SENATOR
HAARL.
KLEDING CENTRALE
WITSAL
PANDA EN DE MEESTER-VERZAMELAAR
Bedenkelijke overspanning in
de West-Europese havens
Fa. B. ENGELENBERG
3#
Wereldnieuws
Lijnschepen hebben meer lig-
dan zeedagen
De radio geeft vrijdag
UIT ANDERE BLADEN
ocli ló Uet
zo
J
Jaarverslag mij. Nederland
Australië bestelt zes
Fokker „Friendships"
Nieuwe ambassadeur
van Venezuela
OFFICIËLE VERKOOP SIKKENS LAKKEN
Bankbiljettencirculatie
nadert grens van f 4 miljard
Sovjet-Unie zal Zweedse
neutraliteit eerbiedigen
R.K.-Reklassering is
tevreden over 1955
Peil van toezichthouders
wordt verbeterd
Koopt nu waar U
behoefte aan hebt!
O
Ook premie verschuldigd
over „zwarte" lonen
Huidjes als satijn
Nederlands Fabrikaat
vraagt meer medewerking
van de handel
Bedrijfsleider begon eigen
zaak met gestolen goed
Time over Jungschlager
Indonesisch blad eist
Portugees Timor op
N.
MILDER
KLIMAAT
DONDERDAG 5 APRIL 1956
7
De Stoomvaartmaatschappij „Nederland"
heeft het jaarverslag over 1955 uitgebracht.
Daarin wordt erover geklaagd dat de meeste
havens niet of niet meer de beschikking
hebben over voldoende ligplaatsen met
efficiente laad- en losmiddelen en dat er te
weinig arbeidskrachten, beschikbaar zijn.
Ook de aan- en afvoergelegenheden kunnen
het stijgende verkeer niet meer verwerken.
De belangrijkste havens op het vasteland
van West-Europa beginnen bedenkelijke
tekenen van overspanning te vertonen. Het
aantal dagen per jaar dat een lijnschip ge
middeld in de havens doorbrengt overtreft
het aantal zeedagen zelfs in stijgende mate.
De reisduur wordt hierdoor steeds langer en
het produktievermogen evenredig minder.
Bij voortgaande stijging van het wereldver
keer zal dit probleem spoedig onrustbarende
vormen gaan aannemen.
Het baart de directie eveneens zorg dat in
toenemende mate waarin op scheepswerven
beslag wordt gelegd voor de bouw van tan
kers en ertsschepen. De lijnrederijen zijn wel
genoodzaakt bij deze wedloop niet achter
te blijven en dienen daarom orders te plaat
sen voor schepen, waarvan de levering pas
over vier of vijf jaar kan geschieden. De
prijzen der schepen worden steeds hoger.
De vooruitzichten van de maatschappij
voor 1956 zijn niet ongunstig. De bedrijfs-
uitkomsten hebben ongeveer gelijke tred ge
houden met die in hetzelfde tijdvak van 1955.
De directie pit echter haar bezorgdheid over
het gevaar voor de vrije internationale
scheepvaart „wegens het voortwoekeren van
het euvel der vlagdiscriminatie en lading-
bevoorrechting".
Door de zeer bevredigende omvang van
het vervoer zijn de exploitatieresultaten
hoger dan in 1954. In vrijwel alle diensten
werden de vrachttarieven op een hoger peil
gebracht. Het vervoer -van Amerika en
Europa naar Indonesië was groter dan in
1954. In de passagiersvaart van Nederland
naar Indonesië was de „Oranje" niet onbe
vredigend bezet. In 't thuiskomend vervoer
De Australische luchtvaartmaatschappij
Trans-Australia Airlines heeft zes Fokker
„Friendship" toestellen besteld.
De toestellen zullen D C 3 toestellen
moeten vervangen op korte trajecten. De
eerste aflevering wordt in 1959 verwacht.
Indien de toestellen voldoen wordt een
aanvullende order waarschijnlijk geacht.
De Venezolaanse ambassadeur in Neder
land, de heer Manuel Dagnino, wordt am
bassadeur in Groot-Brittannië.
