IJmuider Courant | 1956 | 18 april 1956 | pagina 2

Eerste Lekwater begin 1957
naar Vogelenzangse duinen

V

PANDA EN DE MEESTER-VERZAMELAAR

Wereldnieuws

r n

Geen onverdeelde instemming
met het landbouwbeleid

Helft der 53 km lange transport
leiding Jutfaas-Leiduin voltooid

Q.Th-9antunva

De radio geeft donderdag

EERSTE KAMER

Heringa Wuthrich

Zccti ló Aet

zo

WOENSDAG 18 APRIL 1956

2

Totale kosten geraamd
op f 60 miljoen

Flexibele buisleiding

Acht km. infiltratie
gebied

Nieuw filtersysteem

Ophokplicht postduiven
in Noordholland

Verkeersongeluk in België
eist drie mensenlevens

BLIKSEMAFLEIDERS

Karl Barth zeventig jaar
en nog steeds actief

„Nacht en nevel"
wel naar Cannes

Apartheid op buslijnen in
Kaapstad ingevoerd

OVER
PRODUCTIE

(Van een verslaggever)

Als alles meeloopt, zullen de Amsterdammers begin 1957 hun eerste kopje
thee kunnen zetten van het nieuwe, lang-begeerde „Lek-duinwater". Niet dat
zij daar ook maar iets van zullen merken, want smaak en zuiverheid van dit
water zullen precies gelijk zijn aan die van het oude leidingwater. Maar wel zal
daarmee voorlopig een eind gekomen zijn aan het probleem van een voldoende
duinwatervoorziening, dat de hoofdstedelijke vroedschap gedurende een lange
reeks van jaren zoveel zorgen gebaard heeft.

Amsterdam heeft namelijk al meer dan een halve eeuw uitgebreide roofbouw
moeten plegen op zijn drie water-wingebieden: de duinen bij Vogelenzang, de
Loenderveense plas en de heide onder Hiiversum. Aan het eerste en belangrijkste
wingebied de om hun natuurschoon wijd en zijd vermaarde „Waterleidings
duinen" is bijvoorbeeld in 1954 ruim 28 millioen m3 water onttrokken, terwijl
de regen hier per jaar slechts een 15 millioen m3 „inbrengt", waarvan dan nog
een derde door zijdelingse afvloeiing verloren gaat.

Decennia lang heeft men dan ook in steeds sterkere mate moeten interen op
dit natuurlijke water-kapitaal, hetgeen mogelijk was doordat zich in de loop van
vele eeuwen in de diepe ondergrond een aanzienlijk surplus aan overjarig duin
water gevormd heeft.

Tenslotte echter nam het verbruik onder meer door de gestaag stijgende
waterbehoefte van de industrie zo onrustbarend toe, dat ook deze surplus-
voorraad uitgeput dreigde te raken, met alle gevolgen van dien (o.a. de nood
lottige verzilting van de bodem).

Daarom werd het plan ontworpen, rivierwater uit de Lek in de duinen te
infiltreren een plan dat aanvankelijk op bijna onoverkomelijke technische en
financiële bezwaren strandde.

Men had echter geen keus en dus werd er, kort na de tweede wereldoorlog,
met de uitvoering van dit kostbare project begonnen, nadat eerst met vele proe
ven en schaalmodellen alle mogelijkheden en onmogelijkheden nauwkeurig
waren uitgedokterd.

Daarbij bleek onder meer dat aanvoer
van rivierwater van Jutfaas naar de dui
nen (53 km) veel economischer zou kun
nen gebeuren als het tevens dienstbaar ge
maakt werd aan de waterbehoefte van de
Hoogovens en Van Gelder Zonen in Velsen
en van de provincie Noordholland voor
haar winplaats in Castricuim. Daarmee zou
de lengte der aanvoerleidimg vergroot wor
den tot 82 km. De gemiddelde kosten per
m3 aangevoerd water zouden echter be
langrijk kunnen dalen.

Op deze basis is in 1950 een akkoord ge
sloten tussen d'e provincie en Amsterdam,
waarbij besloten werd de nodige kunstwer
ken door een gezamenlijk beheerde ven
nootschap - de N.V. Watertransport Mij.
Rijn-Kennemerland - te doen uitvoeren.

