Sovjet-infiltratie schept nieuwe spanningen in het oude Damascus Minister Cals wenst uitspraak van de Kamer over zijn beleid Communisten vissen met in troebel water van het verleidelijk lokaas conflict met Israel Onduidelijk resultaat van Malta's volksstemming Agenda voor Haarlem UITERLIJKE SERENITEIT IS MAAR SCHIJN IN SYRIË Tweede technische hogeschool komt nog in deze zittingsperiode aan de orde Renate-avontuur krijgt laatste klap Valentijn-bloemenhulde voor mevrouw Bouman WOENSDAG 15 FEBRUARI 1956 Oud wantrouwen ABDIJSIROOP/, Cassatieberoep van journalist verworpen Toren kapot gevroren Faillissementen Luchtmacht zal zo nodig voer uitstrooien voor hongerende vogels Vijf buspassagiers gewond bij botsing met locomotief Hebt u vandaag uw Davitamon 10 al gehad (Van onze reisredacteur) DAMASCUS - In de Ghuta, een grote groene oase, ligt halfléunend tegen de berg Qassium de blanke koningin van het Midden-Oosten, Damascus, hoofdstad van Syrië. Sinds eeuwen heeft zij het hart verheugd van de karavaanvoer ders, die na lange dorstige tochten door de grimmige woes tijnen zich de ogen konden laven aan de door zeven rivie ren besproeide weilanden, aan het albast van de oude stad onder een woud van slanke minaretten, vooral wanneer zij in de lente haar bruidskleed droeg, een zee van witte bloe sem van perzik, amandel en abrikoos. Tot op heden heeft Damascus die kuise sereniteit behou den, de moderne stadswijk stoort in kleur en bouw het beeld niet. Nog steeds zingt in de prille ochtendschemering de oproep tot het eerste gebed van de minaretten over de ontwakende stad, een koor van vervagende en weer aan zwellende hoge stemmen in de klaaglijke ootmoed van de Islam. Vandaag zijn het echter niet meer de „muezzins" die op de smalle omlopen van de ranke torens de handen aan de mond zetten. De roep dat Allah groot en eeuwig is, wordt nu geslaakt door ,.high fidelity" langspeelplaten uit Eind hoven, via luidsprekers die eveneens uoor Philips zijn ge leverd! De modernisering van een Islamitisch land. op zichzelf al een pijnlijk proces, brengt nog meer spijsverteringsmoei lijkheden met zich mee, wanneer zo'n land op een kruis punt van botsende beschavingen, godsdiensten en econo mische belangen ligt, een positie die Damascus sinds het begin van de historie heeft ingenomen. In de Syrische woestijn staan nog Palmvra's, ruïnes, in Damascus is „de straat die de Hechte heet", waar Ananias Saulus bezocht, nauwelijks veranderd, op de ruige bergtoppen in het westen troont het norse kasteel „Kraek des Chevaliers", van waar uit de kruisvaarders hun aanvallen deden op het bolwerk van de Islam, dat Damascus werd onder de kaliefen der Omajjaden. Damascus is de bron van de Arabische Islam gebleven, ook toen Syrië verzwolgen werd in het Otto maanse rijk, ook toen de Arabische wedergeboorte hier haar eerste barensweeën toonde in de bittere strijd tegen het Franse mandaat. Nu zijn de ogen van de wereld weer op de Syrische hoofd stad gericht. De reden? Achter de besneeuwde top van de berg Ilermon, die ik uit mijn hotelkamer kan zien, ligt Israel. Op de grens, of liever frontlinie, nog geen tachtig kilometer weg, wordt de stilte van een ongemakkelijk be stand verscheurd door het geratel van mitrailleurs in de nacht. Deze spanning uit zich in veel diplomatieke werkzaamheid in de kanselarijen van Damascus, vooral in de Sovjet-Rus sische, Poolse en Tsjechische, sinds het communistische blok besloten heeft in het troebele water van het Arabisch- Israëlische geschil te vissen. Er zijn Tsjechische wapenleveranties geweest, dreigende voorboden van een tweede ronde in het Heilige Land. Die