STUDENTE IN CAM
Leeszaal*assistente
Koersfluctuaties in februari
Kindje op moeders schoot
0»DtllX0
KOU?
ONZE TUIN- EN KAMERPLANTEN
Voorzichtige financiering
bij nieuwe investeringen
WICKS
Amsterdamse effectenbeurs
.7
Drie meisjescolleges
Wandeling langs de winkelramen
Van nylon en plastic
EEN INTERESSANT BEROEP
Effecten- en
Geldmarkt
A. MOLENDIJK
w VapoRub
V P. V \T "AART 1956
oor
deAJ
rouw
(Van onze Engelse correspondente)
Dit semester zal de Senaat van de Universiteit van Cambridge besluiten of de
Universiteit zich verder zal uitbreiden of zich in trotse geslotenheid met het tegen
woordige aantal gebouwen, laboratoria en studenten zal handhaven. De colleges
zijn bezorgd dat een groter Cambridge haar middeleeuwse tradities en daarmee
haar speciale bekoring zal verliezen; de „fellows" hebben bezwaar tegen het bou
wen van nieuwe College-gebouwen en willen ook weer niet dat de bestaande Col
leges meer leden krijgen. Iedere student in Cambridge heeft tenminste voor een
jaar een kamer in zijn college; de andere jaren, die hij op kamers in de stad door
brengt, gebruikt hij er geregeld zijn maaltijden.
schikte bouwgrond; het is nu nog in ge
bruik als een Lagere School en niet be
schikbaar voor New Hall tot 1960.
Het huis waar New Hall thans ge
vestigd is ligt aan de rivier. Je kunt zo
uit de tuin in een boot stappen en over
de Cam varen. Wat geeft het dan dat
de gemeenschappelijke zitkamer veel te
klein is voor dit studentengezin en dat
Als een van de belangrijkste factoren
van het Collegesysteem wordt de om-
'gang van studenten van verschillende
faculteiten beschouwd en elk College
zorgt voor een evenwichtig aantal me
dische, archaeologische, wiskundige en
andere studenten.
De kwestie van uitbreiden of beper
ken heeft weinig met de meisjescolle
ges te maken, want er zijn er slechts
drie (tegenover 20 mannelijke colleges):
Girton en Newnham, gesticht omstreeks
1870 en het jongste, New Hall.
Wij bezochten eerst Girton College,
een rood bakstenen gebouw met een
poort, torens en binnenplaatsen, net een
vriendelijke gevangenis. Er wonen hier
300 meisjesstudenten (die de drie stu
diejaren binnen de poorten blijven) en
een twintigtal vrouwelijke lectoren. Wij
werden rondgeleid door een aardige
jonge doctor in de Engelse taal en let
terkunde. Zij heeft de functie van „ste
ward": zij bepaalt de inrichting van de
kamers en regelt de menu's (bijgestaan
door een huishoudster en 25 keuken
en kamermeisjes). Drie andere dames
treden op als „tutors", zij nemen de
plaats van de ouders in, houden een oog
op de studie van hun pupillen en zijn
verantwoordelijk voor de discipline van
het College.
Die discipline is iets waar een Hol
landse en een Engelse studente het
nooit over eens worden. De Hollanders
vinden het idee, dat je na een zeker uur
geen bezoekers van buiten het College
mag ontvangen en dat je om 12 uur des
nachts thuis moet zijn (overtreding
wordt gestraft met boete en daarna met
„poorten", d.w.z. dat je een paar avon
den om 8 uur binnen moet zijn) in strijd
met de vrijheid die volgens hen het
symbool is van het student-zijn. De
Engelsen, die zich van nature gemakke
lijk aan redelijke discipline onderwer
pen, mopperen wel eens maar aanvaar
den het als behorende tot de tradities
van Cambridge.
Als een enorme roos
In de gangen van Girton College
heerst een roze licht, want de muren
zijn van lichtrode steen. In een poëti
sche stemming zou je je kunnen voor
stellen dat je je. als insect voortbewoog
in een enorme roos. Er zijn ruime zit-
slaapkamers, een bibliotheek met gla
zen deuren, die uitkomen op een tuin
van gras, bloemen en tennisbanen, een
toneelzaal, een muziekkamer met hand-
geborduurd satijnen behang (gemaakt
door een studente in 1890, die vast niet
„cum laude" promoveerde, tenzij ze
haar dictaten onder het borduren me
moreerde!), een grote eetzaal, de „Hall",
waar de wit geschuurde tafels in lange
rijen staan. Op een podium aan het ein
de van de zaal, staat de „high table",
waaraan het hoofd van het College en
de lectoren de maaltijden gebruiken.
