SKETCH
BUNKIE EN RICK
Moord met staatsie
Expositie van onder werk van
zeventigjarige Gerai de Jong
TIMSTPA Friese beschuit
FEUILLETON
T5
SKETCH is geen sigaret die vandaag komt en
morgen weer is verdwenen. SKETCH handhaaft
zich jaar in jaar uit.
Weet U waarom? Omdat hij goed is!
80 Ct vers in cellofaan
Twee iaar geëist
wegens inbraak
Verdachte ontkent
echter alle schuld
„Oppositie Unie" bundelt
verschillende partijen
Raadsverkiezingen in
Zoelen
Binnenlandse voorraad
aardappelen nog voldoende
Salariëring bij het ULO
BENT^Ü^oi^'M
KUDDEDIER?
Minister Luns:
Dulles' woorden hebben
regering diep geschokt"
proef ze eens
vers van Uw bakker...
De zaak'Jungschlager
Al 65.000 bewijzen van
instemming met manifest
„Het Atoom Amsterdam"
kan doorgaan
Bestelauto botst tegen
boom; twee doden
door Wil Wanting
VRIJDAG 23 MAART 1956
ADVERTENTIE
In jaren zag men niet zoveel belangstel
lenden bij de opening van een tentoonstel
ling van 'n levende Nederlandse schilder in
het Stedelijk Museum te Amsterdam als bij
die van de nu zeventigjarige Germ de Jong
en hoewel ik moet zeggen dat hij inder
daad een prettige kerel kan zijn in gezel
schap, mag ik toch niet beweren dat hij
zich populair heeft weten te maken door
andere dingen dan zijn werk, dat bij een
ieder zo aanslaat. Van maar weinig figuren
kan gezegd worden, dat het werk een ieder
kan boeien.
Germ de Jongs werk heeft die illustra
tieve kant, die de niet zo in moderne schil
derkunst ingewijde altijd wel pakt door de
beschrijving, om het zo maar eens uit te
drukken, van het landschap, waarin men
zich zo heerlijk kan vermeien, waarin men
kan wandelen, dromen vaak. Zijn stadsge
zichten hebben een treffende gelijkenis en
die van Parijs vertonen, zonder banaal te
worden, veelal die voor ons vreemdelingen
voor deze stad zo typische dingen als bij
voorbeeld die grote met reclames beschil
derde blinde muren.
Critisch gerichte figuren onderkennen
een zeer eigen persoonlijkheid in Germ de
Jongs werk. Hij is tijdgenoot van de schil
ders van de Bergense School en ook wel
thuis in die Noordhollandse contreien. In
zekere dingen ziet men ook wel dat vóór
het werk van Germ de Jong dat van de
grote Franse schilder Cézanne is gekomen.
Maar hoe verschillend is hij van de Berge-
naars: de vormvastheid van hen, die wel
eens krampachtigheden vertoonden,ligt hem
niet, al kan men hem gezien bij voor
beeld het doek „Provence" uit 1955, met een
berg zoals Cézanne die ook wel schilderde
- geen gebrek aan vormbeheersing verwij
ten. Zijn wijze van kleurvlekken neerzetten
doet enigermate aan die van die andere
bekende Franse schilder Odillon Redon
denken. Waarmee meteen sympathie voor
Germ de Jongs werk verklaard is van hen,
die tot mystiek neigen. Germ de Jongs co-
loriet is rijk als dat van Jan Sluyters, maar
verfijnder in het algemeen dan van deze
schilder, die hij eens zo treffend portret
teerde. Hij weet eenvoudig en tóch gede
tailleerd te schilderen zonder dat zijn werk
kleintjes behoeft aan te doen. En zo is zijn
werk op grote afstanden herkenbaar als
van zijn hand. Zijn verfijnd stellen van
kleurwaarden tegen elkaar, de schone ara
besken in zijn werk, maken hem ook
boeiend voor de minnaars van de „abstrac
te kunst".
