Conjunctuurverloop en
inflatiegevaar
K 77 SNELPON
VANMORGEN IN DE VISUAL
EN OP ZEE
Mannenkoor en „Zangvogels"
Qbv.ïïleyev
Moord met staatsie
't Silver Stoepke
Witte tanden - frisse adem
met COLGATE
4
Effecten- en
Geldmarkt
Ongeoorloofde prijsvraag
Monumentenzorg zette in
Delft slooppartij stop
Kerkelijk Nieuws
Dr. Ph. J. Idenburg
bijzonder hoogleraar in
de pedagogiek
Jac. Meyer op 81-jarige
leeftijd overleden
TIRKWM
T errasvogelsKinheim
ROTE HOUTSTRAAT 16
DEUX PIECES
FEUILLETON
door Wil Wanting
VRIJDAG 13 APRIL 1956
Reeds meer dan een half jaar is de re
gering doende het gevaar van een te rui
me kapitaalmarkt af te wenden. De maat
regelen tot beperking van het krediet en
de laatste discontoverhoging hadden voor
namelijk dat doel nl. de binding van de
vrijkomende gelden voor langere tijd en
het effect van deze maatregelen is tot dus
ver wel reeds gebleken. Voor zover de cij
fers van de particuliere banken thans
strekken, kan worden geconstateerd dat de
omvang van de particuliere kredietverle
ning in de loop van dit jaar eerder is te
ruggegaan dan gestegen. Wij hebben vroe
ger al eens de vraag gesteld of hier niet
aan de verkeerde kant werd begonnen om
dat bij vele ondernemingen vergroting van
het bedrijfskrediet noodzakelijk en ook
wel verantwoord is. Maar hoe dit zij, de
regering heeft met haar maatregelen en
aanwijzingen voor de banken althans be
reikt dat tal van bedrijven rechtstreeks een
beroep doen op de kapitaalmarkt, hetzij
door de uitgifte van obligaties, waarvoor
dan thans veelal de vorm van in aandelen
converteerbare obligaties wordt gekozen,
het zij door de vergroting van het eigen
kapitaal en ook de laatste weken is weer
een groot aantal nieuwe emissies aange
kondigd. Het blijkt wel dat er in het be
drijfsleven een grote behoefte aan nieuw
kapitaal bestaat, nu niet alleen nieuwe in
vesteringen nodig zijn, gelijk doorgaans
het geval is, maar het tempo van de nood
zakelijke of gewenste vernieuwingen aan
merkelijk is versneld en deze bovendien
veel duurder moeten worden betaald dan
voorheen.
Uit de textielindustrie heeft Elseviers
Weekblad daarvan onlangs een paar spre
kende voorbeelden gegeven. Een niet-
automatisch weefgetouw kost ca. f 1000,
een weefautomaat f 5000, een moderne
Sulzermachine f 30.000. Terwijl een hand-
filmdrukinstallatie ca. f 25.000 kost, moet
voor een volautomatische f 250.000 worden
betaald en een automatisch werkende
„Air-Conditioning" voor een middelgroot
bedrijf vraagt ca. een half miljoen.
Dit zijn dan zogenaamde diepte-inves
teringen, omdat ze niet slechts de vervan
ging van het oude produktie-apparaat be
doelen, maar op de verlaging van de kost
prijs van het produkt gericht zijn in de
hoop dat op deze wijze de stijgende kosten
van de handkracht kunnen worden opge
vangen.
Dit zal zonder twijfel ook de bedoeling
zijn van de A.K.U. die thans de uitgifte
van 10 miljoen aandelen a 150 pet. en
van 29 miljoen in aandelen converteer
bare' obligaties heeft aangekondigd, hetgeen
tot dusver door de beurs niet slecht is op
genomen, ook al is de koers van de aan
delen deze week in overeenstemming met
de algemene koersdaling wat teruggelopen.
Dit is te meer opmerkelijk omdat de AKU
over het vierde kwartaal en het gehele
jaar 1955 een lichte daling van het winst
cijfer heeft te zien gegeven bij een verdere
stijging van de omzet, hetgeen dus op een
verminderde winstmarge per eenheid pro
dukt wijst. De textielindustrie heeft het,
gelijk wij eerder hebben opgemerkt, in ons
land ook elders trouwens niet ge
makkelijk, maar de AKU is voortdurend
bezig door een verdere diversificatie van
haar produkten en met name door de bre
dere toepassing van haar Akulonprodukt,
ADVERTENTIE
OMEGA
Bmmft h*t vertrouwen tier wereltl
in goud, goud op staal, geheel staal,
vanaf 165.
Maar dan hebt u ook een
OMEGA
De kleine zaak met de grootste keuze.