Voor rekening van deze N.V. voert de
Amsterdamse gemeente-waterleiding de
werken in Jutfaas en de transportleiding
van Jutfaas naar Vogelenzang uit, terwijl
het P.W.N. de aanleg van het pompstation
Vogelenzang en de toevoerleiding vandaar
naar Velsen voor zijn conto neemt.

ADVERTENTIE

M'n vrouwtje zei dat ik niet gul ben
En dat ik een zeer slome knul ben
'k Riep: Nou is 't genoeg
'k Ga Nee, niet naar de kroeg -
Naar DANTUMA en koop me

een vulpen

Zijlstraat 90 Haarlem Tel. 11161

HILVERSUM I. 402 M.

7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed
en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en weer
bericht. 8.15 Platen. 9.00 Voor de vrouw. 9.40
Platen. 10.00 Gewijde muziek. 10.30 Morgen
dienst. 11.00 Voor de zieken. 11.45 Piano.
12.00 Angelus. 12.03 Metropole-orkest en so
list. (12.30 Land- en tuinbouwmededelingen.
12.33—12.40 Wij van het land). 12.55 Zonne
wijzer. 13.00 Nieuws en Katholiek nieuws.
13.20 Mezzo-sopraan en piano. 13.50 Platen.
14.00 Platen. 14.45 Voor de vrouw. 15.15 Lich
te muziek. 15.35 Platen. 16.00 Bijbellezing.
16.30 Viool en piano. 17.00 Voor de jeugd.
17.30 Platen. 17.40 Koersen. 17.45 Pianorecital.
18.10 Vocaal ensemble. 18.30 Fries program
ma. 18.45 Leger des Heilsmuziek. 19.00
Nieuws en weerbericht. 19.10 Platen. 19.20
Sociaal perspectief. 19.30 Platen. 20.00 Radio
krant. 20.20 Gevarieerd programma. 21.45
Platen. 22.00 Tijdschriftenkroniek. 22.10 Or
gelconcert. 22.35 Platen. 22.40 Sport. 22.45
Avndoverdenking. 23.00 Nieuws. 23.15 Sport
uitslagen. 23.20—24.00 Platen,

HILVERSUM II, 298 M.

7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Platen.
7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen.
9.00 Gymnastiek voor de vrouw. 9.10 Voor de
huisvrouw. 9.15 Platen. 9.40 Morgenwijding.
10.00 Platen, 10.50 Voor de kleuters. 11.00
Voor de vrouw. 11.15 Kamerorkest. 12.00
Piano en zang. 12.25 In 't spionnetje. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.35 Pla
ten. 12.50 Uit het bedrijfsleven, causerie.
13.00 Nieuws. 13.20 Promenade-orkest. 13.55
Beursberichten. 14.00 Voorjaarsklanken. 14.45
Viool en piano. 15.15 Voor de zieken. 16.00
Van vier tot vijf. 17.00 Voor de jeugd. 17.45
Regeringsuitzending: Nederland en de we
reld: Het Nederlandse recht in de wereld.
18.00 Nieuws. 18.15 Sportproblemen. 18.25
Lichte muziek. 18.55 Gesproken brief uit
Londen. 19.00 Voor de kleuters. 19.05 Lichte
muziek. 19.30 Jazzmuziek. 19.55 Toespraak.
20.00 Nieuws. 20.05 Concertgebouworkest en
solist. (In de pauze pl.m. 21.05—21.30 Voor
dracht). 22.10 Platen. 22.40 Actualiteiten.
23.00 Nieuws. 23.15 Sportactualiteiten. 23.25
24.00 Platen.

TELEVISIE (N.T.S., N.C.R.V.)

10.00—12.30 Eurovisie: Reportage van het
kerkelijk huwelijk van Prins Rainier III en
Prinses Grace, te Monte Carlo. 20.00 Journaal
en weerbericht. 20.15—20.40 Filmoverzicht
van de huwelijksplechtigheden te Monte
Carlo (Eurovisie). 20.00 Journaal. 20.40 TV-
encyclopedde. 20.43 Wat is de krabnevel?
20.53 Tele-Foto-Tips. 21.03 Filmprogramma.
21.18 Reportage 21.38 Multatuliprogramma.
21.55 Dagsluiting.

BRUSSEL, 324 M.

