De Dam met Nationaal
Monument nu één plein
Koningin bezocht hoofdstad
van nieuw gewonnen land
Deltaplan kan ruimte bieden
aan randstad Holland
Tekort aan hotelruimte in
Amsterdam jaarlijks groter
„STURKA" SPORTCOLBERTS
„DUMAK" PANTALONS
van Kimmenaede
Onthulling op 4 mei voorname plechtigheid
RENAULT FRéGATE
GARAGE DEN HOUT
Exploitatie van nieuwbouw alleen
mogelijk met flinke prijsverhogingen
Lelystad vlagde en juichte
Nieuwe havenstad aan het Haringvliet;
groot recreatiegebied aan Grevelingen
17
Fraaie verlichting
Radioreportage
Hammarskjoeld volbrengt
eerste reis om Israel
Zijn missie werpt positieve
resultaten af
Kransen van
vorstelijk gezin
„The Knickerbocker"
propageert „het andere
Nederland"
Mede-inzittende Veene-
straat-auto 2 mei voor
krijgsraad
Plannen voor verbetering
onhoudbare situatie
Zeepost
Kerkelijk Nieuws
Reeds zesentwintig Fokker-
Friendships in bestelling
Twaalf worden in Neder
land gebouwd; veertien
in Amerika
Gromiko wil atoomwapens
in ontwapening betrekken
Draper-medaille voor
prof. Van de Hulst
Andere tijden
VRIJDAG 27 APRIL 1956
DE VIERDE MEI 195G zal een belangrijke datum worden in het historierijke be
staan van Nederlands nationale plein De Dam. Om half drie 's middags zal de
Koningin vanaf haar koninklijke zitplaats op De Dam de vele plastic doeken rondom
het nieuwe Nationale Monument laten vallen en dan zal het eeuwenoude plein een
nieuwe aanblik opleveren. Waar immers eens het kleine plantsoentje met hekjes
was, wordt de opgehoogde grond nu bedekt door dezelfde waaiervormig gelegde
steentjes, die op het plein voor het paleis de jaren hebben getrotseerd. In het
midden rjjst de twee-en-twintig meter hoge ellipsvormige blanke zuil omhoog, die
s avonds verlicht zal zijn door kwiklicht van dertig schijnwerpers. Cirkelvormige,
zeer brede treden leiden geleidelijk naar het verhoogde plateau, waarop de zuil, de
pyloon, geplaatst is en twee-en-een-half a drie meter van de grondslag verheffen
zich de beeldengroepen van wijlen John Radecker. Eindelijk is De Dam, eertijds
uit twee gescheiden delen bestaande, één groot plein geworden.
Het nieuwe plein zal een nieuwe ver
lichting hebben, Het gemeentelijke elek
triciteitsbedrijf heeft er speciale lantaarns
voor ontworpen en girobussen, kiosken en
telefooncellen op het nieuwe monument
zijn verdwenen, De straten zijn verbreed
en de trottoirs voor de omringende per
celen zijn nu voorzien van bijzonder grote,
vierkante tegels.
Vrijdagmiddag, 4 mei, om kwart voor
twee, begint de onthullingsplechtigheid.
Koningin en Prins worden om vijf voor
twee op De Dam verwacht, vijf minuten
later volgt een stoet uit de Nieuwe Kerk
dwars over De Dam naar het Monument.
De twaalf urnen van het thans afgebro
ken Voorlopige Monument, waarfn zich
aarde bevindt van verschillende fusillade
plaatsen in de elf provinciën en aarde van
de erevelden in Indonesië, zullen ieder
door vier kinderen uit de diverse provin
cies in cortège, voorafgegaan door pijpers
en tamboers van de Amsterdamse Politie-
muziekkapel, naar de nissen worden ge
bracht in de urnengalerij, die cirkelvormig
achter het Monument gebouwd is.
Het plaatselijk Monumentencomité heeft
bij de organisatie van deze plechtigheid
overwogen, dat het publiek op De Dam
niet in zijn geheel en ten volle alles zal
kunnen zien. Op momenten van stilte zou
dit tot pijnlijke verstoring van de rust
kunnen leiden. Daarom zal op zulke mo
menten via luidsprekers op De Dam de re
portage te horen zijn, die de radioverslag
gever voor de huiskamer geeft.