GROTE HOUTSTR. 49 - TEL. 20049
Een fabriek van melkproducten en voe
dingsmiddelen te Vlaardingen is door de
economische politierechter te Rotterdam
veroordeeld tot f 500 boete. De directie had
in september een prijsvraag over één van
haar melkprodukten uitgeschreven. Uit zes
letters, de eerste en laatste waren bekend
gemaakt, moest een woord worden samen
gesteld, dat aangaf hoe men het produkt
vond. Met een slagzin of rijmpje moest dit
worden ingezonden. De hoofdprijs was een
jaar gratis gebruik van produkten uit de
fabriek tot f 150.
Deze prijsvraag bleek in strijd te zijn
met het verbod op het cadeaustelsel in de
consumptiemelkhandel, dat staat in de Zui-
velverordening 1950. De directie verklaar
de dit niet geweten te hebben.
De officier van justitie was overtuigd te
zijn van de goede trouw van de directie.
Maar ondertussen heeft men maar een
mooie reclame gehad, die ongeoorloofd was,
zei hij.
zich van de textielmarkt minder afhanke
lijk te maken. Ook is enige tijd geleden
door de president-directeur, ir. Engel,
medegedeeld dat grote investeringen nodig
zijn ten einde een produktieverhoging van
10 a 12 pet. tot stand te kunnen brengen,
waardoor een betere aapassing aan de
vraag kan worden verkregen. Het prospec
tus van de emissies is' nog verschenen,
maar zal ongetwijfeld over de bestemming
van het nieuwe kapitaal nadere medede
lingen bevatten.
Uit het feit dat het kapitaal slechts met
ca. 10 pet. wordt verhoogd en het leeuwen
deel der benodigde gelden uit de opbrengst
van een converteerbare obligatielening zal
worden verkregen, kan intussen wel wor
den afgeleid dat de directie er naar streeft
het eigen kapitaal, dat thans nog evengroot
is als 15 jaar geleden, zo laag mogelijk te
houden, teneinde dividendmogelijkhe
den voor aandeelhouders niet al te zeer te
beperken.
Wat aan rente over de obligatieschuld
moet worden betaald, kan immers onder de
bedrijfslasten worden opgenomen en dus
fiscaal aftrekbaar zijn, zodat om zo te zeg
gen 43 pet. daarvan door de fiscus wordt
betaald. Ook de emissiekoers van de aan
delen ad 50 pet. boven pari, waartegen wel
bedenkingen worden aangevoerd, is uiter
aard aan de stabiliteit van het dividend en
het aandelenrendement bevorderlijk, zo
mede aan een gunstige verhouding tussen
kapitaal en reserves. De A.K.U. had uit.
1954 c.a. 150 pet. van het kapitaal aan open
reserves, waaronder ook een agio-reserve,
waaruit over 1954 3 pet. als deel van het
dividend is betaald, hetgeen ook voor 1955
zal geschieden. Deze agio-reserve bedroeg
uit. 1954 24 miljoen,waarvan als dividend
over 1955 c.a. 3 miljoen zal worden uit
gekeerd, doch waaraan door de aangekon
digde emissie weer rond 5 miljoen zal
worden toegevoegd, zodat ze dan c.a. f 26
miljoen zal bedragen, dat is c.a. 23 pet. van
het vergrote aandelenkapitaal. Worden de
converteerbare obligaties t.z.t. in aandelen
verwisseld, dan zal de agio-reserve met een
belangrijk bedrag worden versterkt, zodat
de verhouding tussen kapitaal en reserves
dan weer gunstiger zal worden. Dat het
thans bij de A.K.U. om grote bedragen
gaat, blijkt wel uit het feit dat in totaal een
bedrag van rond 45 miljoen wordt ge
vraagd, terwijl uit. 1954 het saldo van de
liquide middelen nog 75 miljoen bedroeg,
dat echter voor c.a. 45 miljoen uit voor
raden bestond.
Behalve de A.K.U. zijn er nog tal van
bedrijven, welke de uitgifte van nieuw ka
pitaal of van obligaties hebben aangekon
digd. Dat in deze tijd de vorm van conver
teerbare obligaties wordt gekozen duidt er
op dat er ten aanzien van het toekomstig
kapitaalsrendement, d.w.z. de winstmarge
op het produkt enige onzekerheid bestaat,
hetgeen wel verklaarbaar is, nu de con
junctuur zich op een topniveau bevindt en
voortdurend gepoogd wordt een groter deel
van de winst aan de werknemers ten goede
te doen komen.