Elk jaar in mei wordt hier plechtig de
emancipatie van de vrouwelijke studen
ten in Cambridge gevierd, die pas in.
1948 voltooid werd. Vóór dat jaar wer
den de meisjescolleges nl. niet officieel T\a;pp pygIhcipva mnrlpllpn
erkend door de Universiteit. Zij konden A WCC CAUlUolCVC II1UUC11C1J
niet hetzelfde examen als de mannelijke
studenten afleggen, kregen een diploma
in plaats van een academische graad en
de vrouwelijke hoogleraren hadden geen
stemrecht in de Senaat.
New Hall
de bibliotheek bestaat uit stapels boe
ken waarvoor boekenkast, noch kamer
ruimte beschikbaar is?
Er waren vorig jaar 400 kandidaten
voor de 16 beschikbare plaatsen. Het
schriftelijk examen bestond uit het be
antwoorden van drie vragen over on
derwerpen van algemene aard, waarna
er 60 meisjes werden opgeroepen voor
een persoonlijk onderhoud met de twee
lectoren. Het nieuwe College kiest haar
studenten op onconventionele wijze:
meer om oorspronkelijke ideeën en het
talent deze intelligent uit te drukken
dan om schoolgeleerdheid.
De studenten voelen zich in een unie
ke positie, omdat ze de eerste leden zijn
van wat spoedig tot een groot en ge
wichtig College zal groeien: Ieder voor
zich weet, dat ze persoonlijk iets bij
draagt tot het definitieve karakter van
het enige moderne meisjescqllege in
Cambridge.
Tolmiea menziesii is maar een echt
ouderwets plantje: „Kindje op moeders
schoot" pleegt men het ook wel te noe
men en men moet het niet verwarren
met het ook vrij algemeen bekende
Moederplantje.
„Kindje op moeders schoot" munt
niet uit door een fraaie bloef; de bloe
men zijn geel-groen van kleur en on
aanzienlijk. Het aantrekkelijke in deze
ouderwetse plant schuilt in het vermo
gen :om jónge plantjes op haal- blade
ren te vormen. Op de volwassen bla
deren vormen zich complete jonge
plantjes op de foto kunt u dat trou
wens heel duidelijk zien die plantjes
kunt u er afnemen en dan afzonderlijk
verder kweken en zo kan men vrienden
en familie met zelf opgekweekte plant
jes ook nog eens een genoegen doen.
Tolmiea menziesii nleest men over
het algemeen Veel te warm te kweken;
een normaal verwarmde kamer is al
te veel van het goede; een ongestookte
en toch vorstvrije kamer zal haar meer
genoegen doen. Wij hebben dit plantje
Kindje Op moeders schoot.
vele jaren in de volle grond van de tuin
overgehouden en wanneer het niet te
hard vriest kan dat uitstekend. Toch
verdient het aanbeveling om alle ri
sico's te vermijden voor de winter
wat jonge plantjes in kleine potjes te
plaatsen; die kunnen dan binnenshuis
overgehouden worden en dan zal men
het plantje tenminste in onverwacht
strenge winters niet kunnen verliezen.
G. KROMDIJK
U zult ongetwijfeld begrijpen dat ik
in die barre ijstijd niet langs winkelra
men kon slenteren. Evenals u ben ik
alleen voor hoognodige dingen naar de
winkel gedraafd, kwam daar tijdens
het wachten weer een beetje boven het
bevroren stadium en rende dan weer
terug naar de warme kamer, waar de
temperatuur overigens ook niet bepaald
aan een gloedwarme zomer herinnerde.
Veel nieuws is er dus niet ontdekt;
nee dat nou niet. Maar toch hebben
mijn bevroren blikken nog wel iets op
gevangen. Of hebt u zelf in die kou die
bijzonder pcactische kousenpantalon
al ontdekt? Broek en kousen vormen
een geheel. Hij is gemaakt van nylon en
heeft een normale kousenkleur. En het
voornaamste is dat hij heerlijk warm
voor de bovenbenen is, waar geen plek
je bloot over blijft. U moet hard lopen
als u er nog een
wilt hebben. De
winkelier is van
plan ze nu al op
te bergen voor de
volgende winter.