De ambassadeur heeft zijn regering drie
maal in Nederland vertegenwoordigd, eerst
als consul-generaal in Amsterdam, daarna
van 1948 tot 1953 als gezant en van 1954
tot nu als ambassadeur. Hij zal worden op
gevolgd door de heer Julio Alfredo de la
Rosa, thans gezant van Venezuela in Por
tugal.
ADVERTENTIE
Doelstraat 59 - Haarlem - Tel. 15252
Waterproofschuurpapier
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed
en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en weer
bericht. 8.15 Platen. 9.00 Voor de huisvrouw.
9.40 Platen. 10.30 Franse muziek. 11.00 Voor
de zieken. 11.40 Platen. 12.00 Angelus. 12.03
Lichte muziek. 12.30 Land- en tuinbouw-
mededelingen. 12.33 Wij vrouwen van het
land. 12.40 Platen. 12.55 Zonnewijzer. 13.00
Nieuws en katholiek nieuws. 13.20 Dansmu
ziek. 13.45 Voor de vrouw. 14.00 Promenade
orkest en solist. 15.00 Platen. 15.30 Platen.
16.00 Voor de zieken. 17.00 Voor de jeugd.
1-7.15 Kinderkoor. 17.35 Schaken. 17.40 Beurs
berichten. 17.45 Platen. 18.05 Lichte muziek.
18.30 En nu mijn geval. 18.45 Platen. 18.55
Prof. Romrne spreekt. 19.00 Nieuws. 19.10
Rege<ringsuitzending: Rubriek Verklaring en
toelichting. Credietverlening aan de midden
stand. 19.20 Regeringsuitzending: Emigratie
rubriek. 19.30 Verzoekprogramma voor de
militairen. 20.20 Actualiteiten. 20.35 De ge
wone man, 20.40 Lichte muz. 21.00 Pol. forum.
21.30 Dansmuz. 21.55 Wat verwacht de wer
kende vrouw van de K.V.P.', caus. 22.05 Cello
en piano. 22.45 Avondigeb. en liturg, kalen
der. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.20 Platen. 8.00
Nieuws. 8.18 Platen. 8.45 Voor de huisvrouw.
9.00 Gymnastiek voor de vrouw. 9.10 Platen.
9.40 Platen. 10.00 Thuis, causerie. 10.05 Mor
genwijding. 10.20 Voor de kleuters. 10.40
Orgel. 11.10 Voordracht. 11.80 Cello en piano.
12.00 Orgel en zang. 12.30 Land- en tuinbouw-
mededelingen. 12.35 Sport en prognose. 12.50
Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Mededelingen en
platen. 13.25 Dansmuziek. 13.55 Beursberich
ten. 14.00 Solistenkwartet. 14.20 Litterair
programma. 14.40 Orgelconcert. 15.00 Geva
rieerd programma. 15.50 Platen. 16.00 Muzi
kale causerie. 16.30 Voor de jeugd. 17.00 Mu
zikale causerie. 17.40 Instrumentaal kwintet.
18.00 Nieuws. 18.15 Actualiteiten. 18.20 Dans
muziek. 18.45 Tot nieuw bestel verbonden,
lezing. 19.00 Voor de kleuters. 19.10 Neder
land groeit, klankbeeld. 19.30 30 jaar geleden,
causerie. 19.45 Vrijzinnig Protestantse club
huizen, causerie. 20.00 Nieuws. 20.05 Boek
bespreking. 20.15 Het iingende hart. 20.30
Benelux. 20.45 Rembrandt, causerie. 21.00
Lichte muziek. 21.3@ Etherforum. 22.10 Bui
tenlands weekoverzicht. 22.25 Instrumentaal
kwartet en soliste. 22.40 Vandaag, causerie.
22.45 Avondwijding. 23.00 Nieuws. 23.15
Radiophilharmonisch orkest en solist. 23.45
24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Omroeporkest. 12.30 Weerbericht.
12.34 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 15.00
Kamermuziek. 15.30 Japanse kamermuziek.
