Conjunctuurverloop en inflatiegevaar K 77 SNELPON VANMORGEN IN DE VISUAL EN OP ZEE Mannenkoor en „Zangvogels" Qbv.ïïleyev Moord met staatsie 't Silver Stoepke Witte tanden - frisse adem met COLGATE 4 Effecten- en Geldmarkt Ongeoorloofde prijsvraag Monumentenzorg zette in Delft slooppartij stop Kerkelijk Nieuws Dr. Ph. J. Idenburg bijzonder hoogleraar in de pedagogiek Jac. Meyer op 81-jarige leeftijd overleden TIRKWM T errasvogelsKinheim ROTE HOUTSTRAAT 16 DEUX PIECES FEUILLETON door Wil Wanting VRIJDAG 13 APRIL 1956 Reeds meer dan een half jaar is de re gering doende het gevaar van een te rui me kapitaalmarkt af te wenden. De maat regelen tot beperking van het krediet en de laatste discontoverhoging hadden voor namelijk dat doel nl. de binding van de vrijkomende gelden voor langere tijd en het effect van deze maatregelen is tot dus ver wel reeds gebleken. Voor zover de cij fers van de particuliere banken thans strekken, kan worden geconstateerd dat de omvang van de particuliere kredietverle ning in de loop van dit jaar eerder is te ruggegaan dan gestegen. Wij hebben vroe ger al eens de vraag gesteld of hier niet aan de verkeerde kant werd begonnen om dat bij vele ondernemingen vergroting van het bedrijfskrediet noodzakelijk en ook wel verantwoord is. Maar hoe dit zij, de regering heeft met haar maatregelen en aanwijzingen voor de banken althans be reikt dat tal van bedrijven rechtstreeks een beroep doen op de kapitaalmarkt, hetzij door de uitgifte van obligaties, waarvoor dan thans veelal de vorm van in aandelen converteerbare obligaties wordt gekozen, het zij door de vergroting van het eigen kapitaal en ook de laatste weken is weer een groot aantal nieuwe emissies aange kondigd. Het blijkt wel dat er in het be drijfsleven een grote behoefte aan nieuw kapitaal bestaat, nu niet alleen nieuwe in vesteringen nodig zijn, gelijk doorgaans het geval is, maar het tempo van de nood zakelijke of gewenste vernieuwingen aan merkelijk is versneld en deze bovendien veel duurder moeten worden betaald dan voorheen. Uit de textielindustrie heeft Elseviers Weekblad daarvan onlangs een paar spre kende voorbeelden gegeven. Een niet- automatisch weefgetouw kost ca. f 1000, een weefautomaat f 5000, een moderne Sulzermachine f 30.000. Terwijl een hand- filmdrukinstallatie ca. f 25.000 kost, moet voor een volautomatische f 250.000 worden betaald en een automatisch werkende „Air-Conditioning" voor een middelgroot bedrijf vraagt ca. een half miljoen. Dit zijn dan zogenaamde diepte-inves teringen, omdat ze niet slechts de vervan ging van het oude produktie-apparaat be doelen, maar op de verlaging van de kost prijs van het produkt gericht zijn in de hoop dat op deze wijze de stijgende kosten van de handkracht kunnen worden opge vangen. Dit zal zonder twijfel ook de bedoeling zijn van de A.K.U. die thans de uitgifte van 10 miljoen aandelen a 150 pet. en van 29 miljoen in aandelen converteer bare' obligaties heeft aangekondigd, hetgeen tot dusver door de beurs niet slecht is op genomen, ook al is de koers van de aan delen deze week in overeenstemming met de algemene koersdaling wat teruggelopen. Dit is te meer opmerkelijk omdat de AKU over het vierde kwartaal en het gehele jaar 1955 een lichte daling van het winst cijfer heeft te zien gegeven bij een verdere stijging van de omzet, hetgeen dus op een verminderde winstmarge per eenheid pro dukt wijst. De textielindustrie heeft het, gelijk wij eerder hebben opgemerkt, in ons land ook elders trouwens niet ge makkelijk, maar de AKU is voortdurend bezig door een verdere diversificatie van haar produkten en met name door de bre dere toepassing van haar Akulonprodukt, ADVERTENTIE OMEGA Bmmft h*t vertrouwen tier wereltl in goud, goud op staal, geheel staal, vanaf 165. Maar dan hebt u ook een OMEGA De kleine zaak met de grootste keuze. GROTE HOUTSTR. 