Drempel des doods door Jeruzalem
de drempel des vredes
Rode „koefiyah" en de geweren van het Arabisch
Legioen schemeren achter barricades van zandzakken
Pas op
voor
DE HEILIGE STAD GESPLITST
„Achter de produkten moeten wij de
mens zien die ze vervaardigde"
verkoudheid
3
Hoge boete wegens rijden
onder invloed van drank
Luxe wordt verdisconteerd
in nieuw Brits indexcijfer
Kerkelijk Nieuws
Verzet op IJsland tegen de
Amerikaanse basis
Beneluxdag op de jaarbeurs
Toespraak van
Prins Bernhard
Uit Rotterdam vertrok de
33.333ste emigrant
naar Australië
Beremutsen dreigen
uit de tijd te raken
„Vermouth" bleek uit
grassap gemaakt te zijn
Bioscopen in Bergen op
Zoom nog steeds gesloten
Deviezenreserve met
32 milj'oen verminderd
Driemaal heilig
„Weg van moed
Plezierloos
Onsympathiek
KEELTABLETTEN
Sterk desinfecterend
60 tabletten f 0.98
PHILIPS ^^ROXAN E
WOENSDAG 14 MAART 1956
ADVERTENTIE
De Almelose rechtbank heeft de 42-ja-
rige aannemer G. van H. uit Almelo ver
oordeeld tot 14 dagen voorwaardelijk met
3 jaar proeftijd, een boete van f 1000,— en
drie maanden intrekking van het rijbewijs.
Tegen hem was veertien dagen geleden een
boete van f 2000,— subsidiair 6 maanden,
een voorwaardelijke gevangenisstraf van
een maand met een proeftijd van drie jaar
en een onvoorwaardelijke ontzegging van
de rijbevoegdheid gedurende een half jaar
geëist, omdat hij na afloop van een huwe
lijksfeest onder invloed van alcohol een
auto had bestuurd. Bij die gelegenheid was
hij bijna in botsing gekomen met een poli
tieauto, die, na een achtervolging, Van H.
wist aan te houden.
LONDEN (Reuter) De Britse regering
heeft een nieuw index-cijfer voor kosten
van levensonderhoud ingevoerd, waarbij
voor de eerste maal ook rekening wordt
gehouden met artikelen zoals televisietoe
stellen en wasmachines. Onder het oude
indexcijfer, gebaseerd op de koopgewoon
ten van 1938 en tijdelijk herzien in 1947,
werden deze zaken als luxe beschouwd en
niet in aanmerking genomen. Deze maand
zal het nieuwe indexcijfer voor de eerste
maal worden gepubliceerd.
Brandwonde. Het tweejarig zoontje van
de familie Stuijts te Hoogerheide is bij het
spelen in een teiltje heet zeepsop gevallen.
Het kind liep ernstige brandwonden op en is
in zorgwekkende toestand overgebracht naar
het Algemeen Burger Gasthuis te Bergen
op Zoom.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Suawoude (toez.) J. Tijsse-
ling, vic. te Goes.
Aangenomen naar Hoogwoud-Aartswoud
J. Enkema te Stolwijk.
Bedankt voor Hoge-Zwaluwe (toez.) W.
A. Bos, vic. te Wieringerwerf.
Geref. Kerken
Beroepen te Cochrane en New Liskeard
(Noord-Ontario, Canada) G. J. v. Kamp,
schipperspred. te Amsterdam; te Drieber
gen (vac. Th. Struijs) H. Heule te Deven
ter.
Aangenomen naar 's-Gravenzande (vac.
J. Verlare) M. T. Minnema te Monniken
dam.
Bedankt voor Veendam S. A. Boonstra
te Houwerzijl.
REYKJAVIK (Reuter) De progressie
ve partij van IJsland heeft zich uitgespro
ken tegen de aanwezigheid van Ameri
kaanse troepen op de basis van Keflavik.
Zij vraagt herziening van het defensiever
drag met de Verenigde Staten van 1951.