12.00 Orkestconcert. 12.30 Weerbericht.
12 34 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Orgel. 14.00
Engelse les. 14.15 Platen, 14.30 Franse les.
14.45 Zang. 15.00 Pianorecital. 15.45 Platen.
1602 Platen. 16.30 Alt en piano. 17.00
Nieuws. 17.10 Platen. 17.15 Voor de kinderen.
18.15 Kamermuziek. 18.30 Voor de soldaten.
19.00 Nieuws. 19.30 Reportage. 19.40 Platen.
19.50 Politieke causerie. 20.00 Verzoekpro-
gramma. 21.30 Jazzmuziek. 22.00 Nieuws. 22.15
Muzikale causerie. 22.55—23.00 Nieuws.

Het rivierwater zal worden onttrokken
aan het Amsterdam-Rijnkanaal onder Jut
faas, waar het in het nieuwe pompstation
gezuiverd wordt van slib en andere ver
ontreinigingen. Deze zuivering geschiedt
door 28 filters met een oppervak van 1500
m2, waarna het water onder een druk van
enkele atmosferen in de transportleiding
geperst wordt, opdat het zonder verdere
opjaging naar het duingebied bij Vogelen
zang kan stromen. De capaciteit van dit
pompstation - dat met kantoorruimte, la
boratorium, werkplaatsen en magazijnen
een totale inhoud van 60.000 m3 krijgt, is
10.000 m3 water per uur.

Voor de buizen van de 53 km lange
transportleiding is de keuze gevallen op
voorgespannen beton, dat weinig materiaal
vereist, goedkoop is en waarin geen scheur
vorming te duchten valt. Op zes plaatsen
langs de weg tussen Jutfaas en Vogelen
zang is men reeds bezig met het leggen
van deze buizen, die een inwendige door
snede van anderhalve meter hebben, zes
meter lang zijn en per stuk 9000 kg wegen.
Geen- wonder dus dat de 1 aannemers van
dit karwei hiervoor hun zwaarste geschut
hebben laten aanrukken: enorme rijdende
portaalkranen, diesellocs en bulldozers
van het grootste formaat.

Ongewoon is ook de verbinding van de
buizen onderling. Deze bestaat uit zwaie
ringen van een bizonder rubbermengsel dat
niet verhardt. Daafmee wordt een zekere
bewegelijkheid verkregen, waardoor de
leiding zich aan een eventueel verzakken
de ondergrond kan aanpassen. Op sommige
plaatsen - in totaal over 17 km - is de on
dergrond echter zo slap dat fundering der
leiding op houten paalj ukken nodig is.

Het racé omvat tal van kruisingen met
kanalen, spoorbanen, wegen en dijken. De
kruising met een tiental kanalen door mid
del van betonnen zinkers is reeds uitge
voerd. De transportleiding zelf is klaar
over een lengte van 24 km.

Wat gebeurt er nu met het Lekwater als
het in de Vogelenzangse duinen aankomt?
Door een tweede pompstation in Leiduin
nabij de Oranjekom - thans nog in aan
bouw - wordt het in zogenaamde infiltra-
tiegeulen gestuwd - aaneengeschakelde
duinpannen, door ondiepe kanalen verbon
den, waarvan er een groot aantal worden
aangelegd, parallel aan elkaar en op onder
linge afstanden van 200 meter, in het Noor
delijke deel van de waterleidingsduinen.
Door de bodem van deze geulen zakt het
rivierwater naar beneden en siepelt dan,
uiterst langzaam, zijdelings weg naar de
op grote diepte ingebrachte „drain
leidingen". De afstand van deze drains tot
de infiltratiegeulen is zo gekozen dat een
„verblijfsduur" van twee maanden voor
het water in de bodem gegarandeerd is: de
minimale termijn om een goede, bacterie-
vrije en chemisch-gelijkmatige kwaliteit
duinwater te verkrijgen.

Ook worden er voorzieningen getroffen

om ingeval van storing in de aanvoerlei-
ding of slechte kwaliteit rivierwater een
buffervoorraad „direct leverbaar" water te
vormen, zodat men op alle eventualiteiten
is voorbereid.

De lengte van het thans in uitvoering
genomen deel der infiltratiegeulen is acht
km, waarvoor een millioen m3 zand moet
worden afgevoerd. Het drainleidingennet
is in totaal 5 km lang. Hiermee kan per
jaar ongeveer 25 milliijen m3 rivierwater
in duinwater worden herschapen.

