klarinet
en fagot. 21.25 Het tijdschema, hoorspel:
22.25 Pianorecital. 22.40 Radoijournaal. 22.50
Sportactualiteiten. 23.00 Nieuws. 23.1524.00
Lichte muziek.
TELEVISIE (N.C.R.V.)
20.15 Journaal en weerbericht. 20.35 Pro
gramma over het wegverkeer in Nederland
20.40 Film over dieren. 20.45 Over het spelen
met speelgoed en het goede speelgoed. 21.05
Film. 21.35 Dagsluiting.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Omroepoi-kest. 12.30 Weerbericht.
12.34 Lichte muziek. 13.00 Nieuws. 13.15
OrgeL 14.00 Engelse les. 14.15 Platen. 14.30
Franse les. 14.45 Piano. 15.00 Klassieke mu
ziek. 16.02 Platen. 17.00 Nieuws. 17.10 Pla
ten. 17.15 Voor de kinderen. 18.15 Vlaamse
liederen. 18.30 Voor de soldaten. 19.00
Nieuws. 19.40 Orkest-concert. 19.50 Politieke
causerie. 20.00 Intervieuw. 20.40 Verzoek
programma. 21.30 Platen. 22.00 Nieuws. 22.15
Kamremuziek. 22.5523.00 Nieuws.
BBC, uitzending voor Nederland
17.4518.15 Nieuws. Feiten van de dag.
Engelse literatuurgeschiedenis. (Op 224 en
49 m.).
is het echter niet noodzakelijk deze tot na
tionale feestdag te maken. Bovendien moet
de viering van Koninginnedag niet in het
gedrang komen.
Minister D r e e s verwees naar hetgeen
hij de vorige week over de 5 Mei-viering
had gezegd, namelijk dat iedereen vrij zou
zijn om er een „snipperdag" van te maken.
„De plant, die in het volk leeft, moet de
overheid begieten opdat zij wasdom krijge"
betoogde nog de heer Scheps (P. v. d.
A.) toen hij nog eens uiteenzette waarom
de overheid ten aanzien van de 5 Mei
viering behoort voor te gaan. Vandaag
wordt over de moties gestemd.
ADVERTENTIE
Vier werkelijk betrouwbare middelen
helpen elkaar en doen wonderenI
De kennis van pijnbestrijding is in de loop
der jaren regelmatig groter geworden. Ge
leerden hebben vastgesteld waar en
hoe pijn ontstaat en zij hebben geleerd
pijn te meten. Daarna hebben zij kans
gezien de werking van één der oudste
pijnbestrijders belangrijk te versterken
door toevoeging van nieuw ontdekte mid
delen. Deze combinatie werkt bij pijnen
en ook bij grieo beter dan elk middel
afzonderlijk. m rr
BEROEMDE GENEESMIDDELEN
IN EÉN TABLET
TEGEN PIJNEN EN GRIEP 20 TABLETTEN 85 ct.
Op het Hollands Diep, in de nabijheid
van Klundert, is een zolderschuit, geladen
met klei, die op weg was naar Hellevoet-
sluis, door tot nu toe onbekende oorzaak ge
kapseisd. Hierbij zijn twee personen ver
dronken. Het zijn de 36-jarige J. Dekkers
en de 30-jarige A. Siebes, beiden uit
Dordrecht. De rivierpolitie stelt een onder
zoek in.
Het Nederlandse m.s. Farel uit Kampen
is bij de kust van Jutland tussen Mariager
en Hobro aan de grond gelopen. Het schip
zou zonder loods de Mariagerfjord passe
ren. De kapitein hoopt dat het schip, dat
met kunstmest is geladen, vlot kan worden
gesleept.
De „Farel" meet 199 b.r.t. en is eigendom
van de heer F. Bruins en vaart voor E. Wa-
genborgs Scheepvaart- en Expeditiebedrijf.
(Van onze parlementaire redacteur)
Het voorstel de Tweede Kamer op 150 en
de Eerste Kamer op 75 leden te brengen,
gaf mr. De Graaf (K.V.P.) aanleiding op
te merken, dat hij deze uitbreiding gewenst
achtte, daar verschillende afgevaardigden
ook deelnemen aan internationale werk
zaamheden en bovendienen de parlemen
taire werkzaamheden in het algemeen zijn
toegenomen. De amendementen-Tilanus
(C.H.) om de Tweede Kamer uit 125, de
Eerste Kamer uit 63 leden te doen bestaan,
vond hij onaantrekkelijk.