49 - TEL. 20049 Een fabriek van melkproducten en voe dingsmiddelen te Vlaardingen is door de economische politierechter te Rotterdam veroordeeld tot f 500 boete. De directie had in september een prijsvraag over één van haar melkprodukten uitgeschreven. Uit zes letters, de eerste en laatste waren bekend gemaakt, moest een woord worden samen gesteld, dat aangaf hoe men het produkt vond. Met een slagzin of rijmpje moest dit worden ingezonden. De hoofdprijs was een jaar gratis gebruik van produkten uit de fabriek tot f 150. Deze prijsvraag bleek in strijd te zijn met het verbod op het cadeaustelsel in de consumptiemelkhandel, dat staat in de Zui- velverordening 1950. De directie verklaar de dit niet geweten te hebben. De officier van justitie was overtuigd te zijn van de goede trouw van de directie. Maar ondertussen heeft men maar een mooie reclame gehad, die ongeoorloofd was, zei hij. zich van de textielmarkt minder afhanke lijk te maken. Ook is enige tijd geleden door de president-directeur, ir. Engel, medegedeeld dat grote investeringen nodig zijn ten einde een produktieverhoging van 10 a 12 pet. tot stand te kunnen brengen, waardoor een betere aapassing aan de vraag kan worden verkregen. Het prospec tus van de emissies is' nog verschenen, maar zal ongetwijfeld over de bestemming van het nieuwe kapitaal nadere medede lingen bevatten. Uit het feit dat het kapitaal slechts met ca. 10 pet. wordt verhoogd en het leeuwen deel der benodigde gelden uit de opbrengst van een converteerbare obligatielening zal worden verkregen, kan intussen wel wor den afgeleid dat de directie er naar streeft het eigen kapitaal, dat thans nog evengroot is als 15 jaar geleden, zo laag mogelijk te houden, teneinde dividendmogelijkhe den voor aandeelhouders niet al te zeer te beperken. Wat aan rente over de obligatieschuld moet worden betaald, kan immers onder de bedrijfslasten worden opgenomen en dus fiscaal aftrekbaar zijn, zodat om zo te zeg gen 43 pet. daarvan door de fiscus wordt betaald. Ook de emissiekoers van de aan delen ad 50 pet. boven pari, waartegen wel bedenkingen worden aangevoerd, is uiter aard aan de stabiliteit van het dividend en het aandelenrendement bevorderlijk, zo mede aan een gunstige verhouding tussen kapitaal en reserves. De A.K.U. had uit. 1954 c.a. 150 pet. van het kapitaal aan open reserves, waaronder ook een agio-reserve, waaruit over 1954 3 pet. als deel van het dividend is betaald, hetgeen ook voor 1955 zal geschieden. Deze agio-reserve bedroeg uit. 1954 24 miljoen,waarvan als dividend over 1955 c.a. 3 miljoen zal worden uit gekeerd, doch waaraan door de aangekon digde emissie weer rond 5 miljoen zal worden toegevoegd, zodat ze dan c.a. f 26 miljoen zal bedragen, dat is c.a. 23 pet. van het vergrote aandelenkapitaal. Worden de converteerbare obligaties t.z.t. in aandelen verwisseld, dan zal de agio-reserve met een belangrijk bedrag worden versterkt, zodat de verhouding tussen kapitaal en reserves dan weer gunstiger zal worden. Dat het thans bij de A.K.U. om grote bedragen gaat, blijkt wel uit het feit dat in totaal een bedrag van rond 45 miljoen wordt ge vraagd, terwijl uit. 1954 het saldo van de liquide middelen nog 75 miljoen bedroeg, dat echter voor c.a. 45 miljoen uit voor raden bestond. Behalve de A.K.U. zijn er nog tal van bedrijven, welke de uitgifte van nieuw ka pitaal of van obligaties hebben aangekon digd. Dat in deze tijd de vorm van conver teerbare obligaties wordt gekozen duidt er op dat er ten aanzien van het toekomstig kapitaalsrendement, d.w.z. de winstmarge op het produkt enige onzekerheid bestaat, hetgeen wel verklaarbaar is, nu de con junctuur zich op een topniveau bevindt en voortdurend gepoogd wordt een groter deel van de winst aan de werknemers ten goede te doen komen. Voor zover thans de jaarverslagen over 1955 