16.02 Operafeuilleton. 17.00 Nieuws. 17.10
Lichte muziek. 17.45 Zang en piano. 18.10
Voordracht. 18.20 Zang en piano. 18.30 Voor
de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Volksliede
ren. 20.00 Kinderweelde. 20.15 Symfonisch
orkest en soliste. 21.10 Kunstkaleidoscoop.
21.25 Symfonisch orkest en soliste. 22.00
Nieuws. 22.15 Internationale Radio-Universi
teit. Hiema: Kamerkoor. 22.45 Platen. 22.55
23.00 Nieuws.
naar Nederland zijn extra afvaarten ingelegd.
Het voordelig saldo der exploitatierekening
bedraagt f41.298.421 (f35.693.773). Aan in
terest en dividenden is ontvangen f 4.914.923
(f4.608.905). Na afschrijvingen ad f9.776.817
(f 9.063.554) en reservering voor vernieu
wing ad f 13.750.000 (f 14.350.000) resteert
f22.756.530 (f 16.919.234). Hiervan wordt ge
reserveerd (in hoofdzaak voor belastingen)
f 6.500.000 Cf 6.400.000) en uitgetrokken voor
gratificaties personeel f6.750.000 (f3.900.000).
Er wordt een dividend voorgesteld van 13 1/3
procent over het verhoogde kapitaal. Van dit
dividend wordt 10 procent in contanten en
3 1/3 procent in aandelen uitgekeerd. (V. j
10 procent in contanten).
ADVERTENTIE
alleen om de geur al!
Weekstaat Nederlandsche Bank
De behoefte aan contanten is in de week
voor Pasen uitzonderlijk groot geweest,
waartoe een aantal factoren heeft samen
gewerkt. In de eerste plaats plegen de
geldonttrekkingen tijdens de feestdagen
groter te zijn dan normaal, vervolgens spe
len de ultimobehoeften bij diverse instan
ties een rol, in de derde plaats zijn enkele
werkgevers er reeds toe overgegaan de
aanvullende drie percent over het loon van
1955 uit te keren en tenslotte zijn hier en
daar ook al de loonsverhogingen van 0 tot
6 percent toegepast. De bankbiljettencir
culatie is dan ook met het zeer forse be
drag van f 110 miljoen gestegen tot f3.961
miljoen, een na-oorlogse hoogtepunt. Het
vorige record dateert van 2 januari met
een stand van f3.958 miljoen.
Vooral op de banken is een zwaar beroep
gedaan. In het begin van deze maand is
voor f 60 miljoen aan schatkistpapier ver
vallen en heeft het rijk bovendien circa
f 30 miljoen aan aflossingen en couponbe
talingen moeten verrichten. Dit geld is voor
het overgrote deel bij de handelsbanken
terecht gekomen, maar deze zagen niette
min hun tegoed met f 65 miljoen achteruit
lopen tot f425 miljoen. Teneinde hun saldo
niet nog verder te laten inzakken, moesten
de banken wederom leentjebuur spelen bij
de Nederlandse Bank. De post voorschotten
in rekening courant, waarvoor 3 percent
rente dient te worden vergoed, is als ge
volg hiervan gestegen van f38 miljoen tot
f 102 miljoen.
Op de geldmarkt is deze ontwikkeling
niet zonder invloed gebleven, doch hoewel
daggeld uitermate schaars is, kon de no
tering toch op 1 percent gehandhaafd wor
den. Het tegoed van het Rijk geeft ondanks
de flinke ultimobetalingen slechts een
lichte achteruitgang te zien van f321 mil
joen tot f312 miljoen. Men kan aannemen,
dat het Rijk wederom belastinggelden
heeft ontvangen.
De netto deviezenreserve is in de afge
lopen week gedaald van f 1.387 miljoen tot
f 1.366 miljoen. Om dit bedrag te fourneren
is waarschijnlijk eveneens een beroep op
de banken gedaan. De goudvoorraad bleef
ditmaal onveranderd met f3.315 miljoen
van de overige mutaties is alleen van be
tekenis de stijging andere saldo's credit
van f92 tot f113 miljoen.
MOSKOU (United Press) De bespre
kingen tussen de Zweedse premier, Tage
Erlander, en de Sovjetrussische minister
president, Boelganin, zijn afgesloten met
de plechtige ondertekening van een ge
meenschappelijk communiqué, waarin de
staatslieden de beide landen verbinden tot
nauwer samenwerking.