Voor zover thans de jaarverslagen over
1955 zijn verschenen, moet worden gezegd
dat de resultaten, algemeen gesproken,
meevallen en in de meeste gevallen wordt
ook een hoger dividend uitgekeerd. Bijzon
dere aandacht trok deze week Thomassen
Drijver, die bij een stijging van de ex
ploitatiewinst van c.a. 33 pet. evenals over
1954 15 pet. dividend uitkeert, maar boven
dien 10 pet. agiobonus in aandelen. Nog
mooier maakte het Furness' Scheepvaart en
Agentuur Maatschappij, die het dividend
van 20 tot 25 pet. verhoogde, doch daaren
boven 50 pet. in aandelen uitkeert. Dit zijn
uiteraard krachtige stimulansen voor de
beurs, die deze week de aandelen van laatst
genoemde maatschappij op één dag 100 pet.
hoger noteerde. Hier staat tegenover dat
bijv. de grote papierfabrieken Van Gelder,
Berghuizer en de Kon. Nederl. Papier
fabriek, ondanks een verdere stijging van
de omzetten, met een wat lagere winst uit
komen als gevolg van de door de regering
opgelegde prijsstabilisatie.De jongste loons
verhogingen betekenen voor de bedrijven
een verhoging van de loonsom met 5 a 0
pet., waaraan dan in de loop van het vol
gende jaar in verband met de huurver
hoging en de Ouderdomsvoorziening nog
eens ten minste 4 pet. zal worden toege
voegd, zodat de mogelijkheid van de door
minister Zijlstra beoogde prijsstabilisatie
hier en daar dan ook ernstig in twijfel
wordt getrokken.
Temeer, omdat, gelijk we de vorige week
hebben aangetoond, de grondstoffenprijzen
nog steeds de neiging hebben aan te trek
ken en de aanhoudende vraag naar scheeps-
ruimte de vrachten tot een niveau heeft
opgestuwd dat belangrijk boven het hoog
terecord van het vorig jaar uitgaat. Met
name de wilde vaart profiteert hiervan,
waar dan tegenover staat dat ook hier de
bedrijfskosten voortdurend stijgen en voor
nieuwe schepen drie a vijfmaal zoveel moet
worden betaald als vóór de oorlog.
Conjunctuurverloop en inflatiegevaar zijn
daarom vraagpunten, waarop ook de meest
deskundigen het antwoord moeten schuldig
blijven.
Enige weken geleden ontstond er te Delft
enige ongerustheid, toen men constateer
de, dat werklieden van de gemeente be
gonnen waren met het slopen van een
trapje in de walkant aan de Oude Delft,
ter hoogte van het voormalige meisjeshuis,
dat tegenwoordig als dependance van het
stadhuis dienst doet. Er waren inwoners
van Delft die de rijksdienst voor de Monu
mentenzorg opbelden en vroegen of deze
er van wist, dat een karakteristiek element
in het Delftse stadsbeeld bezig was te ver
dwijnen. Monumentenzorg wist niets. Het
bleek, dat B. en W. op advies van de ver-
keerscommissie uit de gemeenteraad op
dracht hadden gegeven het trapje te ver
wijderen en de walkant gelijk te maken.
Nog dezelfde dag stelde monumenten
zorg zich met Delft in verbinding en
's middags om twaalf uur werd het slopen
gestaakt. Daarna werd overleg gepleegd
en dit heeft er thans toe geleid, dat B. en
W. hebben besloten, dat het trapje zal
worden gerestaureerd. Slechts de bovenste
trede zal circa 10 cm. smaller worden,
waardoor er enige ruimte aan de walkant
wordt gewonnen.
Ned. Herv. Kerk
Aangenomen naar Waarde G. E. Huising
te Dreischor.
Geref. Kerken
Beroepen te Zwagerveen (2e maal) K.
Feenstra te Klundert, die dit beroep ook
aannam.
Aangenomen naar Rotterdam-Zuid A. L.
Bos te Katwijk aan Zee.
Chr. Geref. Kerken
Beroepen te Toronto (Free Chr. Ref.
Church) W. Heerma te Groningen.
ADVERTENTIE
Twee trawlers en twee loggers
Vanmorgen werd de IJmuidense markt
van vis voorzien door de Tzonne (van 3
april) met, 750 kisten makreel, 350 haring,
100 kabeljauw, gul en kool, 60 wijting en
40 varia. De HD 87 had 200 schelvis, 50 gul
en kabeljauw met wat kool en 150 stuks
stijve. De KW 40 had 40 schelvis, 15 haring,
10 makreel, 30 wijting en 2000 kg tong.
Tenslotte was de Nestor aan de markt, die
na een afgebroken reis terugkwam met 250
kisten rondvis.
Van de kust
Twee loggers en achttien kotters voerden
van de kustvisserij aan 15.000 kg tong, 500
kisten schol en 200 stuks stijve kabel
jauwen.
Naar het buitenland
De export kocht de regels grote kabel
jauwen voor 6484, betaalde voor de
kleine 4144 en voor de kisten grote
kabeljauwen 8496. Grote tong bracht
2.502.60 per kg op, voor de groot
middel kwam 2.052.15 en de klein
middel maakte 2.152.30. Tong I haal
de 2.502.70 en de tweetjes zijn ver
kocht voor 2.252.50. Groot, middel en
zetschol noteerden 5855 en de enen
deden 4850.