Prof. Oud (V.V.D.) vond het onjuist elke
kéer tegen het tijdstip van een periodieke
verkiezing een stukje Grondwetswijziging
te ondernemen. Dergelijke arbeid moet een
hoofdmoment in de staatkundige ontwikke
ling van het volk blijven, schreef prof.
Struycken eens. Maar de praktijk van de
latere jaren met de vierjaarlijkse herzie
ningen maken deze waarden tot een aan
fluiting. Tijdens de tweede wereldoorlog
hief men de kreet van „vernieuwing" aan,
maar na 1945 is daarvan niets verwezen
lijkt, aldus prof. Oud. „U bent toen toch ook
van de Vrijzinnig-Democratische Bond
naar de Partij van de Arbeid overgegaan",
interumpeerde dr. Schouten (A.R.) toen
prof. Oud „de hervormers uit de oorlogs
jaren" verweet, dat zij tenslotte niets
nieuws hadden voortgebracht.
Mr. Burger (P.v.d.A.) nam het voor
zijn geestverwant mr. Van der Goes van
Naters op, nadat prof. Oud had uiteengezet,
dat ook de door die afgevaardigde in een
boek voorgestane hervormingen op niets
waren uitgelopen. „Van der Goes van Na
ters is geen minister geweest", riep mr.
ADVERTENTIE
„Het verwondert mij niet, dat in de sec
toren van de groothandel in Eieren, Groen
te en Fruit, en van Vis, de eerste bedrijf
schappen op grond van de wet op de P.B.O.
tot stand zijn gekomen. Het zijn juist deze
sectoren, die op het gebied van de organi
satie ervaring hebben opgedaan. Het tot
stand komen van deze nieuwe bedrijfschap
pen is voor andere sectoren een waarschu
wing om er voor te zorgen, dat er in
de Publiekrechterlijke Bedrijfs-Organisatie
geen hiaten ontstaan." Deze woorden sprak
de heer S. L. Mansholt, minister van Land
bouw, Visserij en Voedselvoorziening, Dins
dagmiddag in Den Haag op een bijeen
komst in het gebouw van de S.E.R., belegd
ter gelegenheid van het feit, dat het be
drijfschap voor de Groothandel in Eieren,
dat voor de Groothandel en Tussenperso
nen in Groente en Fruit en dat voor de
Groothandel in Vis en aanverwante bedrij
ven met hun werkzaamheden zijn be
gonnen.
Minister Mansholt richtte een waarschu
wing tot die sectoren van het bedrijfsleven
die de noodzaak en waarde van de Publiek
rechterlijke Bedrijfs-Organisatie niet be
seffen. Hierdoor bestaat het gevaar, dat er
tussen de werkzaamheden in de ene en die
in de andere sector een afstand ontstaat.
Op deze wijze zouden er in „het huis van
de P.B.O." enkele kamers leeg blijven,
welke dan noodgedwongen door de centra
le overheid gemeubileerd zouden moeten
worden, aldus drukte minister Mansholt
zich uit. In die sectoren van de groothan
del, waarvoor nu bedrijfschappen tot stand
zijn gekomen, zullen zich ongetwijfeld
moeilijkheden voordoen. Deze sectoren lig
gen in het vlak van de voedselvoorziening
en het is een bekend feit, dat het water
hier wel eens woelig is, zei de minister.
De minister voor de P.B.O., de heer A. C.
de Bruijn, zei dat men bij het tot stand ko
men van de wet op de P.B.O. niet had kun
nen verwachten, dat het aantal bedrijf
schappen op het gebied van de handel op
een gegeven ogenblik dat van de industrie
zou overtreffen. Op een nieuw terrein is
de P.B.O. thans verwezenlijkt en in een
aanzienlijke omvang. Het bedrijfschap voor
de groothandel in bloembollen begint bin
nenkort zijn werkzaamheden. De S.E.R.
heeft advies uitgebracht over de instelling
van nog zeven bedrijfschappen op het ge
bied van de handel.
De heer K. Enthoven, voorzitter van het
bedrijfschap voor de groothandel in eieren,
die namens de drie voorzitters het woord
voerde, noemde enkele interessante cijfers.