Niet altijd was zijn werk even goed. Een
zekere populariteit dankt hij dan ook wel
aan al te handig gedane illustratieve zaken,
aan bloemstukken, die naar mijn smaak op
het randje van de banaliteit staan. Wat wil
men: niet iedereen kan altijd even sterk
zijn en het brood moet verdiend worden!
Hij bracht collega's, bezig met een nieuwe
groepering, wel eens in moeilijkheden met
henzelf, want men kon deze door hen als
belangrijk erkende figuur toch moeilijk
negeren! Nu was Germ de Jong nooit te
lastig, want zelfcritiek heeft hij tenslotte
genoeg. Dat maakte het dan ook mogelijk
met een serie werk uit 1954 en 1955 weer te
verrassen, werk van dezelfde kwaliteiten
als het voor deze expositie uitgezochte
oudere werk en tegelijkertijd toch een
ontwikkeling vertonend.
Een portrettist lijkt hij me niet. Men kan
vermoeden dat hij wel over voldoende
technische vermogens hiertoe beschikt,
maar hij is te eigenzinnig om zich mede te
laten leiden door de persoonlijkheid tegen
over hem. Het lijkt of hij het onder het
ADVERTENTIE
^.BABY'S
Mkoü
Geef d» behandeling, die Moeders
in 104 landen ideaal vindenl
Wrijf Vicks VapoRub tegen bed
tijd op borst, keel en rug. De
verzachtende dampen verruimen
de luchtwegen en bedaren de
hoest.Tegelijkertijd maakt de ver
warmende pleisterwerking de be
klemming los. Snellere verlichting!
Het geeft méér
verlichting, omdat het
geconcentreerd is!
werk als het ware laat afweten op het mo
ment dat de verf er behoorlijk opzit.
Steeds schrijf ik voluit „Germ de Jong"
en ik heb hem nooit anders dan bij zijn
voornaam of voluit horen noemen. Alsof
een ieder voelt dat de enkele achternaam
te algemeen klinkt voor deze toch zo uit
zonderlijke figuur.
De tentoonstelling duurt tot 8 april.
BOB BUYS.
De officier van Justitie bü de Haarlemse
rechtbank, mr. dr. R. W. H. Pitlo, eiste don
derdagmorgen tegen een 34-jarige los-
arbeider uit Beverwijk twee jaar gevange
nisstraf omdat hij bewezen achtte, dat de
Beverwijker de dader was van een inbraak
die in de nacht van 5 op 6 januari in Velsen
gepleegd was en waarbij een bedrag van
352 gestolen werd.
De boekhouder van een aannemersfirma
in Velsen ontdekte namelijk op 6 januari
des morgens dat er uit een lade van zijn
bureau een bedrag aan geld was verdwe
nen en bovendien zag hij dat er pogingen
in het werk waren gesteld om met een
sleutel een brandkast te forceren. De rijks
politie, die het onderzoek leidde, hield de
volgende dag een los-arbeider aan, die ech
ter ten stelligste ontkende iets met, de dief
stal te maken te hebben. Wel gaf hij toe,
dat hij de middag voor de inbraak bij het
kantoor van de aannemer was geweest om
zijn diensten aan te bieden en dat hij tege
lijkertijd gevraagd had wanneer de lonen
zouden worden uitbetaald.
Bovendien had de verdachte toen hij aan
gehouden werd. een biljet van honderd gul
den en twee biljetten van vijfentwintig
gulden in zijn portefeuille. Het bedrag dat
uit het kantoor vermist werd, was onder
meer ook verdeeld in dergelijke coupures
en daarom zag de officier van Justitie dit
punt als een van de redenen om aan te
nemen dat de los-arbeider de inbraak zou
hebben gepleegd. Bovendien voerde de
officier van Justitie aan, dat de speurhond
Arno bij een sorteerproef steeds de ver
dachte als de dader van de inbraak zou
hebben aangewezen en tenslotte wees hij
nog op het langgerekte strafblad van de
verdachte dat niet minder dan twaalf
zware vonnissen bevat.