Na het blazen van de „Last Post" zal
dan de redevoering volgen van jhr. dr. M.
L. van Holthe tot Echten, voorzitter van
de Nationale Monumenten Commissie voor
Oorlogsgedenktekens en tussen kwart over
twee en half drie zal onze Vorstin het Mo
nument onthullen.
Onmiddellijk daarna marcheert een ere-
peloton van de voormalige Binnenlandse
Strijdkrachten het plein op om bij het Mo-
ADVERTENTIE
v.a. 7500.1 jaar garantie
op onderdelen en arbeidsloon.
WAGENWEG 164-168
BEIROET (Reuter)/AFP) De secre
taris-generaal van de UNO Dag Hammar
skjoeld is uit Amman (Jordanië) in Bei
roet, de hoofdstad van de Libanon, aange
komen, waar hij nieuwe besprekingen zal
voeren met de president Sjamoen en de
Libanese minister van Buitenlandse Zaken.
Daarna zal hij opnieuw naar Israel en
Egypte reizen.
Waarnemers zeggen dat hij van alle Ara-
•bische landen die aan Israel grenzen, in
beginsel de verzekering gekregen heeft
dat het staakt-het-vuren gehandhaafd zal
worden en dat zijn zending, die ten doel
had de spanning langs de Israëlische gren
zen te doen verminderen, als geslaagd kan
kan worden beschouwd. Volgens UNO-
woordvoerder is Hammarskjoeld van me
ning dat zijn besprekingen in Jordanië het
gehele gebied van zijn opdracht bestreken
hebben en dat men op alle punten tot be
slissingen gekomen is.
De Jordaanse regering heeft bekendge
maakt, dat het definitieve Jordaanse
standpunt aan Hammarskjoeld zal worden
meegedeeld voor de secretaris-generaal
het Midden-Oosten verlaat.
De gemengde Israelisch-Jordaanse be
standscommissie heeft Jordanië verant
woordelijk gesteld voor de aanval op een
Israëlische autobus waarbij maandag vier
Israëliërs om het leven kwamen. De com
missie sprak haar bezorgdheid uit over het
toenemend aantal incidenten langs de Is
raelisch-Jordaanse grens.
Zowel Israel als Jordanië hebben schuld
aan het grensincident van verleden week
woensdag, waar-bij een Israëlische en een
Jordaanse militair sneuvelden, zo heeft de
gemengde Israelisch-Jordaanse bestands
commissie uitgemaakt. De tegenstrijdige
lezingen die Israel en Jordanië over het
incident gegeven hebben, zijn door de
commissie verworpen.
In de voornaamste Jordaanse steden zijn
vlugschriften verspreid door drie nationa
listische partijen, waarin Hammarskjoelds
missie een „imperialistische samenzwe
ring", om de Palestijnse kwestie door een
vredesverdrag met Israel te regelen,
wordt genoemd. De enige oplossing is vol
gens deze partijen de verdrijving van de
Israëliërs uit Palestina.
Generaal Rady Ennab, die de Britse ge-
neraal-majoor Glubb is opgevolgd als chef
van de Jordaanse generale staf, wordt
zaterdag in Cairo verwacht voor bespre
kingen over de coördinatie van Jordaanse
en Egyptische defensieplannen. Het over
leg is een voortzetting van de besprekin
gen van generaal Rady Ennab met de
Syrische autoriteiten.
Premier Erlander van Zweden heeft in
de Eerste Kamer van het parlement te
Stockholm verklaard, dat de regering
overweegt bij de wet de Zweedse bijdrage
aan de bewapening van de Arabische lan
den te verbieden. „Men krijgt de indruk
dat er een komplot bestaat om Israel van
de kaart te vegen". Het geeft de regering
zorg dat Zweedse deskundigen en Zweedse
"■-^dnkten in Egypte worden gebruikt om
nument de wacht te betrekken, terwijl
daarnaast een grote nationale vlag wordt
gehesen. Er volgt een voordracht van me
vrouw Charlotte Kohier van Nijhoffs ge
dicht: „Bij het Graf van den Nederland-
schen Onbekenden Soldaat gevallen in de
Meidagen 1940" en een rede door minister
president dr. W. Drees. Als laatste spreker
zal burgemeester Arn. J. d'Ailly voor Am
sterdam de zorg voor het Nationaal Monu
ment aanvaarden.