De Stretch Pan
ty is een broekje
dat minuscuul
klein is in verge
lijking hiermee en
dat zich niettemin
juist om de groot
ste omvang laat spannen. De naam zegt
het trouwens al, het ding is rekbaar.
Gemaakt van elastisch nylon kan het
in lengte en breedte worden uitgerekt.
Verkrijgbaar in bleu, zalm en wit.
Een luchtig geval dat aan warme zo
mernachten doet denken, is een nylon
pyjama door Amerika kortgeleden hier
heen gezonden. De broek heeft twee
heel korte pijpjes, het korte jasje valt
ruim-klokkend. U kunt het jasje in de
broek dragen, maar draagt u het over
de broek heen, dan ziet u er bepaald
nóg charmanter en ondeugender uit.
Er valt ook nog wel iets degelijks te noe
men: een schortje van katoen met plas
tic. De bovenkant van het katoen heeft
een plastic laag. Dat is natuurlijk uiter
mate practisch. Iedere spetter en iedere
spat kan worden weggeveegd zonder
vlekken achter te laten. Er is wel wat
voor te zeggen om eens lekker te mo
gen morsen en kliederen zonder vlek-
kenzorg.
Hoewel ik juist weer iets gezien heb
tégen vlekkenmaken. Met die papfles
sen is dat namelijk soms zo'n gezeur,
die pap wil er niet uit. Ge kunt schud
den en schuinhouden, nog eens schud
den en schuinhouden en meestal vliegt
dan ineens onverwacht met een gespat
en geblobber van jewelste tóch de pap
er uit. Om dat geklieder te voorkomen
kunnen de flessenpap-eters beter even
zo'n papvloeier gaan halen. Het is een
plastic staafje, langer dan een papfles,
waarvan het ene uiteinde uitloopt in
een kleine verbreding met een paar
gaatjes erin. Het andere uiteinde is
haaks gebogen. Men steekt de pap
vloeier in de fles, houdt die schuin,
zorgt dat het gaatjes-einde in de lucht-
ruimte van de fles komt en telt dan tot
vier. Precies op de vierde tel aldus
de beschrijving bij dit dunne instru
ment zal de pap-inhoud uit de fles
stromen. Wilt het eens proberen?
ANNEKE
New Hall lijkt wel heel klein en ge
moedelijk in vergelijking met Girton
en Newnham. Het College werd gesticht
in 1954 en begon met een huis, een do
natie van 35.000 dollar, 16 studenten en
twee inwonenden lectoren. De familie
Darwin (achterkleinkinderen van d e
Charles Darwin) heeft hun een huis ge
schonken dat groter is en grenst aan ge-
De Boekenweek is weer voorbij, maar
de belangstelling voor goede lectuur
blijft. Daarom geven wij hieronder
enige details van een beroep, dat met
goede lectuur te maken heeft: Leeszaal,
assistente.
Talloos zijn de aardige ervaringen die
een leeszaal-assistente opdoet in de
praktijk van haar werk. Het moderne
leeszaal-beroep is een verrassend be
roep.... deze slagzin gaat op voor de
omgang met ieder mens individueel.
Verrassend was, bijvooroeeid, voor
een nieuwelinge in de uitlening van
•en Openbare Bibliotheek ergens ten
melden bij één der Openbare Leeszalen
in ons land (waarin de verschillende
levensbeschouwelijke groeperingen zijn
vertegenwoordigd) en daar een plaaL
zoeken als leerling.
De opleiding, die op 1 september be
gint, duurt 2 jaar, waarin theorie en
praktijk samengaan. De leerling, die
eerst vertrouwd is gemaakt met de al
gemene gang van zaken in het bedrijf
en daarna met enkele technische on
derdelen als bijvoorbeeld de binderij
en de voor alle leeszalen gelijke schrijf,
techniek, het zgn. „bibliotheekschrift",
wordt al gauw ingeschakeld bij de uit
lening, op de krantenzaal en de studie
zaal. In grotere leeszalen wordt de
kromgewerkte boerenarbeider, die om
een bundel gedichten had gevraagd en
aan wie zij toen argeloos het poëtisch
oeuvre van enkele vóór-Tachtigers
wilde meegeven. „De juffrouw kent mij
nog niet", zei hij, nadat hij de boeken
even had doorgebladerd, „dat merk ik
wel. Dit hier zijn versjes. Ik bedoel ge
dichten. Hebt u de laatste bundel van
falsalis al in huis?" Hij las Vasalis,
Aafjes, Achterberg. En van zijn loelich.
ting op hun gedichten, die hij een vol
gende keer gaf, kon de jonge nieuwe
linge, wier appreciatie van de poëzie
nog niet berustte op levenservaring,
heel wat leren.