De partij acht verder samengaan met de
onafhankelijkheidspartij, waarmee de pro
gressieve partij tot nu toe een coalitie
vormt, onmogelijk. De progressieve partij
wil haar standpunt aan de verkiezingen,
die in de zomer worden gehouden .toetsen.
Thans hebben de coalitieleden tezamen
37 van de 52 parlementszetels. Het is nog
niet duidelijk, of de progressieven thans
reeds de coalitie willen verbreken of dat
zij tot de verkiezingen willen wachten.
(Van onze reisredacteur)
JERUZALEM. Zelfs de hemel en de wolken hadden precies de
kleur, die zij ook op de catechisatie-plaatjes van vroeger bezaten,
toen ik die late namiddag van een heuveltop uitkeek over Jeruzalem
De hemel was vriendelijk zachtblauw, de wolken, waarachter don
kerblauwe stralen opschoten, waren geel-rose en als door een ouder
wetse schilder plechtstatig opgestapeld. Om ons heen lagen de ste
nige heuvels, in de verte was het dorpje Bethlehem, dichterbij de
lange helling van de Olijfberg en de tuinen van Gethsemané. Maar
toen ik de heuvel wilde afgaan om de herkenning van dichterbij te
beleven, greep mijn gids mijn arm en wees zwijgend naar een figuur
tje op het dak van een nabij gebouw. Het mannetje stond achtei
een barricale van zandzakken en het legde ineens zijn geweer over
de borstwering. En omdat zijn hoofddoek de rode „koefiyah" van
het Arabisch Legioen was, zijn wij maar even achter een muur gaan
staan. Want dwars door Yerushalaim, de „drempel des vredes",
zoals de Joden het noemen, loopt tegenwoordig een drempel des
doods, een smalle gang van niemandsland, aan weerszijden waarvan
Arabische en Israëlische scherpschutters liggen, een corridor met
prikkeldraad en mijnen en tot puin geschoten huizen, die de heilige
stad in twee stukken snijdt. Nieuw Jeruzalem, dat Israels hoofdstad
is geworden, en de oude ommuurde stad, die bij het Hasjeinitisch
koninkrijk Jordanië is ingelijfd. Slechts op één plaats verwijdt die
corridor zich. Hij omvat daar een hoge heuvel, waarop een groot
wit gebouw ligt, „Government house", waar de Canadese generaal-
majoor Burns in naam van de UNO moet waken over het gespannen
bestand in het land van de vredebrenger uit Nazareth.
De eerste dag van de jaarbeurs, de
Benelux-dag, is geopend met een ontvangst
in de buitenlandse club van de ambassa
deurs van België en Luxemburg, enkele
gouverneurs van Belgische provincies, de
Commissarissen der Koningin en een aan
tal Benelux-autoriteiten.
De voorzitter van de Raad van Beheer
van de jaarbeurs, mr. W. H. Fockema An-
dreae, sprak een welkomstwoord. Daarna
maakte het gezelschap een rondgang door
de gebouwen. In de Beatrix- en Irenehal-
len, waar de stichting Nederlandse Tex-
tieljaarbeurs exposeert, werd voor de gas
ten een modeshow gehouden. Met autobus
sen vertrokken de gasten naar Esplanade
voor het gebruiken van de lunch.