Binnenlandse afzet
Het binnenland kocht de zwarte kolen
voor 4252, betaalde voor de grove gul
ADVERTENTIE
Nieuwe heerlijke smaak!
Erg lekker ook voor kinderen
Nieuw actief schuim!
Houdt Uw mond fris en
gezond
Nieuwe lage prijs!
Nu kan iedereen zich Colgate veroorloven..
Colgate de meest verkochte tandpasta ter wereld
Met ingang van het komende studiejaar
is vanwege de Maatschappij tot Nut van 't
Algemeen tot bijzonder hoogleraar in de
pedagogiek aan de universiteit van Amster
dam benoemd dr. Ph. J. Idenburg te
's-Gravenhage. In deze kwaliteit wordt dr.
Idenburg tevens algemeen directeur van
het Nutsseminarium voor pedagogiek. De
functie van bijzonder hoogleraar werd
sinds februari 1954 waargenomen door
prof. dr. H. Nieuwenhuis, hoogleraar in de
pedagogiek aan de universiteit te Gronin
gen. Dr. Idenburg is sinds 1939 directeur-
generaal van de statistiek, welke functie hij
blijft bekleden.
Het Nutsseminarium, Waarvan de heer
P. Post als directeur de dagelijkse -leiding
heeft, is 'n instelling van de Maatschappij
tot Nut van 't Algemeen. De eerste bijzon
dere hoogleraar was prof. dr. Ph. Kohn-
stamm.
Op 81-jarige leeftijd is nog vrij onver
wacht overleden de heer Jac. Meyer, die
vooral in de kringen der bloembollenkwe
kers grote bekendheid genoot.
De thans overledene heeft een opvallen
de staat van dienst achter de rug in de
plaatselijke afdeling van de Kon. Algemene
Vereniging voor Bloembollencultuur. Hij
was 63 jaar lid en maakte 50 jaar deel uit
van het bestuur, waarvan 40 jaar als secre
taris. In mei was hij bij leven en welzijn
ook nog 45 jaar correspondent van het
scheidsgerecht voor de bloembollenhandel
geweest. Ook op ander gebied, is hij .actief
geweest: in 1908 behoorde hij tot de op
richters .van de boerenleenbank ..Bever
wijk", waar hij vele jaren deel van het
bestuur uitmaakte. Zijn vele verdiensten
op organisatorisch gebied werden enige
jaren terug gewaardeerd door het toeken
nen van een Koninklijke onderscheiding.
Met de kruik op zijn hoofd stapte Boeboema het dorp uit en naar de rivier; hij
zong er een liedje bij, want hij vond het altijd leuk, als hij voor moeder een werkje
mocht doen!
Daar stroomde de rivier. Boeboema liep naar de kant, boog zich voorover en schepte
het frisse water in de kruik. Ja, hij moest natuurlijk wel oppassen, dat de kruik
niet uit zijn handen glipte 5-6
friesè. 'beschuit
ADVERTENTIE
14 smullen van één rol
eivol eieren
FABRIEKEN TE LEEUWARDEN
3942, voor de middel gul 32f 34
en voor de torren 28. De haring haalde
vanmorgen 1519, makreel 1518
en voor de schol III werd 15f 23 be
taald. De schol II ging voor 2834
van de hand.
Grove schelvis deed 2425, middel
schelvis haalde 2832, klein middel
3538 en voor de pennen werd f 35
40 gegeven, terwijl de braadj es 2530
en de wijtingen 1820 opbrachten.
Mijn opgevist
Gisteravond omstreeks 10 uur heeft de
„Texelstroom" (HD 74) een mijn opgevist,
35 mijl ten noorden van Terschellingen-
bank. Nadat de schipper Den Helder heeft
gebeld is het schip naar Den Helder ge
stoomd, waar de marine de mijn zal de
monteren.
Zaterdag
Voor de zaterdag komt de „Medan" (van
3 april) met 615 kisten vis, waarvan 230
makreel, 115 haring, 90 zwarte koolvis, 65
gul, 65 wijting, 20 schelvis, 10 diverse en
10 stuks kabeljauwen.
Ook de Claesje zal thuisvarende zijn.
Maandag
Voor de maandag komt de „Allan Water"
(van 4 april) binnen met 800 kisten vis,
waarvan 280 schelvis en piepers, 130 gul.
koolvis, kabeljauw en blanke koolvis, 80
wijting, 185 makreel, 85 haring, 20 diverse,
100 kleine kistjes haring en 100 stuks stijve
kabeljauwen.
Dagvangsten van de loggers
Okko-Bosker, 50 kg en lj/2 m vis- Adria-
nus, 10 kg en 6 m. Arie Nico, 40 kg en 4
m en 3 kabeljauwen. Cornells, 25 kg en 5
m. Concordia, 5 kg en 15 m. Prinses Mar
griet, 80 kg en 1 m. Floris, 50 kg en 1 m.