Het bestaande filterbedrijf in Leiduin,
waar totnogtoe het „authentieke" duinwa
ter gezuiverd wordt van verontreinigingen,
zal grote veranderingen moeten ondergaan.
De capaciteit van dit bedrijf - 30 millioen
m3 per jaar - wordt uitgebreid, de ver
ouderde voorfilters zijn of worden ver
vangen door nieuwe „zelfreinigende"
soorten met fijner filtermateriaal en een
driemaal grotere capaciteit.

Een andere nouveauté is het overdekken
van de nafilters, waarin het water gezui
verd wordt van organische stoffen en bac
teriën. Deze overdekking sluit het daglicht
uit, zodat alg- en wierafzetting op de fil
ters achterwege blijft, waardoor het wa
ter sneller kan doorstromen en beter van
smaak en kwaliteit wordt.

Als de thans in uitvoering zijnde gedeel
ten van het project eind 1956 gereed zijn,
zal de waterwinning uit de duinen onge
veer verdrievoudigd kunnen worden. Naar
raming zal Amsterdam ongeveer 53 per
cent van de productie afnemen, de Velsen-
se grote industrieën 21 percent en de pro
vincie Noordholland 23 percent. Dat is ech
ter nog niet voldoende om de toekomstige
behoefte aan water (voor Amsterdam anno
2000 geschat op 90 tot 100 millioen m3 per
jaar!) te dekken. Daarom gaat de hoofd
stad nu ook de winning van water uit de
Loenderveense plassen opvoeren tot 40
millioen „kuub" per jaar. Daarna resteert
dan nog, als laatste mogelijkheid, de aan
leg van een tweede infiltratiegebied voor
rivierwater in de zuidelijke helft der wa
terleidingsduinen, waaruit ook ongeveer 25
millioen m3 per jaar gewonnen kan wor
den. Deze uitbreiding krijgt over vijf jaar
zijn beslag. Daarmee zal Amsterdam, zo
hoopt men, het hoofd weer een halve eeuw
boven water kunnen houden, al moet het
daar diep voor in de zak tasten. De totale
kosten van het project worden namelijk
geraamd op zestig millioen gulden. Des
ondanks ligt het niet in de bedoeling de
waterieidingstarieven op korte termijn te
verhogen.

ADVERTENTIE

Overleg tussen de betrokken organisaties
van postduivenhouders en landbouwers
heeft ertoe geleid, dat voor Noordholland
wederom een afspraak is gemaakt met be
trekking tot een ophokplicht voor post
duiven. Deze afspraak houdt in, dat in de
periode van 23 april tot 23 mei iedere dag
de postduiven zullen worden opgehokt tot
des namiddags halfzes. De postduiven mo
gen wel deelnemen aan wedvluchten en
africhtingen.

Postduiven, d'ie zich tijdens genoemde
periode en vóór het aangegeven uur op
het veld bevinden kunnen ten offer vallen
aan maatregelen, die noodzakelijkerwijs
getroffen moeten worden ter bestrijding
van wilde duiven.

In het belang van de postduivenhouders
en de landbouwers dringen de Nederlandse
Postduivenhoudersorganisatie en de Ge
westelijke Raad voor Noordholland van
het Landbouwschap erop aan zich strikt
aan de afspraken te houden.

De landbouwers zullen zich na halfzes
dienen te onthouden van een bestrijding
der postduiven, terwijl voorts in geen ge
val mag worden geschoten op overvliegen
de postduiven.

FLEURUS (Belga). Maandagavond is te
Fleurus, in België, een verkeersongeval
gebeurd, dat drie mensen het leven heeft
gekost. Een grote vrachtauto met aanhang
wagen stond, wegens motorpech, aan de
kant van de weg. Een takelwagen trok de
auto op, waarna de motor aansloeg. Noch
de bestuurder van de vrachtauto, noch die
van de takelwagen hadden echter gemerkt,
dat het achterlicht van de aanhangwagen
niet meer werkte. Een kleine wagen reed
in volle vaart tegen de aanhangwagen op.
Door de schok vlogen de deuren open
en twee inzittenden, een man en zijn elf
jarig dochtertje werden naar buiten geslin
gerd. De bestuurder van de auto, een broer
van de andere inzittende, zat vastgeklemd
achter het stuur. Allen bleken te zijn over
leden.