Prins Bernhard hield hier een toespraak,
waarin hij onder meer zei dat de jaarbeurs,
die haar 40-jarig bestaan viert, het als een
behoefte heeft gevoeld bij dit jubileum als
eerste buitenlandse gasten Benelux-part
ners te ontmoeten. Sinds het tot stand
komen van de Belgisch-Nederlands-Lu
xemburgse douane-overeenkomst is er een
plant opgekomen, die steeds meer is ge
groeid. Deze groei is nog geenszins vol
komen, maar Benelux leeft en zij, die in
de drie landen op verantwoordelijke pos
ten staan, arbeiden aan haar vervolmaking,
alle tegenslagen ten spijt. Men mag, aldus
de Prins, Benelux nooit zien als een afge
sloten geheel. Benelux zal altijd moeten
zijn een deel van Europa, een deel van de
wereld. Daarom ook is het nodig, dat wij
ons, gezamenlijk of individueel, aan de bui
tenwereld presenteren. De Prins herinner
de aan de komende wereldtentoonstelling
in Brussel en aan de atoom-expositie, die
tegelijkertijd in Amsterdam zal worden ge
houden. Deze beide projecten het Bel
gische en het Nederlandse zijn van grote
betekenis, omdat onze landen daarmede
aan het buitenland tonen tot welke initia
tieven zij in staat zijn.
Ook de Utrechtse jaarbeurs biedt een
telkens terugkerende mogelijkheid om onze
prestaties te vergelijken met die van het
buitenland en ons aan anderen te spie
gelen.
Maar achter de prodiukten moeten wij de
mens zien, die ze vervaardigde. Wij moe
ten ons afvragen, wat die mens en zijn or
ganisaties bewoog.
Wanneer wij dit erkennen als gemeen
schappelijke taak, dan spreekt het vanzelf,
dat in eerste instantie het overheidsbeleid
in de drie landen richting aan dat streven
moet geven. Maar elk overheidsbeleid moet,
wil het succes hebben, gedragen worden
door de overtuiging der geregeerden.
De eigenlijke kracht van ons samengaan
is gelegen in de toewijding, de vindingrijk
heid en het uithoudingsvermogen van hen,
die op meer beperkt terrein in bestuur
of in zaken verantwoordelijkheid dra-
De Koninklijke Rotterdamse Lloyd had
het plan opgevat de 25.000ste emigrant, die
uit de haven van Rotterdam naar Austra
lië zou vertrekken, een feestelijk afscheid
te bereiden. Men ging daarop uitzoeken
wie de gelukkige zou zijn, maar toen bleek,
dat deze reeds lang in Australië was.
Men besloot daarna van de 33.333ste emi
grant feestelijk afscheid te nemen.
De gelukkige, de 18-jarige leerling-bank
werker Piet van der Meer uit Rijswijk
(Z.H.), scheepte zich dinsdag in op de
„Sibajak" van de Koninklijke Rotterdamse
Lloyd. Hij gaat naar Footscray, een plaatsje
in de buurt van Melbourne, waar een oom
en tante onderdak en een betrekking voor
hem hebben.
Hij werd uitgeleide gedaan door de bur
gemeester van Rijswijk, de heer A. Th.
Bogaardt.
In een der salons van het schip sprak
de burgemeester hem toe, daarbij twee
boeken overhandigend. Een der directeu
ren van de Lloyd bood Piet een fototoestel
aan.
Aan boord van de „Sibajak" bevinden
zich 953 passagiers. Er blijven op deze reis
60 bedden leeg. Het grootste gezin is dat
van de familie C. J. van der Maat uit
Gouda, bestaande uit vader en moeder, elf
kinderen, twee schoondochters en twee
kleinkinderen. Er zijn drie 17-jarige ge
huwde vrouwen aan boord. De oudste pas
sagier is de 76-jarige mevrouw F. M. van
Gulik-Van der Sande uit Rotterdam, die
een poosje bij haar kinderen gaat logeren,
waar nodig, offers te brengen, zo besloot
Prins Bernhard.
KOPENHAGEN (Ritzau). - De „Bere-l
muts" van de Deense koninklijke garde
ikomt in gedrang. Deze mutsen worden
vervaardigd van Canadese berehuiden. g
Tengevolge van de hoge prijzen, die 8
voor ander bont worden verkregen, ko- 8
men de Canadese berehuiden echter g
nog maar in geringe hoeveelheid aan g
de markt en dan worden ze terstond'ó
door de Britse regering opgekocht voor
8 haar koninklijke' garde. Ook het bin- S
|u nenwerk van de mutsen wordt schaars. 8
Het daarvoor benodigde walvisbeenB
wordt betrokken van een Londense%
firma, die van elke zending zegt dato
het beslist de laatste is. De Russische
berehuiden zijn te zwaar. Pogingen 8
om kunsthuiden van nylon te vervaar-
digen'zijn mislukt. De Deense bere- j
muts weegt ongeveer drie pond.