wapenleveranties zijn gevolgd door verleidelijke aanbie dingen van technische en economische hulp. Syrië acht zich weliswaar te trots om zijn nieuw verworven onafhan kelijkheid te „verzwakken" door onverhulde hulp, maar het kan ook anders. Zo hangen er vreemde spanningen in het oude Damascus, waar de grammofoon de „muezzin" heeft verdrongen, waar het bro- caat nu op moderne machines wordt gewe ven, waar de witte, goud-bestikte en groene doeken om de „fez" van ulema's, hadji's en afstammelingen van de profeet zich nog in het gebed neigen naar de dikke tapijten van de Omajjade-moskee, maar ook jonge, officieren in khaki-uniform van de Ara bische wedergeboorte te vuur en te zwaard dromen. En deze spanningen hebben de deur ge opend voor de vreemde stille mannen met harde gezichten en vierkante schouders, die o$ de diplomatieke lijst als attaché's van de communistische landen te boek staan. De minaret en de galerij van de Omajjade- moskee, een van de beroemdste bedehuizen van de Islam, waar in een grote graftombe het hoofd van Johannes de Doper wordt bewaard. Boven: Een van Damascus elegantste blanke moskeeën. Onder: De binnenplaats van het paleis Azem, waar de sinaas appelbomen zich spiegelen in het water van de fontein. (Van onze parlementaire redacteur) De motie van mevrouw Fortanier-De Wit (V.V.D.) om de scholenbouw gelijke tred te doen houden met de woningbouw, beschouwt minister Cals als een afkeuring van zijn beleid. Daarom vroeg hij gisteren in de Tweede Kamer een duidelijke uitspraak van de leden. In de loop van deze week wordt over de motie gestemd. Mevrouw For tanier-De Wit had de motie nog nader willen toelichten, maar de Kamer weigerde haar een derde spreekbeurt, die alleen bij uitzondering wordt verleend. In tegenstelling tot vorige week heeft minister Cals gisteren weer pittig en slagvaar dig zijn onderwijsbeleid verdedigd. Hij verweet de Kamerleden dat zij te eenzijdig de nadruk hadden gelegd op de tekortkomingen en geen oog hadden gehad voor het goede dat ook tot stand is gekomen. Voor de herbouw van de pelgrims spoorweg naar Mekka schreef een Poolse firma in voor nog geen miljoen gulden. De scherp concurrerende Japanners konden het niet voor minder dan twee-en-een-half miljoen doen, de solide Duitsers begrootten trouwen tegen het Westen is oud. De geal- Deze taktiek van subsidies op „particu liere" inschrijvingen hebben de Russen ook toegepast bij hun aanbod tot bouw van een olie-raffinaderij, een vriendelijk So vjet-gebaar, dat het Westen echter hoofd pijn bezorgt, aangezien men ongaarne eni ge tientallen Russische deskundigen over de pijpleidingen van Iraq Petroleum Com pany zou zien flaneren. Maar ja, Syrië heeft steun nodig om zijn agrarische rijk dom te ontwikkelen en de Russen stellen niet de zakelijke, laat staan de politieke voorwaarden, die het Westen zo graag aan zijn hulp verbindt. Niet alleen om economische redenen is Damascus een uitgezochte plaats voor Russische manipulaties. Het Syrische wan de Fransen zich met even noodlottige ge lieerde belofte in de eerste wereldoorlog aan kalief Hoessein om tot de vorming van een grote Arabische natie te komen, als beloning voor de door Lawrence op touw gezette „Arabische revolte" tegen de Tur ken, is niet nagekomen. Het Arabische Midden-Oosten werd als een verjaars- taart in stukjes gesneden. De Britten' kre gen Irak, Transjordanië en Palestina als pleegkinderen, Palestina waar later de doodsvijand Israel geboren werd. De Fran sen gingen de scepter zwaaien in Syrië en de Libanon. En het Franse beheer in Syrië, dat tot het einde van de tweede wereldoor log duurde, heeft zich