Verrassend is het moderne leeszaal-
beroep niet alleen in de Uitlening op
een post in stad of dorp; men kan
tegenwoordig vele kanten op. Door
sommige plattelandsgebieden, rijden
op het ogenblik zgn. biblio-bussen.
auto's met boeken, bestuurd door lees
zaalassistentes. Verder gaan scholen en
bedrijven er steeds meer toe over, nun
bibliotheken te laten inrichten door een
deskundige kracht. Er zijn mogelijk
heden van verdere specialisatie, voor
ieugdleeszaal, muziek- of braillebiblio-
'heek. De meeste leeszalen hebben een
nlichtingendienst, waarin de assistente
•lie vragen welke binnenkomen moe'
-achten te beantwoorden, of het nu
aat om een recept voor cocoskransjes
f om de grondbeginselen van de rela-
'viteitsleer. Tenslotte is een functie-in.
opkomst die van „contact-bibliotecaris
/esse)": het aanknopen van relaties voor
de leeszaal en kweken van goodwill;- de
zorg, dat de leeszaal middenin de pu-
Nu de mode-centra hun nieuws voor blieke belangstelling staat, door middel
de komende lente hebben prijsgegeven, van oa- contact met de pers en het ge-
is er een arote keus in aibeeldinaen bruiken van eiSen mogelijkheden om
is er een grote Keus in ajoeeiaingen aandacht te vragen voor het boek, als
van de komende creaties. Hierbij een bet houden van boekbesprekingen en
tweetal charmante modellen. Links het inrichten van tentoonstellingen.
plattelande. de reactie van een oude, iceriing vflak in een filiaal geplaatst.
waar hij of zij het geheel kan overzien
Daarnaast volgt de aankomende lees-
zaal-assistent(e) een cursus (die te
Amsterdam, Rotterdam, Nijmegen, Gro
ningen, Sittarct en Enschede wordt ge
geven), in het eerste jaar éénmaal per
veertien dagen, in het tweede éénmaa1
per week. Hij komt er zowel op de
hoogte van de bibliotheek-technische
kant van het vak (titelbeschrijving
systematische indeling der boeken enz.)
als van de litteraire en wetenschappe
lijke.
Na het eerste jaar volgt een over
gangsexamen, na het tweede een eind
examen.
De eventuele specialisatie vergt nog-
een jaar, maar men kan er reeds na één
jaar assistents-opleiding mee beginnen
De toekomstige assistent(e) voor de
jeugdzaal krijgt dan bijvoorbeeld lessen
in jeugdlitteratuur, psychologie, paeda.
gogiek en voo-lezen; de muziek-biblio-
thecaris(esse) wordt voor deze speciale
taak voorbereid.
Dan is er, voor hen die het assistents
diploma hebben behaald en geschikt
blijken te zijn voor een leidende func
tie, de zgn. „directeurscursus", die 9
maanden duurt en in Den Haag wordt
gegeven. Gedurende deze tiid doet oe
candidaat een stage in de Koninklijke
Bibliotheek en de Openbare Leerzaal in
Den Haag en maakt werkstukken op
allerlei gebied.
Voor nadere inlichtingen took be
treffende de nieuwe salarisregeling)
kan men zich wenden tot de secreta
resse van de Opleidingscommissie.
Schepenstraat 74 c, Rotterdam.
„Poesie" een avondjapon van kant op
een fond van satijn. Een schepping van
Mendel-Maggy Rouff, Parijs.
Opleiding
Wie zich voelt aangetrokken tot di"
Boven 'deele, maar niettemin praktisch ge-
"A 11"! .7,7 v richte beroep en in het bezit is van eén
vlot -Vendetta van M. de einddiploma Gymnasium, 5-jarige HBS
Rauch, met het nieuwe kortere jasje. 0f een daarmee gelijk gesteld getuig-
Kleur wijnrood.
schrift, kan zich vóór 31 augustus aan-
Gelukkige mensen
Wij leven in een tijd van snelle maat
schappelijke ontwikkeling, waarbij
grote aandacht wordt besteed aan de
bevordering van een gezond gezinsleven
en goede betrekkingen tussen de men
sen onderling. In het geheel van voor
zieningen, die het levensgeluk van de
individuele mens eri de mens in de
groep ten doel hebben, speelt de lees
zaal en bibliotheek een voorname rol
Daarom is het moderne leeszaal-beroep
een beroep met toekomst.