Aan het slot der plechtigheid leggen Ko
ningin Juliana en Prins Bernhard aan de
voet van de pyloon de eerste krans, waar
na een vertegenwoordiger van prinses Wil-
helmina de tweede krans zal leggen. Uit
drukkelijk is bepaald, dat deze middag het
publiek voor kranslegging nog geen gele
genheid zal krijgen. Wel 's avonds bij de
jaarlijkse plechtigheid op het zelfde punt
voor de herdenking der doden. Tenslotte
wordt het Wilhelmus gespeeld en gezon
gen.
De bevolking van Nederland is eigena
resse van de grond. Bijna 5 miljoen certi
ficaten, elk voor 50 cent recht gevende op
1 vierkante cm Damplantsoen, werden im
mers in 1947 verkocht. Op die wijze kwam
er bijna 2y2 miljoen gulden bijeen, een be
drag waarvan ook oorlogsslachtoffers via
de Stichting 1940'45 en het oorlogsgra-
vencomité profiteerden.
Als postume hulde voor de beeldhouwer
John Radecker zal op de onthullingsdag in
het Stedelijk Museum een expositie van
zijn werken worden geopend.
Amerikaanse toeristen, die het program
ma opmaken voor hun Europese zomer
reis, zijn op kleurrijke wijze opmerkzaam
gemaakt op de betekenis van Nederland
als vakantieland. Binnen een veelkleurige
omslag van de haven van Veere heeft het
enige, in de V.S. verschijnende onafhanke
lijke maandblad, The Knickerbocker, de
reizigers gewezen op „het andere Neder
land".
Zonder dat Volendam en Marken zich
ook maar iets te kort gedaan zullen gevoe
len, ligt het accent van deze uitgave op de
bij de grote stroom van Amerikaanse toe'
risten zo veel minder algemeen bekende
attracties van ons land; bij Twente, „land
van de cinemascopische horizonten" en
„dorado voor paardrijders" „de verge'
ten basiliek, de St. Jan's kerk in 's Herto
genbosch, gróter dan de kathedraal van
St. Patrick in New York en met zijn zo'
veel fijner, eeuwen geleden uit steen ge
bikte filigram" de dijkhuizen in Gelder'
land de welige weiden in het westen
de zacht glooiende groene heuvels en
dichte bossen van Gelderland en Overijsel
het vrolijke boerenland en de venen
van Noord-Brabant en Limburg".
De verschijning van dit speciale nummer
van The Knickerbocker valt samen met
het „grote debat", dat thans in tienduizen
den Amerikaanse huiskamers plaats vindt
over het doel van de Europese zomerreis.
Exemplaren van deze uitgave worden, in
gerichte verspreiding, toegezonden aan
20.000 Amerikaanse gezinnen van meer
dan gemiddelde financiële draagkracht.
De dienstplichtige korporaal D. A., die
mede-inzittende is geweest in de auto, die
het vorige jaar in de Veenestraat in Den
Haag op het uit de bioscoop komende pu
bliek is ingereden, zal in de middagzitting
van 2 mei voor de krijgsraad te velde west
terecht staan.
Hem is ten laste gelegd het opzettelijk en
wederrechtelijk gebruik van een Ameri
kaanse auto, door als inzittende mee te rij
den met A. M. L. van Rotterdam naar Den
Haag, totdat het voertuig na enige aanrij
dingen tot stilstand is gekomen in de Vee
nestraat.
HET TOERISTENSEIZOEN IS, wat Amsterdam betreft, al op volle gang gekomen.