Van de totale productie van drie en een
half milliard eieren per jaar, worden ruim
twee milliard uitgevoerd, met een waarde
van ruim 325 millioen gulden. De binnen
landse afzet vertegenwoordigt een waarde
van 225 millioen gulden. Voor wat groen
ten en fruit betreft, wordt van de totale
veilingomzet van 400 millioen gulden per
jaar, 85 percent afgenomen door de groot
handel, hetzij rechtstreeks, hetzij via tus
senpersonen. De uitvoer van verse groen
ten en fruit heeft een omvang van 225 mil
lioen gulden per jaar. Ook in de sector van
de visserijproducten wordt de betekenis
van de handel duidelijk geïllustreerd door
de cijfers. In het jaar 1954 werd bijna
180.000 ton uitgevoerd met een waarde van
ruim 110 millioen gulden. De gezouten ha
ring neemt daarbij de eerste plaats in.
ADVERTENTIE
Ook een vulpen wil 't wel eens
begeven,
Hij heeft ook niet het eeuwige leven.
Dan niet lang gewacht
Naar DANTUMA gebracht
Die zegt: „Deze zieke behoeft niet
te sneven".
Als gevolg van het door storingen op de
Spoorbaan blijven staan van een tweetal
treinen is Dinsdagavond het treinverkeer
in het centrum van het land gestremd ge
weest. Een trein uit de richting Gronin
gen en bestemd voor Den Haag, kwam om
acht uur even voor Utrecht tot stilstand bij
Blauwkapel, door een defect aan de kop
peling. Het treinverkeer tussen Utrecht en
Hilversum werd hierdoor ernstig gestoord.
Tussen Barneveld en Apeldoorn, bij Stroe,
bleef om half negen een sneltrein in de
richting Enschedé, die op een onbewaak
te overweg een aanrijding had gehad met
een paard en wagen, staan met een defect
aan de electrische locomotief. Door een
hulplocomotief is de trein naar Apeldoorn
gebracht. Reizigers naar Deventer en Apel
doorn moesten op de volgende trein wach
ten. Van Deventer af is met ander mate
rieel naar Enschedé gereden, volgens de
normale dienstregeling van de uitgevallen
trein.
Op de met knipperlichten beveiligde
overweg te Stroe kwam de trein, die van
Den Haag naar Enschedé op weg was, in
botsing met een door een paard getrokken
wagen. De wagen werd vernield en de
electrische locomotief beschadigd, doch
persoonlijke ongelukken zijn niet voorge
komen.
61. De soldaat bracht Rat en Panda naar
een dure generaal, die rinkelde van de
medailles. „Twee spionnen, generaal", zei
hij. „Zij slopen hier rond, maar ik was
waakzaam. Zal ik ze even prikken?" „Nee,
wacht!", riep Panda haastig. „We zijn geen
spionnen! We kwamen hier om een glas
zwaar water te brengen!" Deze medede
ling bracht de generaal in grote opwin
ding. „Zwaar water!", juichte hij, terwijl
tranen van blijdschap over zijn wangen
biggelden, eindelijk zal mijn landkruiser
dus in beweging komen. Komt, vreemde
lingen, laat mij u omhelzen!" En met zui
delijke hartelijkheid drukte hij Pat en
Panda aan zijn zwaar behangen borst.
„Laat los, bekorrah!"riep Pat geprikkeld,
„geen omhelzingens onder mannens! Schei
uit, je sterrens en kruisens prikken me!"
Stralend zette de generaal hen weer neer.
„Komt, zoele vreemdelingen", zei hij,
„maak mijn geluk volkomen en geef mij
het zware water". „We hebben het niet
bij ons", antwoordde Panda. „Maar
vervolgde hij, toen hij zag, dat het gelaat
van de generaal verduisterde, „het is hier
vlak bij; veilig opgeborgen in een grote
kist". HelaasPanda kon ook niet we
ten, dat de kist nu iets heel anders be
vatte.
Burger uit, waarop prof. Oud antwoordde,
dat zulks in 1848 met Thorbecke ook niet
het geval was geweest. Prof. Oud vond de
sprong van 100 op 150 Tweede Kamerleden
te groot. Hij zou er de voorkeur aan geven
te bèginnen met 120 Tweede- en 60 Eerste
Kamerleden en tegelijkertijd de mogelijk
heid te openen op een nader bij de wet te
bepalen tijdstip de aantallen leden voor
beide Kamers respectievelenk op 150 en 75
te brengen. Hiervoor pleitte zijns inziens
ook nog de practische overweging, dat dan
minder spoedig uitbreiding van het Kamer
gebouw nodig zal zijn.