gekenmerkt door dezelfde brute onderdrukking en kortzich tige verdeel-en-heers-slimmigheidjes, die de Fransen zich met even noodlottgie ge volgen in NoordAfrika hebben veroorloofd. Nu is Damascus de hoofdstad van een geamputeerd rijk en van een volk van drie en half miljoen bijzonder wantrouwige mensen, vaak met brokken onverteerd na tionalisme op de maag. De oude, door er varing gematigde beroepspolitici zoals de huidige president Sjoekri El Koeatly en zijn mededinger Khaled El Azem, zijn er nog, maar zij weten dat zij slechts bij de gratie van „de straat" kunnen regeren, zo dat zij mee moeten varen op de stroom van wilde gevoelsuitbarstingen. Dat is een gevaarlijke zaak bij een volk, dat tot nu toe alleen met betogingen en revolutie zijn zin heeft' gekregen en die wapens met voorliefde hanteert. Zelfs de kleuterscho len sluiten hier om mee te manifesteren tegen het pact van Bagdad of andere Wes telijke politieke manoeuvres. En al de monstreert Damascus tegenwoordig niet meer tegen maar voor zijn regering, men staakt of steekt even opgewekt een paar auto's en trams in de brand om de regering aan te moedigen op de ingesla gen weg voort te gaan. Kostbare aanhan kelijkheidsbetuigingen! Zwaarder en gevaarlijker nog dan de druk van de anti-Westelijke, ja anti-alles- „De straat die de Rechte heet" in Damas cus, reeds in de Bijbel (Handelingen 9 11) genoemd. wat-vreemd-is zijn de Mohammedaanse traditionalisten, is de pressie uit een mo derner hoek, die van de jonge officieren. Ook Syrië heeft zijn Gamal Abdel Nassers in de dop. Twee maal na de oorlog heeft Syrië een militaire staatsgreep en een mi litair regime gekend en de kolonel Sjisja- kly wacht in Parijs op een nieuwe kans. Het is gezien de ervaringen in Egypte mogelijk dat een voortvarend bewind van jonge officieren het achterop geraakte land eerder op stoot zou brengen, maar het brengt hier extra-gevaar van communisti sche infiltratie mee. Weliswaar beweren deze jonge officieren, die thans mokken tegen de „politici van de oude school" met nadruk, dat zij geen communisten zijn, dat in een Islamitisch land het communisme nooit een voet aan de grond zou krijgen, maar deze oneven wichtige vernieuwers ontkomen toch niet geheel aan de perverse attractie van een kleine flirt met het communisme. En, be langrijker nog, de brandende schaamte over de smadelijke nederlaag tegen Israel schroeit hun zozeer de ziel, dat zij iedere bondgenoot aanvaarden en zonder aarzelen bereid zouden zijn te proberen de duivel met Beëlzebub uit te drijven! De minister verweet onder meer de heer Van Sleen (P. v. d. A.), dat deze een vol slagen stilzwijgen had bewaard over 's ministers uiteenzettingen omtrent de grote lijnen van het onderwijsbeleid. Onjuist was, het als een grove fout te be schouwen dat nog geen wetsontwerp in zake het voortgezette onderwijs was inge diend: in de afgelopen vier jaar was er toch heel wat op onderwijsgebied onder nomen. Er is voor de ontwikkeling die gaande is, reeds een belangrijke verfrissing en vernieuwing op het terrein van het onderwijs ingetreden. Minister Cals erkende dat hij destijds wat te vlug het tot stand komen van een wettelijke regeling ter invoering van een zesjarige hogere burgerschool, namelijk vóór het begin van het schooljaar 1956 1957, had toegezegd. Maar anderzijds zijn er, gezien de problemen die hierbij in het geding blijken te zijn, toch nog voordelen aan verbonden dat die wet nog niet gereed is. Dus moest men de grootte van de fout met overdrijven. Vervolgens betoogde de minister, dat hij- wat de indiening van het wetsontwerp in zake een tweede technische hogeschool be