»000000cxx5<x«0000000(xxxx!00000000c)000000000000000000000
gen. In wezen komt dit neer op het vermo
gen om over onze grenzen heen werkelijke
vriendschappen op te bouwen, die in voor
spoed en in tegenspoed moeten worden be
proefd en die ons bereid moeten maken,
Vlaggen en bloemen
De jaarbeurs was des morgens zander
enig officieel vertoon geopend.
Utrecht heeft zich ter gelegenheid van
het veertigjarig jubileum van de beurs in
een feestelijker gewaad gestoken dan an
ders. Van het jaarbeursterrein Vredenburg
tof aan de terreinen aan de Croeselaan
markeren vlaggen en grote bakken hyacin
ten, tulpen en narcissen de weg die de
jaarbeursbezoekers tussen de beide jaax-
beursterreinen moeten afleggen.
Het door de Amsterdammer Bruinier
uitgevonden procédé tot bereiding van wijn
uit grassap met toevoeging van druiven
sap en gistmeel had de 37-jarige J. B. B.,
voormalig bedrijfsleider van een distilleer
derij te Wijk bij Duurstede, toegepast om
„geïmporteerde prima vermouth" te fabri
ceren. Bovendien kwam bij het door de
recherche ingestelde onderzoek aan het
licht, dat van deze distilleerderij wijnen
afkomstig waren, aangeprezen als Medoc
superieur 1947, hoewel het versneden wijn
betrof, die kunstmatig „verouderd" was
door een chemisch trucje.
De ex-bedrijfsleider heeft in hoger be
roep voor het gerechtshof te Amsterdam
terecht gestaan. Hij erkende de knoeierij.
Er was van de afnemers nimmer een klacht
ontvangen over de uit grassap vervaardig
de vermouth.
De procureur-generaal achtte deze zwen
del schadelijk voor de wijnhandel. Hij wil
de rekening houden met de overigens zeer
gunstige inlichtingen over de verdachte.
Daarom vorderde hij zes weken in plaats
van vier maanden, die de verdachte door
de rechtbank te Utrecht werden opgelegd.
Het hof zal op 27 maart uitspraak doen.
De sluiting van de Bergen op Zoomse
bioscopen duurt voort. Daarvan ondervin
den tal van Bergse zaken nadelige gevol
gen .daar het bezoek van de bewoners uit
de omliggende gemeenten hierdoor sterk is
verminderd. Een aantal zakenlieden heeft
zich daarom met een request tot het ge
meentebestuur van Bergen op Zoom ge
wend met het verzoek met de bioscoop
houders te onderhandelen om tot overeen
stemming inzake de vermakelijkheidsbelas
ting te komen.
Weekstaat Nederlandsche Bank
Blijkens de verkorte balans van de Ne
derlandsche Bank hebben de particuliere
banken schatkistpapier van de Centrale
Bank gekocht tot een bedrag van 32
miljoen. Dientengevolge is de post schat
kistpapier overgenomen van de Staat aan
de actiefzijde van de balans van 217.1
miljoen ingezakt tot 195.8 miljoen. De
vermindering van de post voorschotten in
rekening-courant duurt voort, zij het dat
de daling nu beperkt bleef tot een kleine
900.000 gulden. Terwijl de goudvoorraad
onveranderd bleef, vertoonde de zilver-
voorraad weer de gebruikelijke verminde
ring. Deze is nu geslonken tot 28.7 mil
joen. In de netto deviezenreserve is een
daling ingetreden van f 32 miljoen. Dien
tengevolge is de post goud en deviezen
tezamen achteruit gelopen van 4762.2 tot
4745 miljoen.