Bij de hoofdstedelijke VVV heeft men weer alle moeite om de nimmer aflatende
reeks vreemdelingen onder te brengen en daarbij met de wensen van de toeristen
rekening te houden. Ieder jaar doet zich in Amsterdam nijpender het gebrek aan
hotel-accommodatie gelden. De grote internationale reisbureaus klagen erover, men
kan deze klacht vernemen van de hoofdstedelijke VVV, men hoort ze zelfs op het
ogenblik ook in steeds groeiende mate van de zijde van de hoteleigenaren zelf. De
maximale capaciteit van Amsterdam op het gebied van onderbrenging van vreemde
lingen bedraagt 12.000 bedden. Die cijfers verstrekt zowel de hoofdstedelijke politie
als de Amsterdamse VVV. Van deze 12.000 bedden zijn er 3000 bij particulieren,
die in geval van nood, een helpende hand willen bieden. Deze bedden zijn echter
niet het hele vreemdelingenseizoen beschikbaar.
Er blijven dus 9000 bedden over. Werke
lijk eerste klasse hotels, die de vergelijking
met het buitenland kunnen doorstaan, zijn
er slechts ongeveer dertien, die tezamen
een maximale capaciteit van 2000 bedden
hebben, zodat er een groep van 7000 bed
den overblijft bij kleinere hotels, pensions
en ingeschreven kamerverhuurbedrijven,
waartoe een klein aantal behoort, dat wei
nig representatief is.
In de top-dagen van het toeristenseizoen,
de maanden juni, juli en augustus, alsmede
de telkenjare weerkerende piek tijdens de
Paasdagen en in de bollentijd, is deze be
staande accommodatie zeer onvoldoende te
noemen voor een stad als Amsterdam.
Waar liggen de oorzaken, wat kan gedaan
worden ter verbetering hiervan? De hoofd
stedelijke VVV heeft deze zaak, samen met
de afdeling Amsterdam van de Horecaf
bestudeerd en er is een commissie inge
steld, die deze zaken uitzoekt.
Gemiste kansen
Amsterdam heeft vóór alles dringend
behoefte aan werkelijke hotels. Dit is de
mening van de VVV. Dit is ook de mening
van de heer mr. P. J. Mijksenaar, hoofd
van het Gemeentelijk Bureau van Vreem
delingen Verkeer, die ons verklaarde het
te betreuren, dat men in Amsterdam in
de jaren 1948 tot 1950 niet minstens twee
hotels in de midden(toeristen)-klasse heeft
gebouwd van elk tenminste een capaciteit
van 220 bedden. Bovendien had, zo meent
hij, de gemeente nooit mogen toestemmen,
dat Carlton bij de herbouw als hotel ver
loren ging, doordat er dure en luxueuze
appartementenflats van gemaakt zijn. Deze
situatie heeft volgens de heer Mijksenaar
ertoe geleid dat men in de hoofdstad steeds
moeite heeft bij de onderbrenging van
grotere groepen buitenlanders, die in steeds
groeiende mate Nederland en Amsterdam
bezoeken. In zeer veel gevallen moeten
deze groepen gesplitst worden en op ver
schillende punten van de stad worden
ondergebracht, hetgeen voor de reizende
groep zeer vele bezwaren met zich mee
brengt. Ook met het organiseren van con
gressen schept dit voor de hoofdstad steeds
weer moeilijkheden.
Onrendabele top
Hotelbouw blijkt op het ogenblik een
moeilijke zaak te zijn, omdat deze door de
zeer hoge kosten van bouw en inrichting
zulke grote bedragen vergt, dat de exploi
tatie van het nieuwgebouwde hotel boven
het exploitatie-niveau van de reeds be
staande hotels zal komen te liggen, zodat
er dus een zogenaamde „onrendabele top"
zal zijn, die dus door de een of andere in
stantie (overheid dan wel een andere or
ganisatie) zou moeten worden weggenomen
of overbrugd.
„Men mag", zo zeide de heer Mijksenaar,
..niet verhelen, dat een groot deel van het
toerisme uit het buitenland naar Neder
land stroomt omdat ons land nog steeds
""«dkoopte-eiland in west-Europa is
en het prijspeil hier beneden dat van de
omringende landen ligt. Zodra echter onze
prijzen omhoog gaan en het peil gaan be
reiken van onze buurlanden, dan is het zeer
de vraag of de buitenlandse toeristen in
die mate ons land zullen bezoeken als zij
op het ogenblik gaarne blijken te doen.