De twee regeringen wensen culturele en
wetenschappelijke uitwisseling en nadere
sport- en toeristencontacten. De repatri
ëring van Zweedse en ex-Zweedse inwo
ners van de Sovjet-Unie zal gunstig be
oordeeld worden, indien die inwoners de
wens te kennen geven, naar Zweden te
vertrekken. Zweden heeft zijn neutraliteit
in vredestijd uitdrukkelijk vastgelegd. De
Sovjet-Unie gerbiedigt die.
Uit het jaarverslag over 1955 van de af
deling Haarlem van de Katholieke Reklas-
seringsvereniging blijkt, dat deze vereni
ging met voldoening op het werk in het
verslagjaar kan terugzien. Het accent van
de werkzaamheden lag in 1955 meer dan in
andere jaren op het toezichthouden.
Per 1 januari stonden 188 personen onder
toezicht van de Haarlemse afdeling. Er
kwamen in de loop van het jaar 97 bij, van
65 werd het toezicht beëindigd.
Het bestuur voelt nog steeds een tekort
aan werkelijk goede toezichthouders, zo
wordt medegedeeld. Deze toezichthouders
moeten namelijk over een grote hoeveel
heid tact beschikken, speciaal in die ge
vallen, waarin de ex-delinquent het toe
zicht als iets overbodigs en onaangenaams
aanvoelt. Het bestuur voelt het dan ook als
een van haar belangrijkste taken, het peil
van de toezichthouders zoveel mogelijk te
verhogen, onder meer door het houden van
instructie-avonden en lezingen.
Door ruimere gemeentelijke subsidies en
door de niet onaanzienlijke opbrengsten
van in kerken gehouden collectes, werden
de vereniging in het verslagjaar al te zware
financiële zorgen bespaard. Zij was daar
door in staat, meer activiteit op verschil
lende terreinen te ontplooien.
Rapporten
Er werden in 1955 in totaal 193 rapporten
uitgebracht. Van de personen, over wie ge
rapporteerd moest worden, waren er 89 af
komstig uit Haarlem, 15 uit Beverwijk, 8
uit Heemstede, 3 uit Bloemendaal en 9 uit
Velsen.
In 38 gevallen werd aan personen na ont
slag uit de gevangenis materiële steun ver
leend in de vorm van geld, gereedschap,
kleding en dergelijke;in 18 gevallen werden
bijvoorbeeld arbeidsbemiddeling en morele
bijstand verleend.
Voor moeilijk te plaatsen pupillen kan de
vereniging steeds een beroep doen op de
afdeling Bemiddelingen van het Geweste
lijk Arbeidsbureau in Haarlem. In het jaar
verslag wordt grote waardering uitgespro
ken voor de wijze, waarop deze afdeling de
aanvragen van de vereniging verwerkt.
De vereniging adviseerde in 35 gevallen
gunstig ten aanzien van een voorwaarde
lijke invrijheidstelling. De beslissing luidde
in 28 gevallen gunstig, in 1 geval ongunstig,
terwijl de afloop van 6 gevallen nog niet
bekend is.
Er werden 3 gratierapporten uitgebracht,
met gunstige conclusie. De beslissingen
werden overeenkomstig het advies geno
men.
Per 31 december 1955 stonden onder toe
zicht 4 voorwaardelijk gegratieerden, 191
voorwaardelijk veroordeelden, 13 voor
waardelijk in vrijheid gestelden, 5 voor
waardelijk niet vervolgden en 7 politieke
delinquenten.
ADVERTENTIE
Straks krijgt u toch
Besteedt dit meevallertje
nuttig, dus ook gedeeltelijk
aan kleding.
De betaling is op prettige
wijze te regelen.
JANSSTRAAT <3
Kerkstraat 8
HAARLEM
Beverwijk
Ongeveer 40 miljoen gulden kost deze dam in de Tigris, die op Tweede Paasdag
door koning Feisal van Irak in werking is gesteld.