De Eerste Kamer heeft gisteren de PTT-
begroting voor 1956 besproken. Daarbij
hebben de heren Broeksz (P. v. d. A.) en
Brandenburg (C.P.N.) erop aangedrongen,
de tarieven van de draadomroep niet te
verhogen.

De begroting van het -Staatsvissers-
havenbedrijf te IJmuiden werd, met de
stemmen der communisten tegen, aange
nomen.

Daarna kwam de begroting van Land
bouw, Visserij en Voedselvoorziening aan
de orde. De heer Louwes (V.V.D.)
waarschuwde tegen radicalisering in de
boerenstand op politiek en maatschappe
lijk terrein.

Het melkprijsbeleid noemde hij „ratio
neel doorgedacht tot in de uiterste conse
quenties, maar niet wijs".

Het tienjarig beleid van minister Mans-
holt overziende zei de heer Louwes, dat de
minister er in is geslaagd het vertrouwen
van de agrarische bevolking te winnen en
te behouden. Ook in internationaal opzicht
heeft de minister door zijn grote werk
zaamheid er veel toe bijgedragen, dat in het
buitenland grotere bekendheid is gegeven
%an de agrarische mogelijkheden en pro
blemen in ons land. Op het terrein van de
visserij is alles niet zo gelopen, zoals de
minister ?al hebben gewenst.

Er is onder de boeren door verschillen
de oorzaken onrust ontstaan, zei de heer
Kol ff (C.H.) Een van deze oorzaken
wordit gevormd door de moeilijkheden van
de nieuwe loonpolitiek. De arbeidskrach
ten uit de economisch zwakke bedrijven,
waartoe hij ook de landbouw rekent, zul
len steeds meer worden aangetrokken door
de economisch sterke bedrijven. Hij vroeg
de minister, hoe een oplossing voor dit
vraagstuk kan worden gevonden.

Bij bespreking van de tuinbouw zei de
heer Kolff niet helemaal gerust te zijn over
de afspraken, die met België zijn gemaakt
om te voorkomen, dat het tornatendrama"
van het vorige jaar zich zal herhalen. Bel
gië heeft zich wel eens meer niet aan af
spraken gehouden, als het d'e land- of tuin
bouw betreft.

Over het melkprijsbeleid zei hij, dat de
vaststelling van de garantieprijs voor melk

voor 1955/56 in landbouwkringen veel be
roering en ontevredenheid veroorzaakt.

Ook de heer DeVosvanSteen'wijk
(V.V.D.) merkte op dat de melkgarantie-
prijs vooral voor de bedrijven op de-zand
gronden beneden de kostprijs ligt.

De richtlijnen voor het pachtbeleid
noemde hij onjuist. De eigenaars lijken hoe
langer hoe meer in de verdrukking te ko
men. Sombere perspectieven zag hij voor
de toekomst van het veehoudersbedrijf
onder het beleid van deze minister.

De heer Rip (A.R.) betreurde het dat
de hoogconjunctuur helaas niet voor de
landbouw geldt. De opbrengsten dalen en
de kosten stijgen. Hij besprak voorts, even
als prof. Molenaar (V.V.D.) na hem,
het ontslag van de secretaris-generaal van
het ministerie van Landbouw, mr. Bon
nerman. De heer Hoogland (P. v. d. A.)
was van mening dat de regering een veel
te optimistische kijk op de toestand in het
boerenbedrijf heeft. Over het visserijbe
leid merkte de heer Roebroek (K.V.P.)
op dat de bedrijfsorganisatie zeer zeker op
hoger peil is gekomen, waardoor de samen
werking tussen overheid en bedrijfsleven
aan waarde heeft gewonnen. Nog groter
eenheid in de organisatie is echter nood
zakelijk. Deze afgevaardigde bepleitte de
aanstelling van een staatssecretaris voor
de visserij. Hij hoopte, dat bij de komende
kabinetsformatie met deze wens rekening
zal worden gehouden.