Elizabeth, 70 kg en 2 m en 3 kabeljauwen.
Saturnus, 40 kg en 1 m en 1 kabeljauw.
Willempje, 50 kg en 1 m. Alida, 40 kg en. 1
m en 1 kabeljauw. Jacoba, 10 kg en 6 m.
Gebroeders, 30 kg en 1 m en 2 kabeljau
wen. Avontuur, 40 kg en 2 m en 2 kabel
jauwen. Petronella, 20 kg en 9 m. Agatha
Arie, 10 kg en 5 m. Arie, 15 kg en !/2 m
in een trek. Gebroeders, 30 kg en 7 m.
Aleida, 25 kg en 4 m. Verwachting, 10 kg
en i/2 m. Coen-Bot, 25 kg en 10 m. Exel-
sior 3, 6 m en 15 kabeljauwen. Wiron 3, 1
m, 10 kabeljauwen en 2 m wolf.
Dagvangsten van de kotters
Leendert Jacoba, 25 kg en 6 m. Arendje
Jacoba, 15 kg en 3 m. Anne Marie, 25 kg
en 3 m. Rein, 25 kg en 5 m. Victoria, 10
kg en 8 m. Stern, 10 kg en 1 m. Alice, 25
kg en 8 m. Willy Alida, 25 kg en 6 m.
Twee Gezusters, 10 kg en 4 m, een trek
kwijt. Zeearend, 50 kg en 3 m. Wiron 1,
50 kg en 2 m. Arendje, 10 kg en 2 m. Kon.
Juliana, 20 kg en 6 m. Alida Jacoba, 25
kg en 4 m. Pieter Jacob, 35 kg en 3 m.
Emisel, 15 kg en 6 m. Arend Willem, 15
'kg en 5 m. Hoop 1, 25 kg en 6 m. Hoop 2,
25 k gen 3 m. Vios, 20 kg en 4 m. Magda,
50 kg en 1 m. Nehim 3, 25 kg en U/2 m in
een trek. Nehim 4, 10 kg en 6 m. Klaas jr.,
40 kg en 2 m. Vier Gebroeders, moet nog
halen. Tinny Dieuw, 25 kg en 1 m en 7 ka
beljauwen. Internos, geen vangst, pech ge
had. Flevo, 10 kg en 1 m. Nehim 2, 20 kg
en 6 m.
Nachtvangsten van de loggers
Arie Nico, 160 kg en U/2 m vis. Corne
lls, 280 kg en 3 m. Concordia, 120 kg en 6
m. Elizabeth, 140 kg en iy2 m. Saturnus,
25 kg en 6 m. \yillempje, 80 kg en 1 m.
Alida, 100 kg en 3 m. Jacoba, 120 kg en 9
m. Avontuur, 180 kg en 2 m. Petronella,
170 kg en 8 m. Agatha Arie, 80 k gen 10
m. Arie, 80 kg en 8 m. Gebroeders, 80 kg
en 12 m. Aleida, 100 kg en 5 m. Verwach
ting, 200 kg en 2 m. Coen-Bot, 100 kg en
10 m. Wiron 3, 4 m en 40 kabeljauwen en
1 m wolf. Exelsior 3, 30 m hoops en 40
kabeljauwen.
Nachtvangsten van de kotters
Leendert Jacoba, 10 Okg en 15 m vis.
Anne Marie, 120 kg en 5 m. Victoria, 70
kg en 6 m. Rein, 120 kg en 6 m. Stern, 80
kg en 20 m een trek kwijt. Hermina 4, 80
kg en 5 m. Alice, 80 kg en 12 m. Willy
Alida, 60 kg en 15 m. Twee Gezusters, 100
kg en 10 m. thuisvarende. Adriana Ca-
tharina, 80 kg en 2 m. Willem, 80 kg en 3
m. Wiron 1, 180 kg en 2 m en 10 kabel
jauwen. Arendje, 100 kg en 7 m. Jacoba,
100 kg en 6 m. Kon. Juliana, 50 kg en 15
m een trek kwijt. Alida Jacoba, 80 kg en
12 m. Pieter Jacob, 80 kg en 20 m. Hen-
drikje, 120 kg en 4 m. Twee Gebroeders,
70 kg en 6 m. Emisel, 120 kg en 7 m. Arend
Willem, 10 kg en 15 m. Hoop 1, 80 kg en 15
m. Hoop 2, 140 kg en 6 m. Vios, 50 kg en 10
m. Magda, 160 kg en 2 m. Nehmi 3, 150 kg
en 7 m. Nehim 4, 80 kg en 6 m. Klaas Jr,
80 kg en 8 m. Tinny Dieuw, 120 kg en 2 m
en 4 kabeljauwen. Jan Willem, 120 kg en
25 m hoops. Okko Bosker, 160 kg en 2 m,
etn trek kwijt. Internos, weinig vangst.