Het blijft voor de beurzen uitermate
moeilijk temidden van een groot aantal on
zekere factoren voor de naaste toekomst
een marsroute te bepalen.. De crisis van het
kolonialisme, waarmee Frankrijk thans
heeft te kampen en de vele andere poli
tieke fricties, welke de wereld vandaag in
voortdurende beroering in spanning hou
den, laten we dan nog buiten beschouwing,
hoezeer ze ook aan de harmonische ont
wikkeling van het economisch leven der
volkeren in de weg staan. Maar de zeer
vreedzame conflicten en problemen op
financieel en economisch terrein zijn reeds
meer dan voldoende om het kapitaal, dat
voor de economische motor de brandstof
moet leveren, tot een meer gereserveerde
houding te nopen. En het gevolg is een
sterk verminderde omzet op de aandelen
markt, zowel in New York, als in Londen
en Amsterdam en een fluctuerend koers-
peil, waarin per saldo niet veel verande
ring komt De eerste twee maanden van
het lopende jaar hebben het op dit punt
dan ook lelijk laten zitten.
Het heeft zeer zeker wel enige indruk
gemaakt dat de Engelse minister van Fi
nanciën, MacMillan, een devaluatie van
het Pond uitgesloten acht, maar de vrees
voor een dergelijke calamiteit is toch niet
geheel weggenomen. Men verklaart thans
in afwachting van het effect der genomen
en te nemen maatregelen tot bestrijding
van de inflatie, welke sinds geruime tijd
het economisch leven in Engeland onder
mijnt. Door de ervaring geleerd, ziet men
gelukkig ook in de minder ontwikkelde
kringen van de bevolking in een devaluatie
niet meer de panacee tegen alle mogelijke
maatschappelijke kwalen. Het heeft geen
nut de koorts in het zieke lichaam te ver
drijven, als niet de oorzaak van de ziekte
wordt weggenomen. En die oorzaak is door
de Engelse minister van Financiën kort en
goed aangewezen: wij geven te veel geld
uit in eigen land, zodat teveel goederen
worden gekocht, welke in het buitenland
dienen te worden verkocht. Engeland voert
te veel in en voert te weinig uit om zijn
invoer te kunnen betalfen. Engeland heeft
sedert de oorlog een kwart meer aan goe
deren geproduceerd, maar heeft zichzelf
50 pet. meer geld daarvoor betaald, waar
door een grotere koopkracht is ontstaan.
Lonen en dividenden kunnen niet sneller
blijven stijgen dan de produktie, aldus
MacMillan.
Het is, als gezegd, gelukkig dat men dit
thans in Engeland meer en meer inziet. De
laatste berichten wijzen er althans op dat
men zich in de vakbonden ten aanzien van
de geproklameerde eisen tot loonsverho
ging ietwat begint te matigen, ook al zal
men er niet geheel en al aan kunnen ont
komen. De scherpe koersdaling voor de
Engelse obligaties en ook voor de aandelen
heeft blijkbaar wel enige indruk gemaakt,
omdat het geschokte' vertrouwen van het
binnen- en buitenlandse kapitaal daarin
tot uitdrukking komt. De 4 pet. Funding
lening 1950/90. waarvoor in 1955 nog een
hoogste koers van 10414 voorkwam, noteert
thans ca. 89 peft, de 3'/2 pet. War Loan
1932, waarvoor in 1955 nog 91)4 werd be
taald, is dit jaar tot 72 pet. teruggelopen,
waarop een licht herstel is gevolgd, dat
vermoedelijk reeds aan de door de regering
getroffen maatregelen moet worden toege
schreven. Als gevolg van deze koersdaling
is het rendement op deze Engelse obli
gaties, welke ook te Amsterdam yvorden
verhandeld, reeds tot bijna 5 pet. gestegen,
althans voor de buitenlandse houders, dte
van de Engelse incometax zijn vrijgesteld
Maar dit voor deze tijd hoge rendement
heeft ook bij de Nederlandse belegger nog
geen groot enthousiasme gewekt, waaraan
natuurlijk ook de in ons land lichtelijk ge
stegen rentestand niet vreemd is.