De verdachte zelf ontkende alle schuld en
ook de verdediger, mr. Obermann, ver
klaarde er niet van overtuigd te zijn, dat
zijn cliënt de inbraak gepleegd had. Pleiter
drong er bij de rechtbank op aan voorzich
tigheid te betrachten met de resultaten van
de sorteerproef en voorts wees hij op het
feit dat drie getuigen, die tijdens de zitting
waren gehoord, verklaarden, dat de ver
dachte waarschijnlijk de gehele nacht thuis
was geweest.
Mr. Obermann vroeg dan ook vrijspraak
of, indien de rechter niet met zijn verweer
kon meegaan, het rapport van een politie
deskundige over de betrouwbaarheid van
de sorteerproeven.
De verdachte zelf wees er tenslotte op,
dat hij, indien de rechtbank hem zou straf
fen, onschuldig veroordeeld zou worden en
dat hij dan ook nog een voorwaardelijk
kwijtgescholden straf een jaar en vier
maanden zou dienen uit te zitten.
De rechtbank zal op 5 april uitspraak
doen.
De heer P. J. Gaillard, voorzitter van de
Stichting de Nederlandse Conservatieve
Partij, heeft medegedeeld, dat de personen,
die zijn aangezocht voor de verkiezingen,
kandidaat zullen worden gesteld door een
bundeling, genaamd „Nederlandse Oppo
sitie Unie", die dezer dagen is opgericht.
De kandidaten zijn afkomstig uit kringen
van de voormalige KNP, de VVD, het
Jong Conservatief Verbond, de Neder
landse Middenstandspartij, het voormalig
KNIL en groepen Indische Nederlanders,
„Recht en Vrijheid" enzovoort. De groe
peringen zelf zullen hun zelfstandigheid
behouden.
In het dagelijks bestuur van de Neder
landse Oppositie Unie hebben zitting ge
nomen: P. J. Gaillard te Assen, voorzitter;
C. H. Frijters te De Bilt, secretaris; mej.
J. E. A. Wilschut te Assen, penningmees
ter; G. van Dam te Amsterdam, propa
gandaleider.
Bij de in Zoelen gehouden gemeenteraads
verkiezingen, die nodig zijn geworden door
een nieuwe gemeentelijke indeling, zijn
totaal uitgebracht 2071 stemmen, waarvan
er 2038 geldig waren.
De Partij van de Arbeid kreeg 1160 stem
men; de gecombineerde lijst van V.V.D.,
C.H.U., A.R. en S.G.P. 759 stemmen en de
gecombineerde lijst-Wadenoyen 119 stem
men. Hierdoor kreeg de Partij van de Ar
beid 7 zetels en de gecombineerde lijst V.V.
D.. C.H.U., A.R. en S.G.P. 4 zetels.
De gemeenteraad in de oude gemeente
Zoelen was samengesteld uit 4 leden van de
Partij van de Arbeid, 2 leden van de ge
combineerde lijst V.V.D., C.H.U. en A.R. en
1 lid van de lijst Gemeentebelang.
De grenswijzigingen, waardoor deze ver
kiezingen nodig werden, betroffen drie
gemeenten, namelijk Tiel, Zoelen en Wade-
noyen. De gemeente Wadenoyen bestond
uit de dorpen Wadenoyen en Drumpt.waar
van het eerstgenoemde bij de gemeente
Zoelen en het laatstgenoemde bij de ge
meente Tiel is gevoegd.
Volgens de oude samenstellingen hadden
in de drie genoemde gemeenten met, totaal
29 raadszetels de Partij van de Arbeid 14
zetels, de K.V.P. 5 zetels en in diverse
samenstellingen de A.R., de C.H.U., de
V.V.D. en Gemeentebelangen totaal 10 ze
tels. Bij de nieuwe indeling heeft Tiel 17 en
Zoelen 11 zetels, zodat totaal 28 zetels wa
ren te verdelen. Hiervan hebben in beide
gemeenten gezamenliik de Partij van de
Arbeid 15 zetels, d° K.VP. 5 zetels en de
combinaties van A.R.. C.H.U., V.V.D. en
S.G.P. 8 zetels gekregen.