treft alsmede de ontworpen voorzieningen voor de bestuursvorm daarvan, overeen komstig de wensen van de Kamer had ge handeld. Wachten totdat men het over de bestuursvorm voor het gehele universitaire onderwijs eens zou zijn, leek hem niet juist. Naar aanleiding van een interruptie van dr. Stokman (KVP), gaf de minister te kennen goede hoop te koesteren het door hem genoemde wetsontwerp nog vóór de verkiezingen in de Tweede Kamer te kun nen verdedigen. Vlot ging de minister op allerlei andere interruptie in. De heer Van Sleen verweet hij, zoals reeds gezegd is, met geen woord allerlei positieve resultaten van zijn salarisbeleid te hebben aangeroerd. Inzake het bouwvolume hield de be- ADVERTENTIE dag in dag uit! Geef hem bij de eerste voortekenen van kou, hoest of griep AKKER SIROOP VALETTA (United Press) De uitslag van de volksstemming op Malta over inte gratie van het eiland met het Verenigd Koninkrijk heeft de vraag opengelaten wie eigenlijk gewonnen heeft de Labour- premier Dom Mintoff of de Rooms-Katho- De Hoge Raad heeft het beroep im cassa tie van de Amsterdamse journalist J. H. J. L. verworpen. L. was veroordeeld tot 250 boete wegens belediging. Hij had zich in een dagblad, waarin hij dagelijks onder pseudoniem een vaste rubriek verzorgt, ge kant tegen politiedienaren die naar zijn mening te snel gebruik maken van hum vuurwapenen en hen „schietddenders" ge noemd. Documentaire over Arnhem De gemeente Arnihem wil 38.000 be schikbaar stellen voor het vervaardigen van een documentaire van het herstelde Arnhem. De produktie zal zich, naar in de bedoeling ligt, over enige jaren uitstrekken om zodoende tevens een duidelijk beeld te kunnen geven van de activiteiten die op cultureel gebied in Arnhem worden ont plooid. De eenmaal gekweekte goodwill voor Arnhem kan hiermede worden ver stevigd en vergroot, meent het gemeente bestuur. De nieuwe film zal worden ver vaardigd door Rudd Hornecker. lieke geestelijkheid, die zich tegen inte gratie heeft uitgesproken. In een verhouding drie tegen een spra ken de stemmers zich uit voor integratie. Stemmen deed echter slechts zestig per cent van de kiesgerechtigden. Veertig per cent der 152.000 gerechtigden bleef weg. De geestelijkheid had de waarschuwing laten horen, dat wanneer Malta een deel van Groot-Brittannië zou worden en drie afgevaardigden in het parlement zou heb ben, het rooms katholieke karakter van Malta bedreigd zou worden. Velen ont hielden zich daarop van stemming. Premier Mintoff heeft verklaard, door te zullen gaan met de plannen tot inte gratie, maar de oppositie stelt, dat er geen duidelijke meerderheid voor integratie is gebleken, omdat de niet-stemmers duide lijk tegenstemmers zijn, zodat niet eens een meerderheid, laat staan een duidelijke meerderheid, voor integratie is. De op positieleider dr. Borg Olivier zei, dat bij de ronde-tafelconferentie over Malta was gezegd dat tot integratie alleen zou worden overgegaan indien de bevolking „duidelijk en onmiskenbaar" toonde dat integratie met hun wensen overeenkomt. Mintoff daarentegen verklaart, dat de grote meerderheid ervoor is en dat dat ook tot uiting zou zijn gekomen indien er geen kwestie van loyaliteit tegenover de kerk bijgekomen was. In Londen verklaart men in officiële kringen, dat niet vastgelegd was welk percentage ja-stemmen van het totaal der kiesgerechtigden men als doorslaggevend zou beschouwen. windsman opnieuw mevrouw Fortanier De Wit (VVD) voor dat zij, na bij de be groting van Wederopbouw en Volkshuis vesting het bouwprogramma te hebben aanvaard, nu met verwijten over te weinig volume voor scholenbouw voor de dag was