De laatste spreker, mr. In 't Veld (P.
v. d. A.), zei dat volgens door hem ontvan
gen inlichtingen de toestand op de kleine
landbouwbedrijven op de lichte gronden
niet rooskleurig is. Tot elke prijs dient te
worden voorkomen, dat deze boeren i-n de
zelfde toestand zullen komen als waarin
zij in de dertiger jaren verkeerden. Dit is
een nationale kwestie, waarvoor een na
tionale oplossing moet worden gevonden.

ADVERTENTIE

HAARLEM

12. „Ja, als ik van deze Mungvaas nog
een tweede exemplaar kon bemachtigen,
zou een hartewens van mij vervuld wor
den", zei verzamelaar van Ekster. „Dat
kan ik aanvoelen", merkte Joris op, „tus
sen al die paren valt deze vrijgezel wat
uit de toon". „Precies", zei de verzame
laar, „en daarom heb ik ook overal naar
het ontbrekende exemplaar gezocht, maar

tot nog toe vergeefs, helaas". Hij zuchtte
en keek even ietwat bedrukt naar de een
zame vaas. „Tja", vervolgde hij, „zoals ik
al zei: ik zou er ALLES voor over hebben,
als ik hier ook een stel van kon maken".
„Komaan", zei Joris plotseling, „thans
moet ik gaan. Het was mij een genoegen,
om je verzameling eens te mogen zien,
ouwe jongen". Hij schudde de verzamelaar
de hand, knikte Panda vriendelijk toe en

begaf zich naar de deur. Maar hier bleef
hij opeens staan, alsof hem iets te binnen
schoot. „Tussen twee haakjesWat zou
je HIERVOOR willen geven?", vroeg hij,
zich naar van Ekster omkerend. Blij ver
rast staarde de verzamelaar naar het voor-
iverp, dat Joris uit zijn jas tevoorschijn
toverde. „Het ontbrekende exemplaar!",
jubelde hij.

Op 10 mei hoopt de Zwitserse theoloog
Karl Barth, professor te Bazel, zeventig
jaar te worden. Krachtens een speciaal re
geringsbesluit zal professor Barth zijn
professoraat mogen blijven vervullen om
zijn levenswerk, de „Kirchliche Dogmatik"
te kunnen voltooien. Professor Barth is te
Bazel geboren. Hij bracht zijn jeugd door
in Bern, waar zijn vader professor in de
theologie was. Gedurende twaalf jaar was
hij predikant te Safenwill. Daarna be
kleedde hij professoraten te Göttingen,
Münster en Bonn en sedert 1935 in zijn
geboortestad waar hij systematische theolo
gie doceert.

(Van onze correspondent in Parijs)

Na een regen van protesten heeft de
Franse staatssecretaris voor de industrie
besloten de film „Nacht en nevel", die hij
aanvankelijk uit de Franse inzending voor
het filmfestival van Cannes op Duits ver
zoek terugtrok, toch in Cannes te ver
tonen, zij het dan buiten mededinging.
„Nacht en nevel" is een documentaire over
west-Europese politieke gevangenen in de
Duitse concentratiekampen.

KAAPSTAD (Reuter). In Kaapstad is
een regeling van de nationale transport-
commissie van kracht geworden, waarin
hit door de Zuid-Afrikaanse regering ge
huldigde beginsel van rassenscheiding
wordt toegepast op de stedelijke autobus-
dienst. De dwars banken in het onderste
deel van de „dubbeldekkers" zijn voortaan
uitsluitend bestemd voor blanken. De
lange banken in dit deel en de bovenste
verdieping zijn voor iedereen toegankelijk.

Tegen deze regeling hebben naturel
len en enige blanken geprotesteerd. Een
aantal negers postte bij de haltes met span
doeken waarop te lezen was: „Houdt uw
stad vrij van apartheid in de bussen" en
„geeft niet toe aan Strijdom" (de natio
nalistische eerste-minister). Op een bijeen
komst van de „Zuid-Afrikaanse organisatie
voor gekleurden" hebben vier duizend men
sen besloten het stedelijk vervoersbedrijf
te boycotten. Duizenden niet-blanken ne
men aan de boycot deel.

Ijl

Aan het Zuidpoolonderzoek, dat momenteel
in volle omvang bezig is, wordt ook door
de Sovjet-Unie deelgenomen. De Russische
onderzoekers hebben een basis ingericht
die de naam „Mirny nederzetting" draagt.
De foto toont de officiële ingebruikneming
van de basis. De Russische vlag is in
top gegaan.