zijn verschenen, moet worden gezegd dat de resultaten, algemeen gesproken, meevallen en in de meeste gevallen wordt ook een hoger dividend uitgekeerd. Bijzon dere aandacht trok deze week Thomassen Drijver, die bij een stijging van de ex ploitatiewinst van c.a. 33 pet. evenals over 1954 15 pet. dividend uitkeert, maar boven dien 10 pet. agiobonus in aandelen. Nog mooier maakte het Furness' Scheepvaart en Agentuur Maatschappij, die het dividend van 20 tot 25 pet. verhoogde, doch daaren boven 50 pet. in aandelen uitkeert. Dit zijn uiteraard krachtige stimulansen voor de beurs, die deze week de aandelen van laatst genoemde maatschappij op één dag 100 pet. hoger noteerde. Hier staat tegenover dat bijv. de grote papierfabrieken Van Gelder, Berghuizer en de Kon. Nederl. Papier fabriek, ondanks een verdere stijging van de omzetten, met een wat lagere winst uit komen als gevolg van de door de regering opgelegde prijsstabilisatie.De jongste loons verhogingen betekenen voor de bedrijven een verhoging van de loonsom met 5 a 0 pet., waaraan dan in de loop van het vol gende jaar in verband met de huurver hoging en de Ouderdomsvoorziening nog eens ten minste 4 pet. zal worden toege voegd, zodat de mogelijkheid van de door minister Zijlstra beoogde prijsstabilisatie hier en daar dan ook ernstig in twijfel wordt getrokken. Temeer, omdat, gelijk we de vorige week hebben aangetoond, de grondstoffenprijzen nog steeds de neiging hebben aan te trek ken en de aanhoudende vraag naar scheeps- ruimte de vrachten tot een niveau heeft opgestuwd dat belangrijk boven het hoog terecord van het vorig jaar uitgaat. Met name de wilde vaart profiteert hiervan, waar dan tegenover staat dat ook hier de bedrijfskosten voortdurend stijgen en voor nieuwe schepen drie a vijfmaal zoveel moet worden betaald als vóór de oorlog. Conjunctuurverloop en inflatiegevaar zijn daarom vraagpunten, waarop ook de meest deskundigen het antwoord moeten schuldig blijven. Enige weken geleden ontstond er te Delft enige ongerustheid, toen men constateer de, dat werklieden van de gemeente be gonnen waren met het slopen van een trapje in de walkant aan de Oude Delft, ter hoogte van het voormalige meisjeshuis, dat tegenwoordig als dependance van het stadhuis dienst doet. Er waren inwoners van Delft die de rijksdienst voor de Monu mentenzorg opbelden en vroegen of deze er van wist, dat een karakteristiek element in het Delftse stadsbeeld bezig was te ver dwijnen. Monumentenzorg wist niets. Het bleek, dat B. en W. op advies van de ver- keerscommissie uit de gemeenteraad op dracht hadden gegeven het trapje te ver wijderen en de walkant gelijk te maken. Nog dezelfde dag stelde monumenten zorg zich met Delft in verbinding en 's middags om twaalf uur werd het slopen gestaakt. Daarna werd overleg gepleegd en dit heeft er thans toe geleid, dat B. en W. hebben besloten, dat het trapje zal worden gerestaureerd. Slechts de bovenste trede zal circa 10 cm. smaller worden, waardoor er enige ruimte aan de walkant wordt gewonnen. Ned. Herv. Kerk Aangenomen naar Waarde G. E. Huising te Dreischor. Geref. Kerken Beroepen te Zwagerveen (2e maal) K. Feenstra te Klundert, die dit beroep ook aannam. Aangenomen naar Rotterdam-Zuid A. L. Bos te Katwijk aan Zee. Chr. Geref. Kerken Beroepen te Toronto (Free Chr. Ref. Church) W. Heerma te Groningen. ADVERTENTIE Twee trawlers en twee loggers Vanmorgen werd de IJmuidense markt van vis voorzien door de Tzonne (van 3 april) met, 750 kisten makreel, 350 haring, 100 kabeljauw, gul en kool, 60 wijting en 40 varia. De HD 87 had 200 schelvis, 50 gul en kabeljauw met wat kool en 150 stuks stijve. De KW 40 had 40 schelvis, 15 haring, 10 makreel, 30 wijting en 2000 kg tong. Tenslotte was de Nestor aan de markt, die na een afgebroken reis terugkwam met 250 kisten rondvis. Van de kust Twee loggers en achttien