Dr. Bruins Slot (A.R.) was van me
ning dat prof. Oud ook het „herstelwerk"
op Grondwetsgebied, dat toch zeker ook de
moeite waard is, in discrediet had gebracht.
Hij was het er overigens wel mee eens, dat
het verstandig zou zijn niet ieder ogenblik
aan de Grondwet te tornen. Hij kon in
stemmen met de aanhangige ontwerpen tot
vergroting van het ledental van de beide
Kamers met vijftig percent.
De heer T i 1 a n u s (C.H. erkende nu, an
ders dan een paar jaar geleden, dat onder
meer wegens de groei van het internatio
nale parlementaire werk, enige uitbreiding
der Kamers zin had. Maar verder dan een
verhoging van het aantal Kamerleden met
25 percent moet men zijns inziens niet
gaan. Dan zouden voor de Tweede Kamer
verkiezingen 40.000 stemmen per zetel no
dig zijn; het verdiende zijns inziens de
voorkeur daar niet beneden te gaan.
Mr. Burger (P.v.d.A.) vond vooral met
het oog op de mogelijkheid het parlemen
taire werk, met inbegrip van het contact
met de bevolking, goed te kunnen verrich
ten, vergroting van het aantal afgevaardig
den noodzakelijk. Voor de tussenweg van
de heer Tilanus voelde hij niets. Nu de be
volking sinds 1887 meer dan verdubbeld is
bestaat daarin mede reden om tot de voor
gestelde uitbreiding der Kamers over te
gaan.
Prof. R o m m e (K.V.P.) zei dat men, nu
in 1956 verkiezingen worden gehouden,erop
rekent dat kort daarop de uitbreiding van
de Tweede Kamer tot 150 leden rechts
kracht zal krijgen. Daarom achtte hij het
een leemte dat het nog niet mogelijk zal
zijn lijsten bij deze verkiezingen met 30 in
plaats van 20 candidaten in te dienen.
Antwoord van minister Beel
Minister Beel was het het de opvattin
gen van prof. Oud over de waarde en be
tekenis van de Grondwet eens, alsook met
diens standpunt dat het zaak is deze niet te
veelvuldig te veranderen. Maar door de
toegenomen volksinvloed moet veel dat in
de Grondwet staat alleen als een grond
vorm beschouwd worden. De ontwikkeling
in de laatste jaren heeft de wenselijkheid
van uitbreiding der Kamers nog eens on
derstreept. Destijds was die uitbreiding
verworpen wegens andere, bij amendering
in het desbetreffende ontwerp ingevoegde
bepalingen, die thans niet in de aanhangige
ontwerpen voorkomen. De minister gaf
prof. Romme toe, dat de bepaling waardoor
na de herziening candidatenlijsten 30 na
men zullen mogen bevatten, bij de verkie
zing in 1956 nog geen effect heeft. Maar
volgens het advies van de Kiesraad was het
wel logisch dat artikel nu meteen vast te
knopen aan het voorstel tot uitbreiding van
de Tweede Kamer. Voorts ontried de minis
ter het denkbeeld van de heer Tilanus het
aantal leden op 125, respectievelijk 63 vast
te stellen; overigens liet hij de beslissing
hierover aan de Kamer.
Bij de replieken verklaarde prof. Oud
met zijn fractiegenoten te zullen tegen
stemmen, waarna prof. R o m m e de minis
ter in overweging gaf in het zeer binnen
kort te behandelen ontwerp-Kieswet uit
breiding van de candidatenlijsten tot 30
namen mogelijk te maken. Dan geldt die
bepaling reeds voor de verkiezingen in Juni
1956. Dat zou zijns inziens eleganter zijn
dan die bepaling nu in het additionele
Grondwetsartikel op te nemen. Hij diende
daarom een amendement in tot schrapping
van die bepaling in het Grondwetsartikel.
Vandaag wordt het debat voortgezet.
Sleepboot voor Pakistan. Op de scïieeps-
werf Worst en Dutmer te Meppel is een
voor rekening van de Pakistaanse regering
gebouwde zeesleepboot, welke bestemd is
voor de marine van Pakistan, te water ge
laten door mevrouw Salman A. Ali, echt
genote van de eerste secretaris van de am
bassade van Pakistan.