De Centrale Raad van Beroep te Utrecht
heeft uitspraak gedaan in hel geschil tus
sen drie aannemers in het bouwbedrijf
enerzijds en de Bedrijfsvereniging voor de
Bouwnijverheid anderzijds. De Bedrijfsver
eniging had over de jaren 1953 en 1954
premie uit hoofde van de Werkloosheids
wet en de Ziektewet berekend over de door
deze aannemers aan hun personeel uitbe
taalde lonen overeenkomstig de boekhou
ding van de ondernemers, dat wil zeggen
over de totaal uitbetaalde loonbedragen. De
betrokken aannemers waren echter ach
teraf tot de conclusie gekomen dat deze be
rekening niet juist was omdat zij meenden,
dat alleen premie verschuldigd was over
het officiële loon en dat het zogenaamde
zwarte loon of zwart gedeelte van het uit
betaalde loon niet voor premieheffing in
aanmerking kwam. Daarom eisten zij te
rugbetaling van het hun inziens te veel be
taalde premiebedrag.
In eerste instantie diende deze zaak on
langs voor het betrokken scheidsgerecht uit
de bouwnijverheid, dat de aanspraken van
de drie aannemers afwees. De Centrale
Raad van Beroep te Utrecht heeft thans
deze uitspraak bevestigd, zodat thans in
hoogste instantie is uitgemaakt, dat werk
gevers ook over het zogenaamde zwarte
gedeelte van de door hen uitgekeerde lonen
premie verschuldigd zijn ten behoeve van
de eventuele uitkeringen over de Werk
loosheids- en Ziektewet.
ADVERTENTIE
In de te Utrecht gehouden jaarvergade
ring van de vereniging „Nederlands Fabri
kaat" heeft ir. E. E. van Andel, lid van
het hoofdbestuur, een beschouwing gege
ven over hetgeen de industrie zelf moet
doen om het gebruik van Nederlandse
produkten te bevorderen. Hij zei, dat de
Nederlandse fabrikant zich zo dicht mo
gelijk bij de consument moet plaatsen. De
verbindingsschakel tussen de fabrikant en
de consument is de handel, maar volgens
ir. Van Andel is het moeilijk met de Ne
derlandse handel tot een gesprek te ko
men. Wanneer de handel zijn taak in het
belang van de Nederlandse economie on
voldoende vervult, zal de handel zich zijns
inziens op den duur uitschakelen. De in
dustrie zal moeten meewerken de handel
wakker te maken en hierop te wijzen.
Ir. Van Andel had critiek op de huidige
structuur van de jaarbeurs, die zijn inziens
zeer onoverzichtelijk is, waardoor inko
pers teveel moeten zoeken naar het juiste
artikel. Men zou naar zijn mening ai veel
bereiken met een speciale afdeling voor
het Nederlands fabrikaat, maar dat is
volgens de jaarbeursleiding niet mogelijk.
De politie te Rotterdam heeft een 53-
jarige controleuse, een 51-jarige bedrijfs
leider en een 22-jarige magazijnbediende
aangehouden, die bekend hebben bij een
kledingfabriek te Rotterdam, waar zij
werkzaam waren, voor enige duizenden
guldens aan pantalons en garens te heb
ben gestolen.
De zaken schenen zo goed te gaan, dat
de bedrijfsleider in november ontslag had
genomen en een eigen zaak was begonnen,
waarvoor de twee anderen hem de goede
ren leverden.
1. Het vorige avontuur had Panda nogal
ver van huis gebracht. De terugreis duurde
lang en het was erg warm in de trein, zo
dat hij erge dorst kreeg. „Meneer", vroeg
hij aan een heertje, dat tegenover hem
zat, „kun je hier in de trein iets te drinken
krijgen?" „Neen, jongske", antwoordde
het heertje. „Weliswaar serveren ze hier
bruin vocht, dat ze „koffie" noemen, maar
dat is niet te drinken". „Jammer", zei
Panda. „Ik heb dorst, maar als de koffie
hier zo slecht is, bestel ik maar liever
niets". „Groot gelijk", zei het heertje.