Met deze onzekerheidsfactor houden dege
nen, die in aanmerking komen om de ho
telbouw te financieren, terdege rekening
en men kan het deze financiers niet kwa
lijk nemen dat zij - nu veel zekerder be
leggingsmogelijkheden aan alle kanten be
staan - niet een-twee-drie hun kapitalen
steken in de hotelbouw, waarbij zowel een
onrendabele top is als onzekerheid betref'
fende het prijspeil gedurende de komende
jaren in ons land.
Garantie mogelijk?
Een wat optimistischer geluid vernamen
wij betreffende deze materie van de heer
Tuinema, directeur van een bekend Am
sterdams hotel en tevens bestuurslid van
de hoofdstedelijke Horeca-afdeling. In ho
telierskringen - aldus deze zegsman - komt
men meer en meer tot de overtuiging dat
we in Amsterdam tot hotelbouw zullen
moeten overgaan. Het is hierbij niet de
vraag, waar de financiën vandaan zijn te
halen, want die zijn wel te vinden, maar
de eerste eis is een garantie te krijgen voor
het wegnemen van de onrendabele top.
Een tweede probleem is de plaats waar
de hotelnieuwbouw zou moeten verrijzen,
want in de binnenstad, waar de hotels het
meest op hun plaats zouden zijn, ligt de
bouwgrond niet „voor het opscheppen" en
in Slotermeer is geen behoefte aan grote
hotels. Maar de werkelijke hotellerie zal
wat moeten doen, nu de privé hotelletjes
van twee, drie kamers, met steile trappen
op Amsterdamse bovenhuisjes als padde
stoelen uit de grond verrijzen
T oe komst plannen
Het hotelprobleem in de hoofdstad is een
nijpend probleem met vele moeilijke fa
cetten, zowel wat exploitatie, financiering
als toekomst betreft. Maar het ziet ernaar
uit, dat, mede door het samenbindend stre
ven van de onder energieke leiding staan
de VVV, men thans meer geneigd is aan
alle kanten de handen ineen te slaan en
tot daden te komen. Waarschijnlijk zullen
nog in de loop van dit toeristische seizoen
beslissingen vallen. In de praktijk is het
op het ogenblik nog zo, dat alle werkelijke
hotels in het seizoen van april tot septem
ber een vrijwel constante bezetting van
100 percent hebben en gedurende de rest
van het jaar toch nog steeds op een bezet
ting van 50 percent mogen rekenen, waar
door de gemiddelde bezetting, aldus ver
namen wij van de heer Tuinema, zeer be
paald niet slecht te noemen is. Er zijn
achter de „toeristische schermen" op het
ogenblik krachten werkzaam. Wat het re
sultaat zal zijn, is nu nog in het vlak van
de eerste onderhandelingen. Maar er staat
iets te gebeuren.
Commissaris van politie. Met ingang van
1 mei 1956 is tot commissaris van politie in
Alkmaar benoemd, de heer H. Hartman,
thans hoofdinspecteur van politie te Delft.
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet zijn
bezorgd, staan achter de naam van het
schip vermeld.
Argentinië: m.s. „Alberto Dodero" 5 mei;
Australië: s.s. „Himalaya" 5 mei; Brits O.
Afrika: s.s. „Jean Laborde" 5 mei; Chili:
via New York 2 mei; Indonesië: m.s. „Wel
tevreden" 3 mei; Nederlandse Antillen: s.s.
„Baarn" 1 mei; Nederlands Nieuw Guinea:
s.s. „Celebes" 3 mei; Nieuw Zeeland: via
Engeland 5 mei; Suriname: s.s. „Cottica"
1 mei; Unie van Zuid-Afrika: m.s. „Bloem
fontein" 1 mei; Zuidwest-Afrika: m.s.
„Stirling Castle" 5 mei.
Geref. kerken
Aangenomen naar Rotterdam (als zie-
kenbuispred.) G. Koenekoop te Charlois.