Aan de tariefzijde van de balans is de
biljettencirculatie nu krachtig verminderd.
Het is de eerste daling na de maandwisse-
ling, maar het totaal der in omloop zijnde
bankbiljetten bleef zich nog bewegen
boven de 3800 miljoen. Saldo's van ban
ken zijn ditmaal slechts weinig veranderd.
Zij vermeerderden met 2 miljoen tot
577.9 miljoen. Vermoedelijk als gevolg
van belastingontvangsten is het saldo van
de schatkist met 28 miljoen toegenomen
tot 278.9 miljoen. Overigens laat de week
staat slechts interne mutaties zien, die van
geen betekenis zijn. Op de geldmarkt doet
daggeld nog steeds 1 percent.
Er zit een klein gaatje in dit trieste gordijn van puin en prikkeldraad,
de Mandelbaumpoort, het skelet van een oud huis, waardoor diplomaten aana pan
gaan en pelgrims die een visum hebben gekregen om de grafkerk en de b fa
Via Dolorosa te bezoeken.
Soms gaat er een groep luid door de neus pratende Amerikaanse toeristen „over",
die eigenaardige petjes op het hoofd en tenminste twee kiektoestellen om de hals
dragen. Hun dollars zijn harder dan de Arabische verbodsbepalingen op het verkeer
met Israel. Heel af en toe mogen verwanten, die aan weerszijden van de grens wonen
elkaar hier even stamelend om de hals vallen. Dan nemen de Israëlische politie en
de Arabische legionairs hen mee en tussen de posten op het kleine plein valt weer
de leegte van de vijandschap in de stad, die voor drie religies heilig is.
niemandsland, die Jeruzalem in twee delen snijdt. Op het bord staat: „Gevaar,
verboden te passeren, vijandelijk gebied"
Niet alleen naar de Grafkerk komen pelgrims. Jeruzalem, door de Arabieren El
Koeds El Sjarif (de edele, de heilige) genoemd, bergt ook de Moskee van Omar bin
nen haar muren, op Mekka na het belangrijkste heiligdom van de Islam. Tenslotte is
er de Joodse klaagmuur, waarop eens Salomo's tempel stond. Tevergeefs heeft de
UNO daarom indertijd geprobeerd Jeruzalem te internationaliseren. Het besluit, aan
vankelijk van Joodse zijde aarzelend aanvaard, werd terstond door de Arabieren ver
worpen en in de door hen ontketende strijd na de uitroeping van de staat Israel, was
de verovering van Jeruzalem het eerste doel. Hoewel de Arabieren in naam thans
aandringen op de tenuitvoerlegging van de UNO-resolutie, denken de Jordaniërs er
volstrekt niet aan de oude stad, die vrijwel alle heilige plaatsen binnen haar muren
heeft, op te geven.
Diezelfde strijd om Jeruzalem heeft ook de Israëliërs van gedachten doen ver
anderen. Langs de kronkelende weg, die door de smalle corridor naar Jeruzalem
voert, liggen nog de uitgebrande en verroeste skeletten van de inderhaast gepant
serde trucks die in zelfmoord-konvooien de bevolking van de belegerde stad moes
ten ravitailleren. De nieuwe weg die de Israëliërs 's nachts onder moordend vuur
vrijwel met blote handen hebben aangelegd, heet nu de „Weg van de moed". Nieuw
Jeruzalem, 33 maal zo groot als de oude stad, is met teveel bloed betaald. Het bindt
de Israëliërs met teveel banden aan het oude en het jonge verleden, dan dat zij het
nu op zouden geven. Niet in het grote, drukke Tel Aviv dat mij, ik weet niet waarom,
aan een soort Berlijn-aan-zee doet denken, niet in de havenstad Haifa, een Rio de
Janeiro in het provinciaals, heeft Israel daarom zijn hoofdstad willen vestigen. Het
heeft Jeruzalem uitverkoren, hoewel dat als een vooruitgeschoven post aan het eind
van een kwetsbare corridor midden in vijandelijk gebied ligt.