Achterlijk. .„De Amerikaanse luchtmacht
is vele duizenden straalvliegtuigen ach
ter bij de Russen, die ons eigenlijk
overtreffen, of kunnen overtreffen, in
alle klassen behalve in die van de mid
delzware B-47 bommenwerpers," aldus
heeft de gewezen Amerikaanse onder
minister van Luchtvaart, Gardner, in 't
tijdschrift „Look" verklaard. Ook op 't
gebied van geleide projectielen zou de
Sovjet-Unie de Verenigde Staten voor
bijstreven. Gardner beschuldigde het
ministerie van Defensie er van „veront
rustende feiten" over de krachtsverhou
ding op het gebied van de luchtmacht
aan het Amerikaanse volk te onthouden.

Vermist. In Tokio woirdt gevreesd, dat als
een gevolg van een hevige storm in het
zeegebied van Hokkaido 46 Japanse vis
sers om het leven zijn gekomen. Bijna
vierduizend mensen zijn dakloos gewor
den als gevolg van een brand in Tokiwa.

Grotten. In de grotten van Remouchamps
hebben speleogogen een nieuwe zaal
ontdekt, die 25 meter lang en 10 meter
breed is en een hoogte heeft van onge
veer 2,5 meter. De zaal heeft een praeh-
tiggevormd gewelf en grenst aan twee
meertjes. Toen de ontdekkers een gat
in een der wanden boorden, zagen ze
nog een tweede zaal, met twee indruk
wekkende zuilen elk van een verschil
lende kleur.

Mislukt. De overplanting van het hoorn
vlies van een der ogen van de Italiaanse
geestelijke Don Carlo Gnocchi, die de
vorige maand overleed, op het twaalf
jarig jongetje Sivio Colagrande, is mis
lukt. Het hoornvlies heeft zijn door
zichtigheid verloren. Het meisje Ama-
bile Battistella, dat het hoornvlies van
het andere oog kreeg, heeft het zieken
huis verlaten. Haar gezichtsvermogen
is aanzienlijk verbeterd door de
operatie.

Uitdeling. Meer dan honderdduizend ge
zinnen hebben onlangs boerderijen ge
kregen krachtens het Italiaanse program
voor agrarische hervormingen. In totaal
zijn 530.250 hectaren grond onder
101.059 gezinnen verdeeld. Er zijn 264
nieuwe dorpen met 22.472 huizen, 202
scholen en kerken werden gebouwd en
5.239 kilometer wegen aangelegd. De
boeren kregen 4.238 tractoren, 9500
ploegen, 10.250 voertuigen, 41.664 ma
chines en gereedschappen, 350.000 ton
kunstmest, 83.800 ton zaden en 103.652
stuks vee en varkens.

Onderzoek. De Indonesische regering heeft
Duitse deskundigen uitgenodigd om te
onderzoeken of staalfabrieken en hoog
ovens gebouwd kunnen worden op Bor
neo of Sumatra. De regering heeft vier
miljoen rupiah's uitgetrokken om dit
onderzoek te financieren. Op Borneo en
Sumatra moeten rijke ijzer- en kolen-
lagen aanwezig zijn.

Discriminatie. De regering van India heeft
in de eerste vier maanden van dit jaar
visa verleend aan 101 buitenlandse
zendelingen en missionarissen. Zestig
aanvragen werden afgewezen.

Koninginnegraf. In Sakkara, „stad der
doden" in Egypte, heeft een Britse oud
heidkundige,, een 5000 jaar oud konin
klijk graf uit de tijd van het eerste
Faraogeslacht gevonden. Het graf is van
konnigin Her Nit. Het is dertig meter
lang, twaalf meter breed en bestaat uit
een gekanteelde mastaba (stenen graf
tombe) die verdeeld is in kamers waar
in aardewerk en albast gevonden zijn.

Mollenbestaan. In Frankfort heeft een
vluchteling uit Oost-Duitsland zich
twee maanden lang verborgen gehouden
in de verwarmingskokers van een
groep flatgebouwen. Hij bracht daar de
dagen door zonder licht en water bij
een temperatuur van 35 graden celsius.
's Nachts ging hij op rooftocht en voor
zag zich van levensmiddelen uit de ijs
kasten van de flats.