Flevo, geen vangst.
Binnengekomen schepen
IJM. 1 Tzonne, 205, 318, 241, 249, 226,
202. KW 45 Neptunus, kwam binnen met
een zieke man. 108 Gebroeders, 40 Ever-
hard Cristina, 10 Adrianus, 101 Nestor, 68.
SCH. 126. 6 5nieuw. HD 87 Pieterje, 26,
80, 116. VD 9. UK 18, 264, 15, 50, 147, 176,
157, 94, 93, 136, 79, 69, 126, 59, 125, 44, 174.
Vertrokken schepen
IJM. 74 Martha, 205, 226, 249, 202, 239,
205, 318, 213, 241. KW 22 Orion, 175 On
derneming, 20 Grietje, 19 Dirk, 29 Marga-
rietha Maria, naar binnen. 45 Neptunus.
SCH. 135 Cornelia Maria, 126, 65. UK 264,
1, 78, 93, 115, 248, 202, 4, 90, 85, 52, 215,
245, 162, 244. BU 33. AM 18. TU 14. HD 26,
4. VD 9.
Het Hoogoven Mannenkoor en het chris
telijke jeugdkoor „De Zangvogels" zingen
beide onder leiding van de heer H. Slings,
zodat een gecombineerde uitvoering dus
voor de hand lag. In de comfortabele zaal
van het Nederlands Hervormd Jeugdge-
bouw had het deze donderdagavond plaats,
waarbij het aan bezoekers niet ontbrak.
Welgekozen liedjes voor het jeugdkoor
waarborgdèn de fris zingende jongeren een
geslaagd optreden, waarbij het belangrijke
was, dat de leider er goed slag van had om
met dit volkje om te gaan. De resultaten
zijn niet uitgebleven: het drietal werkjes
van Henri Zagwijn klonk verrassend goed,
maatvast, op toon en verzorgd van uit
spraak. De favoriet van het optreden van
„Zangvogels" was echter het populaire
liedje „Holri-jé" van Jac. Schutte en A. de
Raaff, dat een daverend applaus oogstte, j
voornamelijk door de ontwapenende fris-
heid waarmee het tachtigtal jongeren het
uitvoerde. Het vooraf laten declameren
van de zangteksten door een der koorleden
was een aardige vondst. Vooral declama-
trice nummer één verdiende een pluim
voor het zeggen van „Den avond zijgt als
zegen".
Voor het Hoogovenkoor was het een eer
ste optreden na drie jaren binnenskamers
gestudeerd te hebben. Het opende met
„Ecce quomodo moritur" van Jacob Handl,
een motet uit het midden der zestiende
eeuw. De vereniging bleek over een fraai
fond van diepe mannenstemmen te be
schikken. Vooral het basregister met zijn
fluwelen klank deed het goed. De eerste en
tweede tenoren konden eveneens voldoen,
maar hun zingen was nog niet homogeen
genoeg en zonder de steun van baritons en
bassen wat labiel van toon.
Directeur Slings durfde het aan Gou
nod's beroemde klaagzang „Super flumina
Babylonis" te laten uitvoeren. Men had
grote aandacht voor zijn aanwijzingen; de
crescendi en decrescendi waren verzorgd;
de uitspraak vond ik minder fraai; de grote
fuga kwam er streng ritmisch uit, hoewel
niet afgewerkt wat klank betreft. Daar
zong men nog te individueel voor. De ca
paciteiten van de heer Slings kennende zal
hij dit echter wel weten te verbeteren. Het
slotkoor was daar al een bewijs van, want
toen keerde de homogene klank van het
openingsnummer terug.
De operakoren lieten zich gemakkelijk
zingen en de heren hebben er plezier aan
beleefd, maar fraaier van klank was het
tweetal negro-spirituals, waarin de sonore
bassen uitblonken.
Aan mevrouw Barta J. de Graaf-Verdam
en Hélène Hubbeling was de zorg toe
vertrouwd voor een instrumentaal inter
mezzo. Eerstgenoemde is steeds een graag
gehoorde medewerkster aan muziekuitvoe
ringen in Hoogoven-kringen. Haar violis-
tische kwaliteiten steken ver boven de
middelmaat uit. Hélène Hubbelings spel
heb ik kort geleden reeds geroemd. Het
samenspel van beide dames was echter in
Mozarts sonate in e niet steeds even vlek
keloos door verkeerde opstelling der uit
voerenden. Minder gelukkig was daarbij
nog de keuze van het programma, dat voor
deze avond te „geleerd" en te „gewichtig"
was.
Dan was zo'n zang door het mannenkoor
als het geestdriftig uitgevoerde Staalwer-
kerslied van Jacques Moolenijzer een stre
ling voor oor en gemoed. Waarbij wij graag
de foutjes, die er aan dit en aan het Lim
burgse lied nog kleefden, vergeven, omdat
ze zo enthousiast en bevrijdend klonken.