In antwoord op vragen van de heren
Wagenaar en Haken (Comm.) over hoge
winsten na de vorstperiode van de groot
handel op voorraden land- en tuinbouw-
produkten, heeft minister Mansholt in de
Tweede Kamer geantwoord, dat niet kan
worden gesproken van buitensporige win
sten bij de groothandel en de industrie.
De winst is iets gestegen, maar die stijging
is in overeenstemming met de hogere kos
ten voor verpakking en vervoer als gevolg
van de vorstperiode. De regering heeft het
niet noodzakelijk geacht maatregelen te
nemen.
Er is uit het buitenland een sterk toe
genomen vraag naar aardappelen en daar
door zijn de aardappelprijzen op de bin
nenlandse markt aanzienlijk gestegen. De
regering ziet geen gevaar voor een tekort
aan aardappelen, al is de export groter
dan normaal. Binnen tien dagen verwacht
de minister een rapport over de voorraad-
positie van de aardappelen. Indien dit er
aanleiding toe geeft, zal de regering maat
regelen overwegen om de binnenlandse
consumptie van aardappelen veilig te
stellen.
In de Centrale Commissie voor Georga
niseerd Overleg in Ambtenarenzaken is,
zoals gisteren bericht werd, overeenstem
ming bereikt over een uitkering ineens over
het jaar 1955 van 3 pet. te verlenen aan
alle ambtenaren en arbeidscontractanten,
die op 1 mei 1956 in dienst zijn. Deze uit
kering zal gelijk worden uitbetaald met de
vakantie-uitkering, welke verhoogd wordt
tot 4 pet. van het maandsalaris voor elke
maand, waarover in het daarvoor geldende
berekeningstijdvak bezoldiging is genoten.
Gepensioneerde ambtenaren die in 1955
of later met pensioen gingen, krijgen de
uitkering van 3 pet. naar evenredigheid
van het aantal maanden, dat in 1955 nog
dienst is gedaan.
Overeenstemming werd tevens bereikt
over de toepassing van de toelage-regeling
voor onregelmatige dienst bij de P.T.T.:
verhoging van het zogenaamde smartegeld
(uitkering, die weduwen van overleden
ambtenaren ontvangen) van 6 tot 13 weken
bezoldiging, en over een ontwerp-besluit
tot wijziging van de salarisregeling voor
het onderwijzend personeel bij het uitge
breid lager onderwijs.
De Centrale Commissie heeft tevens aan
de ministerraad een voorstel gedaan voor
de vaststelling van het bedrag der interim
regeling ziektekosten rijkspersoneel 1956.
ADVERTENTIE
dig inefc «te n\a.ssa rvueeioopt
en zich Lewü" misleiden door
z.q.voordelige euxeilxAdwigen
CON FECTIE IS GEEN
massa-artikel
'oJAaO- Grote Houtstr. 12
Rick en Bunkie aten samen de peer op. Toen, met het hoofd nog vol van dat won
derlijks, gingen ze slapen.
De volgende dag was het eerste, wat Bunkie deed: kijken, of het krijtje er nog
was Jawel, hij had het nog; hij had dus niet gedroomd!
„Nou zullen we vandaag eens iets fijns verzinnen"zei hij, toen ze op weg naar
school waren. „Hier, neem jij het krijtje maar eens, en teken iets".
„Goed", zei Rick. „Maar wat?... Wacht eens... als ik eens 'n vliegtuig tekende?
Dan dan konden we gaan vliegen, ergens heen!"