Wervelstormen. Door twee wervelstormen
zijn in het Zuiden van de Philippijnen
26 personen omgekomen en tweeduizend
dakloos geworden. Talrijke mensen wor
den vermist. Verscheidene steden zijn
overstroomd.
Niet ryp. Premier Eden van Groot-Brit-
tannië heeft in het Lagerhuis gezegd,
dat hij de tijd nog niet rijp acht voor
een uitwisseling van goodwill-missies
met communistisch China. Dit was door
een lid van Labours linkervleugel geop
perd.
Doodgeschoten. Twee stakende arbeiders
van een suikerfabriek in Sakkarnagar
(India) zijn door de politie doodgescho
ten. Er vielen tien gewonden onder de
stakers. De politie opende het vuur toen
een groep stakers het vervoer van sui
kerriet van een plantage naar de fabriek
trachtte te verhinderen. Ook werden
werkwilligen mishandeld. 37 politieman
nen liepen verwondingen op door steen
worpen.
Inspectie. Tijdens een zitting van een
rechtbank te Accra (Goudkust) opende
zich plotseling het plafond van de
rechtszaal en viel de opperrechter van
de Goudkust, Sir Mark Wilson, boven
de rechterstoel. Sir Mark inspecteerde
de nieuwe ventilatie in het vertrek bo
ven de rechtszaal.
Ziekte. In het Noorden en Westen van
Japan zijn tien kinderen gestorven aan
een geheimzinnige, op roodvonk gelij
kende ziekte, die het land teistert. Meer
dan duizend andere kinderen, voorna
melijk tussen drie en dertien jaar, zou
den het slachtoffer zijn. De overheid
heeft een onderzoek gelast naar de
juiste aard van de ziekte.
Neergestort. Een Amerikaanse straaljager
is in Alaska op een huizenblok neerge
stort. Vijf woningen gingen in vlammen
op. Negen lijken, waarvan drie van kin
deren, zijn in de ravage gevonden. Een
woordvoerder van het vliegveld zeide
tot verslaggevers, dat bij het ongeluk
„niet meer dan vijftien personen zijn
omgekomen of gewond".
Levenslang. Een Oost-Duits gerechtshof te
Neu-Brandenburg heeft de veertigjarige
Erika Bergman, een voormalige hoofd
bewaakster in het concentratiekamp Ra-
vensbrück, veroordeeld tot levenslange
gevangenisstraf. De vrouw, die ook de
namen Koch en Belling gebruikte, werd
ervan beschuldigd verantwoordelijk te
zijn voor de dood van tenminste zes
vrouwelijke gevangenen.
Niet noodzakelijk. Volgens een nationalis-
tisch-Chinees blad zullen de Verenigde
Staten spoedig beginnen met de oplei
ding van in totaal negen nationalistische
divisies. In tegenstelling tot het verzoek
van de regering te Taipeh zullen de di
visies stuk voor stuk worden opgeleid en
niet alle tegelijk, omdat de Amerikanen
een dergelijke grote troepenmacht thans
niet noodzakelijk achten.
Oud zeer. Vijftigduizend Syrische studen
ten hebben in het gehele land betogin
gen gehouden tegen de UNO-resolutie
van 1947 over de deling van Palestina.
Er waren strenge veiligheidsmaatrege
len getroffen ter bescherming van de
Britse. Amerikaanse, Franse en Turkse
ambassades. De betogingen waren ook
gericht tegen de overdracht door Frank
rijk van de vroegere Syrische haven
Alexandretta aan Turkije in 1938. Het
Syrische vakverbond kondigde een pro
teststaking van één uur af. De Syrische
bladen drongen er bij de regering op
aan, op haar hoede te zijn voor Westerse
imperialistische samenzweringen.
Hartaanval. Kardinaal Bernard Griffin, de
56-jarige Rooms-Katholieke aartsbis
schop van Westminster, heeft een hart
aanval doorstaan en houdt thans rust.
Kardinaal Griffin is hoofd van de
Rooms-Katholieke hiërarchie in Enge
land en Wales.