kotters voerden van de kustvisserij aan 15.000 kg tong, 500 kisten schol en 200 stuks stijve kabel jauwen. Naar het buitenland De export kocht de regels grote kabel jauwen voor 6484, betaalde voor de kleine 4144 en voor de kisten grote kabeljauwen 8496. Grote tong bracht 2.502.60 per kg op, voor de groot middel kwam 2.052.15 en de klein middel maakte 2.152.30. Tong I haal de 2.502.70 en de tweetjes zijn ver kocht voor 2.252.50. Groot, middel en zetschol noteerden 5855 en de enen deden 4850. Binnenlandse afzet Het binnenland kocht de zwarte kolen voor 4252, betaalde voor de grove gul ADVERTENTIE Nieuwe heerlijke smaak! Erg lekker ook voor kinderen Nieuw actief schuim! Houdt Uw mond fris en gezond Nieuwe lage prijs! Nu kan iedereen zich Colgate veroorloven.. Colgate de meest verkochte tandpasta ter wereld Met ingang van het komende studiejaar is vanwege de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen tot bijzonder hoogleraar in de pedagogiek aan de universiteit van Amster dam benoemd dr. Ph. J. Idenburg te 's-Gravenhage. In deze kwaliteit wordt dr. Idenburg tevens algemeen directeur van het Nutsseminarium voor pedagogiek. De functie van bijzonder hoogleraar werd sinds februari 1954 waargenomen door prof. dr. H. Nieuwenhuis, hoogleraar in de pedagogiek aan de universiteit te Gronin gen. Dr. Idenburg is sinds 1939 directeur- generaal van de statistiek, welke functie hij blijft bekleden. Het Nutsseminarium, Waarvan de heer P. Post als directeur de dagelijkse -leiding heeft, is 'n instelling van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen. De eerste bijzon dere hoogleraar was prof. dr. Ph. Kohn- stamm. Op 81-jarige leeftijd is nog vrij onver wacht overleden de heer Jac. Meyer, die vooral in de kringen der bloembollenkwe kers grote bekendheid genoot. De thans overledene heeft een opvallen de staat van dienst achter de rug in de plaatselijke afdeling van de Kon. Algemene Vereniging voor Bloembollencultuur. Hij was 63 jaar lid en maakte 50 jaar deel uit van het bestuur, waarvan 40 jaar als secre taris. In mei was hij bij leven en welzijn ook nog 45 jaar correspondent van het scheidsgerecht voor de bloembollenhandel geweest. Ook op ander gebied, is hij .actief geweest: in 1908 behoorde hij tot de op richters .van de boerenleenbank ..Bever wijk", waar hij vele jaren deel van het bestuur uitmaakte. Zijn vele verdiensten op organisatorisch gebied werden enige jaren terug gewaardeerd door het toeken nen van een Koninklijke onderscheiding. Met de kruik op zijn hoofd stapte Boeboema het dorp uit en naar de rivier; hij zong er een liedje bij, want hij vond het altijd leuk, als hij voor moeder een werkje mocht doen! Daar stroomde de rivier. Boeboema liep naar de kant, boog zich voorover en schepte het frisse water in de kruik. Ja, hij moest natuurlijk wel oppassen, dat de kruik niet uit zijn handen glipte 5-6 friesè. 'beschuit ADVERTENTIE 14 smullen van één rol eivol eieren FABRIEKEN TE LEEUWARDEN 3942, voor de middel gul 32f 34 en voor de torren 28. De haring haalde vanmorgen 1519, makreel 1518 en voor de schol III werd 15f 23 be taald. De schol II ging voor 2834 van de hand. Grove schelvis deed 2425, middel schelvis haalde 2832, klein middel 3538 en voor de pennen werd f 35 40 gegeven, terwijl de braadj es 2530 en de wijtingen 1820 opbrachten. Mijn opgevist Gisteravond omstreeks 10 uur heeft de „Texelstroom" (HD 74) een mijn opgevist, 35 mijl ten noorden van Terschellingen- bank. Nadat de schipper Den Helder heeft gebeld is het schip naar Den Helder ge stoomd, waar de marine de mijn zal de monteren. Zaterdag Voor de zaterdag komt de „Medan" (van 3 april) met 615 kisten vis, waarvan 230 makreel, 115 haring, 90 zwarte koolvis, 65 gul, 65 wijting, 20 schelvis, 10 diverse en 10 stuks kabeljauwen. Ook de Claesje zal thuisvarende zijn. Maandag Voor