En hij tekende een vliegtuig op een muur... 21-22
(Van onze parlementaire redacteur)
Professor Romme heeft donderdagmid
dag in de Tweede Kamer aan minister
Luns vragen gesteld over de uitlatingen
van de Amerikaanse minister Dulles in
Djakarta. Dulles heeft daar onder meer
gezegd slechts woorden van lof te hebben
voor het beleid van de vooraanstaande
Indonesische figuren en zich afzijdig te
willen houden van de kwestie-Jungschla-
ger. Prof Romme vond deze uitlatingen
niet in overeenstemming met de bondge
nootschappelijke verhoudingen tussen Ne
derland en Amerika en hij vroeg of de
regering zulks ter kennis van Amerika wil
brengen. Minister Luns antwoordde dat de
regering het geheel met prof. Romme eens
is. De Nederlandse regering had verwacht
dat minister Dulles, die ook bekend is met
het schrijnende onrecht dat de Nederlandse
arrestanten in het algemeen en de heer
Jungschlager in het bijzonder wordt aan
gedaan, althans getracht zou hebben een
matigende invloed uit te oefenen. „De re
gering is geschokt en teleurgesteld", aldus
minister Luns, „daar door deze uitlatingen
de heer Foster Dulles de indruk heeft ge
wekt als zou de Amerikaanse regering het
optreden der Indonesische regering tegen
over Nederland en het eenzijdige verbre
ken van plechtig gesloten verdragen bil
lijken".
„In stede van een bijdrage te leveren tot
een NederlandsIndonesische toenadering,
heeft minister Dulles zulk een toenadering,
naar gevreesd moet worden, slechts be
moeilijkt. Dit heeft de regering aanleiding
gegeven, zowel bij een onderhoud met de
Amerikaanse ambassadeur in Den Haag
als door onze ambassadeur te Washington,
uiting te geven aan haar diepe teleurstel
ling over de voornoemde uitlatingen. In de
bestaande bondgenootschappelijke verhou
ding, waarin Nederland steeds loyale sa
menwerking aan de Verenigde Staten ver
leent, meent de regering begrip en sym
pathie van de zijde der Verenigde Staten
te mogen ver wachten voor essentiële Ne
derlandse bzlangen, zowel in als buiten
Europa", aidus de minister.
„N.Y. Times": Verhouding
is stroef geworden.
(United Press) De „New York Times"
heeft vandaag in berichten uit Den Haag
en Djakarta aandacht geschonken aan de
NederlandsAmerikaanse betrekkingen in
het licht van de verhouding tot Indonesië
en van het proces tegen Jungschlager.
Walter H. Waggoner, de Haagse corres
pondent van het invloedrijke Amerikaanse
blad, merkt op dat de opvattingen van
Nederland en de Verenigde Staten over In
donesië zo ver uit elkaar liggen als men
zich kan voorstellen en dat als gevolg
daarvan de verhouding tussen Den Haag
en Washington stroef is geworden. Als
voorbeeld noemde hij het proces tegen
Jungschlager. De meningen daarover in
Den Haag en Washington lopen volgens
hem ver uiteen
De correspondent van de New York
Times in Djakarta berichtte, dat gerekend
naar Amerikaanse maatstaven het proces
tegen Jungschlager niet sterk staat, maar
hij voegde er aan toe dat de Indonesische
rechtspraak geheel is gebaseerd op de Ne
derlandse. Hij wees er op dat noch de
rechter die over Jungschlager zal oordelen,
nóch de openbare aanklager, nóch Jung-
schlagers verdedigster een academische
graad hebben.
(UP) Functionarissen van het Ameri
kaanse ministerie van Buitenlandse Zaken
verklaarden, dat het ministerie bezig is met
de bestudering van hetgeen de Neder
landse grieven zijn, maar dat de kwestie
te delicaat is om officieel te worden be
sproken. Zij hadden de indruk dat de
kwestie onder de aandacht van Dulles zal
worden gebracht, nu deze in Washington is
teruggekeerd.
Consulaat in Duisburg. Te Duisburg
in West-Duitsland is een consulaat der Ne
derlanden opgericht. Met de leiding van deze
post is belast mr. C. A. F. Kalhorn. Voorts
is J. van der Ent Braat benoemd tot consul
der Nederlanden te Essen. In Dortmund is
een bureau van het consulaat-generaal dei-
Nederlanden te Dusseldorf ingesteld.
ADVERTENTIE
Naar wij vernemen heeft het aantal ad
hesiebetuigingen aan het Manifest der Ze
ven ten behoeve van Jungschlager, thans
de 65.000 gepasseerd.