Schotvaardig. Een landbouwer is er te Re-
milly-Wirquin, nabij Saint-Omer, in
Frankrijk, bij een georganiseerde jacht
in geslaagd met twee schoten zes wilde
zwijnen te doden. Eerst schoot hij twee
wilde zwijnen met één kogel en daarop
vier, achter elkander lopende wilde
zwijnen met dezelfde kogel. Een vijf
tiental getuigen, onder wie een jacht
opziener, heeft de schotvaardigheid van
de boer bevestigd.
Dierbaar. President Vorosjilov van de
Sovjet-Unie heeft ter gelegenheid van
het tienjarig bestaan van de Joegoslavi
sche republiek, president Tito een tele
gram gezonden, luidende: „De volken
van Joegoslavië en u, dierbare kame
raad Tito, wens ik verdere successen toe
bij de opbouw van de socialistische orde
en de versteviging van onze broederlijke
vriendschap en samenwerking met alle
vredelievende landen van de wereld".
De „Pravda" en „Izvestia" hebben tal
rijke artikelen gewijd aan het tienjarig
bestaan der Joegoslavische republiek.
WE BEHOEVEN werkelijk niet te ver
tellen hoe gemakkelijk een plankje, dat
op twee rolronde potloden is gelegd, over
het tafelblad heen en weer kan worden
gerold. Het is weliswaar geen spelletje
waarmee we ons dagelijks bezighouden,
maar desondanks zullen we ons wel her
inneren uit vroegere dagen hoe gemak
kelijk dat gaat. En ook zonder
verdere proefnemingen besef
fen we terdege, dat een kantig
potlood voor deze rolproef niet
kan dienen, evenmin als het
sterk afgeplatte timmermans
potlood dat juist niet mag rol
len.
Toch is de rondheid van het
potlood geen voorwaarde voor het voort
rollen van het plankje over het tafelblad.
Om u hiervan is overtuigen, zouden we
een gelijkzijdige driehoek moeten tekenen,
waarvan we de lengte der zijden uit elk
hoekpunt omcirkelen. Er ontstaan dan drie
cirkelbogen, die elkaar in de hoekpunten
ontmoeten en een figuur insluiten die we
in populaire termen als een driehoek met
bolstaande zijden zouden kunnen omschrij
ven. Deze figuur, die géén cirkel is, heeft
steeds een gelijke middellijn, want de af
stand van de ene cirkelboog naar de te
genover liggende hoek is altijd even groot,
en zijn we bij het hoekpunt aangekomen,
dan is de afstand van dat hoekpunt naar
elk punt van de tegenover liggende zijde
wéér even groot! Dit houdt in, dat een
plankje dat op een potlood met een der
gelijke doorsnede moet voortrollen, met
evenveel gemak kan worden voortbewo
gen als met het ronde potlood het geval
was. De handige knutselaar die in staat
is enige stokjes nauwkeurig deze cylinder-
"N
vorm te geven, zal bemerken dat de prak
tijk de theorie in het gelijk stelt.
Maar de figuur die door drie gelijke
cirkelbogen wordt ingesloten, is nog niet
eens de enige vorm die van de cirkel af
wijkt en waarop een plankje desondanks
zonder noemenswaardige wrijving kan
worden voortgerold. Want doorsneden met
gelijke dikte kunnen pp de
zelfde wijze worden ge
vormd van alle oneven veel
hoeken, dus vijf-, zeven-, ne
genhoeken, enz., waarbij van
uit de hoekpunten de lange
diagonalen naar de over
staande zijden worden omcir
keld. Er bestaan dus verras
senderwijs vele cylindervormige figuren
die overal gelijke dikte hebben en waarop
zware lasten diis evengoed kunnen worden
voortgerold als over cirkelvormige cylin
ders. Deze verrassende ontdekking die in
de tweede helft van de vorige eeuw door
een Frans deskundige werd gedaan, wekte
zelfs in de kring der wiskundigen grote
verwondering.
O ja, nu we bij de aanvang de potloden
als voortbeivegingsinstrument ten tonele
hebben gevoerd, biedt dit een mooie gele
genheid te antwoorden op de vraag van
een lezer die wil weten hoe potloden wor
den vervaardigd. Potloden, wel te ver
staan, die niet dienen voor het voortrollen
van plankjes of lasten, maar voor het
schrijven. Een gebruik dat ons na het
voorgaande misschien wat onwennig in de
oren klinkt.
Daarover morgen.
H. PéTILLON.
(Nadruk verboden)