Was een jaar geleden het rendement op
Nederlandse staatsfondsen niet meer dan
354 pet, thans is het de vraag of een 3'/2
pet. staatslening in de ogen van het beleg
gend publiek en bij de institutionele be
leggers genade zal vinden, nu het disconto
tot 3'/i pet. is verhoogd en de Nederland-
sche Bank de leidsels van het monetaire
apparaat strak houdt. Een feit is dat ook
in ons land de kredietverlening aan het
bedrijfsleven in 1955 in sterkere mate is
gestegen dan de overheidsfinanciering, het
geen op zichzelf beschouwd natuurlijk niet
als een ongunstig symptoom moet worden
aangemerkt. Het was abnormaal dat, zoals
het Hbld. heeft becijferd, in 1951 bij drie
grote banken slechts 34 pet. van de eredi-
teurengelden als krediet aan het bedrijfs
leven was uitgezet, een percentage dat in
1955 tot 45 pet. is gestegen. Het Neder
landse bedrijfsleven heeft zich in die tijd
krachtig ontwikkeld. Niet alleen de grotere
industrieën, maar ook de kleinere ■midden
standsondernemingen, ten aanzien waar
van in het verslag van de Nederlandsche
Middenstandsbank wordt geconstateerd dat
de verhogingen van de lopende kredieten
groter zijn geweest dan het totaal van de
nieuw verleende kredieten.
Het is begrijpelijk dat regering en cen
trale kredietinstelling tegen een over
matige kredietverlening bij de banken wil-
ADVERTENTIE
PAR IJSE COIFFURES
DAMESKAPPER
Santpoortcrplein 1 - Haarlem - Tel. 19706
Buslijnen 3 en 4.
len waken, het staat echter wel vast dat
deze kredietverlening tot dusver in sterke
mate tot de uitbouw van ons produktie-
apparaat en van de Nederlandse export
heeft bijgedragen. De Nederlandse handels
cijfers, welke thans voor het gehele jaar
1955 zijn gepubliceerd, geven daarvan wel
een onomstotelijk bewijs. De export kon in
dat jaar, zowel wat de geldswaarde als de
hoeveelheid betreft, met ca. 10 pet. tot
f 10,2 miljard toenemen, nadat de vooruit
gang in 1954 15 pet. had bedragen. In zo
verre is er dus een achteruitgang in verge
lijking met 1954, maar in dit jaar was het
accres van de Nederlandse uitvoer dan ook
wel bizonder groot en zelfs 5 pet. groter
dan dat van de West-Europese landen te
zamen.
Dit verschijnsel houdt voor een deel ver
band met het lage ffederlandse prijzen-
peil, dat in 1954 bestond en ook voor 1955
nog geld, zij het in mindere mate. Terwijl
de prijzen van de export niet zijn gestegen,
was dit met de prijzen van de invoer wel
het geval, wat wil zeggen dat de ruilvoet
van Nederland in 1955 slechter is gewor
den. Hierin ligt uiteraard de ernstige
waarschuwing voor een stijging van het
kostenpeil, dat de concurrentiepositie van
Nederland op de wereldmarkt verzwakt.
De handelscijfers voor januari zijn op dit
punt gelukkig nog niet verontrustend in
zoverre de uitvoer in die maand f 47 mil
joen meer is toegenomen dan de invoer,
maar het tekort op onze handelsbalans van
f 2 miljard in 1955 tegen f 1,7 miljard in
1954 wijst er toch wel op dat we op de
handhaving van het evenwicht van de be
talingsbalans, dat de basis van onze valuta
vormt, bedacht moeten zijn.
Vandaar de in de thans verschijnende
jaarverslagen tot uiting komende vrees
voor een verdere stijging van de bedrijfs
kosten, nu in vele gevallen de netto
winsten niet in dezelfde verhouding zijn
toegenomen als de omzetten. Een voor de
metaalindustrie maatgevend bedrijf als dat
van de Heemaf geeft hiervan wel een spre
kend voorbeeld. Nog steeds stijgen de om
zetten en nog steeds stijgt het bedrag van
de nieuwe investeringen, maar reeds drie
jaar achtereen blijkt het winstsaldo lager
te zijn. Sinds 1946 zijn de onkosten bij deze
onderneming nagenoeg verdubbeld, terwijl
het aantal personeelleden in dezelfde tijd
met nog geen 10 pet. is toegenomen.