de maandag komt de „Allan Water" (van 4 april) binnen met 800 kisten vis, waarvan 280 schelvis en piepers, 130 gul. koolvis, kabeljauw en blanke koolvis, 80 wijting, 185 makreel, 85 haring, 20 diverse, 100 kleine kistjes haring en 100 stuks stijve kabeljauwen. Dagvangsten van de loggers Okko-Bosker, 50 kg en lj/2 m vis- Adria- nus, 10 kg en 6 m. Arie Nico, 40 kg en 4 m en 3 kabeljauwen. Cornells, 25 kg en 5 m. Concordia, 5 kg en 15 m. Prinses Mar griet, 80 kg en 1 m. Floris, 50 kg en 1 m. Elizabeth, 70 kg en 2 m en 3 kabeljauwen. Saturnus, 40 kg en 1 m en 1 kabeljauw. Willempje, 50 kg en 1 m. Alida, 40 kg en. 1 m en 1 kabeljauw. Jacoba, 10 kg en 6 m. Gebroeders, 30 kg en 1 m en 2 kabeljau wen. Avontuur, 40 kg en 2 m en 2 kabel jauwen. Petronella, 20 kg en 9 m. Agatha Arie, 10 kg en 5 m. Arie, 15 kg en !/2 m in een trek. Gebroeders, 30 kg en 7 m. Aleida, 25 kg en 4 m. Verwachting, 10 kg en i/2 m. Coen-Bot, 25 kg en 10 m. Exel- sior 3, 6 m en 15 kabeljauwen. Wiron 3, 1 m, 10 kabeljauwen en 2 m wolf. Dagvangsten van de kotters Leendert Jacoba, 25 kg en 6 m. Arendje Jacoba, 15 kg en 3 m. Anne Marie, 25 kg en 3 m. Rein, 25 kg en 5 m. Victoria, 10 kg en 8 m. Stern, 10 kg en 1 m. Alice, 25 kg en 8 m. Willy Alida, 25 kg en 6 m. Twee Gezusters, 10 kg en 4 m, een trek kwijt. Zeearend, 50 kg en 3 m. Wiron 1, 50 kg en 2 m. Arendje, 10 kg en 2 m. Kon. Juliana, 20 kg en 6 m. Alida Jacoba, 25 kg en 4 m. Pieter Jacob, 35 kg en 3 m. Emisel, 15 kg en 6 m. Arend Willem, 15 'kg en 5 m. Hoop 1, 25 kg en 6 m. Hoop 2, 25 k gen 3 m. Vios, 20 kg en 4 m. Magda, 50 kg en 1 m. Nehim 3, 25 kg en U/2 m in een trek. Nehim 4, 10 kg en 6 m. Klaas jr., 40 kg en 2 m. Vier Gebroeders, moet nog halen. Tinny Dieuw, 25 kg en 1 m en 7 ka beljauwen. Internos, geen vangst, pech ge had. Flevo, 10 kg en 1 m. Nehim 2, 20 kg en 6 m. Nachtvangsten van de loggers Arie Nico, 160 kg en U/2 m vis. Corne lls, 280 kg en 3 m. Concordia, 120 kg en 6 m. Elizabeth, 140 kg en iy2 m. Saturnus, 25 kg en 6 m. \yillempje, 80 kg en 1 m. Alida, 100 kg en 3 m. Jacoba, 120 kg en 9 m. Avontuur, 180 kg en 2 m. Petronella, 170 kg en 8 m. Agatha Arie, 80 k gen 10 m. Arie, 80 kg en 8 m. Gebroeders, 80 kg en 12 m. Aleida, 100 kg en 5 m. Verwach ting, 200 kg en 2 m. Coen-Bot, 100 kg en 10 m. Wiron 3, 4 m en 40 kabeljauwen en 1 m wolf. Exelsior 3, 30 m hoops en 40 kabeljauwen. Nachtvangsten van de kotters Leendert Jacoba, 10 Okg en 15 m vis. Anne Marie, 120 kg en 5 m. Victoria, 70 kg en 6 m. Rein, 120 kg en 6 m. Stern, 80 kg en 20 m een trek kwijt. Hermina 4, 80 kg en 5 m. Alice, 80 kg en 12 m. Willy Alida, 60 kg en 15 m. Twee Gezusters, 100 kg en 10 m. thuisvarende. Adriana Ca- tharina, 80 kg en 2 m. Willem, 80 kg en 3 m. Wiron 1, 180 kg en 2 m en 10 kabel jauwen. Arendje, 100 kg en 7 m. Jacoba, 100 kg en 6 m. Kon. Juliana, 50 kg en 15 m een trek kwijt. Alida Jacoba, 80 kg en 12 m. Pieter Jacob, 80 kg en 20 m. Hen- drikje, 120 kg en 4 m. Twee Gebroeders, 70 kg en 6 m. Emisel, 120 kg en 7 m. Arend Willem, 10 kg en 15 m. Hoop 1, 80 kg en 15 m. Hoop 2, 140 kg en 6 m. Vios, 50 kg en 10 m. Magda, 160 kg en 2 m. Nehmi 3, 150 kg en 7 m. Nehim 4, 80 kg en 6 m. Klaas Jr, 80 kg en 8 m. Tinny Dieuw, 120 kg en 2 m en 4 kabeljauwen. Jan Willem, 120 kg en 25 m hoops. Okko Bosker, 160 kg en 2 m, etn trek kwijt. Internos, weinig vangst. Flevo, geen vangst. Binnengekomen schepen IJM. 1 Tzonne, 205, 318, 241, 249, 226, 202. KW 45 Neptunus, kwam binnen met een zieke man. 108 Gebroeders, 40 Ever- hard Cristina, 10 Adrianus, 101 Nestor, 68. SCH. 126. 6 5nieuw. HD 87 Pieterje, 26, 80, 116. VD 9. UK 18, 264, 15, 50, 147, 176, 157, 94, 93, 136, 79, 69, 126, 59, 125, 44, 174. Vertrokken schepen IJM. 74 Martha, 205, 226, 249, 202, 239, 205, 318, 213, 241. KW 22 Orion, 175 On derneming, 20 Grietje, 19 Dirk, 29 Marga- rietha Maria, naar binnen. 