Lente. Het Deense eiland Bornholm is
dinsdag door een sneeuwstorm geteis
terd. Elektriciteitskabels braken, bus-
diènsten moesten worden gestaakt en
vliegtuigen konden niet landen. Op
sommige plaatsen lag desneeuw een
meter hoog.

Protest. Ongeveer 700 Japanse vissers en
vertegenwoordigers van tien nationale
organisaties hebben te Tokio geprotes
teerd tegen de proefnemingen met
atoomwapens, die Groot-Brittannië en
de Verenigde Staten dit voorjaar in het
gebied van de Stille Oceaan zullen
houden. Zij drongen bij de Japanse
regering aan op het nemen van „af
doende maatregelen," om het nemen der
proeven te verhinderen.

ALS HET INDERDAAD waar is, dat
onze voorouders in de 17de eeuw de schil
derkunst van die dagen, tegen alle zure
opmerkingen van hedendaagse critici in,
wel degelijk wisten te waarderen, hoe kan
dan worden verklaard dat desondanks
zulke lage prijzen werden betaald voor
meesterwerken die thans alleen met de
nodige voorzorgsmaatregelen aan het ga
pende publiek worden ge
loond? Aan dit verschijnsel is
de overproduktie schuld ge
weest.

In de eerste plaats was het
aantal kundige schilders over
weldigend hoog. Een schatting
voor het gehele land is onmo
gelijk te geven, maar van de
stad Haarlem is tenminste een concreet
cijfer bekend dat ons een indruk kan ge
ven van het buitengewoon grote getal
kunstenaars dat deze stad herbergde. Im
mers, Van der Willigen vermeldt dat al
leen in Haarlem 174 goede schilders woon
den, mensen dus die hun vak uitstekend
verstonden en de techniek ten volle be
heersten. We willen hiermee niet zeggen,
dat allen begiftigd zijn geweest met een
verfijnd gevoel voor kunst en schoonheid
want in de meeste gevallen werd van hen
slechts verlangd, dat zij de werkelijkheid
zo natuurgetrouw mogelijk zouden weer
geven. Van die 174 is uitsluitend bekend,
dat zij „goede schilders" waren, en wan
neer we nu weten dat de grootste onder
hen in onze tijd op geen enkele wijze ge
ëvenaard kunnen worden, mogen we in
deze kwalificatie wel zó veel vertrouwen
hebben, dat zich tussen dit aantal in ieder
geval geen tweederangs scharrelaars heb
ben bevonden.

Als alleen Haarlem reeds een dergelijk

aantal goede schilders kende, kunnen we
enigermate beseffen dat met inbegrip van
de kunstenaars te Amsterdam, Leiden,
Delft en andere plaatsen, ons land van
schilders als het ware heeft gewemeld.
Bovendien waren het geen artisten die
ééns in de drie maanden eens een doek
afleverden, maar integendeel een schep
pingsdrang ontplooiden die
ongelofelijk schijnt. De pro-
duktiecijfers van Gerard Dou
worden in ronde getallen op
390 doeken geschat, die van
Maes op 570, Cuyp 840, Jan
Steen 890, A. van Ostade 920,
J. Ruisdael 1075 en Wouwer-
man zelfs 1160! Het aantal
schilderijen van Rembrandt wordt op 7 a
800 geschat, ongerekend de honderden et
sen.

Bij een dergelijk groot aantal kunste
naars en een zodanige lust tot scheppen,
is het waarlijk niet verwonderlijk dat een
overproductie van goede kunst ontstond,
waardoor vele kunstenaars niet aan hun
trek kwamen en in behoeftige omstandig
heden verkeerden, of bijverdiensten moes
ten zoeken om het hoofd boven water te
houden. In plaats van de schuld te zoeken
bij de gouden-eeuwers, die gebrek aan
waardering voor de schilderkunst verwe
ten wordt, zouden we de critici van deze
tijd willen aanraden ook eens op de harde
feiten te letten.

Tot tijdverdrijf willen we zelfs de stel
ling omdraaien: niet de Nederlander uit
de 17de eeuw had geen gevoel voor schil
derkunst, maar ónze generatie lijdt aan
dit euvel.

(Nadruk verboden)

H. PéTILLON.