ADVERTENTIE
Het „STURKA"-fabrikaat in handwoven Harris-tweed,
nieuwste dessins en modellen, onberispelijke pasvorm.
Soepele kamgarens. kreukherstellend, plooihoudend,
ongeëvenaard in model en pasvorm, die tezamen met
een Sturka-colbert, een in kleurenharmonie beschaafde
combinatie vormen.
Beide merken kunnen wij tenvolle garanderen.
Laat u deze ideale combinatie eens voorleggen
Uw K leding-adviseur
Gen. C ron jé straat 86, Tel. 14401
Spaarnwouderstraat 47-80, Tel. 21392
Koningin Juliana heeft voor het eerst de hoofdstad van oostelijk Flevoland, Lely
stad, bezocht. Toen de vorstin omstreeks het middaguur na een snelle rit over de 22
kilometer lange Knardijk in de nieuwe stad arriveerde, was daar iedereen uitgelopen
om haar te verwelkomen. Van de huisjes en kantoren rond de plantsoenen en de
brede parkeer- en speelplaatsen wapperden de vlaggen, schoolkinderen met oranje
sjerpen en rood-wit-blauwe strikken juichten en alle schepen in het haventje floten
een schel welkomstlied met hun stoomfluiten.
Hartelijk werd de landsvrouwe begroet
dioor de pioniers van dit wordende land,
hoofdingenieur-directeur ir. J. F. R. van
de Wall en hoofdingenieur-A ir. F. J. B.
Geers van de Rijkswaterstaat. Daarna
praatte de Koningin met de met vlaggetjes
wuivende kinderen, waarna zij in een auto
busje een korte rit door het stadje maakte.
Zij bezichtigde enkele huizen en het gemaal
Wortman, dat de nieuwe polder droog zal
malen, en ging vervolgens te voet naar
„Het Stuurhuis", het administratieve hart
van de nieuwe polder-in-wording, waar de
lunch werd gebruikt. Daarna volgde een
bezoek aan de school, aan het zeer moder
ne tentoonstellingsgebouw, het ziekenhuis,
het arbeiderskamp en de kerkgebouwen.
Aan boord van het directievaartuig
Noordholland" maakte de vorstin vervol
gens een tocht langs de in aanleg zijnde
dijk in de richting Kampen.
Aan de Veluwse kant ligt reeds een
lange met gras begroeide dijk, die begin
september gesloten zal worden. In het open
stuk van zeven kilometer lengte wemelde
het van kranen, baggermolens, slepertjes
en bakken, alle getooid met het rood'-wit-v
blauw der vlaggen.
Koningin Juliana stond een groot deel
van de tocht op het voordek van het wa
terstaatsschip. Zij voerde een zeer leven
dig gesprek met de ingenieurs Van de Wall
en Geerts, die met gepaste trots van het
grote werk vertelden. Dertig baggermolens
graven op het ogenblik onder de water
spiegel de hoofdkanalen in de nieuwe pol
der. Oök baggeren zij de laatste Sleuf in de
weke bodem van het dijktracé, dat straks
met zand wordt opgevuld, versterkt met
zinkstufcken en steen en daarna met twee
keileemdammen boven het water zal rijzen.
Tussen die dammen wordt een zandlichaam
gespoten totdat de kruin op veilige hoogte
ligt en versterkingen kunnen worden aan
gebracht. Elf bakkenzuigers liggen ver
strooid over het IJselmeer om op ongeveer
twintig meter diepte keileem en zand „voor
d'e dijk te verzamelen. Een tachtigtal sleep
bootjes trekken de 270 logge bakken heen
en weer. Eenentwintig overslagkranen en
negen keileemkranen legen de bakken en
Donderdag heeft Koningin Juliana een
werkbezoek gebracht aan de polder Ooste
lijk Flevoland en daarbij allereerst de
centrum-gemeente Lelystad aangedaan. De
foto toont de vorstin op het bouwterrein
van een nieuw gemaal in Lelystad, waar
over zij uitleg ontving van hoofdingenieur
J. L. Ie Nobel van de Dienst
Zuiderzeewerken.
bouwen zo mee aan de nu nog onzichtbare
dijk. Bijna 2000 man bevolkt deze werk-
vloot.