45 Neptunus. SCH. 135 Cornelia Maria, 126, 65. UK 264, 1, 78, 93, 115, 248, 202, 4, 90, 85, 52, 215, 245, 162, 244. BU 33. AM 18. TU 14. HD 26, 4. VD 9. Het Hoogoven Mannenkoor en het chris telijke jeugdkoor „De Zangvogels" zingen beide onder leiding van de heer H. Slings, zodat een gecombineerde uitvoering dus voor de hand lag. In de comfortabele zaal van het Nederlands Hervormd Jeugdge- bouw had het deze donderdagavond plaats, waarbij het aan bezoekers niet ontbrak. Welgekozen liedjes voor het jeugdkoor waarborgdèn de fris zingende jongeren een geslaagd optreden, waarbij het belangrijke was, dat de leider er goed slag van had om met dit volkje om te gaan. De resultaten zijn niet uitgebleven: het drietal werkjes van Henri Zagwijn klonk verrassend goed, maatvast, op toon en verzorgd van uit spraak. De favoriet van het optreden van „Zangvogels" was echter het populaire liedje „Holri-jé" van Jac. Schutte en A. de Raaff, dat een daverend applaus oogstte, j voornamelijk door de ontwapenende fris- heid waarmee het tachtigtal jongeren het uitvoerde. Het vooraf laten declameren van de zangteksten door een der koorleden was een aardige vondst. Vooral declama- trice nummer één verdiende een pluim voor het zeggen van „Den avond zijgt als zegen". Voor het Hoogovenkoor was het een eer ste optreden na drie jaren binnenskamers gestudeerd te hebben. Het opende met „Ecce quomodo moritur" van Jacob Handl, een motet uit het midden der zestiende eeuw. De vereniging bleek over een fraai fond van diepe mannenstemmen te be schikken. Vooral het basregister met zijn fluwelen klank deed het goed. De eerste en tweede tenoren konden eveneens voldoen, maar hun zingen was nog niet homogeen genoeg en zonder de steun van baritons en bassen wat labiel van toon. Directeur Slings durfde het aan Gou nod's beroemde klaagzang „Super flumina Babylonis" te laten uitvoeren. Men had grote aandacht voor zijn aanwijzingen; de crescendi en decrescendi waren verzorgd; de uitspraak vond ik minder fraai; de grote fuga kwam er streng ritmisch uit, hoewel niet afgewerkt wat klank betreft. Daar zong men nog te individueel voor. De ca paciteiten van de heer Slings kennende zal hij dit echter wel weten te verbeteren. Het slotkoor was daar al een bewijs van, want toen keerde de homogene klank van het openingsnummer terug. De operakoren lieten zich gemakkelijk zingen en de heren hebben er plezier aan beleefd, maar fraaier van klank was het tweetal negro-spirituals, waarin de sonore bassen uitblonken. Aan mevrouw Barta J. de Graaf-Verdam en Hélène Hubbeling was de zorg toe vertrouwd voor een instrumentaal inter mezzo. Eerstgenoemde is steeds een graag gehoorde medewerkster aan muziekuitvoe ringen in Hoogoven-kringen. Haar violis- tische kwaliteiten steken ver boven de middelmaat uit. Hélène Hubbelings spel heb ik kort geleden reeds geroemd. Het samenspel van beide dames was echter in Mozarts sonate in e niet steeds even vlek keloos door verkeerde opstelling der uit voerenden. Minder gelukkig was daarbij nog de keuze van het programma, dat voor deze avond te „geleerd" en te „gewichtig" was. Dan was zo'n zang door het mannenkoor als het geestdriftig uitgevoerde Staalwer- kerslied van Jacques Moolenijzer een stre ling voor oor en gemoed. Waarbij wij graag de foutjes, die er aan dit en aan het Lim burgse lied nog kleefden, vergeven, omdat ze zo enthousiast en bevrijdend klonken. A. J. VAN DER WEIJDEN De thuisclub verschijnt in de volgende opstelling: Butter; Spanjaard en Akker man; Van Eden, Robben en Nieuwenweg; Rijke, Schippers, Pellemans, Van Vuuren en Goedhart. ADVERTENTIE Rijke sortering (43) Op dinsdag 26 april, des ochtends om kwart over acht, ging hij ongezien, althans onopgemerkt, naar de telefooncel in Van Abels pension. Er liepen om die tijd meer koetsiers over de diensttrap en het gang- portaal, zodat