Maartegelijkertijd wenkte hij een
trein-kelner en bestelde twee kopjes kof
fie! Panda was stomverbaasd. „Wat doet
u nu?", riep hij uit. „U zei zoeven nog,
dat de koffie niet te drinken is en nu be
stelt u het zelf!" „Het is ook geenszins
mijn bedoeling om dat verschrikkelijke
brouwsel te drinken", antwoordde het
heertje. „Het niet drinken?", herhaalde
Panda verbluft, „maar wat doet u er dan
WEL mee?" „Ik giet het in de asbak", ant
woordde het zonderlinge heertje. En hij
voegde de daad bij het woord.
NEW YORK (United Press) Het
Amerikaanse weekblad „Time" schrijft
naar aanleiding van het proces Jungschla
ger dat „in geen van de nog kort onaf
hankelijke landen van het Verre Oosten
de haat jegens de afgezette koloniale mees
ters zo bitter is als in Indonesië.... Ner
gens ook begrijpt men zo weinig van ge
wone rechtspraak. Verbittering en lukrake
rechtspraak hebben in dit, een jaar duren
de proces een kookpunt bereikt.
„Jungschlager haalde zich de blijvende
haat der Indonesiërs op de hals door zijn
aandeel in de onderdrukking van de Indo
nesische opstand tegen de Nederlanders in
1947'49. Hij werd beschuldigd van het
gebruik van onmenselijke ondervragings
methoden. Spoedig werd het duidelijk, dat
ongeacht de schuldvraag politieke
hartstochten het proces overschaduwden,
die met rechtspraak niets te doen hadden.
Noch de rechter, noch de officier van jus
titie is een jurist. Straffeloos schreeuwden
toeschouwers „Dood aan Jungschlager."
De advocaten der verdediging werden ge
treiterd. Een Indonesische advocaat legde
de verdediging neer, met de verklaring „de
verdediging kan haar getuigen niet laten
horen."
„Indonesische demonstranten gooiden
mevrouw Bouman met vuilnis, riepen
scheldwoorden. Doch zij hield koppig vol
en is in Nederland een heldin geworden."
„Twee getuigen a charge hebben voor de
rechtbank verklaard, dat zij verklaringen
hebben afgelegd onder dwang. Een getuige
was wegens diefstal veroordeeld. Telkens
weer mogen getuigen zich tegenspreken en
ongestraft hun verhaal veranderen.
„Toen de officier van justitie zijn requi
sitoir hield, knikte de Indonesische rechter
Gustaaf Adolf Maengkom.van tijd tot tijd
goedkeurend. Tenslotte had hij zes maan
den geleden tegen een verslaggever ge
zegd: „Ik weet dat deze man schuldig is"."
DJAKARTA (ANP) De „Times of In
donesia" oefent critiek uit op de regering,
dat zij havenfaciliteiten heeft verleend aan
het Portugese marineschip „Niassa." Het
blad doet een hevige aanval op de Portu
gese regering, dat het „koloniaal" en een
„barbaars overblijfsel in de twintigste
eeuw" noemt. Het schip kwam uit Dilly,
de hoofdstad van Portugees Timor," die
helft van het Indonesische eiland Timor,
dat de Portugezen ons ontstolen hebben
gedurende de verwarde strijd, waarbij het
Westerse imperium in Azië opgericht werd.
Dit deel is nog steeds niet aan ons terug
gegeven,' aldus het blad, dat hieraan toe
voegt, dat het schip het symbool en instru
ment van verdrukking was. Het blad be-
schudigt de Portugezen op Timor ervan
slechte buren te zijn voor het Indonesische
deel van het eiland. „Er gaat geen dag
voorbij zonder redeloos optreden van de
Portugese politie en militairen tegein Indo
nesiërs, die bij de grens wonen." „Indien
Indonesiërs onder het bestuur van de Por
tugezen een vrijheidsbeweging zouden op
zetten, zouden hun koloniale meesters hun
vrouwen en kinderen met machinegeweren
neermaaien, zoals zij dat in Goa deden,"
aldus de „Times of Indonesia."
c
Staal. Een consortium van Britse maat
schappijen zal te Durgapur in West-
Bengalen (India) een groot ijzer- en
staalbedrijf bouwen, waarvan de kosten
achthonderd miljoen gulden zullen be
dragen. Het bedrijf zal ongeveer een
miljoen ton staal per jaar kunnen ver
vaardigen, met de mogelijkheid tot ver
dubbeling.