Mechanisatie en rationalisatie van de ar
beidsprocessen moet dus worden nage
streefd, maar het is duidelijk dat dit met
hoge investeringen gepaard gaat, waar
door echter op het bedrijf vaste kosten
worden gelegd, welke bij een dalende con
junctuur niet kunnen worden verminderd.
Hierdoor wordt voor de ondernemingen,
wat de toekomstige bedrijfsrentabiliteit be
treft, een toestand van onzekerheid ge
schapen, welke nog zal worden verergerd
als in welke vorm ook nieuwe loonsver
hogingen moeten worden toegestaan. Een
bedrijf zal, wil het blijven bestaan, moe
ten renderen en gelijk wij eerder hebben
opgemerkt, is het de toenemende onzeker
heid op dit punt, welke er toe leidt dat een
groter antal ondernemingen de nodige
geldmiddelen voor nieuwe investering niet
meer uitsluitend in de risicodragende sec
tor zoekt, maar ook op een deel van het
risicomijdend kapitaal poogt beslag te
leggen.
Men doet dit door de uitgifte van in aan
delen converteerbare obligaties, over het
karakter en de aantrekkelijkheid waarvan
we enkele weken geleden uitvoerig hebben
geschreven. Deze week komt Ketjen met
de emissie van f 4,8 miljoen aandelen en
f 9,1 miljoen 4 pet. converteerbare obliga
ties. terwijl ook van de Kon. Zout en In-
dola de uitgifte van zulke obligaties wordt
verwacht.
Een dergelijke financiering van kapitaal
uitgaven heeft het voordeel dat aanvanke
lijk, als het nieuwe kapitaal nog niet ten
volle rendabel is, voor het dividend op de
aandelen geen groter bedrag nodig is, maar
voor het nieuwe kapitaal met een rente
van 4 pet. kan worden volstaan, welke
bovendien fiscaal aftrekbaar is. Op een
later tijdstip wordt doorgaans deze obli
gatieschuld in aandelen verwisseld.
Dat thans meer ondernemingen tot een
zodanige financiering overgaan, wijst er op
dat men in de kringen van het bedrijfs
leven, hoewel zeker niet pessimistisch, de
naaste toekomst toch met wat grotere
voorzichtigheid tegemqet gaat.
ADVERTENTIE
Deze aangename zalf verlicht
méér, omdat ze geconcentreerd is!
Hè! Wal een opluchting, wanneer U
legen bedlijd Vicks VapoRub op
Uw borst, keel en rug wrijft! Het
ademen gaat gemakkelijker en het
benauwende slijm komt los. terwijl
U de medicinale dampen inademt.
Tegelijkertijd verlicht de
verwarmende pleister
werking vlug de be
nauwdheid in de borst.
woensdag 29 febr.'56
Laagste koers Hoogste koers (laatste tijdvak)
Alg. Kunstzijde Unie
Van Berkels Patent
Van Gelder Zonen
Kon. Ned. Hoogovens
Ned. Kabelfabriek
Philips
Unilever i
Kon. Petroleum
Holland-Amerika Lijn
Kon. Ned. Stoomboot Mij.
Ned. Scheepvaart Unie
Van Ommeren
Amsterdam Rubber
H.V A
Ver. Deli Maatschappijen
3-3'/j°/o Ned. '47
3 "lo Invest, cert. Ned
3 °/o Ned. 1962/64
Omzetten (nominaal):
Vorige maand (def.):
Deze maand (voorl.):
303
322
3165/g
177
186;/s
185'/»
262
2733/t
272V2
285
3091/2
3b7
298
323
323
311
335
328V4
3203L
352V2
351'/4
632V»
653'/2
652Vs
203
217'/j
2O6V2
203
223V<
212V4
187V2
202V2
194»/u
254
270
262Vs
107
131
IIOV4
122
141'/4
1323/<
126
145Vi
137'/j
98"'u
99'/,
98"/,»
98'/g
99»/,»
99'/,:
99l/4
1003/»2
99»/32
Aandelen 47.717.228.-
Aandelen 38.863.133.-
Obligaties 53.022.179.—
Obligaties 51.429.395.