er niets eigenaardigs in was, dat hij ook boven kwam; hij moest alleen het juiste ogenblik een seconde maar gebruiken om ongezien de cel binnen te glippen. Dat lukte. Hij sloot de telefooncel met de sleutel van binnen af, vroeg een dringend gesprek aan met het Leidse pen sion, waar Rovaart woonde en kreeg dat om 8.03 door. Op dat ogenblik kwam zijn oude be kwaamheid in het imiteren van stemmen hem te stade. Opzettelijk bootste hij juist de heel karakteristieke stem na van pro fessor Van den Burg, die hij kende als klant van Van Abels stalhouder ij en in die stemtravesti nodigde hij dr. Rovaart uit om die avond bij hem, de rector magnifi cus te Illingen te komen dineren. Natuur lijk nam Rovaart die uitnodiging aan; hij kon moeilijk anders doen, en „professor v. d. Burg" zei tot slot dat hij speciaal voor een rijtuig zou zorgen om dr. Rovaart van het station te halen. Door ruiling met een collega dat kwam vaker voor was Rumpeldink erin geslaagd voor dié middag het ritje te krij gen, dat freule van Havelandt besteld had, omdat hij wist dat, als hij verstek liet gaan, de freule, die geen telefoon had,, de stal niet kon opbellen. Hij zorgde er daar entegen voor om 7.24 uur aan het station te zijn. De enige moeilijkheid was ervoor te zorgen dat zijn collega Kabelaar hem niet In de gaten kreeg. Maar die had het al gauw te druk door zijn strijd met an dere snorders. Zo wist hij Rovaart op te vangen, die hem niet herkende (zij hadden elkaar ja renlang niet meer gezien), en die meende, dat dit het dooi- professor Van den Burg gestuurde rijtuig was. Uit een vraag bleek Rumpeldink dat Ro vaart ook niet wist waar de rector magni ficus woonde, zodat Rumpeldink iets had kunnen mompelen van „in een buiten wijk". Verder had hij ervoor gezorgd het des tijds door Proster aan Ixora gegeven wa pen mee te nemen, zonder zichzelf nog rechtstreeks te durven bekennen waarom hij dat deed, maar feitelijk toch met de be doeling nu desnoods tot het uiterste te gaan! Hij was met zijn passagier inderdaad naar een stille buitenweg gereden, was daar gestopt, was afgestegen en had zich daar bekend gemaakt. Een hevige woor denwisseling was gevolgd. Rovaart had zich niet ontzien hem de grofste en ge meenste dingen naar het hoofd te wêrpen en in een opwelling van ware razernij was Rumpeldink toen tot het uiterste gegaan: met het wapen had hij Rovaart onverhoeds een steek toegebracht die door zijn me disch geschoolde hand zo deskundig ge plaatst was, dat zijn halfbroer enige ogen blikken later de laatste adem uitblies. Rumpeldink had het moordwapen in een krant gerold en diep in zijn jaszak gesto ken, de gordijntje® van het koetsje neer gelaten en was toen zo snel mogelijk naar de stad teruggereden. Eén straat vóór de Drieherendrift was hij echter gestopt en had iets onder de hoef van zijn bles gewrongen, zodat hij even na zes uur met een kreupel paard aan de stal terug kwam. Daar was toen net de ruzie aan de gang tussen Krelis en de koetsier en de koetsier en palfrenier van het staatsierijtuig, dat op dat ogenblik in het wagenhuis werd ge rold. Die ruzie trok zozeer ieders aandacht, dat niemand ook maar op Rumpeldink en zijn koetsje lette. Rumpeldink spande uit, gaf de kreupele bles aan de hoefsmid over en duwde met een der wagenpoetsers het rijtuig, waarin Rovaarts lijk verborgen was, naar binnen. (Dit moest Enters bekennen, was de mo gelijkheid, door hem en Boekje over het hoofd gezien, de enige mogelijkheid om Rovaarts lichaam onder de neus van Krelis de stal binnen te smokkelen). Rumpeldinks koetsje kwam juist naast het staatsierijtuig te staan en dit speelde hem prachtig in de kaart. Want hij moest liet lijk van Rovaart zo snel mogelijk on gezien uit zijn koetsje zien weg te krijgen. Aan de wagenpoetser, die van de verte uit hevig meeleefde met de herrie rond Krelis, zei hij, dat