Langs de stalen kranen, de bakken en
slepertjes, de baggermolens en bakkenzui
gers, de grote drijvende zinkstokken en het
werkkamp voer de Koningin tegen het val
len van de avond' naar Lelystad terug.
De met oranje en nationale kleuren ge
tooide jeugd vormde een erewacht op de
kade en verbrak het protokol door spon
taan een boeketje bloempjes aan te bieden
toen de vorstin in haar auto stapte om naar
Soestdijk terug te rijden.
Opnieuw hebben de Fokkerfabrieken bij
Amsterdam een order ontvangen voor zes
F 27 „Friendship"-toestellen, nu van het
Australische ministerie van Luchtvaart, die
de aankoop van de zes toestellen ten be
hoeve van de Australische luchtvaartmaat
schappij Trans-Australia Airlines zal finan
cieren.
Het wereld-luchtruim begint zich dus
voor dit nieuwe passagierstoestel van Fok
ker te openen. Van de KLM heeft de fa
briek een voorlopige order voor twee
machines, van de Aer Lingus een defini
tieve voor vier, terwijl de Nederlandse re
gering overweegt een F 27 als regerings
toestel te kopen.
Voorlopig kan de fabriek dus aan het
werk gaan. De bouw van deze twaalf
machines in serie zal nog wel enkele jaren
vergen.
Bovendien hebben drie Amerikaanse
maatschappijen Fokker opdrachten ge
geven: de West Coast Airlines voor zes, de
Frontier Airlines eveneens voor zes en de
Mackey voor twee toestellen. Deze veer
tien machines zulten door de Fairchild fa
brieken in Hagerstown (Maryland) in li
centie worden vervaardigd.
Bij al deze opdrachten dient men te be
denken, dat diverse maatschappijen voor
een aanvullend aantal machines een optie
hebben genomen, zodat het te zijner tijd af
te leveren aantal mogelijk nog groter zal
zijn.
Intussen vordert de produktie van het
tweede prototype „Friendship" in de Fok
kerfabriek gestadig. Men is thans bezig met
het organiseren van de seriebouw en stelt
zich in op de produktie van honderdvijftig
toestellen. Verwacht wordt, dat het eerste
toestel in 1958 zal kunnen worden afge
leverd.
LONDEN (Reuter). De besprekingen,
die sinds Maart te Londen door de onder
commissie voor ontwapening van de UNO
worden gevoerd, zijn donderdag in een vol
tallige zitting voortgezet, nadat de Ameri
kaanse vertegenwoordiger Stassen tevo
ren afzonderlijk met de andere afgevaar
digden had geraadslaagd over pogingen,
om de besprekingen, waarop weinig vorde
ringen zijn gemaakt, gaande te houden.
Stassen die dinsdag een onderhoud had
met partijsecretaris Kroesjtsjev, heeft na
dien nog gesproken met Gromiko, de Sov
jet-Russische vertegenwoordiger op de
ontwapeningsbesprekingen. Gromiko heeft
meegedeeld bereid te zijn enkele vóorzie-
ningen voor ontwapening op het gebied
van kernwapens op te nemen in zijn jong
ste voorstellen voor het beperken van de
bewapening.
Stassen bracht over zijn onderhoud met
Kroesjtsjev verslag uit aan president Ei
senhower. Kroesjtsjev liet zich tijdens het
gesprek met Stassen sceptisch uit over de
mogelijkheden tot verwezenlijking van
Eisenhowers plan voor wederzijdse lucht-
inspectie.
Wegens zijn verdienste op het gebied
van de radio-astronomie is aan prof. H. C.
van de Hulst, hoogleraar in de Theoretische
Sterrenkunde aan de universiteit van Lei
den, de Henry Draper-médaille van de
Amerikaanse Nationale Academie van
Wetenschappen verleend.
Het is de 31ste keer, dat deze onderschei
ding werd uitgereikt. Prof. Van de Hulst
is de tweede Nederlander die haar krijgt.