Drama. Bij het dorpje Ratil in Lapland
heeft een eland een verwoed gevecht
geleverd met twee beren, die hij waar
schijnlijk in hun winterslaap had ge
stoord. De eland doodde de twee beren,
doch werd zelf zo ernstig gewond, dat
hij kort na zijn overwinning is over
leden.
Margaret. Prinses Margaret zal in sep
tember en oktober bezoeken brengen
aan Mauritius, Zanzibar, Tanganyika en
Kenya, aldus is te Londen bekendge
maakt. In Britse hofkringen wordt aan
genomen dat de prinses de Indische
Oceaan zal bevaren met het koninklijke
jacht „Brittan,nia".
Verklikkers. De Oostduitse politie heeft
langs de grens met West-Duitsland
vlak langs de grond draden gespannen
om te verhinderen dat vluchtelingen
's nachts naar het Westen uitwijken.
Als deze draden aangeraakt worden,
gaan lichtfakkels branden als waar
schuwing voor de politie.
Wervelstormen. De wervelstormen, die
tien midden-Amerikaanse staten teiste
ren, hebben tot dusverre 49 mensen het
leven gekost. Tenminste 325 personen
hebben verwondingen opgelopen. Het
gebied van Grand Rapids in de staat
Michigan is het zwaarst geteisterd.
Twaalf wervelstormen hebben in dit
gebied 22 slachtoffers geëist.
Bezoek. Premier Mohammed Ali van Pa
kistan zal de volgende maand een offi
cieel bezoek van veertien dagen aan
communistisch China brengen. Hij zal
worden vergezeld door zijn minister van
Buitenlandse Zaken. De Pakistanen zijn
de gasten van de Chinese regering.
Gedeeltelijk. De staking bij de Parijse
ondergrondse werd gisteren na enkele
uren beëindigd. Het personeel van de
metro- en autobusdiensten in Parijs
heeft de laatste weken zo nu en dan het
werk gedeeltelijk neergelegd ten einde
eisen voor hogere lonen en voordeligere
arbeidstijden kracht bij te zetten.
Komplot. De stafchef van het Cubaanse
leger, generaal Tabernilla, heeft namens
het staatshoofd, generaal Batista, be
kend gemaakt, dat een militair komplot
tegen de regering is mislukt en dat alle
samenzweerders zijn gearesteerd. In
het gehele land heerst rust.
Herstel. Een woordvoerder van het Ame
rikaanse departement van Buitenlandse
Zaken heeft meegedeeld, dat Bulgarije
te kennen heeft gegeven, dat het de
diplomatieke betrekkingen met de Ver
enigde Staten wil herstellen. De betrek
kingen werden in 1950 verbroken, na
dat de Amerikaanse gezant in Sofia,
Donald Heath, van spionage was be
schuldigd.
Democratie. Op een bijeenkomst van het
Transvaalse onderwijzersverbond in
Pretoria is voorgesteld de verwijzingen
naar de Britse democratie in 't geschied
kundige leerprogramma van Transvaal
te doen vervallen. Er zijn voorstellen
gedaan zich bij de democratische begin
selen van Nederland aan te sluiten. De
voorzitter kreeg de volmacht voorstellen
te doen en deze voor te leggen aan het
ministerie van Onderwijs.
Vooruit. Volgens de president van de ver
eniging van Amerikaanse geografen,
Louis Quam, zal de Sovjet-Unie waar
schijnlijk deze maand haar zesde drij
vende station voor wetenschappelijk
onderzoek in de wateren van het Nqord-
poolgebied in dienst stellen. De Sov
jet-Unie is naar de mening van Quam
de Verenigde Staten en Canada in het
Poolonderzoek ver vooruit. De Sovjet-
Unie beschikt over tenminste honderd
stations voor Poolonderzoek aan haar
noordelijke kusten.