Hier debatteert de Knesset, Israels parlement. De communist Moshe Sneh wringt
er zich in vreemde redekunstige bochten. Hij wordt afgestraft door een bleke ge
brilde advocaat, Menachem Beigin, die thans aan het hoofd staat van de rechtse
Heroeth-partij en eertijds leider was van de Irgoen Zwai Leoemi, de grote terreur
groep uit de vrijheidstrijd. Of het luistert naar een kleine man in battle-dress, die
een krans van wilde grijze haren om het hoofd draagt, premier David Ben Goerion,
socialist met de allure van een Churchill, staatsman die in de keuken eet, kenner van
Spinoza, Grieken en Boeddhisme, stichter van Israel, een ziener, hard als Mozes.
Een dwarsdoorsnee van het Israëlische volk: Jeruzalemieten wachten op de bus
Dit alles neemt niet weg, dat Nieuw Jeruzalem even on-amusant is als andere hoofd
steden die er naast het regeringsbedrijf geen levendiger bezigheden op nahóuden. De
Jcruzalemiten schrijven even kundig in de marge van de lange rapporten als hun col
legae in Den Haag, Bonn of Stockholm, al is de ambtelijke plooi wat minder uitge-
streken. Het verdriet hen wel, dat de meeste diplomaten uit eerbied voor het UNO-
streven om Jeruzalem te internationaliseren, in Tel Aviv zetelen. Behalve een Zuid-
amerikaanse bananenrepubliek heeft alleen Nederland een diplomatieke vertegen-
woordigrer in Jeruzalem gevestigd. Ons gezantschap wordt er dan ook als een bij
zonder kleinood in de watten gelegd.
Afgezien van zulke kleine compensaties gaat de week in Jeruzalem met veel ver
antwoordelijke ernst haar plezierloze gang, totdat zij op vrijdagmiddag geheel tot
stilstand komt. Is een Britse zondag al niet opwindend, de Jeruzalemse Sabbath klopt
de Angelsaksische dooddoener met nog vele lengten. Zoals trouwens in de meeste
delen van Israel staat ieder ooenbaar vervoer op zaterdag geheel stop en m sommige
hotels verschijnt het opschrift: „U wordt verzocht vandaag in het hotel niet te roken
De niets-vermoedende bezoeker, die op deze dag met een privé-auto in de ortho
doxe wijk Mea Shearim verzeild zou raken, wacht een woedend onthaal. Van de
trottoirs stijgt de verontwaardigde kreet op: Sabbath"! die soms door lijfelijk ge
weld kracht wordt bijgezet. Hier wonen namelijk de „Natoerei Karta de „wachters
van de stad". De mannen dragen baarden en lange pijpekrullen onder een grote
zwarte hoed en gaan rond in gepeins of gesprek over de Talmoed, terwijl hun vrou
wen zich de armen uit het lid werken om deze religieuze ijver te financieren.
De pittoreske wijk, waarin zij zich afgezonderd hebben, lijkt Israels enige, „ghetto
En niet zonder reden, want deze super-orthodoxe Zeloten zijn felle tegenstanders
van de Zionistische staat, omdat naar hun overtuiging de terugkeer tot het „beloofde
land" pas tot stand zou mogen komen bij de komst van de Messias. Nu Israel in de
komende tijd een beslissende crisis tegemoet lijkt te gaan, ligt er een triomfantelijk
trekje van „Wij hebben het altijd wel gezegd", op hun bleke, fanatieke gezichten. Men
voelt weinig sympathie voor hen, want hij die een ogenblik stil staat bij de tragische
gevolgen, die het tenietdoen van de staat Israel voor de Joden en met voor hen
alléén met zich zou brengen, weet zich geen vreemdeling meer in Jeruzalem.
Mea Shearim, de orthodoxe wijk van Jeruzalem
ADVERTENTIE
Neem tijdig