Behalve vele bewijzen van instemming
uit Aruba en Curagao komen deze thans
ook uit Zweden binnen, waar een actie
comité onder Nederlanders adhesiebetui
gingen verzamelt.
In de gemeente Dantumadeel zijn in drie
dagen tijd 3525 handtekeningen verzameld,
welke door de burgemeester aan het actie
comité zijn toegestuurd.
Gedeputeerden keuren
raadsbesluit goed
Gedeputeerde Staten van Noordholland
hebben het besluit van de gemeenteraad
van Amsterdam bekrachtigd waarbij de
gemeente Amsterdam medewerking ver
leent aan de door een stichting te houden
tentoonstelling „Het Atoom Amsterdam"
gedurende de zomermaanden van 1957 op
de luchthaven Schiphol en daartoe een
krediet heeft verleend van 6,5 miljoen
gulden. Hiervan is twee miljoen bestemd
voor de aankoop en afbraak van de oude
Fokkerloods ten zuiden van de uitgang
der luchthaven- en voor het stichten van
een nieuw complex ter plaatse, waarin de
tentoonstelling kan worden ondergebracht.
Deze gebouwen kunnen later een andere
blijvende bestemming krijgen. De inrich
ting der expositie kost twee miljoen en de
voorbereiding en dekking van de exploi
tatiekosten ruim 1 miljoen. De tentoon
stelling zal in juni 1957 worden geopend.
Op de rijksstraatweg tussen Doornspijk
en Elburg is gisteren een bestelauto met
een aanhangwagentje tegen een boom ge
botst, waarbij twee inzittenden om het
leven zijn gekomen. Een derde werd ernstig
gewond naar een ziekenhuis te Zwolle ver
voerd. De 41-jarige smid H. J. Okkerman
uit Voorburg werd vrijwel op slag gedood;
de 22-jarige J. H. F. Spanier uit Den Haag
overleed tijdens het vervoer naar het zie
kenhuis. De derde inzittende, de 17-jarige
M. van der Zwan, eveneens uit Den Haag,
werd ernstig gewond in het ziekenhuis op
genomen.
De oorzaak van het ongeluk staat nog
niet vast. De bestuurder wilde een andere
auto passeren. Het is niet uitgesloten, dat
tijdens deze manoeuvre de koppeling tus
sen de auto en het aanhangwagentje is ge
broken, waardoor de auto is geslipt. De
politie heeft een breuk geconstateerd in de
koppeling. Het is echter mogelijk dat deze
breuk het gevolg is van de botsing tegen
de boom.
Een stijlvol costuum
uit onze jubileum
aanbieding
DENKT AAN ONZE
NAAMSVERANDERING
GROTE HOUTSTR. 12 - HAARLEM
27)
Maar hoe paste hierin nu weer dat steeds
geheimzinnige gesprek met de onbekende
bezoeker in het gangportaal, waarbij dr.
Van Heukelom gemeend had die woorden
te horen.
Rechercheur Boekje, die zich intussen
naar de bediendenkamer begeven had om
verschillende die middag vernomen mede
delingen nader te verifiëren, kwam terug,
stoorde zijn chef in diens gepeins met de
blijmoedige verzekering, dat alles, wat hij
was nagegaan, klopte en vroeg: „Hoe moet
dat nu met Tjadde? Arresteren?"
Enters handen speelden met de voor
werpen op Van Abels schrijftafel. Dan
zuchtte hij:
„Ik weet het werkelijk niet Boekje. Drie
positieve getuigen en geen alibi.... Het
ziet er inderdaad slecht voor hem uit. Maar
er zijn toch altijd ook nog die andere voet
stappen op het portaal, die de kok be
weert éérder gehoord te hebben, maar
waar de keukenmeid niets van weet. Laten
wij die drie getuigen nog éénmaal roepen."