zij zelf het binnenwerk van het koetsje wel zou opwrijven; trou wens, meestal deden de koetsiers, die een vast rijtuig reden, diat zelf. Terwijl die woordenwisseling voortgang vond, opende Rumpeldink vliegensvlug de nu tegenover elkaar, geplaatste portieren van zijn eigen en van het staatsierijtuig en op die manier verborgen voor onbe scheiden blikken tilde hij Rovaarts lijk van het ene in het andere voertuig en verstopte het zo goed mogelijk onder de zitbank. Zijn handen en het bloedbevlekte wapen veeg de hij, juist om de indruk te wekken dat de moord in het staatsierijtuig gepleegd was, op de kussens daarvan af. De wand van het lijk bloedde toen niet meer, maar wel zag Rumpeldink, dat er bloed gevloeid was op de vloermat van zijn koetsje. Dit nu vormde een nieuw probleem. Hij deed, wat het meest voor de hand lag en verwisselde nu ook de vloermatten. Deze waren even groot en ogenschijnlijk ook ge lijk, alleen met dit verschil, dat de matten der senaatsrijtuigen in het midden de in geweven initialen V.A. vertoonden, terwijl de matten in de gewone rijtuigen egaal waren. Maar op het midden van Rumpel dinks eigen vloermat plekte een grote plas bloed en als die mat in het staatsierijtuig lag, zou zelfs Van Abel niet kunnen zien, dat deze daar niet thuis behoorde. Bij deze verwisseling scheen het vulpotlood, door jhr. Tjadde in het senaatsrijtuig verloren, onder de daarin door Rumpeldink gelegde mat te zijn gerold. Hiervan had Rumpel dink echter niets gemerkt. (Inspecteur Enters moest toegeven de fout te hebben gemaakt, dat hij toch nog teveel gelet had op dat voorwerp en te weinig op de plaats waar het gevonden was: onder de mat). Nu zat Rumpeldink echter weer met een nieuwe moeilijkheid. Het lijk en het bloedbevlekte vloermatje waren nu wel weggewerkt, maar hij had nu zelf een vloermat, die niet in zijn koetsje maar in een staatsierijtuig hoorde. Dit hoefde nu wel niet dadelijk uit te komen, vooral ndet als de mat in het staat sierijtuig, zoals hij verwachtte, door de politie in beslag genomen zou worden en dan voorlopig niet gereinigd zou worden en zo lang hij zelf maar zorgde steeds zijn eigen koets schoon te houden en te voor komen, dat anderen, de wagenpoetsers bij voorbeeld, dit deden. Maar hierdoor dreig de hem toch een permanent gevaar, dat bovendien groter werd naarmate er meer tijd verstreek. Hij kon onmogelijk een mat uit een ander rijtuig wegnemen en met de zijne verwisselen. Want dat zou zeker op gemerkt worden en slapende honden wak ker maken. Bovendien zou iedere koetsier steeds wel de mat uit zijn eigen rijtuig herkennen, Hoe kwam hij nu aan een mat zonder initialen? Hij wist dat Van Abel een reservevoor- raad van matten bewaarde in de gesloten portaalkast op de eerste étage. Maar daar kon hij natuurlijk niet bijkomen. Toen rees bij hem het plan voor de inbraak. Hoe moest hij zich echter voorlopig behelpen? Op dat ogenblik dacht hij aan Krelis, die op dat moment nog altijd stond te kiften met de koetsiers, aan diens portiershokje, waarin een gewoon oud rijtuigmatje lag, aan diens potkacheltje en aan de 'plaag zieke staljongens, die daar steeds allerlei ongerechtigheden instopten. Denken en doen was voor Rumpeldink één! Met de mat uit zijn koetsje ging hij vlug, door de ruziemakers niet opgemerkt, naar 't portiershokje, stopte snel de mat van het staatsierijtuig in de kachel, ver borg Krelis' vloermat onder zijn jas en liep weer even onopgemerkt terug naar zijn koetsje, dat hij nu voorlopig met de vloer mat uit Krelis' hokje kon stofferen. Hij rekende er daarbij op, dat Krelis, noch iemand anders deze mat op het eerste ge zicht zou herkennen; Krelis zou bovendien van mening zijn, dat zijn matje was ver brand en er dus geen onderzoek naar gaan instellen. (Wordt vervolgd).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1956 | | pagina 6