gekomen. Hij vestigde er de aandacht op, dat sinds zijn optreden het bouwvolume voor onderwijs meer dan verdubbeld was. Naar aanleiding van de motie van mevrouw FortanierDe Wit, wenste minister Cals gaarne precies het oordeel van de Kamer te vernemen. „Nu een zo rustig parlementariër als de heer Tilanus in de motie iets van afkeuring van mijn beleid ziet, dan doet mij dat wat," zei de minister, die vervolgens tegenover mr. Roosjen (A.R.) de voordelen van de nieuw ste spelling in het licht stelde. De nieuwe schrijfwijze vindt hij niet ideaal, maar het is van grote betekenis dat voor de eerste keer met België een ge meenschappelijke regeling is getroffen. Het is een gezonde ontwikkeling dat vreemde woorden worden vernederlandst. Men be denke dat de spelling van De Vries en Te Winkel ook ettelijke dubbele spellingen kende, aldus de bewindsman. Salarissen Over de onderwijzerssalarissen zei de minister, dat de ambtelijke commissie van deskundigen, die de regering en de onder wijzersfederatie zal adviseren over de her ziening van de salarissen teneinde het over leg weer op gang te brengen, haar eerste vergadering reeds heeft gehouden. Minister Cals gaat er van uit dat de commissie binnen een maand klaar moet zijn met haar rapport. Maar het duurt zeker nog enige maanden voordat een nieuw salarisbesluit tot stand komt. Commerciële televisie Bij de verdere behandeling van de be groting is vooral gesproken over de radio en de televisie. De heren Van derZaal (A.R.), L e m a i r e (ex-KNP) en Corne- lissen (WD) vroegen of minister Cals van plan is zijn toezegging gestand te doen dat geen commerciële televisie wordt inge voerd zonder een voorafgaande uitspraak van de Kamer. De heer Cornelissen vroeg de minister maatregelen te nemen opdat het Nederlandse volk in de toekomst gespaard blijft voor uitzendingen in de oudejaarsnacht zoals over het gouden NVV. Op dat moment had het Nederlandse volk daar zeker geen behoefte aan. Vandaag antwoord minister Cals. De strenge vorst heeft ernstige schade aangericht aan de toch al afgetakelde werktoren van de Coöperatieve Bergings vereniging „Renate Leonard", die reeds maanden in het Noordzeekanaal te IJmui- den ligt. Men neemt aan, dat door scheuren in de wand het water is binnengedrongen en dat de toren onbruikbaar is geworden voor het project. Het moet problematisch worden geacht, of er van de bergingsplannen nog ooit iets terecht zal komen, omdat het geld voor de omvangrijke reparaties ontbreekt. De Haarlemse rechtbank heeft Dinsdag in staat van faillissement verklaard: C. Moraal, constructiewerker, Kattegat 54 E, Zaandam. Rechter-commissaris: mr. H. J. Ferwerda. Curator: mr D. Aten, advocaat en procureur, Provineialeweg 52, Zaandam. D. van Nimwegen, fabrieksarbeider, Tuin straat 25, Beverwijk. Rechter-commissaris: mr. H. J. Ferwerda. Curator: mr. J. W. Cre- feld, advocaat en procureur te IJmuiden-O., Paulus Potterstraat 27. Bij beschikking van. de rechtbank is aan: A. H. M. Lammers, fabrikant, zijn bedrijf uitoefenend onder de paam Carpit Enginee ring, wonende te Bloemendaal aan de Hoge Duin en Daalscheweg 18 a, voorlopig sur séance van betaling verleend, met benoeming van mr. J. v. d. Hoeven, advocaat en procu reur te Haarlem, Ged. Oude Gracht 65, tot bewindvoerder, terwijl het verhoor van de schuldeisers is bepaald op maandag 26 maart 1956 des namiddags te 2 uur. Mr. H. A. Bouman heeft dinsdlag ten hui ze van zijn broer te Zwolle een grote mand bloemen in ontvangst genomen voor zijn echtgenote die sedert zijn vertrek uit Indo nesië in Djakarta de verdediging voert van de Nederlanders Jungschlaeger en Schmidt. Deze mand