De kok, de koetsier en de keukenmeid
werden opnieuw geroepen. Maar zij bleven
bij wat zij verklaard hadden en brachten
het onderzoek geen millimeter verder. Alle
drie waren om elf uur uit hun onder
scheiden nuttige bezigheden opgeschrikt
door de kreten van Anneke Ratelaar op de
bovengang. Kok en keukenmeid waren toen
naar boven gesneld, maar de koetsier was
in de tuigkamer gebleven: Van Abel wilde
niet, dat het stalpersoneel verder in het
pension kwam dan alleen op het gang
portaal om naar de tuigkamer te gaan. Wat
de voetstappen betreft, die hij als enige
eerder die ochtend op het gangportaal had
gehoord kon de kok niet zeggen of deze
naar boven of naar beneden en van of naar
de huistrap of de diensttrap gingen.
„Ik weet het niet", mompelde Enters,
nadat het drietal wederom het kantoor ver
laten had en het was niet de eerste keer,
dat hij die verzuchting slaakte. „Ik weet
het werkelijk niet. Want wat kan toch het
verbindend motief zijn tussen de ene en
de andere moord? Een motief moeten ze
toch gemeen hebben! En wat is de reden,
dat dr. Van Heukelom er zo ontdaan uit
ziet? Is hij geschrokken door de plotselinge
dood van Proster? Of is er iets anders?
Het waren allemaal vragen, waarop ook
Boekje met de beste wil van de wereld
geen antwoord kon geven.
En dan was er Tjadde!
Door zijn weigering iets te zeggen en
een later bezoek door de inspecteur boven
op zijn kamer gebracht, maakte zijn tong
ook niet los door zijn halsstarrige, ver
beten houding had hij zelf de verdenking
op zich geladen bij de dood van Proster
toch minstens betrokken te zijn. Maar was
hij dat tenslotte ook niet, maar dan op een
heel andere manier, bij de dood van Ro-
vaart als laatste inzittende van het staat
sierijtuig? Hiervoor echter had hij een vol
komen waterdicht alibi kunnen opgeven.
Tenminste, zo had het geschenen. Of was
dat alibi in werkelijkheid misschien toch
niet zo hecht?
Enters bladerde in zijn aantekeningen
van de vorige dag.
Toen het meisje aan Tjadde op de 26ste
zijn ontbijt bracht, had hij nog in bed ge
legen. Maar overlegde Enters dat kon
ook pose geweest zijn. Voordat het meisje
kwam, had Tjadde wellicht kans gezien in
zijn kamerjas, zo niet ongezien, dan toch
onopgemerkt, naar beneden te glippen, een
telefoongesprek met Leiden aan te vragen,
na de cel te hebben gesloten weer naar
boven te gaan, even in bed te kruipen om
door het bedienende dienstmeisje gezien
te worden en zo gauw dat verdwenen was,
opnieuw naar de telefooncel te sluipen,
daar het gesprek met Leiden af te wachten,
dit te voeren en even onopvallend als de
eerste keer naar zijn kamer terug te gaan.
Ja, op de keper beschouwd scheen het
inderdaad allemaal te kunnen; in een druk
huis als dat van Van Abel zouden zulke-op
zichzelf geheel onverwachte bewegingen
van een huisgenoot, zeker nooit de aandacht
trekken. Verder was er Tjadde's alibi voor
de avond, dat Rovaart vermoord was. Om
zes uur was hij thuisgekomen, naar zijn
kamer gegaan, had zich volgens zijn zeggen
verkleed en was om half zeven uitgegaan
naar Jupiter. Maar wat had hij in dat halve
uur werkelijk uitgevoerd? Daar waren geen
getuigen voor. Tenslotte was er ook nog
altijd de vreemde vondst van Tjadde's vul
potlood op de vloer van het staatsierijtuig.
Enters sloeg zich voor het hoofd: natuur
lijk het kon Tjadde zijn, het kon allemaal
het kon! Maar was het waarschijnlijk? En
nogmaals: wat was dan het motief? Plot
seling ratelde de telefoon.