In 1921 viel de médaille ten deel aan prof.
P. Zeeman.
MOSKOU. In de „Literaire Gazet" van
Moskou is donderdag een foto gepubliceerd,
waarop Koningin Elisabeth de wacht van
Windsor Castle inspecteert. De foto is af
komstig uit een Londens tijdschrift. Waar
schijnlijk is dit voor het eerst sedert de
revolutie dat er in een Russisch blad een
foto van een lid van het Britse Koninklijk
Huis verschenen is.
Een „tweede Rotterdam" aan het Haringvliet en een groot recreatiegebied in en langs
de Grevelingen vormen de hoofdpunten van een plan om ruimte te bieden aan de
randstad Holland. Het is het plan van ir. G. C. Lange, adjunct-directeur van de Pla
nologische Dienst in Zuid-Holland. Ir. Lange ziet in het Delta-project tevens een mo
gelijkheid ruimte te vinden voor werk- en woongebieden van de randstad Holland en
voor het recreatievraagstuk van het westen.
Het plan is uiteengezet in een, 85 blad
zijden tellend rapport aan Gedeputeerde
Staten van Zuid-Holland. Het bevat een
beschouwing over de problemen der rand
stand Holland. De samendromming van de
mensen in dit gebied begint zulke vormen
aan te nemen, dat de bewoonbaarheid van
de randstad nog slechts door weloverwogen
planologische maatregelen gehandhaafd zal
kunnen blijven. Geldt dit voor het Utrecht
se en Noord hol landse deel reeds in sterke
mate, voor het Zuid-Hollandse deel is de
spanning nog hoger omdat deze provincie
grote agglomeraties van elk meer dan
700.000 inwoners herbergt: Den Haag en
Rotterdam.
Men zal er op moeten rekenen dat na
1968 de verdere groei der residentie nog
slechts buiten haar eigen grenzen en die
van de randgemeenten plaats zal kunnen
vinden.
Het Rotterdamse havengebied is in de
afgelopen veertig jaar uitgegroeid van de
Waalhaven tot en met het Botlekgebied.
Voortzetting van deze expansie zou Rot
terdam binnen enkele decennia doen vast
lopen. Aanleg van een groot havenbekken
aan de Oude Maas wordt ontraden, omdat
Rotterdam-Zuid dan aan drie zijden door
zware industrie zou worden omsloten ën
de bevolking van het nieuwe havengebied
aan de overzijde in de Hoekse W^ard zou
moeten worden gehuisvest. De stad zou
dan tot zeer ongewenste proporties uit
groeien en een metropool van drie miljoen
inwoners worden.
Als unieke gelegenheid voor een recrea
tiegebied ten behoeve van de randstad Hol
land noemt het plan-Lange de Grevelin
gen, het brede water tussen Goeree-Over-
flakkee en Schouwen-Duitveland. Dit wa
ter zal aan twee zijden worden afgedamd
en voor een belangrijk deel droogvallen,
wanneer het peil met een halve meter
wordt verlaagd.
Het plan-Lange noemt het teleurstellend
dat in het vijfde interimrapport van de
Deltacommissie te lezen is, dat men de af
damming van de Grevelingen aan de zee
zijde eventueel zou willen uitstellen tot na
de bouw van de dam in de Oosterschelde.
Indien men pas over 25 jaar met de aan
leg van het Grevelingenpark zou beginnen
zou dit betekenen dat de randstad Holland
tot het einde van de eeuw verstoken zou
blijven van een ontspanningsgebied, dat
voor de bewoonbaarheid onontbeerlijk is.
Uiteraard zulten de plannen van ir. Lan
ge grote offers vragen.
Zonder Deltaplan, zonder spoorwegaan
sluiting en zonder toegangswegen is een
krachtige ontwikkeling van een haven aan
het Haringvliet ondenkbaar. Terwijl de
kosten van het Deltaplan worden geschat
op 2,4 miljard gulden, neemt het plan-
Lange aan, dat de aanleg van het Delta
kanaal, havenspoorlijnen, ontsluitingswe
gen en recreatiegebied ongeveer 1 miljard
zal kosten.