bloemen was de Valentijn-hulde van de vereniging „De Nederlandse Bloe misterij". Mevrouw Bouman was een dengenen, die dit jaar zijn uitverkoren voor deze jaar lijkse bloemenhulde. De heer H. Rigter, die de bloemen aanbood, zei dat zij een sym bool bedoelen te zijn van de dankbaarheid', die ons volk voelt voor de belangrijke dien sten, die de heer en mevrouw Bouman dit jaar het land hebben bewezen en speciaal voor de energieke en volhardende wijze, waarop mevrouw Bouman in Djakarta de verdediging voert. Mr. Bouman zei er zeker van te zijn dat ook zijn vrouw zeer getroffen zou zijn door dit blijk van medeleven. Het Comité Wintervoedering van Vogels heeft de commandanten van de Koninklijke luchtmacht en van de Marine-Luchtvaart dienst verzocht de piloten opdracht te ge ven op oefeningen uit te zien naar water vogels in wakken langs de oostkust van het IJselmeer en in de Biesbosch. De comman danten hebben deze medewerking toege zegd. Ook werd de toezegging gedaan, dat, wanneer het nodig zou blijken de vogels van de lucht uit van voer te voorzien, daar voor zo mogelijk vliegtuigen ter beschik king zullen worden gesteld. In het Comité Wintervoedering van Vo gels werken de zes organisaties op het ge bied van vogel-, dieren- en natuurbescher ming in Nederland samen. Aanvragen om hulp voor hongerende vogels kunnen wor den gericht tot het comité, Prinses Marie- straat 40, Den Haag. Dinsdagmiddag even na half vijf heeft zich bij de provinciale sluis te Noord Scharwoude een ernstig ongeluk voorge daan, waarbij vijf personen min of meer ernstig letsel opliepen. Een autobus van de N.A.C.O., die om kwart over vier van Alkmaar naar Leeuw arden was vertrokken is bij de onbewaakte overweg in botsing gekomen met een die sellocomotief die op een zijlijn naar de groenteveiling te Noord Scharwoude reed. De bus werd ernstig beschadigd. De vijf gewonden, die bekneld zaten, moesten met snijbranders worden bevrijd. Zij zijn naar het centraal ziekenhuis in Alkmaar over gebracht. ADVERTENTIE Eén enkele dragée Davitamon-10 (met de hoge vitaminewaarde) heft vitaminetekorten radicaal op. Verhoog uw weerstand en die van uw gezin met dagelijks 1 dragée DAVITAMON-10 per persoon. Een 10 voor gezondheid! ORGANON-OSS WOENSDAG 15 FEBRUARI Minerva: „Zij, die van de zonde leven", 18 jaar, 8.15 u. Palace: „Blackboard jungle", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Lnxor: „Les Diabo- liques", 18 jaar, 6.45 en 9.15 uur. Studio: „De Helden zijn vermoeid", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Lido: „Huis van Bamboe", 18 jaar, 4.15, 7 en 9.15 uur. Roxy: „De koninklijke reis", 7.30 en 9.15 uur. Rembrandt: „Helena van Troje", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „The Shanghai Story", 7 en 9.15 uur. Zaal Noord, Volksuniversiteit Haarlem-Noord, 8 uur, Story van de Jazz, lezing met gram.- muziek door H. Niessen. DONDERDAG 16 FEBRUARI Minerva: Bijz. kerkewerk Ned. Herv. ge meente Heemstede: „The Titfield thunder bolt", alle leeft., 8.15 uur. Palace: „Black board jungle", 18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor: „Les Diaboliques", 18 jaar, 2, 6.45 en 9.15 uur. Studio: „De Helden zijn vermoeid", 18 jaar, 2.15, 7 en 9.15 uur. Lido: „Huis van Bamboe", 18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. RoXy: „De koninklijke reis", 2, 3.45 7.30 en 9.15 uur. Rembrandt: „Helena van Troje", 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „The Shang hai Story", 2.30, 7 en 9.15 uur. Zuiderkapel: 8 uur. Ds. J. van der Schors over: „Gods volk een volk van wonderen".

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1956 | | pagina 5