Uit de stal vroeg Van Abel hem of hij
even het knopje van het toestel wilde in
drukken. Het gesprek was voor hem. En
ters deed het en het Hoofdbureau meldde
zich. Ze hadden daar op een andere lijn
verbinding met de Leidse recherche en
zouden nu de rijkstelefoon vragen die om
te zetten op het nummer van de Drieheren-
drift. Of Enters maar weer wilde ophangen.
Even later ging de bel opnieuw en de
inspecteur hoorde zich nu enthousiast be
groeten door zijn collega in de Sleutelstad.
Ja, over die vraag van vanochtend: of
Rovaart de 26ste om 8.03 door een mannen-
of vrouwenstem was opgebeld? Nu daar
was iets eigenaardigs mee!
Nogmaals ondervraagd, had het dienst
meisje, dat het gsprek op het toestel in de
gang van Rovaart's pension had aange
nomen, verklaard zich heel stellig te her
inneren, dat er vanuit Illingen een vrouwe-
stem had geklonken. Maar een andere pen
siongast, een kandidaat-notaris, die juist
door de gang was gekomen om uit te gaan,
toen Rovaart de hoorn opnam, wist heel
zeker dat hij deze had horen zeggen: „Ja,
natuurlijk, professor, natuurlijk, heel graag
kom ik vanavond bij u dineren." Waren
er misschien vrouwelijke hoogleraren in
Illingen, vroeg de Leidenaar met collegiale
belangstelling.
Maar deze informatie was voldoende om
Enters helemaal tot wanhoop te brengen.
Want in Illingen, dat wist hij, waren geen
vrouwelijke hoogleraren, daartegen bestond
een conservatieve oppositie onder de cura
toren, waarover onlangs in de kranten nog
al wat te doen was geweest.
Maar er was misschien een hoogleraar,
die door zijn vrouw, door een secretaresse
of door een assistente had laten opbellen
en die daarna het gesprek had overge
nomen? Dat kon nagegaan worden.
Doch zo dit al het geval was, waarom
had die hoogleraar, die dus nota bene een
afspraak met Rovaart had lopen om die
avond in Illingen te komen dineren, niets
van zich laten horen, toen Rovaart's lijk
de daaropvolgende morgen in het staatsie
rijtuig was gevonden?
Zonderlinge vragen, waarover Enters zich
vergeefs het hoofd brak.
En toentoen rees opeens bij hem
een krankzinnig idee, een bespottelijk, een
onmogelijk, een hoogst ergerlijk idee:
een vrouwe- of vrouwelijk-lijkende stem,
die aan een hoogleraar toebehoorde?
Hij had zo even zelf nog met een hoog
leraar getelefoneerd. En was het hem toen
niet opnieuw opgevallen, dat juist deze
hoogleraar zo'n merkwaardig vrouwelijk-
klinkend stemgeluid had zó vrouwelijk,
dat hij zelfs aanvankelijk een ogenblik
twijfelde of hij de beroemde geleerde of
misschien een van diens vrouwelijke huis
genoten aan de lijn had....
Professor Van den Burg!!!
DE DRIE DEUREN
Het was die avond laat geworden voor
Van Abel eindelijk zijn bed kon opzoeken.
Later nog dan gewoonlijk, als Krelis de
stalsleutel boven bracht, wat voor de stal
houder op gewone dagen het einde van zijn
dagtaak betekende. Maar nu hij in bed lag,
wilde de slaap niet komen.
Van Abel piekerde.
Dat zijn stalbedrijf door de afgrijselijke
vondst in het staatsierijtuig, buiten zijn
schuld al in opspraak gekomen was, dat
was al erg genoeg. Hij wist maar al te goed,
dat Illingen bij alle huidige grootsteedse
allures toch in wezen nog de provinciestad
van vroeger uit zijn jeugd was gebleven.
Hij wist, dat de Illingers, hoe modern zij
zich ook graag voordeden, in hun harten
toch provincialen waren, met alle deugden
daarvan, maar met ook alle gebreken, voor
al met het ergste gebrek: de lust tot rod
delen en kwaadspreken.
(Wordt vervolgd)
y