A. J. VAN DER WEIJDEN
De thuisclub verschijnt in de volgende
opstelling: Butter; Spanjaard en Akker
man; Van Eden, Robben en Nieuwenweg;
Rijke, Schippers, Pellemans, Van Vuuren
en Goedhart.
ADVERTENTIE
Rijke sortering
(43)
Op dinsdag 26 april, des ochtends om
kwart over acht, ging hij ongezien, althans
onopgemerkt, naar de telefooncel in Van
Abels pension. Er liepen om die tijd meer
koetsiers over de diensttrap en het gang-
portaal, zodat er niets eigenaardigs in was,
dat hij ook boven kwam; hij moest alleen
het juiste ogenblik een seconde maar
gebruiken om ongezien de cel binnen te
glippen. Dat lukte. Hij sloot de telefooncel
met de sleutel van binnen af, vroeg een
dringend gesprek aan met het Leidse pen
sion, waar Rovaart woonde en kreeg dat
om 8.03 door.
Op dat ogenblik kwam zijn oude be
kwaamheid in het imiteren van stemmen
hem te stade. Opzettelijk bootste hij juist
de heel karakteristieke stem na van pro
fessor Van den Burg, die hij kende als klant
van Van Abels stalhouder ij en in die
stemtravesti nodigde hij dr. Rovaart uit
om die avond bij hem, de rector magnifi
cus te Illingen te komen dineren. Natuur
lijk nam Rovaart die uitnodiging aan; hij
kon moeilijk anders doen, en „professor v.
d. Burg" zei tot slot dat hij speciaal voor
een rijtuig zou zorgen om dr. Rovaart van
het station te halen.
Door ruiling met een collega dat
kwam vaker voor was Rumpeldink erin
geslaagd voor dié middag het ritje te krij
gen, dat freule van Havelandt besteld had,
omdat hij wist dat, als hij verstek liet
gaan, de freule, die geen telefoon had,, de
stal niet kon opbellen. Hij zorgde er daar
entegen voor om 7.24 uur aan het station
te zijn. De enige moeilijkheid was ervoor
te zorgen dat zijn collega Kabelaar hem
niet In de gaten kreeg. Maar die had het
al gauw te druk door zijn strijd met an
dere snorders.
Zo wist hij Rovaart op te vangen, die
hem niet herkende (zij hadden elkaar ja
renlang niet meer gezien), en die meende,
dat dit het dooi- professor Van den Burg
gestuurde rijtuig was.
Uit een vraag bleek Rumpeldink dat Ro
vaart ook niet wist waar de rector magni
ficus woonde, zodat Rumpeldink iets had
kunnen mompelen van „in een buiten
wijk".
Verder had hij ervoor gezorgd het des
tijds door Proster aan Ixora gegeven wa
pen mee te nemen, zonder zichzelf nog
rechtstreeks te durven bekennen waarom
hij dat deed, maar feitelijk toch met de be
doeling nu desnoods tot het uiterste te
gaan!
Hij was met zijn passagier inderdaad
naar een stille buitenweg gereden, was
daar gestopt, was afgestegen en had zich
daar bekend gemaakt. Een hevige woor
denwisseling was gevolgd. Rovaart had
zich niet ontzien hem de grofste en ge
meenste dingen naar het hoofd te wêrpen
en in een opwelling van ware razernij was
Rumpeldink toen tot het uiterste gegaan:
met het wapen had hij Rovaart onverhoeds
een steek toegebracht die door zijn me
disch geschoolde hand zo deskundig ge
plaatst was, dat zijn halfbroer enige ogen
blikken later de laatste adem uitblies.
Rumpeldink had het moordwapen in een
krant gerold en diep in zijn jaszak gesto
ken, de gordijntje® van het koetsje neer
gelaten en was toen zo snel mogelijk naar
de stad teruggereden.
Eén straat vóór de Drieherendrift was
hij echter gestopt en had iets onder de hoef
van zijn bles gewrongen, zodat hij even
na zes uur met een kreupel paard aan de
stal terug kwam.
Daar was toen net de ruzie aan de gang
tussen Krelis en de koetsier en de koetsier
en palfrenier van het staatsierijtuig, dat
op dat ogenblik in het wagenhuis werd ge
rold. Die ruzie trok zozeer ieders aandacht,
dat niemand ook maar op Rumpeldink en
zijn koetsje lette.
Rumpeldink spande uit, gaf de kreupele
bles aan de hoefsmid over en duwde met
een der wagenpoetsers het rijtuig, waarin
Rovaarts lijk verborgen was, naar binnen.
(Dit moest Enters bekennen, was de mo
gelijkheid, door hem en Boekje over het
hoofd gezien, de enige mogelijkheid om
Rovaarts lichaam onder de neus van Krelis
de stal binnen te smokkelen).