Actief. Radio-Moskou heeft gemeld dat
in een vulkaan op het schiereiland
Kamtsjatka, die vroeger „dood" ge
waand werd en die in december van
het vorige jaar plotseling actief werd,
vorige week twee hevige onderaardse
uitbarstingen hebben plaats gehad. Een
aswolk die tot een hoogte van twintig
kilometer steeg daalde tachtig kilometer
in de omtrek neer.
Mist. Een groep van Britse socialistische
medici heeft aan de Britse regering ver
zocht een plan op te stellen om 's win
ters de mensen voor wie de „smog" een
gevaar is te evacueren. Deze vuile mist
heeft in januari in drie dagen ongeveer
duizend doden veroorzaakt.
IEDER GESCHRIFT dat ons over de
druiventeelt wil inlichten, verklaart reeds
in de eerste regelen dat de teelt van de
wijnstok in subtropische gebieden moge
lijk is en dat in landen met een gematigd
klimaat, zoals in Nederland, België en En
geland, alleen de teelt van tafeldruiven
onder glas economisch verantwoord is. Dat
is een ervaring die onze druivenkwekers
volmondig zullen beamen. Deze
formulering sluit echter geens
zins uit, dat ook in ons land
op de volle grond druiven zou
den kunnen groeien, zij het dan
dat dit gewas de eigenaar geen
inkom,sten zal kunnen opleve
ren. Het is dan ook inderdaad
zo, dat bij particulieren op
sommige beschutte plaatsen druiven wil
len groeien, maar dat is een liefhebberij-
gewas dat sterk vertroeteld m.oet worden
om het bestaan te kunnen rekken.
Van Karei de Grote is echter bekend
dat hij wijnbergen liet aanleggen op zijn
landgoederen die zelfs noordelijker dan
Aken waren gelegen en ongeveer 700 jaar
later bezat hertog Karei van Gelre wijn
gaarden in de omstreken van Arnhem. Nu
moeten we die berichten niet direct dl te
hoog aanslaan, want ook onrijpe druiven
kunnen wijn opleveren, waarvan de zure
en wrange smaak in de middeleeuwen een
geringer beletsel kan zijn geweest dan in
onze tijd: niet alleen omdat de smaak zich
gewijzigd kan hebben, maar vooral ook
anders op de markt was dat het gebrek
anders op de markt was dat met gebrek
aan goed drinkwater zou kunnen vervan
gen.
Op zichzelf zegt een dergelijke medede
ling dus weinig. Maar zi) komt toch in een
ander licht te staan, wanneer we tevens
weten dat Karei de Grote amandel- »n
vijgenbomen liet planten in streken, waar
ze thans door het koude klimaat niet meer
gedijen. We krijgen daardoor de indruk,
dat ons klimaat in de middeleeuwen in dit
opzicht gunstiger is geweest dan thans,
welke opvatting nog versterkt wordt door
het feit dat de wijnpachttienden in de om
trek van Egmond tussen de jaren 1374 en
1379 de destijds kapitale som
hebben opgebracht van 35
ponden Vlaams, 5 schellin
gen en 17 groten. Een zo
grote opbrengst aan wijn
pachttienden wijst er op, dat
de druiventeelt hetzij op veel
algemener schaal werd be
dreven dan we gemeenlijk
veronderstellen, hetzij aanzienlijke inkom
sten opleverde. En beide gevallen nopen
ons tot de conclusie da.t dan toch niet uit
sluitend wijn van inferieure kwaliteit
werd verkregen.
Het sterkste argument voor de veronder
stelling dat omstreeks de middeleeuwen
hier te lande een zachter klimaat moet
hebben geheerst, leveren echter de berich
ten die de predikant, dichter en kweker
Peter Hondius publiceerde over de 10- tot
12-jarige kweekproeven, die hij omstreeks
1600 in Zeeland bij de Moffenschans had
genomen. Daaruit blijkt, dat niet alleen
druiven wilden gedijen, maar ook abriko
zen, perziken, vijgen, pompoenen en me
loenen.
Aan de andere kant doen verschillende
berichten en mededelingen weer vermoe
den dat de winters destijds kouder waren.
Hoe zit dat nu?
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
H. PéTILLON.