Rumpeldinks koetsje kwam juist naast
het staatsierijtuig te staan en dit speelde
hem prachtig in de kaart. Want hij moest
liet lijk van Rovaart zo snel mogelijk on
gezien uit zijn koetsje zien weg te krijgen.
Aan de wagenpoetser, die van de verte
uit hevig meeleefde met de herrie rond
Krelis, zei hij, dat zij zelf het binnenwerk
van het koetsje wel zou opwrijven; trou
wens, meestal deden de koetsiers, die een
vast rijtuig reden, diat zelf.
Terwijl die woordenwisseling voortgang
vond, opende Rumpeldink vliegensvlug de
nu tegenover elkaar, geplaatste portieren
van zijn eigen en van het staatsierijtuig
en op die manier verborgen voor onbe
scheiden blikken tilde hij Rovaarts lijk van
het ene in het andere voertuig en verstopte
het zo goed mogelijk onder de zitbank. Zijn
handen en het bloedbevlekte wapen veeg
de hij, juist om de indruk te wekken dat
de moord in het staatsierijtuig gepleegd
was, op de kussens daarvan af.
De wand van het lijk bloedde toen niet
meer, maar wel zag Rumpeldink, dat er
bloed gevloeid was op de vloermat van
zijn koetsje.
Dit nu vormde een nieuw probleem. Hij
deed, wat het meest voor de hand lag en
verwisselde nu ook de vloermatten. Deze
waren even groot en ogenschijnlijk ook ge
lijk, alleen met dit verschil, dat de matten
der senaatsrijtuigen in het midden de in
geweven initialen V.A. vertoonden, terwijl
de matten in de gewone rijtuigen egaal
waren. Maar op het midden van Rumpel
dinks eigen vloermat plekte een grote plas
bloed en als die mat in het staatsierijtuig
lag, zou zelfs Van Abel niet kunnen zien,
dat deze daar niet thuis behoorde. Bij deze
verwisseling scheen het vulpotlood, door
jhr. Tjadde in het senaatsrijtuig verloren,
onder de daarin door Rumpeldink gelegde
mat te zijn gerold. Hiervan had Rumpel
dink echter niets gemerkt.
(Inspecteur Enters moest toegeven de
fout te hebben gemaakt, dat hij toch nog
teveel gelet had op dat voorwerp en te
weinig op de plaats waar het gevonden
was: onder de mat).
Nu zat Rumpeldink echter weer met
een nieuwe moeilijkheid. Het lijk en het
bloedbevlekte vloermatje waren nu wel
weggewerkt, maar hij had nu zelf een
vloermat, die niet in zijn koetsje maar in
een staatsierijtuig hoorde.
Dit hoefde nu wel niet dadelijk uit te
komen, vooral ndet als de mat in het staat
sierijtuig, zoals hij verwachtte, door de
politie in beslag genomen zou worden en
dan voorlopig niet gereinigd zou worden
en zo lang hij zelf maar zorgde steeds zijn
eigen koets schoon te houden en te voor
komen, dat anderen, de wagenpoetsers bij
voorbeeld, dit deden. Maar hierdoor dreig
de hem toch een permanent gevaar, dat
bovendien groter werd naarmate er meer
tijd verstreek. Hij kon onmogelijk een mat
uit een ander rijtuig wegnemen en met de
zijne verwisselen. Want dat zou zeker op
gemerkt worden en slapende honden wak
ker maken. Bovendien zou iedere koetsier
steeds wel de mat uit zijn eigen rijtuig
herkennen,
Hoe kwam hij nu aan een mat zonder
initialen?
Hij wist dat Van Abel een reservevoor-
raad van matten bewaarde in de gesloten
portaalkast op de eerste étage. Maar daar
kon hij natuurlijk niet bijkomen. Toen
rees bij hem het plan voor de inbraak. Hoe
moest hij zich echter voorlopig behelpen?
Op dat ogenblik dacht hij aan Krelis, die
op dat moment nog altijd stond te kiften
met de koetsiers, aan diens portiershokje,
waarin een gewoon oud rijtuigmatje lag,
aan diens potkacheltje en aan de 'plaag
zieke staljongens, die daar steeds allerlei
ongerechtigheden instopten.
Denken en doen was voor Rumpeldink
één! Met de mat uit zijn koetsje ging hij
vlug, door de ruziemakers niet opgemerkt,
naar 't portiershokje, stopte snel de mat
van het staatsierijtuig in de kachel, ver
borg Krelis' vloermat onder zijn jas en liep
weer even onopgemerkt terug naar zijn
koetsje, dat hij nu voorlopig met de vloer
mat uit Krelis' hokje kon stofferen. Hij
rekende er daarbij op, dat Krelis, noch
iemand anders deze mat op het eerste ge
zicht zou herkennen; Krelis zou bovendien
van mening zijn, dat zijn matje was ver
brand en er dus geen onderzoek naar gaan
instellen.
(Wordt vervolgd).